Book Title: Agam 05 Ang 05 Bhagvati Vyakhya Prajnapti Sutra Part 11 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
प्रमेयचन्द्रिका टीका श० १३ उ० ७ सू० ४ मरणस्वरूपनिरूपणम् १०५ एवमन्यान्यपि अवशिष्टानि दशमरणानि यथा-वशार्तमरण२, अन्तःशल्यमरण३, तद्भवमरणं ४, गिरिपतनमरणं५, तरुपतनमरणं६, जलप्रवेशनमरणं७, ज्वलनप्रवेशमरणं८, विषमक्षणमरणं९, शस्त्रोपपातमरण १०, चेति गौतमः पृच्छति'पंडियमरणेणं भंते ! कइविहे पण्णत्ते ? ' हे भदन्त ! पण्डितमरणं खलु कति विधम् प्रज्ञप्तम् ? भगवानाह-'गोयमा ! दुविहे पण्णत्ते' हे गौतम ! पण्डितमरणं द्विविधं प्रज्ञप्तम् , 'तं जहा-पाओवगमरणेय, भत्तपच्चक्खाणेय ' तद्यथा पादपोप
गमनं च भक्तमत्याख्यानं च, तत्र धरायां पतितस्य च्छिन्नपादपस्य-वृक्षस्येव शिकारी कुत्ते आदि पशुओं के द्वारा विदारण कर देने से जो मरण होता है वह गृद्धपृष्टमरण है यह बारहवां भेद है। अवशिष्ट १० मरणभेद इस प्रकार से हैं-वशार्तमरण२, अन्तःशल्यमरण२, तबमरण४, गिरिपतनमरण५, तरुपतनमरण६, जलप्रवेशमरण७, जलनप्रवेशमरण८, विषभक्षणमरण९, शस्त्रोपपातमरण१०, वैहायसमरण ११, इसका विशेषविवेचन स्कन्दक प्रकरण से जानना चाहिये। अब गौतमस्थामी प्रभु से ऐसा पूछते हैं-'पंडियमरणे णं भंते ! काविहे पण्णत्ते' हे भदन्त ! पण्डितमरण कितने प्रकार का कहा गया है ? उत्तर में प्रभु कहते हैं 'गोयमा' हे गौतम ! पण्डितमरण 'दुविहे पण्णत्ते' दो प्रकार का कहा गया है । 'तं जहा' जो इस प्रकार से है-'पाभोवगमणे य, भत्तपच्चक्खाणे य' पादपोपगमन और भक्तप्रत्याख्यान जमीन पर गिरे
અથવા શિકારી કૂતરા આદિ પશુઓ દ્વારા શરીરનું વિદ્યારણ થવાથી જે મૃત્યુ થાય છે, તેનું નામ ગૃદ્ધરપૃષ્ટ મરણ છે. આ બારમો ભેદ છે. બાકીના ૧૦ ભેદે આ પ્રમાણે છે–વશાતંમરણ ૨, અંતઃશલ્યમરણ ૩, તદુભવમ૨ણ ૪, ગિરિપતનમરણ ૫, તરૂપતનમરણ ૬, જલપતનમરણ ૭, જવલનપ્રવેશમરણ ૮, વિષભક્ષણમરણ ૯, શાપપાતમરણ ૧૦, વૈદાય સમરણ ૧૧, આ મરણું પ્રકારનું વિશેષ વર્ણન કબ્દક પ્રકરણમાં વાંચી લેવું
शीतम पाभीना प्रश्न-“पंडियमरणे ण भंते ! कइविहे पण्णत्ते" 3 ભગવદ્ ! પંડિતમરણના કેટલા પ્રકાર કહો છે).
महावीर प्रभुना उत्त२-" गोयमा! दुविहे पण्णत्ते- तंजहा" ॐ गौतम ! ५.उतभरना में प्रा२ ४ा छे. ते ॥२॥ नाय प्रमाणे -“ पाओवगमणे य, भत्तपच्चक्खाणे य” (१) पाहायशमनम२६, (२) मतप्रत्याज्यान.
भ०१४
શ્રી ભગવતી સૂત્ર: ૧૧
