Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेययोधिनी टीका पद ६ सू.१४ असुरकुमाराद्युद्वर्तनानिरूपणम् ११११ भाणियन्वं' एवम्-समुच्चयनैरयिकोत्तरीत्या सर्व पृथिवीषु रत्नप्रभादि अधः सप्तम पर्यन्तासु भणितव्यं वक्तव्यम्, 'नवरं अहेसत्तमाओ मणुस्सेसु ण उववज्जंति' नवरम्-पूर्वापेक्षया विशेषस्तु अधः सप्तमपृथिवीनैरयिकास्तत उद्वर्तनानन्तरं मनुष्येषु नोपपद्यन्ते, तथा च नैरयिकाणां स्वभावादुदवृत्तानां गर्भव्युत्क्रान्तिक संख्येयवर्षायुष्क पञ्चन्द्रियतिर्यग्मनुष्येषु उत्पादो भवति, अधः सप्तम पृथिवी नैरयिकाणान्तु गर्भव्युत्क्रान्तिक संख्येयवर्षायुष्क पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकेष्वेवोत्पादः।
॥ असुरकुमारादि-उद्वर्तनावक्तव्यता ॥ मूलम्-असुरकुमाराणं भंते! अणंतरं उठवट्टित्ता कहिं गच्छन्ति, कहिं उववज्जति ? किं नेरइएसु जाव देवेसु उववज्जंति ? गोयमा! नो नेरइएसु उववज्जंति, तिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति, मणुस्सेसु उववजंति, णो देवेसु उववज्जति, जइ तिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति किं एगिदिएसु उववज्जंति, जाव पंचिंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जति ? गोयमा ! एगिदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जति नो बेइंदिएसु जाव नो चउरिदिएसु उववज्जंति, पंचिंदियतिरिक्खजोणिएसु उववज्जंति, जइ एगिदिएसु उववज्जति कि पुढविकाइय एगिदिएसु जाव सातों पृथ्वियों में कहना चाहिए। इस में विशेषता यह है कि मनुष्य सातवें नरक में उत्पन्न तो होता है मगर सातवें नरक से निकला हुआ जीव मनुष्यों में उत्पन्न नहीं होता।
इस प्रकार नरकभव से उद्वर्त्त ना करके नारक जीव गर्भज संख्यात वर्ष की आयुवाले पंचेन्द्रिय तियचों में उत्पन्न होते हैं और मनुष्यों में भी उत्पन्न होते हैं मगर सातवीं पृथ्वी से निकल कर गर्भज संख्यात वर्ष की आयु वाले पंचेन्द्रिय तिर्यंचों में ही उत्पन्न होते हैं ॥१२॥ વિશેષતા એ છે કે મનુષ્ય સાતમા નરકમાં ઉત્પન્ન તે થાય છે પણ સાતમા નરકથી નીકળેલ જીવ મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન નથી થતા.
એ પ્રકારે નરકભવથી ઉદ્વર્તન કરીને નારક જીવ ગર્ભજ સંખ્યાત વર્ષની આયુવાળા પંચેન્દ્રિય તિર્યંચામાં ઉત્પન્ન થાય છે અને મનમાં પણ ઉત્પન્ન થાય છે, પરંતુ સાતમી પૃથ્વીથી નીકળીને ગર્ભ જ સંખ્યાત વર્ષની આયુવાળ પંચેન્દ્રિય તિયામાં જ ઉત્પન્ન થાય છે. જે ૧૨ છે
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨
