Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
८८६
प्रज्ञापनासूत्रे कालकोऽपि परमाणुपुद्गलोऽवसेयः ‘एवमजहन्नमणुक्कोसगुणकालए वि' एवंजघन्यगुणकालक परमाणुपुद्गलवदेव अजघन्यानुत्कृष्ट गुणकालकोऽपि परमाणु पुद्गलोऽवगन्तव्यः, ‘णवरं सहाणे छटाणवडिए' नवरम्-पूर्वापेक्षया विशेषस्तु स्वस्थाने स्वस्थानापेक्षया षट्स्थानपतितो भवति, 'जहण्णगुणकालयाणं भंते ! दुपएसियाणं पुच्छा' हे भदन्त ! जघन्यगुणकालकानां द्विप्रदेशिकानां कियन्तः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः ? इति पृच्छा, भगवान् आह-गोयमा ! हे गौतम ! 'अणंता पज्जवा पण्णत्ता ! जघन्यगुणकालकानां द्विप्रदेशिकानां पुद्गलानाम् अनन्ताः पर्यवाः प्रज्ञप्ताः गौतमः पृच्छति-'से केणटेणं भंते ! 'एवं वुच्चइजहण्णगुणकालयाणं दुपएसियाणं अणंता पज्जवा पण्णत्ता' हे भदन्त ! तत्-अथ, केनार्थेन-कथं तावद्, एवम्-उक्तरीत्या उच्यते यद् जघन्यगुणकालकानां द्विप्रदेशिकानां पुद्गलानामनन्ताः पर्यवाः प्रज्ञप्ता ? इति, भगवान् आह-'गोयमा ! हे गौतम ! 'जहण्णगुणकालए दुपएसिए' जघन्यगुणकालको द्विप्रदेशिकः पुद्गलस्कन्धः, 'जहण्णगुणकालगस्स दुपएसियस्स दव्वट्टयाए तुल्ले' जघन्यगुणकालकस्य द्विप्रदेशिकस्य पुद्गलस्कन्धस्य द्रव्यार्थतया तुल्यो भवति, तथा च मगुण काले परमाणु पुद्गल में विशेषता यह है कि वह स्वस्थान में भी षट्स्थानपतित होता है,क्योंकि मध्यमगुण काले वर्ण के तरतम के आधार पर अनन्त भेद् का संभव हैं ।
गौतम ! हे भगवन् ! जघन्यगुण कृष्ण द्विप्रदेशी पुद्गलस्कंधों के कितने पर्याय हैं ?
भगवान् हे गौतम ! अनन्त पर्याय हैं। गौतम- हे भगवन् ! ऐसा कहने का क्या कारण है ?
भगवान् हे -गौतम ! एक जघन्यगुण कृष्ण द्विप्रदेशो स्कंध दूसरे जघन्यगुण कृष्ण द्विप्रदेशी स्कंध से द्रव्य की अपेक्षा से तुल्य है, જાણવી જોઈએ. મધ્યમ ગુણ કાળા પરમાણુ પુદ્ગલમાં વિશેષતા એ છે કે તે સ્વસ્થાનમાં પણ ષટસ્થાન પતિત થાય છે, કેમકે મધ્યમ ગુણકાળા વર્ણના તરતમતાના આધાર પર અનન્ત ભેદ સંભવે છે.
શ્રીગૌતમસ્વામી–હે ભગવદ્ જઘન્ય ગુણ કૃષ્ણ દ્વિપ્રદેશી પુદ્ગલ સ્કલ્પના टसा पर्याय छे ?
શ્રી ભગવાન-હે ગૌતમ! અનન્ત પર્યાય કહ્યા છે શ્રી ગૌતમસ્વામી-હે ભગવન્ તેમ કહેવાનું શું કારણ છે?
શ્રી ભગવાન -હે ગૌતમ ! એક જઘન્ય ગુણ કૃષ્ણ દ્ધિપ્રદેશી સ્કન્ય બીજા જઘન્ય ગુણ કૃણ દ્વિ પ્રદેશી સ્કલ્પથી દ્રવ્યની અપેક્ષાએ તુલ્ય છે, પ્રદેશની
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨