________________
વર્તમાન દીક્ષા અને દીક્ષિતા
૨૨૯
વધુ અધમ-પરમાધમ હાય છે, તે વળી વિશેષ કાપકૂટ કરે છે. ચેાવીશે કલાક 。ાં અંધકાર અને અવ્યવસ્થા અને આક્રંદ તરફડાટ હાય છે. નારક જે ક્ષણે કપાયે તે જ ક્ષણે રહેના પુદ્દગળા એકઠા થઇ તે જીવતા થાય છે અને ફરી ત્રાસ સહે છે, એમ અખંડ ચાલ્યા જ કરે છે, હજારા અને લાખા વર્ષ સુધી. હવે એક સાધારણુ માનસશાસ્ત્રી પણ કહી શકશે કે આ વર્ણન આ પૃથ્વીપરના masses ના માનસનું છે, કે જે માનસ પ્રતિક્ષણ બીજા માનસાતે રંજાડે છે અને ખીજાએથી ર્જ પામ્યા કરે છે અને તરફયા કરે છે. એ ચીજ એક મનજ છે કે જે એક ક્ષણમાં મરણુ જેવી સ્થિતિમાં આવી બીજી જ ક્ષણે વતું થાય છે અને વેદના વેદ્યા કરે છે. તિવ્ર વેદનાની એક સેક૩ સેા વર્ષ જેટલી મ્હોટી લાગે છે એ તા દરેકના અનુભવ છે. એટલે લાખા ક્રોડા વર્ષના નારક જીવનને ૫૦~૧૦૦ વર્ષના પતિત જીવન તરીકે સ્હમજી લેવામાં જરાય મુશ્કેલી પડે તેમ નથી. નારકામાંના કેટલાંકા રાજાઓ, પ્રધાના, શ્રીમ તા, ગરીમા, ભણેલા, સાધુએ પણ હાવાનું જણાવવામાં આવ્યું છે; અર્થાત્ સમાજના આ બધા વર્ગોમાં low mentality ( પતિત માનસ ) હાઈ શકે અને એવાં માનસેાની પરસ્પર ક્રિયાપ્રતિક્રિયા એ જ નારક ભૂમિનારક વાતાવરણ–ચે છે. ”
"
'
• મિ પાતક ! હું નરકને આ દેશમાં તેમજ અમારા દે શમાં–પ્રત્યક્ષ જોઈ શકું છું અને હુમારા શાસ્ત્રારાના વન સ અધી અનુભવપર્—એમના માનસશાસ્ત્ર સંબધી જ્ઞાનપર આફરીન થાઉ છું. ભલા સાથે સાથે એમના વણુ વેલા ‘સ્વર્ગના પણ કાંઇક ખ્યાલ આપે! તે ઠીક.”
cr
સ્થૂલ જીવનમાં જેએ નિર્માલ્ય ચીજો અને અભિપ્રાચેાની ગુલામી છેાડી શક્યા હતા એવા સ્વર્ગમાં ઉત્પન્ન