________________
૨૦૪
જન દીક્ષા
છે. મૂળ સત્ય પર કાયમ રહીને પછી જહાં જવું પડે તે દિશામાં ખુશીથી જાઓ.” . '
મહારે સાચો સ્વાર્થ એ મૂળ સત્ય, નગ્ન સત્ય, નિશ્ચય સત્ય, અને એ સ્વાર્થ સાધવા માટે સમાજસેવાનું યુદ્ધ એ એક સાધન, અને તેથી તે મહારૂં “વ્યવહાર સત્ય: એક અસાધ્ય અને બીજુ સાધન. સાધ્યને સદા નજરમાં રાખીને જ—એને ધ્રુવના અચળ તારા માફક દષ્ટિ હામે ઠેરવીને-હારે સાધનને ઉપયોગ કરવો છે અર્થાત સમાજસેવાનું યુદ્ધ કરવું છે.”
, “હા, અને સાધ્ય પર દષ્ટિ કાયમ ન રહી તે મિથ્યાભિમાન, પ્રમાદ, દ્વેષ, કંટાળો, તાત્કાલિક સ્વાર્થમાં પતન,
ભય, શત્રુની પ્રપંચબાજી અગર લાલચના ભોગ બનવું ઇત્યાદિ લાખ રોગો ફૂટી નીકળશે. લડાઈ લડાઈ ખાતર લડવાની ન * હોય, કાંઈક પ્રાપ્તિ માટે લડવાની હોયઃ અંદરના વિકાસ માટે . લડવાની હોય,-એટલું સદા યાદ રહેવું જોઈએ. ધ્યાન ધ્યેયની પ્રાપ્તિ ખાતર જ કરવાનું હોય, અમસ્તુ નહિ જ. સામાયિક નામની ધાર્મિક ક્રિયા ચિત્તની સમતા-equilibrium-ચિત્તરૂપ સમુદ્રનાં મોઝાંના શમવાથી થતી શાન્તિ ઉપજાવવા માટે એ જ કરવાની હોય, લેકેની ખાતર કે સાધુની ખાતર કે ?
પરલોકની ખાતર, નહિ. પ્રતિક્રમણ ભૂલે કે પરાજયના ડંખને ચૂસી લઈતાજા તનદુરસ્ત-નવા હું વડે ફરી જીવન* યુદ્ધમાં ઉતરવા માટે થતું હોય પરલોકના સ્વર્ગની કલ્પના
ખાતર નહિ. આ સર્વ “સાધનો છે, સાથે નહિ. “વ્યવહાર છે, “નિશ્ચય” નહિ. “સાધ્ય” અથવા “નિશ્ચય સત્ય” તો હરેક પ્રક્રિયામાં–સંસારક્રિયામાં તેમજ ધર્મક્રિયામાં–સ્વવિકાસ ” જ છે. સંસારક્રિયા અને ધર્મક્રિયામાં વસ્તુતઃ કાંઈ જ ભેદ ” નથી, સિવાય કે પહેલી ક્રિયા, મારી ઈચ્છા છે ત્યા ન ” હમારે માથે આંવી પડી હોય છે, વ્હારે બીજી ક્રિયા હમે