________________
જેમ દીક્ષા
-
-
-
-
- - -
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
પણ અમને નથી તે ખટકતું કે નથી આ ખટતું. અમારાં લગ્ન તેમજ વિરાગ “લગની ? વગરનાં હોય છે,બ. ઉંચા શાખ” વગરનાં હાથ છે, એટલું જ નહિ પણ “પ્રેરિત ગતિ’ રૂપ હોય છે. અમારે એયુકત કુટુંબ પણ પ્રેરિત’–ફરયાત સહકારાય છે. અમારા જીવનની એ ક્રિયા તનદુરસ્તીમાંથી સ્વભાવતઃ ફટતી ક્રિયા નથી, આમ હાઈ અમને આવી દીક્ષાઓ અને આવાં સાધુપણું ભયંકર લાગતાં નથી. લાગવું માત્ર અપેક્ષિત છે. આપણને વિષ્ટા જેવી પણ અસત્ય લાગે છે, શ્વાનને તે ભજિન લાગે છે, જો કે ત્રીજ એની એ જ છે. ભિક્ષુકને સે રૂપિયાની નોટ માટી ચીજ લાગે, લખપતિને તે નજીવી ચીજ લાગે, રાજાને લખપતિ ન લાગે, અને તત્ત્વવેત્તાને શળ ન લાગે, કે જે શણગારે, વિધિઓ(ceremonials) અને ધમાલની જરૂરીઆત (meeds) ને ગુલામ છે.
“ “લગની” અને “જોખમદારીના ભાન” વગરનું જીવન તર એ જીવતર નથી-એ તે ગાયનું કસાઈખાના તરફ ઘસડાવું છે. એ જ masses-જનતા–ની પ્રકૃતિ ! અને હાં પર સ્પરના વિશ્વાસ જેવું કાંઈ હોઈ શકે જ નહિ, એક-બીજા તરફ અવિશ્વાસ અને ઘુરકીઓ અને છૂપા દાવપેચ સિવાય બીજું કાંઈ હોઈ શકે જ નહિ. એ જ નારક જીવન.”
હારે અમારા શારઅકારાની કલા જીવનસત્યનો ખ્યાલ આપવામાં જરા ય બેટી નથી, એમ મને હવે ખાત્રી થાય છે. બીજા ધર્મો કરતાં અમારા ધર્મમાં નરકનો ખ્યાલ જુદી જ જાનને આપેલો છે. બીજામાં યમની કલ્પના કરી છે, અમારામાં પરમાધામીની કલ્પના કરી છે. અધમ મનુષ્યલકા માનસવાળાઓ-
આ પ એ ભૂમિમાં જાય છે અને આપસમાં મારામારી કરે છે, અને એ પછીના જે