________________
सूत्र ८०२ चतुर्थ ब्रह्मचर्य महाव्रत-प्रथम भावना
चारित्राचार ४२३ तस्स इमा पंच भावणाओ चउत्थस्स होति
ચતુર્થ અબ્રહ્મચર્ય વિરમણ વ્રતની રક્ષા માટે આ પાંચ अबंभचेरवेरमण परिरक्खणठ्ठयाए।
ભાવનાઓ છે. पढमा भावणा- विवित्त-सयणासणया -
પહેલી ભાવના-સ્ત્રી સહિત સ્થાનનો નિષેધ ૮૦૨. પઢમં–૧, સયાસ-પરકુવાર–મંગળ-II- ૮૦૨.૧- શવ્યા, આસન, ઘરનો દરવાજો, પ્રાંગણ, આકાશ
गवक्ख-साल-अभिलोयण-पच्छवत्थुक-पसाहणक- (ઉપરનું ખુલ્લું સ્થાન, ઝરુખો, સામાન રાખવાની ण्हाणिकावकामा अवकासा ।
ઓરડી, બેસીને જોવાનું ઊંચું સ્થાન, પાછલું ઘર, હાવા તથા શૃંગાર સજવાનું સ્થાન ઈત્યાદિ સર્વ સ્થાન
સ્ત્રી સંસર્ગવાળા હોવાથી ત્યાજય છે. २. जे य वेसियायणे अच्छंति य ।।
૨- જ્યાં વેશ્યાઓનું સ્થાન હોય, ३. जत्थ इत्थिकाओ अभिक्खणं मोह-दोस-रति- ૩- જ્યાં મોહ, દોષ, રતિ અને રાગને વધારનારી रागवड्ढणीओ कहिति य कहाओ बहुविहाओ ते
અનેક પ્રકારની વાતો સ્ત્રીઓ કરતી હોય તે સ્થાન वि हु वज्जणिज्जा ।
બ્રહ્મચારી માટે ત્યાજ્ય છે. ४. इत्थिसंसत्त- संकिलिट्ठा अन्ने वि य एवमाइ
૪- સ્ત્રી સંસર્ગના કારણે સંકલેશ સહિત જે પણ કોઈ अवकासा ते वि हु वज्जणिज्जा ।
અન્ય સ્થાન છે તેનાથી દૂર રહેવું. जत्थ मणोविब्भमो वा, भंगो वा, (भंसगो वा)
૫- જ્યાં રહેવાથી મનમાં વિભ્રમ પેદા થાય, अट्ट, रुद्द च हुज्ज झाणं तं तं -
બ્રહ્મચર્યનો ભંગ કે નાશ થાય, આર્તધ્યાન કે રૌદ્રધ્યાન वज्जेज्जऽवज्जभीरु अणायतणं अंतपंतवासी । થાય, પાપભીરુ એવા અયોગ્ય સ્થાનનો પરિત્યાગ
કરે. एवमसंसत्त वास-वसही समिइ-जोगेण भाविओ આ પ્રમાણે સ્ત્રી-સહયોગ રહિત સ્થાનમાં સમિતિના भवइ अंतरप्पा आरतमण-विरयगामधम्मे
યોગથી ભાવિત અંત:કરણવાળા, બ્રહ્મચર્યમાં અનુરક્ત जितेंदिए बंभचेरगुत्ते ।
ચિત્તવાળા તથા ઈન્દ્રિયોના વિષયગ્રહણ સ્વભાવથી.
નિવૃત્ત, જીતેન્દ્રિય સાધુનું બ્રહ્મચર્ય સુરક્ષિત હોય છે. बिइया भावणा : इत्थीकहा विवजणया -
બીજી ભાવના-સ્ત્રી કથાનો ત્યાગઃ बिइयं- १. नारीजणस्स मज्झे न कहेयव्वा कहा
૧- સ્ત્રીઓની સભામાં ભોગવિલાસની ચેષ્ટાયુક્ત विचित्ता विव्वोय-विलास-संपउत्ता
વિચિત્ર પ્રકારની કથા, જેમાં હાસ્ય અને શૃંગાર રસની हास-सिंगार-लोइयकहव्व मोहजणणी ।
પ્રધાનતા હોય, જે મોહ ઉત્પન્ન કરનારી હોય તેનો
ત્યાગ કરવો. २. न आवाह-विवाह-वर-कहाविव इत्थीणं वा
૨- આ પ્રમાણે સગપણ અથવા લગ્ન સંબંધી વાતો, सुभग-दुभग-कहा चउसद्धिं च महिलागुणा ।
સ્ત્રીઓનાં સૌભાગ્ય-દુર્ભાગ્યની વાત તેમ જ સ્ત્રીઓની ચોસઠ કળાઓ સંબંધી ચર્ચા પણ ન કરવી
જોઈએ. ૩. ન વન-ટેસ-જ્ઞાતિ–૪–વ-નામ-નેવસ્થ- ૩- સ્ત્રીઓના રંગ-રૂપ, દેશ, જાતિ, કુળ, નામ, परिजण-कहावि इत्थियाणं ।
વસ્ત્ર, પરિજન સંબંધી કથાઓ પણ ન કરવી જોઈએ.
४. अन्नावि य एवमादियाओ कहाओ सिंगार-कलुणरसाओ तव-संजम-बंभचेर-घाओवघाइयाओ अणुचरमाणेणं बंभचेरं न कहेयव्वा, न सुणेयव्वा, न चिंतेयव्वा ।
૪- તે જ પ્રમાણે અન્ય કથાઓ જેમ કે શૃંગાર રસથી ભરેલી, કરુણરસ ઉત્પન્ન કરનારી અથવા જે તપ, સંયમ તથા બ્રહ્મચર્યનો ઘાત-ઉપઘાત કરનારી હોય તેવી કથાઓ બ્રહ્મચારી સાધુજનોએ ન કરવી જોઈએ, તેમનું શ્રવણ તથા ચિંતન પણ ન કરવું જોઈએ.
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org