________________
Version 001: remember to check http://www.AtmaDharma.com for updates
પ્રવચનસાર પ્રવચનો ૩૦૨
ગાથા - ૧૦૬
જે પ્રદેશ આત્માના છે તે જ સત્તાના છે. એના પ્રદેશ જુદા નથી. આહા... હા... હા !
66
( અહીંયાં કહે છે કેઃ ) “વિભક્તપ્રદેશત્વ (ભિન્નપ્રદેશત્વ) પૃથકત્વનું લક્ષણ છે. તે તો સત્તા અને દ્રવ્યને સંભવતું નથી. કા૨ણ કે ગુણ અને ગુણીને વિભક્તપ્રદેશત્વનો અભાવ હોય છે. ” ગુણ એટલે સત્તા, જ્ઞાન આદિ ને ગુણી દ્રવ્ય, એને જુદા પ્રદેશનો અભાવ હોય છે. કોની પેઠે ? દષ્ટાંત આપે છે. “શુક્લત્વ અને વસ્ત્રની માફક. “તે આ પ્રમાણેઃ ” જેમ ધોળાપણું ગુણના પ્રદેશો છે તે જ વસ્ત્રના પ્રદેશો છે. તે (પ્રદેશો પણ) ગુણીના છે. જુઓ! આ વસ્ત્ર છે. એ જે પ્રદેશો છે વસ્ત્રના. એ આ ધોળું છે એના એ પ્રદેશો છે. ધોળપમાં એ જ પ્રદેશો છે. ધોળપના પ્રદેશો જુદા, વસ્ત્રના પ્રદેશ જુદા, એમ નથી. સમજાણું કાંઈ આમાં? આહા..! ભેદ સૂક્ષ્મ ! ભેદ કરે છે. ભેદજ્ઞાનની વાત છે આ. આહા.... હા ! પરથી તો પૃથક છે માટે જુદાં, પણ પોતે ગુણ-ગુણીનો ભેદ, પણ ભેદ પડયો એ અપેક્ષાએ અન્ય છે, માટે નજરું એને અભેદ ૫૨ ક૨વાની છે! આહા... હા... હા !
શું કહ્યું ઈ ? જેના પ્રદેશ ભિન્ન છે એવા દ્રવ્ય ઉ૫૨થી તો દૃષ્ટિ ઊઠાવવી (ઠાવવી ) જોઈએ, પણ જેના પ્રદેશ એક છે, છતાં તેના અન્યત્વપણું લક્ષણથી, ‘જે દ્રવ્ય છે તે સત્તા નથી ને સત્તા છે તે દ્રવ્ય નથી ' નહીંતર બેના નામ જુદા કેમ પડે? (માટે જુદા છે) એવું અન્યત્વ દ્રવ્ય ને સત્તા વચ્ચે છે. છતાં દૃષ્ટિવંતે અન્યત્વને (બે ગુણ, ગુણીને) ભિન્ન ન પાડતાં દ્રવ્ય ઉ૫૨ દૃષ્ટિ કરવી. આહા..! આ પ્રયોજન ! આહા...! (શ્રોતાઃ) બરાબર, બરાબર ! (ઉત્ત૨:) હૈં, આહા.. હા! સમજાય એવું છે સમજે તો, (દેહને દેખાડીને) આના પ્રદેશ ને આત્મા તો નીકળી જાય ને આ તો અહીંયાં પડયા રહે છે. આ માટી ! એના પ્રદેશ- અંશ બધા જુદા છે. એના સત્તાના પ્રદેશો જુદા, આત્મ ભગવાનની સત્તાના પ્રદેશ જુદા, આહા.. હા! છતાં, ગુણીને ગુણના વિભક્તપ્રદેશનો અભાવ હોવાથી, “ જેમ જે શુક્લત્વનાગુણના-પ્રદેશો છે.” જે ધોળાગુણના પ્રદેશો છે આ “ તે જ વસ્ત્રના-ગુણીના છે. ” કાંઈ વસ્ત્રના પ્રદેશો જુદા ને આ ધોળાના (પ્રદેશો ) જુદા એમ છે? (નથી.) “તેથી તેમને પ્રદેશવિભાગ (પ્રદેશભેદ ) નથી.” આ ધોળાપણાને અને વસ્ત્રપણાને પ્રદેશ ( ભેદ ) એટલે ક્ષેત્રભેદ નથી.” “તેમ જ સત્તાના - ગુણના-પ્રદેશો છે.” સત્તા ( એટલે ) અસ્તિત્વ (અથવા ) અસ્તિત્વગુણ, એના જે પ્રદેશો છે તે જ આત્માના પ્રદેશો છે. “ તે જ દ્રવ્યના-ગુણીના-છે. આહા... હા ! “ તેથી તેમને પ્રદેશવિભાગ નથી.”
ל
י
(કહે છે) રાતે પૂછે તો આ જવાબ આપશે કે, આપશે કે નહીં આમાં! (વાહ! પરીક્ષક સદ્દગુરુ ! શિષ્યોની ખબર લે છે.) આહા... હા !
(શું કહે છે? કેઃ ) જેમ ધોળું વસ્ત્ર ( આ.) ધોળું તે તો ગુણ છે. અને આ વસ્ત્ર છે. (દેહ
ઉ૫૨ )
Please inform us of any errors on rajesh@Atma Dharma.com