________________
કે સદ્ભાવમાં પણ તે આબાદ રીતે અભાવ તત્ત્વને તારવી શકે છે. માટે જ, તો આજના કપરા કાળમાં સાધુ-સાધ્વીઓના સદ્ગુણ જોનારો વર્ગ સામાન્ય, જ્યારે તેમનામાં દોષોનું આરોપણ કરી પોતાની કાકવૃષ્ટિના પોતે જ ઓવારણા લેનારો સમુદાય સુવિસ્તૃત સ્પષ્ટ દેખાય છે. ભાગદોડના ભૂંડા કાળમાં સુખમાટે દોડતો સંસારી જો બે ઘડી સમતા ભાતમાં પોરો ખાઈ સંસારનું અસાર સ્વરૂપ ચિંતવે તો તેને ચોક્કસ તે જ્ઞાયા વગર ન રહે કે ક્યાં આધિ વ્યાધિ ને ઉપાધિના ત્રિદંડ મારનો ભાર સહેતો પોતે ને કાં સમાધિની સાધનામાં સુખાનુભૂતિ વાળો અસંસારી એક સાધુ ! તેના સગા સંસારમાં દગા દેનારા કેટલા બધા ? ક્યાંક કોઈ કુમારી બાળા કૌમાર્ય ખોઈ નાના બાળ કુમારને જન્મ આપી બેઠી છે, ક્યાંક બેઈમાની તો ક્યાંક નાદાનીના નૃત્યો ચાલી રહ્યા છે. જ્યાં જુઓ ત્યાં ઠગાઈ, બેવફાઈ, સ્વાર્થ સગાઈ કે ભવાઈ જેવા ભયંકર ભાવો છે, ભદ્રંકર તત્ત્વોનો તો જાણે દુકાળ જ દેખાય છે. હિંસા અને હેવાનિયતે તો જાણે પૃથ્વી સમસ્ત ઉપર પક્ડ લીધી છે. આહાર અને મૈથુન, સંજ્ઞાના અતિરેકે હોટલો અને હોસ્પીટલોની સંખ્યામાં વધારો કર્યો છે, ભય સંજ્ઞાના વધારાથી મત્સ્યગલાગલ ન્યાયે સત્તાધારીઓની ધારદાર તલવાર અલ્પ સત્તાશાલીઓની ગરદન ઉપર લટકી રહી છે, અને પરિગ્રહ સત્તાનું પરિમાણ પ્રચંડ રૂપે દેખા દેવાથી ચારે તરફ વિવિધ વસ્તુઓ - વાનગીઓને પેદા કરનાર, પતાવનાર ને પાપકર્મોને કરનાર-કરાવનાર વર્ગનો તો જાણે રાફડો ફાટી પડ્યો છે. સુખ-સુખ બસ સુખ જ સૌને જોઈએ છે. પણ સુખની ભૂખ ભાંગવા દુઃખની દડમજલમાં જ દમ તોડી દેનાર દયાપાત્રો-રિો • દરદીઓ અને દુઃખીયારાઓ દેખી કોને સંસારમાં સાર જણાય ?
પણ દુષ્કર છે અજ્ઞાનીઓની આંખોમાં શાનના ચશ્મા પહેરાવવા. આંખો કમળાના રોગથી પીળી પડી ગઈ હોય તેને દુનિયા આખીય પીળી દેખાય. સજ્જનોમાં પણ તે દરદીને દુર્ગુણો દેખાય તો નવાઈ નહિ. આવી અવળી ગંગાની સામે પ્રવાહે તરવા જેવું કામ પૂ. ગણિવર રી મહોદય સાગરજી મ. સા. એ આદર્યું છે. અનુમોદનાના મુખ્ય ઉદ્દેશ્યો આંખ સામે રાખી તેઓથી આ પુસ્તકને માધ્યમ બનાવી પ્રાચીન કરતાંય અર્વાચીન મણગારોની આલમને ઓળખાવવા એક પુણ્ય પ્રયાસ કરી રહ્યા છે. રખે માનશો કે સાધુ એટલે સિદ્ધપુરૂષો, પરંતુ ભળભળતા સંસારના સૌંસા સૂસવાટા વચ્ચે પણ સમતા-સાધનાના સાધકો જે શીતળતાનો અનુભવ કરે છે તેની સુખાનુવેદના તો તેઓ સ્વયં જ જાણી-માણી શકે તેમ છે.
પંચ પરમેષ્ઠી પદના કોઈ પણ પદે રહેલા, પરમાત્માની આજ્ઞાને વફાદાર, પ્રભુ શાસનના અનુશાસનને શિરોમાન્ય કરનાર, સાધકથી સિદ્ધપુરૂષ સુધીના પવિત્રાત્માઓ કદાચ કાળ અને સંઘયણ બળના પ્રભાવે સત્વ પ્રમાણે ઓછી-વધુ આરાધનાથી પ્રગતિ પંથે હોય કે ઈચ્છિત સિદ્ધિ સાધી પણ ગયા હોય છતાંય તેમની એક એક આરાધનાઓનો સરવાળો જ ભાવિમાં ગુણાકાર બની અંતિમ અને ઉચ્ચપદ મોક્ષને પ્રાપ્ત કરાવે તો આશ્ચર્ય નહિ, પરમાત્માના પ્રવ્રજ્યા પંથને પામનાર પથિક વહેલો કે મોડો ભવ્યતાનો ભાગી બન્યા વિના ન રહે કારણ કે તે પોતે જ ભવ્યાત્મા છે.
જો કે આ પુસ્તિકાના પાત્રો પૂર્વજો જેવા મહાપરાક્રમી કદાચ ન પણ લાગે, છતાંય તેઓએ પોતાની પૂરતી શક્તિઓને ધર્મપુરૂષાર્થમાં વહેવા દીધી છે તેથી તેઓ પણ એક નવા ઈતિહાસનું સર્જન કરી રહ્યા હોય તેવું લાગ્યા વગર નહિ રહે. કાળની ક્રૂરતાએ તેમને ઘણી-ઘણી ખામીઓ ફટકારી દીધી છે. છતાં તેની વચ્ચે પણ ખૂબીઓની ખીલવણી તે જ તે તે સાધકોનો જીવનમંત્ર છે. થોડા જ ઊંડા ઉતરશો તો જણાશે કે એક એક નાના મોટા પ્રસંગોના પાત્રોના પુણ્યદેહમાં રસ-રક્ત/વીર્ય-શૌર્ય બધુંય જાણે ધર્મ-ધર્મમય ને ધવલ-ધવલ
19
