________________
सूत्र ९०-९१
कम्म संगेहि सम्मूढा, दुक्खिया बहु-वेयणा । अमाणुसासु जोणीसु, विणिहम्मन्ति पाणिणो ॥
कम्माण तु पहाणार, आणुपुथ्वी कयाइ उ । जीवा सोहिमणुपत्ता, “आययन्ति मणुस्सर्य "॥ - उत्त. अ. ३, गा. २७
निर्वेद प्राप्ति हेतु मनुष्यत्व दुर्लभ
9
९०. माणुस विजु सुई धम्मर दुलहा । जे सोच्या पडिवज्जन्ति तथं खन्तिमहिंसयं ॥
९१. आहच्च सवणं लड्डु, सोच्या नेआउयं मर्ग,
- उत्त, अ. ३, गा. ८ सद्धा परमदुल्लहा । बहवे परिभस्सई ॥
सुई चल सद्धं च वीरियं पुण दुल्लहं । बहवे रोयमाणा वि, "नो एणं" पडिवज्जए | -उत्त. अ. ३, गा. ९-१०
धर्म प्रज्ञापना
fate
ચન
જે જીવ કર્યાં દ્વારા સમૃ, દુઃખી અને વેદનાવાળા છે, એ પાતાનાં કૃતકમાં દ્વારા મનુષ્યેતર (નકનંતિય) યાનિામાં જન્મ લઈ ફરી ફરી વિનિધાત ત્રાસ પામે છે.
કાળક્રમે કદાચ મનુષ્યતિનાં ખાધક કર્મના નાશ થવાથી જીવને શુદ્ધિ પ્રાપ્ત થાય છે, અને તેના ફળ સ્વરૂપ મનુષ્યત્વને પ્રાપ્ત કરે છે.
Jain Education International
-
છે. મનુષ્યશરીર પ્રાપ્ત થયા પછી પણું એ ધર્મનુ શ્રવણ દુર્લબ છે જેનુ ચવા કરી ઋથ તપ, ામાં અને હિ સાને પ્રાપ્ત કરે છે.
૯૧. કદાચ ધર્મ શ્રવણ થયા પછી શ્રદ્દા હોવી પદ્મ દુર્લભ છે. ધણા લોકો મેક્ષ તરફ લઈ જવાવાળા માનું શ્રવણ કરવા છતાં પણ તેનાની ભ્રષ્ટ થઈ लय छे.
શ્રુતિ અને શ્રદ્ધા પ્રાપ્ત થવા છતાં પણ સચમમાં વીય (પુરુષા) થવુ અત્યંત દુલ ભ છે. ધણા લોકો સચમમાં રુચિ રાખવા છતાં પણ તેને સર્ સ્વીકાર કરી શકતા નથી.
१ (क) धर्म श्रवण दुर्लभता
तर में केसी कुमारसम चिस सारहिं एवं क्यासी हिंगणेहिं चिचा! जीवा लिन धम्मं नो सवणयाए । तं जहा-
१. आराम वा उमा मह वा पो अभिगच्छ पो बंदर, जो नर्मसद को सक्कारेड, गो सम्माणे, गो कल्याणं मंगल देवय' चेश्य' पज्जुवासेह, नो अट्ठाई ऊई परिणाई कारणाइ बागरणाई पुच्छर, एएणं ठाणं चित्ता ! जीवा केवलिन्नन्तं धम्मं नो लभेति सवणयाए ।
२. उवस्वययं समणं वा तं चैव जाव एते वि ठाणे चित्ता ! जीवा केवलिपन्नत्तं धम्मं नो लभति सवणयाए । २. गोपायं समर्थ वा मह वा जाव मोवास, गोविले असण पाण-वाहमसाहमे पडसाद गो अट्ठाइ जाब पुच्छर, एएणं ठाणं चित्ता ! केवलिन्नन्तं धम्मं नो लभइ सवणयाए ।
४. जत्थविय समणेण वा माहणेण वा सद्धिं अभिसमागच्छर, तत्थ विणं हत्थे वा वत्थेण वा छत्ते वा अप्पा आवरिता चिट्टइ, नो अट्ठाई जाव पुच्छर, एएण वि टागेण चित्ता ! जीवें केवलिपन्नत्तं धम्मं णो भइ सवण्याए । एहिं च णं चित्ता ! चउहिं ठाणेहिं जीवे णो लभइ केवलिपन्नत्तं धम्मं सवणयाए ।
(ख) धर्म श्रवण सुलभता -
चउहि ठाणेहिं चित्ता ! जीवे केवल्पिन्नत्त' 'धम्मं लभई सवगवाए, तं जहा
१. आरामगयं वा उज्जाणायं वा समणं वा माहणं वा वंदइ नमेसह जाa (earts, सम्माणे, पल्लवणं मंगल देवयं चेइयं ) पज्जुवासई अटाइ जाव (हेऊई पसिणाई कारणाई वागरणा है) पुच्छह, एएणं विजाब लभइ सर्वणयाए ए---
२. उवस्वयगय
खरोग
३. गोयरगये समणे वा जाच ( असण-पाणखाइम साइमेणं) पडिलाइ अट्ठाई जाय पुच्छइ एएणवि । ४. जत्थ वियणं समणेण वा माहणेण वा अभिसमागच्छइ तत्थ वि य णं णो हत्थेण वा जाव (वस्थेण वा, या अप्पा) आवरेला चिटक, एए वि ठाणे चित्ता ! जीवे केवल धम्मं हम सबनाए । तुझं चणं चित्ता ! पएसी राया आरामगय वा तं चैव सव्वं भाणियध्वं आइल्लाएणं गमएणं जाव अप्पाणं आवरेत्ता चितं कचित्ता परसिस्स रम्रो धम्ममाईसिस्वामो १
For Private & Personal Use Only
-
- राय० सू० २३४
www.jainelibrary.org.
