________________
सूत्र ५२२-५२४ सूक्ष्म-जीव-हिंसा-निषेध
चारित्राचार [ २८५ असुहुमजीवाण हिंसा णिसेहो
આઠ સુક્ષ્મ જીની હિંસાને નિષેધ :५२२. अह सुहमाई पहाए, जाइ' जाणित्त संजए। ५२२.प्रत्यः ७५ प्रत्यया यशवना२ सयभ लि दयाहिगारी भूएसु, आस चिट्ठ सहि वा॥
આગળ કહેવાતા આઠ પ્રકારના સૂક્ષ્મ જીને વિવેકપૂર્વક સમજી તથા તેમને જોઈને પછી જ બેસે, ઊભે રહે, અથવા સૂએ, જેથી તેમની
હિંસાથી બચી શકે. ५०-कयराइ' अट्ट सुहुमाई, जाई पुच्छेज्ज संजए। પ્ર. તે આઠ પ્રકારના સૂક્ષ્મ જી ચા છે એમ इमाई ताइ मेहावी, आइक्खेज्ज वियक्खणो॥
જ્યારે સંયમી સાધુએ ઝાડ કરે ત્યારે વિચક્ષણ
અને મેધાવી ગુરુ આ પ્રમાણે ઉત્તર આપે. उ०-१ सिणेह २ पुष्फसहुम च, ३-४ पाणुत्तिर्ग 5. ५ - स्नेहसूक्ष्म, २ - ५०५सूक्ष्म, 3 - प्रीतहेव य । ५ पणगं ६ वीयं ७ हरियं च,
सुक्ष्म, ४ - याराशुभ, ५ - नसूक्ष्म, ८ अंडसुहम च अट्ठमं ।'
5 - 001सूक्ष्म, ७ - रितसूक्ष्म अने८एवमेगाणि जाणित्ता, सव्वभावेण संजए ।
બધી ઇન્દ્રિયને નિયયમાં રાખનાર સંયમી अप्पमत्तो जए निच्च, सविदियसमाहिए ।
સંત ઉપરનાં આઠેય સૂક્ષ્મ પ્રાણીઓને જાણીને
તે ન હણાઈ જાય તેમ સર્વ પ્રકારે અપ્રમત્ત ભાવથી दत. अ, ८, गा, १३-१६
ઉપગપૂર્વક વર્તે. पढम पाणसुहुमं
પ્રથમ પ્રાણ સૂક્ષ્મ :५२३ ५०-से कि त पाणसुहुमे ?
५२३. प्र. सत! सूक्ष्म - a अनेहवाय? उ० पाणसुहुमे पंचविहे पण्णत्ते, तं जहा
ઉ. પ્રાણ - સુક્ષ્મ પાંચ પ્રકારના કહ્યાં છે. જેમ१. किण्हे, २. नीले, ३. लोहिए, ४. हालिद्दे,
५ - १ २ , २-alan या
३-ala ny४ - पाया , ५. सुक्किल्ले ।
૫ - સફેદ વર્ણવાળ સૂક્ષ્મ કંથવા (પૃથ્વી , अस्थि कुंथु अणुद्धरी नाम जा ठिया अच
પર ચાલનારા બે ઇન્દ્રિયાદિ સુક્ષ્મ પ્રાણી) लमाणा छउमत्थाण निग्गंधाण वा, निग्गंथीणं
છે સ્થિર હોય, ચાલતાં ન હોય ત્યારે દુनो चक्खुफास हब्धमागच्छइ ।
મસ્થ નિગ્રન્થ - નિયં%ીએને શીધ્ર દષ્ટિગોચર जा अद्विया चलमाणा छउमत्थाण निग्गंथाण थता नथी. वा, निग्गंथीण घा चक्खुफाशं हव्यमागच्छइ ।
સુમ થવા જે અસ્થિર હોય, ચાલતા હોય
ત, છમસ્થ નિયંન્વ-નિચથીઓને શીધ્ર દષ્ટિजा छउमाथेण निग्गंथिए वा अभिक्खणं ગોચર થઈ જાય છે. अमिक्खणं जाणियव्या पडिलेहियव्या हवइ ।
એ ફક્સ - પ્રાણુ છમર્થ નિચંન્થ - से त पाणसुदुमे ।
નિર્ચથીઓને વારંવાર જાણવા યોગ્ય, જેવા ગ્ય,
અને પ્રતિ-લેખન કરવા ખ્ય છે. दसा. द. ८, मु. ५१.
પ્રાણી સૂક્ષ્મ - વર્ણન સમાપ્ત षीयं पणगसुहुमणं
भानु न २२६म :५२४. प०-से कि त पणगसुहुने ?
પ૨૪. પ્ર. તે! પનક સૂક્ષ્મ કોને કહેવાય ? उ०-पणगसुहुमे पंचविहे पण्णत्ते, तं जहा
७. पन - सूक्ष्म पांथन sai . भ... १. किण्हे, २. नीले ३. लेाहिए,
१- पन,२-बाली यन, 3 - aiant, ४. हालिद्दे, ५ सुक्किल्ले ।
४ - पीन, ५३१ न वासासास' पज्जोस वियाग' इव खलु निग्गंथाण वा, निग्ग'थीण वा इमाई अटूट सुहमाई जाई छउमत्थेणं निर्माण वा निग्गंथीए वा अभिक्खणं अभिक्खग जाणिय वाई पासियम्वाइ पडिलेहियवाई भवंति, त' जहा१. पाणमुहुमं, २. पणगसुहुम, ३. बीअसुहुम' ४. हरियसुहुम',
५. पुप्फसुहुम', ६. अंडसुहुम', ७. लेणसुहुम', ८. सिणेहसुटुम। -दसा.द. ८, सु.५० (ख) 41 गाथामा “उत्तिंगमुहुम" छे भने ठाणं अ, ८ स. १६ मा 'लेणसुहुभ" छे. या मात्र ४ छे.
બનેનો અર્થ સમાન છે.
(क)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org