________________
તરફ પુંડરિક સ્વામી વગેરે ગણધરો કૌટુંબિક ભાવનાથી અનેકોના સમૂહોદ્ધારનું તારણ-કારણ બન્યા. પિતા તથા પુત્રની પહેચાન કરાવી હિંસક યુદ્ધ ટાળનાર સાધ્વીઓથી પણ જૈન સાહિત્ય દીપે છે, તેમ શીલની રક્ષા માટે યુદ્ધનું નિમિત્ત બનનાર સાધ્વી પણ આ જ શ્રમણી સંસ્થાની ઉપજ છે. આવા સંયમીઓ કદાચ સાવ શિથિલાચારી પણ બને તોય જે બ્રહ્મચર્યની નવવાડોથી વિશુદ્ધ રહે તો પ્રશંસનીય છે, અને એવો એક આત્મા પણ જગજાહેર બાવા, ફકીર, સંન્યાસી, તાપસો કે યોગીઓ કરતાં લાખ દરજે ! ઊંચો શાનીઓ કહે છે, કારણ કે તેજ આત્મા જૈનશાસનના અવલંબને શિથિલાચારી મરીચિ મટી મહાવીર બની શકે છે, તાપસમાંથી તપસ્વી, ત્રિદેડીમાંથી ત્રિભુવનપતિ, ને નારકનસિંહની
દુગતિથી ઊઠી સિદ્ધ ગતિને પણ પ્રાપ્ત કરી શકે છે. મિથ્યાત્વનું વમન કરી દેશ-સર્વવિરતિનું ગ્રહણ, વિષયકષાયોનું દમન, સંસારભાવોનું દફન કરી મોક્ષમાં ગમન કરનાર-કરાવનાર આજ પાંચેય પરમેષ્ઠીઓ છે, જેમની કરેલ આરાધના ૧૪ રાજલોકના સર્વ શ્રેષ્ઠ સ્થાને મૂકી દે છે, અને કરાયેલી ઘોર આશાતના તેજ લોકના સૌથી નિકટ સ્થાન સાતમી નરક સુધી ધકેલી શકે છે. સર્વ સાધુઓને કરેલ નમન,,
સ્મરણ, અનુમોદન લેખે લાગે જ છે કારણ કે તે પુરુષ પુંગવોની કૃપાદ્રષ્ટિમાં છે જ સુખની વૃષ્ટિ સંકળાયેલી છે.
ઉગ્રાચારી, શીતલાચારી કે શિથિલાચારીના ભેદભાવ વગર કૃષ્ણ મહારાજે પ્રભુ નેમિનાથના ૧૮,૦૦૦ સાધુઓને ભાવપૂર્વક દ્રવ્યવંદન કરતાં જ સાતમી નરકના દળિયા ઘટી ત્રીજી નરકના બંધ જેટલા ઓછા થઈ ગયા, સાયિક સમકિતની પ્રાપ્તિ થઈ અને તીર્થંકર નામકર્મ ઉપાર્જિત થઈ ગયું. આ છે સાધુઓ પ્રતિ બહુમાનનો પ્રતાપ...ભાવ. માટે જ તો કઠિયારાની દીક્ષા પછી રાજગૃહીના નાગરિકો દ્વારા થયેલ ઠઠ્ઠામશ્કરી નિવારી સુધી
સ્વામિના વિહાર નિર્ણયને પલટાવવા અભયકુમારે યુક્તિ રચી સૌને રત્નરાશિ લેવા એકઠા કર્યા ને પછી સ્ત્રી, સચિત્ત પાણી ને અગ્નિના ત્યાગીને તે આપવાની શરત ગોઠવતાં સૌને કઠિયારાએ કરેલ સંસારત્યાગ સમજાઈ! ગયો. (x) આ બધીય વાતો થઈ અતિ અતીતની કે ભવ્ય ભૂતકાળની પણ
આજેય ઉતરતા કાળમાં સાધનાત્માઓનો તોટો નથી. નિમ્નલિખિત સત્ય હકીકતો જ તે તે સાધકોની પરિણત. પરિણતિની ચાડી ખાય છે. ચાલો જાણી લઈએ સાધનાના પ્રકારોને
EINNING બહુરના વસુંધરા-ભાગોથો ૧૯