________________
૧૨૬ : રત્નકુક્ષિ આદર્શ શ્રાવિકારત્ન પાનબાઈ રાયશી ગાલા (ચાંગડાઈવાલા)
શાસ્ત્રમાં મદાલસા સતીની વાત સાંભળી છે ? એવી જ વાત રત્નકુક્ષિ આદર્શ શ્રાવિકા પાનબાઈ (ઉ-વ-૬૮) ની છે. મહાસતી મદાલસા જેમ પોતાના દરેક સંતાનને પારણામાં ઝુલાવતાં ઝુલાવતાં “શુક્રોસિ બુદ્ધોડસિ નિરંજનોઽસિ, સંસારમાયા પરિવર્જિતોઽસિ” ઈત્યાદિ હાલરડાં દ્વારા વૈરાગ્યના સુસંસ્કારોનું સિંચન કરી સંયમના પંથે વાળતી તેવી જ રીતે સુશ્રાવિકા શ્રી પાનબાઈએ પોતાના દરેક સંતાનોને નાનપણથી સંસારની અસારતા દષ્ટાંતો દ્વારા સમજાવીને વૈરાગ્યમાર્ગે વાળ્યા છે.
(૧) મહાવીર જૈન વિદ્યાલય (ગોવાલિયા ટેંક-મુંબઈ) માં રહીને એલ્ફિન્સ્ટન કૉલેજમાં ઈન્ટર સાયન્સ (Int.sc.) નો અભ્યાસ કરતા સુપુત્ર મનહરલાલને પત્રો દ્વારા તથા વેકેશનમાં પ્રત્યક્ષ હિતશિક્ષા દ્વારા સદા પ્રભુભક્તિ તથા સત્સંગની પ્રેરણા આપી. તેની ફલશ્રુતિ સ્વરૂપે જ્યારે એને ધર્મનો મર્મ જાણવાની, પામવાની અને સંયમ સ્વીકારવાની ભાવના જાગ્રત થઈ ત્યારે માતા પાનબાઈએ આશીર્વાદ સહ સહર્ષ સંમતિ આપી.
પોતાનો પુત્ર મોટો થઈને નામાંકિત ડૉક્ટર કે એન્જીનીયર બનીને પોતાને સંપત્તિ સાથે ગૌરવ અપાવશે એવી મોહગર્ભિત વિચારણા ધરાવતા પતિ રાયશીભાઈની ૫-૫ વર્ષ સુધી રાહ જોવા છતાં સંયમ માટે સંમતિ ન મળતાં આખરે હિંમત કરીને માતા પાનબાઈએ પોતાના સપુત્ર મનહરલાલ (હાલ પ્રસ્તુત પુસ્તકના સંપાદક, તથા મારા ગુરુદેવ ગણિવર્યશ્રી મહોદયસાગરજી મ.સા.)ને પાંચ વર્ષ સુધી પં.શ્રી હરિનારાયણ મિશ્ર (વ્યાકરણ ન્યાય વેદાન્તાચાર્ય) પાસે સંસ્કૃત-પ્રાકૃત વ્યાકરણ તેમજ ષટ્કર્શન આદિનો અભ્યાસ કરાવીને આશીર્વાદપૂર્વક સં. ૨૦૩૧ ના મહાસુદિ ૩ ના કચ્છ-દેવપુરગામમાં સંયમ પંથે પ્રસ્થાન કરાવ્યું ! જેઓ આજે અચલગચ્છાધિપતિ પ.પૂ. આ.ભ. શ્રીગુણસાગરસૂરીશ્વરજી મ.સા.ના શિષ્યરત્ન તરીકે ૪૫ આગમોનો અભ્યાસ કરી, સળંગ ૫ તથા૪ મહિનાના મૌન સહ નવકાર જાપ વિગેરે દ્વારા આત્મસાધના સાથે તાત્ત્વિક પ્રવચનો, વાચનાઓ તથા જેનાં હૈયે શ્રી નવકાર, તેને કરશે શું સંસાર' ? તેમજ ‘બહુરત્ના વસુંધરા' વિગેરે પુસ્તકોનું સંપાદન-લેખન દ્વારા સુંદર પરોપકાર તેમજ શત્રુંજય તથા ગિરનારની સામૂહિક ૯૯ યાત્રાઓ, અનેક છ'રી પાલક સંઘો વિગેરેમાં નિશ્રા આપવા દ્વારા અનુમોદનીય શાસન પ્રભાવના કરી રહ્યા છે.
બહુરત્ના વસુંધરા–ભાગ બીજો = ૨૮૧
