________________ Verse 39 तीन प्रकार की चेतना के धारक कौन-कौन जीव - The possessor souls of the three kinds of consciousness - सव्वे खलु कम्मफलं थावरकाया तसा हि कज्जजुदं / पाणित्तमदिक्कता णाणं विदंति ते जीवा // 39 // सर्वे खलु कर्मफलं स्थावरकायास्त्रसा हि कार्ययुतम् / प्राणित्वमतिक्रान्ताः ज्ञानं विंदन्ति ते जीवाः // 39 // अन्वयार्थ - [ सर्वे स्थावरकायाः] सर्व स्थावर जीवसमूह [ खलु] वास्तव में [कर्मफलं ] कर्मफल को वेदते हैं, [त्रसाः ] त्रस [हि ] वास्तव में [कार्ययुतम् ] कार्य (कर्मचेतना) सहित कर्मफल को वेदते हैं और [प्राणित्वम् अतिक्रान्ताः ] जो प्राणित्व का (प्राणों का) अतिक्रम कर गये हैं [ते जीवाः] वे जीव [ ज्ञानं] ज्ञान को [विंदन्ति ] वेदते हैं। All souls (jiva) subject to the 'sthavara' name-karma (namakarma) certainly experience the fruit-of-karmaconsciousness (karmaphalacetana); all souls subject to the 'trasa' name-karma (namakarma) certainly experience the fruit-of-karmas together with the exertion (karya), i.e., the karma-consciousness (karmacetana); all souls who have transgressed the worldly life-principles (prana) experience the knowledge-consciousness (jnanacetana). EXPLANATORY NOTE Earth-bodied (prthivikayika), water-bodied (jalakayika), fire-bodied (agnikayika), air-bodied (vayukayika), and plant-bodied (vanaspatikayika), are the one-sensed 'sthavara' beings. These experience the 89
