________________
.
૨૩૬
જિન દીક્ષા
પાસે કંઈ નહિ ને કંઈક છે હેના બળથી તેઓ રાજ્ય મેળવે છે અને એ બળથી જ રાજ્યને કબ જાળવી શકે છે. હમારા ઘણાખરા સાધુઓ એવા કેાઈ પણ બળથી “ “રાજ્ય’ પામ્યા નથી પણ હુમારી નિર્બળતા કે અજ્ઞાનતા એ જ એમનું બળ બની એમને હમારા પર રાજ્ય કરનાર તરીકે સ્થાપી આપનાર થઈ પડી હતી. જેઓ કાંઈ પણ “ધરાવવાને લીધે રાજ્ય પામ્યા હોય છે તેઓ ગમે તેટલા સ્વાથી કે દૂર હોય તે પણ એમની એ પ્રકૃતિને અમુક હદ સુધીમાં દાબી રાખવાની હેમને ગરજ હોય છે, કારણ કે હદ ઓળંગતાં બળવો થાય અને જે કાંઈ તેઓ ધરાવતા હતા તે પણ ગુમાવી બેસવાનો વખત આવે. હમારા સાધુઓને ગુમાવવાનું જ કાંઈ ન હોઈ તેઓને હદ ઓળંગવાને ભય ન જ હૈય: હારે તેઓ હદપારની ક્રૂરતા કે શાતા કરે એ સંજોગમાં એમના પર અંકુશ કોનો ? ”
આપની ચિકિત્સામાં જ કહેવાઈ ગયું, મિ. શા છે કે અમારી નિર્બળતા એ જ એમનું બળ છે અને અમને નિબળ કાયમ રાખવા એમનો સતત પ્રયાસ છે. કાબુ તરીકે શા
એ “ચતુર્વિધ સંઘ ” સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક-શ્રાવિકા–કવો છે, જે પૈકીને સાધુ તે સાધુને કાંઈ કહી શકે નહિ. કારણ કે એક એકને 'પિછાનતા હોય અને પિોતપોતાની કઠીને કાદવ બહાર ન આવે એવી દરકાર હોય જ. અને શ્રાવકવર્ગ પિકીનો માટે ભાગ સાધુનો ગુલામ હોય અને શ્રીમંત વર્ગ પ્રાયઃ એનો શાગીર્દ હોય. ધારાસભાનું બંધારણ ઘણુંય સુંદર દેખાય પણ કામ ચાલે એવી રીતે કે પ્રજામત ગમે તેટલે પ્રમાણિક અને સંયુક્ત હોય તે પણ એનું કાર્ય ચાલે જ નહિ. કાયદા કેવા છે એ પ્રશ્ન બહુ અગત્ય નથી, કાયદા કેવા માણસના હાથમાં છે એ જ ખરે મુદ્દો છે. પ્રેકટીલી સાધુના વર્તન પર અંકુશ જેવું કાંઈ જ
