________________
૧૫૪
જૈન દીક્ષા -
પછી જોવા મળે ! અલબત હું મહારે અસલ ઑટે જોઈ ઘણે જ આનંદ પામે, પણ હેની કિમત કાંઈ ઓછી આપવી પડી નહોતી ! એ ગરજ, એ કિમત ભરવાની તત્પરતા, પાતાતા ભાવેને શાત પાડી અક્રિય બેસવાની એ યોગ્યતા અને પિતાપર પૂરી થયેલી ક્ષિાનું પણ પરિણામ જોવા માટે ત્રણ દિવસ ભવાની ધીરજ: આ “ગુણે વગર જ જેઓ સાધુનામધારી પાસે ગયેલા તેઓને “શ્રાવકપણું હાંથી સાંપડેતેઓને વ્યક્તિત્વ રૂપ પિતાને ચહેરે જોવાનું ભાગ્ય કહાંથી તે સાંપડે ? અથવા ખરું જ કહ્યું છે કે માટીને કુંભાર મળી રહે છે. અને આરસને શિલ્પી મળી રહે છે! આ સાપેક્ષ (relative) દુનિયામાં બધું સાપેક્ષ જ છે. '
3. * શ્રાવક, સાધુ, શાસ્ત્ર : ત્રણેને પાયે “પ્રશ્ન ” છે. ‘પ્રશ્ન 'જેના હૃદયમાં ઉદ્દભ તે “શ્રાવક”, “ પ્રશ્નના ઉત્તરની શોધમાં તે જેની પાસે ગયા તે “સાધુ-અને પ્રશ્ન ઉત્તરની નોંધ તે “શાસ્ત્ર. જૈન શાસ્ત્ર, ઘણે ભાગે સતિ વચ્ચેના પ્રશ્નોત્તર રૂપે જ લખાયેલાં છે. મતલબ કે ત્રણે “ સાપેક્ષ છે. મૃળ ચીજ ‘પ્રશ્ન” છે. રેગ પર જ ઇલાજ હોય અને પ્રશ્રપર જ ઉપદેશ હેય ભૂખ પર જ ભજન હોય. શ્રાવક ને “સાધુ જ મળી રહે તમાબીનને તમાસગીર (નાટકીઓ) જ મળી રહે. જેવું દરથી માગે તેવું જ બહારથી' મળે. તમાબીનેની જરૂરીઆતે જ તમાસગીર ( નાટકીઆ) ઉપજાવ્યા છે, “શ્રાવક”ની જરૂરીઆતે જ “સાધુ” ઉપાવ્યા છે અને તત્ત્વવેત્તા તો જરૂરીઆતના રાજ્યથી પર વસે છે. વિષયી પુરૂની જરૂરીઆતે વેશ્યા ઉપજાવી છે, “પ્રજ” (Pro-Creation )ની જરૂરીઆતે લગ્નસંસ્થા તથા ગૃહસ સ્થા તથા દાંપત્ય ધર્મને જન્મ આપ્યો છે, અને બ્રહ્મચારી તે વિષચી અને વેશ્યા, પતિ અને પત્ની ચારેના વાતાવરણથી દૂર વસતો હોય છે. એને મન બધું“નાટક એક ગ૬ નાટક અને બીજુ ઉજળું નાટક !
