________________
ક૬ ]
ઘરનુથા
निर्वेद प्राप्ति हेतु मनुष्यत्व दुर्लभ
सूत्र ९२
९२. दुलहे खलु माणुसे भवे,
चिरकालेण वि सव्यपाणिण गाढा य विवाग कम्मुणो,
સમર્થં નામ ! મr vમાઇg . पुढविक्कायमगओ, उक्कोसं जीवो उ संवसे । कालं संखाईयं, समयं गोयम! मा पमायण ॥
અrsiામ, ૩ વીવો ૩ સંચા कालं संखाईये, समयं गोयम मा पमायए । तेउक्कायमइगओ, उक्कोसं जीवो उ संबसे । कालं संखाईयं, समय गोयम ! मा पमायए ।
वाउक्कायमगओ, उक्कोसं जीवो उ संवसे। कालं संखाईयं, समय गोयम ! मा पमायए । वणस्सइकायमइगओ, उक्कोस जीवो उ संबसे। कालमणन्तदुरन्तं, समयं गोयम ! मा पमायए ।
૯૨. વિશ્વનાં તમામ પ્રાણીઓને સદાને માટે મનુષ્ય
જન્મની માત હોવા પરમ દુર્લભ છે. કમના વિપાક તીવ હોય છે. માટે હું ગોતમ ! તુ' ક્ષણ માત્રનો પણ પ્રમાદ ન કરીશ, પૃથ્વીકાયમાં ઉત્પન્ન થયેલો છવ વધારેમાં વધારે અસંખ્યાત કાળ ત્યાં રહે છે, માટે હે ગૌતમ ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરી. અપૂકાયમાં ઉત્પન્ન થયેલા શ્વ વધારેમાં વધારે અસંખ્યાત કાળ ત્યાં રહે છે, માટે હે ગોતમ! તું ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. તેજ કાયમાં ઉત્પન્ન થયેલ છવ વધામાં વધારે અસંખ્યાત કાળ ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. વાયુકામાં ઉપન્ન થયેલ છવ વધારેમાં વધારે અસંખ્યાત કાળ ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ! તું ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. વનસ્પતિકાયમાં ઉત્પન્ન થયેલ છવ વધારેમાં વધારે દુરત અનંતકાળ સુધી ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કશ. કીન્દ્રિયકાયમાં ઉત્પન્ન થયેલા જીવ વધારેમાં વધારે સંખ્યાત કાળ સુધી ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. ત્રીન્દ્રિયકાચમાં ઉત્પન થયેલ છવ વધારેમાં વધારે સંખ્યાત કાળ સુધી ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. ચતુરિંદ્રિયકાચમાં ઉત્પન થયેલ છવ વધારેમાં વધારે સંખ્યાત કાળ સુધી ત્યાં રહે છે. માટે છે ગૌતમ! ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. પંચેન્દ્રિયકામાં ઉત્પન્ન થયેલ છવ વધારેમાં વધારે સાત-આઠ જન્મય સુધી ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ. દેવ અને નરક નિમાં ઉત્પન્ન થયેલો જવ વધારેમાં વધારે એક જન્મ સુધી ત્યાં રહે છે. માટે હે ગૌતમ! તુ ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ.
बेइन्दियकायमइगओ, उक्कोसंजीवो उसवसे । काल संखिज्जसन्नियं, समयं गोयम! मा पमायए॥
तेइन्दियकायमगओ, उक्कोसंजीयो उ संवसे। काल संखिज्जसन्नियं, समयं गोयम! मा पमायए।
चरिन्दियकायमइगओ,उक्कोसं जीवो उ संबसे। कालं संखिज्जसन्नियं समय गोयम! मा पमायए॥
पंचिन्दियकायमइगओ, उक्कोस जीवो उ संवसे। सत्तऽभवग्गहणे, समर्थ गोयम! मा पमायए ।
નૈg અળ, ૩જો નવો સંસા इक्किक्कभवग्गहणे, समयं गोयम !मा पमायए ।।
एवं भवसंसारे, संसरद सुहासुहेहि कम्मेहिं । जीवो पमायबहूलो, समय गोयम ! मा पमायए ॥
लद्धण वि माणुसत्तणं, आरिअत्तं पुणरावि दुल्लहं। वहवे दसुया मिलेखुया,समय गोयम! मा पमायए॥
આ પ્રમાણે પ્રમાદી જીવ શુભ-અશુભ કર્મો દ્વારા જન્મ-મૃત્યુરૂપ સંસારમાં પરિભ્રમણ કરે છે. માટે હે ગૌતમ ! તું ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદન કરીશ. મનુષ્યજન્મ દુલભ છે. એ મળવા છતાં પણ આ દેશમાં જન્મ મળો એ વધારે દુર્લભ છે. ઘણા લોકે મનુષ્ય થઈ ને પણ દસ્યુ કે લે છ થાય છે. માટે હે ગૌતમ! તું ક્ષણ માત્રને પણ પ્રમાદ ન કરીશ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org