________________
૨૨૬
-
જૈન દીક્ષા
નથી. તેથી પછી તેણે નિયમનો ભંગ નથી થતો એવું દેખાડવા બુદ્ધિની ચાલાકીઓ કરવી જ પડે. અને એ ચાલાકીઓમાં ભલભલા અંજાઈ જાય અને કેઈકાઈ તો એ ચાલાકીઓનો ભોગ જ માત્ર નહિ પણ ગાફેલ સાધન પણ બને. આ સ્થિતિ ધર્મનું સદંતર નિકંદન કરનારી થઈ પડયા વગર રહે જ નહિ. અને તેથી જ કહું છું કે, દંભ કે પાખંડની જરૂર જ ન પડે એવી યોજના કરવી જોઈએ, અને એવી ચેજના છતાં જે લીધેલા નિયમે અથવા જોખમદારીઓનું યથાર્થ રીતે પાલન ન કરતા દેખાય હેને કશા પણું વિલંબ વગર અને હોહા વગર ચૂપચાપ કાંડું પકડીને દૂર કરવો ઘટે. જે કૂવામાંથી આખા ગામના
લકે પીવાનું જળ મેળવતા હોય તે કૂવામાં ગંદવાડ કે વિષ * કઈ રીતે અને ક્ષણભર પણ ચલાવી ન શકાય, પછી કૂવો * ચાહે પત્થરનો હે, ઈટાને હ વા માટીને હે.....ભલા. જ્ઞાનની બાબતમાં દીક્ષાના ઉમેદવારની સ્થિતિ શું હોય છે ?”
ઉમેદવાર જેવી ચીજ ભાગ્યે જ હોય છે, ઉમેદવારે બનાવવામાં આવે છે–પછી હાં જ્ઞાનની વાત શું પૂછવી ?
વ્યવહારનું જ્ઞાન, તર્કશાસ્ત્ર, માનસશાસ, સમાજશાસ્ત્ર કે સાયન્સ * ભણેલો એક પણ ઉમેદવાર ભાગ્યે જ જેશે. મૂળ સૂત્રો બધાં - તે બાજુએ રહ્યાં પણ બેત્રણે શિખીને દીક્ષા લેવા આવેલા '. બહુ જ થોડા–એકાદ ટકે--જોશો. હા, એમને સાધુ બનાવવા
ઈચછનાર કવચિત્ કવચિત સંસ્કૃત વ્યાકરણ કે ન્યાય અને એકાદ સૂત્ર શિખવે છે, પણ તે અભણ લોકો વચ્ચે વિદ્વત્તાના પ્રદર્શન પૂરતુ.” “ “ હારે પછી ઢાં વિરાગ-વ્યક્તિગત જીવનના સંકુચિતપણું તરફ કંટાળે–તો કહાંથી જ હોઈ શકે ? વિશ્વની વ્યાપક્તા જેણે જીવન જીવવાથી અનુભવી હોય અગર મનનથી વ્યાપતા જેનામાં પ્રકટી હાય હેને જ “વિરાગ” હેય—અને મનન
બીને દીક્ષા લે
થનાર કી અકીદ કે-
