________________
[૮]
શંકા સમાધાન. કઈ જિજ્ઞાસુ જેન અથવા તર્ક કરનાર બૈદ્ધ વિગેરે અન્યવાદી પૂછે કે-જેમણે શાસ્ત્ર તથા અર્થને ભણ્યાં છે, તેઓ પિતાની મેળે જ તેનું પ્રયજન જાણી લેશે તે આ શાસ્ત્રના પ્રારંભમાં પ્રયોજન વિગેરે બતાવવા પ્રયાસ કરે તે વ્યર્થ છે.
ઉ–તેમ નથી. કારણ કે શાસ્ત્રાર્થ નહિ ભણનારાઓને તે શાસ્ત્રોમાં પ્રવૃત્તિ કરવાને હેતુ તે પ્રયજન વિગેરે છે, માટે પ્રયજન વિગેરેને પ્રયાસ કરવાની જરૂર છે. કારણ કે વિદ્વાનની પ્રવૃત્તિ પ્રથમથી નિશ્ચય કરીને થાય છે.
- પ્રવે-કદાચ પ્રયજન વિગેરે અગાઉથી કહેશે, તેપણું શાસ્ત્ર જાણ્યા વિના તેના નિશ્ચયની ખાત્રી નહિ થાય. કારણકે તેમાં સંશય રહેવાથી પ્રવૃત્તિને અભાવ થવાથી તમારો ઉપન્યાસ કરો અનર્થક થશે.
ઉ–તેમ નથી. જેમાં સંશય પડે ત્યાં પણ સત્ય જાણવા અથવા લાભની ખાતર પ્રવૃત્તિ થતી દેખાય છે. વરસાદની શંકા રહેવા છતાં પણ ખેડુતો જમીન ખેડી તૈયાર રાખે છે. માટે આ પ્રસંગે વધારે કહેતા નથી.
મંગળનું વર્ણન. ઉત્તમ કાર્યમાં વધારે વિને હોય છે તે બતાવે છે. श्रेयांसि बहुविघ्नानि, भवंति महतामपि अश्रेयसि प्रवृत्तानां, कापियान्ति विनायकाः ॥१॥
