________________
જૈના સખધી સામાન્ય જ્ઞાન મેળવું છું
ઉચ્ચતમ સસ્કારવાળાલેાકેાની ભાષા સ`સ્કૃત હતી તેથી ઉચ્ચતમ પુરૂષોએ શાસ્ત્ર એ જ ભાષામાં લખ્યાં હોત પણ બાલમુદ્ધિવાળા એટલે અજ્ઞાન તથા સ્ત્રીપ્રકૃતિવાળા એટલે કમજોર ‘આત્માઆના હિત માટે પ્રાકૃત ભાષામાં શાસ્ત્ર લખવામાં આવ્યાં. હવે હુ મનુ છું કે ઉક્ત કથન ભાષાને ઉદ્દેશીને કરાયલું જ નહાતુ. શાસ્રા પ્રાકૃત ભાષામાં શા માટે લખ્યાં એ પ્રશ્ન નહિ પણ પ્રાકૃત શાસ્રાહમણાં જે રૂપમાં શાસ્ત્ર જોવામાં આવે છે તેવાં શાસ્ત્રા-શા માટે રચવામાં આવ્યાં તે કહેવાનો આશય હતા. જેમનો વિકાસ ખાલક કે સ્ત્રી જેવા જ છે તેવા મનુષ્યા માટે આવા જ શાસ્ત્ર હિતકર હોય, એવા ઇસારે। એ કથન દ્વારા કરવાનું ઇચ્છયું હતુ
હું:વારૂ, જન શાસ્ત્રા ઈશ્વરને માને છે ?
t
४७
મિ. પાતક:—જી, ના. તે શિખવે છે કે, ઇશ્વર છે જ નહિ દરેક જીવ ઇશ્વર છે, માત્ર કર્માંના પડદાને લીધે ઐશ્વ કાયલુ છે, અને પુરૂષાર્થથી તે પડદાને દૂર કરવામાં આવતા દરેક જીવ પેાતાને ઇશ્વર તરીકે જોઇ શકે છે. હલકામા લકી શ્રેણિમા—ભગીચમાર જેવી જાતિના મનુષ્યા પણ Ùશ્વર બની શક્યા છે ખુદ મહાવીરને ડ ખનાર એક ‘નાગ’ પણ ઇશ્વર અની શકયા હતા.
હું :——આટલી હદની મહત્વાકાંક્ષા પ્રેરનાર સિદ્ધાન્ત જે પુરૂષે શિખવ્યા–આટલી હદનું optism (આશાવાદ) જે હંમેશ પ્રેરતા રહો-આટલી હદનો ભાર જેણે સદા · ‘પુર્ણા’ના ગુણુ (virtue) પર મૂકયા કર્યાં—તેવા મહાવીરે હવે પછી સજનકા થઈ શકશે જ નહિ એવું કથન કર્યું હાય અને સજનકાર્ય એ પાપ છે એમ શિખવ્યુ હોય તે કાઇ કાળે બનવા જોગ નથી મહાવીર પછી હજાર વર્ષે જેએએ-શુભ આશયથી તે વખતની જરૂરીઆતને સ્વીકારીને—અમુક ભવિષ્ય કથન મહાવીરના નામથી
1
L
