________________
-
-
-
ઉક્તિની સાર્થકતા ઉપરોક્ત દ્રશ્ચંત - દલીલોથી સ્પષ્ટ પ્રતીત થયા વગર નહિ રહે. સિદ્ધોએ સઘળુંય સાધી લીધેલું હોવા છતાંય ચાર અઘાતી કર્મોની સત્તાવાળા અરિહંતો પ્રત્યક્ષ ઉપકારી હોવાથી વ્યવહાર પ્રધાન ધર્મમાં “નમો અરિહંતાણ’ પદ નવકારમાં પ્રથમ સ્થાન પામ્યું છે. આ પ્રથમ પરમેષ્ઠિઓ છે રાગ અને રોષથી પર હોવાથી તેમના એક-એક વચન-ઉપદેશ- આજ્ઞાઓ સાર્થક હોય છે. સ્વયે વીતરાગી-વીતદ્વેષી હોવાથી અરિહંત છે, અને તેઓ જ અરિહંતનું માહાભ્ય દર્શાવી જિનબિંબ અને જિનાગમ દ્વારા અરિહંતોની ! દ્રવ્ય-ભાવ ભક્તિનો પ્રકાર દશાવે છે.
૧૨ ગુણધારી અરિહંત પરમાત્મા તીર્થકરીને પ્રમોદભાવે પ્રક વંદના. કારણ કે, અરિહંતો સ્વયે કર્મરૂપી અરિ/શત્રના હતાર/હણનાર છે, ભવસ્થ કેવળી ને ચરમ ભવી, ઉગ્ર પુણ્યશાળી, પુરુષોત્તમ છે, મહાગોપ મહાનિયમિક છે, સ્વયંસંબુદ્ધ, ત્રિલોકના નાથ છે, ગુણોના મહાસાગર સમા છે. તેવા સુગુણસિંધુનું એક બિંદુ પણ પ્રાપ્ત થાય તો આત્મા ન્યાલ થઈ શકે છે તેમ છે. નમો સિદ્ધાણ - સિદ્ધોને નમસ્કાર હો -
દ્વિતીય પરમેષ્ઠી સિદ્ધ ભગવંતોને કરેલો નમસ્કાર નિષ્ફળ કાપિ ની છે જાય, કારણ કે જે કે સિદ્ધશિલા ઉપર બીરાજતાં સિદ્ધો સ્વયં નિરંજન-નિરાકાર-નિબંધસુખભોક્તા તરીકે નિરાળી નીતિના નાયક જેવા હોય છે, છતાંય નવનિધિ કે આઠ સિદ્ધિઓ કરતાં, શ્રેષ્ઠ સિદ્ધિ-મોક્ષ મેળવી-સાધી લીધેલી હોવાથી તેમની વંદનાનુમોદના કરનાર પણ વહેલો-મોડો સિદ્ધ બન્યા વગર રહેતો નથી. અંતકત કેવળી સિવાયના અરિહંતો પોતાની કેવળી અવસ્થામાં પરોપકારનો ધોધ વહાવી જ્યારે પ્રાંતે સિદ્ધ થાય છે ત્યારે પણ છેલ્લો વ્યાવહારિક ઉપકાર એવો થાય છે કે તેમના સિદ્ધ થતાં જ એક જીવ અવ્યવહાર રાશિમાંથી નીકળી વ્યવહાર રાશિમાં આવી જાય છે ને ક્રમશઃ સિદ્ધ પદ સુધી પ્રગતિ સાધી શકે છે. અનંતા સિદ્ધ થયા ને થશે, પણ તેમાંય જેઓ લાક્ષણિક રૂપ-સ્વરૂપે સિદ્ધિ ગતિને વર્યા છે ? તેઓની અનુમોદના નિમ્નલિખિત ઉદાહરણો વડે કરી ભારોભાર વંદના પાઠવીએ. અને તે દ્વારા આપણે પણ અનંતા સુખના જ્ઞાતાદ્રશ્ય-ભોક્તા બનીએ તેવી શુભાપેક્ષા.
એક-બે-ત્રણ નહિ પણ આઠ-આઠસો ચોવીશી સુધી જેમનું નામ-કામ ગવાશે તેવા પરમ વંદનીય ચંદ્રરાજર્ષિ જ્યારે ચરમ ભવમાં રાજા બન્યા. ત્યારે આયુષ્ય હતું ૧૫૫ વરસનું. ૧૨ વરસ કુમાર, ૧૦૦ વરસ રાજા, આઠ વરસ છદ્મસ્થ અને ૩પ વરસ અરિહંત કેવળી બની સિદ્ધ થયા. ass
w oopens . બહુરત્ના વસુંધરા-ભાગ ચોથો . ૧૭૯ IN