________________
• ‘જૈન સાસન”નુ' સ્થાન અને અર્થ ન્હને ‘જહે’ છે
૧૫૧
મિ. શા ! આળકની વાત માતા સિવાય કાઇ મજી શકે નાં તેમ શું તત્ત્વજ્ઞાનીની વાત દુનિયા નહિ જ સ્હમજી શકતી હાય ? ૨
{ }
re
.
-
'
“ નહિ જ. અને એમાં નથી દોષ દુનિયાને કે નથી દોષ તત્ત્વજ્ઞાનીને દુનિયા અથવા જનતા જો બાળરૂપ તત્ત્વજ્ઞાનીની • માતા ? અની શકે તે તેા એના ભાવને બરાબર સ્પર્શી શકે. પણ હરકેાઈને લાતા મારતું, હરકેાઇના વાળ કે નાક ' ખેચતું, હરકાઇ કે હરકાંષ્ટ પર ‘ પેશાબ ’ કરી એસતું નિર્દોષ પણ રેજાડનારી પ્રકૃતિ ધરાવતું બાળક માતા સિવાય ખીજા કાઈને પાલવે કેમ? અને પાલવે જ નહિ તે એક બીજાના નિર- તર સહવાસ અને સહવાસથી સ્વાભાવિક રીતે થતું એક ઓજાના ભાવાનું જ્ઞાન કેવી રીતે સભવે ? તેથી એ સ્વાભાવિક જ છે કે તત્ત્વજ્ઞાનીને દુનિયા મજી શકે નહિ, માત્ર સાત્વિક ગુણવાળા પુરૂષ જેને શાસ્ત્રીય પરિભાષામાં શ્વેતામ્બર જૈન સાધુ કહ્યો છે. એવા કાઇ પુરૂષ–જ એને સ્ડમજી શકે, કારણ કે સત્વગુણને લીધે તે તત્ત્વજ્ઞાનીની રંજાડ રૂપ બાહ્ય ક્રિયાને બાદ કરીને એનું અંદરનું સ્વરૂપ જ જુએ છે અને હૅની · નોંધ ? કરી એ વડે · શ્રાવક વર્ગ - મોટે શાસ્ત્ર ઃ રચે છે. ’ તત્ત્વવેત્તા કાંઈ શાસ્ત્ર ન રચે કે કાંઇ શાસનકા ન કરેઃ એ તેા માત્ર સ્વાભાવિક જીવન જીવે અને તેનું જીવન તત્ત્વજ્ઞાનના સિદ્ધાંત તરીકે શ્વેતામ્બર સાધુમાં પ્રતિખિ'ખિત થાય, અને તે પછી તે સિદ્ધાન્તાને વિકાસશ્રેણિ તરીકે ગાવે અને ભિન્ન ભિન્ન ભૂમિકાના મનુષ્યા માટે ભિન્ન ભિન્ન ધ્યેય’· રચે, ભિન્નભિન્ન ઈલાજ રચે, ભિન્નભિન્ન માન્યતાઓ રચે, અને એ સર્વ ભિન્નભિન્ન ભૂમિકાના મનુષ્યાનું એક ‘શાસન' (Government, Hierarchy) ચે ”
*
'