________________
લગ્નગાળા વચ્ચેના વાયદાના સોદા ભાગ્યે જ નફો કરાવતા હોય છે, કારણ કે તેમાં મુગ્ધને મુગ્ધના ભાવાવેશથી વધીને બીજું તત્ત્વ ભાગ્યે જ હોય છે.”
“સખે ! તારી વાતમાં સંપૂર્ણ સત્ય સમજાય છે, મોટી આશાઓ ખોટી ઠરી. બલ્કે હું જ નિરાશામાં ઠરી ગયો છું. તારા સિવાય કહેવું પણ કોને મારે ?”
મારો મિત્ર મરણતોલ આઘાત ખાઈ સ્થિરતાના જ પાપાત કરતો કોઈનું શરણું-તરણું શોધતો હોય તેવું તેની મુખમુદ્રા સ્પષ્ટ કહેતી હતી, ત્યારે તેને આશ્વસ્ત કરવા હું વ્યસ્ત બની ગયો હોઉં તેમ સલાહકારની મુદ્રામાં ગોઠવાઈ ગયો ને એક સત્ય, સાવ સત્ય વીતક કહેવી શરૂ કરી.
“સાંભળ મિત્ર ! સંસાર સ્વયં અસાર આથી જ તો કહેવાય છે. તેમાં પત્નીની વફાદારી વટલાય કે બદલાય તેમાં આશ્ચર્ય શું ? તું તો એક વખત સંસારકૂપમાં કૂદવા જ ઇચ્છતો ન હતો ને તેમાંય પડ્યા પછી પનારું આવું પડ્યું માટે તારી વેદના વધી ગઈ, પણ તારી પત્નીએ તને લગ્ન પહેલાં જ મધુરા શબ્દો સંભળાવી જે સંસારની લગન લગાડી તેની ઠીક વિરુદ્ધ દિશામાં દોટ ભરનાર મને તો તે નાર યાદ આવી રહી છે, કુમારી હતી ત્યારે તો ઠીક, પણ લગ્ન પછી પણ કુંવારી રહી અને તેની ખુમારી કેવી, ખબર છે?”
મિત્ર અવાચક બની મને નિર્નિમેષ જોઈ રહ્યો હતો. તેના પ્રશ્નોનો તેને કોઈ ઉત્તર મળશે તેવી આશામાં તેણે મૌન જ રાખ્યું. ત્યારે હું અધીરો બની સત્યકથાનાં એક પછી એક તીર છોડતો ગયો. તેને નિરાશા નાગણના પાશથી મુક્ત કરવા, મેં વાર્તા ચાલુ કરી.
“મિત્ર ! સાંભળ, ધર્મમાં ભાત પુરાવે તેવું નાનું શહેર ખંભાત. કુમારી વિજયા ભાંડુઓમાં અલગ તરવરતી નટખટ કન્યા હતી, તેનો ગમો તોફાન-મસ્તી ને સસ્તી બાળસુલભ રમતગમત, ઘણાનો અણગમો બની. જતી. પાનની દુકાન ઉપર રાત્રેય પહોંચી જતી ને ચા-પાણીની લિજ્જતમાં પોતાની વધતી ઈજ્જતનો ફાંકો રાખતી તે બાળા લગભગ ખટપટી નદી જેવા વેશ વટલાવતી રહેતી. મોડી રાત્રિ સુધી પાણીપૂરી ને ભેળપૂરીમાં પૂરી વ્યસ્ત રહેતી તે કન્યાનું ભાવિ કેવો પલટો ખાશે તે વિધાતા વિના કોણ જાણી શકે ?
માતા મૂળીબેનનું આ ફરજંદ ત્યારે મૂળમાં ધર્મથી વાસિત નહોતું થયું. અર્વાચીન પણ પ્રાચીન પ્રથા પ્રમાણે તેણીની સગાઈ તેની નવ વર્ષની નાદાન વયે વિશા ઓશવાલ જ્ઞાતિના જૈન નબીરા શ્રી પ્રવીણચંદ્ર રમણલાલ પારેખ નામના બાળશ્રાવક સાથે પરિવાસી પ્રથાએ કરાવી દીધી. તે ઉમ્મરે સગાઈના અર્થ સાથે બાળકને શું સગપણ હોય ? બસ, વહેતા દિવસોથી બહુરત્ના વસુંધરા-ભાગ બીજો – ૨૫૬
