Book Title: Agam 01 Ang 01 Aacharang Sutra Part 01 Sthanakvasi
Author(s): Ghasilal Maharaj
Publisher: A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti
View full book text
________________
आचारचिन्तामणि-टीका अवतरणा वस्थास्वरूपमनेनेति चरणं = मूलगुणरूपम् । यद्वा चरण-व्रतादि, तच्च सप्ततिसंख्यकम् , उक्तञ्च
" वय५ समणधम्म१० संजम१७, वेयावच्चं १० च बंभगुत्तीओ ९ । णाणाइतियं३ तव१२ कोहनिग्गहाई४ चरणमेयं ॥ १॥” इति ।
क्रियते चरणस्य पुष्टिरनेनेति करणम् = उत्तरगुणरूपम् । यद्वा करणं पिण्डविशुद्धयादि, एतदपि सप्ततिसंख्यकम् , उक्तञ्चउसे अर्थात् मूलगुणको ‘ चरण' कहते हैं । अथवा व्रत आदि ‘चरण' कहलाते हैं । वे ७० सत्तर हैं । कहा भी है -
पांच महाव्रत, दश श्रमणधर्म, सत्रह संयम, दश वैयावृत्य, नौ ब्रह्मचर्य की गुप्तियां, रत्नत्रय - (सम्यग्ज्ञान, दर्शन, चारित्र), बारह प्रकारका तप, चार क्रोधादिविजय-(क्रोधविजय, मायाविजय, मानविजय, लोभविजय), यह ७० सत्तर प्रकारका — चरण' कहलाता है।
चरण की पुष्टि करने वाला 'करण' कहलाता है । करण का अभिप्राय हैउत्तर गुण । अथवा पिण्डविशुद्धि आदिको करण कहते हैं। इसके भी सत्तर ७० भेद हैं । कहा भी है :--
પાંચ મહાવ્રત, દસ શ્રમણધર્મ, સત્તર સંયમ, દશ વૈયાવૃત્ય, નવ બ્રહ્મચર્યની ગુપ્તિએ, રત્નત્રય-(સમ્યજ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્ર) બાર પ્રકારને તપ, ચાર ક્રોધાદિવિજય,-(ક્રો વિજય, માનવિજય, માયાવિજય, ભવિજય) આ પ્રમાણે सित्ते२ (७०) १२॥ य२६१ ४डेवाय छे. ॥१॥
ચરણની પુષ્ટિ કરવા વાળા કરણ કહેવાય છે. કરણને અભિપ્રાય છે-ઉત્તર ગુણ, અથવા પિડવિશુદ્ધિ આદિને કરણ કહે છે, તેના પણ સિત્તર ભેદ છે. કહ્યું પણ છે –
શ્રી આચારાંગ સૂત્ર : ૧
