________________
હોય પણ તેજ ભવમાં મોક્ષ મેળવી જનાર હોય, કોણ જાણે છે કે બાળ સુલભ રમત રમનાર વજકુમાર ભાવિમાં વજસ્વામી બની પરમાત્માની , પાટ-પરંપરાને દીપાવશે. દરિદ્ર દેખાતો શ્રાવક કદાચ પુણ્યવંતો પુણીયો શ્રાવક હોય. તકલીફમાં મૂકાયેલો તાપસનો ઉપસર્ગ સહન કરનાર દુઃખી દેખાતો તે અંદરથી ઘણો જ સુખી હોય ને તેથી સમાધિના બળે સનકુમાર ચક્રવર્તી બન્યો હોય. દાસી જેવી દેખાતી ચંદનબાળા જેવી શ્રાવિકા ન જાણે કે ભવિષ્યમાં કેટલીય સાધ્વીજીનું નેતૃત્વ લઈ કર્મના દાસત્વમાંથી મુક્ત કરાવનારી હોય.
એટલું તો માનવું જ રહ્યું કે આ પુસ્તકની, લેખકની, વાંચકની સૌની મયદિા છે જેથી દ્રષ્ટાંતોની પણ સીમા બંધાયેલી છે, બાકી હજુ તો તેથીય વધુ વિસ્મયકારક આધાર પાત્રોના આધાર સમી “બહુરત્ના વસુંધરા” ચોક્કસપણે ચમકતા હીરા-રત્નો ધરબીને બેઠી છે. કોઈક રત્નો પ્રકાશમાં આવી ગયા છે તો કોઈકનો પ્રકાશ જ દેખતાં જોનારની આંખો અંધાપો પામી ગઈ છે. તેથીય વધુ કેટલાક રત્નો તો હજુ પ્રકાશિત થયા જ નથી ને કોઈક કાચું રત્ન, રત્ન રૂપે પાકી રહ્યું છે. પરમાત્માના શાસનના અવિચ્છિન્ન અંગ શ્રાવક-શ્રાવિકા થકી પણ શાસન પોતાનું કાળ આઉખું આરામથી પાર કરશે, ભલે પછી અજ્ઞાનીને ધર્મકાળનો અંત આવી ગયેલો લાગે.
અલબત્ત આ બધી વાતો લગભગ તેવા શ્રાવક-શ્રાવિકાને ઘટે છે જેમણે પાંચમું ગુણસ્થાન સ્પર્શી લીધું હતું તે છે / હશે. કારણ કે અંતઃકોટાકોટિ જેટલી કમસ્થિતિ થયા પછી પણ ગ્રંથીભેદના માધ્યમે સમકિત પ્રાપ્ત કરી તે કમસ્થિતિમાં પણ બે થી નવ પલ્યોપમ જેટલી સ્થિતિ જ્યારે ઘટે ત્યારે દેશવિરતિ શ્રાવકપદ પ્રાપ્ત થાય છે, બાકી મફતના ભાવે જૈનકુળમાં જન્મ લઈ કે જૈનત્વને જ મફતના ભાવે વેંચી નાખનાર જન્મજાત જૈન શ્રાવકની નહિ પણ
જીવનજાત શ્રાવકની અનુમોદના ઉભય પક્ષે લાભકારી થાય તેવી કહેવાય. છતાંય કોને ખબર
કે અમારા એ શ્રાવક-શ્રાવિકાઓનો દેદાર-દેખાવ, સ્થિતિ-પરિસ્થિતિ ચિત્ર-વિચિત્ર હશે, તો કેવી હશે? દુઃખીયારો દેખાવ જગડુશાનો જોઈ કોઈ ન ? જાણી શક્યું કે તે તો ત્રણ-ત્રણ સવાકોડની કીંમતના મહારત્નોનો માલિક દાનેશ્વરી શ્રાવક છે. એમ દૌલતથી ગરીબ પણ દિલથી અમીર છ દ્રુમ વાળો ભીમો કુંડલીયો પણ મોડે મોડે બાહર મંત્રી દ્વારા ઓળખાયો. સપરિવાર રખડતો ઊદો ઘણાથી ઉપેક્ષાણો પણ પુણ્યોદય થતાં તેજ બન્યો સિદ્ધરાજ જયસિંહનો મંત્રી ઉદયન. બપ્પ પિતાને ભઠ્ઠી માતાનો પુત્ર સુરપાળ બાળ હતો પણ તેની તેજસ્વિતા પારખી તેને બખ ભટ્ટ મુનિ બનાવી ક્રમે સૂરિ પદે
: ૨૨: