________________
૧૧૪
જૈન દીક્ષા નિર્બળ કરનારી હોય છે ભક્ત અને ભક્તિપાત્ર, પત્ની અને પતિ, નોકર અને શેઠ, પ્રજા અને શાસક, બે ભાગીદારે કે એ મિત્રો, પ્રમુખ અને સભ્યો, ઉપદેશક અને શ્રોતા, ગ્રાહક - અને દુકાનદાર: આ પ્રત્યેક કંઠના બન્ને પક્ષોના પરસ્પરના દરેક વ્યવહારના પાયામાં ડાકણનો વાસ હોય છે. કુટુમ્બીઓ પ્રત્યેના વર્તન પણ સ્ત્રી અને મચથી જ પ્રેરિત ‘ હોય છે. ફક્ત અમારા પિતા પર દયા કરવાનું અમે શિખ્યા નથી, આકી તમામ પર દયા કરવાનો અમે ઈજારો લીધો છેએટલા ખાતર કે દુનિયા એક વખત અમને દયાસાગર અને પરોપકારી તરીકે ઓળખી લે તે પછી ગમે તેવું વર્તન ચાલ્યું જાય ! પેપર જુઓ, ભાપણ જુઓ, સંસ્થાઓના જાહેર કરવામાં અવેલા આશો જુઓ -વાંચવામાં આવશે તે કરતાં જુદો જ આશય વાસ્તવમાં હશે. લેકેએ “બુરું ઠરાવેલું. કઈ કામ કરવાનું હોય ત્યહારે તેવું કામ ખુલ્લી રીતે કરવાજેટલી હિમત તે દૂર રહી પણ લેએ બુરું નહિ ઠરાવેલું કામ —પણ ખુલ્લી રીતે–કરવામાં ત્રણ ત્રણ બલાઓઃ લજા, શંકા ભય : ની તાબેદારી ખરી જ !—એટલે સુધી કે પોતાને કઈ - ગુરૂના શિષ્ય, કઈ સજ્જનના મિત્ર કે પ્રશંસક, કાઈ લેખક - કે સમાજસેવક તરફ સહાનુભૂતિ ધરાવનાર તરીકે જાહેર કરતાં કે જાહેર થવા દેતાં ય ભય લાગે ! હમારા મહટામાં મોટા માણસને મિસ્ટર’ શબ્દથી બસ થાય, કે જે શબ્દ “હાનામાં ન્હાના માણસને પણ લગાડાતો હોય છે; પરંતુ અમારા તે હાનામાં ન્હાના માણસને ય રા. રા. (રાજ્યમાન્ય, રાજેશ્રી !) અને “શ્રીયુત” “મહાશય પદ વગર ચેન ન પડે, જે કેઅમારા મહટામાં મોટા માણસનો આશય (goal) એક તસુથી વધુ લાબો ભાગ્યે જ હોય છે, =હજાર માઈલનો કે દશ પેઢી જેટલું લાબો તો કેાઈની