Book Title: Agam 15 Upang 04 Pragnapana Sutra Part 02 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयबोधिनी टीका पद ३ सू. ३० क्षेत्रानुसारेण नैरयिकाद्यल्पबहुत्वम् २८१ ग्लोक पर्तिमानुष्यश्चोर्ध्वलोके समुत्पित्सवो मारणान्तिकसमुद्घातवशात् दूरतरमूर्द्धविक्षिप्तात्मप्रदेशाः पूर्वोक्तप्रतरद्वयं संस्पृशन्ति, ताश्च द्वय्योऽपि बहुतरा भवन्ति, ताभ्योऽपि 'अहोलोयतिरियलोए संखेज्जगुणाओं' अधोलोक तिर्यग्लोके - अधोलोकतिर्यग्लोकसंज्ञकप्रतरद्वयसंस्पर्शिन्यो मानुष्यः संख्येयगुणा भवन्ति, तिर्यग्लोकाद मनुष्य स्त्रीभ्यः, शेषेभ्यो वा घोलौकिकग्रामेषु, अधोलोकिकग्रामरूपात् शेषादवा तिर्यग्लोके मनुष्यस्त्रीत्वेनोत्पित्सवः काशित् अधोलौकिकग्रामेषु अवस्थानेनापि पूर्वोक्तप्रतद्वयं संस्पृशन्ति, ताथ प्रगुक्ताभ्योऽति बन्यो भवति, ताभ्योऽपि 'उडलोए संखेज्जगुणाओ' ऊर्ध्वलोके - ऊर्ध्वलीक संज्ञकमतरवर्तिन्यो मानुष्यः संख्येयगुणा भवन्ति, सौमनसादिषु क्रीडार्थ प्रचुर - तराणां विद्याघरीणां गमनसंभवात्, ताभ्योऽपि - ' अहोलोए संखेज्जगुणाओ' अधोलोके - अधोलोकवर्तिन्यो मनुष्य स्त्रियः संख्येयगुणा भवन्ति, अधोलोकस्य ग्लोक में स्थित मनुष्यस्त्री ऊर्ध्वलोक में उत्पन्न होने वाली हो तब मारणान्तिक समुद्घात करते समय वह पूर्वोक्त दो प्रतरों का स्पर्श करती है। ये दोनों प्रकार की स्त्रियां बहुतर होती हैं, इनकी अपेक्षा भी अधोलोक - तिर्यग्लोक में अर्थात अधोलोक तिर्यग्लोक को स्पर्श करने वाली मानुषियां संख्यातगुणा हैं जो तिर्घग्लोक से मनुष्य स्त्री पर्याय से या अन्य पर्याय से अधोलौकिक ग्रामों में या अघोलौकिक ग्राम से तिर्यग्लोक में मनुष्यस्त्री के रूप में उत्पन्न हों उनमें से कोई अधोलौकिक ग्रामों में अवस्थान करके भी पूर्वोक्त दोनों प्रतरों का स्पर्श करती हैं। ऐसी स्त्रियां पूर्वोक्त की अपेक्षा बहुत अधिक होती हैं। इनकी अपेक्षा भी ऊर्ध्वलोक में अर्थात् ऊर्ध्वलोक
સ્થિત મનુષ્ય સ્ત્રી ઊલાકમાં ઉત્પન્ન થનારી થાય ત્યારે મારણાન્તિક સમુદ્ ઘાત કરતી વખતે પૂર્વોક્ત બે પ્રતાને સ્પર્શ કરે છે. આ બન્ને પ્રકારની સ્ત્રિયા ઘણી બધી હાય છે. તેમની અપેક્ષાએ પણ અધેાલેાક તિ કલાકમાં અર્થાત્ અધેલેાક તિ કને સ્પ કરવાવાળી માનુષિયા સ ંખ્યાત ગણી છે. જે તિયક લેાકથી મનુષ્ય સ્રી પર્યાયથી અગર અન્ય પર્યાયથી અધેાલૌકિક ગ્રામામાં અગર અધેલૌકિક ગ્રામથી તિય કલાકમાં મનુષ્ય સ્ત્રીના રૂપમાં ઉત્પન્ન થાય તેમાંથી કોઈ અધોઅલૌકિક ગ્રામેમાં અવસ્થાન કરીને પણ પૂર્વોક્ત બન્ને પ્રતાના સ્પર્શી કરે છે (આવી શ્રિયે પૂર્વોક્તની અપેક્ષાએ ઘણી અધિક છે. તેમની અપેક્ષાએ પણ ઊલાકમાં અર્થાત્ ઊલાક નામક પ્રતરમાં રહેલી મનુષ્યનિયા સંખ્યાતગણી અધિક છે, કેમકે સૌમનસ આદિ વનામાં કીડા કરવા માટે ઘણી અધી વિદ્યાધરીએ જઈ શકે છે, ઉલાકની અપેક્ષાએ અધેાલેાકમાં મનુષ્ય શ્રિયા
म० ३६
શ્રી પ્રજ્ઞાપના સૂત્ર : ૨
