________________
વર્તમાન દીક્ષા અને દીક્ષિત
૨૨૫ - જ બ્રહ્મચર્ય પળી શકે. બ્રહ્મચર્ય એટલે જ બ્રહ્મ–આત્મા-મૂળ વસ્તુમાં મનની ગતિ થવી તે, “મૂળ વસ્તુ’ થી મિશ્રણ અને આકાર તથા રંગ આદિને જૂદા પાડવાની શક્તિ એ જ “બાચર્ય.” એ ઋાં છે હાં લક્ષ્મી પણ કિમત વગરની છે, કીર્તિ કિંમત વગરની છે, તમામ માત્ર Phenominon તરીકે જ દેખાતી ચીજો છે, વસ્તુતઃ હયાતી ધરાવતી ચીજ નહિ. એ એક ગુણમાં તો બધાં વ્રત અને મહાવતો સમાયેલાં જ પડ્યાં છે , “હમારી વાત સત્ય છે. સાધુના બે વર્ગ જોઈએ એક બ્રહ્મચારી અને એક લગ્નની છૂટવાળો. બ્રહ્મચર્ય જેને સ્વાભાવિક થઈ પડયું હેય ને પહેલા વર્ગમાં જવાની છૂટ; એમ ન હોય તે બીજા વર્ગમાં જઈ શકે અને હાં મરજી પડે
હાં સુધી બ્રહ્મચારી રહે અને તેમ ન રહી શકે હારે લગ્ન - કરી શકે. એને પવિત્રતાના ઢગ કરવાની ફરજ નહિ પડે. પહેલા વર્ગમાથી બીજામાં અને બીજામાંથી પહેલામાં–ગ્યતા પ્રમાણે–જવા આવવાની સગવડ જોઈએ. પહેલો વર્ગ સ્વાભાવિક બ્રહ્મચર્યવાળો હોઈ એને સમષ્ટિ પર સંપૂર્ણ વિશ્વાસ હાય જ અને તેથી એને માટે ઉદરનિર્વાહનો સવાલ જ નહેય; પણ બીજામાં તે શક્તિ ન હાઈ સમષ્ટિના સ્થૂલ શરીર રૂપ જનતા અથવા “સંઘ” તરફથી કરાયેલા સંયુક્ત ફંડમાંથી સાદા જીવનના નિર્વાહ પુરતે દરમા જ જોઈએ, કે જેથી જનતા પાસેથી - ઉદરનિર્વાહને બહાને લૂટ કરવાનો સંભવ ખડે ' થવા પામે નહિ. સાધુને વાજબી કે ગેરવાજબી રીતે લોકે પૂજતા હોય તે એટલા જ માટે કે લેકે પૈસા અને સ્ત્રીના - આકર્ષણને જીતી શકતા નથી, હારે સાધુઓએ બે આકર્ષણને જીતવાનો નિયમ લીધો છે. એમની બાદશાહી બધી આ નિયમ પર જ છે, તેથી નિયમ પળાતે હોય યા ન પળાતો હોય તોપણ પળાય છે એવો દેખાવ કર્યા વગર તે બાદશાહી ટકતી 15
