________________
૧૯૪
જૈન દીક્ષા
“એ ઈચ્છામાં અનુભવની સુવાસ નથી, અનુભવ જોઈતા હોય તે પૂછે ઇતિહાસને કે સાયન્સને કે તત્ત્વજ્ઞાનને. તેઓ જ ખરે પ્રકાશ પાડી શકશે ”
“ઈતિહાસ શું બતાવશે મિ. શે!” તેણે પૂછ્યું.
તે હમને લંડનની ભૂત-વર્તમાન તવારીખો દેખાડશે મહેં કહ્યું “ભૂત તવારીખમાં પહેલાં તો હમે ગંદી, વ્યવસ્થા વગરની, રેગોથી ખદબદતી વયોવૃદ્ધ લંડનસુંદરીના એક અંગમાંથી આગની જવાળા નીકળતી જેશે. બધાં અંગોની મિટિંગ જેશે. ફરજ બજાવ ! ફરજ બજાવ ! માતાને બચા” એવા ઠરાની બૂમ સાંભળશે. દેવળમાં ઘંટનાદ અને પ્રાર્થના સાંભળશે કે “એ આકાશી પિતા ! હવે તો દયા કર, દયા કર !” અને તે જ વખતે આગને વધુ વ્યાપક અને મસ્તાન બનતી જેશે –કેમ જાણે પ્રાર્થનાને પડઘો પડતે હેય નહિ કે “આ હારી દયા જ છે કે જહેને હમે મૂખ અને અધે કેપનું નામ આપી રહ્યા છે અને હમારા મિથ્યાભિમાનમાં મહને હમારા ઇશ્વરને પણ દયા કરવાને ઉપદેશ આપવાની ધટતા કરી રહ્યા છે,હમે કે જેઓ દયા માંગી જાણો છે, કરી જાણતા નથી! દયા કરી જ જાણતા હો તે, મહારી પર દયા કરી, હારા આ દયાકાર્ય પર પાણું ફેરવવા રૂપ ડખલગીરી કરતા અટકે ! હું એક જ દિવસમાં હમારા સધળા રોગોને બાળ સફાચટ કરવા મથું છું. હાં હમે ડખલગીરી કરી મહારા કર્યા કરાવ્યાં પર પાણી ફેર છે!”.. હવે હમે આખું શહેર તારાજ થયેલું જોશો, એક વિશાળ સ્મશાન જેવું. વૈરાગ્યના ધામ જેવું..... પાનુ ફેરવો, અને એ જ લંડનની વર્તમાન તવારીખ ૯મારી નજરે પડશે. એ જ સ્મશાન ભૂમિ પર હવે હમે
