________________
અર્વાચીન દષ્ટાંત ખાસ વિચારવા લાયક છે.
સં. ૨૦૪૬ ના વૈશાખ દિ ૮ ની વાત છે. ૬ સાધ્વીજી ભગવંતો આકોલા (મહારાષ્ટ્ર) થી સુરત તરફ વિહાર કરી રહ્યા હતા. હજુ દશેક કિ.મી. નો વિહાર થયો હતો ત્યાં પાછળથી એક ટ્રક આવી. રોડથી નીચે કાચી સડક પર ચાલી રહેલા એક સાધ્વીજીને ટ્રકે જબ્બર ધક્કો માર્યો !... સાધ્વીજી પટકાઈ પડયા. ટ્રક તેમના બંને પગ ઉપર ફરી વળી... પગ લગભગ શરીરથી છૂટા થઈ ગયા ! ... લોહીનો ઘોઘ છૂટયો !...અને પ્રાણ જાઉં જાઉં કરી રહ્યા ! નહિ ચિચિયારી કે નહિ વેદનાનો ઊંહકાર ! સ્થિરતા અને સમતાની મૂર્તિ બની રહ્યા !... ધીમે ધીમે ઉચ્ચારણ શરૂ થયું, વેદનાનું નહિ પરંતુ નવકાર મહામંત્રનું ! સહવર્તી સાધ્વીજીઓ પૂછે છે : ‘શાતામાં છો ?’ પ્રત્યુત્તર મળ્યો : ‘હા, હું શ્રી નવકાર ગણું છું’ કેવી અદ્ભુત સમતા !... સહનશીલતા !!!
પોતાને ઘાણીમાં પીલનાર અભવિ-પાપી પાલક ઉ૫૨ જેમ ખંધકસૂરિના ૫૦૦ શિષ્યોએ અંશતઃ પણ દ્વેષ ન કર્યો તેમ આ સાધ્વીજી ભગવંતે પણ ટ્રકવાળા ઉપર લેશમાત્ર દ્વેષ ન કર્યો. ઉપરથી કહ્યું કે, ‘ટ્રકવાળાને કશું કરશો નહીં' !...કેવો અપૂર્વ છે ક્ષમાભાવ III
સં. ૨૦૩૮માં પોતાના સુપુત્રને દીક્ષા આપ્યા બાદ સં. ૨૦૪૦ માં પોતાના પતિ તથા સુપુત્ર સાથે ૪૭ વર્ષની વયમાં દીક્ષિત થયેલા આ સાધ્વીજી ભગવંતે માત્ર ૬ વર્ષના દીક્ષા પર્યાયમાં ગુરુકૃપાના પ્રભાવે આવી અદ્ભુત સમતા પ્રાપ્ત કરી હતી !
પોતાના પુત્રી મહારાજ સાથે હતા છતાં પણ ‘આને સાચવજો’ એવી ભલામણ પણ કરી નહિ. સ્નેહરાગ ઉપર કેવો વિજ્ય મેળવ્યો હશે...!
પોણા કલાક સુધી સહવર્તી સાધ્વીજીઓએ તેમને નવકાર તેમજ ધર્મશ્રવણ કરાવ્યું અને અંતસમયોચિત પચ્ચક્ખાણ આપ્યા. ત્યારબાદ આંગળીના વેઢે નવકાર ગણતાં ગણતાં છેલ્લે - હું જાઉં છું' આટલું બોલી. પુનઃ નવકાર ગણતાં તેઓશ્રી સમાધિપૂર્વક સ્વર્ગવાસ પામ્યા ....
જો છેલ્લા સંઘયણવાળા દેહથી પણ આવા મરણાંત પરિષહમાં ગુરુકૃપા અને મજબૂત મનોબળ દ્વારા આવી અદ્ભુત સમતા-સહનશીલતા અને ક્ષમા રાખી શકાતી હોય તો પ્રથમ સંઘયણ ધરાવનાર પૂર્વના મહામુનિવરો મરણાંત ઉપસર્ગોમાં સમતાના બળે કેવલજ્ઞાન તથા મુક્તિ પામી શકે તેમાં લેશમાત્ર અતિશયોક્તિ હોઇ શકે જ નહીં !' આવું ઉત્તમ ઉદાહરણ પોતાના જીવન દ્વારા પૂરું પાડનાર આ મહાન સાધ્વીજી ભગવંતના નામનો પૂર્વાર્ધ પાંચ પ્રકારના આચારમાંથી પાંચમા આચારને સૂચવે છે, તથા ઉત્તરાર્ધ તારક બહુરત્ના વસુંધરા-ભાગ ત્રીજો ૯૫
