________________
WannnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnANRANNAARRRRRRRRRR
પશ્ચિમ તરફ દોટ મૂકી છે. જેને આપણે વિકાસ ગણીએ છીએ તે મનુષ્ય માટે ખતરો? બન્યો છે. કારણ, હાલમાં રોડ, ઉદ્યોગ, મકાનો વગેરેને વિકાસ ગાવામાં આવે છે, પરંતુ ખરેખર તે પડતીની નિશાની છે.
ઉત્તમભાઈ પોતાની વાતના સમર્થનમાં કહે છે, ઉદ્યોગો શરૂ થાય છે એટલે વિકાસ કહેવાય છે, પરંતુ ઉદ્યોગોને કારણે ફેલાતા પ્રદૂષણે દાટ વાળ્યો. છે, જ્યારે બીજી તરફ જ્યાં હજી રોડ બન્યા નથી, ઉદ્યોગો સ્થપાયા નથી ત્યાં જઈને તપાસ કરો કે ત્યાંના લોકો કેટલા સુખી છે. ત્યાં કોઈ રોગો થતા નથી.
બાળકોને આ પ્રકારનું શિક્ષણ આપવાના હેતુ અંગે સ્પષ્ટતા કરતાં, ઉત્તમભાઈએ કહ્યું હતું કે સદીઓ અગાઉ ચાલતી નાલંદા જેવી વિદ્યાપીઠો જ ખરા અર્થમાં વિશ્વવિદ્યાલય હતી. આ વિદ્યાપીઠોમાં અભ્યાસ કરવા બહારના વિદ્યાર્થીઓ પણ આવતા હતા. અને અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા બાદ તે વિદ્યાર્થી હિંતમપૂર્વક દુનિયાનો સામનો કરતો હતો. આજે ડિગ્રી મેળવ્યા બાદ પણ લાચાર બને છે. મારી યોજના અનુસાર એક સારી વાતની શરૂઆત મેં મારા ઘરેથી કરી છે. મારી ઈચ્છા નાલંદા જેવું ગુરકળ ઊભું કરવાની છે. પૈસાની ખોટ નથી, પરંતુ આજના શિક્ષણના ગેરફાયદા અને 3 ગુરુકુળના શિક્ષણના ફાયદા લોકો સમજે તે જરૂરી છે. તાત્કાલિક કોઈ પરિણામ મળશે નહીં, પણ પરિણામ ચોક્કસ મળશે જ.
બાળકોને સ્કૂલમાંથી ઉઠાડી ગુરુકુળ અનુસાર ભણાવવાનો નિર્ણય તો આ ઘરના વડીલોનો હતો, પણ જેના માટે આ નિર્ણય કરવામાં આવ્યો તે બાળકો શું માને છે તે પણ મહત્ત્વનું છે. સાતમા સુધી અભ્યાસ કરનાર અખિલ શાળાના અભ્યાસને પરીક્ષાલક્ષી ગણાવે છે અને હવે જે ભણે છે તે જ જીવનલક્ષી હોવાનો તેનો દાવો છે. જોકે અખિલને અભ્યાસ પૂર્ણ કર્યા બાદ દીક્ષા લેવાની ઈચ્છા છે. જ્યારે દસમા સુધી ભણનાર આશિષને ધંધો કરવો
મામાના ઘરે ભણવા આવેલા મુંબઈના વિશાલને શરૂઆતમાં સંસ્કૃત ભણવાનું અઘરું લાગ્યું હતું. હવે બધું ફાવી ગયું છે. આ અભ્યાસ બાદ તેને 3 કોમ્યુટરનો ધંધો કરવાની ઈચ્છા છે. ચોથા સુધી અભ્યાસ કરનાર ધર્મેશને આ ભણવું ગમે છે, પણ તેને સૌથી વધુ ક્રિકેટ રમવું ગમે છે. પૂનમ-કાજલ, અંકિતા અને શ્વેતાને શાળામાં હમણાં સુધી ભણેલું નકામું લાગે છે. સ્કૂલ છોડ્યાનો કાંઈ અફસોસ પણ થતો નથી. કારણ, તેમને મનપસંદ નૃત્ય, 1 સંગીત અને ચિત્રકલાનો અભ્યાસ કરવાની તક મળી છે. ચેતનને બંસરી વગાડવાની મજા આવે છે.
અક્ષય આ બધાં કરતાં જુદો છે. તે પાઠશાળામાં ભણવા માટે રાજી
•••••••••••••
જ બહુરત્ના વસુંધરા-ભાગ બીજે. ૧૮૧
