________________
सूत्र ३५६
अज्ञानवाद
जे पतं णाभिज्ञाति मिच्छदिट्ठी अणारिया । मिगा वा पासवद्धा ते घत्यमेसंत णंतसो ॥
माहणा समणा गे सच्वे गाणं सयं वदे | सम्बलोगे वि जे पाणा न ते अति किंचर्ण ॥
मिल अमिलस्स जहा बुत्ताणुभासती । ण हेडं से विजानाति भासियं तऽणुभावती ॥
एवमण्णाणिया नाणं वयंता विसय सय । निच्छत्थे ण जाणति मिक्सू व अहिए |
अण्णाणिवाण बीमंग अण्णा नो नियच्छती । अप्पणी व परं णालं कुतो अण्णेऽणुसासितं ? ॥
वणे मूढे जहा जंतु मूढणेताणुगामिए । दुहवि अकोदिया तिव्यं सोयं नियच्छति ॥
अधो अंध पह णितो दूरमाण गच्छती । आवज्जे उप्प जंतु अदुवा पंथाणुगामि ॥
पवमेगे नियावही धम्ममाराहगा वय | अदुवा अधम्मभावज्जेण ते सव्वज्ञ्जय बप ॥
पचमेगे चितक्काहिं णो अण्णं पज्जुवासिया । अपणो यतिकाहिं अथमंजू हि दुम्मति ॥
Jain Education International
નાચાર [ ૮૩
જે મિથ્યાષ્ટિ અના પુરુષ આ અને (સિદ્દાત કે સત્યને) જાણતા તથી, પારા (બંધન) ત્ મૃગની પેઠે (મિથ્યાપ્તિ જ્ઞાની) અના વાક ધાત-વિનાશને પ્રાપ્ત થતો વિનાશને કોપો
(અયનવાદી કર્યા છે) કેટલાય પ્રાદરો અને શાકયાદિ શ્રમણા (એ) અધા પાતપેાતાનુ ડહાપણ બતાવે છે, પરંતુ સમસ્ત લાકમાં જે પ્રાણીએ કે તેમના વિષયમાં તેઓ કંઈ પણ જાણતા નથી.
કમ કાઈ બાય ભાષાનો અજાણ લેમ્પ ૧૫ અોછુ (આ) પુરુષના ધનનો (કાલાનો) માત્ર અનુવાદ કરે તો, પરંતુ તે તે ભાષાના હેતુ (ક્શનનું કારણ કે રહસ્ય) સમજતે નથી, પરંતુ તેના દ્વારા કહેવાયેલા વક્તવ્યને અનુસરી પમાયશૂન્ય) માત્ર ભાષણનું રટણ જ કરી જાય છે.
તેજ પ્રમાણે સભ્યાનહીન (બ્રાહ્મણેા તથા ચણા) પોતપોતાનુ ફાન કહેતાં હોવા છતાં પણ (ઉના) નિશ્ચિત મંચને (૫૬માંધન) કુતા નથી, તેઓ (વા) નો (અનાધ)ની જેમ સભ્યગ્ શ્રાધ રહિત છે.
* અજ્ઞાન જ શ્રેષ્ઠ છે ' તે નિષ્ણુયાત્મક વિચાર અાન પક્ષમાં સંમત થઈ શકતા નથી. અાનવાદી પેાતાને પણ શિક્ષા દેવામાં સમથ નથી તા પછી બીજાને શિક્ષા કેવી રીતે આપી શકે ?
[દા દ્વારા અજ્ઞાનબાદનું નિરાકરણ કરતાં શાસ્ત્રકાર છે છે કે ] - જેમ વનમાં દિશા કોઈ પ્રાણી બીન્ત દિશામૃદ્ર મનુષ્યની પાછળ પાછળ ચાલે છે તા સન્મામ થી અાંબા તે અને (ક્યાંય ખતરનાક સ્થળમાં પહોંચીને) અવશ્ય તીવ્ર રોાકમાં
આ તપ છે એટલું જ નહિં પણ સદુશ્મ પામે... એ જ પ્રમાણે અજ્ઞાનવાદી સભ્યશ માના વિષયમાં દિબ્લ્યૂહ એવા નેતાની પાછળ ચાલવાથી ઘણા ઊંડા શોકમાં ડૂબી જાય છે.
જે પાને જ આપણા છે તે ભી મ પને રસ્તામાં લઈ જતાં ક્યાં જવાનુ છે ત્યાંથી દૂર ચાઢ્યા જાય છે, અથવા ઊલટે માગે ચાહ્યા જાય છે, અથવા તા ઉન્માર્ગ પકડી લે છે. પરંતુ સાચા માર્ગ તે ચાલી શકતા નથી.
એ જ પ્રમાણે કેટલાક નિયાગાીએ-મેાક્ષાથીએ કહે છે, “ ને ધર્માધક છીએ." પરંતુ (ધર્મારાધના સાદુર તી) તેઓ (પ્રાય અધનું જ આચરણ કરે છે. તેઓ સરળ સચમ-માગને અંગીકાર કરી શકતા નથી.
કેટલાક દુબુ'દ્ધિ થવા પૂક્તિ વિષેને લઈ ને (પોતાના જ્ઞાનવાદી નેતાઓને ડેડીને) જ્ઞાનીની
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org