________________
५८ ]
चरणानुयोग
णाणस्स उप्पत्ति अणुत्पत्ति कारणा :२२०. दो डाणाई अपरियाणेता केवलमभिषियोहियणाणं उप्पाडेज्जा,
आया
ज्ञानोत्पत्ति - अनुत्पत्ति
णो
तं जहा
१. आरंभे चेव, २. परिग्गहे चेव । दो ठागाह परियाणेचा आया केवलमाभिमोहियणाण उप्पाडेण्जा तं जहा
१. आरंभे सेव, २. परिग्गहे चेव
ठाणं. अ. २, उ. १, सु. ५४-५५ (७) जिणपघयणं असोच्चा आभिणिबोहियणाणस्स जाव केवलनाणस्स उत्पत्ति अणुष्पत्ति२१ प० - असोच्चा णं भंते! केवलिस वा—जाय - तपक्खिय उवासियाप वा केवलं आभिणिबोहियनाणं- जाव- केवलनाणं उप्पाडेज्जा ? उ०- गोयमा ! असोच्या णं केवलिस्स वाजाय - तपक्खियउवासियाए वा अरथेग त्तिप केवलं आभिणिबोहियनाणं- जाव- केवलनाणं उप्पाडेज्जा, अत्थेगत्तिए केवलं आभिणिबोडियना जाय केवलनाणं नो उप्पाडेज्जा । प० सेकेणणं भंते! एवं बअसोच्चा णं केवलिस्स वा जाव-तप्पक्खिय उवासियाप वा अत्येत्तिए केवलं आभिणिबोडियनाणं- माव-केवलना उप्पाडेज्जा, अत्थेगतिर केवलं आभिणिबोहियनाणं - जायकेवलमाणं नो उप्पादेन ? उ०- गोयमा ! जस्स ण आभिणिवोहियनाणावर णिज्जाण' कम्माण - जाव- केवलनाणावरणिज्जाण' कस्माण खओवसमे कड़े भवर, से ण असोच्या केवलिएस वा जाव-तप्प क्खियउवासियाए वा केवलं आभिणिबोहियनाणं जाय केवलनाण' उप्पाडेज्जा । जस्स णं आभिणिबोडियनाणावरणिजाण कम्माण - जाव- केवलनाणांवर णिज्जाणं कम्माणं खओवसमे नो कडे भवर, से णं असोच्चा केवलिस वा जाब-तप्पक्कियडवासियाप वा केवलं आभिणियोहियनार्थ-जावकेवलनाण नो उप्पारा।
Jain Education International
से तेणटुण गोयमा ! एवं बुच्चइजस्स ण आभिणिबोहियनाणावरणिज्जाण' कम्माण-जाय केवलनाणावरणिजाणे कम्माण अविसमे कडे भवइ, से णं असोच्चा
सूत्र १२०-१२१ જ્ઞાનની ઉત્પત્તિ અને અનુત્પત્તિનાં કારણ— ૧૨. આરંભ અને ગ્રિહ એ એ સ્થાનાને જાણ્યા અને ત્યાખ્યા વગર આત્મા વિશુદ્ધ આભિનિબાધિક ફાનને પામતા નથી,
આર અને પિત એ છે સ્થાનોને જાણીને અને ત્યાગીને આત્મા વિશુદ્ર આિિનાધિક ાનને પ્રાપ્ત કરે છે.
જિનપ્રથમન થવા ફર્યાં વગર અાંબન ગાધિક જ્ઞાન ચાવળ કેવળજ્ઞાનની ઉત્પત્તિ અને અનુત્પત્તિ ૧૨૨. પ્રભતે ! કેવલી પાસેથી યાવત્ કેલી પાકિ ઉપાસિકા પાસેથી સાંભણ્યા વગર કોઈ જીવ આગિનિઐધિક જ્ઞાન ધાવળ કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકે ખરો ?
ઉ. ગોતમ ! કેવલી પાસેથી ચાલત થલી પાક્ષિક ઉપાસિકા પાસેથી સાંભળ્યા વિના કોઈ જીવ આિિનબંધિત જ્ઞાન ચાયત વળાન પ્રાપ્ત કરી શકે છે અને કોઈ જીવ અભિનિબાધિત રૂાાન ચાયત ધ્રુવળાાન પ્રાપ્ત ન કરી શકે. પ્ર. ભતે ! એમ શા હેતુથી કહે છે. કે
કેવલી પાસેથી ચાવત કેવલી પાક્ષિક ઉપાસિકા પાસેથી સાંભળ્યા વિના કોઈ છત્ર બાિિનઆધિક જ્ઞાન ચાવત કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકે છે અને કોઈ જીવ આિિનબેધિક જ્ઞાન ચાવત કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકતા નથી ?
૬. ગૌતમ ! જે બાબિનિવૈધિક જ્ઞાનાવીય કર્મના થાવત કેવળજ્ઞાનાવરણીય કર્મના યોપશમ કર્યાં છે, તે જીવ કેવલી પાસેથી ચાવત વલી પાક્ષિક ઉપાસિક પાસેથી સાંભષા વિના કોઈ જીવ આાિંનધિકજ્ઞાન ચાવત કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત કરી શકે છે.
જે જીવે આભિનિબાધિક જ્ઞાનાવરણીય કનિ ચાવત કેવળજ્ઞાનાવરણીય કાના વાપરામ કર્યા નથી, તે કેથલી પાસેથી ચાયત મંત્રી પાિ ઉપાસિકા પાસેથી સાંત્રન્યા વિના કોઈ છય આભિનિઞાધિક જ્ઞાન થાવત કેવળજ્ઞાન પ્રાપ્ત ન કરી શકે.
ગૌતમ ! તે હેતુથી એમ કહ્યુ છે કે - જે જે આિિનધિ ાનાવરણીય કર્મના ચાવત કેવળજ્ઞાનાવરણીય કર્મોના યાપમ ક છે, તે જીવ કેવલી પાસેથી ચાલત કેવી પાક્ષિક
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org.
