Book Title: Raunak Mahelni Raj Khatpat Va Bramhani Vanshna Vidhvansno Prarambh
Author(s): Ramnik A Mehta
Publisher: Gujarati Printing Press
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034597/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kathA 720 72 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ''gujarAtI"nI 35 mI bheTa ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa vA brAhmaNI vaMzanA vidhvaMsano prAraMbha kathA 720 karI ramaNIka a. hetA sarva adhikAra prakAzake svAdhIna rAkhyA che mUlya rU. 2-0-0 gujarAtI" prinTiMga presamAM maNilAla icchArAma dezAIe chApI prakaTa karyuM, sAsuna bilDiMgsa, sarkala, kATa, muMbaI. vikramAbve 1975 khristAbda 1919 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NANANANA "gujarAtI"e ApelI bheTa 1 rAselAsanI kathA. 2 mahArANIzrInuM saMkSipta jIvanacaritra. 3 hindu ane briTAniyA. 4 gaMgA gevindrasiMha. 5 savitA suMdarI. 6 TIpu sulatAna (prathama bhAga). 7 dillIpara halleA. 8 arADamI sadInuM hindustAna. 9 auraMgajekha ane rAjapUtA. 10 zAhanado ne bhIkhArI. 11 hesTiMgsanI seTI. 12 AjIrAva ballALa (sacitra). 13 begama sAheba. 14 pANIpatanuM yuddha 15 nUrajahAna. 16 panagaranI rAjakuMvarI. 17 IndukumArI. 18 plAsInuM yuddha. 19 zivAjInA vAdhanakha. 20 haLadIghATanuM yuddha. 21 naMdanavananA nAza. 22 pezvAnI paDatInA prastAva. 23 auraMgajemanA udaya. 24 padminI. 25 gAma. 26 purAtana dilhI (sacitra). 27 cumbanamImAMsA, 28 bhadrakALI. 29 jagannAthanI mUrti ane bhAratanuM bhaviSya. 30 hammIrahaTha athavA 31 bhujakhaLathI bhAgyaparIkSA. smuthaMbhAranA gherA. 32 pATaNanI prabhutA. 33 cANakyanandinI; a. cacca ane sa~hadhI. 34 anaMgabhadrA a. vallabhIpurane vinArA ! 3pa raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prastAvanA "phikre Aze yAde khudA ke raphategAM, DIsI umramAM bhalA kyA kyA kAI kare?" bhAvArtha-grAsAcchAdananI ciMtA, harismaraNa, gujarelAMnI vArtA-(smaraNa alpa AyuSyamAM kahe manuSya zuM zuM karI zake. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anukramaNikA nAna ... upakramaNikA prakaraNa viSaya 1 le pharI meLApa ... 2 juM kapaTIne phaMda .. 3 juM jhapAjhapI 4 zuM nizcaya 5 muM bhamata kAjI ... 6 huM janmadina 17 muM milaza ... 8 muM yAcanA 9 muM ALa AvyuM 10muM zAdI maMjura ... 11 muM saTakyo ... 12 muM vaslanI rAta .. 13 muM vATamAM 14 muM araNyamAM ArAma 15 muM bhagnahRdaya 16 muM patra hAtha AvyuM 17 muM nasImAbAda ... 18 muM killAmAM 19 muM cakamaka jAmI ... doSita Tharyo ... 21 muM premanI uSA ... pariziSTa : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : : 0 - .. 118 * 132 - 139 A. 145 - 654 rajaka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa brAhmaNa vaMzanA vidhvaMsane prAraMbha ha-kTara upakramaNikA "vyatiSajati padArthAnAntaraH ko'pi hetuH na khalla bahirupAdhIn prItayaH saMzrayante / " bhavabhUti / ApaNI vArtAne AraMbha I. sa. 145 eTale hIjarI 901 mAM che. je re islAme pitAnA atula bAhubaLathI bhAratavarSanA dakSiNa bhAganA madhya pradezamAM, rAjya saMsthApana karyuM hatuM ane jenA vIra vaMzae te rAjyanI maryAdA vadhArI hatI, te rAjya vicchinna thavAnI dizAmAM hatuM te rijapara sultAna mahaMmada bIje rAjyAdhikAra para che. je divAnekhAsa ane divAneAmamAM rAjataMtranI maMtraNe thatI hatI, rAjyanA hitanI bAbate carcAtI hatI, lekanA kalyANa mATe janAo ghaDAtI hatI, tyAM A madirAnA taraMga uchaLe che. gAnArIonA kinnarakaMThamAMthI gAnanI laharIo uThe che. mejamajAhanA akhkhalita sarita pravAhamAM sarva nimajijata thayA che. irAna, rAsAna, lAhera, dIlhI Adi sthaLethI gAnArIo, phiradosInI mane raMjaka kathA kahenArA, ane vilAsitAmAM vRddhi karanAra mANase AvavA lAgyAM che. raMgamahAlamAM lAvaNyavatI lalanAo rUpanA kayaviSya ane mehamaMtramAM mugdha che. saltanatanA umarA be pakSamAM vaheMcAI gayA che. dakSiNa ane AbipiriyA, videzIo (sirAsiyana, turka vagere)ne IrSAnI najarathI jue che. teonI rAjakhaTapaTa rAjyanA aMtardhvaranA mULa sudhI pahoMce che ane rAjyane udhuM vALavAnI ApattimAM lAvI nAkhe che; ekAda be rAjabhakta umarAvaDe A Aphata TaLI jAya che, paraMtu rAjyasattA nabaLI paDI jAya che. brAhmaNI rAjyadaMDa zAha mahaMmadanA hAthamAMthI paDI jaI vidIrNa thavAnI taiyArImAM che. rAjyanA bhUSaNarUpa umarAmAM zAhanA caMcala -AcaraNathI bedilI phelAI che. temAMnA keTalAka svArtha lupa dRSTi rAjyasattA tarapha nAkhe che. baLavAna umarA pitAnI jAgIra ane adhikAra vadhArI svataMtra thavAnI taiyArImAM che. mallika ahamaMda baherI lagabhaga prakaTapaNe svataMtra thaye che. yusupha Adila garlDa IkabAlane, ImA ula mukane pitAnA nAme khubA vAMcavAne prerI rahyo che. vIra svAvalaMbI yusuphanI sattA prabaLa thatI jAya che. tene teDavA kAsima kharida saltanatane vachara kAvAdAvA race che. yayana-ula-mulka, *brAhmaNa vaMzanA rAjAonuM mahAmUlyavAna ratanajaDita AsmAnI raMganuM siMhAsana, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 sainaka mahelanI rAjakhaTapaTa dastura dinAra, ajIja-ula-mulka potapeAtAnI khAjI khelI rahyA che. eka samaye eka pakSamAM tA anya samaye anya pakSamAM sAmila thaI peAtAnuM zreya sAdhavA sarva tatpara thayA che. je thADAka rAjasattAne AdhIna rahI rAjyanA kalyANamAM rata rahyA che evA svAmIbhakta umarAvAmAM telaMgaNu, varaMgula ane zAlakAnDAne turkadAra sultAna kuli kutuba-ula-mulka hamadAnI hatA. A pramANe caudamI zatAbdi dakSiNamAMnA islAma gauravane aMkamAM laI khelatI, bhUtakALanA aMdhakAramAM vilusa thavAnI taiyArImAM che. biMduranI bhAgyalakSmI aMtima zvAsa kheMcatI jaDatAnI seDamAM suvA prastuta che. brAhmaNI vaMzanA astamita ravi jhaLahaLa prakAza dAkhave che, paNa "laDatA haca cezage suhu jaba khAseAza hotA haiya e vivacananI sAkSa pUre che. prakaraNa 1 huM phrI meLApa sUrya astAcala samIpa javAnI taiyArImAM hatA. AkArAmAM raMga vicitra ghanakhaMDa chavAyA hatA. sUryanAM AchAM karaNA harita kSetrane, tanA padhruvane AliMgI, tama kaMcana varNanI surakhI nAkhI, jainaka mahelanI ronakamAM vadhArA karatAM hatAM. e bhavya prAsAdanI eka kakSamAMthI eka lalanA sUryAstanI cAbhA nirakhI rahI hatI. pazcimanA AkAzanI raktimA hajI eka naSTa thaI nathI, paraMtu rAnAM mAM kiraNA pratipaLe vadhAre AMkhAM thatAM jAya che. pakSIonA kallAla koMgAra thAya che. vizALa janapathapara mANasA peAtAnA dharamati vaLatAM jaNAya che. te suMdarI nIrasa citte A sarva oI rahI che. tenA manamAM kaMI avanavA vicAra urdUbhava pAme che, A ramaNInuM mana sRSTisauMdaryanA dekhAvathI raMjita na thayuM hoya, tema gavAkSa A rIte uThI ALasa maraDI gAdI para paDI. te khaMDamAM ismAnanA gAlicA pAtharelA hatA; tenApara bhIMtane aDeDa rezamI mulAyama gAdI bichAvI hatI. A gAdIpara uMce sthAne nAjIka takiyApara hAtha rAkhI, aMguThApara haDapacI TekavI, AMgaLiyeApara kapAlabhAga sthApI te beThI. pAse ja eka suvarNa pAnadAna paDyuM hatuM. bAjumAM eka rUpAnI pikAnI hatI. najIkamAM eka phArasI kitAba hatI. mAMdIe khatI prakaTAvI hatI. A lalanA pustaka hAthamAM laI vileAkavA lAgI. pustakamAM paNa tenuM citta coMTayuM nahi. jhaTa teNe te nIce nAMkhI dIdhuM. A joI mAMdI kheAlI:-- 'khAnusAhibA! Apa rasAne roya kare che? zuM Aja ApanI takhiyata ThIka nathI ?" "nahi, nahi, ThIka che.' "tA pachI Ama susta ane udAsa kaeNma jaNA che ?" amastI, saheja." khAnusAhibA ! ApanA dilamAM I Tarma che. khayara, huM dalakhA hAjara karuM phreMca Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ karI meLApa "bAMdI! kAgaDI ! dilarUbA ahIM kayAM che?" "vAha, bIbI, vAha!" bAMdI te ramaNInA kahevAnA marma samajI majAkamAM belI; "A kamarina bAMdIne kyAMthI khabara hoya ke begamasAhibA dilabAnA didAranI yAdamAM gamakhvAra thaI gayAM che." bAMdI! jarA jaba saMbhALa." "lyo, bIbI! Apa te vAta vAtamAM khaphA thAva cho to! meM to mAtra eTale dilambA vAjAnI vAta karI. Apa badhuM ulTA artha kare ane garIba para reSa kADhe, e zuM? nahi, nahi, cAMda tArApara gusse hoya khare ke tuM te mArI haiyAnI kAra chuM," cAMdane hAm paLavAra joI rahI te ramaNI bolI, "cAMda ! jarA zarabate zirAjha lAva te." cAMda ubhI thaI namana karI potAnI zeThANInI AjJA pUrI karavA cAlI. A ramaNa tyAM vicAramagna besI rahI. tenA manamAM aneka vicAra AvatA hatA. te potAnI pUrvAvasthAne atyAranI sthiti sAthe sarakhAvatI hatI. atyAre tenI sthitimAM ke apUrva pheraphAra thayo hato jyAM tenI kaMgAla avasthA? ane kyAM atyArane zAhIbegamanA je dera damAma? kayAM tenuM biThuramAM AvavuM? ekAeka bhAgyane camakATa ! te lagna, rAjakhaTapaTa, nAsI javuM ane atyAranA vaibhavamAM paNa DagamagatuM bhaviSya-AvA vicAra tenA manamAM cAlatA hatA, evAmAM cAda pAchI tyAM AvI. tenA hAthamAM sunAnI surAhI ane jAma hatA; nIcI namI, vinayapUrvaka surAI ane jAma nIce rAkhI belI----bAbA sAheba! jAma bharI ApuM?" te ramaNue potAnuM DokuM halAvyuM. bAMdIe jAmamAM zarabata reDyuM; ane jaLapAtramAMthI ThaMDuM jaLa nAmI te ramaNanI AgaLa dharyuM. te ramaNue te zarabatanA pyAlAne potAnA nAjuka hAthamAM lIdho ane pravALasama rakta adhara5ra dharI, zarabata pI gaI. cAMda vidAya thaI, eTalAmAM eka bIjI bAMdI tyAM AvI, adabapUrvaka kurniza karI belI - "bAna sAhibA ! pAyatakhtathI kaI umarAva AvyA che?" "temanuM mubAraka nAma?" te ramaNue pUchyuM. "imAmudaulA" bAMdIe javAba Apyo. "amIra-ula-ajhAmudalA!" Azcarya pAmI te ramaNa bolI; "bAMdI ! jA, nekarane jhaTa khabara kara ke, temane mATe utaravAne sarva iMtejAma kare, ane kharca kare ke Apa ArAma le eTalAmAM AkA AvI ApanI sevAmAM hAjara thaze. je, emane koI paNa jAtanI takalIpha na paDe, samajI ? bAMdI salAma karI tyAMthI vidAya thaI nekarane sarva prakArane itejAma karavA AjJA karI; pAchI AvI baMdebasta karyAnA samAcAra te ramaNane kahA. vAra, haniphA tuM jA, kaMI kAma nathI. yAdane ahIM thoDI vAramAM AvavAnuM bAMdI tyAMthI cAlI gaI. te ramaNuM pharIthI vicAra karavA lAgIH "ahA ! jyAM te bAlakALane samaya, kayAM tenuM rAjadhAnImAM AvavuM, keTalI khaTapaTa, kayAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa te bhAgyacakanuM pharavuM! kayA saMjogomAM IkrAma-uda-daulA sAthe paricaya. A sarva vicAra tenA magajamAM eka pachI eka svapranI mAphaka pasAra thaI gayA. te bhAvane vicAra karavA lAgI. "zuM te potAnI murAda bara lAvI zakaze? zuM nasIbanuM meNuM tene unnatinA zikharapara melaze ? je rAjavaibhavanI tRSNA tene aMtaHkaraNamAM hatI te bujhAze? je pakSanuM avalaMbana karyuM che tene vijaya maLaze khare? na maLe to? te pitAnuM zuM thaze ?' evI citA te ramaNInA hRdayamAM viSNunA DezanI mAphaka vedanA karatI hatI. thoDI vAramAM tenuM mana AzvAsana letuM hatuM ke, "kaMI nahi, joI levAze. atyAra sudhI phAvI tema zA mATe nahi phAvuM? sAmA pakSane vijaya thaze te mAruM zuM javAnuM che? mane zuM nukasAna thavAnuM che? meM kayAre rAjapATa meLavyuM che ke javAthI mane hAni che? sAmA pakSamAM maLavAthI che bhAgyalakSamI prasanna thAya tema haze te mane tema karatAM zI vAra che? atyAra sudhImAM meM zuM nathI karyuM ? baLI e bhaviSyanI ciMtA.. eTalAmAM cAMda tyAM pharIthI dAkhala thaI, tenI vicAramaNimALAnA maNakA verAI paDayA. te belI: "cAMda!" "jI." bA, je, IzcAmudaulA zuM kare che? je teo ekalA heya te isAre Apa ke, divAnakhAnAnI uparanI bAjInA dAlAnamAM A dAsI apanI rAha jue che." cadi cAlI gaI. je sthAne ikAmulAne utAre ApyuM hatuM tyAM AvI joyuM te, ImAmudaulA eka gAlIcApara paDyo hato. teNe pravAsanA kapaDAM badalI nAMkhyAM hatAM. eka nAjuka ijAra ane zarIrapara dudhasama ata para dhAraNa karyuM hatuM; mAthAnA keza phyA hatA. teNe bAMdIne jotAM ja uMcI najara karI; bAMdIe paNa koI pAse nathI, e joI levA duSTi cAra pheravI lIdhI. bAMdIe zira kAvI namana karI kahyuM - "AlI jahAM, sAhibeAlama! bAnusAhibA araja gujAre che ke, Apa divAnakhAnAnA dalAnamAM emane darzana daI AbhArI karaze." bAnusAhibA keNu?" jI, mahere Alama khayavisA !" che te ahIM che?" "jI, nAmavara, ApanA didAranAM darzananAM iMtejAra che." "vArU, te jaNAve , temanI icchA e mAre mana AjJA che. huM eka kSaNamAM emanI tahenAtamAM hAjara thaIza." bAMdI rUkhsata thaI. IkAmudaulAe tarata ja jAme paheryo, mAthe pAga bAMdhyuM, ane niyata sthAne javA taiyAra thayo. ANI tarapha cAMde pitAnI zeThANIne khabara ApI; te paNa nAjuka pozAka dhAraNa karI te dAlAnamAM jaI beThI. je dAlAnamAM khayarUtisA beThI hatI, tenI bAjumAM eka bhIMtanI aDeaDa nAne eraDe hate. A eraDAne ayazanA sAmAnathI zaNagAreluM hatuM. mulAyama gAlIce pAtharela hata; tenApara gAdI nAMkhavAmAM AvI hatI, ane te para caMdanI jevI sapheda malamalI cAdara bichAvI hatI. eka bAjaThapara zirAjanI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI meLApa surAhI ane jAma paDyAM hatAM. eka khUNAmAM ArAmane mATe nA rUpAne palaMga hate. khayarunnisA ahIM AvI eka gAdI para beThI. thoDI vAramAM eka manuSya dhImethI dAkhala thayA. avAja thatAMnI vAra te ramaNuM tarata ubhI thaI teNe joyuM ke, . eka visa varSane umarAvI pizAka dhAraNa karele mANasa aMdara dAkhala thayo. AvanArane cehere gaura, lalATa vizALa, AMkha jhINuM ane pANIdAra hatI. tenuM nAka irAnavAsIonA jevuM hatuM. tenA parathI jonArane bhAsa thAya che, A mANasane AjJA uThAvavA karatAM AjJA karavAnI vadhAre Teva hevI joIe. tene lalATaparathI te kaI daDha vicArane mANasa he jaie. tenA halanacalanamAM eka prakAranI yauvanasulabha Rrti jaNAtI hatI. tenI zarIrakAThI majabuta ane tenA aMga kasAyelAM bhAsatAM hatAM. tenI mukhamudrApara kaMIka garvanI chAyA evI te spaSTa jaNAtI hatI ke, A mANasa jANe bIjAne kaMI visAtamAM lekha nathI. ATaluM chatAM eka prakAranI UMccA darajajAne gya zIla ane vinayanI chApa spaSTa dRcara thatI hatI. teNe pASAmAM mAtra sAde jhabhyo ane pAga dhAraNa karyA hatAM, pagamAM rezamI, nAjuka IjAra hatI, tenA kamarabaMdamAMthI taravAra laTakatI hatI. A manuSyane jotAM ja sAmAnI manamAM khAtrI paDatI hatI ke, A mANasa detIne hakamAM prANanI paravA nahi kare, paNa je duzamana thayo te prANa letAM paNa nahi choDe. ane te puruSanI dRSTie paDelI ramaNuM? in vidhAtAe tenA aMgamAM evI vilakSaNa mehaktA mUkI hatI ke, jenA dRSTipathamAM te eka vAra AvI ke sadAne mATe tenA aMtaHkaraNamAM vAsa karI kAyama rahetI. ahA! miduranA keTalA saradArene teNe divAnA karyA hatA. tenA zarIrane amuka bhAga ke amuka avayava vizeSa suMdara hatuM, ema kahI zakAya tema na hatuM paraMtu tenA zarIranA sarva bhAga pramANasara hatA, ane ekaMdara valaNa evuM hatuM ke, bhala. bhalI suMdara strIomAM tenA jevI strI sAMpaDavI muzkela hatI. tenuM vaya kaLavuM, kaThina hatuM. tene cehere bhabhaka bhaya ane sAmAne AMjI nAkhe te hato:tenA zarIrane varNa ketakI samAna hatA. tenI AMkhe pANIdAra ane hIrAnI mAphaka tejasvI hatI. tenI mukhamudrAparathI te kaI buddhisaMpa, Tharela, ane khaTapaTamAM ramI rahelA hoya ema jaNAtuM hatuM. teNe zarIrapara vAdaLI oDhaNuM eADhayuM hatuM, ane AchA dAginA dhAraNa karyA hatA; te tenI svAbhAvika zobhAmAM vadhAre karatA hatA. ApaNuM pravAsIne jotAM ja tenA mehapara seheja zaramanA zeraDA paDyA, teparathI ema anumAna sahaja thatuM ke, AvanAra manuSyanI sAthe te paricita hevI joIe. te ramaNe AvanArane joI belI -"zuM? IkAmudaulA ! Apa ahIM ?" jI, bAnu sAhibA AdAba taslImAta," eTaluM kahI te paLabhara te ramaNanI sAmuM joI rahyo; ane jetAnI vAra te ramaNIviSenA aneka vicAra tene manamAM vijaLInI tvarAthI pasAra thayA te biramAM tene bhAgyodaya, raMka avasthAmAMthI unnata avasthAmAM AvavuM, te khaTapaTe ane kAvAdAvA, eka samaye Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina mahelanI rAjakhaTapaTa ikAmudaulAnI sAthe praNayabaddha thavAnI taiyArI, khAna saradAronI khaTapaTa, eka samaye iMkrAmuddolAne hAthe tenA uddhAra vagere khInA tenA smaraNamAM tAjI thaI. ahA ! A sarva anyAne keTalA samaya vItI gayA hatA ane Aja te ahIM hatI. "Apa ahIM zA kAmane mATe padhAryAM che?" te ramaNIe puchyuM. ikrAsudaulAnA ceherApara hAsyanI chaTA khelavA lAgI. te khelyAH"jema ramaNIone mana keTalIka gupta khAkhatA hAya che, tema amAre mana paNa keTalIka gupta khInAe hAya che." ApanAM darzana kaMI nahiM teA cAreka varSe bAda thAya che, ane te arasAmAM-" "hA, eTalI muddatamAM keTalA pheraphAra thayA che? paNa-" "paNa, hajUra ! ApanA ceherAmAM te kaMI pheraphAra thayA nathI," te ramaNIe hasIne javAba ApyA, "mAtra Apa seheja uMcAimAM ane mAnamAM vadhyA che." " mAnamAM ?" Azcarya pAmI iMkrAmudaulAe kyuM; te game tema hA, paNa ApanA caherAmAM te bilkula pheraphAra thayeA nathI. ApanI nayana kaTArInI dhAra hajI pUrvavat tIkSNa che. ApanA gAlanI sUrakhI gulane lAve che. ApanA ceherAnuM sauMdarya manabhramarane lubhAve che." vAha ! vAhu ! Apa tAripha rahevA do. kaho, ATalAM varSo sudhI Apa zuM pharatA hatA?" zuM karatA hatA ?" sipahasAlAra zuM kare ? aMge medAnamAM talavArathI paTAmAjI ! Aja ahIM, kAla tyAM," hastAM hastAM iMkrAmudaulAe javAkha ApyA, ane tema karatAM eka tIkSNa dRSTipAta te maNIpara pheMkyA. Aha ! jaMga, jaMga ne jaMga ! na yaza, na ArAma ! jIMdagInI lutpha arthAt majA aMge mardAimAM che ?" ' mAneA ke, jIMdagInI lutpha kevaLa aMge moMimAM nathI; mAno ke, aMRRgInI lutpha sanama, zarAma ane sAkI che, paNa khIsAhibA! vinA jaMga kAI ayazane meLavatuM nathI; jaMga vinA kAI Akhara meLavatuM nathI. jaMge mardAI vagara na tA kAI saltanata ke jAgIra meLave che, na kAI tene saMbhALI zake che." banyA e jaMga. jo Apa miracamAM te vakhate hAjara na hota tA mArA zA hAla thAta? ahA ! jo Ape mArI aMRRgI khacAvI na hota, te Aja ApanI sAthe A guphtagA karavA jIvatI na heAta. game tema, paNa sAhibAvAlA ! ApanI sadAne mATe RNI chuM." "vAha, khIkhI! Ape teA tAripha karavAnA inaro rAkhyo che, ke zuM ?" "emAM tAripha zI che? zuM Ape mane e krUra mANaseAnA hAthamAMthI bacAvI nathI? te Apa veLAsara AvI na pahoMcyA hota tA mAruM zuM thAta? ahA! te divase yAda AvatAM mArA zarIramAM kampa pedA thAya che," eTaluM kahI ni:zvAsa nAMkhI nIcuM joI rahI, ikrAmuddolA pAse saryo ane belyA: "emAM meM zuM karyuM che? mANasa kaMI karI zakatA nathI. je mudramAM lakhyuM kAya che te thAya che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI meLApa "te kharI thAta che, paNa ApanA didAranAM darzana te tyArathI ja thayAM." "vAru, paNa Apa tyAM zA mATe gayAM hatAM ?" "ammAnI marajI hatI ke, tyAM javuM ane jIlAnIne kAthumAM Ave. vaLI sultAnanuM kuramAna hatuM, e khInA Apa kyAM nathI jANatA ?" vhA, te kharI vAta, paNa khIsAhimA ! Apa mane bhUlI gayAM, ane umarAva ula nAsirakhAMne husnanI navAjeza karI. gara huM tyAM nAjhA vakhata rahata tA-" "tA Apa A manamaMdiranA mAlika khanata-" eTaluM kahI te ramaNI hasI tenA sAmuM joI rahI." ikAmudaulA sheja AgaLa sauM; te ramaNInA hAtha potAnA hAthamAM lIdhA, ane kahyuM:- . "huM nahatA dhAratA ke, Apa varaMgulamAM hazeA. huM dhAruM chuM ke, Apa ane ApanA khAvRMda ahIM kaMI kAma mATe Avela haraze." 15 te ramaNI hAtha choDAvI khAjIe sarI; jANe kAI nApasaMda banAva ke nAgamatI vAta karI heya tema tenA mukhapara khinnatA chavAI. teNe kahyuM:-- "jI, nA, mArA svAmI kayAM che, tenI mane khakhara nathI. e kharI vAta che ke, meM temanI sAthe nikAha karyAM. bAdamAM ame khidura AvyAM. tyAM zI khaTapaTa jAgI, te kANa jANe; paNa teone kAsima rikhAMe sAgara mAkalyA, ane huM ahIM AvI chuM. meM e praNayasaMbaMdhathI je sukhanI AzA rAkhI hatI, te maLI nahi; je mahatvAkAMkSAne huM dIlamAM peASatI AvI chuM, te phaLIbhUta thaI nahi, mArI murAda bara AvI nahI eTaluM ja nahi, paNa vare saltanate je kAma teo mArakta karAvavA dhAryuM hatuM, te paNa te karI zakayA nahi. je AkharU ane kIrti mATe eka maI mANasanI icchA hAya che te temaNe meLavI nahi; paraMtu re kAma temane soMpavAmAM AvyuM hatuM te evuM te sAhyuM ke, temane khidura hoDI bhAgavuM paDyuM. krIthI tee khiduramAM paga mUkI zakaro ke nahi, e paNa zaMkAspada che, pyAre iMkrAma! huM ahIM AvI, emAM mAro ze| doSa che ?" doSa kema nahi? ApanAM lagna thayAM tyAra vAkegAra nahatAM ? Ape ajJAnatAmAM gheADAM lagna pahelAM Apa temanI hakIkatatha, karyAM hatAM ?"' *") ' " mula, huM ajJAna nahatI. mane ghaNI hakIkata mAlama hatI, paNa hajarata { Apa kyAM nathI jANatA ke, mAre zA mATe ema karavuM paDyuM ? Apa te sArI rIte mArI hakIktathI vAkegAra che. ammAntane vajIre saltanatanI AjJAthI ane lagna karavAnI pharaja pADI hatI. kAsima khariddha peAtAnuM kAma kema sAdhe che, e ApanAthI kayAM chUpuM che? ane vaLI Apa zuM ema dhAre che ke, mAruM lagna karI sukhakAraka nIvaData kharuM ?' zA mATe nahi ?" "zA mATe nahi ?" kAraNa ke hunnUranI vaya sADha varSanI hatI, jyAre mArI vaya mAtra khAvIzanI hatI. hajaratane ArAmanI AkAMkSA hatI, jyAre huM peAtAne svataMtra saltanatanI mAlekA jevA utsuka hatI. lAcAra! aksesa ! mAtra eka ja vastunI umedra bAkI che;----- Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa "zI" kAmudaulAe ausujyathI puchyuM. talAkanAmuM," te ramaNue javAba Apyo. tenI kaI garaja nathI." "kema?" Azcaryacakti cahere khayarUrisAe pUchayuM. "mApha karaje, bAnu sAhibA ! ApanA zauhara bahenatanazIna thayAnI vAta phelAI che!" te ramaNuM citravat pUtaLAnI mAphaka stabdha banI ubhI rahI. bIjI ja paLe tenI AMkhamAM vidyatteja camakavA lAgyuM. te zAMtapaNe IjhAmudaulAnI sAmuM TagaraTagara joI rahI. "Aha ! je te be aThavADiyAM maracAmAM rahyo heta to te kadAca te mANasanI sAthe lagnagAMThamAM joDAI heta. paNa yuddhanA prasaMge tene mIraca cheDI javAnI jarUra paDI. paNa atyAre te pharIthI dhAre te tenI sAthe praNayasaMbaMdhamAM joDAvA mukta hatI, paraMtu tema karavuM ke nahi e tene vicArane prazna hato. ame je samayanI vAta lakhIe chIe te samaya dakhkhaNanA ItihAsamAM ghaNe ja mahatvane hate. brAhmaNa vaMzane sultAna mahamada bIje ayaza ane mojamajAhamAM e te mazagula raheto hato ke, te rAjakAryanI bAbata para bilDala lakSa Apo nahi. umarA marajImAM Ave tema vartatA hatA. Aja eka pakSa te kAla bIjo pakSa zAhanI marajI saMpAdI, pitAnuM kAma kADhI leto hate. A maMtrIonI khaTapaTa rAjamahelanA aMtarbhAga sudhI pahoMcatI ane khuda rAjamahelamAM mArAmArInA prasaMga banI AvatA hatA. je maMtrIe pitAnI bAja khelatA hatA, temAM kAsima arida mukhya hato. te pitAnI sahAyamAM haziyAra mANase rAkhatA hatA. teo prakaTapaNe sAmA pakSamAM maLI jaI tene saghaLI hakIkatathI vAkephagAra karatA hatA. AvA mANasene upade caDhAvI, keTalIka vAra pitAnI sattA jamAvI rAkhato hato. A uparAMta tenI bIjI yukti e hatI ke, keTalIka bAMdIe dvArA jude jude sthaLethI te kharI hakIkta meLavI letA hatA, ane keTalAkane te pitAnA pakSanA mANasemAM bhiLavI kAma kADhI letA hatA. khayannisAnI mAM assala kayA dezanI vatanI hatI te koI jANatuM nahatuM; paNa te A dezanI vatanI na hatI. tene koI mahAranA mUkathI laI AvyuM hatuM. bidura AvatAMnI vAra je mANasanI sAthe te AvI hatI, tene bhAgyodaya thatAM vAra lAgI nahi. te kAsima kharidanA pakSanI anuyAyI banI ane pote ucca kuLanI na levAthI tenI sAthe kAvAdAvAmAM bhAga levA lAgI. tene eka dikarI hatI, te eNpalAvaNyamAM ananya hatI ane enI khyAti sArA biduramAM prasarI hatI. tenA lagnanA aneka umedavAra hatA, paraMtu kasima kharidanA kahevAthI, tenI mAnA AgrahathI te umarAva ula nAsirakhAM sAthe praNayamAM baddha thaI. bannenI vaya asamAna hatI ane temanuM lagna satiSajanaka nIvaDyuM nahi. khayarunnisA, AgaLa kahyuM tema, mahatvAkAMkSI hatI. te rAjyanI khaTapaTamAM bhAga letI hatI ane svataMtra saltanatanA mAlekanI begama thavA iMtejAra hatI. A hetu sAdhavAne mATe te game te upAya ajamAvavA prastuta hatI. tene svAmI rAjyanI sImAnA bakheDA mATe tapAsa karavA gayo hato tyAMthI te ghaNI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pharI meLApa mudate pAcho pharyo nahi. A takane lAbha laI te atyAre varaMgula AvI hatI. A kAmamAM kAsima baridane hAtha hato. sultAna kutuba-ula-mulka hamadAnI gelaDA ane varaMgulane hAkema hato. A sattA parathI tene ukheDavA kAsima kharidanA kAvAdAvA cAlu hatA ane tene mATe teNe maleka mubArakane varaMgula rAkhyo hatA. tenA para aMkuza rAkhavA mATe khayarunnisAne sAthe lapaTAvI tyAM rAkhI hatI. Ape zI rIte jANyuM ke, teo jannatazIna thayA che ?" te ramaNue DIvAra rahI pUchayuM. " "zI rIte ? temanA maraNanI bAtamI sArA zaheramAM phelAI che. umarAvane gulAma kAdara biramAM pAcho pharyo hato ane te A samAcAra lAvyo hato." vA, hajarata ! je Apane A bAbatanI khabara hatI, te pachI ema zA mATe pUchyuM ke, ahIM huM mArA svAmI sAthe chuM?" eTalA mATe ke Apa elAM ahIM hai, e saMbhavita nathI." - "hujInevAlA! huM ahIM ekalI nathI; mArI sAthe mArI bAlAjana ahIM che. huM ahIM temane maLavA AvI chuM." Apa khAlAjanane maLavA AvyAM haze, e banavA joga che. Apa kAma vinA Ave, e kaI dahADe bane kharuM? kema? e na bane enuM kAraNa?" "kAraNa, Apane svabhAva. Apa kaMI hetu vagara eka DagaluM AgaLa vadhe ema nathI." "barAbara kahyuM paNa hajarata ! Apa kayAM sudhI Ama divase kahADavAnA? zuM Apa sadA Ama pharyA ja karavAnA che?" "mukkadaramAM zuM lakhyuM che, tenI kene khabara che?" te zuM Apane zAdI karavA vicAra nathI ?" "sipaha ane zAdI ?" "kema, sipahAlAra vAra muhabata karI zaktA nathI ? kare, paNa jene medAne jaMgamAM dhumavAnuM che, jene taravAra e ja sAthI che, jene jamIna eja bistara che, tenI sAthe pyAra karI koI zuM sukha meLavI zake ?" "je ema ja heta te duniyAnA bahAdura vire, vijaya meLavanArA lagna karata ja nahi. zuM dileranA dilamAM perane vAsa nathI hete ?" yAra ! ika! A duniyAmAM AbehayAta che. te marelA hRdayane sajIvana kare che, te sukAyelA jIvApI vRkSane phulAve che. ika A marabhUmimAM hariyALI netratRptinuM sthAna che. je prema na hoya te A duniyA verAna che." hajUraApa A izkanA pATha kayAM zikhyA ?" "basAhibA? izkanI matabamAM Ape ja zikhavyA hatA." "huM IcchuM chuM ke, meM vadhAre sArI rIte premanA pATha paDhAvyA hatA." "mane paNa ema ja lAge che ke, Ape mane zikhavavA jarA vadhAre mahenata lIdhI heta." hajI kayAM vakhata vahI gayo che?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa jI, have mane e pATha bhaNavAnI IcchA nathI. "ema kema?" Azcarya pAmI teNe pUchyuM. "kAraNa ke ApanA dila para akhiyAra have kaI bIje ja meLavaze, ema lAge che." jayAre ikAma ! Apa visarI jAo che ke, eka vakhate huM ApanA didAranI pyAsI hatI." e jamAne gaye." "te zuM jamAnAnI sAthe murAda paNa cAlI gaI ? "che." "te zuM ApanA dilamAM mAre mATe pyAra nathIIkAma IkAma huM ApanApara nisAra karatI hatI, e zuM yAda che?" "bAnu sAhibA! yAda ApI jakhamI jIgaranA rujhAyelA ghAne tAjA karavAmAM zo lAbha che? ApanI e phidAgIrI umarAva ula nAsirakhAMpara utarI Ape tenI sAthe zAdI karI, A adanA sipahAlArane mArgamAMthI dUra karyo." te zuM huM Apane visarI gaI chuM, ema lAge che. ?" "nA, A duniyAmAM visaravAnI khAlI vAta che. paNa bIsAhibA ! kaI mArAthI vadhAre lAyaka Apane tAlibe didAra che. e ApanI hazehavaza bara ANaze; kadAca saltanatane hAkema banI Apane vaibhavanA sAgaramAM relAvaze. huM Aja ahIM chuM, kAla kyAM hoIza? becAra rejamAM ahIMthI cAlI jaIza, ApanA mArgamAMthI sadAne mATe dara thaIza." te ramaNIe eka niSkape zvAsa nAMkhe; tIvra daSTithI tenI sAmuM joI rahI. jema ke manuSya sAmAnA manamAM uMDA utarI tenA aMtaranA bhAva jANu mAge, tema te ijhAmudaulAnA caherA sA joi, tenA bhAva samajavA yatna karatI hatI. eTalAmAM bAraNupara keIe AghAta karyo. jhaTa sAvadhAna thaI teNe bAraNuM kholyuM. cAMda aMdara dAkhala thai, nIce paDI, dhImethI belI - "bAnu sAhibA! hajaratanI svArI AvI pahoMcI che," eTaluM kahI cAlI gaI "hajarata maleka mubAraka AvI pahoMcyA ?" ikAme puchayuM. te huM hAla turata 9 paDuM chuM" ema kahI te tyAMthI cAlyo gayo. khayarunnisA paNa pitAnA khaMDamAM cAlI javA nIkaLI. prakaraNa 2 nuM kapaTIne kuMda imAmudaulA pitAne mATe niyata karelI eraTImAM gayA. tyAM jaI teNe pitAnA sAmAnamAMthI eka nAnI pioTalI kADhI temAM keTalAka kAgaLanAM baMDala hatAM, temAMthI eka meherabaMdha jarIyana liphAphA lIdhe AyanAmAM eka vAra daSTipAta karI pitAnA mAthAparane pAga ane zarIra paranA vastrane ThIkaThAka karyo. te te liphAphe hAthamAM laI maleka mubArakane maLavAnI rAha jote potAnA khaMDamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMTA mAravA lAgyo. ANI tarapha maleka mubAraka Avyo, te prathama jhanAnakhAnAmAM gayo, tyAM ayannisA sAthe vAta karatAM mAlama paDyuM ke, umarAva ula kAmudaulA Avela che. tenI mulAkAta levAne mATe te janAnakhAnAnI bahAra nIkaLavA javAnI taiyArI karavA lAge, paNa eTalAmAM sAmenA dvAramAMthI jema zyAma meghamAlAmAMthI dAminI camakI uThe, te pramANe eka ramaNarana aMdara pravezya. ahA! zuM tenuM apUrva saundarya hatuM? jema zaradajalabharA nadInuM vArisvachaMda vicare, tema tenA zarIra parathI yauvana relAtuM hatuM. te ramaNanI zarIra kAThI nahi ati uMca tema nahi ati nIca; tenuM zarIra skUla nahatuM tema cheka kRza paNa nahatuM. "saDa pAtaLa, zAoNnibAta' jevI te dIsatI hatI. temanA zarIranuM pratyeka avayava saundaryapUrNa hatuM ane bIjA avayavanI zobhAmAM vadhAre karatuM hatuM. tenA mAthAnA keza zyAma hatA. tene bhAlapradeza vistIrNa, bhuTI ghaNuM suvarka ane kRSNa varNanI hatI. tenAM netra nakSatranI mAphaka camakatAM hatAM ane tenI nAsikA saraLa, tene kalapradeza gule anArane lajAve tevo hato. tenA heTha lAla pravAsama hatA ane dAMta metInI sara samAna zubha hatA. lalita mRNAla daMDasamAna kemala bAhu, caMpaka kali samAna nAjuka aMguliye, zudra kaTi, unnata nitaMba, raktima paganI pAnI hatI. te ramaNae AchA paraMtu zarIranA svAbhAvika saudaryamAM vadhAre kare te pozAka ane alaMkAra dhAraNa karyA hatA. zarIrapara kALuM jariyana oDhaNuM eADhayuM hatuM. meghathI veSTita caMdrikAzamAna tenuM mane hara mukha bhAsatuM hatuM. muktAserathI veSTita kezadAma hatA; tene veNubaMdha nitaMba sAthe krIDA karatuM hatuM. nAkamAM vezara ane kaMThamAM metInI mALA hatI. nAjuka IjarabaMdha para pagamAM roMga ghugharIne madhura jhaMkAra thato hato. A strIne dekhAva e mehaka hatuM ke, jANe jAtanI haranuM gumAna utAravA Izvare tene nirmANa karI heya, ema bhAsatuM hatuM. tenA vistIrNa bhAlapradeza ane mastakanA AkAra5rathI A ramaNamAM vilakSaNa buddhimattA jaNAtI hatI. tenI madilI AMkheparathI te seheja abhimAnI ane sthira duSTi parathI tenA mananuM nigrahapaNuM vyakta thatuM hatuM. tenI praphulla mudrA tenA udAra aMtaHkaraNanI ane utsavapriya svabhAvanI sAkSa ApatAM hatAM. malika mubAraka citravata putaLAnI mAphaka satRNuM nayane A svapasandaryanuM pAna karI rahyo. teNe bAMdIone moMhe A ramaNarananA parAzinI prazaMsA sAMbhaLI hatI. paNa Aja tene jotAM ja palabhara dehazuddhi visarI gayo. khayarunnisA uThI sAme levA gaI ane bolI - Ave, behena ! Aja tame ahIM? tabiyata to ThIMka chene?" jI khudAnI mahera che. Apa kema che ?" "ThIka, Aja kaMI ekAeka ahIM ?" hA, zuM abbAjAne ahIM tazarIpha pharamAvI nathI?" "nahi, bIsAhibA! teo ahIM AvyA nathI," malika mubAraka belI uThayo. "meM sAMbhaLyuM hatuM ke, teo ahIM AvavA nIkaLyA hatA, ane teo ghoDA * zAkhaDALI, pallava, nibAtazeraDI eTale kRSAMgI ane rasika, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa vakhatamAM ahIM AvI pahoMcaze. A5 maherabAnI karI A cho temane ApavA kRpA karaze?" "jI" eTaluM kahI te reko laI maleka mubAraka tyAMthI cAlI nIkaLyo. maleka mubArake potAnA oraDAmAM AvI chekAmudaulAne bolAvI ANavA mANasa mokalya, ane zaiDI vAramAM nekara sAthe te tyAM dAkhala thaye. darabAcita salAma thayA bAda maleka mubArake kahyuM - mArI dhAraNuM na hatI ke, Apa ATalA jaldIthI ahIM AvI pahoMcaze." "kayAMthI hoya?" ijhAmudaulAe belanAranI prati daSTipAta karI javAba Apyo. ikAmudaulA joI zake ke maleka mubArakanuM vaya trIsabatrIsathI vadhAre na hatuM. tene cehere gaura hatA, mukha seheja laMbagoLa hatuM, nAka aNudAra, AMkho jhINuM ane pANIdAra hatI. tenA zarIre zarIranAM aMga kasAyalAM hatAM. tenA caherA parathI te koI khaTapaTI ane dRDhanizcayI manuSya hoya ema jaNad hatuM. tenA pizAkanI TApaTIpa, manehara mukhakAMti ane vAtacIta tathA zarIranA halanacalananI Dhaba evI hatI ke, zithila vartananI zyAmAne bharaNI nAMkhI bheLavavAmAM ane temanA manapara svA iva meLavavAmAM pravINatAnI vAta je pAyatakhamAM sAMbhaLI hatI, te spaSTa jaNAtI hatI. khayara, paNa ApanA AvAgamanathI mane Aja ghaNo saMtoSa thayo che ane bIjI vAta ema che ke Apa Aja dhaNuM yogya vakhate AvI pahoMcyA che." jI, e zI rIte ?" IjhAmudaulAe pUchyuM." bAonI, vAta ema che ke, Aja savAre huM hajarata sulatAna kulikhane mAnyo hato. je kAmanA sababe Apane ahIM AvavuM thayuM che, te bAbatamAM meMemanI sAthe vAtano izAro karI dIdhuM che. Aja sAMjanA sAheba ahIM padhAravAnA che, ane tethI ja kahuM chuM ke Apa vakhatasara AvI pahoMcyA che. ApanI pAse hArane akko chene ?" "jI, mArI pAse dastura dinArakhAne khata che. eTaluM ja nahi paNa ApaNI kumakamAM vijayanagaranA mahArAjanI madada che tenI sabuta che." IkAmadaulA tarapha vaLI pUchayuM - hajarata! Apa zuM dastura dinArakhAM pAsethI 2 lAvyA che, te ApanI pAse che?" jI." te Apa mane te svAdhIna kare. huM sultAna sAheba pAse vAta cheDI, jela chuM. ApanI mulAkAtathI mane ghaNo Ananda thAya che ke, dastura dinArakhAe A kAmane mATe ApanI pasaMdagI karI che. ApanI dilerI mulkamazahura che. Apane hAthe kAma soMpAyuM che to mAre po bhase che ke, ghaNuMkharuM te pAra paDaze. Apa e ke mane Ape. A daravAjethI Apa sidhAvo, ane bAjunI oraDImAM beraje. A sultAna lIkhAM padhAre che, tenI sAthe masalata calAvuM chuM. bAdamAM ApanI sAthe vAtacIta karIza." ame je prasaMganI vAta karIe chIe, tene saheja isAre vAMcanArane karaShree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaTI hiMda 13 vAnI AvazyakatA che. brAhmaNa sultAna mahaMmada bIjane mAnIne te vakhate kAsima ari hato. teNe zAhane ema bhaMbheryuM hatuM, ane te vAstavika paNa hatuM, ke prAMtanA subApAe mansabadAra rahevAne lIdhe temanI sattAmAM aghaTita vadhAro thatA hatA, ane teo svataMtra thavAno prayAsa karatA hatA. AthI sAgara, husnAbAda, ane phalabarganA subA dastura dinAra pAse je mansabadAra hatA, tene zAhe pAyatakhtamAM AvavA pharamAna karyuM. AthI dastura hinAne mAThuM lAgyuM, ane ajIja ulamulka dakhaNanI sAthe teNe baMDa uThAvavAno prayatna AraMbhyo. A baMDamAM sultAna kulIkhAM sAmela thAya te potAne paNa sabaLa thAya ane vijaya maLe, e icchAe izcAmudolAne teNe varaMgula mekalyo hato. paNa zuM e sabutapara sultAna kulIkhAM ApaNI vAta mAnaze ?" te zuM teo ApaNuM purAvAne nApAyAdAra lakhaze ?" nA, teo ApaNuM purAvAne nApAyAdAra lekhaze nahi. teo ApaNuM A bAbatanuM kathana vizvAsathI mAnaze, paNa saltanatanI sAme thavA, zAhanI sAthe dagAbAjI karavA, teo kadi paNa saMmata thaze nahi. teo zAha sAme baMDa uThAvanArAne madada kare, e banavA joga nathI. zA mATe teo ema kare ? zAhanI mahekabAnIne AphatAba temanA para camake che." hAre vAlA! ApanuM kahevuM rAsta che; paNa vajIre Ajama kAsima marida je kAvAdAvA ramI rahyo che, te temanA dhyAnanI bahAra che? jIja-ula-muka ane dastura dinArane A baMDa uThAvavAne zA mATe pravRtta thavuM paDyuM, zuM te teo jANatA nathI ? Aja emane vAre te kAla sultAna kulIkhAne vAre. zuM teo ema mAne che ke, temanI hAkema?rI hamezane mATe kAyama raheze ? kadi nahi. Aja A be hAkema narama paDyA ke bAda temanI vArI paNa AvI pahoMcI samajaje, pAyatAmAM emane mATe paNa vAte cAlI rahI che." zI vAta cAlI rahI che?" "e ja ke ceDA vakhatamAM zAhI pharamAnathI teone pAyatakhta bolAvavAmAM Avaze. kAsima adikhAe e purAvo A che ke, sultAna alIkhAM baMDa uThAvanAra che, mATe temane tyAM bolAvI temanI tarkadArI laI levI." A pramANe ApaNe pravAsI ane malika mubArakakhAM vAta karatA hatA, eTalAmAM eka nekare bAraNuM dhImethI ThekayuM. aMdara AvavAnI AjJA maLatAM teNe zira jhukAvI kahyuM ke "hajarata sultAna kulIkhAM tazarIpha pharamAve che." maleka mubArake te nekarane tyAMthI ravAnA karyo ane tarata ja kAmudolA ubho thayo ane bAraNumAMthI sarI gayo, ane dvAra baMdha karyuM. te AgaLa vadhe, eTalAmAM teNe vastrone saDasaDATa sAMbhaLyo. teNe pAchAM pharI joyuM te khayavisA! hajarata! ema nahi, Ama padhAre cAle huM Apane raste batAvuM." eTaluM bolI bayaravisA AgaLa cAlI; jarA AgaLa vadhI eka Ita AgaLa ubhI rahI; vAMkA vaLI jANe kaMI karAmata karatI hoya tema te bhItinA eka bhAgane teNe dALyuM. bhIMtamAM mArga jaNAyo. IjhAmudaulAne hAtha pakaDI aMdara tene te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa laI gaI. te dAlAnamAM sAdI setaraMjI hatI ane bAjaTha hatA. te ramaNI bAja para beThI, ane khInnane pAse haDaselI ikAmudaulAne tepara besavA kahyuM. "nU, hajarata ! ahIMthI Apa sarva kaMI leI rAkaze, eTaluM ja nahi, paNa Apa dareka zabda ahIMthI dekhAyA jaNAyA vagara sAMbhaLI zakaze." eTaluM kahI teNe eka nAnA gAkha tarapha AMgaLI karI. ikAmuddaulAe nIce najara pheMkI ne tarata ja te pALe vaLyA. "samra, sAhibe Alama! Ama A tarapha jarA nigAha kare.. jUo, nIce badhuM spaSTa dekhAya che ke nahi ?" ikAmuddaulA nIce najara karavA lAgyA. te ramaNI tenA skaMdhane sparzI; tenA hAtha hAthamAM laI ubhI rahI. je sthaLe te ubhAM hatAM tyAM aMdhAruM hatuM; paNa nIce divAnakhAnAmAM makAza hatA. aMdara AvatAMnI vAra te ramaNIe dvAra hatuM tema baMdha karI dIdhuM hatuM. teo ekAMtamAM hatAM, te koI jANatuM nahatuM. tee nIce oI zakatAM hatAM. temane kAI joI zakatuM nahatuM. te ramaNIe peAtAnuM mastaka te puruSanA skaMdhapara sthApyuM ane khAlI: "ahA, jAo, sulatAna kulIkhAM. A tee AvyA." ikAmuddaulAe dRSTipAta karatAM eka saradArane yA. teNe mAthApara pAga dhAraNa karyo hatA; paganAM ghuMTaNa sudhI zubhra name| paheryo hatA, tenA ceherA bhavya ane lalATa unnata, ane karacalIvALuM hatuM; AMkhA jhINI ane palakArA mAratI hatI; tenI zarIrayaSTi ucca ane baLavAna bhAsatI hatI. vayanA pramANamAM tenA aMgamAM zakti ane capaLatA vizeSa jaNAtI hatI. tenA ceherAmAM eka prakAranI rAjAne ucita bhavyatA ane pratApa jaNAtA hatA. tenI eka najara paDatAM ja sAmA AdamInA manamAM kaMika bhaya ane AMjI nAMkhe evA pratApa dRgeAcara thatA hatA. sultAna kulIkhAM jo ke rAjanItimAM ghaNA tejasvI ane kuTila hatA, chatAM eka sainikanA lakSaNa tenAmAM pahelI najare spaSTa bahAra paDatAM jaNAMtAM hatAM. A vRddha vIranA ojasa evA hatA ke, bhalabhalA tenA nAmathI kAMpatA hatA, tenI duzmanAvaTathI DaratA hatA, ane tene peAtAnA pakSamAM bheLavI levA mathatA hatA. tenI svAmibhakti hajI sudhI aDaga hatI. je ke rAjanA kAvAdAvAe ghaNI vAra tene kaThina prasaMgamAM ANI mUkayA hatA, paraMtu te peAtAnA buddhimabhAvathI TuramananA dAvamAMthI chaTakI gayA hatA ane peAtAnA gauravane jALavI rahyo hatA. "khAnusAhimA, bassa, kRpA karo. huM mArA kamarAmAM jaiza, meM joI lIdhuM.mArI jijJAsA tRpta thaI che." "hajarata! Ama utAvaLA na thAA. jarA bese, jue; A khAnagI dAlAnanI ahIM kAine khabara nathI. akasmAt A dAlAnanI mane khabara paDI gaI. maleka sukhArakhAM paNa A bInA jANatA nathI. hajarata kAi vAra guphtagu sAMbhaLavI, e ApaNA hakane lAbhaktA~ thaI paDe che ane jyAre khuda sultAna kulIkhAM jevA hAkame khAnagI masalata calAve che tyAre emAM kaMI bheda hAya che. Apa koI paNa natanI rAMkA rAkhatA nA. A chUpA oraDAmAMthI koI ApaNane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaTInA kaMda 15 joI zake ema nathI. huM khAtrI ApuM chuM ke, tamane ahIM rahI tenI vAtacIta sAMbhaLavAmAM kAI paNa prakAranA bhaya nathI. sAhibe Alama! eka sipahasAlAra thai Ama DerA che zuM ? "" mAnusAhimA! Apa naNA che ke huM hunnara AphatathI DaruM ema nathI. ApanI e bhUla che. ApanA khyAlamAMthI e vAta sarI jAya che ke, huM / jAsusa nathI, paNa sainika chuM. saMtAine koinI kUpI vAta sAMbhaLavAmAM mahA pApa che." "Apa pApa samajatA hai| tA jAo, huM pApa nathI samajatI." ''vAru, tA'huM tarata nIce jaI ittalA(khavara) ApIza ke, khAnusAhimA sUsa che." khayarutrisA ubhI thaI. te kaLane sarakAvI banne jaNa bahAra paDyAM. bahAra nIkaLyA pachI iMkrAmudaulAe kyuM:-- "khAnusAhibA ! Apa kasama le ke, pharIthI Aja rAtre e kamarAmAM jaiza nahi." "agara huM kasama na lauM te ?" tA huM nIce jaI hajaratane arja karIza ke,Apa A eraDAmAM je vAtacIta karI che te anyane kAne javAnA saMbhava che. Apa A eraDI UMDI khIjI AraDImAM padhArA ke jyAM divAlane kAna nathI." "vAru, tA huM kasama lauM chuM," ikAmudaulAnA ceherApara seheja hAsyarekhA mUTI. te khelyAH-- "vAru tA huM ApanI rajA laiza." jI, hajarata ! huM mArA oraDAmAM jAuM chuM, ane mAMdIne mAkaluM chuM. ApanA ArAma mATe sagavaDa karI che, paNa je kaMI nyUnatA haze, te sarva pUrI karI Apaze. Apa sauthI ArAma karo, khaMdagI, janAme vAlA" eTaluM kahI te ramaNI cAlI gaI. peAtAnI oraDImAM jaI teNe cAMdane ikrAmudaulAnI oraDImAM mekalI ApI. te sarva yathAsthita ArAmane baMdekhasta karI, ikAmudaulAne te eraDA khatAvI pAchI pharI, ane peAtAnI zeThANIne te hakIkata jaNAvI. ANI tarapha ikrAmudaulA peAtAnA rAyanagRhamAMthI paLamAM bahAra paDyo, ane tene sUcavavAmAM AvyuM hatuM tema te jyAM sultAna kulImAM ane maleka sukhAraka kheThA hatA, tenI khAjInA oraDAmAM beThA. khayavisA paNa tarata ja peAtAnA kasamane visarI gaI hAya tema te pA oraDAmAM AvI. kaLathI bhIMtanA daravAjo baMdha karI nIcenA oraDAmAM zuM thatuM hatuM te jovA ane sAMbhaLavA lAgI. je oraDAmAM sultAna kulIkhAM ane maleka sukhAraka kheThA hatA. ke eraDAnAM khArIbAraNAM baMdha hatAM. uMcI mulAyama nakhAkhanI gADhI para takiyAne aDhelI sultAna kulIkhAM beThA hateA. pAse ja bIja tayiApara maleka sukhAraka hatA; pAse ja khAjApara sirAjInI bharelI seAnAnI surAhI hatI, ane senAnA jAma paDelAM hatAM. "ahIM ApaNe eklA chIe, kula tanhAI che. AlA hajarata 1 jo Apane ema puravAra karI batAvavAmAM Ave ke, zAhI pharamAnathI Apane pAyatakhta pAchA khelAvavAmAM Avaze, ApanI sukhAgIrI ane ijjata chInavI levAmAM Avaze, ApanA para beimAnInuM taheAmata mUkavAmAM Avaze, ane sAthe ema paNa jaNA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa vavAmAM Ave ke, Apa jo sAmA pakSamAM sAmela thAva tA Apane A sarve mu ane sattA ApanA hAthamAM rahevA devAmAM Ave, Apa ApanI chellI saltanatanA mAleka ane te| Apa zAhI pakSane cheDI devA rAjI thaze ?" sultAna kulIkhAM vicAramAM hAya tema cUpa rahyo. pachI taNe tenI tIkSNa AMkha maleka sukhArakanA ceherA para pheMkI, ane gheADI vAra pachI kahyuM:~ 16 "maleka ! aleka! meM keTalIka vAra kyuM che ke, evI vAta moM para lAvavI nahI. maleka ! maleka ! teM keTalI vakhata ehasAnaphrAmeAzI karavA mane isArA karyo che. yAda che, dhyAnamAM che, ke meM ze javAba ApyA hatA ? - sultAna kulIkhAM peAtAnA mAleka tarapha bevaphA nIvaDaze nahi. vaLI e paNa yAda rAkha ke, AvA khyAla karavA e banAvaTa che, dagAbAjI che." maleka sumAraka A javAbathI hasyA, ane ekScA:-- zAhe mArI maLye zuM karyuM che te zuM Apa jANatA nathI ? zAha ? zAha kANu che? zAha mahamada ? nA, kAsima kharida, vajIre Alama, zAha ! te nApAka zuM karI rahyo che, te Apa jANI che ?" "jANuM chuM. game tema hA, paNa jyAM sudhI zAhane emAM doSa nathI tyAM sudhI A sultAna kulIkhAM peAtAnA AkA (mAleka) svAmI sAthe kRtavratA karaze nahi." "zuM saltanata ema hAtha Ave che?" "tA zuM saltanata zramAM sAthe Ave che ?" "hajarata! Apa garama na thAo, jarA sirAjI lyA," eTaluM kahI teNe surAhImAMthI arka namamAM reDI sultAnanA hAthamAM ApyA, ane bIjA janamamAM reDI pAte hADhe mAMDyo. gheADIvAra pachI leka sukhArake kahyuM: hajarata ! zahenazAha AjakAla evAM kAma karI rahyA che ke, jethI sArI AyAmAM edIlI pedA thaI che. kAsima adghi peAtAnI ApakhudI sattA vadhAratA jAya che, zAhane kaMI visAtamAM lekhatA nathI. saltanatanA saradAro Ama peAtapeAtAnA svArtha sAdhI rahyA che, aya sultAna sAhaba! vicAro, AvA maukA pharI pharI hAtha AvavAnA nathI. jUo, A sArA mulkanI bAdazAhata Apane AliMgavA taiyAra che." leka ! huM mArA dilanI tilApha, imAnanI tilAfa kaMI karI rAtA nathI." "zuM khAdazAhatane mATe paNa nahi ?" sArI duniyAbharanI bAdazAhatane mATe paNa nahi." ujarata : Apane AjakAla pAyatakhtamAM zuM thAya che te mAlama che ?" eTaluM kahetAM teNe pharIthI jAma bharyo, ane AstethI mAlama na paDe tema te jAmamAM bIna hAthathI be TIpAM nIrAAnI davAnA aMdara nAMkhyAM. pachI jama bharI sultAna kulIkhAnA hAthamAM ApatAM teNe kahyuM: "te zayatAna kAsima khaddhi peAtAnI jALa pAtharI rahyo che. zAhane eza ArAmamAM nAMkhI te peAtAnuM kAma sAdhavA .. mAge che, AkhI saltanatane peAtAnI karavA cAhe che. zAhane padabhraSTa karI gAdIpara takhtazIna thavA irAde rAkhe che. saltanatanA vaphAdAra Ama umarAvAnuM satyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaTIne phaMda 19. nAza karI, je rAjyane vaphAdAra che temane dUra karI, pitAnA mANasanA hAthamAM sattA ApI pitAnuM jora vadhAravA kezeza kare che. saradAre vaphAdAra nathI, ema batAvI zAhane uzkerI, temanI jaDa kApI nAkhavAnI peravI cAlI rahI che." enI sabUta ?" "sabUta huM ApuM chuM." "Apa A zIrAjI lyo." bane jaNAe jAma heThe mAMDyA. malekanI AMkhemAM kaMI paNa nIzAnI khumArI jaNAtI nahatI, jyAre sultAna alIkhAnI AMkho jANe gherAyelI hoya tema jaNAtI hatI. malekanI AMkhe pUrvavat caMcaLa hatI, ane tenI zeAdhaka daSTi sulatAnanI sAmA vaLI hatI. te joI zake ke nIzAnI asara sulatAnapara thavA lAgI che. maleka mubArake puchayuM - "ame IkAmudaulAnuM nAma sAMbhaLyuM che?" hA, zA mATe nahi? te eka bahAdura sipahAlAra che." "te Aja ahIM Avela che." "zuM A ronaka mahAlamAM?" jI, hA." : "zA mATe? "rAjyamAM je tephAnanAM vAdaLa caDhI AvavA mAMDyAM che, tenI hakIkta Apane piza karavA dastura dinArakhAe mokalela chekAsima arida pahelAM A saradAranI khAnAkharAbI karavA mAMge che. tenA hAthamAMthI sarva sattA chInavI levAnI bAjI teNe goThavI che. A hakIkta dastura dinAranA jANavAmAM AvI che. kAsima aridakhAne bheda TI gayo che. te ane ajIja-ula muka, kAsima haridakhAnI sAme thanAra che. ijhAmudaulA dastura dinArakhAM taraphathI eka cako laI Avyo che. Apa kahe te vAMcI saMbhaLAvuM?" "nahi, maleka, enI kaMI jarUra nathI. e rukkAne bALI nAkhe" "hajarata ! Apa jarA A ApanA gulAmanI arjapara dhyAna Apaze? game te hakIkta te sakAmAM che, paNa sAMbhaLyA vagara bALI nAMkhavAthI zuM phAyado Apa sAMbhaLe, pachI ApanI marajI Ave tema kare." mane enI kaMI jarUra nathI. huM jANuM chuM ke, mane beImAna karavAnI A saghaLI koziSa che. khayara !" "kAsima aridanAM Aja kAla evI bAjI khelI rahyo che ke, salatanata nAza pAmavAnI taiyArImAM che. bAdazAhata meLavavAnI lAlasAe te Ama saradArane eka pachI eka nAza karavAnA kAvAdAvA racI rahyo che. nimakaharAma saradArane pitAnA pakSamAM laI, zAhanA kAnamAM jahara kuMkI, bevaphAnuM ijAma lagADI vaphAdAra amIrone potAnA mArgamAMthI dUra karavA mAge che. Aja A badahavasI vajIre mane zikArane mATe zodhI kADhayo che. mArI sattA ane Abarupara chINa mUkavA mAMDI che. mane saltanatanA pAyatakhtamAM bolAvI mArI je hAlata karavA IrAde te rAkhe che, te sarve bahAra paDI gayA che. hajarata ! Aja mAro vAre che te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa 18 kAla Apane vAre Avaze. A pharebI zayatAnanA paMjAmAMthI chUTavAne eka ja upAya che ke, rAjyanA taMbharUpa umarAvoe ekasaMpI karI, tenA kAvAdAvAnI sAmA thavuM. hA, hAra! je zayatAnane baMde A bAdazAhatane dhULamAM meLavavA mAge che, je namakora pitAnA AkAnuM luNa harAma kare che, jeNe rAjamAM bagAvata ubhI karavA mAMDI che, e zayatAnane kAbumAM ANavo e zuM adharma che? enI ehesAna pharAmozIne ughADI pADavI e zuM pApa che? enA havasI dAtAne teDI pADavA e zuM barahaka nathI? enI ApakhudIne bhAMgavI e zuM nekIne rAha nathI? sultAna Apa zeAcI juo ke e saltanatanA TukaDA karI, e kutarAo cAvI javAnA che. e emane hajama karavA devA, e mahA pApa che. huM mAre hAtha uThAvanAra chuM. saradAre, neka umarA pitAnI madada ApavA mane taiyAra che. ajIja-ula-ju mArI phejane sahAya ApavA kabula thayo che. hajarata ! je Apa paNa vakhatasara amArI sAthe sAmela thaze, te telaMgaNuM ane AjubAjune mulka ApanI pAse raheze. ame Apane e pradezanA mAleka svIkAravA rAjI chIe, ane e kAmamAM madada karavA taiyAra chIe. gara Apa nA kaheze te paNa e mulka ApanA hAthamAM rahevAne nathI; zAhane ethI lAbha thavAne nathI. Apa nahi te bIje koI enA para etikhyAra meLavaze ? zuM Apane A sarve saMmata che? nahi, nahi kadi nahi. ApaNI sAthe saradAra umarA zArika che, eTaluM ja nahi paNa vijayanagaranA rAya paNa madada karavA kabula che. AzA che ke, e vyAjabI kAmamAM Apa zarika thaze." mubArake joyuM ke sultAnanI AMkha gherAtI hatI, paNa davAe tenA magajapara joIe tevI asara karI hatI nahi. sultAne kahyuM - "khAmoza maleka! dagAbAjI mane na zikhava; mArA jIgarane saltanatanI lAlacathI na lalacAva; jabAM baMdha kara." "hajarata! hajarata! Apane zuM vizvAsa nathI ke A saradAre, rAjyanA nika vaphAdAra gulAmo sAcuM kahI rahyA che. hajure vAlA! ApanI vaphAdArI Apane zuM kAma AvavAnI che? zuM zAha ApanA kahyA para etabAra ANaze? zuM te zayatAnanuM putaLuM kAsima Apane ApanI hakathI meLavelI jAgIra bhegavavA deze? tenA mArgamAM ADe AvatI kATe samajI te Apane dUra karyA vagara raheze? juo, sAhibe AlA ! je eka vakhata saltanatane jamaNe hAtha hatA, jene lIdhe saltanatanA AlIzAM makAnane keInI IjA karavAnI hiMmata na hatI; jenA rageragamAM vaphAdArI, zarIata ane ImAnadArInuM khuM vahetuM hatuM, te javAnA gyA nanA zA hAla thayA? Apa ema dhAre che ke, ApanA duzmane cupacApa besI rahyA che? nahi, nahi. sultAna Apa alamaMda che, dAnA cho; vicAra karI juo. sultAne AMkha ughADI subArakanA sAmuM joyuM. paNa tene pAchA tamara AvatAM heya tema lAgyuM. zAha ! ApanuM kahevuM mAnanAra nathI. Apa pAyatakhtamAM paga mUkaze ke tarata ja ApanI sattA chInavI levAmAM Avaze. juo AvI taka vAraMvAra AvatI nathI. yusupha Adile khUbe enA nAmane vaMcAvya, tema Apa zA mATe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kapaTInA phaMda karatA nathI ? Apane zuM harata ? A telaMgaNamAM dareka AdamI ApanI kamAn yaza uThAvavA rAjI che. saradArA sahAya ApavA kabula che" "evI kabulAta para huM Thokara mAruM chuM." "Apa pastAze; hunnura mArA zabdane pAchaLathI yAda karaze. bAjI hAthamAMthI gayelI pAchI Avaze nahi. paNa, hA, huM bhUlyA. hajarata dilazAda khAnama ahIM padhAryAM hatAM. teee Apane mATe AvelA eka jarUrI zAhI kA mane ApI gayAM che." "zuM dilArA ? khuda pAte AvI hatI." jI hAM." "tA avazya te rukAmAM kaMI jarUrI khAkhata hAvI joie, maleka mukhArake te kakkA sultAna kulIkhAMnA hAthamAM mUkayA. gherAyalI AMkhAe sultAna kulIkhAMe te liphAphAne phaDaco. aMdarathI kAgaLa kADhI tenA para najara karI; Akhare te Ane hAthavatI cALI nIce nAkhI dIdhA ane kahyuM:-~-~ "alhamadulillAha ! A vAta; mArI vaphAdArInuM A aMjAma ? cA pAka paravaradegAra !" 19 leka sukhArakanA ceherApara saMteSanI chAyA chavAI. Aja tenA tadiranA sitArA bulaMda bhAsatA hatA. tenA e khyAlamAM paNa nahatuM ke, tenA pheMkelA pAseA sIdhA paDaze. iMkrAmudaulAnuM AvAgamana kharAbara cAgya vakhatasaranuM hatuM. ethI vadhAre vakhatasara paLe te zAhI kakA AvI pahoMcyA hatA. Aja tene takadire yArI ApI hatI. te cetI gayA ke, tenA zabdonI je asara thatI nathI, tethI hajAragaNI asara A kAgaLanA TukaDAthI thavAnI che. "hunnurevAlA ! zuM kAmAM kaMI mAThA samAcAra che ?" sukhArake pUchyuM. "huM nahAtA dhAratA ke, mArI vaphAdArInuM A aMjAma Avaze." "hunnara, huntra ! zuM che? evI zI mAmata che " "leka! vAMca A zAhI pharamAna," eTaluM kahI sultAna kulIkhAMe te ka sukhArakanA hAthamAM mUkayA. sukhAraka te kAgaLa vAMcavA lAgyA: (( ........ ....ApanA saMbaMdhamAM mAddazAha salAmatanA kAnapara aneka avA AvI che. Apa ghaNA lAMkhA vakhata thayAM sAnatanI sAme bagAvata karavAnA prapaMca racI rahyA che. evuM nasaratakhAM, rAzanaalI Adi saradArAnuM kahevuM che. temanuM vaLI ema paNa kahevuM che ke, A mAmatanI pUratI sabUta temanI pAse che. Ape pAsenA kAra rAjyanA rAjAnI sAthe maLI saltanatanA vidnehI umarAvAne sahAya ApavAnuM kabula karyuM che. jo ke ............ A uparAMta keTalIka khInA zAhane kAne nAMkhavAmAM AvI che, paraMtu zAhane ApanI vaphAdArI ane imAnadArIne pAkA bhase che. zAhu Apane rAjyanA eka svAmIbhakata umarAva lekhe che. paraMtu jyAM pUrAve ApanI viruddha jatA hoya tyAM zAhanI evI marajI che ke, jyAM cokkasa AdamIo A ilbama pUravAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa 20 karavA sAkhIta hAya, tyAM zAhe zI vAtanA etabAra karavA ne zI bhAmatanA inkAra karavA ? zAha salAmatane ApanA bhase che, paraMtu A khAkhatanI ceAsI karavI evA emanA irAdo che; mATe A kA maLatAM Ape hunara sultAna salA matanI khIdamatamAM pAyatakhta hAjara thavuM..... ******* ........ ********* " maleka sukhArake te kAgaLa vALI pAA sultAna kulIkhAMnA hAthamAM mUkayA. "hunsUra! huM zuM hetA hatA? saltanatanI sevAmAM ApanI ziyAhu dADhI sapheda thaIgaI, ane enuM A pariNAma ! huM kaheteA na hatA ke, A sama ahi te setAnanA sAthInA kAvAdAvA che. eNe rAjyane pacAvI javAnI yuktisara jALa bichAvI che, Apane paMjAmAM sapaDAvavAne ThIka cAlAkI vAparI che. zerane pAMjarAmAM kema pUravA, e te sArI rIte jANe che. je sIDIthI tarakkIpara pahoMcyA che. e ja sIDIne Aja lAta mAravA te taiyAra thayeA che. DIka, kAsama ! ThIka. AhA! zuM sultAnanI khidamatagArInuM A piraNAma ?" "jeTalI khidamatagArI meM zAhanI uThAvI che, eTalI khidamatagArI khuddAnI uThAvI hAta tA Aja A darajje hAta ?" "hajarata ! Ama aksesa karavAmAM ze| mAla che? hajI vakata hAthamAMthI gayA nathI. hura A pyAlA lyA, vicAra kare." eTaluM kahI sukhArake pharIthI jAma bharyo; temAM pharIthI nIzAnAM TIpAM nAMkhyAM ane sultAna kulIkhAne ApyA. maleka mukhArakanI mIThI lAlace tenA hRdayamAM cINagArI saLagAvI hatI; tenA duzmana pratinA tiraskAre tene bhabhukAvI hatI; vaira, kinA tenA sarve zarIramAM vyApyA hatA. je rAjyasevAmAM teNe ATalI umra gujArI hatI, tenA badalAmAM A taheAmata, A ALa,' e vicAra tenA aMtaHkaraNane viMdhI nAMkhatA hateA; tenA sevAnA vistaraNanA vicAra tene rAta vRzcikanA DaMkhanI yAtanA karatA hatA. tenuM mana lubdha thayuM hatuM; lAgaNIo pramaLa meAjAnI mAphaka khaLabhaLI uThI hatI. maleka sukhArake joyuM ke, A lAga ThIka che, jo te hAthamAMthI sarI gayA, tA pachI sultAnane kAbumAM AvA muzkela che.' vaLI teNe joyuM ke, 'davAnI asara paNa thavA lAgI che.' sultAna kulImAM AMkha phADI havAmAM beI rahyo hoya tema tene jAyA. "hunnara! hunTUra ! Ama vicAra zuM kare che? Ama duzmananA hAthamAM sapaDAvuM, e ThIka nathI. Apa zera che, dilera che; kAyaranI peThe aksesa karavA, e Apane ghaTita nathI. Apa jaNA che te kharA ke lAThuM e ja leADhAne kApe che; badI ne badIthI kApavI joie. uThe, e pattharane lAta mArI rastAnI bahAra pheMkI de." zAhI kAnA akSaro jvalaMta tArAnI mAphka phulIkhAMnI AMkha AgaLa taratA hatA; peAtAnA sultAnanAM vacane rIlyanI mAphaka khuMcatAM hatAM. duzmanA dAva phAvI gayA, e vicAra tenA traNapara luNanuM kAma karatA hatA. nizAne jIssA tenA lAhIne uttejita karatA hatA. te zUnya besI rahyo; eka akSara paNa bAlyA nahi. " hunnara ! Apa zuM royeA che? eka tarapha apamAna, beijjata ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhapAjhapI kayadakhAnuM che. bIjI tarapha saltanata ane sattA che. zuM Apa duzamananA hAthamAM ramaSTha banavA taiyAra cho? zuM Apa jagatamAM ApanI hAMsI karAvavA rAjI cho? ApanA bAkInA divase kayadakhAnAmAM gujAravA khuzI che ? bela, hAre vAlA bole." mubArake kalamadAna ApuM, bAjaTha5ra rAkhyuM ane pharIthI sultAnane uzkeravA kahyuM:R . "huAra Ama lAcAra baccAMnI mAphaka khUNAmAM besI akasesa karavAthI zuM vaLanAra che? Apa dilera che, pakaDe samazera hAthamAM duramane batAvo ke sultAna kalikhane satAva e ramata nathI, e eka bALakane khela nathI. kavatadAra saradAre Apane sahAre ApavA rAjI che, dastura dinAra pheja laI taiyAra che, - ajIja-ula muka potAne kine levA dastura dinAra sAthe maLI gayo che. vijayapuranA rAjAne A patra che. juo, Apa tepara darakata kareH "mane sultAnanI paravA nathI, huM bIjAne sultAna tarIke lekhavA taiyAra chuM" ema eratanI mAphaka aphasathI kAma saratuM nathI. jAgrata thAva, choDAyelA zeranI mAphaka garbhe, hadIsanI mAphaka aMdhA bano, zayatAnanI mAphaka berahama bane, bulAnI mAphaka dAMta pIsavAthI lAbha nathI. uThe, daskata kare." e kAMTAne ApanA mArgamAMthI dUra kare. emAM ApanuM bhaluM nathI, paNa saltanatanuM bhaluM che. e julamagAra vacharanA hAthamAMthI zAhane choDA, riyAyAnI paravarIza kare. khudAe mATe Apyo che te gumAve nA. ema karavAthI hAra! ApanuM nahi, paNa kula raiyatanuM bhaluM thaze zAhane zAna Avaze. dagAbAjIne aMta Avaze je ApanA jevA rAjabhakta Ave vakhate cupakI dhAraNa karaze te pachI bIjA saradAranuM zuM thaze? saltanatanuM AlIzAM makAna jamInadosta thaI jaze, saradAramAM ApakhudI vyApaze, kaI koInuM mAnaze nahi; dezamAM Thera Thera jaMga jAgaze, lohInI nadIo vaheze." balekatAruM kahevuM rAsta che, mane paNa e ja khyAla Ave che." "te hajura Apa vilaMba kAM kare che? juo, A patra paDyo che, te para ApanA daskata kare. beDe pAra che." sultAna kulIkhAe kalama hAthamAM lIdhI, Tagara Tagara te kAgaLapara joI rahyo. sultAnevAlA! kerIne A mATe nathI. ApanA duzamane phateha pAme tyAra pahelAM havAnI mAphaka,vijaLInI mAphakajhaDapathI kAma lo, eka nizcaya 5ra Ave." dhyAnabhaMga RSine lalacAvavA mATe IMdranI apsarAe paNa AthI vadhAre sabaLa rIte mIThA zabdomAM lAlaca darzAvI nahataH sultAne te kAgaLapara dakata karyA. bAjI mATe pAI maleka mubArakane pAse savaLo paDyo. tenI phateha thaI prakaraNa 3 nuM jhapAjhapI sultAna alIkhAM gAdI para bephAma paDyo. teNe takiyApara zarIra nAMkhI dIdhuM, AMkho baMdha karI dIdhI, ane zvAsa levA lAgyo. tenA hAthamAMnI kalama paDI gaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, SuratvWW.umaragyanbhandar.com Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa maleka sukhAraka A sarva te rahyo. sultAna bhAre taMdrAmAM hoya ema tene lAgyuM. davAe asara kharAbara karI hatI, paraMtu tene zuddhimAM AvatAM jhAjhA samaya lAgaze nahi, ema tenA manane bhAsa thayA. maleka sukhArake dRta karelA patra laI lIdhA; akriyAnanA baMdha cheDI tene aMdara rAkhI dIdhA. pachI te hasyA; te hAsyanA pratidhvani te eraDAmAM thayA. rara A zuM ? ahIM bIjuM kANu hase che? teNe AsapAsa dRSTi pheravI: kaMi ja nahi; bahAra varSAda paDatA, pavana susvATa TuMkAtA hatA, tenA terathI vRkSanI DALIe nAcatI hatI, ane pAMdaDAnA khaDakhaDa avAja thatA hatA. sainaka mahelamAM sarvatra ni:stabdhatA prasarela hatI. maleka mukhAraka sthira dRSTithI sultAna kulikhAM tarapha neI rahyo hatA. eka, be, ema keTalIka dhaDIe vyatIta thaI. Akhare sultAna kulikhAMe AMkha ughADI, taMdrAne khaMkherI kADhI, ALasa maraDI TaTAra thayA; peAtAnI dRSTine maleka sukhArakanA ceherApara rApI. "zirAjI ghaNA teja hatA. mArAallA! mane lAge che.ke, jANe huM gADha nidrAmAMthI jAgRta thayA na heAuM. hajI paNa mArA magajamAM kaMika raNakArA vAge che. AvI sthiti, eka vAra huM sapaDAyA hatA te veLA meM anubhavI hatI. jANe huM kAI kharAba svapramAMthI jAgRta na thayA houM! haiM. zuM thayuM .............Aha ! yAda AvyuM. huM..............." sultAne ALasa maraDyuM, rArIra TaTAra karyuM; tenA magajaparathI nIrAnI asara uDI gaI. "hajarata !" tIvra dRSTipAta sukhabArakapara pheMkI kahyuM; "huM taMdrAmAM paDyo tyAra pahelAM Apa mane amuka lAlaca ApI kaMI kAmamAM sAmela thavA Agraha karatA hatA. jema pahelAM Ape ghaNI vAra karyuM che, tema Apa mane mArA svAmI pratye bevaphA thavA vinavatA hatA; sultAna salAmatanA duzmanA sAthe bhaLI javA mATe aneka prakAranA pralAbhana batAvatA hatA; eTalAmAM eka kakA batAvyA. te rukakA kayAM che ?" hura ! A bAjapara te paDyo, te zAhI aa jemAM Apane pAyatakhtamAM hAjara thavA kramAna che tejane ? vA je rukAmAM Apane A mulkane chellI salAma karI levAnuM kaheNa che tejane?" chellI sadyAma ?" kaMIka visarI gayelI khInAnuM smaraNa karatA hAya, tema kapALapara hAtha pheravatAM sultAna kulIkhAMe vadhu kahyuM: "hA, yAda AvyuM. te khAdazAha salAmatanA rukakA hatA. jouM, te phrIthI emAM zuM che?" eTaluM kahI teNe te patra puna: vAMcI joyA ane zuM: "salekajI ! mane kaMI AmAM khAsa vizeSa saMdehanuM kAraNa jaNAtuM nathI. pAyatakhtamAM jaI sultAna salAmatane maLavAthI badhI khAjI palaTAI jaze. rAha, mane nathI lAgatuM ke mArI peAtAnI khAkhatamAM khIjA koinuM kahevuM mAne. zuM kAsama ahinI eTalI tAkAta che ke, mArI svAmIbhaktipara saMdeha lAve ? kAsama skri tA zuM? bIna kAI umarAvanI mAla nathI ke mArI sAme AMkha uMcI kare." hunnurevAlA ! beaTThakhI mApha karajo, paNa Apa ApanA anumAnamAM cUkA che. e kabula, ke Ape khuda zAhanA mahelamAM rAhunI aMdagI temanA dumaneyI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhapAjhapI R3 bacAvI che. Apane mAnamartabe paNa evo che, A5nuM calana paNa evuM che ke, kaI dAnezamaMda mANasa zaka lAvI zake nahi. paraMtu jamAne pheravAI gayuM che; havA palaTI gaI che. zAhanA vaphAdAra umarAmAM rAjyanAM ramAM bedIlI vAsa karI rahI che. kAsama baride teonI jaDa eka pachI eka nAbuda karI che; bIjAnI karavA keziza karI rahyo che. AvA vakhatamAM ApanA kathanapara vizvAsa mUke, e banavAjoga nathI." - "sababa?" kalikhAMe pUchyuM. sababa ze batAvuM? gara Apane cakina nathI, te pachI dalila nakAmI che. phakta huM eTaluM jANuM chuM ke, ApanA duzamane ApanI paDatIne mATe prayatna karI rahyA che." duzamane coMkIne kulikhAe kahyuM: "mAre kaI duzamana nathI; mArI jiMdagI tAjevaphA, ane zAhanI paravarIzamAM gaI che, umarAmAM eka paNa bhAgye e haze ke, je mane duzamana lekhe ?" hajarata! ApanI nekI e ja temane mana duzmanAvaTa che. Apane teo pitAnA mArgamAM ADe AvatA lakhe chekAraNa ke Apa na ho te zAhapara phAve te teo amala calAve. A to ThIka paNa sAhebe Alama! Ape ghaDI pahelAM eka khata para zA daskata karI ApyA, te visarI jAo cho. Ape ja e kAgaLa para nathI lakhI ApyuM ke, mane mArA zAhanI parva nathI, huM zAhanA duzmanane madada ApavA taiyAra chuM? zuM Apa temanI sAthe bhaLI javA khuzI che, evuM lakhI ApyuM nathI ?" sultAna kulikhAnA caherA para AkAzamAM raMga badalAya tema vikAranA phera phAra thavA lAgyA. prathama to tene cehare sapheda thaI gaye; paNa kSaNamAM tenA caherA para lAlAza chavAI tenAM bhavAM uMcAM thayAM, tenI AMkhamAMthI jANe agni varSaze e bhAsa thaye. te hiMsaka pazunI mAphaka maleka mubArakanI sAmuM joI, gaI uThyo -- badamAza, pAcha, ahesAnakarAza, jalIla, kutarA !" hajarata ! hajarata ! "zayatAna, pAcha, jalIla kutarA- sultAna kalikhAe kedhanA AvezamAM kahyuM; "have mane yAda Ave che ke zA mATe zirAjInA nAma para jAma bharI ApyAM hatAM? huM kasama khAIne kahuM chuM ke, emAM kaMI dago hato. sultAna kulikhAM kadi khudAnI maherathI bhUla kare nahi. hA, mAruM mAthuM pharavA lAgyuM, ane pachIpachI-khayara javA de e vAta, mane eTaluM yAda Ave che ke nazAnA jezamAM tharatharate hAthe meM kaMI daskata karI ApyA. zuM te yAda nathI ?" * Ape ema lakhI ApyuM ke, mane mArA zAhanI paravA nathI, huM zAhanA 6mane sAthe parika thavA taiyAra chuM, huM temane banatI madada ApavA khuzI che." "galata" kutuba-ula-mulka kulikhAe kahyuM, "je meM ema lakhI ApyuM heya te te vakhate huM zuddhimAM naha; meM nazAmAM ja ema karyuM tevuM joIe." game tema, hubhara!" maleka mubArake kaMDa peTe javAba Apo; mApanA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naka mahelanI rAjakhaTapaTa Ama karavAthI nukasAna zuM che? umarAne IrAde saltanatanA vajIranA kAvAdAvA teDavAne che. hajUra je Apa barAbara vakhata sAdhI kAma leze te eka AlizAM prAMtanA mAleka banaze, ane A kamatarInane paNa ethI jarUra tarakI maLaze, zAhanA badacalanathI eka pachI eka umarAve svataMtra thatA jAya che, rAjyanA TUkaDA thatA jAya che. Apa Ama kyAM sudhI besI raheze? je Aja Apa jAgRta nahi thAva, te pAMca varSa pachI te kAma karavuM paDaze. paNa savAla e che ke, Avo prasaMga pharIthI maLaze ke kema?" maleka! ema karavuM e nApharamAna che?" nApharamAna ! nApharamAna!" maleka Azcarya batAvatAM be "duniyAmAM potapotAnI unnati karavI e dareka mANasane barahaka che. je ema che te pachI khudAe insAnanA dilamAM havase zA mATe pedA karyA?" "be khudAe mANasanA dilamAM havase pedA karyA che to tene revAne mATe buddhi paNa ApI che. je jahara utpanna karyuM che, te tene mATe utAranI paNa vyavasthA karI rAkhI che. mANase neka rAhe javuM, e tenI pharja che." paNa AmAM badI kyAM che? je Apane keI sApe DaMkhavA Ave to tene chuMdI nAMkhe, e zuM pApa che? je ApanA para kaI bUre duzmana vAra kare te tenA jAna levAmAM zuM pApa che?" maleka! mane A tahariranI jarUra nathI. huM mArA mAlekanA dumane sAthe bhaLIza nahi, huM temanA kAmamAM leza paNa sahAya ApIza nahi; mane khudAe je ApyuM che temAM saMtoSa che." sateSa' e lagna dileranA lugatamAM nathI." berahama badamAza ! tuM mane mArA mAleka pratye bevaphA thavA uzkere che ? "hajarate AlA! huM Apane uzkerato nathI, huM kaMI karato nathI; Apa barAkhara mArA kAbumAM cho; bane taraphathI mArA sakaMjAmAM sapaDAyA che. huM jene Apa rAjyanA damana lekhe che tene ja phakta mANasa nathI. teo potAnuM kAma pAra utAre ke nahi temAM mane lAbha ke nukasAnanI paravA nathI. e kharI vAta che ke, je umarAvo vachere saltanatanA julamamAMthI chUTA thavA mAMge che temane madada ApavA meM hA bhaNuM che, paNa mane ahIM rAkhavAmAM bIjI matalaba che. kAsima kharida kAcuM putaLuM nathI. te pitAnI bAjI kema khelavI e sArI rIte jANe che. teNe mane ahIM rAkhe che temAM tenI uMDI matalaba che. ApanA duzmane e Apane mATe je vAte calAvI che, zAhanA kAnamAM je bhaMbheraNI karavAmAM AvI che temAM kaMI vAda che ke nahi tenI tapAsa karavAne, ApanI cAlacalagata para bArIka najara rAkhavAne, mane ahIM melavAmAM Avyo che. hujurevAlA! huM zuM jouM chuM? Apane jarA phesalAvAmAM Ave, Apane rAjyanI lAlaca batAvavAmAM Ave, te Apa tarata ApanA sulatAna tarapha bevaphA nIvaDavAne taiyAra thAo tevA cho. AnI sabUta Aja mArI pAse mojuda che. hajarata ! ApanI vaphAdArInI DhAla A kAgaLanI taravAra sAme Take ema nathI. A kAgaLapara ApanA dakta che. e zAhanA hAthamAM mUktAM ApanI tarkadArI rahevAnI nathI. A5nuM zuM thaze, te khudA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apAjhapI 25 jANe, paNa eTaluM teA nakkI ke ApanA duzmanA ApanA para jarura phAvI jaze. A badanAmImAMthI bacavAnA eka ja upAya che, ane te hunnuranA hAthamAM che. e upAya vagara Apane koi paNa cIja yArI Ape ema nathI; bAkI phAMphAM che." "e upAya " sultAna kulikhAMe pUchyuM. "upAya eka ja che, hunnurevAlA! ane te e ke, A kamatarIna dilarAda khAnamanA hAthane talakhaTTAra che. hunnura e kahevAmAM kheakhI thatI hAya te mApha karajo, mArA irAdA ApanI paDatI jovAnA nathI, ApanuM buru thavAthI mane lAbha thavAnA nathI, ane thatA hAya tA te prakAre huM lAbha karavA icchatA nathI. ApanA duzmanane ApanApara phAvavA devA ke nahi e ApatuM kAma che, mAruM kahevuM mAtra eTaluMja che ke, jedivase Apa dilazAda khAnamanA nekA mArI sAthe karaze! teja divase A kAgaLa huM Apane pAchA soMparata karIza. mane bIjI kaMI garaja nathI. mAtra mArI A mAgaNI che." te eraDAmAM punaH nistabdhatA vyApI. sultAna kulikhAM hAlyA nahi ke cAlyA nahi. sthira dRSTithI te maleka sukhArakanA sAmuM joi rahyo. tenApara thuMkavAmAM paNa pApa che, teneA sparze paNa apavitra che, jANe ema lekhate hAya teve bhAva tenA ceherApara vyakta thayA. tenI AMkhamAMthI agni varSavA lAgyA, tenI lAgaNI paLamAM badalAI; tenA heAThapara te daMtanA AdhAta karavA lAgyA; te TaTAra thayA, tiraskAra ane rASavyaMjaka svare kheAlyA:-"zayatAna, pAjI, jalIla kuttA! zuM kheAlyA? tArI ahIM sudhI himAkata che? zahAvataparasta zuM tane ......... maleka sukhArakanuM zarIra kampa anubhavavA lAgyuM; te pagathI te mAthA sudhI dhrujavA lAgyA; te dAMta caDavA lAgyA; tenI AMkho hiMsaka pazunI mAphka camakavA lAgI; te nagna taravAra karI sultAnapara vhAra karavA tatpara thayA. "" sultAna kulIkhAM Ane mATe taiyAra nahatA. jo ke te vRddha thavA AvyA hatA, chatAM te eka sAyalA sainika hatA. te taravAra kheMce tyAra pahelAM aTa pAchA sarakI gayA. khAjane Thokara lAgI teparanI surAhI ane pyAlA jamInapara paDyA, ne khaNaNa avAja thayA. tarataja sultAna kulikhAMe peAtAnI taravArane koSamukta karI. paTAbAjImAM eka nipuNa sainikanI mAphaka, taruNasulabha capaLatAthI ane AvezathI maleka sukhAraka sAthe dhaMdhamAM utaryo. te eraDAmAM taravArane khaNakhaNATa, yAddAonAM pagalAMne dhamadhakhATa ane temanA zvAseAzvAsa sivAya kaMi ja saMbhaLAtuM nahatuM. upara jhINI cIramAMthI eka ramaNI A bannene paTAbAjI khelatAM jotI hatI. khayatriMsAe e eraDAmAM je vAtacIta thaI te sarva sAMbhaLI hatI; je banyuM te joyuM hatuM. irSyAneA kIDA tenA aMtarane kArI khAtA hatA. peAtAnA bhAvI svAmInI bevaphAI joI. te itara ramaNI sAthe lagna karavA prastuta che, e khInAe tenA magajamAM Aga saLagAvI hatI. te eka divAnInI mA nIce banatA khanAva joI rahI hatI, ane khudAne prArthanA karatI hatI ke, sultAna kulikhAMne hAthe sukhArakanuM kAsaLa nIkaLe ke bhaviSyamAM te dilazAdakhAna mane paraNe ja nahi. teNe sultAna kulIkhAMnI taravArapaTutA harSe tathA viSAdathI joI. sultAna 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa kulikhAMnI taravAra havAmAM eka sarakhI pharatI hatI; ghaDIkamAM uMce te ghaDIkamAM nIce; eka vakhata mAthApara, te eka vakhata hAthanA poMcA AgaLa, vilullatAnI mAphaka te ramatI hatI. mubAraka pitAnAthI banate bacAva karatA hatA. Akhare sultAna kulikhAMe potAnA duzmanane evo te haMphAvI dIdhuM ke, tene zaraNa thavAnI taiyArI AvI lAgI. potAnA pratispardhInI taravAra chAtInuM lohI pIvA tatpara thaI, paNa sultAna kalikhAMe pitAne hAtha re, jema choDAyelo nAga kuMphADA kare tema, jANe acAnaka jerane Aveza Avyo hoya tema, jANe bhUta bharAyuM hoya tema gAMDAnI mAphaka kedhayukta mudrAthI mubAraka taravAra pheravavA lAge; taravAro athaDAvA lAgI. mubArakanI dakSatA kaMI ochI na hatI. teNe eka evo jabare AghAta karyo ke sultAna kalikhAMnI taravAra muThamAMthI tUTI khaNaNa karatI dUra jamIna para jaI paDI. pitAnA pratipakSIne nirastra jetAnI vAra AnaMdanA AvezathI maleka mubArake pitAnI taravAra tenI chAtI sarasI dharI. jANe te tenI chAtI cIrI nAMkhavA mAMgatA hoya tema te taravArane dharI ubho rahyo. sultAna kalikhAM tiraskArabhaMjaka mudrAe, raSadarzaka dRSTie pariNAma jAte ubho rahyo. te chUpI oraDImAM khayarunnisA A sarva joI AbhI ja banI gaI. stabdha banI gaI, citravat pUtaLAnI mAphaka tenAthI halAyuM nahi ke calAyuM nahi. teNe bUma mAravAno prayatna karyo paNa, te tema karI zakI nahi. keNu jANe tenI jIbha tALave coMTI gaI. ekAeka teNe dhImethI DakuM bharyuM ane javAne udyata thaI, eTalAmAM nIce pAchalanA dvArathI kaI aMdara dAkhala thayuM. hAthamAM ughADI taravAre te sultAna kalikhAM ane maleka mubAraka ubhA hatA tyAM AvI lAge -"mApha karajo sAheba!" AvanAra zAMta mudrAthI be -"ApanA kaMThane avAja mAre kAne paDyo. pachI jANe te baMdha thayAne bhAsa thaye. rakhene keIne gaMbhIra IjA thaI hoya ema dhArI huM vagara rajAe ahIM dAkhala thayo chuM. mAre tema karavAnI jarUra paDI te mATe huM mAphI mAguM chuM. ApanA draDha yuddhamAM bhaMgANa pADavA mATe huM daragujara cAhuM chuM, ane Apa bane umarAvone sahIsalAmata joI AnaMda pAmuM chuM. huM pAcho pharuM chuM. Apa ApanA dvatane cAlu kare. are, paNa A zuM? hajarata, ApanI taravAra bhAMgI gaI che. hajarata salAmata ! je Apane A hathiyAra upagamAM levAne vAMdho na hoya to te Apa svIkAraze." eTaluM kahI teNe te taravArane sulatAna kalikhAM AgaLa dharI. sultAna kulikhAMe te taravArane lIdhI ane tema karatAM smita hAsyathI te be "Ama aNIne vakhate upakAra karanAranuM mubAraka nAma ?" "gulAmane kAmudaulA kahe che." ikAmudaulA !" Azcaryacakti svare sultAna kulikhAe kahyuM, "mApha kare, huM mArA duzamananA hAthe thato upakAra svIkArI zakato nathI." maleka mubArake IzArata karI. ikAmudaulA tyAMthI cAlI gaye. * kalikhAe kahyuM, "maleka! Aja tAre cere khUnI dekhAya che. bhale te meLavelA vijayane badalo laI le, tAruM kAma adhuruM rAkha nA." maleka mubAraka hasyo ane potAnI taravArane kaSabaddha karI. hajarata! tema karavAnI jarUra nathI," maleka mubArake kahyuM, "je huM tema Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kare te mUrkha kahevAuM. mAre hajI ghaNuM vera levAnuM bAkI che. je huM Apane prANa lauM te Apa mArA paMjhAmAMthI saTakI jAo. huM tema karavA icchatA nathI. Aje Ape mAruM je apamAna karyuM che, Ape je zabdo kahyA che, te je khuda sultAne kahyA hoya to paNa huM sAMkhuM nahi." te thoDI vAra jANe vicAramAM hoya tema cUpa rahyo. tenA manamAM kaMIka vicAra badalAyo. tenA hapara AnaMdanI jhaLakI phUTI. te vinayanamra svare bo: hujura! gayelI gujarIne visarI jAo. meM kaMI Apane gussAnA AvezamAM kahyuM hoya te mApha kare. mAre tema karavAne IrAdo na hato. hajarata ! Apane mArA kahevA para vizvAsa nathI, lAcAra chuM. rAjyanI hakIkata zuM Apa jANatA nathI. mArA kahevAmAM zuM cheTuM che? Aja nahi, paNa thoDA varSamAM Apa rAjya gAdInA mAleka thavAnA. irAnathI AvatAM je zukana thayA hatA, te Apa bhUlI jAo che. khayara, ApanI marajI. Aje Ape mane jarUrIparasta kahyo che. huM kabUla karuM chuM ke te chuM. hajarata ! Apa jANo cho ke, huM kaMI kamIne mANasa nathI. Aja mArI zI sthiti che, te Apane kayAM vidita nathI. mane paNa bhaviSyanI AzA che. hajaratavAlA ! Apa mane dilazAdakhAnanA hAthane mATe nAlAyaka gaNe che, paNa huM khAtrI ApuM chuM ke mArA aMtaHkaraNathI huM temane cAhuM chuM. huM kasama khAIne kahuM chuM ke huM janejIgarathI emane cAhuM chuM. Aja A rAjyamAM mane je mAna marataba che, te kaMI ocho nathI. huM temanI sAthe lagnane mATe nAlAyaka tadana nathI. emanI sAthe lagnamAM joDAvAthI mArI jIMdagI sudharI javAno saMbhava che, Apa zuM te nAkabUla karaze? hajarata ! Apa mAThuM lagADatA nA. Ape keTalAka khoTAM ijAma lagADyAM che. huM Apane zAhanI pratye bevaphA thavA kaheto nathI, paNa zAhanI AsapAsa je khudaparasta umarAva bIjAnuM satyAnAza vALe che, tenI sattA teDavA kahuM chuM. te jherI sApanA dAMta toDavAne ja vinavuM chuM. Apa je mArI mAgaNIne svIkAra karaze, Apa je dilazAdakhAnamane mArI sAthe lagnagAMThathI jeDaze, te huM vacana ApuM chuM ke ApanA viruddha ke rAjyaviruddha kaI bAbatamAM khaTapaTa karIza nahi. ApanI vaphAdArImAM sAmela rahIza. juo, AjathI traNa divasamAM mArA nikAha thaI gayA che, pachI huM Apane A kAgaLa pAcho soMpI daIza." "paNa jo huM mAgaNIne InkAra karuM te?" te pachI mane phAvaze te karIza. A patrane sultAnanI samakSa mUkIza. huM mAtra ekaja AzAe jIvuM chuM ane te dilazAdakhAnama. je huM temane meLavavA bhAgyavAna nIvaDIza te ThIka che. nahi te mane jIMdagInI paNa paravA nathI. huM janamamAM jauM to paNa bahIta nathI; sAthe duniyAne ghasaDavAne paNa Darate nathI. hajarata! huM nathI dhAro ke Apa mArI mAgaNIne InkAra kare. Apa jarUra mane madada karaze, evI mArI khAtrI che." eTalI vAtacIta pachI sultAna kulikhAM tyAMthI cAlI nIkaLyo. maleka mubAraka pAcho te oraDAmAM Avya; pAchalI bAjunuM bAraNuM ughADI ikAmudaulAne aMdara belAvyo ane kahyuM - hajI sultAna kulikhAM mAne ema lAgatuM nathI. jyAre meM ApaNI vAta khullI karI tyAre temaNe mAruM apamAna karyuM. tamArI mAgaNa meM temanA AgaLa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa '' rajU karI, te temaNe dhutakArI kADhI. Akhare mAmalA eTalA vadhI gayA ke temaNe mane na kahevAnA zabdo kahyA. mArA magaja para mane kAbu rahyo nahi, ne meM taravAra ugAmI; amArA anne vacce dvaMdva yuddha thayuM, jenuM pariNAma Apane vidita che." "ApanuM zuM dhAravuM che?" IMkrAmudaulAe pUchyuM, "Apane lAge che ke, sultAna kulikhAM ApaNI masalatamAM ziraka thaze?" "jI, maherabAna ! raste raste sahu thaze. khI nAMkhyuM ke ekadama jhADa thatuM nathI; jhADa thayuM teA tene ekadama phLa AvatAM nathI. mane umeda che ke, sultAna kulikhAMne ApaNI tarapha vALI laizuM. A rUkkAne tame mArI pAse rahevA de; ekAda be rAjamAM kAma pAra pADuM chuM. hajarata! hamaNAM te emane bhegavavA de| A vizALa prAMtanI sukhAgIrI; paNa te kyAM sudhI temanA akhatyAramAM rahevAnI che? telaMgaNu ane varaMgulane mATe maleka sukhAraka peAtAnA prANa zayatAnane vecavA taiyAra che." "huntr! Apane alIAha dastura dinArakhAMe pahelAM saMdezA mokalyA hatA ke nahi ?" "hA, " maleka sukhArake javAkha ApyA, "paNa tethI zuM ?" "Apa telaMgaNanI vAta kare che te zuM? telaMgaNu ApanA hAthamAM Avaze nahI, e zuM Apa jANatA nathI ?" kulikhAMnA hAthamAM raheze. paNa "" * kabUla ke, telaMgaNu turata teA sultAna bAdamAM << mAdyamAM Apa zI rIte te meLavaze ?" " tAkAtathI meLavIza. mane aDadhA bhAga te A madada karavA mATe maLaze." <6 ' paNa te telaMgaNune nahi. e tA kulikhAMne maLavAnA. tee tenA svataMtra mAleka khanaze. tenI bAjunA keTalAka mulya vijayanagaranA rAyane pAza maLaze. bAkI bahAra-ula-mulkanA ceDA bhAga ApanA hastaka Avaze. A hakIkata mane mAlama che. bAkInI Apane prathama meAlelA dUta mAraphta maLI cUkI haze." paNa te nizcita thaI nathI. jo ApaNe dhArIe chIe te khAkhatamAM sustAna kulikhAMne mata sAnukULa thaze, teA badhuM nizcita karI laizuM. samajyA, umarAva ? hamaNAM tA zuM thAya che te jovA do. vArU, paNa ApatuM zuM dhAravuM che? ApaNI sAthe tame jaNAvyA, te sivAya khInna kayA umarAva sAmela thAya ema che?" "Apa khAsa karIne kone mATe pUche che?" ikAmudaulAe pUchyuM. "" r sultAna yusupha Adila zuM ApaNI sAthe ubhA raheze ?" " kadAca, paNa ghaNuM karIne nahi. teo zuM karaze te kahevAya nahi; paNa ~ e khAkhata te sultAna kulikhAM zu valaNa le che, tenA para AdhAra rAkhe che. AjakAla vajIre saltanatane kANu dhikkAratuM nathI? kANu zAhane tenA paMjhAmAMthI choDavavA mAgatuM nathI ? chatAM eTaluM te kharUM ke te kayA pakSane sahAya Apaze, e kahevuM kaThina che." 46 ThIka, hajarata ! Apa sidhAvA. Apane mATe leAjanA iMtejAma karyo che, dRstarakhAna khIchAvavAmAM Avaze. huM tyAM hAjara thaiza; Apa pravAsathI thAkelA haze. Apane vadhAre vAra rAvA ucita nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizcaya 28 ImudaulA te oraDAmAMthI cAlI nIkaLyo. maleka mubArake nekarane bolAvyo. teNe bhojananI vyavasthAne mATe hukama Apyo, ane te kSaNabhara tyAM besI rahyo. thoDI vAra pachI surAhI kADhI pharIthI jAma bharI uDAvyuM, ane vicAranA maNakA pheravavA lAge "dilazAdakhAnAma! ahA! bahestanI hUra ! tuM have mArA svAdhIna AvIza. sultAna kalikhA have mArA paMjhAmAMthI chaTake ema nathI. je e chaTakavA cana karaze, te bane taraphathI saMkaDAmaNa che. ijhAmudaulA potAnuM kAma kADhI levA mAge che, paNa e nathI jANato ke, maleka mubAraka tene potAnA lAbhane mATe bAjI khelI rahyo che." eTalAmAM eka nekare AvI khabara ApI ke dastakhAna taiyAra che. maleka mubAraka te eAraDAnI bhIMta bAjunA eka TAMkAmAM kAgaLa rAkhI, baMdha karI tyAMthI bhojana levA cAlI gaye. prakaraNa 4 thuM nizcaya salatAna kalikhAM potAnA mahelamAM AvI pahoMce. AvatAMnI vAra teNe pitAnA oraDAmAM jaI kapaDAM utAryA mAtra badana para malamalana paheraNa ane ijArane rahevA dIdhI. DI vAra pachI teNe nokarane hAMka mArI.nokara tarata ja hAjara thaye. sultAna kulikhAMe tene pharamAvyuM ke, "Aja janAnakhAnAmAM ja huM vALu karIza ema bAMdIne khabara kara, ane bhojananI taiyArI thatAM mane AvIne khabara ApavA kahe." eTalI AjJA karI te nokarane tyAMthI vidAya karyo, ane pote te oraDAmAM Ama tema AMTA mAravA lAgyo. tene AMTA mAratAM je bhUla thaI. tenA pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyuM. "sudhAravI? zI tadabIrathI, temAMthI chaTakI javuM? ane te hiMsaka pazu maleka mubAranA dAMta zI rIte teDavA,' te saMbaMdhI te manamAM aneka tarehanI yojanA ghaDavA lAge. vAMcanAra ! ApaNe tene vicAra karate choDI tenA pUrvavRttAMtapara dRSTipAta karIe. sutAna kulikhAMne pitAnuM nAma uvIza kulikhAM hatuM. te kurAvinyu jAtine hatuM, ane irAnanA rAjA amIra jahA begane saMbaMdhI thatuM hatuM. tenuM janma sthAna IrAna dezanA hamadAna prAMtamAM zahAbAda nagara hatuM. te jAte ukhya vaMzane hatuM, ane IrAnamAM te vakhate be pakSa hatA. kurA viju, ane eka kavityu: A bane pakSamAM virodha hatA, ane sAmasAmI laDAIo thatI hatI; paNa pAchaLathI te vidhi maTI gayo hato. te samaye eka kavityunI sattA bhAre hatI. sultAna kalikhAne janma thayo, tyAra bAda tenI cAlAkI ane hoMziyArIthI saghaLAne ema jaNAvA lAgyuM ke, e AgaLa jatAM potAnI kema uddhAra karaze. A vAta te vakhatanA zAha yAkuba beganA jANavAmAM AvI. teNe jezIone pUchyuM te teoe ema jaNAvyuM je, e AgaLa jatAM IrAnamAM nahi, paNa pUrvamAM (hindustAnamAM) rAjasattAne prApta karaze. A vAta likhAMnA jANavAmAM AvI ane teNe potAnA bhAI amIra allA kuli sAthe hindustAna meklI Apyo. bALaka sultAna kuli pitAnA kAkA sAthe hindustAna Avyo ane brAhmaNavaMzanI rAjyadhAnI ahamadAbAda biThuramAM AvI rahyo. tyAM zAhI ThAThamATha joI tene hindustAnamAM vAsa vasavAnI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa icchA thaI, paraMtu tene potAnA kAkA sAthe pAchA IrAna javuM paDyuM. paNa tyAM gayA bAda pAchA samAcAra maLyA ke, duzmananuM baLa vadhAre che ane sultAna kulikhAMnI chatvagInI salAmatI nathI, tyAre teo pharIthI hindustAna AvyA, tyAM zAhanI mulAkAta lIdhI. zAha mahaMmadane paradezIo tarapha bhAva hato ane potAnA aMgarakSakomAM turkaenI bharatI karatA hatA. teNe temane sAre AvakAra Ape. yuvAna sultAna kulikhAM buddhibaLathI AgaLa vadhato ga. zAhanI prIti teNe sArI rIte saMpAdana karI jyAre telaMgaNamAM nAnA hindu jamInadAree mahesula bharavA saMbaMdhI vAMdho uThAvyo ane tyAM baMDa thavAnI saMbhAvanA jaNAI, tyAre sultAna kalikhAMe lazkaranI sahAya vagara tyAM jaI vyavasthA karIne telaMgaNamAM zAMti sthApI. IrAnane zAha amira yAkuba maraNa pAme, tyAre sultAna kulikhAMnA kAkAe IrAna javA mATe brAhmaNa zAha pAse vinati karI. sultAne tene bidura rahevA ghaNe Agraha karyo, paNa teNe te vAta mAnya rAkhI nahi. Akhare jyAre mahaMmada zAhe sultAna kalikhAMne putravata pALavAnuM vacana ApI, tene tyAM rAkhavA IcchA jaNAvI, tyAre teNe te vAtane saMmati ApI, sultAna kulikhAne tyAM rAkhyo. uttara tenA bhAgyanI caDhati thatI gaI. eka samaye sultAna mahaMmada zAha brAhmaNI gAnatAnamAM masta banI ramaNIonA hAthe madirA pItuM hatuM, gAnanI laharIo uchaLatI hatI, darabArIo saMgIta sudhAmAM nimajatA hatA, tevAmAM zAhanA upara ekAeka humalo karavAmAM AvyuM. zAhanA prANa levAnuM kAvataruM habasI ane dakhaNa saradAree racyuM hatuM. A vakhate sultAna kulIkhAe mAtra daza AdamInI madadathI mahelanI ane zAhanI rakSA karI. tene AgaLa jatAM kutubaula-mulaka ane amira-ulaumarAvano khitAba ApavAmAM Avyo hato, ane ame je samayanI vAta lakhIe chIe, te vakhate te telaMgaNane su hatA.* sultAna kulikhAM pitAnA zAhI eraDAmAM Amatema AMTA mArato vicAra karatA hatA, paNa tene mubArakanI jALamAMthI aevAne eka paNa ilAja sUjha nahi. dilazAdakhAnama, te bahetanI hUra, tenI narenajarane kurabAM karavI? eka badacalana ane badahavaza AdamIne tene svAdhIna karavI? svAdhIna karavI eTaluM ja nahi, paNa sadAne mATe tene duHkhanA dariyAmAM ThelavI?" e vicAra tenA aMtaramAM zaLa letA hatA. te A pramANe vicAra karate hato, eTalAmAM eka bAMdI tyAM AvI vinayapUrvaka namana karI bolI:- hukAra ! dastarakhAna taiyAra che. begama sAhibA Apane padhAravA arja kare che, ane ApanA neka kadamanI rAha jue che." bAMdInAM upalAM vacana sAMbhaLI sultAna kulikhAM tyAMthI janAnakhAnA tarapha cAlyo. * sultAna kulikhAne mATe eka yUropiya lekhaka nIce mujaba jaNAve che amira irakara, jene jyeSTha putra jahAnazAha tenA pachI rAjyAdhikArapara Avyo hato, ane jene prapAtra hasanaali te vaMzane chelle rAjyAdhikArI hatuM te-amira iskandara-nA nAnA putranA vaMzamAMthI sultAna kurAvinyu uttarI AvyuM hoya ema saMbhave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizcaya janAnakhAnAnI agAzImAM sapheda canTanI cAdara bichAvI hatI. te para gAdi, takiyA ane bAjaTha goThavyA hatA. bAjaTha para rUpAnA rakAbIpyAlAmAM svAdiSTa bhejanasAmagrI mUkI hatI, ane pAse ja argavAnI lAla zirAjhInI surAhI ane jAma paDelA hatA. AkAzamAMthI candra rajat dhArA varSAvatuM hatuM, ane tenA vadhatA prakAzamAM varaMgula snAna karatuM hatuM. agAsI parathI dUrane dekhAva daSTigecara thata hatA. dUra khUlatAM nAriyeLInAM vRkSa, jhADapAnathI pariveSTita makAne, majIdanA minArA sarva niHstabdha jaNAtA hatA. kula ane vRkSane sparzI maMda pavananI lahera magajane tara karatI, zarIrane zItaLatA arpatI hatI. AvA samaye sultAna kulikhAM janAnakhAnAmAM dAkhala thayo ane cupacApa dastarakhAnapara beThe; pAse ja jenI begama ane tenI putrI dilazAdakhAnama beThAM bAMdIo hAthamAM paMkhA laI pAchaLa ubhI rahI. pitAnA svAmIne cupacApa beThele joI begama Azcarya pAmI. teNe manamAM vicAryuM ke, mAne na mAne Aja kaMI avano banAva banyo che. teNe tADI jevAne mATe pUchayuM: "mArA ziratAja ! Apa Aja kaMI uMDA vicAramAM ane bahu phikaramaMda jaNuo cho ?" "bIbI !" sultAna kulikhAMe pratyuttara ApyuM,-"A duniyAmAM phikara kene nathI? phikaranI phAkI mAtra saccA phakIre karatA nathI." nekacalana insAnane phikaranuM kAraNa rahetuM nathI. kAraNa ke tene paramezvarathI DaravAnuM nathI." kabUla, bIbI! ke, nekacalana mANasane Izvarane Dara nathI hoto. paraMtu A duniyAmAM mANasane hajAra jAtanI phikara hoya che. keIne paisAnI, te koine baccAMnI pesa hoya te te gumAvI devAnA bhayanI, baccAM hoya te te kharAba nIkaLaze zuM thaze tenI, ema hajAra prakAranI ciMtA hoya che." "lma, paNa hajUra! ema citA karavAthI phaLa zuM? zuM ema valavalATa karethI mANasa potAnI icachelI vastune meLavI zake che ?" hA, ghaNuM vakhata cintA karavAthI banavAnI bInAne teDa kADhI zakAya che." yAre zauhara ! ApanA jeTalI ala A kamarina dAsImAM kayAMthI heya? paNa atyAre ciMtA karavAne vakhata nathI. "vAha! bIbI vAha! te ciMtA karavAne mATe paNa vakhata hoya che ke ?" jI hAM, "vA, te kahe ke A ciMtA karavAno vakhata che ke nahi?" "nahi, jarUra nahi," begame javAba Ape. zA mATe?" sultAna kulikhAe AzcaryabharI mudrAe pUchayuM. jUo A zAMta rajanI, juo A candrane prakAza, juo pelI nirava hariyAlI, te kevI hasI rahI che. A candranA kiraNe jue, A jaLalaharI para kevI ramata karI rahyAM che! juo vasaMtapama pavana ke pharaphara vahe che, pyArA ! maulAnA hAphijhane A kalAma yAda che ne? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa "biyA tA yaka ima zaba tamAzA kunIma, cu pharadA rasada phikre pharadA kunama. sultAna kulikhA begamanA javAbathI ghaNe khuza thaye, ane te kSaNabhara pitAnI ciMtAne vIsarI gayuM. teNe zAMta cite vALu karyuM, ane tema karatAM jANe Aje kaMI banyuM ja na hoya tema vAtacIta karI. bhejana samApta thayA pachI badIne tyAMthI cAlI javA izArata karI. nekare AvIne bAjaTha ane thALI rakAbIe laI gayA. muktAna kulinAM pitAnI dikarInA mukha sAmuM joI rahyo. tenA caherA para vikAranI chAyA kuravA lAgI. jANe ekAeka nirabhra AkAzamAM vAdaLAM gherAI Ave tema tenA mehapara glAnatAnI chAyA prasaravA lAgI. kayAM A bALakAnuM aniMdya saundarya tathA bAlasulabha nirdoSa saraLatA, ane jyAM te kuTila, jUra, laMpaTa manuSya? kayAM A svarganuM maMdAra kusuma, ane kayAM A vaja haiyAne dAnava? tene manamAM ema thaI AvyuM ke, A kumaLA kusumane huM paga taLe chuMdI nAMkhuM chuM. eka nAjuka tarulatApara kuhADIne ghA karuM chuM; eka nirdoSa kapatInA hRdayamAM chUrI bhAkuM chuM tene mubAraka sAthe paraNAvavAmAM kALanI karAla chAyAmAM haDaselI mukuM chuM; vA dhagadhagatA agnimAM pheMkI dauM chuM. e kharI vAta ke, maleka subArake potAnuM vartana sudhAravAnuM vacana ApyuM hatuM, paNa te potAnuM vacana pALaze ke nahi, enI zaMkA ja hatI. te AgaLa jatAM nAmanA kADhaze, emAM kaMI zaka nahato, paraMtu tenI sAthe potAnI putrInA lagna karavAnA vicArathI tene manamAM trAsa ghaTato hato. sultAna kalikhAne potAnI putrI para ananya vAtsalya prema hato. tene te potAnA chokarA karatAM vadhAre cAhate hato. tenI buddhi ghaNI ja tIvra hatI ane ghaNuM rAjyanA kAmomAM paNa te tenI salAha letA hatA. potAnA pitAne udvigna here pitAnI sAmuM jota joI dilazAdakhAnama belI: vAlide maherabAM! Apa zA vicAra kare che? Apa cUpacApa besI kema rahyA cho ?" "beTI!" kulikhAe kahyuM, "huM tArI ja phikara karuM chuM" mArI? akhajAna ! mArI phikara karavA jevuM Apane zuM che ?" biTiyAM ! have tuM maTI thaI; tArI zAdIne vicAra karavo joIene ?" "vAha, ambAjAna, vAha! mArI zAdInI phikara eTalI badhI thAya che ? e te sAdhAraNa vAta che. paNa abbAjAna ! ApanA ceherA5ra dilagIrI jaNAya che. Apa kaMI bIjA ja vicAramAM lAgo cho; Apa ApanA aMtaranI kharI vAta jaNAvatA nathI." sultAna kulikhAMnA aMtaranI sthiti vicitra hatI. te apriya bInAne begama ane dikarI AgaLa kahevA IcchatA hatA, paNa te haTha para AvatI nahi. te viSayane raju karavAne ADI avaLI prastAvanA karatA hatA, paNa viSayane raju karavAnI himata thatI nahi. maleka mubArakanI kharI hakIkta dilazAdakhAnamathI pI nahatI. ghaNI vAra teoe pote tenA kharAba kAmenI niMdA karI hatI. evA * Ave, AnaMda rAtrIe besI zeDe AnanTa meLavIe, kAla thatAM kAlanI phikarane joI laIzuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizcaya mANasa sAthe putrIne paraNAvavI. e jANI joIne kasAIDe gAya bAMdhavA jevuM hatuM, paraMtu eka prakAranI lAcArIne vaza thaI te kAma karyA vagara chUTako nahato. beTI tArAthI chupI vAta kaMI ja nathI. tuM te jANe che ne ke biTiyAM, dareka bAbatamAM huM tArI salAha lauM chuM ke rAjakAjanA kAmamAM paNa beTA tArI salAhane huM mAna ApuM chuM." "abbAjAna! Apa A nAdAnanI buddhinI baha tArIpha kare che." "nahi, beTA ! huM kharuM kahuM chuM. vArU huM tane pUchuM chuM ke, A duniyAmAM strIonuM mukhya kAma zuM che?" mukhya kAma? yAre abba! Apa zuM kahe che, te huM samajI zakatI nathI." "zAdI ane zauharanI khidamata, e pAkidAmana eratanI pharaja che ke nahi?" zuM kahyuM, abbAjAna? zuM eAratene khudAe eTalA mATe banAvI che. ke teo zuM temanI gulAmagIrI kare ?' "nahi, beTI! tuM samajatI nathI. svAmInI cAkarI karavI, emAM gulAma gIrI zAnI? kayema nahi? akhajAna! Apa te ema ja kahe che ke, eArateo khAviMdanI sevA karavI. eAratene svAmInA pyAra muhabata sAthe kaMI kAma nathI." beTA! zAdI karIe eTale muhabata thAya." nahi, abbAjAna! Apa ema kema kahe che? "beTA! mAre vicAra tArI zAdI karavAnuM che. huM jANuM chuM ke, Aja pahelAM ghaNuM sArA mANasee tArI sAthe lagna karavAnI mAgaNI karI che ane kare che. huM kahuM chuM ke, ApaNe maleka mubAraka sAthe tArI zAdI nakkI karIe to zuM?" dilazAdakhAnama cupa rahI. te kaMI bolI nahi. te jANatI hatI ke, sulatAna kalikhAM maleka mubArakane dhikkAratA hatA. tenA taraphathI evI mAgaNI AvelI, tene temaNe tiraskAra paNa karelo, chatAM, Aja teone mehe A vAta sAMbhaLI tene ghaNe ajAyabI lAgI. begama belI uThI:-"hujUrevAlA! Ape zuM kahyuM. zuM dilazAdakhAnanI nikAhu maleka mubAraka sAthe ?" hA, tenI sAthe nikAhU karavAmAM vAMdho che?" "vAdhe! tenI sAthe mArI putrIne paraNAvavA vAMdho karyo nathI ? Apa zuM tenA caritrathI vAkepha nathI ?" hA, huM vAkepha chuM. paNa zuM evA mANasa sudharI zakatA nathI? ghaNuM mANase AgaLa jatAM sudharI jAya che?" "sudharI gayA haze, paNa mubAraka sudhare enI AzA nathI. tenI cAla calagatathI ke vAkepha nathI ? jyAre te pAyatakhtamAM hatA, tyAre bAMdIo reja enI vAte lAvatI hatI. mane enAM lakSaNuM gamatAM nathI. mArI raMka chokarI ene tyAM jaI sukhI thAya nahi." "zA mATe sukhI nahi thAya?" kulikhAe kahyuM, "ene tyAM zI vAtanI maNuM che? paise che, mAIkrama che, nekara che, cAkara che, ane AgaLa jatAM ethI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa paNa vadhAre moTI hAkemI maLavAnI AzA che; zAhanI maherabAnI che. bhavikhyAmAM te saltanatamAM bhAre nAmanA meLave to emAM kaMI navAI nathI." "nAmavara ! Apa ja kahetA hatA ke, A duniyAmAM maleka mubAraka je bacalana manuSya nathI. pahelAM eka vakhata dilazAdanA lagnanI mAgaNI tenI taraphathI AvI hatI tyAre Ape zuM kahyuM hatuM, te yAda che ? je Apa daulata ane mAnaIkAmanI vAta karatA ho, te ghaNuM vadhAre dolatamaMda ane bhAre IjatavALA - umarAva dilazAdakhAnama sAthe zAdI karavA rAjI che." sultAna kulikhAMe tarata javAba Ape nahi. ze javAba Ape ? maleka mubArakanAM AcaraNa 5aaN na hatAM. je samaye te pAyatakhtamAM hatA te samaye AkhA gAmamAM tenI vAte cAlatI hatI. mahelamahela bAMdIo tenI vAta laI jatI hatI. dilazAdakhAnamathI A vAta chAnI na hatI. - thoDI vAre sutAna kalikhAe kahyuM -"bIbI tuM jANe che ke A duniyAmAM mArA chokarAmAM sauthI vadhAre priya hoya to mArI A beTI che. enI buddhi vilakSaNa che. te koI saltanatanI malekA thavA jeTalI kAbela che." "chatAM, akhajAna ! Apa eka sAdhAraNa AdamI sAthe, ane te paNa ekacalana nahi tevA sAthe, Apa mane zAdI karavA kahe che!" "beTA! huM kahuM chuM emAM kaMI matalaba che. dIkarI! A duniyAmAM badhAM kaMI sArAM mANaso hatAM nathI. je duniyAmAM sArAM mANase ubharAI jatAM heta te A duniyA te duniyA nahi paNa bahekta banI jAta. beTA! keTalAka juvAnInA uchALAmAM ADA vahe che. jema eka nadInuM pANI comAsAmAM ubharAI ADuM vahe che tema keTalAkanuM jIvana ucchaMkhala bane che. paNa te samaya javAnI sAthe maMda paDI jAya che, ane sIdhe raste pravAha phaMTAya che. mANasane paNa tema ghaNI vAra bane che." paNa, abbAjAna! Apane ATalo Agraha zA mATe ? Apa pahelAM kahetA hatA ke, mAruM lagna mArI rajAmaMdI vagara karaze nahi; paNuM Aja Apa Ama zA mATe kaho cho ? beTA! tuM jANe che ke, AjakAla rAjamAM bhAre gaDamathala thaI rahI che. umarAvomAM bedIlI utpanna thaI rahI che. vachareAlama kAsima kharida keTalAka umarAvenI kAsaLa kADhavA khaTapaTa karI rahyo che." "hA, abbAjAna! paNa tethI zuM? Apane koI vAMke vALa kare ema nathI. ApanI vaphAdArI jahAMAkArA che." kharI vAta, paNa A duniyAmAM saguNane haMmezA vijaya thato nathI. ApaNuM sArA guNa ApaNuM tarakkIne badale ApaNane ghaNI vAra hAni ane AphatamAM nAkhe che. sIdhe raste cAlanAra bhIkha mAgatAM paNa peTanuM pUruM karatAM nathI, jyAre ADe mArge janAra, lokone ThaganAra mojamAM divasa kADhe che. mArI vaphAdArI ja e dagAbAjone bhAre paDe che. teo zAhanApara phAvI zaktA nathI. teo mane pitAnA mArgamAM kAMTArUpa lekhe che, ane tethI teoe eka prapaMca racyo che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nizcaya 35 pyArA zauhara !" begame coMkIne kahyuM, "evA ze! prapaMca racyA che ? kANa jANe Apa AvyA tyArathI Aja kaMI uMDA vicAramAM hA ema jaNAva che. meM AvatAMnI vAra naheAtuM kahyuM ?" "khIkhI ! tuM catura che; tuM kharAkhara tADI gaI. Aja kaMI avanavA khanAva banyA che. huM Aja sUdhI nahAtA jANatA ke, mubAraka ATalA uMDA pANImAM ramateA haze. huM Aja sudhI nahAtA jANu ke, te Ave nIca haze. hA, duzmana ! duzmana duzmanamAM paNa kevA phera hAya che? kAI cetAvI sAmethI vAhAra kare che, jyAre kAi uMdhamAM chAnAmAnA gaLApara chUrI pherave che. mubAraka evA nIca mANasa che. << bhalene te nIca he| vA khudda rAyatAna heA. pyAre abbA! e nIca Apane zuM karavAnA che?" "ane kAsima kharide mArApara AsusI karavA mATe meAlyA che. teNe mAre mATe kheATI vAte phelAvI che. mArA nAzane mATe jALa bichAvI che." "evI te zI jALa bichAvI che ! e jALane kema tADavI, e zuM ApanAthI thAya ema nathI ?" "zI jALa ? lA, sAMbhaLeA;" eTaluM kahI sultAne banelI hakIkata kahI saMbhaLAvI. badhI vAta sAMbhaLyA pachI begama kheAlI:- te zuM Apa A duzmanejAnane mArI beTI ApavA kahA che, pyArA ! Apa kahetA hatA ke huM beTIne prANathI vadhAre cAhuM chuM, te zuM Apane cAhu AveA che ?" "bIbI ! A duniyAmAM keTalIka cIja prANathI paNa vadhAre pyArI heAya che." "prANathI pyArI cIja! evI cIja kayI che?" "dina, imAna, Azru, cakIna, kAla." "dina te imAnane A vAta sAthe nisbata nathI." "bula, paNa ema na karavAthI mArI beAbaru thAya che." "ApanI beAbaru mATe eka zayatAnane tyAM mArI bhALI beTI ApavA taiyAra thAva che? AkharuM ! Akhare te kheTIne ApavAmAM nathI samAI, paNa evAne tyAM zAdI thaI hAya tA te teADI nAMkhavAmAM che." "ammA ! ema na khela, " dilazAdakhAnama khelI uThI. "o mArA javAthI ammAnananI AkharuM khacatI heAya, te bhale tema thavA de. mArI kurabAMnIthI e zayatAnanI Aga bujhAtI heAya te tema thavA do. abbAjAna! ApanuM kahevuM mansUra karUM chuM. Apa dila cAhAya tyAM Apa ApanI A beTIne mAkalI ApeA. bula, majUra, huM rAjI chuM. insAnanuM dhAryuM zuM thAya che? thavAnuM te mudaramAM hAya teja thAya che." beTI ! mArI nUrenajara ! zAkhAza che, beTA ! cAda rAkhaje ke, huM mArA vacanathI nahi r. dikarI! ahA! mane A zuM sUjhyuM? jo teM Aje nA kahI heAta, mArI vAtane InkAra karyo heAta, teA jUdI vAta hatI; paNa je tArAmAM rehema eTalI tArA jaipha pitApara che teA tArA pitAne paNa tAre mATe mAna che. e saMgadila zayatAna ! tuM phAve te kara, zAhane gametema bhaMbhera, mArI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa vaphAdArI para bhalene khoTuM ALa mela paNa A sultAna kulIkhAne tenI paravA nathI. mArA gharanAM ratna ! tamAre su che AgaLa rAjasukha zuM che? tamArAM kalyANa AgaLa kheTI Abaru zA kAmanI che? joiza. te duzamananA gulazanane verAna karIza, tenI jALane teDIza, tenI daga bAjInA phaMdanI hAMDIne pheDIza, marIza yA mArIza, yA rahima, gaphura, mada dAvara !" "yAre aba ! Apa ema ciMtA zA mATe kare che? mArI zAdI karatAM zA mATe aTake che? thavAnuM te nasIbamAM haze teja thaze. emAM phikara karavAnuM ke gabharAvAnuM zuM che?" kaI nahi. mArI AMkhanI kIkI ! jAva sukhe ArAma kare. kAla naIzuM, beTA ! tArA karatAM kaMI vadhAre nathI," eTaluM kahI, dilazAdakhAnamane tyAMthI pitAnA zayanagRhamAM jaI sUvA AjJA karI; te thoDI vAra sudhI begama sAthe vAtacIta karI, kaMI jarUrI kAmanuM nimitta kADhI, kulikhAM pitAnA oraDAmAM jaI. vicAra karavA lAgyo. dilazAdakhAnama pitAnA zayanagRhamAM jaI palaMga para paDI, paNa tene te rAte nidrA AvI nahi. te potAnA manamAM vicAra karavA lAgI. "pitAnuM zuM thaze ? evA mANasa sAthe divase kema jaze? zuM A saMbandhamAM joDAvuM paDaze, ke emAMthI chUTavAne kaMI mArga maLI Avaze? zA mATe nahi? ao jarUra kaMI raste zedhI kahADaze." ahA! zuM mANasanuM mana che? hajAra AphatamAM paDyA chatAM, AzA, ThagArI AvA kAnamAM kevA mIThA zabdo kahe che ! prakaraNa 5 muM bhamato kAjI "hujUra! eka saiyada A tarapha Avela che, ane ApanI mulAkAta cAhAya che" sultAna kulikhAnA muharIre arja karI. sultAna kulikhAM pote gAdIpara beThA hatA ane kaMIka kAgaLe avaktA hatA. kAjInuM nAma sAMbhaLI teo uMdhamAMthI ekAeka jAgrata thayA hoya ema cokI uThayA; paNa tarataja AtmasaMvaraNuM karI kahyuM -"AvavA de." sultAna kulikhAne dharmapara AsthA hatI. paraMtu te vakhatanA keTalAka saiyada ane phare dharmane kAraNe mUkI zarAbamAM masta rahetA hatA ane ghaNI vakhata rAjakAjamAM mAthuM mAratA hatA. AthI AvA ghara vagaranA bhamatA, pArake paise tAgaDadhinnA karatA, matanI meja uDAvatA phakIre tarapha tene aNagamo hato. ATaluM * The people following the example of the prince attended to nothing but dissipation; reverend eages pawned their very garments at the vine-sellers; and holy, teachers, quitting their colleges, retired to taverns and presided over the wine-flask. Brigg's FEBISHTA, VOL. II P. 535. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chatAM, dharmapara zraddhA hovAthI prakaTapaNe te temanuM apamAna karatA nahi, tethI teNe A kaveLAe paNa mulAkAta ApavA na pADI nahi. AvanAra mANasa zarIre sthUla hatuM, paNa tene zIranA halanacalanamAM eka prakAranI kRti hatI. moMha goLamaToLa, AMkhe jhINI, nAka aNIdAra hatuM. tenI mudrAparathI te mazkare ane khaTapaTI hoya ema jaNAtuM hatuM. tenA dekhAvaparathI te IcchamIjAjI ane nazAkhora hoya ema bhAsa thato hato. teNe zarIra, para phirake nAMkhyA hatA; dADhI lAMbI hatI. AvatAMnI vAra teNe jamInapara gukIne taslIma karI. maulAnA ! Apa atyAre kyAMthI padhAre cho? meM Apane AgaLa kadi joyA hoya ema sAMbharatuM nathI. Apa kyAMthI padhAre che ?" "jI, uttaramAMthI. zAhI sarahadaparanA kAphiranA mulkamAMthI AvuM chuM. tyAM rahI pAka islAmane phelA karuM chuM, hujura! AjakAla tyAM kaMI aphavA cAlI rahI che. evuM kahevAya che ke, tyAMnA hiMdu rAjA ane jamInadAre thoDA vakhatamAM baMDa uThAvanAra che. jo ke dInane phelAve karavAmAM mane jhAjhe yaza maLyo nathI, chatAM tyAM rahI beThe beThe zatrunI hakIkata meLavavAmAM ane teo zuM karavA dhAre che te jANavAne bhAgyazALI nIvaDyo chuM. evuM kahevAya che ke, vijayanagaranA rAyanA kahevAthI A taraphanA keTalAka jamInadAre baMDa uThAvavAne taiyAra thayA che. zAhI phojane nIce yuddhamAM rekI A tarapha bakheDe karo, e emanI murAda che, ane A kAmamAM keTalAka amIrauMmarAnI paNa madada che. hajarata ! A bInA kevI aphasajanaka che, te Apaja joI zakaze." "maulAnA!" vinayapUrvaka kulikhAe javAba Ape, "Apa barAbara yogya vakhate AvI pahoMcyA che. ApanI hakIktathI kharekhara ghaNe lAbha thaze, ema huM dhAruM chuM. Aja atyAre mane vadhAre vAtacIta karavAnI phurasada nathI. kAle phurasada maLatAM ApanI sAthe khulAsAvAra vAtacIta karIza. Aja rAta paNa ghaNI thaI che. bAraka!" pitAnA muharIra tarapha vaLI kahyuM, "je A rUddhApara mahera karI che. tene barAbara saMbhALIne saMkamAM rAkhaje, je kaMI ADAavaLo mukAya nahi. samajyo? saMbhALIne rAkhaje, ane cAvI pelA gekhamAM mUkaje. Aja A dahADe kAma karyA karyuM che, tene paNa thAka lAgyo haze, jA, suI rahe; lAva, nahi te rahevA de; huM ja te karI laIza." maulAnA! Apane mATe itejAma karuM chuM. A bAjunA khaMDamAM Apane rahevAnI zeThavaNa che; tyAM ArAma karaje, huM bhejanapAnane baMdebasta karuM chuM. hamaNuMja nekare AvI sarva joitI taiyArI karI Apaze. Apane je joIe, tenI varadI Apaje. kaI paNa rIte takalIpha bhogavatA nA, samajyA ?" eTaluM kahI sultAna kalikhAM potAnA muharino hAtha pakaDI bahAra gayA ane teo tyAMthI cAlI gaye. saiyada eklA te oraDAmAM cAre tarapha najara karavA lAgyA, ane magajanA kAgaLa para tene nakazo utArI levA lAgyA, ane tema karatAM koi jue nahi enI saMbhALa levA lAgyA. potAnuM kAma pUruM thayA bAda te dhImethI gajala gaNagaNavA lAge. eTalAmAM be bAMdIo tyAMthI pasAra thai, bAjunI oraDImAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa jaI bhajana sAmagrI rAkhavA lAgI. sayada sAheba bAMDI AMkhe A sarva jevA lAgyA; eTalAmAM tene kAne dhIme avAja Avyo: "jhulphana! saiyada sAhaba kevA jADAbhapiALA jevA che!" cupa rahe alI gAMDI ! e to para che. che, pIranI davAthI te ApaNuM bhaluM thAya. kahe che ke, e to ahIM bAjunA mulakamAM dInane phelA karatA hatA." huM, sejhana ! zAne phelAve ?" zAne ze ? vaLI dInane, bIja zAne hoya ? kahe che ke ghaNA mANase temanI mitrata mAnatA hatA. teo pANI maMtrI Ape che, tAvIja banAve che, ane chumaMtara kare che !" e tAvIjathI zuM thAya? teo kevuM tAvIja banAvI Ape che? ke ramala jANe che?" ramalabamala jANe che ke nahi te khabara nathI. paNa bA ! ema sAMbhaLyuM che ke, teo vAMjhaNIne chokarAM Ape che. te tAvIja kanI te ghaNuM kAmamAM Ave che. ethI karIne kahe che ke mANasa vaza thAya" tyAre banyuM, tAre eka evuM tAvIja mAgI levuM hatuM kanI? jamAlamiyAM pachI tArA hAthamAM ramakaDuM ja banI jaze je." "jA, jA, rAMDa ghelI ! e lavAre zAna kare che? jIbhaDIne bahu saLavaLATa thayo che ke zuM?" nA, bApu sejhana ! tuM te vAtavAtamAM gusse thAya che je vAra, paNa e pIra sAhebe tane kaMI kahyuM ke ?" kahe zuM? huM AvatI hatI kanI te vAre dhIme rahI pAchaLathI mAthApara TapalI mArI. huM to jANe chaLI paDI hounI tema cIsa pADavA jatI hatI. eTalAmAM hoThe AMgaLI mUkI, mane cUpa rahevA izArata karI, ane kahyuM ke, "tuM te behe stanI hUra che." pachI?" jhulphane AturatAthI pUchayuM, ane manamAM hasavA lAgI. "pachI mArI pAse khayarAta mAgI. zI khayarAta mAgI haze, kahe joIe?" mane zI khabara? ApaNe bA, garIba bAMdIe. ApaNe kyAMthI khayarAta karIe ?' "alI ! paisAnI khayarAta nahi; kaMI bIjI ja mAgI" sejhane kahyuM. huM! alI ! evI zI cIja tArI pAse che ke tuM khayarAta kare ? hAM, hAM, tuM to svarganI hara chene ?" "mane kahe ke, ekabe besAnI khayarAta kara, husnanI devI! ema kahI mane cumI levA jate hata-" "huM! zuM kahe che? te tene cumI levA dIdhI ke ? alI buTTA Adama cumI le, e tane game kharuM ke ?" na, vaLI DiskArI kare che ke! huM vAtaja nahi karuM." "nA, nA, nahi karuM, paNa huM sejhana ! pachI eNe zuM karyuM? je je, Aja te cumI mAge che, paNa kAle tane phesalAvI na jAya! paNa alI, e te koI pIra che ke, koI izkane dalAla?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhramatA kAjI game te hAya ? ApaNe zuM, mane te eNe tAvIja ApavA kahyuM che. paNa alI ! kAle tuM rasainaka mahelamAM AvavAnI che ke nahi ?' 39 "hA, alI ! tyAM tA sAMbhaLyuM che ke, khUba majA uDavAnI che." "hA, kAryoM tyAM bhArI jalasA thavAnA che; gAvAvALIe AvavAnI che. gametema paNa sukhArakhAM che te meAchalA." " kema na heAya ! khudAe zuM nathI ApyuM ? mAna, iphrAma, daulata, hAkemI sarve che." 'badhuM hAya, paNa jIva hoMsIleA na heAya te zuM kAmanuM ? ApaNA AkAne zuM nathI ? paNa tee kyAM melA che ? paNa tane A badhI kayAMthI khabara paDI?" "mane cAMde kahyuM, cAMda te AjakAla khayatisA bIbIne jamaNA hAtha thai paDI che.' "alI ! e khayarutisA ahIM kayAMthI AvI caDhI ? leAkA kahe che ke, e tA bAjhAru gAvAvALI hatI, ane ahIM te ema jaNAve che ke, ene kaMi riztedArI che. khaDI zayatAnanI khAlA che ne? cAMda kaMI bIjuM paNa kahetI hatI ?" saiyada sAheba je khADI AMkhe A sarve tamAze jotA sAMbhaLatA hatA, te dhImethI aMdara dAkhala thayA. tene jotAM ja jhulphana ane sejhana coMkI sAthe ja khAlI UThI, "A ! khA ! !" < gabharAo nA, gabharAe nA," saiyade AvatAMnI vAra kahyuM; e khudAnI maMdIe ! tame ahIM zuM karazuM che ? zuM khudAnI aMdragI kareA che, yA zaheranI uDatI vAtAne jIbhathI sApha kare che ? khAlA, AjakAla gAmamAM zI vAta uDI rahI che ?" 66. maulAnA ! ame teA kAle jalasA che tenI vAta karatA hatA;" sAjhane kahyuM. "jalase ? zAnA jalasA ? kAne tyAM? zAne sAruM ?" "maleka sukhArakane tyAM." jhulphana khAlI:-"zAne sAruM te ame zuM jANIe ? jalaseA zAne ? vaLI nAcaraMganAstA ? bIjA zAnA hAya ?" cA. paravaradigAra ! zeA jamAnA AvyA che ? ahAhA ! mANase Aja kAla khudAtaAlAne visarI jAya che, ane ayazaArAmamAM marAgula ane che. rAtadivasa izkanA tAna ane nAjanInA gAna sAMbhaLavA talIna rahe che. yA rahIma ! paNa hAM? tame mAre mATe khANuM ApyuM jaNAya che. hA, A zuM che ? biriyAnI, lasarArInI ke pulAva ? vArU, je heAya te ThIka. huM vALu karI lauM eTalI vakhata mane sakhta tanhAinI jarUra che. jAe, tame tamAre kAme vaLageA. huM khANuM khAI rahyA pachI kaMI joize ke karaze te tamane hAka mArIza, samajyAM ? padhAro." te khAMdI tyAMthI pasAra thaI. te eraDAmAM saiyadanA jamavAno avAja saMbhaLAvA lAgyA. saiyade bheAjanapara sArA hAtha mAryo; khAi pIne tRpta thai, ekAda e eDakAra khAdhA. pachI tarataja temanI svArI grupacupa sultAna kulIkhAMne je oraDAmAM maLyA hatA tyAM gai. tyAM jai jhaTa kuMcIenuM jhumakhuM hAthamAM lIdhuM, ane kAi AsapAsa jotuM nathI, enI khAtarI karI truTa saMduka udhADI, temAMthI kAgaLeA kADhayA. je kAgaLanI vAtacIta teNe sAMbhaLI hatI te kAgaLA temAMthI judA kADhayA. mehAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naka mahelanI rAjakhaTapaTa barAbara tapAsI joI, ane kAgaLane pitAnA vastranI aMdara mUkI dIdhA. pachI peTI hatI tema baMdha karI dIdhI ane Ate bilADInA jevA kadame saiyadanI svArI pAchI pitAnI oraDImAM dAkhala thaI. saiyada pitAnI oraDImAM jaI jANe kaI banyuM nathI ema cupacApa besI gayA. bAdamAM teNe bAdIe ne hAka mArI. prathama guphana ane bAdamAM sejhana dAkhala thaI. temane aMdara AvatI joI saiyade kahyuM - "aya! sina era! Ape A garIba saiyadapara bhAre rehema dekhADo che. khudA tamAruM bhaluM kare! tame khANuM te rAkhI gaI, paNa hAza lAgI che, tenuM kema? pIvAne mATe tame kaMI rAkhyuM nahi ? e zuM ?" "pIvAnuM? zuM lAvuM, maulAnA? zarabata AchuM." "zarabata ! zarabata karatAM te tamArI rubAM zIrIna mIThI che. paNa e svarganI parIo ! zarabatathI baMdAnI pyAsa bujhAya tema nathI. jarA, zarAbane chAMTe lAvo. rAtadina jaMgalamAM bhaTakyAthI mane bukhArane AjAra thaI Ave che, mane zarIramAM yaDha bharAya che, ane jAme argavAnI vagara kazAthI te jato nathI." ATaluM bolatAM bolatAM tenuM zarIra kampavA lAgyuM, tenA hAthapaga dhrujavA lAgyA tenA mehamAMthI saMskAra nIkaLavA lAgyA; tenI AMkho phATI jaze ema jaNavA lAgI. A joI sojhana gabharAI ane bolI: "maulAnA, maulAnA ! A zuM Apane kaMI bimArIno humalo thato jaNAya che?" , saiyada bhAre zvAsozvAsa levA lAgya; tenuM zarIra vadhAre kampa anubhavatuM hoya tema jaNAyuM; te jorathI suskArA nAkhate tenI tarapha dayAmaNe cehere joI rahyo, ane gaLaka khAtA svare che - jaladI, jaladI, jarA zarAba lAva. mAre jIva gabharAya che." sajhana jhaTa tyAMthI cAlI gaI. maulAnA ! Apane bahu darda thAya che ?" dayAbharI AMkhe tenA tarapha joI gulphana belI. besumAra! o rahemanI putaLI! mane pUcha nA, ke kevuM khephanAka darda thAya che ?" "kayAM AgaLa? maulAnA !" "kyAM AgaLa? aya dilArAma! sinAmAM, nahi, nahi, o jIgaramAM." ema kahI saiyada chAtI para hAtha pheravavA lAge. "malAnA! huM hAtha pheravuM! juo hamaNAM ja ArAma thaze ?" eTaluM kahIne jhulphana tenI chAtI para hAtha pheravavA lAgI. saiyadanA saMskAra baMdha thayA nahi. tene kampa paNa narama paDyo nahi. AthI guphana gabharAvA lAgI, eTalAmAM surAhI ane jAma laI sejhana tyAM dAkhala thaI. teNe surAhImAMthI zarAba kADhI jAmamAM re ane jAma saiyadane heThe aDADyo. tIvra madirAne dhuMTaDe peTamAM paDatAMnIvAra saiyadanI dhrujArI uDI gaI ne temane zuddhi AvI. temaNe jhaTa beThA thaI bIjuM nAma bharI mohe mAMDyuM. tenA zarIramAM vidyuttarAthI cetanA AvI, tenI AMkhanI kIkIo nAcavA lAgI, tenA moMhapara harSa ane tephAnanI chaTA khelavA lAgI; tenI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhama kAjI udAsInatA uDI gaI. teNe trAMsI AMkhe sejhina bhaNuM joyuM, ane bIjI ja paLe jhulphana bhaNI neNu DhALyAM. te banne jaNuo saiyadanA manane Acho bhAva kaMI kaLI gaI, ane A gamatamAM jamAla ane zerakhAMne kSaNabhara visarI gaI. "maulAnA? have kema che? Apane have jarA ArAma lAge che ne?" jhulphane pUchayuM. "ThIka che, dilArA! A tArA nAjUka hAthe e dardane daphe karI dIdhuM che ane A zarAbe argavAnIe tene ThaMDuM pADI dIdhuM che. aya svarganI parIo ! ahAhA! AM duniyAmAM kharI majAha bamsa be cIjamAM che. jiMdagInI lulpha sanama ane sAkImAM che. maulAnA hAphijhane kalAma che. biyAtA gula bara aphazAnIma, va maya dara sAgara aMdAjIma; phatakarA sapha biza gAphIma, 5 tarahe nava dara andAjIma." eTaluM kahI teNe phana tarapha tIvra daSTipAta karyo. eka ni:zvAsa nAMkhe, ane chAtI para hAtha mUkI vizeSa kahyuM banne baherUmAM paNa dUra na hoya to bahetaramAM javAnI paNa koIne vAheza thAya nahi. ane A duniyAmAM paNa je tamArI jevI gulabadana na hoya te A duniyA kharekhara dekha ja banI jAya." eTaluM kahI teNe guphanane hAtha potAnA hAthamAM lIdhuM ane tene ramADavA lAgyo. "maulAnA! ApanuM ehate vatana karyuM?" sejhane pUchyuM. IrAna, kaharamAna." "te maulAnA. Apa ahIM zuM kare che ?" jhulphane pUchayuM. "zuM karuM chuM? khudAnuM dhyAna dharuM chuM; divase pharuM chuM. ne rAte uMdhuM chuM, jaMgalI pradezamAM pharI saccA dInane upadeza karuM chuM. rinda chuM. huM suphI chuM. sanamanI zepamAM pharuM chuM." maulAnA ! Apane Ime naknama mAlama che?" sejhane pUchyuM. hA, jarUra." maulAnA amAruM nasIba joI Apaze." "maulAnA! mane paNa mAruM bhaviSya kahI saMbhaLAvene?" gulaphana belI. "aya gule gujArA bhaviSya jANavuM sAruM nathI. paNa khayara tamArI marajI che to huM te kahI saMbhaLAvIza. paNa hAM, tyAra pahelAM eka nAma bharI Ape che." bane jaNIoe jAma bharI ApyuM. saiyada namanI pyAlIthI mastImAM AvI bolyA "aya rakamara gulabadana hare! tamane baMnene bhaviSya jANavAnI darakAra che ?" "hA, maulAnA!" banne sAhelI badIoe sAthe javAba Ape. "accha, te banne jaNuM mArI pAse Ave. eka A pahelamAM ane bIjI bIjA pahelamAM beso." * Ava ApaNe kulo varasAvie, zarAba pyAlAmAM bharIe, AsmAnanuM chata teDI nAMkhIe, ane navuM ja banAvIe. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa bane jaNao saiyadanA kheALAmAM eka jamaNe ane eka DAbe paDakhe beThI. saiyade ekane jamaNe hAtha potAnA hAthamAM lIdhuM ane bIjIne DAbe hAtha lIdhe, ane bannenA hAtha potAnA gaLApara seravI dIdhA; pachI potAnA hAtha banenI kamaranI AsapAsa rAkhI bannene potAnA dhaNInuM dhyAna dharavA kahyuM. pachI jANe udhamAM bolatA hoya tenI mAphaka dhImA svare teNe kahyuM - tamArA banene svAmI sipAIgIrI kare che, ane caMcaLa ane juvAna che. enuM nAma jamAla che, bIjAnuM nAma samazerakhAM che. jamAla sipahAlAra thaze, jaMge medAnamAM phateha pAmaze, ane tene bhAre mAna ikrama ane daulata maLaze. Akhare te subAgIrI meLavaze, ane sejhana tenI begama banaze." sajhana A sAMbhaLI harSaghelI banI gaI. samazera dilera che, paNa te ghaNe abhimAnI che. tenI tarakkI thaze, paNa te dhIme dhIme. te paNa AgaLa jatAM svataMtra tuphadArI meLavaze, moTA amIra kahevAze. paNa tenA para eka bIjI oratane pyAra che. te pyAra jhulphananI ADe Avaze." ATaluM sAMbhaLatAM juna narama banI gaI. tenuM maha udAsIna banI gayuM. tenI jANe koI ghaNA vakhatanI sAcavelI, mahAmahenate ekaThI karelI daulata lUMTAI gaI hoya, barabAda thaI gaI hoya tema raDavA lAgI. maulAnA! mAruM zuM thaze ?" kahI huke bharyo. raDa nA, mArA jIgara ! ema tArA dilane duHkhI kara nA. khudAe sahu vAtane ilAja karI rAkhe che." "he maulAnA ! zuM Apa kharuM kahe che? "kharuM nahi, te TuM? tane pavitra mANasanA belavApara yAkina nathIne?" "nA, nA, maulAnA ! ApanA kahevA para cekina che." sAcuM kahe che? je jUThuM belIza, te tArI murAda bara nahi Ave." "khudA kasama! huM sAcuM kahuM chuM ke, mane ApanA kahevA para pUre itabAra che." vAru, dilArA! huM tane eka upAya batAvuM chuM. Aje teM mArI cAkarI karI che, te tene badale huM barAbara ApIza. te nApharamAna orata tArI ADe Avaze nahi. samazeramiyAM rAtadahADe tAruM ja dhyAna dharaze; tArApara te phidA karaze. jo huM tane eka tAvIja maMtrI ApIza, te tuM darareja tArI pAse rAkhaje. zukravAre tene lobAnane dhupa Apaje, ane pIranI daragAha para jaI pUla caDhAvaje. samajI?" "jI, maulAnA! huM barAbara ema karIza." "vAra te jAva, have baMne jaNa pitApitAnA kamarAmAM jaI ArAma karo. paNa pahelAM eka sAnI khayarAta karAvI jAo." bane jaNIo kahyA pramANe karI cAlI gaI. jatAM jatAM sajhana belI - "ali ! bA, maulAnA! te kharekhara ghaNuM hoMziyAra jaNAya che je le, nigoDI! hoMziyAra na hoya to AkA ApaNane tenI eTalI baradAza karavAnuM kahe kharA ke ?" "hA, paNa alI sejhana? eNe tArA jamAlanuM nAma zI rIte jANyuM? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janmadina kema na jANe? namIne ilma jene hAMsila hoya, tenAthI zuM zuM hoya che? teo kanI te bhaviSya eka kliAbanA pAnAnI mAphaka vAMcI zake che." khare, tema na hoya te, ApaNuM AzakanA nAmanI emane kayAMthI khabara paDe ?" . paNa jeje, kAle tAvIja letAM cUktI nA. ne bhUlI gaI te tAruM nasIba kyuM ja samajaje." kAle savAre mAlAnAnI sevA karI, khuza karI tAvIja mAgI laiza." ema vAto karatI pitAnA oraDAmAM jaI te banne jaNIo suI gaI. teo rAtanA nidrAmAM madhura svama jevA lAgI. e svamamAM pite eka rAja-vaibhavanI mAlika che, dAsadAsIo sevAmAM hAjara che, ghera hAthIo khule che, bAMdIe sevA uThAve che, evAM aneka svamAM jevA lAgI. ANI tarapha saiyada nidrAnA jhekamAM lapAI, A duniyA ke paraduniyAnI ciMtA tyAgI ArAmathI vismRtimAM paDyA. Ama te bhavya vizALa mahelanA dareka bhAgamAM sarva jaNa zayyAmAM paDI nidrAne svAdhIna thayA hatA, te vakhate mahelamAM mAtra eka ja jaNa jAgatuM hatuM, ane te dilazAdakhAnAma. Aja tenA manamAM aneka prakAranI ciMtA thatI hatI. bahAra paheregIra pAhare pharatA hatA; cekIne ghaTe vAgato hato. te sivAya saghaLe niHstabdhatA vyApI hatI. 0@ 18 prakaraNa 6 huM janmadina A raunaka mahelamAM bhAre dhAmadhuma che. Aja maleka mubArakane janmadivasa che, ane tenI khuzAlImAM teNe ghaNuM mANasene AmaMtraNa mekalI ApyAM che. Aja rAtre nAcanI beThakamAM gAnanI laharIo uDavAnI che. zarAbanI relamachela thavAnI che. A sarvenI taiyArI atyArathI ja thavA mAMDI che. mahelanA je bhAgamAM mijalasa thavAnI che, tene sAphasupha karavAmAM Avyo che. jamIna para paga aMdara sarI jAya tevA mulAyama gAlIcA pAtharavAmAM AvyA che. tepara mUlyavAna gAdI takiyA yathAsthAne geThavavAmAM AvyA che. bhatA para nayanaraMjaka vastuo ane hathiyAre goThavIne TAMgyAM che. hAMDIo, gumara ane divAlagIrImAM rezanIne mATe goThavaNa thaI gaI che. AjanA A apUrva jalasAmAM koNa koNa AvavAnA hatA ? sustAna kulikhAM, rahematakhAM, caMgejakhAM, saradAre, are jaMga vagere nAmAMkti umarA, mahekamAnA mANase vigere AvanAra hatA. jeo gAnapriya hatA paNa AmaMtraNa maLyAM nahatAM, teo paNa koI oLakhItA pALakhItAnI siphArasathI AvanAra hatA. kAraNa ke Aja tAMjoranI nAcanArIo ane irAnanI gAnArIonAM gAna ane nAcanI apUrva sevA hatI. A uparAMta Aja begamamahelamAMthI paNa keTalIka strIo AvanArI hatI. temane sAMbhaLavAne mATe baMdobasta karavAmAM Avyo hato. A AvanAramAM ApaNuM pUrva paricitA dilazAdakhAnama hatI. keNa jANe zAthI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 44 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa khayarunnisA tarapha tene sadabhAva nahato. te bhAgye ja raunaka mahelamAM jatI hatI. ekAda bevAra kAma prasaMge AvI hatI, paNa te vakhate paNa khayarunnisA sAthe jhAjhI vAtacIta karatI nahi. Aja teNe maleka mubArakane maLavAno nizcaya karyo hato, ane teNe pitAnA pitAnI khAdezane maMjUra karI tenI sAthe lagnamAM joDAvA nakkI karyuM hatuM. paNa AthI khayarunnisAnuM zuM thaze? jyAre A vAta tenA jANavAmAM Avaze tyAre te zuM nahi kare ? dilazAdakhAname, mubArakanI khAnagI mulAkAta laI, tenI sAthe vAtacIta karI levAne, te kAgaLa pAcho laI cesa goThavaNa karavAnuM TharAva karyo hato. sultAna kalikhAne tenA A nizcayanI khabara nahatI, ane jyAre teoe AjanI mijalasamAM javAnI vAta karI tyAre dilazAdakhAnane paNa potAnA pitAne jaNuvyuM ke, te paNa potAnI bAMdI sAthe jalasAmAM javAnI che. mijalasa jAmavAne thoDI vAra hatI; tyAra pahelAM Aja khayarunnisA TApaTIpathI zaNAgarAI hatI. teNe hamAmakhAnAmAM sugaMdhI dravya meLavI aMgabhaMjana kIdhuM hatuM; snAna bAda badanane svaccha karI, tenA mahAparanI cAmaDI sApha karI, bhavAM ane rezamI pAMpaNo samArI hatI. tenA lacchAdAra rezamI bAlane vinyasta karI -- samAryA hatA, ane tepara hInAne arka lagAvyo hatomadhya bhAgamAM seMthI pADI tepara hIrAnI dAmaNI bAMdhI hatI; nAkamAM natha ane kAnamAM hIrAnAM jhumaNuM dhAraNa karyA hatAM; gaLAmAM motI ane nIlamanI mALA hatI; teNe jarIne IjAra, badiyana ane nIla sADI dhAraNa karI hatI; tenA ghUMghaTamAMthI tenuM meMha apUrva zobhA ApatuM hatuM. jANe AkAzanI meghamALAmAMthI caMdra ekAeka jhaLakI uThe, tema tenuM meM jaNAtuM hatuM. te ramaNInuM badana Aje apUrva zobhA dhAraNa karI rahyuM hatuM. nava prakuTita gulAbanI kaLI samAna te lAgatI, ane jenAranA manane sauMdaryanI bhabhakamAM AMjI nAMkhatI hatI. te ubhI ubhI AyanAmAM pitAnI dehalatAne nIrakhatI hatI. evAmAM cAMda tyAM dAkhala thaI, ane bolI: bI sAhibA ! hunnara padhAre che." te ramaNae pitAnI najara pheravI, ane joyuM to ijhAmudaulA netAnI vAra tenA mukha para smita hAsya khelavA lAgyuM. Aja IkkAmudolAe paNa kALajIpUrvaka pozAka dhAraNa karyo hate. mAthe baMdhabesto pAgha, zarIrapara jhINuM aMgarakhuM ane ijAra hatI; kamaramAMthI vAMkI taravAra laTakI rahI hatI. tenA cAlavAnI chaTA era hatI. tenAmAM eka evI manamehaka chaTA hatI ke, sAmAnA manapara vilakSaNa chApa pADatI hatI raNasaMgrAmamAM je capaLatA ane pUrti tenAmAM AvatI, tevI ja capaLatA ane saMskRti ezagAhamAM paNa jaNAtI hatI. khayarunnisA joI rahI, paLabhara tenA sAmuM joI rahI. tenuM yauvana, tene utsAha, tenI viracita chaTA, tenI cAlavAnI mehaka chaTAe tenAM mana para chApa pADI. punaH tene bhUta kALanuM smaraNa thayuM. vaLI tene yAda AvyuM ke, rAjyamAM AjakAla je bAjI khelAya che, temAM AnA pAsA savaLA paDavAnA che. kadAca bhaviSyamAM tailaMgaNunI hAkemI enA nasIbamAM Ave, ane prArabdha prabaLa hoya te svataMtra rAjya paNa jamAve. teNe joyuM ke, "sultAna kulikhAnI paDatI AvavAne Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janmadina 45 vAra nathI. tenAM bhAgyane tAro astamita thavA mAMDyo che. paNa, paNu, A khAkhatamAM maleka sukhArakaneAja vAMdhA che.' te jANatI hatI ke, maleka sukhAraka jo te kAgaLa ikAmuddaulAnA hAthamAM nahi mUke te sultAna kulikhAMne vAMkA vALa thavAnA nathI, ane te kAgaLa sukhAraka tenA hAthamAM mUke, e banavA dvega nathI. mubAraka, kapaTI subArake dilazAdakhAnamanI sAthe varavAnI mAgaNI karI hatI. sultAna kulikhAMe je te mAgaNI kabula rAkhI te ApaNA zA hAla thavAnA? ane zuM te rakhAyata banAvavA dhAre che ? maleka sumArakanI A vAta smaraNamAM AvatAM ja tene tenApara tiraskAra AvyA. te subArakane cAhAtI hatI, peAtAnA jIgara| nivAjratI, ane tene A badale ! teNe svapne paNa dhAryuM na hatuM ke, maleka sukhAraka dagAbAjI - karI ramata ramI jaze. paNa teNe chUpAine je sAMbhaLyuM hatuM, teparathI tenI khAtrI thaI hatI, ke mukhAraka peAtAnA hetu sAdhavA zuM nahi kare? tene tenA vizvAsaghAtane purAvA maLyA hatA. teNe paDe te sAMbhaLyuM hatuM ane tyArathI tene prema 5TAI gayA hatA. tene tenApara dhikkAra chUTatA hatA, tene tenApara vera levAnI prabaLa AkAMkSA thaI hatI. tenA AkhA zarIramAM vairanI jvALA maLatI hatI. teNe nizcaya karyo hateA ke, huM malika sukhArakane AbaruthI bhraSTa karUM, tenI apakIrti kyuM te ja khayannisA kharI, Ama vicAramAM tene kAgaLanI khInA sUjhI AvI. tene manamAM lAgyuM ke, A vAta ThIka che. maleka sukhAraka te kAgaLa pA ApavA vicAra rAkhatA nathI, ane te temAMthI te peAtAnA lAbha kADhI levA mAge che, ane dilazAdakhAnamanI liphAzInA badalAmAM te kAgaLane vAparavA mAge che, e hakIkata ikrAmane jaNAvavI. ema karavAthI ikAmuddaulAnuM kAma thaze, ane puna: tenA prema saMpAdana karI zakAze. jo eka vAra tenA prema saMpAdana thayA te varaMgulamAM svataMtrapaNe ayazamAM divasa jaze. kulikhAMnA kAMTA sadAne mATe TaLI jaze eTaluM ja nahi, paNa te nimakaharAma maleka subArakapara paNa vera levAze. "Aiye, maheramAM !" hasIne khayarunnisAe javAba ApyA; kaheA, kAle Apane mATe sarva aMdekhasta ThIka hatA ne ?" jI, ApanI maherabAnI che. kAi paNa jAtanI taklIph nahatI." pyAre ikrAmuTThIlA ! keTalIka gupta khInA mArA jANavAmAM AvI che, ane huM dhAruM che ke, tethI tamane lAbha thavAnI vakI che." "C gupta khInA !" Azcaryacakti svare iMkrAmuddIlA khelyA, "ane te mArA lAbhanI !" "hA jI, ApanA lAbhanI, kaheA tA kahuM." "ApanI jevI marajI, keAinI gupta vAta parANe jANavA huM icchA karatA nathI." "tame karo yA na kare, paNa mane ApanuM hita priya che." "khAnu sAhibA ! e ApanI meATI meherabAnI che." khayannisA tenI pAse sarI dhImethI kheAlI, "jIe, dhyAna rAkhajo, maleka tu sukhAraka ApanI sAthe dagAbAjI ramavA mAge che." "ema ?" sthira dRSTithI tenA sAmuM joi ikrAmudaulAe kahyuM. "hajarata ! Apane mArA kathanathI seheja paNa Azcarya lAgatuM nathI e zuM?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa IkAmudaulA haste. "maleka mubAraka mArI sAthe dagAbAjI ramavA mAge che, enI sabUta zI che?" sabUta ! mArI pAse pUratI sabUta che. kAle rAte thayelI vAtacIta meM sAMbhaLI che, eTaluM ja nahi, paNa sultAna kalikhAMe Apa je kake lAvyA hatA tenA para daskata karI ApI lakhI ApyuM che ke, teo potAnA zAha pratye bevaphA thavA taiyAra che." ikAmudaulA! , paNa tarata ja AtmasaMvaraNa karI hasIne javAba Ape: bAnu sAhibA! Akhare Ape chUpAIne vAta sAMbhaLI? Ape lIdhelA kAsama pALyA nahi ne ?" ikAmudaulA! e sarva kene mATe karyuM, zA mATe karyuM, te zuM Apa jANatA nathI ? huM nahatI dhAratI ke, mArI vaphAdArIne mATe Apa A pramANe tAne mAraze. huM jANatI hatI ke, Apa ahI jarUrI kAme AvyA hatA, ane Apane maleka mubArakakhAM sAthe khAnagI kAma hatuM. paNa Apa maleka mubArakakhAne oLakhatA nathI; huM sArI rIte oLakhuM chuM. te ApanI sAthe dagAbAjI karI, potAnuM kAma kADhI levA mAge che. te Apane e kAgaLa pAcho ApavA irAdo rAkhatA nathI. te bhaluM haze te sultAna kalikhAe dakta karyA che, te vAta Apane jaNAvaze ja nahi; Apane tarakaTI jAhera karI te pitAnuM kAma kADhI leze, rAjyanI sAme baMDa uThAvavAne Arepa mUkI Apane keda karAvaze; kadAca ApanI jAnane paNa che ke pahoMcADaze. ImAmudaulA, yArA IkAma ! te kAgaLa kyAM che te huM jANuM chuM, ane khAtrI rAkhaje ke, mArA vagara anya koI Apane te svAdhIna kare ema nathI." eTaluM kahI khayannisA nIcuM joI rahI. ijhAmudaulA tIkSNa dRSTithI tenA sAmuM joI rahyo. tenA upara leza paNa vikAranI chAyA prasarI nahi. keI nabaLA mananA mANase dagAbAjInI vAta sAMbhaLI gusse jaNAvyuM hota vA pitAne mATe ciMtA darzAvI hatI, paNa ijhAmudaulAne cehere pUrvavata zAMta hatuM. teNe vikArahIna ane lAgaNIrahita svare kahyuM - Apa kaho cho ke, te patra tame mane svAdhIna karavA zaktimAna cho, vA, te Apa tenA badalAmAM zuM icche che ?" "kaMI ja nahi. mane badalAnI apekSA nathI." IkAmudaulA sehe ja hasyo. "bAnu sAhibA ! huM nathI dhAro ke, Ape niHsvArthapaNe e sarva karyuM hoya. kevaLa mArA hitanI khAtara Ape e eAraDImAM saMtAI jAgaraNa karI ATalI taklIpha uThAvI hoya, e banavAjoga nathI." -- khayarunnisAe reSavyajaka svare kahyuM, "hajarata! huM cAra nathI. Apane mArI eTalI paNa kadara nathI? yAhu khudA !" eTaluM kahetAM tenI AMkhamAM jhaLajhaLiyAM AvyAM. " mArI mahenatane A badale! mArA kahevA para Apane eTale vizvAsa nathI. Aha! ijhAmudaulA, Apane kayAMthI vizvAsa hoya ? Apa kRra che, berahama che, bekadara che." "mApha kare bIsAhibA ! mArA ema bolavAnI matalaba ApanA dilane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janmadina 47 dukhavavAnI nahatI. Apane mAThuM lAgyuM hoya te kSamA kare. je te patra kharekhara ApanI pAse hoya to te mATe svAdhIna kare. kAraNake Apa te jANe che ke, te patra mAre che. te maleka mubArakane paNa nathI, tema ja Apano paNa nathI." khayavisA jarA AdhI sarakI. kema bAnusAhibA! mAruM kahevuM zuM khoTuM hatuM? Apa badalAnI AzA khe che ?" khayarunnisAe kaMI paNa javAba Apyo nahi. te tene gaLe vaLagI, tene pitAnI bAhulatAmAM bhIDI dIdhe, ane rUddhako, azrasiddha nayane tenI tarapha joI dhImethI belI, "pyArA kAma! mane kaMI ja AzA nathI, huM kaMI mAgatI nathI; mAtra huM Apane prema mAguM chuM. Apa pUrvavata mArA para sneha kare, e ja mArI yAcanA che." te ramaNunA sparzathI kAmudaulA romAMca anubhavavA lAge, tenA zarIre kalpa thavA lAgyo. te ramaNInuM apUrva saudarya, vilAyelA kamaLa jevuM mukha, dayAdri premapipAsu AMkhe, tenA hRdayanA marma bhAga para AghAta karavA lAgI. te mahA kaTe AbhasaMvaraNa karI, tenA bhujapAzamAMthI mukta thayA. tenI dhaDakatI chAtIne alaga karI kahyuM, bAnu sAhibA ! zAMta thAva. Apa jANe che ke, ApanA dila para anyane akhIyAra che. A uparAMta hajI Ape maleka mubAraka dagAbAja che, ema siddha karyuM nathI. jyAM sUdhI Ape te patra mArA hAthamAM mUkyuM nathI, jyAM rasUdhI te patra5ra sultAna kalikhAMe daskata karyA che ke nahi te meM joyA nathI, tyAM sUdhI ( maleka mubArakane dagAbAja tarIke mAnavA nA pADuM chuM. bAnu sAhibA ! kevaLa zabda, e sAbItI nathI. kAle Ape mane sAcI vAta karI na hatI. Ape kasama lIdhA, te paNa Ape pALyA nahi ane te guma oraDAmAM jaI badhI vAta sAMbhaLI. kahe, Apa ja kaho, ke ApanA kahevA para huM kevI rIte vizvAsa karuM?" pyArA ! tamane hajI mArA kahevA para etabAra nathI ne? IjhAmudaulA ! Apa mane tarachoDe nA. pyArA! je mAruM jIgara cIrI batAvAtuM hota to Apane dekhAData ke mAruM jIgara bolaba ApanA yArathI bhareluM che. A sinAmAM mAtra ApanI ja mUrti virAjamAna che. Apa cAhe te dhAre, paNa Apane mATe huM prANa kADhI ApavA taiyAra chuM. kAma, pyArA IkrAma! Apa te gherAnI vAta bhUlI gayA cho, paNa huM te visarI nathI, ne vIsaravAnI nathI. ahA ! Ape te vakhate zuM kahyuM hatuM te yAda che? Ape zAM vacana ApyAM hatAM te yAda Ave che? hAlA! huM tamane bhUlI nathI ne bhUlavAnI nathI." -- "paNa, bAnusAhibA ! mArA jevA bAda Ape bIjAnI sAthe zAdI karI, "kabula, kabula; paNa te meM mArI rAjIkhuzIthI nahi. mane tema karavAnI pharaja paDI, temAM huM zuM karuM? zAdI vakhate paNa mane ApanuM ja dhyAna hatuM, Apane ja cehere mArI AMkhe AgaLa ramI rahyo hato, mAre AtmA Apane ja jhaMkhate hato. lagna te mAtra nAmanuM ja hatuM." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naka mahelanI rAjakhaTapaTa vAraM, Apa kaho cho tema hoya, te paNa sAdI karyA pachI ? Apa ahIM AvI rahIne maleka mubArakane AzA ApI. khayarunisA ! je tArA aMtaramAM mAre mATe lAgaNI hatI, te te Ama zA mATe karyuM ? je jarA saburI rAkhI heta, thoDI vATa joI hota, sukhaduHkhe thoDAM varSo kADhayAM hota to Aja tAre ane mAre prema saMlagna thaye heta. paNa have--" "paNa have Apa mane cAhAtA nathI ema ja ne ?" "kacaDAyelI sApaNanI mAphaka cheDAI belI." Apa mane dhikkAre cho-Apa mArI avagaNanA kare che, nahiM vAraM?" "huM Apane dhikkAratA nathI, tema ApanI avagaNanA paNa karatuM nathI. eTaluM ja kahyuM che ke, tuM tArA khAvidane choDI ahIM AvI. te gujarI gayAnI vAta AvI che, to have tuM tArA para prema karanAra tarapha bevaphA na thA." mane cAhanAra ! mane cAhanAra koNa che? Apa zuM maleka mubAraka tarapha IzAre kare che? je Apa enI tarapha IzAro karatA ho te tema karavAmAM ApanI bhUla che. kadAca kSaNabhara ema mAnI lauM ke, teo mane cAhAya che tethI zuM? cArA kAma ! A duniyAmAM huM eka ja AdamIne cAhuM chuM, ne huM teno ja prema meLavavA icchuM chuM. duniyAmAM hajAro AdamI che tethI mane zuM? huM kadApi kALe maleka mubArakane mAruM dila ApavAnI nathI. huM mAre pyAra marajImAM Ave tenA para DhaLavA svataMtra chuM" bolatAM bolatAM te tarjanI UMjhavA lAgI. jANe tenA aMtaranA bhAgane keIe DaMkha mAryo hoya, tema vedanAvyaMjaka svare bolI, "huM, hA nasiba ! huM jenA para prema karuM chuM, jenA para mAre prANa evArI nAkhuM chuM tene mArI leza paNa paravA nathI." eTaluM kahI lalATapara hAthavatI AdhAta karyo. jyAM sudhI maleka mubArakane vizvAsaghAtI TheravavAne mArI pAse pramANu nathI, tyAM sudhI huM tenA premanI ADe AvIza nahi. avazya lAgaze te bAnuM sAhibA ! huM te patranI yogya kiMmata ApI kharIdI laIza. kahe, bole, Apane te patranA badalAmAM zuM joIe che?" IkAma, IDhAma! Apa mArA hRdayane Ama pagataLe kacaDe nA. huM te patra lAvIne ApanA hAthamAM mUke to te ApanI khAtrI thaze ne? je huM maleka mubArakanI nIcatA, dagAbAjI Apane pUravAra karI ApuM to pachI Apane kaMI kahevAnuM raheze nahi ne? pyArA IkAma, mArI AMkhanA tArA, mArA jIgaranA jIgara ! mane kaMI joItuM nathI. Apa cAhe cA tiraskAra kare, paNa huM to Apane ja cAhavAnI, huM AvI ApanAM caraNamAM paDIza, ApanI pAse premanI bhIkha mAgIza. dayAnI yAcanA karIza. huM nathI dhAratI ke, mane tarachoDI kADhe evA Apa nidhura che. nA, nA tema ApanAthI kadApi banavAnuM nathI. huM cAlI, A paLe ja te patra laI Apane svAdhIna karuM chuM. bAdamAM je maleka mubAraka mAre tiraskAra kare te tame mAruM rakSaNa karavA samartha che. huM joIza ke, tenI dagAbAjI kyAM sudhI cAle che? teNe hajArene ramADyA che, paNa te Apane kevI rIte ramADe che. tenA dahADA have bharAvA mAMDyA che, tene pApane dhaDe phUTavA Avyo che. IkAma, IkAma! huM mAtra ApanI dayA, mamatAnI AzA rAkhuM chuM." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ janmadina 49 iMkrAmudaulA digaMmUDha tyAMja ubhA rahyo, te vicAra karavA lAgyA ke, "khyarunAsA kaMI kapaTajALa tA racatI nahi hoya? nA, nA, tema zA mATe kare? ane kare teA te temAM navAI jevuM paNa zuM hatuM? teNe je dagAbAjInI vAta karI te kharI hatI? zuM maleka sukhAraka uMDA pANImAM utArI vizvAsadhAta te nahi kare?" tenA aMtaramAM khayannisAnA kahevA badala kaMika khAtrI thavA lAgI. tenuM lAgaNI bharyuM AlavuM, tenA dehanI avasthA, tenA pratyeka kheAla tenA aMta:karaNanI guphAmAMthI nIkaLatA hatA ema tene lAgyuM. te maleka sukhAraka chellI ghaDIe prapaMca ramI jAya te mAruM zuM thAya, te saMbaMdhI tene ciMtA thavA lAgI. jo hAtha AvelI khAjI maleka sukhAraka mArI jAya te bhaviSyanI saghaLI AzApara pANI pheravAya -upachIti thAya te nUddI. sultAna kulikhAMnI paDatI thAya te thAya, paNa sAthe jema khayarUttisAe kahyuM hatuM tema thAya te maleka sukhAraka varaMgulanA bhAvI hAkema ane? paNa,--paNa jo te kAgaLapara sultAna kulikhAMe dRkta karyAM hoya, ne te patra tenA hAthamAM Ave te tene peAtAnI murAda khara ANuvAmAM vAra lAge nahi, ne khacaruttisAnA tenApara bhAre upakAra thAya, emAM saMdeha ze? vaLI te AnA badalAmAM zuM mAgatI hatI? eka ja cIja: tenA prema. eka vakhate te tene cAhAta hatA, ane te paNa tenA premane Adara ApatI hatI. hajI paNa niHsvArthapaNe te tema karatI hAya, ema kema na bane? vaLI khayarUtrisAmAM zuM nathI ? rUpamAM te sAmAnya nathI, tenuM cauvana paNa vItI gayuM nathI, ne buddhimatI che. tenAmAM mehakatA che, sauMdarya paNa sAmAM mANasane AMjI nAMkhe evuM che. tenA rArIranA halanacalanamAM eka prakAranI AkarSaNa kare tevI mAhinI che, paNa te kadAca maleka jIkhArakane mATe tenA kAmamAM sahAyabhUta thavA mATe kaMI ramata ramatI hAya tA?" AvA vicAra tenA manamAM doDatA hatA eTalAmAM naNe te tenA vicAra jANI gaI hAya tema hAtha pakaDI kheAlIH--"huM te patra atara ghaDI lAvI Apane ApuM chuM. Apa mArUM kahevuM kabUla rAkhaze, enA mane bharUsA che." (6 samra,'" ikrAmudaulAe kahyuM. cUpa," khayarUttisAe javAba ApyA, ane te bAraNuM udhADI javA lAgI eTalAmAM cAMda dAkhala thaI. teNe khayatisAnA kAnamAM kaMI kahyuM, ane IkrAnudaulA tarata tyAMthI cAlI gayA. sta IMkrAmudaulA nIce AvatA maleka sukhArakane maLyA. te Aja suMdara peAzAkamAM sajja thayA hatA; suMdara pAga mAthApara dhAraNa karyo hatA, DAkamAM meAtInI lAMbI mALA hatI; tenI keDa baMdhamAM sunAnA myAnamAM jamaiyA hatA, tepara capana paheryuM hatuM, ane kamare taravAra laTakatI hatI; intara hatA. tenuM unnata lalATa, aNuiddAra nAsikA, tAi vakSa ane vIreAcita dekhAva ramaNI hRdayane lubdha kare tevA hatA. tenA dIrgha aNiyALAM nayanamAM jAduI zakti hatI, ane damAsanI kaTArIthI paNa kAtila dhAra zithila ramaNI hRdayane vhAra karavA cuke tevI na hatI. tenA ceherAmAM kuTilatA ane vilAsItA spaSTapaNe vyakta thatAM hatAM. ahA, Apa taiyAra thaI gayA chene ?" maleka sukhArake hastAM hastAM kyuM. " jI, Apane mubArakabAdI ApuM chuM. khuzatAlA Apane hamezAM tarakkI Ape ema icchuM chuM. "" k 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa ' " inAyata che ApanI ane zukra che te paravaradegAranA ! hajarata, khaca nisA evA thaI e kharI vAta che?" 10 "" "meM ema sAMbhaLyuM che, ane te kharI vAta heAvAnA saMbhava che," "tamane lAge che ke, huM khayannisA sAthe nekAha karIza?" "hajarata ! mane zuM lAge ? paNa kadAca ema bane te emAM khoTuM zuM che? khayannisA eka hasina ane khurAadA orata che. te buddhimAna che." "te buddhimAna che kharI. mane kaMI tenA tarapha bhAva paNa che, chatAM kaMika mArUM mana pAchuM The che. meM khayarUtrisAne Azraya ApyA che, tenuM kAraNa e ke tenI dUranI sagI ahIM che, ane tene te vakhate AzarAnI jarUra hatI. mArUM mana tenI tarapha vaLavA mAMDyuM hatuM, ane mane eka vakhata ema paNa lA hatuM ke huM tenI sAthe zAdI karIza, paNa have mAre vicAra pheravAI gayA che." kAraNa ? " iMkAmukailAe pUchyuM. tr kAraNa ke kaMI khIjeja sthaLe mAre lagna karavA vicAra che. sultAna kulikhAMnI dIkarInuM nAma sAMbhaLyuM che ? " <6 'kANu ? dilazAdakhAnama ? " jI hA, teja, te bahetanI hUra che. ahAhA! zuM tenuM sauMdarya che! zuM tenI nAjoadA che!!" ' paNa hajarata ! Apa ghaNA vakhatathI khayarUnAisAnA hRdayamAM AzA siMcatA AvyA che. tenuM kema?" "tenuM zuM? eka nahi paNa hAra umedavAra tenI sAthe paraNavA taiyAra che. eka vakhata huM tene cAhAtA hatA, paNa te jamAneA vahI gayA. joza AvyA utarI gayA. jyArathI dIlazAdakhAnama mArI dRSTie paDI tyArathI meM tenI sAthe lagna karavA pratijJA karI che. zAdI chuM teA tenI sAthe, nahi te khassa A jIMdagI emane emaja vyatIta karavI. atyAra sUdhI mArI mAgaNInI te avagaNanA karatI AvI che. Aja sudhI teNe paNa mArI tarapha anAdara batAvyA che. paNa Aja te mArI mAgaNI kabula karaze, tema karyAM vagara tene TakA nathI" "hujUra ! jo Aja sudhI te nA pADatI AvI che te Aje ApanI mAgaNI svIkAraze enI khAtrI zuM ? strIenAM mana caMcaLa ane svabhAva haThIlA heAya che. eka vAra jo nA thaI, te pachI hA, bhaNAvavI mUzkela thaI paDe che." " ApanuM kahevuM yathArtha che. strIone svabhAva tevA hAya che kharA, paNa sultAna kulikhAMne mArI marajI virUddha javuM pAlave ema nathI. tee mArA icchAne A bAbatamAM te AdhIna thaze. tee mArA sapATAmAM evA AvyA che ke, teothI cuMke cAM thaI zake ema nathI. dIlazAdakhAnama beparavA che, paNa tene tenA pitAnuM zuM mAnyA vagara chUTako nathI. khaLe nahi tA kaLe, tene ronaka mahelamAM vasavuM paDaze. strIonA manane kAbumAM levAM, e ramata vAta che. e kaLAmAM mane zikhavADavuM paDe ema nathI. vA, paNa huM jarA begama mahelamAM jaI AvuM. Apa sidhAveA, kAraNa ke gheADI vAramAM mahephIla jAmaze." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijalaza pa eTaluM kahI maleka mubAraka tyAMthI cAlI gaye. - je maleka mubArake IjhAmudaulAnI tarapha joyuM hota to te coMkI jAta. tenA para rezamizra ciMtAnAM cinha ati spaSTa jaNAtAM hatAM. te pitAnA manamAM vicAra karavA lAgyA ke, "A manuSya mane madada kare e AzA nathI. A svArthI mANasa kadi pitAne svArtha tyAgI zake e banavAnuM nathI. khayarunnisAnuM kahevuM kharuM hatuM. tene kaMIka khabara paDI hevI joIe, je te jANatI hovI joIe ke, maleka mubAraka dilazAdakhAnamane cAhAya che. maleka mubAraka khayarunnisAnI sAthe saMbaMdha rAkhavA mAgatA nathI, enI ene pakkI khAtrI thayelI hovI joIe. tethI ja te mArI pAse pharIthI AvI, pitAne jUno prema darzAvI, taka sAdhI levA icche che. ema vicAra karato IzcAmudolA tyAMthI pasAra thayo. prakaraNa 7muM mijalaza - raunaka mahelanA susajajIta pramedabhavanamAM dudhanA phINa jevA gAditakiyApara mANasa jyAM tyAM pAsa goThavAI gayA hatA. bhIMtane aDoaDa madhya bhAgamAM maleka mubAraka, sultAna kulikhAM, ImudaulA, samazerajaMga, nauzirakhAM vagere goThavAyA hatA. temanI pAchaLa paMkhA nAkhanAra vagere khidamatagAra ubhA hatA. bIja mANasa potAnI sthiti ane mobhA pramANe besI gayA hatA. te vizALa oraDAmAM ubhA rahevAne jarA paNa mAga na hatA eTalI mANasenI ThaTha jAmI hatI. rezanInA jhagajhagatA kiraNamAM be tAMjorI nAcanArI dAkhala thaI. jANe ekAeka vijaLInA camakArAthI coMkI uThe tema sabhAjane coMkI uThayA. AvanArIonuM navapraphuTita gulAbanI kaLI samAna ananya saudarya, tenI nAjUka dehalatA, tepara dhAraNa karelA AchA alaMkAra tarapha sabhAjane Azcaryacakti nayane joI rahyA; te vArAMganAoe lAMbA ghAgharA, ne jhINuM ambara dhAraNa karyuM hatuM. tenA senerI velabuTApara dIvAnA rahimane prakAza vakrIbhavana thaI khelate hatA. kezadAmanI guMthelI laTa nitaMbane sparzatI sApaNanI mAphaka DelatI hatI. suMdara mukha, unnata lalATa, rezamI pAMpaNo, nAnAka aNiyALuM nAka, sukomaLa bAhu, caMpaka samAna aMguliya, surUcAdarzaka vastrAlaMkAra AdithI darzakavaMda aMjAI gayuM. sAraMgIne sUra nIkaLe, tenA sAthe tabalA maMjIrAne svara mizra thavA lAgyo. samasaMjJApaka apAMga bhaMgI AraMbhI, gAyikAe nRtyanI zarUAta karI. tenI suMdara dehalatAnuM Delana, kuTila kaTAkSanI bhAvavyaMjanA, aMgavikSepamAM layabadha darzakanuM mana AkarSavA lAgyA tenA pagamAMthI madhUra dhUdharIne karNa priya raNake tenI sAthe kuta, madhya ane vilaMbita pagavikSepa mana para jAduI asara karavA lAgyo. zrotAjane pitAnuM bhAna visarI "vAhavAhane pakAra karavA lAgyA. have teNIe nAnaka adAthI bhAvavyaMjanA zarU karI. mAthA para pANInI bharelI maTukI rAkhI, nAcavA lAgI tenA zarIra paranuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa ekaNuM pharaphara karavA lAgyuM. tenA aMgamaroDathI jANe kusumalatA TuTI paDaze e bhAsa thavA lAgyo. nAcatAM nAcatAM pagamAM kAMTo vAgyo, ane tenI tIvra vedanAthI prANune pIDA thatI hoya ema, ekAeka kumaLI kadalIlatA pavananA tephAnane lIdhe TuTI paDe tema jamIna para paDI gaI; paNa Azcarya te e hatuM ke na tenI maTukI paDI, ke naM temAMthI pANInuM TIpuM paDyuM. A nRtyathI sabhAjana jema vINApara sarpa mehita thAya tema maMtramugdha stabdha banI gayA. tyAra pachI bIjI jAtanA nAca batAvyA temAM keTalAka dhArmika nAca prANaspazI hatA. tenuM nAjuka badana kulanI peThe mRdu gatithI dhrujatuM hatuM. keI nAcamAM mAtra tenA zarIranA amuka avayavanuM je kampana thatuM hatuM, paNa te evuM te mane hArI hatuM ke AlAkanI nAcanArI nahi paNa IMdranI kaI asara utarI AvI che, evo bhAsa thatuM hatuM. nAca pUre thatAM thoDI vAramAM teNe gAyananI zarUAta karI. vasaMta samaye kokila paMcama sUrathI vana gajAvI mUke tema tenA kinnarakaMThamAMthI nIkaLatI svaralaharIe sabhAjanene AnaMdasAgaramAM nimajijata karyA. gAnArIe jayadevamaNuta gIta goviMdamAMnI cIja cheDI: vasaMtarAge rUpakatAle aSTapadI 3. lalitalavaMgalatA parizIlanakemalamalayasare, madhukaranikarakarakhitakilakUjitakuMjakuTIre; viharati haririha sarasavasaMte, nRtyati yuvatijanena sama sakhi virahijanasya dute. dhruva umadamadanamorathapathikavaghUjanajanitavilApe; alikulasaMlakusumasamUhanirAlabakulaklApe. mRgamadasaurabharabhasavazaMvadanavadalamAlatamAle; yuvajanahRdayavidAraNumanasijanakhacikizukajAle. madanamahIpatikanakadaMDarucikezarakusumavikAse; militazilImukha pATalipaTalakRtasmaratUsuvilAse, vigazitalajitajagadalekanataNukaNakRtahAse; virahinikRntanakuntamukhAkRtiketakidantaritAze. mAdhavikAparimalalalite navamAlatijAtisugandho munimanasAmapimehanakAriNitaruNakAraNubandho. phuradatimuktalatAparirazmaNamukulitapulakita cUte; vRndAvanavipina parisaraparigatayamunAjapUte. zrI jayadevabhaNitamidamudAyatu haricaraNasmRtisArama; sarasavasantasamayavanavarNanamanugatamadanavikAra. . 8 gAyanasada baMdha thayA. mijalasamAMnA mANase thoDI vAra gAnArIone ArAma ApavA ane pete jarA vizrAMti levA uThayA. maleka mubAraka potAnA sarakhA mANaso joDe pAsenA kamarAmAM jAme argavAnI uDAvavA lAgyo. khuzamIjAjamAM AvI mubArake kahyuM. yAre masta hAphijha kahe che te khare che ke Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijalaza zarAbe takha de sAkI ke marda aphagana bUad raza, ke tA lakhI bi AsAyama je duniyA ja zare zaraNa birAdaro" bIjAe umeryuM ke, "ahA A jAmezAbamAM kaMI jAduI asara che. te raMjane dUra kare che, navuM vana bakSe che, AMkhamAM ajaba nara Ape che." ANuM tarapha zarAbanI raMgarela uDatI hatI te vakhate ikkAmulA begama mahelamAM javAnA mArge AgaLa bIjI bAjunA oraDAmAM beThe beThe vicAra karate hato. "varaMgula zA mATe Avyo chuM? zuM jIvanasakhIne zodhavA mATe ? nA, rAjakIya kAmane mATe Avyo chuM. chatAM ramaNIonA kAvAdAvAne pAza rAjakIya bAbatomAM paNa lAgelo hoya che. ahA ! ramaNuM tArI sattA kevaLa purUSanA hRdaya para mAtra cAlatI nathI. game tema paNa je kAryane mATe Avyo chuM te prathama karI laI bane tyAM sUdhI Itara bAbatomAMthI mukta rahevuM ja joIe." ema vicArI mukta rahevAne TharAva karyo. te Ama vicAra karatA hatA eTalAmAM bhayabhIta hariNuMnI mAphaka eka yuvatI tyAM dAkhala thaI. tene jotAM ja IjhAmudolA Azcaryacakita ubhe thaye. te pitAnuM dehabhAna bhUlI gayA. te belI uThayo ke hara kaza ke dIda came u cUta phU. mahatasiba ke masta gIrada."t ahA, zuM te ramaNInuM apUrva saudarya hatuM? teNe pitAnI dehalatAne anurUpa sAdA alaMkAra dhAraNa karyA hatA. alaMkArathI tenA dehane zobhA maLatI hatI ke tenA dehathI alaMkArane zebhA maLatI hatI, te kahevuM kaThina hatuM. vAMcanAre A ramaNIne eka vAra joI che. eTale atyAre tenuM varNana karavAnI jarUra nathI. jANe ekAeka uMghamAMthI jAgRta thayo hoya tema thoDI vAre IjhAmudolA be -"keNu- dilazAdakhAnAma." "jI, huM Apane oLakhI zakI, ane Apa oLakhI zakyA nahi?" bAna Apane je kaMIka vakhata thaI gaye, ane Apa keTalAM badhAM pheravAI gayAM che !" "te kharuM, paNa huM Apane pIchAnI zakI. vArU, paNa Apa ahIM kayAranA?" traNeka divasa thayA. Apa parama divase ahIM AvyA hatA, nahi vAra?" "cha, Apa te vakhate ahIM hatAM?" "hA. Apa ahIM Aja mubAraka prasaMge padhAryA cho?" "kaMIka, tema kharuM," dilazAdakhAnane plAnatAthI javAba vALe. "zAhajAdI ! Apa udAsa jaNAve che. kema vArU " * aya sAkI! e zarAba Apa ke jemAM evuM jora hoya ke pahelavAnane paNu pADI de, sthI alpa samaya mATe A duniyA ane tenI upAdhithI ArAma pAmuM. ja jeNe paNa tenI AMkha joI te dareka pukArI yo ke darege kayAM che ke, A mastane pakaDI le. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa dilazAdakhAnama plAna vadane ijhAmudalAnI sAme joI rahI. dilazAdakhAnama kaMIka vilakSaNa prasaMge ijhAmudaulAnA seja paricayamAM AvI hatI, ane tyAra pachI e banene bhAgye ja maLavuM thayuM hatuM chatAM te IjhAmudolAnA guNathI ajJAta na hatI. rAjakuMvarI eka vakhate myAnamAM besI AvatI hatI, ne sAmethI gAMDe hAthI Avato hato. teNe myAne jamIna para pachADyo, ane eka bhAIne uMcakI uce uchAje; bIjA bhAI nAsI gayA, ane je vidyatvarAthI ijhAmudaulAe AvIne tene bacAvI na hota to tenA paNa prANane camaDhAramAM meklI Apata. dilazAdakhAna mane e purANa banAvanI smRti thaI AvI. tenA sAmuM jotAM tene ema lAgyuM ke, A manuSyanuM hRdaya kaMI judA prakAranuM che. tenI sAme jotAM tene aMtarAtmA bahAra nIkaLI jANe tene bheTavA jato hoya ema tene thayuM. IkAmu daulAnI AMkha jANe tene aMtaranI vAta kahetI hoya ema jaNAI. ahA! mANasanA nayanamAM kaMIka agamya bhAvasUcaktA evI hoya che ke vANathI paNa te vyakta thaI zaktI nathI. evA mANasane jotAM ja, jANe hajAra varSanuM oLakhANa hoya ema ApaNane lAge che. ApaNe AtmA tenA AtmA sAthe 2thI vicAranI Apale kare che. dilazAdakhAnane paNa atyAre AvI sthiti hatI. tene ema thaI AvatuM hatuM ke, mArA hRdayanA ubharA AnI AgaLa khAlI kara; enI sahAnubhUti meLavuM. zAthI ema thaI AvyuM ? te Izvara jANe paNa tenA manamAM evI prabaLa lAgaNI thaI AvI. kaMIka vicAramAM hoya tema te belI nahi; ke cAlI nahi. te cupa ubhI rahI. te maMtramugdha manuSyanI mAphaka tenA sAmuM joI rahI. bAnu! Apa maleka mubArakane cAhe che?" dhImethI ijhAmudaulAe pUchyuM. huM? chI: mArA kharA jIgarathI tene dhikkAra chuM" maMda svare dilazAdakhAnane javAba Ape. chatAM Apa ahIM tene premanI AzA ApavA AvyAM cho ! Apa tenI sAthe nakAha karavA taiyAra che ema jaNAvavAne mATe ja ahIM AvyAM che, e kharI vAta?" dilazAdakhAnama ekAeka coMkI uThI; tene zarIre jANe kempa thatuM hoya ema lAgyuM. te kSaNabhara IjhAmudaulAnA sAmuM TIkIne joI rahI ane bolI - "hA, tema karyA vagara chUTako nathI; mArI marajIthI ke rAjIkhUzIthI nahi." "bAnu! je A gulAmathI ApanI kaMI paNa sevA bajAvI zakAya tema heya te tenI taravAra, tenuM baLa ane tenI jIMdagI ApanI sevA mATe taiyAra che." tenI khAtrI thaI ke, A zabda tene chagaranI uMDANamAMthI bahAra paDyA che. te gaLagaLA svare bolI ke - "huM Apane ehazAna mAnuM chuM. Apane mATe- Aha ! bIbI Apa ahIM che?" ema bolatI guphana dAkhala thaI. ehasAna ane vizvAsasUcaka dRSTipAta pheMkI dilazAdakhAnama tyAMthI cAlI gaI. saMgItanA sUra punaH zaru thayA. sabhAjane puna: yathAsthAne goThavAI gayA. mijalasamAM bahAra jAmI; kAraNa ke sabhAjanenA zarIramAM zarAbe joza hate. gAnArIo paNa bAhAramAM AvI hatI, ane teo IrAnanI hatI ane sabhAjane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mijala 55 mAMnA lagabhaga badhA ja phArasIthI avagata hatA. pezavAjamAM sajaja thayelI aNiyALI AMkhavALI kheArAsAnanI gAyikA dilacaspa, IzkathI labAlaba gajala cheDI: gajhala dilama dara AzakI AvArehu zuda-AvAre tarabAda; tanama aja bidilI bicArehu zuda-bicAre tarabAdA. 1 batAM rAje asirAM gulpha te adhyAra mi dArada; bakhUna rije garibAM came te adhyAre tarabAdA. 2 rAtta tAjeagalata bahare muIne khuda tAje tarakhAhama; dilata khArasta bahare kutane mana khAre tarabAdA. 3 agara aya jhAhida duAe khayara mI gaI marA inga; ke Ana AvAre ekae butAM AvAre tarabAdA. 4 dile mana pariha gata ajage ne jAguneha ke be hA garadada; agara jAna badIna zAdasta yA rabai pAra tarabAdA. 5 hameha gaida ke ajha khUna khArIbasa khaldI bajAM Amada; manIna guccama ke bahare jAnemana khUnakhAre tarabAdA. 6 zubA tara dAmanI khU karda khuzare bAdu came tarapha biAbe came mijhagAM dAmanaza havAre tarabAdA. 7 amIra khuzare. tenI nAjuka adA havAmAM kiraNanI mAphaka saravA lAgI. tene bhUkSepa kAtIla kaTArInuM kAma karavA lAgyo. tenA aMganA maraDATe jIgaramAM zULInI mAphaka izkano ghA karyo. ahA! zuM bhAvapUrNa gajhala hatI ! sabhAjano chakka thaI gayA. "vAha vAha"nA pikArathI sabhAgRha gAjI rahyuM. surIlA sUrathI gAyikAe bIjuM gAna choDyuM. je samaye Ama gAraMga uDatA hatA te vakhate imAmudaulA ekalo te oraDImAM ja vicAramagna hato. tyAMthI khayarunnisA jatI hatI teNe tene joyo ane bolI:"vAha, hajarata! Apa ahIM zuM kare che? ane A zuM? ApanA caherA para A krodhanAM cihna zAM? ApanI AMkhe jANe koine karaDI khAvA jatI hoya evI lAge che je." keNu? khayarunnisA!" jANe ekAeka jAgRta thayo hoya teve svare IThAmadaulA be; Apa huM zuM karuM chuM tenI tapAsa rAkhe che ke ? Apa Ama jAsUsI karavAnuM kayArathI zikhyAM ?" "ghaNuM vakhatathI. Apa je mubArakanI chAtI cIrI nAkhavA jatA ho, ne te vakhate jevI tamArI AMkha jaNAya tevI atyAre jaNAya che." "bAnu! Apa khAlI vehemAva cho. mArI AMkhamAM kazuM nathI. Apane to khAlI bhrama che. ghaNI vakhata mAre cehere ema bhAse che. huM pote jenI sAthe mamatA bAMdhuM chuM, tenA para paNa mane evI dRSTi pheMkavAnI Teva che." vArU, te Apa mArApara evI karaDI dRSTi pheMke." * pariziSTa o. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56, raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa "ApanA hAsya AgaLa te dRSTi dIna banI jaze, tenuM kaMI vaLaze nahi, enI mane pAkI khAtrI che." "have A kayAre badhuM baMdha thaze ?" "zuM?" khayarunnisAe pUchyuM. "Asta" mijalaza tarapha hAtha karI kahyuM, "e kyAre baMdha thaze vArU?" "kema vArU? Apane gAna pasaMda nathI AvatuM ke zuM?" "nA, nA, tema nathI. seheja pUchuM chuM." ", e gAna pUruM thaye kaMI mijalaza pUrI thavAnI nathI. hajI te kaMIka rAgaraMga thaze." "ema?" "ema nahi te hajI te zarAbapANu te levAze, kaMI ramata ramAze, kaMika maja luMTAze. gAnArIo emane ema javAnI che thoDI ?" "eTalAmAM bAhAra sultAna kulikhAM uThaze. kAraNa ke gAna eTalAmAM jarA baMdha paDyuM. maleka mubAraka vaLAvavA ubhe thaye, ane pUchyuM, "kema, Ape ATalI badhI utAvaLa kIdhI ?" jarA kAma che, ne tabiyata paNa ThIka nathI." "vAra, jevI marajI." "hA, paNa bAMdIne mekalI dilazAdane taiyAra thavAnuM kahe che." "jI, paNa dilazAdakhAnama te hamaNuM Ama cAlI gayAM. Apane khabara nathI ?" sultAna kulikhAe mubArakane hAtha potAnA hAthamAM lIdhe ane cAlatAM cAlatAM kahyuM: mubArakakhAM! dilazAdakhAnama ApanI sAthe lagna karavA rAjI nathI. huM parANe tene tema karavA pharaja pADIza nahi, samajyA ? Apane je karavuM hoya te belAzaka karI leje." eTaluM kahI sultAna kulikhAM tyAMthI cAlI gaye. tene cAlI gayAne bahu vAra nahi thaI hoya eTalAmAM guphane AvI pUchyuM: "hajarata ! AkA ahIMthI cAlI gayAM vAra?" ha?" maleka mubArake javAba Ape. "ane zAhajAdI sAhibA ?" teo paNa sAthe ja gayAM." juphana tyAMthI cAlI gaI. tene lAgyuM ke, samazerakhAMnI sAthe majAmAM vakhata jaze. je thayuM te ThIka che. ghaNuMya DuM ghara javAze emAM zuM?" ANu tarapha maleka mubArakane eka bAMdI taraphathI izAre thayuM hatuM ke dilazAdakhAnama maLavA mAge che. dilazAdakhAnamane zedhI kADhI te zuM kahevA mAge che te jANavAne tene vicAra thayo. teNe potAnI vizvAsu bAMdhIne belAvI ane kahyuM, jo, dilazAdakhAnane sUcanA kara ke A divAnakhAnAnA pAsenA oraDAmAM huM temanI rAha jouM chuM. temane jaNAvaje ke, begama mahala karatAM ahIM ekAMta che ane ahIM vAtacIta karavA vAMdho nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAcanA pa7 te bAMdI salAma karI tyAMthI cAlI gaI; dilazAdakhAnamane zedhI kADhI ane tene maleka mubArakano saMdezo jaNa. dilazAdakhAna tyAM javA taiyAra thaI. bAMdI te oraDA batAvI tyAMthI dUra sarI gaI. prakaraNa 8 muM yAcanA maMda pagale dilazAdakhAnama te oraDAmAM dAkhala thaI. maleka mubAraka tarata ja ubho thayo ane smita mukhe jarA AgaLa vadhI belyo:-"padhAre, khAnama! bese A gAdIpara." evA vinayanI zI jarUra che?" kema vinayanI jarUra nathI ? te zAnI jarUra che. zAhajAdI sAhibA ! ApanI prati avinaya thAya khare ke?" thAya ke nahi te dI vAta che, paNa huM dhAruM chuM ke Apa jevA sahasthane hAthe to nahi ja thAya." dilazAda gAdI para beThI. maleka mubAraka sAme beThe. dilazAdakhAnAme pUchayuM -"mArI bAMdI gaI to nathI ne? mArI sAthenA mANase ahIM che ne ? vAru, ahIM koI ApaNI vAtacIta sAMbhaLe ema te nathI ne ?" Apa bephikara rahe, meM saghaLI vAtane babasta karyo che. Apa kazAnI ciMtA karatA nA. meM sAMbhaLyuM che ke, Apane kaMI mArI pAse mAgavAnuM che, zAhajAdI sAhibA !" "hA, mAre ApanI pAse kaMI araja gujAravAnI che." "A gulAma ApanI khidamatamAM hAjara che." "hajarata! Apa gulAma heta te ghaNuM ja sAruM, kAraNa ke tema hota te huM ApanApara hukama bajAvata, paNa atyAre te mATe ApanI pAse araja gujAravAnI che." hasatAM hasatAM dilazAdakhAnama bolI. ApanA didAranA darzana karyA tyArathI huM Apane sadAne mATe gulAma thaI rahyo chuM ke ApanI AjJA uThAvavA taiyAra chuM, ane Apane rAjI karavA e mArA aMtaHkaraNanI icchA che." "ema, Apa kharuM kahe che? je je pharatA ne?" hasatAM hasatAM majAkanI be dilazAda belI. maleka mubAraka samaje ke vakhate te zabdajALathI bAMdhI leze; mATe vAta uDAvavA kahyuM - "paNa huM nathI dhAro ke Apa kaMI aghaTita AjJA kare, vA je na thAya evI mAMgaNI kare." "paNa thAya, evI hoya te ?" thAya evI che ke nahi, te kahyA pahelAM zI rIte khabara paDe? Apa tene thAya evI lakhatAM che, paNa kadAca te bane tevI na hoya to?" te ema kahe ke, mArI AjJA pramANe vartavA ke kone mArI mAgaNI manAra karavA Apa taiyAra nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nika mahalanI rAjakhaTapaTa L ema bane kharuM? Apane ema lAge che ke, je mArAthI banatuM hoya te ApanA zabdane huM pAcho TheluM?" hajarata ! mane ema jaNAyuM che ke Ape abbAjAnapara eka prakArano kAbU meLavyo che, kharI vAta?" javAbamAM arthasUcaka cehere heja mAthuM namAvyuM. "meM sAMbhaLyuM che ke, ApanI pAse eka patra che, ane tenA para abbAjAnanA daskata che. je te patra zAhanA hAthamAM jAya to tethI abbAjAnane ghaNA ja nazAnamAM AvavuM paDe, temanI Abaru Ijajatane kalaMka lAge, ane kadAca zAhanI geramarajI thAya tathA temanI pAsethI subAgIrIne akhIyAra laI paNa le." "ethI paNa vadhAre nukazAna thAya, kadAca temanI jIMdagI paNa jokhamamAM AvI paDe. paNa hA, A badhI hakIktanI Apane kayAMthI khabara paDI ?" game tyAMthI: paNa, hajuvAlA ! huM ema pUchuM chuM ke te patra zAhanI pAse jAya ema tame iccho cho kharA?" je Apa mane pharamAve te na meluM; Apa kahetAM ho te te patrane huM nAza karuM; pachI ?" "Apa te patrane phADI nAkha cA bALI nAMkhe. abbAjAne mane kahyuM che ke, Apa mArI sAthe lagnamAM joDAvA Icche che. huM e bAbata Apane ezAna mAnuM chuM, paNa hura ! huM tema karavA asamartha chuM." zA mATe ? Apa ema mAne che ke, huM eka adanA mANasa chuM? zuM Apa ema lekha che ke, mArI pAse paisAnAM joIe tevAM sAdhana nathI? zuM huM mAna IjajatamAM cheka utarato chuM, yA mArA pUrvajo khAnadAna na hatA? kaho Apane zo vadhe che ?" vA kaMI nahi, mAtra e ke huM Apane cAhAtI nathI." kharI vAta, emAM nA nahi. keI paNa strI paraNyA pahelAM tenA svAmIne cAhAtI nathI. zAhajAdI sAhibA ! lagna e te premanA maMdiranuM dvAra che. e dvAramAM praveza karyA pachI premanI jhAMkhI, darzanane anubhava thAya che." ! bate zuM e Apa ApanA anubhavathI kahe che?" "nA che. e anubhava hajI levAne che," tenApara tIvra dRSTipAta pheMkI kahyuM, "ApanI maherabAnI haze te e anubhava ApaNe sAthe ja laizuM. premanA pATha pachI huM Apane paDhAvIza." te zuM Ape izkanI pAThazALA ughADI che yA koI Apa premanA paMDita ke molavI cho?" "Apa jema mAne tema, pachI-" paNa ApanI pAse e premapATha paDhavA mAruM mana nA pADe che." nA pADe vA hA pADe, Apane ema karyA vagara chUTake nathI, kaMIka riSabhaMjaka svare garvabharI dRSTie maleka mubAraka belyo. "Taka nathI?" Azcaryacakti cehere dilazAdakhAnama belI. nA, Take nathI. huM pUchuM chuM ke, Apa ApanA pitAzrIne cAho cho yA nahi ?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ thAyanA ne temanuM zreya ema thatuM hoya te A jIMdagI paNa arpaNa karavA taiyAra chuM." "vAra tA zAhajAdI sAhibA! huM pUchuM chuM ke, temane je temanA sthAna parathI hAMkI melavAmAM Ave, eka sAmAnya kedInI peThe temane beDImAM jakaDavAmAM Ave, temanA para rAjyahane Arepa sAbIta karavAmAM Ave, teo nimakaharAma che ema pUravAra karavAmAM Ave, rAjyanA kaTTA duzmana sAthe sAmela thaI zAhanI sAme baMDa uThAvavA taiyAra che, e vAta lekamAM ane umarAvomAM jAhera thAya, A vRddhAvasthAmAM teo evI badanAmI meLavI prANadaMDanI sajA meLave, e zuM Apane pasaMda che? AmAMthI bacavAne eka ja upAya che, ane te e ke Ape mArI sAthe lagna karavA taiyAra thavuM." tene pratyeka bela zAhajAdIne viMchunA DaMkhanI samAna vedanA karavA lAgyuM. tenA hRdayamAM e te AghAta thayo ke jANe te vadhAre sAMbhaLavAne rAjI na hoya. teNe potAnA be hAthavatI AMkha baMdha karI mAthuM nIcuM pagapara TekavyuM. maleka subAraka maMtramugdha cehere kSaNabhara joI rahyo. A zAkansAna avasthAmAM tenuM apratima sauMdarya tene leAkottara bhAryuM. tenA hRdayamAM kaMIka avanavA bhAva jAgRta thayA. te AgaLa saryo, ane teNe pitAne hAtha tenA para repI mukha tene saMlagna karavA tatpara thaye. ekAeka svamamAMthI kaI jAgI uThe te pramANe te zuddhimAM AvI. jema koI hariNuM bhayane jotAM nAsavA tatpara thAya tema te pAchI sarI, ane koI sAMpaNa phUMphADe kare tema bolI - A zuM hajarata ! A zuM Apane ghaTita che ?" dilazAdakhAnanA A tAnAthI maleka pitAnI pUrva sthiti para AvyuM; tenA caherA parathI vikAranI chAyA palaTAI, te nIcuM joI rahyo. dilazAdakhAna mane tenI AvI sthiti joI dilamAM AzA utpanna thaI ke hajI bAjI hAthamAMthI gaI nathI; hajI dAva ajamAbe bAjI hAthamAM AvavAne saMbhava che. kSaNavAra rahI mubArake tenA sAmuM joI kahyuM: "mApha kare, zAhajAdI sAhibA ! huM zuM karuM? huM lAcAra chuM emAM kaMI mAre vAMka nathI. vAMka A ApanA kAphira husna che." hajarata ! Apa catura che. je koInI daulata dekhI te levAne ApanuM mana thAya to temAM Apane vAMka nathI, te daulatone che nahi vA? Apane AMbAnA jhADapara kerI joI mAM pANI Ave to te kerIne guhA che, Apano te nahi, emaja ne?" maleka mubAraka samaje ke A vAvidagdhA joDe te phAve tema nathI. te pitAne bhAva manamAM dabAvI bolyo: zAhajAdI sAhibA ! huM ema nathI kaheto. ApanuM saudarya evuM che ke hareka AdamI mugdha thAya, te pachI mAre zuM vAMka che? huM ApanA hRdayamAM thavuM sthAna meLavavA icchuM chuM; zuM Apa tenI nA pADazo? zuM ApanA dilamAM mAre mATe jarA paNa mamatA nathI? Apane mArA kahevAthI leza paNa asara : thatI nathI ?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 60. ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa dilazAdakhAnama cUpa besI rahI maleka mubAraka teni bhAva kaLI gayo. tenI AMkha hiMsaka prANI jevI pUrakatI jaNAvA lAgI, ane te Agraha. pUrvaka vadhu : "gara ApanA dilamAM mamatAne chAMTe na hoya to tenI kaMI ciMtA nathI. Apa cAhe te mane dhikkAre, ane juo ke tenuM pariNAma zuM Ave che? ApanA abbAjAnanI zI sthiti thAya che, te jeje. teo bhalene madakhAnAmAM jAya yA pagamAM beDIo paherI chaMdagI kADhe, yA te hAthIne paga taLe chuMdAI jAya, temAM mane thatuM nukazAna che? temanA javAthI mane lAbha che. temanI paDatIthI ja mArI caDhatI thavAnI che. teo jaze te mArA mArgamAMthI sadAne mATe zaLa jaze. paNa yAda rAkhaje, zAhajAdI sAhibA ! ke temanI jIMdagIne AdhAra ApanA akSarapara che. temane bacAvavA e tamArA hAthamAM che." rahama, rahama, mubArakakhAM! rahama! Apa zuM evA berahama che ke, mAruM kahevuM cheka ja mAnaze nahi? ApanAmAM zuM Abarano chAMTo paNa nathI? nA, nA; Apa vicAra kareH Aja tamAre vAre che, te kAle koI bIjAno Avaze sattA keinI rahI nathI ne rahevAnI nathI. subAraka, vicAra kare ke, ambAe ApanuM kadi nukazAna karyuM che? ahA! jenI AkhI jIMdagI sArA kAmamAM gaI che; jeNe rAjasattAne paNa pitAnA hRdayamAM sthAna ApyuM nathI; eTaluM ja nahi paNa jeNe tamArA upara aneka upakAra karyA che, tenI sAmA dage racavAmAM Apane lAbha thavAne nathI. Izvara jarUra tene badale Apaze. ApanA hAthamAM bhalAI karavAnuM che, Apa zA mATe tema karatA nathI? Apa mane cAhe che. huM kabUla karuM chuM ke, tema haze. mane vakhata Ape; huM mArA hRdayamAM tamane sthAna ApavA prayatna karIza. mAtra Apa te duSTa irAdAne manamAMthI kADhI nAMkhe vera na levAnI pratijJA kare--" ATaluM bolatAM tene zvAsa bharAI AvyuM te ekadama aTakI paDI, ane mileka mubArakanA sAmuM joI rahI. te jotI hatI ke, kaMI karatAM mubArakanA dilane asara thAya che ke nahi. teNe mubArakanA caherA para dayAne vikAra je nahi. te svabhAve abhimAnI hatI chatAM te tene page paDI ane kahyuM: mubAraka! mubAraka! huM rahamanI bhIkha mAMguM chuM." * bhIkha, bhIkhane javAba bhIkhathI maLe che. yAne eja ke A mubAraka kadi tenA bolavAthI pAchA pharyo nathI ane pharaze nahi. samajyAM sAhibA? mAnavuM hoya to mAnI jAo. nAhaka samaya gumAvo nahi. hA, ke na je kahevuM - hoya te kahI de." te ekadama ubhI thaI, jANe tenuM hRdayaspaMdana baMdha thaI jatuM hoya ema tene lAgyuM jaNe matanI karAla chAyA grasavA lAgI hoya tema te Akhe zarIre kampa anubhavavA lAgI, dhrujatA svare belI - - "lAvo, te kAgaLa kyAM che? huM kabula-maMjura-" eTaluM bolatAM tene svara maMda paDate gaye ane jANe cakarI AvI hoya tema tamara khAI nIce paDI. maleka mubAraka kSaNabhara te vilAyelA kamaLasamAna mukha sAmuM joI raho. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAmanA 1 1 tenuM mRNAlavat rArIra era suMdara dekhAtuM hatuM. mubArake tene A sthitimAM rahe dIdhI nahi. teNe tene uMcakA, ane te eraDAnI aMdaranI bIjI oraDImAM zayanagRha hatuM tyAM* lai jai palaMgapara mUkI. eTalAmAM bAhAra pagalAMne avAja tene kAne paDyo. te daravAjo beMkarIdha AgalA eraDAmAM AvyA tA khayatrisAne joI. tene jotAM ja khayannisA kheAlI:pyAre ! Apa ekalA ahIM zuM kare che ?' "zuM kare ? kaMI ja nahi. A jarA eMsI esIne kaMTALe AvyA, ne ema lAgyuM ke, jarA ekAMtamAM be ghaDI besuM te ThIka." "ekalA tA ghaNI vAra rahevAne prasaMga Ave che, paNa atyAre mahephila cheDI AvavuM e zuM ghaTita che?" "paNa huM kayAM ahIM AkhA vakhata besI rahevA mAguM chuM? jarA dhaDI ADA thayA pachI pAchA javAne taiyAra ja hatA." "paNa pyAre ! ApanI tanhAimAM kaMI khalala paDavAnI hatI ke Apane khAraNAM aMdarathI dai devAnI jarUra paDI? ' "hA, mAre kAinI sAthe khAnagI vAtacIta karavAnI hatI." kAnI sAthe ? ATalI rAte evA memAna kANu hatA ?" "e badhuM jANavAnI jarUra? rAjakAjamAM mAthuM mAravAnuM kAma zuM?" khayanisA cUpa rahI. te nIcuM joI rahI. tenI dRSTi kaMI caLaktA padArthapara paDI ane paDatAMnI vAra te padArthane teNe uMcakI lIdhA ane pUchyuM:-- "hajarata ! A zuM che ?" e jotAMnI vAra maleka sukhAraka coMkayA, seja che|bhilA paDI gayA; paraMtu te pUrvavat DALa dhAraNa karI khelyAH zuM che te jaNAtuM nathI? mane zuM pUche che ?" pyArA / ema vAta uDAvavAnAM phAphAM mArA nA. A hAra koI AvanAra puruSane nathI, paNa te kAi srInA che." haze, tethI zuM? ahIM dhaNA AdamI che. koI mahelamAMthI ahIM AvyuM hAya e banavA joga che." kAI AvyuM hAya ? sAhebe Alama ! Apa mane mUrkha samajI vAta vAtamAM - uDAvavAnI kAzIza karatA nA. Apa ahIM zuM karavA AvyA hatA, te mArI dhyAnamAM Ave che. zuM karavA, te A hAra batAvI Ape che, samajyA ? " "hAra zuM batAvI Ape che?" " ahIM kAI srInI hAjarI hatI, yA che." "mAne ke ahIM kAI strI AvI hatI, tethI mane zuM ? kAI khIjuM ahIM kema nahi AvyuM hAya ?" ahIM bIjuM kAI Ave, ema banavA joga nathI." "AhAra ja sAkhItI Ape che ke ahIM kAI AvyuM hatuM. Apane maLavA mATe kAI AvyuM hatuM, ane te AvanAra kANu hatuM tenI sAkSI A hAra Ape che. "hAra sAkSI Ape che!! tuM pailI thaI che, yAtA IrSyAthI AMdhaLI thaI che. tane zuM khelavuM ane zuM na khelavuM tenuM bhAna nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rAnA mahelanI rAjakhaTapaTa "janAba ! pyAre! A dAsIne ema uDAvavAnI kAzIza karatA nA, huM sArI rIte samajuM chuM ke, ApanA mArApara keTalA pyAra che? pyAra hA, vA na heA, paNa Apa mArI sAthe dagAbAjI calAvatA nA, ne calAvavAmAM phAvaze nahi. Apa bhUlI nava che ke, huM keANa chuM? huM kaMI sAmAnya strI nathI. A hAra kAne che, te zuM huM jANatI nathI.? te dahADe A hAra kANu paherIne AvyuM hatuM, te kharAkhara nArI dhyAnamAM che. meM te hAra jevA mAMgyA hatA eTaluM ja nahi, paNa huM dAvAthI kahuM chuM ke AnI teDIneAM khInne hAra atre koine tyAM nathI. A hAra hilazAdakhAnamane che. kahA, nA kaheA ke nathI. ?" eTaluM khAlI te paLavAra cupa rahI; tIkSNa dRSTithI maleka sukhArakanI sAmuM joI rahI ane kheAlI, "Apa lAkha kaheA, paNu huM mAnuM ema nathI. A sAkhItI khasa che." "khasa che? zuM masta che ? Aja zirAjInI khUmArI mAthApara caDhI gaI hAya ema lAge che. jA, jA, ArAma kara. Aja zuM kahevuM, zuM na kahevuM tenuM tane bhAna paNa nathI. keAnI sAthe Ama khele che, e jANe che?" jANuM chuM, huntra ! huM kAnI sAthe kheluM chuM tenuM mane bhAna che. eka sayade havasa amira, bhaviSyanA--" 2 "bassa kara, khayannisA ! Aja tArI buddhi bahera tArA cittanuM ThekANuM nathI, ne atyAre tArI sAthe vAta Ajane mukhAraka divasa tArI sAthe mAthAjhIkamAM gALavAnA nathI." Ama vAta thatI hatI, eTalAmAM mANaseAnA pagarava ane kheAlacAla kAne paDI. A joI maleka kheAlyAH-- mArI gaI che; Aja karavAmAM sAra nathI. "o, A amIrA mArI rAha jue che, ane mane zeAdhavA ahIM AvyA che. Apane je kahevuM heAya te pachI kahejo, atyAre mane phurasada nathI." eTaluM kahI maleka sukhAraka bahAra AvyA. vAta kharI hatI ke, tene tenA samavayI umarAve zeAdhatA hatA. sukhArakane jotAM ja eka jaNa khelyAH-- vAha hajarata ! Apa kAnI sAthe guphtagA karatA hatAM ?" kAinI paNa sAthe hAya, ApaNe zuM?" khInnae kahyuM. ApaNe zuM, ema kema? mane lAge che ke, kAI khahetanI hUra sAthe vakhata gujAravA ahIM bhAgI AvyA haze." "are dosta ! jo mahetAnI hUra ahIM Avaze te pachI maheztamAM rahevAvALA zuM karaze ?" "svargamAM dukALa paDaze tA krIstAne meAkkI khIjI hUMcane pakaDI maMgAze," trIjAe kahyuM. "are, Ama vakhata kayAM sudhI gALavA che? cAle yAre? dAva mAMDIe." gAdIpara sataraMja khIchAvavAmAM AvyA. te sarve khelavA lAgyA. nAkarane hukama thatAM zirAjI ane jAma paNa pAse khAjapara gAThavAyA. jAma khAlI thatAM kare bharI ApatA hatA; khAne raMga jAmatA hatA; vacce TALaTappA thatA tA. eke kahyuM:---- "jo A rAjAne mahAta karuM chuM." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yAcanA "hA, yAra! kara. pyAdA vagara rAjA ekalo zuM kare ? vAta te kharI, rAjAnuM baLa enA lazkarapara ja che. lazkara vagara ele rojA zuM kare ?" , A pramANe teo sataraMja ramavAmAM guMthAyA hatA. tevAmAM ekAeka mANa sonI bUmarANu saMbhaLAI. "Aga, AganI bUma kAnapara AvavA lAgI. mahelanA koI bhAgamAM Aga lAgI hatI. tenI javALAonI rezanI jhagajhagATa jaNAtI hatI. mahela pattharane hato. eTale Aga prasaravAno che tethI jhAjhuM nukasAna thavAne bhaya na hato. te mAtra eka nAnuM chamakaluM hatuM, chatAM AganI bUmathI teo saphALA * thayA. eka jaNa bahAra zuM thayuM te jovA do. teone prathama vicAra aMdara jaI strIvarganI khabara levAno hato, ane teo ema karavA jatA hatA eTalAmAM eka yuvatI chaLaMga letI aMdarathI bahAra AvI. tene pozAka astavyasta, keza chuTA ane ceherApara bhayanI chApa spaSTa jaNAtI hatI. tene jotAM ja te puruSo coMkyA, ane beeka jaNa bolI uThayA: koNa? dilazA-khAnAma!" A ramaNInA ekAeka AvavAthI teo AganI vAta bhUlI gayA, ane Azcaryacakti thayA. kAmadaulAe pitAnA mananuM samatolapaNuM kharyuM na hatuM. te e ramaNIne jotAM be zAhajAdI sAhibA! Apa ahIM kyAMthI? Apane kaI IjA to thaInathIne?" te ramaNIe DekuM halAvI sUcavyuM ke, kaMI IjA thaI nathI. eTalAmAM je mANasa sataraMja ramatAM AganI bUma sAMbhaLI bahAra gayo hato teNe khabara ApI ke, AgabAga kaMI nathI; mAtra seheja chama hatuM, ane te bujhAvI nAMkhavAmAM AvyuM che. A sAMbhaLI temanA manamAM zAMti AvI. ijhAmudaulAe pharIthI pUchayuM "zAhajAdI sAhibA! Apa ahIM kyAMthI ?" dilazAdakhAnama javAba Ape tyAra pahelAM eka jaNa bolya. "zAyada ! teo rasto bhUlI ahIM AvyAM haze ?" "rasto bhUlI! ahIM raste bhUlavA jevuM zuM che? paNa A oraDImAM zI rIte Ave?" bIjAe kahyuM. zarAbamAM teo cakacAra hatAM; zarIramAM lohI vegathI vahetuM hatuM, ane temanA magajanuM ThekANuM na hatuM. teo konI sAthe vAta karatAM hatAM, tenuM bhAna temane te vakhate na hatuM. jo ke teoe cheka zuddhi khoI dIdhI na hatI, chatAM cittanI * vyavasthitatA barAbara na hatI. haze, zAyada, koIne ekAMta maLavA AvyAM haze." trIjAe kahyuM-"agara je ApanA pitAne A vAtanI khabara paDe te zuM kare?" "zuM kare? Ama kare." eTaluM kahetAMnI vAra chekAmudaulAe jorathI evI te mukI mArI ke te zabda bolanAra jamIna para paDI gayo. ImAmudolA eka yuvatI prati apamAnajanaka zabdo sahana karI zake nahi. pariNAmane vicAra karyA vagara ja teNe AghAta karyo. ahA! vIra puru pariNAmane vicAra kare che Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naka mahelanI rAjakhaTapaTa khasa? garIbanI eka hAya sAmagatA ja temanuM haiyuM kAMpI uThe che ImAmudaulAnA AghAtathI be traNa jaNAe potAnA hAtha taravAra para mUkyA. tarata ja IjhAmudolAnI taravAra myAna bahAra nIkaLI. maleka mubArake joyuM ke mAmalo gaMbhIra rUpa paka Dato jAya che, ane raMgamAM bhaMga thaze tathA nAhaka khUna reDAze. AvI vastusthiti joI te bolyo - "mitro! Ama nAhaka lohI relAvavAmAM kaMI sAra nathI," IjhAmudaulA tarapha vaLI kahyuM;-"ajIja dosta! A Apa yuvatInI Abarune jeTalI niSkalaMka jevA usuka che, eTalo ja utsuka huM chuM, ane tenI Abaru nirmaLa rahe e mane priya che. dilazAdakhAnamanI Abarane kalaMka lAgyuM nathI ane tethI tene raktathI dhoI nAMkhavAnI kaMI jarUra nathI. mitro ! kharI vAta e che ke dilazAdakhAnama kaMI khAsa agatyanI vAtacIta mATe mane maLavA AvyAM hatAM, ane te vAta mAtra mane khAnagImAM jaNAvavAnI hatI e Apane jaNAvavAmAM kaMI harakta nathI. dosto ! kharI vAta e che ke, zAhajAdI dilazAdakhAna mArI sAthe lagna saMbaMdhamAM joDAvAnAM che, tene mATe kaMI agatyanI goThavaNa karavAne mATe ahIM AvyAM hatAM." ImAmudolA dilazAdakhAnamane sAmuM joI rahyo. te cUpacApa ubhI rahI. imAmudaulA bolyA- "huM nathI dhArate ke e vAta kharI hoya." Apane cakina na hoya, te A rahyAM zAhajAdI sAhibA, emane pUcho." ijhAmudaulA puna: zAhajAdI tarapha vaLyo ane bolyAzAhajAdI sAhibA ! A zuM kharI vAta che?" puna: zAhajAdI cUpa rahI. ApanA balavAmAM leza paNa saccAI hoya ema jaNAtuM nathI." tiraskAra vyaMjaka svare ane dhRNadarzaka cehere ijhAmudolA che. zAhajAdI sAhibA ! huM bole che te kharuM che ke nahi?" hiMsaka pazunA jevI vikALa dRSTi ikamudaulA tarapha pheMkI maleka mubArake zAhajAdIne pUchyuM. dilazAdakhAnama cUpacApa ubhI rahI hatI. tenI daSTi ekadama nIcI hatI. maleka mubAranA sAkSIo muge moMe A sarva tamAso joI rahyA hatA. "zuM huM khoTuM kahuM chuM zAhajAdI sAhibA?" maleka mubArake pharIthI pUchyuM. nA, ApanuM kahevuM khoTuM nathI." jANe koI pratispardhine parAbhava karI vijaya meLavyuM hoya evI garva bharI daSTi ijhAmudolApara nAMkhI maleka mubAraka zAhajAdI tarapha vaLe. ane jANe te tene kaMI kahevA jato hoya tema tenI sannidha Avyo, paNa eTalAmAM dilazAdakhAnAma jANe koI malina padArthane cho tenA zarIrane sparza karato heya tema te pAchI sarakI. jANe koIne madada karavA AhvAna karatI hoya, tema teNe tyAM ubhelA mANase prati daSTipAta karyo. paLavAra nizcaya na karI zakI hoya tema cUpa ubhI rahI, ane Akhare ijhAmudaulA bhaNuM vaLI kahyuM - "hajarata! Apa maherabAnI karI mane ahIMthI mArA makAna sudhI laI javA kapA kare." ikAmudolAe pitAnI taravArane hajI myAnamAM baMdha karI na hatI. te be, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALa AvyuM zAhajAdI sAhibA! ghaNuM khUzIthI." eTaluM kahI te dilazAdakhAnanI sAthe javAne taiyAra thayA, ane te oraDAmAMthI bane cAlI gayAM. prakaraNa 9 muM ALa AvyuM kAmudaulA bahAra AvyuM. eka rAvata cAratha pAse ubho hato tene taiyAra thavA kahyuM, ane tarata ja dilazAdakhAna mane temAM besADI pote beTho ne rAvata ratha hAMkavA AjJA karI. gADI pUra vegamAM deDatI hatI. rAtrinI nistabdhatA vyApI hatI. AkAzamAM agaNita tArA TI nIkaLyA hatA. candranA dhavala prakAzamAM suSTi habI hatI. pavananI maMda baheka vatI hatI. jhADa kavacit jANe nidrA bhaMga thatAM heya tema seja DelatAM hatAM. ghaNuvAra sudhI dilazAdakhAnama ne IjhAmudolA banne jaNa cUpacApa besI rahyAM. Akhare IjhAmudaulA belyo Akhare tame vacana ApyuM. kharuM kanI?" hA, tema karyA vagara chUTako nahote," dhImethI dilazAdakhAnama belI"je mArAthI chUTI zakAya tema heta to huM zuM tema karyA vagara raheta kharI ? jyAre Ape mane bArIkIthI te vAta pUchI tyAre je mArAthI banatuM heta te huM te vAtane uDAvI deta ne eTalA badhA mANase vacce Apane nAThA pAData nahi. paNa huM lAcAra hatI. mubArake kahyuM te kharuM hatuM. huM tene ekAMtamAM maLavA gaI hatI. meM tene ghaNuM kahyuM, meM ghaNuM namrapaNe araja gujArI, page paDIne bhIkha mAgI, paNa te pASANuthI ekane be tha nathI;" jANe te vAtanI smRti tenA aMtarane keratI hoya tema te duHkhada ane gaLagaLA svare bolI;-"hajarata ! mAre e Atmabhoga ApyA vagara chUTake nathI. zA mATe, te huM Apane kahI zakatI nathI. paNa mAre tenI icchAne vaza thayA vagara ilAja nathI. je tenAmAM udAratA hata, je tenAmAM bahAdurI hatI te teNe mane mukti ApI heta, paNa jubAraka, saMgadila subAraka tema kare zA mATe ? mAre tenI sAthe lagnanI gAMThamAM joDAyA vagara Take nathI. emAMthI ugaravAne Are nathI. paNa e khudA! eTaluM ja icchuM chuM ke tenI bIbI thatAMnI vAra mane mota Apaje." ikAmudaulA cUpa rahyo. ratha TekarI parathI khaDakhaDa karate pasAra thato hate. caDhANane lIdhe dhImethI rAvata te rathane hAMkato hato. paLavAra pachI jANe svamAMthI jAgRta thayo hoya tema ekAeka ijhAmudaulA be "zAhajAdI sAhibA. huM kahuM chuM te Apa jANe che? huM zA mATe ahIM Avyo tenI Apane khabara che? raunaka mahelamAM zA kAje utayo chuM tenI mAhitI che?" je vakhate dilazAdakhAnamane mubArake kahyuM hatuM ke sultAna likhAM tenA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ naka mahelanI rAjakhaTapaTa sapATAmAM Avela che, te vakhate teNe ijhAmudaulAnuM nAma hoThapara ApyuM na hatuM tethI jyAre ikAmadolAe tene A pramANe prazna karyo tyAre te tenI sAmuM joI rahI. paNa tarata ja te bolI: "Apa eka sipahAlAra che e huM jANuM chuM. Apa eka umadA sainika che, ane laDAImAM nAmanA meLavI che, e vAta mAre kAne AvI che; paNa ApanuM ahIM AvAgamana zA mATe thayuM che, te huM jANatI nathI. Apa raunaka mahelamAM AvI utaryA che, tethI huM dhAruM chuM ke Apane ane akha vacce joIe te sadbhAva nathI, chatAM Apa mArI vahAre dhAyA te parathI je huM ema anumAna kare ke Apa mubArakanI bUrI khaTapaTamAM sAmela nathI te khoTuM nathI." zAhajAdI sAhibA ! Apa zA mATe mubArakanI sAthe lagnanI beDImAM joDAI Atmonsarga karavA taiyAra thayAM che, te jaNAvaze?" hajarata ! e vAta mane pUchatA nA.mApha kare, hajUra ! huM te kahI zakatI nathI. maherabAna ! mane te vAta kahevAne Agraha karatA nA, ema huM Apane AjIjIthI kahuM chuM." ApanI kahevAnI marajI nathI te pachI te vAta jANavAne huM Agraha karato nathI," kAmudaulAe kahyuM paNa je huM ema kahyuM ke, huM ahIM koI rAjakhaTapaTane mATe Avyo chuM, ane te khaTapaTane lIdhe kadAca ApanA vAlidane nukasAna thavAno saMbhava che to?" ikAmudolAnuM AvuM kathana sAMbhaLatAMnI vAra dilazAdakhAnamanA magajamAM eka vicAra vijaLInI tvarAthI phurI AvyuM. tene lAgyuM ke kadAca IjhAmudaulA maleka mubArakanI bUrI murAda bara ANavAmAM madada karavA zA mATe na Avyo hoya ? vaLI tenA magajamAM AvirUddha vicAra Avyo: nA, nA, ema bane nahi; kAraNa ke je te tene madada karavA Avyo hoya te Ama badhAM mANaso vacce tenI sAme mAthuM ucake, tenuM apamAna suddhAM kare, ane beparavAhathI sAme thAya, ema bane kema? je e maleka mubArakanI sAme thAya to te tenA kAmamAM ubho rahe khare? nahi ja. vaLI ImudolA maleka mubArakane pitAnA svArthanI hAni karI duzmana banAve khare? nahi ja. paNa kadAca te maleka jubArakanI vartaNuthI vAkepha gAra hoya, kadAca te jANatA hoya ke maleka mubArakapara vizvAsa rAkhavo e nakAmuM che, tenA belelA bela jaLanI rela samAna che, eTaluM ja nahi, paNa kadAca - maleka mubAraka tenI sAthe dagAbAjI-sma che, e vAtanI ene khabara paDI hoya te? kSaNavAra dilazAdakhAnane kharI hakIkta kahI devAnuM mana thayuM paNa vaLI tema karatAM tenuM mana pAchu haThayuM. ajANyA mANasAra eTale badhA vizvAsa rAkha, e tene yogye lAgyuM nahi. potAnA pitAne mATe, potAnA pitAnI AbarUne mATe maleka bAraka sAthe lagna karavA prastuta thaI hatI, e kuTumbanI khAnagI vAta tene jaNAvavI, e dilazAdakhAna mane durasta lAgyuM nahi. je jALamAM sultAna kulikhAM sapaDAyA hatA te ajANyAne jaNAvavAthI phAyado zo, ema teNe vicAryuM, ane ApaNuM lAgeluM ApaNe ja bhogavI levuM, evo teNe nizcaya karyo. zAhajAdI sAhibA? Apa mArA savAlano javAba ApatAM nathI. je huM ema kahuM ke saltanatane huM dumana chuM te?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALa AvyuM 7. "te zuM? saltanatanA ghaNA duzamane che, dilazAdakhAnane javAba Apyo. "kabUla, zAhajAdI sAhibA! paNa e to khasene ke ApanA pitA saltanatanA eka moTA hAkema che. vaLI-" teo saltanatanA eka hAkema che tethI zuM.? huM nathI dhAratI ke, teo hAkema che mATe temanuM keI nukasAna kare." nahi, temanA pratye aMgata Sa hoya evA mANase ceDA che. paNa satnatanA nukasAnamAM temanuM nukasAna che, ne vaLI saltanatanA duzmana e temanA duzamana che, e vAta to kharI ne ?" "kharI. paNa je khudAnI mahera che te koI temane vAMke vALa karI zake ema nathI," dilazAdakhAnama belI. barAbara che. paNa zAhajAdI sAhibA ! huM Apane eka vAta karuM ke na karuM ema mArA manamAM thayA kare che. paNuM nahi huM te vAta Apane Aje jaNavIza. Apane maleka mubArake game tevI jAlamAM sapaDAvyAM hoya tethI zuM? hajI kaMI Ape tenI sAthe nakAha karyA nathI, ane khudA karaze to tema thaze paNa nahi. huM ApanA dila para kAbu meLavIza ane Apane mArAM karIza. eka nAno kIDe sakhta pattharanA aMdara rahe che, te InsAna zuM dilabaranA dilamAM vAsa nahi karI zake? zAhajAdI sAhibA! huM Apane araja karuM chuM ke, je Apane je harakta na hoya te jaNAvavA kRpA karazo ke? je ApanApara dabANuM na hoya to Apa raeNnaka mahelanAM rANI thavA pasaMda karaze ke ? Apa eka adanA sipahAlAra sAthe lagna karavA rAjI thaze?" eTaluM kahI te dilazAdakhAnamanI sAme joI rahyo. caMdrane dhavala prakAza sRSTine AliMgI rahyo hato. pAghaDInA paTanI mAphaka rasto lAMbe jaNa hatA. saghaLe nIravatA vyApI hatI. mAtra teo je gADImAM besI jatAM hatAM, tenA ghoDAnI korTamAM dhaMTaDIne avAja thatA hatA. dilazAdakhAnamane cUpa joI te pharIthI bo: "zAhajAdI sAhibA ! huM Apane pharIthI araja karuM chuM, ke huM ApanI utane gulAma che. te pAka paravaradegAra jANe ke kevA sAcA dilathI huM Apane cahAuM chuM. je divase Apa najare paDyAM, te divasathI Ape mArA hRdayamaMdiramAM vAse karyo che. Apa zuM evAM saMgadila che ke, mArI ArajI para dhyAna nahi Apo ? zAhajAdI sAhibA ! huM ahIMnI thoDI vAtathI vAkephagAra chuM. Apa kAnI naLamAM sapaDAyAM che, te paNa mane khabara che. maleka mubArakane ApanA mArganI ADe AvatAM kema dUra kara, e huM sArI rIte samajuM chuM. Apane mArA bolavA para zuM vizvAsa nathI? je A hRdaya cIrI batAvAtuM heta to Apane batAvata ke te ApanA pavitra premathI labAlaba bhareluM che. gara ApanuM je A mukadara tyAM laI na jatuM heta to Apa mArI mAgaNI kabUla karata ke nahi?" ijhAmudolAnA Aveza bharyA bolavAthI tenA zarIe eka prakArano kampa thayuM. teNe lAgaNI rahita svare javAba Ape. mukaddara e mudra che. te koInAthI TALyuM TaLe ema nathI. hajUra! A duniyAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ e raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa prema e sarvasva nathI. prema karatAM paNa ghaNI vikaTa vhaDANapara kaMiMgImAM caDavuM paDe che. khayara te game tema hA paNa Ape je Aje mArI vhAra karI che tene mATe huM ApanI sadAne mATe RNI chuM. ApanI udAratA mATe, ApanA zauryana mATe mane abhimAna che. ApanI kIrti meM sAMbhaLI che. ApanI niDaratA ane raNakauzalyanI huM pakSapAtI chuM, paNa hajarata! ApaneA mArge mArA mArgethI bhinna che. Apane mArga te mAre mArga nathI, mAre mArga te Apane mArga nathI." "Apa game te kahA," iphrAmuddolAe javAkha ApyA;-"huM ApanAthI Ama udAsapaNe pAchA phIza nahi. huM ApanAM aMtaHkaraNanA durgamAM praveza karIza. huM ApanA manane pheravIza, ane mArA mArgamAMnI dareka muzkelIne dUra karIza. gara khudAnI maherakhAnI che, te yAda rAkho, zAhudI sAhikhA! ke eka vakhata huM A bhujalatAmAM Apane keTTa karIza. Apa bhale atyAre mArA premane tucchakArI kADhI, paNa vakhata AvatAM batAvIza ne ApanA hitane mATe sadA utsuka rahIza. ApanA premane pAtra nivaDIza, ane ApanA premane vaphAdAra rahIza." dilazAdakhAname javAkha ApyA nahi. te mAtra nIcuM ja joi rahI. iMkrAmudaulAne paNa vadhAre khelavuM e anucita che, ema lAgyuM. te rAtrinI nistabdhatAmAM AgaLa vadhavA lAgyAM. gheADAja samayamAM te kulikhAMnA AlizAM makAnanA prAMgaNa AgaLa AvI paheAMcyAM. eka sainika daravAje upADyo te mAMgaNamAM dAkhala thayAM. dilazAdakhAnama ane iMkrAmuddolA aMte te mahelamAM dAkhala thayAM. ikAmuddolAne eka oraDAmAM theAbhavAnuM kahI, dilazAdakhAnama cAlI gaI. aMdara jatAM tenA pitA eTalI uThayeA: "ahA ! ATalI badhI vAra kayAM hatI? mArI nUre najara ! ame badhAM tArI phikara karatAM hatAM ke, tane ATalI badhI vAra kema lAgI ?" dilazAdakhAtame zAthI vAra lAgI ane zuM zuM banyuM hatuM te TUMkAmAM kahI saMbhaLAvyuM, ane inphrAmuddolAe kevI sahAya karI hatI ane te tene mukyA AvyA hatA te paNa jaNAvyuM. sultAna kulikhAM uThIne ubhA thayA, ane iMkrAmuddolAne shAmA levA AvyA. ikAmuddaulAne jotAM ja melyA, "salAma Alekama. !" "Alekama, salAma! hujurevAlA !''ikAmuddolAe pratyuttara ApyA. "Ave, Apa padhAro A kamarAmAM. huM hamaNAM ja pA| AvuM chuM," eTaluM kahI te tene peAtAnA lakhavAnA oraDAmAM laI javA lAgyA; eTalAmAM e eraDAmAMthI ApaNA pUrvaparicita maulAnAne AvatAM oyA. tene jotAM ja sultAna kulikhAMe kahyuM: "ahA ! maulAnA! Apa paNa ATalI meADI rAta sudhI jAgRta raheA che ke " "huntra! khudAnA baMdAe dipaNa gAli rahevuM, e munAsiba nathI. aMDhaMgI TUMkI che. ane A phAnI ane aMdhArI duniyAmAM cairAga jAgRta rAkhavA ke aMdhArAmAM ThAkara lAge nahi ane sApha sUjhe. sAhabeAlama! baMdAne te bahitanA rastA sApha sUjhe che." eTaluM kahI maulAnA te oraDImAMthI cAlI gayA, paNa jatAM jatAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jAMNe krAmudaulAnA rArIrane aDatA gayA hoya ema tene bhAsa thayA. gheADIvAramAM sultAna kulikhAM tyAM punaH dAkhala thayA, ane tenI pAchaLa nekara dAkhala thayA. tenA hAthamAM surAhI ane rUpAnA jAma hatAM. sultAna kulikhAMe peAte nama bharyAM, ane iMkrAmudaulAne ApyA. teoe sAmAnya viSayapara vAtacIta karI. sAmAnya upara uparanA vaMnaya ke jAhera savaeNjanazruta khAkhatA ja temanI vAtacItanA viSaya hatA. Ama ceDI vAra thaI na thai eTalAmAM IMkrAmudaulA rA laI tyAMthI javAne mATe cAlI nIklyA. je gADImAM te * AvyA hatA te mahelamAMthI nIkaLI ane paTAMgaNamAM AvI ke gADImAM beThA. ne teNe te vakhate pAchaLa dRSTi karI hAta te sAMIbAvA tene jherathI kaMIka IzArata karatA ane pAchA kheAlAvatA jaNAyA hota. ikrAsuMdaulAnA gayA pachI sultAna kulikhAM peAtAnI te oraDImAM ja besI rahyo. te rAtre teNe maleka sukhArakane AkharI javAba ApyA hatA. dilazAda khAnamanI marajI viruddha tene kAinI sAthe lagnanI dhuMsarImAM nAMkhavI nahi, e vAta spaSTapaNe jaNAvI dIdhI hatI. sultAna kulikhAMnI khAtrI hatI ke, maleka subAraka vera levAnI banatI khaTapaTa karyAM vagara raheze nahi. te pAyatakhta jaI zAhanI hujUra khATuM kharuM bharAvI khaTapaTa ubhI karaze, paNa evI khaTapaTathI DaravAnuM kAraNa nathI. sAhanI hajUramAM jema tenI padavInI, tenI sthitinI ane tenA adhikAranI irSyA karanAra hatA, tema tenA pakSapAtI paNa ghaNA hatA. maleka sukhArakanA kapaTI svabhAvanI, khATAM AcaraNanI tene khAtarI hatI. maleka mukhAraka peAtAnA hetu sAdhavAne mATe game tevA sAdhananeA upayega karatAM cUze nahi. tene pAtAne lAbhanI AzA heAya te khuda zAhanA viruddha pakSamAM bhaLI, cAhu pratye khevaphA thavA paNa pAchA nahi paDe, e vAta tene sArI rIte avagata hatI. ikAmudaulA zA hetuthI ahIM AvyA hatA, te vAta te jANatA na hatA, jo ke eTaluM te ceAkkasa hatuM ke te kaMI khaTapaTane mATe AvyA hatA. te maleka jhubArakanI sAthe kaMI paNa khaTapaTamAM sAmela hAya e vAtanA tene zaka hatA, paraMtu te nIca masalatamAM bhaLaze nahi, evA vizvAsa tene paDatA hatA, kAraNa ke game teTalA tAe IMkrAmuddolA ucca vaMzanA hatA, sainika hatA ane umarAva vargamAM tenI sArI pratiSThA hatI. AgaLa jatAM e bhAre nAmanA meLavaze evI saMbhAvanA hatI. jo iMkrAmudaulA maleka sukhAranI sAthe nIca kAvAdAvAmAM bhaLaze nahi te tenuM kAma pUrepUruM pAra paDaze ke nahi e zaMkAzIla hatuM, ane jo kadAca tema ane teA tethI sultAna kulikhAMne eka lAbha ja hatA. Ama vicAra karatA sultAna kulikhAM peAtAnA khaMDamAM beThA hatA. AsapAsa kAgaLo paDyA hatA. teNe peAtAnI saMdUka ughADI ane temAMthI kAgaLa ThADhavA gayA, paNa temAM kAgaLa na hatA. teNe Amatema pharI jeryuM, AgaLapAchaLa tapAsa karyo paNa kAgaLa zAnA maLe ? te ekdama AbheAja banI gayA. je kAgaLeApara tenI peAtAnI sattAnA sadhaLeA AdhAra hatA, je kAgaLo tene jIMdagIthI vadhAre vahAlA hatA, je rUkkA ane bIna kAmanA kAgaLeApara zAhI meAhara hatI te khaMDala guma thayeluM jaNAyuM. maleka sukhArakane sahI karI ApI hatI te kAgaLa karatAM A magaLA lAkha ane karoDo darajje kIMmatI hatA. jo te duzmananA hAthamAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa jAya to tethI teo tene kevo 65ga kare te vAta te sArI rIte jANato hato, khvAjA mahaMmada gAvAna je eka vakhate rAjyane mATe staMbha hatuM tenI zI dazA thaI hatI te bInA tenA dhyAnamAM AvI hatI. cheDAyelA vAghanI peThe te potAnI oraDImAM Amatema AMTA mAravA lAgyo. Akhare eka narane belAvI potAnA munsIne belAvI maMgAvyuM. te paNa pitAnA mAlekanI mAphaka hAlophAMphlo thaI gayo. tenA para zaka lAvavo e sultAna kulikhAne eka bhAre samasyA thaI paDI. tenA nokare badala tene pUrNa khAtrI hatI ke maratAM sudhI teo evuM kAma kare nahi. vAru, te kamarAmAM koI parA mANasa sudhAM dAkhala thayo na hato. mAtra sAMIbAvA te oraDAmAM AvatA jatA hatA, paNa e dhArmika mANasa te evA kAgaLane hAtha lagADe e banavA joga nathI ema tene lAgyuM. A uparAMta keI AvyuM hatuM ke nahi te saMbaMdhI te vicAra karavA lAge. are hA ! kema nahi? IjhAmudaulA DIvAra sUdhI ekalo te oraDAmAM hatosto. teNe e kAgaLa kADhI lIdhA hoya to?"--A vicAra AvatAMnI vAra tenA manamAM eka prakAranI dhAstI pedA thaI. je te kAgaLe tenA hAthamAM gayA te satyAnAzanI pANI. te pite e kAgaLane durupayoga kare ke na kare, paNa je tenA hAthamAMthI bIjAnA hAthamAM jAya to e kAgaLane jarUra 65ga thAya, thAya ne thAya. ane jo ema thAya te enuM pariNAma zuM Ave? pitAne ja nukasAna thAya eTaluM ja nahi, paNa bIjA keTalAka mANasene paNa nukasAna khamavuM paDe ane rAjyamAM bhAre moTuM ramakhaNa jAge. zuM karavuM? AvA prasaMge kema vartavuM enI ene sArI gama hatI. rAjakAryane aMge enAmAM prasaMgAvadhAna AvI gayuM hatuM. tarata ja teNe munsIne pUchavuM - "Aja paherApara koNa che re ?" rahamatakhAM," munsIe javAba Apyo. "vA, te tene kahe ke cha mANase taiyAra kare, ane mArI sAthe svAra thaI Ave. huM tarata ja taiyAra thAuM chuM. ronaka mahelamAM javuM che. vAra na lagADe, mATe ekadama taiyAra thavA hukama Apa." * kharekhara te cha jaNa taiyAra thayA eTalAmAM te sultAna kulinAM pitAnA nipara svAra thayo, ane daravAjA AgaLa AvI pahoMce. tarata ja teoe ghoDAne mArI mUkyA. sultAna kulikhAM pote AgaLa hatuM, ane rahamata ane bIjA mANase tenI pachavADe hatAM. * khyAnA mahaMmada gAvAna hamAyana jAlimanA vakhatamAM vacharanA uccapadapara hato, ane sultAna nijhAmazAha tathA mahemadazAhanA samayamAM rAjya taMtranI mukhya lagAma tenA hAthamAM hatI. te vidvAna ane rAjaprati ati vaphAdAra amira hatuM. jevI tenI sattA hatI tevo ja tene vaibhava hato. brAhmaNI vaMzanA itihAsamAM eka rIte te kArDinala vujhI samAna hatA. tenA duzamanee banAvaTI kAgaLa ubho karI svAjAnI muhara rAkhanAra ne meLavI laI, kAgaLapara mahera karI, te kAgaLa zAhanA hAthamAM Ape. vagara vicAryuM, zAhe tene ThAra karavA hukama Apyo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ALa AvyuM 1 teoe gheADAne evA to pUrapATathI hAMkayA hatA ke tee jaldIthI ronaka mahelamAM AvI pahoMcyA. te vakhate iDhAmuddaulA peAtAnI gADImAMthI nIce utaratA hatA. tarata ja te mANasA kuMDALAnI mAphka tenI AsapAsa phrI vaLyA. tarata ja kulikhAM gheADAparathI ekdama nIce utaryo, ane ikAmuddolAne uddezI kahyuM,-- hajarata! keTalAka kAmanA kAgaLA, heAnI ke dhaNA mahatvanA rAjadvArI rUkkAe ane keTalAka evA bIjA agatyanA patrA mArA kamarAmAMthI guma thayelA jaNAya che. Apa je kamarAmAM ekalA hatA, te kamarAmAM e sarva kAgaLa hatA. e kAgaLanI tapAsa karavI joie ne te karyAM vagara chUTakA nathI. hajarata ! Apa je nirdoSa sAkhIta thaze. tA ApanA para A ilbama lagADavAne mATe kazAthI paNa tenA badalA vALI zakAze nahi, paraMtu Apa jo gunAhagAra sAbIta thayA teA-- paNa te zuM karavA joie? Apa nirdoSa che ke gunAhagAra che. te sAkhIta karavA huM ...Avela chuM. mApha karajo, mane mArUM kartavya karyAM vagara chUTakA nathI. havAladAra ! hajaratanI jhaDatI letA." rahamatakhAM tarata ja peAtAnA dhADAparathI ekadama nIce kUdI paDyo. "khuzIthI jhaDatI lyA," IMkrAmudaulA khAlyA;-"hajarata! mApha karo, Apane unmAda teA thayA nathI ne? zuM huM kAi sAmAnya cAra chuM? hajI sudhI mArA nAmane kalaMka lAge evuM kAma mAre hAthe thayuM nathI. Apa eka prAMtanA hAkema che, tA Ape naNavuM joie ke mArA daro paNa kama nathI. game tema paNa koinI hajI sudhI e tAkAta nathI ke, A gulAmane cAra kahe." A zabdo tenA mhAMmAMthI nIkaLyA hoya eTalAmAM te tenA sAyAmAMthI eka khaMDala rahamate jhaTa kADhyuM. jevuM sultAna kulikhAMe te peAtAnA nAkaranA hAthamAMthI lIdhuM ane chAtInA baMdha cheADI aMdara mukyuM ke tarata ja hAsya ane vijayanI chaTA tenA mhAMpara camakavA lAgI. teNe kahyuM: "Akhare cAra ja nIkaLyA." pachI dhIme svare umeryuM: " ahAhA ! eka vakhate jenuM nAma eka bahAdura sainika tarIke sArA biTTuramAM vikhyAta hatuM, jene duzmane paNa mAna ApatA hatA, je bhaviSyamAM eka bhAre nAmanA kADhaze evI AzA hatI, jenI vimala kIrti sadhaLA kabUla karatA hatA te ja AdamI cera, jAsusa, nIca dagAbAja, kAvatrAkhAra! a rahima! yA khudA !" "ApanuM kahevAnuM pUruM thayuM,"ikrAmudaulAe thaDe kaleje javAba ApatAM kahyuM; "hajarata ! A zarIrane AvA zabdo sAMbhaLavAnI Teva nathI. Apa vRddha che, hAkema che, paraMtu Ape Aje evA zabdo uccAryo che ke A taravArathI te zabdothI beThelA DAdha atyAre dheAI nAkhyA vagara chUTako nathI." eTaluM kahI ikrAsudaulAe peAtAnI taravArapara hAtha mUkyA. sultAna kulikhAM khUDakhaDa hasyA, "huM eka cAranI sAthe dvaMdvramAM utaruM e kardi banavA joga che ke ?" sultAna kulikhAMe kahyuM; " iphrAmudaulA hajI meM mAruM kartavya pUruM khAvyuM nathI. sultAnanI sAme kAvatru karanAra tarIke hajI tamane kyA karavA paDaze, e Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa khabara che ke? rahamata A mANasanA hAtha bAMdha, beDI nAMkha, ane mahelamAM laI jaI killAnI koTaDImAM kyadakara, rAta ane divasa sakhta pahere mUka. huM hamaNAM ja maleka mubArakakhAne A bAbatanI khabara karuM chuM, ke tenA mahemAnane cerInA nIca kAmane mATe kyAda karavAmAM Avela che." eTaluM kahI ijhAmudolA tarapha kaMIka paNa dhyAna ApyA vagara sultAna kalikhAM tyAMthI cAlyA gaye, ane jayAM mahephilanA bAkI rahelA mANase beThA hatA. te tarapha gayela mahephilanA bAkI rahelA mANase nizAmAM cUra hatA. gAnArIo temanI pahalumAM beThI hatI; ThaThA mazkarI thatI hatI; zarAbanA pyAlA gAlIcApara paDelA hatA; keI nizAmAM gulatA hatA te koI gAnArInI sAthe aDapaluM karatA hatA. sultAna kalikhoe bAraNune lAta mArI ughADyuM ane daSTipAta karyo ane jevA "hajarata mubAraka! eka paLa bahAra AvI jAo, mAre ApanI sAthe kaMI sehe ja vAta karavI che." A zabda kAne paDatAMnI vAra jANe jAdunI mAphaka dhIMgANuM baMdha paDI gayuM. keTalAkane nIce uDI gaye, ane tarata ja maleka mubAraka bahAra Avyo ane bAraNuM pAchuM baMdha karyuM. mubArakakhAM!" sultAna kalikhAe kahyuM " tamArA AnaMdamAM bhaMga karavA mATe mane mApha karaje. vAta ema che ke, Apane tyAM AvelA pariNAne sAbItI sAthe jAsUsa tarIke pUravAra thavAthI tene kyada karavAmAM Avyo che. hamaNuM ja mArA nekara sAthe meM tene killAmAM meklI Ape che. AdAba arja." eTaluM kahI te tyAMthI cAlI nIkaLyo. javAbanI paNa rAha joI nahi. maleka mubAraka pAcho tenA mahemAnonI mahephTimAM sAmela thayo. DIvAramAM maheli barakhAsta thaI. keTalAkane te potAnA zarIranI zuddhi paNa na hatI. evA mANasene nekare sAthe gADImAM ke menAmAM vidAya karyA. bAkInA ne salAmAlekuma karI te temanAthI chuTo paDyo, ane potAnA oraDAmAM jaI vicAra kasvA lAgyo. jAsUsa! zuM kahyuM? jAsUsa! ahA! sAruM thayuM. mArA mArgamAMthI eka kAryo 2 thayo. huM nahote jANatA ke, e balA emane ema dara thaze. paNa khudAnI mehera che ke e Akta sahejamAM TaLI. je Ama nAkhela pAse sIdhe paDyo na heta, to koNa jANe zuM karavuM paData ? mAre sitAreja bulaMda che. have dAva Avyo che. jouM chuM ke, thoDA vakhatamAM varaMgulanI hAkemI mArA hAthamAM kema nathI AvatI? ane e nAjanI, basa have mArA pagamAM AvI paDavAnI. jaa chuM ke te kema vaza thatI nathI?" Ama te vicAra karate hatA eTalAmAM kaIka tyAM dAkhala thayuM, ane tenI vicAra zreNimAM bhaMga paDyo. mubAraka te AvanArane jotAM ja bolI uThayo - kANa? khayarunnisA ! zuM tuM javAne taiyAra thaI gaI?" hA, mAre have ahIM rahevAnuM prayojana zuM che? "kema? huM tane hajI kADhI mUkatA nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "Aja nahi te kAle, have kADhI mukavAmAM bAkI zuM che? kAlanI vAta kAle che; kAle zuM thaze te koNa jANe AjanI te be ghaDI meja karI laIe..jo, A rAta kevI hasI rahI che ?" "rAta hasI rahI che, paNa mArA haiyAmAM to aMdhakAra chAI rahyo che enuM zuM?" "tArA aMdhakArane dUra kare e cerAga nathI ?" "nA, mArA hRdayane cerAga gula thayo che. hajarata! Apane ane mAre have kaI jAtane saMbaMdha rahyo nathI. phakta eka ja cIja bAkI che." "zI? zI cIja bAkI che? khayara! zuM tuM Amaja cAlI javAnI?" te hajI kaMI bAkI che? Ape mane zAM zAM vacana ApyAM hatAM te sAMbhare che ke? Ape mane kevI rIte bheLavI ane phasAvI hatI, te ApanA smaraNamAM paNa che ke ? kaMI nahi. jenAmAM vaphAnI bU nathI enI sAthe mAre zuM kAma che? paNa hajarata! yAda rAkhaje, ke mane Ape je daze dIdhuM che te dagAne badale huM lIdhA vagara rahevAnI nathI." - A belatAM bolatAM khayarunnisAnuM zarIra kampatuM hatuM. tenI AMkhamAM eka prakAranuM vidyuta teja camatuM hatuM, tenI reSabharI AMkhe manahara lAgatI hatI; tene dupaTa sarakI vakSasthala para ramatA hatA; kapALa para vALanI laTa nIcuM vaLI kaMI jatI hatI. kharekhara A vakhate khayannisAnA dekhAvamAM eka prakAre hadayane lobhAvanArI avanavI zebhA jaNAtI hatI. maleka mubAraka tene hAtha pakaDavA AgaLa vadhe, paNa te khubIthI chaTakI gaI ne ekadama tyAMthI pitAnA kamarAmAM cAlI gaI. tyAMthI pitAne sAmAna ucakAvI eka bAMdIne laI pitAnI daranI eka sagAne tyAM cAlI gaI. maleka mubAraka ekale te kamarAmAM besI rahe, punaH vicAramAM paDe. khayarunnisAnA javAmAM paNa tene eka jAtanI IzvarI meherabAnI ja jaNAI. tene lAgyuM ke, je thAya che te sArAne mATe. khayannisA gaI te vinA upacAre dama gaye ema lAgyuM. Ama vicAramAM ne vicAramAM te uThayo. te uThIne pitAnA oraDAmAM gaye, ane jaine iskere ughADI sultAna kulikhAMnI sahIvALo kAgaLa kADhavA lAgyo. khAnuM upADe te kAgaLa "na dArada ! tenA hozakoza uDI gayA. tene gusso Avyo; tenA moMmAMthI jema Ave tema azlIla zabda ane sogana nIkaLavA mAMDyA; tenI AMkhe hiMsaka pazunI mAphaka camakvA lAgI; te jamIna para jorathI paga aphALavA lAge; dAMta kacakacAvA mAMDyo; oTha karaDatAM temAMthI lohInI tapa AvI. AvI sthitimAM divAnAnI mAphaka te tyAM besI rahyo ane jarA thaMDe paDatAM punaH te khAnAmAM bArIkAIthI te patra zodhavA lAge. tene uparanIce karyuM, UMdhuM karyuM, paNa patra maLyo nahi. hatAza thaI te tyAM besI rahyo. eka nekara thoDI vAra rahI tyAM dAkhala thayo. teNe nokarane je nahi. Akhare nekare pUchyuM-"hunAre vAlA ! Apa zayanagRhamAM cAlaze ?" maleka mubAraka kUtarAnI mAphaka pUrakiyuM karI bolyanApAka! ahIMthI dUra khasa, nahi te tAruM AvI banyuM che, ema samaja" te nekara pitAnA svAmInA svabhAvathI pUratI rIte vAkepha hatA. te eka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ rasainaka mahelanI rAjakhaTapaTa akSara khAlyA vagara tyAMthI grUpacUpa cAlI gayA. te samajyA ke, Aja AkAe kAMtA zarAkha vadhAre lIdheA che, ke kAMtA kaMI avanavA anAva banyA che. atyAre cheDavAmAM mAla nathI. jo kAma paDaze te ghaNAya khelAvaze.' 94 saleka sukhAraka digmUDhanI peThe keTalI vAra sudhI tyAMne tyAM besI rahyo. Akhare tene nidrA AvI, ane te tyAMja leTI gayA. savAre sUryanArAyaNanA vizma te makAnanI, khArImAM praveza karI temAMnA aMdhArane dUra karavA lAgyAM. tyArakhAda te tyAMthI uThayA. nAkarane kheAlAvI peAtAnI jarUrI cIjo maMgAvI moMdhAyuM. magajanA razAMta paDavAthI tenI vRtti kaMika aMze zAMta paDI gaI hatI. kAgaLa maLeA cA na maLeA, paNa teNe peAtAnA nizcaya karI lIdhA hatA, ane te e, ke dilazAdakhAnamane mahAta karavI. }Z prakaraNa 10 suM zAdI maMjUra maleka sukhAraka prAtaHkAryethI paravAryo ke tarataja sultAna kulikhAMnA prAsAda taraph javA nIkaLyA. hajI sUrya bahu uMce caDhaco na hatA. maMda mRdu pavana vehetA hatA, ane mANasanA zarIrane tAjagI ane magajane zItaLatA arpatA hatA. savAranA maneAhArI dRzyathI ane maMda samIranA prasaraNathI tenA vicAra zAMta paDyA hatA. peAtAne pAseA kema pheMkavA ane dAva zI rIte sAdhavA, tene teNe pUrNa vicAra karyo hatA. Akhare te sultAna kulikhAMnA bhavya prAsAda AgaLa AvI pahoMcyA; paTAMgaNamAM gheADAparathI utarI, dhADA peAtAnA mANasane svAdhIna karI, va meAkalAvI. gheADI vAramAM javAba AvyA ke, padhArA,' ane maleka sukhAraka, kulikhAMnI samakSa hAjara thayA. kulikhAM sAmeA levA uDayeA. banne jaNe phArasI adabathI salAma gujArI, ane ekamekanI khabara pUchI. bAdamAM sultAna kulikhAMe pUchyuM:~ "Aja atyAramAM ApanI savArI A tarapha ? " maleka sukhArake ekAkSarI javAba ApyA, "hA" kAMI kAma nimitte, ke sahaja ? " kAma vagara kAI kAine tyAM bhAgyeja jAya che. tyAre ema kaheAne Apa kaMI matalakhasara padhAryA che, ema anumAna vru kaMI khATuM nathI." "nahi, hujUra !" maleka sukhArake kahyuM, "ApanuM anumAna kharAkhara che, ApanA aMdAja kAI divasa cUkyA che ke, Aje cUke ?" vA, tyAre kmAvA. Apa zA kArya paratve ATalA vehelA padhAryA che? zuM pAyatakhtathI kaMI agatyanA samAcAra AvyA che?" "nahi, tema kaMI nathI. Apane eka a gujArI hatI te khAkhata krIthI Apane kaMI kahevA mATe Avela chuM." "kyI khAkhata ?" sultAna kulIkhAMe Azcarya pAmI pUchyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAdI maMjUra "zAhajAdI sAhimA dilazAdakhAnamanA hAthanA talakhagAra chuM, e." "e bAbatamAM meM mArA vicAra Apane spaSTa jaNAvyA che. mAre e khAbatamAM have kaMI vadhAre kahevAnuM nathI,'' eTaluM khelatAM sultAna kulikhAMnA bhavAM guMthAyAM, ane teNe tIvra dRSTipAta maleka subArakapara pheMkayA. maleka sukhArake leza paNa saMkeca vagara javAba ApyA, "kharI vAta, paNa khudde zAhajAdI sAhibAe mArI mAgaNI maMjUra karI che, e zuM Apa jANatA nathI ? '' "dilazAde ApanI mAgaNI kabUla karI che ? kayAre ?" Azcarya darzAvatA svare sultAna kulIkhAM khAlyA. kAle jyAre teo jalasAmAM padhAryAM hatAM, tyAre. zuM teee A vAta Apane jaNAvI nathI ? " 71 "tA, mane kaMI e vAtanI khabara nathI." "kadAca meADAM AvyAM tethI visarI gayAM hAya ema lAge che, nahi tA Apane jaNAvyA vagara na rahe." " "huM nathI dhAratA," sultAna kulikhAMe thaMDAithI javAba ApyA, " ke teNe rAjIqhuzIthI A mAgaNInA svIkAra karyo hAya." "hajarata ! Apane ema mAnI levAnuM kaMI khAsa kAraNa nathI. zAhanadI sAhibAne meM mArI ArajI jaNAvI, mAruM jIgara kheAlIne khatAvyuM, temaNe rAjIkhuzIthI mArI vAta mAnya rAkhI. gara Apane cikana na heAya te Apa khuzIthI zAhajAdI sAhikhAne puchI jue. hajarata ! ApaNa bannenI eka sarakhI sthiti che. Apa te patrane meLavavA iMtejAra che; huM zAhajAdInA hAthanA talakhagAra chuM. huM khAsa zAdInI geAThavaNa saMbaMdhI vAtacIta karavA AvyA chuM. . ApaNe nAhaka kAma laMbAvavAnI jarUra nathI. zAdIne aMge meATI dhAmadhUma karavAnI ke ghaNAM mANasAne Ijana karavAnI kaMI jarUra nathI. e kAma ApanA makAnamAM gheADA vakhatamAM thaI jAya te vadhAre sAruM. huM mAruM ApeluM vacana pALavA baMdhAuM chuM. zAhajAdI sAhibA mArI sAthe lagnamAM joDAya, ke tenA bIje divase huM te patra Apane zAhajAdI mAraphata pahoMcADIza." sultAna kulikhAMnA ceherA para AnaMdanI camaka prasarI. teNe harSasucaka svare kahyuM: "Aja pharI pAyatakhtathI khuzakhakhara AvI che. rahamadila zAhe Aja eka rukko meAkalyA che temAM mArI najIvI sevAnI sArI kadara bUjhavAmAM AvI che, eTaluMja nahi paNa zAhe spaSTa jaNAvyuM che ke, tame saltanatanI sevA karI che te aNumela che. tamArI AkhI jIMdagI saltanatanI sevAmAM gai che. tamArI vaphAdArI taraph zaMkA lAvavAnuM kaMi kAraNa nathI. rAjanI vadhatI jatI khaTapaTane lIdhe, saradAranI mAMheAmAMhu pratispardhAne lIdhe, ane keTalIka hakIkata ayeAgya svarUpamAM mArI AgaLa mUkavAmAM AvavAne lIdhe, tamane pahele rUkko meAlavAmAM AvyA hatA. te vakhate vaLI vadhArAmAM mArI tabiyata ThIka na hatI, ane utAvaLamAM ko mAlavAmAM AvyA hatA, tethI nirAza thavAnuM kAraNa nathI. tamArA kAryamAM ane khUda tamArAmAM pUratA vizvAsa che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 76 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa ATaluM bolatAM bolatAM sultAna kulikhAMnI AMkhamAM eka prakAranuM teja camakavA lAgyuM. tenA moM para hAsyanI chaTA khelavA lAgI, ane teNe umeryuM -"huM nahetA kahete ke nakkI, koIe zAhanA kAna bhaMbheryA che, ane kharI hakIkta jatAM teo pAchA punaH kRpA darzAvaze. mubArakakhAM Apa te hajI navAsavA che, paNa zAhanI sevAmAM to mArI ziyAha dADhI sukSyada thaI gaI che." hajarata ! jyAre mANasanI tarakIne vakhata Ave che, tyAre cAre taraphathI khuzakhabarI Ave che, AtanAM vAdaLAM verAI jAya che, ane AphatAba pUra jozathI prakAze che. huM paNa Apane evIja khuza khabara suNAvavA Avyo chuM. hare vAlA! mArI zAdI thavA bAda te patra jyAre ApanA hAthamAM Avaze tyAre Apane mArga tadana nikaMTaka thaze. Apane pachI koI jAtanI phikaranuM kAraNa nahi rahe. mArI paNa eka moTI murAda bara Avaze. huM paNa sukhI ane Apa paNa sukhI thaze, enAthI bIjuM vadhAre zuM joIe ?" "mubArakakhAM!" sultAna kulikhAe kahyuM, "huM nathI dhAro ke dilazAde rAkhUzIthI hA bhaNuM heya. paNa vAsa, Apa A sivAya bIjuM kaMI mAge te Apane vadhe che?" A duniyAmAM ane bIjI cIjanI spRhA nathI, mAre zI uNapa che? je joIe te mArI pAse mojuda che. mAtra eka vastune mAruM dila jhaMkhyA kare che, ane e vastu ApavI ApanA hAthamAM che. hajarata ! Apa catura che, Apane vadhAre kahevAnI kaMI jarUra nathI. e kharI vAta che, zAhe Apane patra maklI AzvAsana ApyuM che. paNa tethI zuM? je ApanA duzamane che te je ApanA virUddha pUrA zAhanI sAme peza kare, ApanI tAja tarapha bevaphAI pUravAra kare, te zAhanuM dila badalAtAM vAra lAgavAnI nathI. jema jerAvara pavana AgaLa kAM pAMdaDAM dUra sarI jAya che, tema sabaLa pUrAvA sAme ApanA khuda daktanI mejI dagImAM koI paNa bAbata zAha svIkAre e banavA joga nathI." hu zAha tarapha kadi bevaphA nivaDayo nathI. mArA duzmane paNa eTale te yakarAra karaze ke huM game te hoIza, paNa bAgI nathI. zAhanI sevAmAM A ziyAha dADhI sayada thaI gaI. mArI pAchalI kArakirdI e bAbatanI vAha ApavAne pUratI che," AvezamAM sultAna kulikhAM be. "e kabUla paNa sahaja bhaya sUcavatAM mubArake kahyuM, "Apane patra je peza karavAmAM Ave te? huM nathI dhArato ke, AmAM paNa Apano bacAva karI zake." sultAna kulikhAM mauna rahyo. hajarata" thoDIvAra pachI mubAraka bolyo, "paNa A badhI pIMjaNa zuM karavA joIe? je khuda zAhajAdI sAhibA mArI sAthe nakAha karavAne rAjI che te pachI Apane zuM vAMdho che? huM khoTuM kahete heu to emane bolAvI pUchI jUo. pachI?" "e sarva ThIka, paNa jyAM sudhI khayarunisA Apane tyAM svAmItva bhagave che, tyAM sudhI dilazAdakhAnama ApanI sAthe saMbaMdhamAM joDAya, e mAnavuM azakya che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAdI maMjUra hA. "hA, Ape kharuM kahyuM." zAMta cahere mubArake pratyuttara vALyo; "khayarunnisA to raunaka mahela choDI sadAne mATe cAlI gaI che, te pharIthI pAchI Ave ema nathI." sultAna kulikhAMe bAMdIne hAka mArI je tarata hAjara thaI, ane teNe tene dilazAdane belAvavA AjJA karI. dilazAda hAjara thaI. sultAna kulikhA uThI pAchaLanA oraDAmAM gaye. tene jotAM ja dilazAda bolI uThI. ambAna ! Ape mane belAvI che ? hA, mArI narenajara tenA plAna ceherA tarapha joI kulikhAM che; "kema, Aja tArI tabiyata ThIka nathI zuM?" "nahi, abbAjAna! kaMI ja nathI." beTA!" sultAna kulikhAe kahyuM -"mubAraka kahe che ke te tenI sAthe nakAha karavA khUzI batAvI che, e zuM kharI vAta ?" dilazAdakhAnama nIcuM joI rahI. ' "beTA! tArI marajI viruddha kaMI paNa kAma karavA huM rAjI nathI, samajI? sApha dilathI je hoya te kahI deje. zuM tuM A saMbaMdha thAya te rAjI che?" jANe svamamAM bolatI hoya tema teNe dhImethI, "hA" kahyuM. "zuM tuM Aja ne Aja A saMbaMdhamAM joDAvA Icche che?" kulikhAe pUchayuM. "gara ApanI marajI hoya te mane vAMdho nathI." "tane je tema karavuM pasaMda na hoya te mArI kaMI utAvaLa nathI." sulatAna kalikhAe kahyuM, "evuM Aja ne Aja zuM vahI jAya che ?" "nahi, abbAjAna! je e vAta nakkI che, to pachI Aja karyuM te zuM? ane cAra dahADA rahIne karyuM te zuM?" vA, mArI narenajara! tuM jema kahIza ema karIzuM. thayuMnI ? jo, huM jarA aMdara jaI pUchI karIne AvuM chuM." _. eTaluM kahI sultAna kulikhAM tyAMthI janAnakhAnAmAM cAlI gayo. dilazAda mRdu pagale bahAra AvI ane potAnI sthira ruSTi mubArakapara pI. tenuM vadana hamezanI mAphaka praphUlla nathI. te vilAyalI kamalinInA jevI bhAse che. tenA nayanamAM hameMzanuM teja nathI, ke nathI te khUmArI. tenA badanapara eka prakAranI kikAza chAI che. jANe kapuranI putaLI hoya ema te atyAre bhAse che. je saMbaMdhamAM te joDAvA mAgatI hatI, te pitAnI IcchApUrvaka svIkArela na hate. vaLI ikAmadaulA je tene sakhIdila ane nekacalana jaNAtuM hatuM, jenA kahevA para tene zraddhA hatI, jenA prati tene prema DhaLavA lAgyo hato, te eka nIca jAsusa ane bevaphA pUravAra thatAM tenA dilane eka kArI janme lAgyo hato, teNe karelA gunhA bAbata tenA dilamAM jarA paNa zaMkA na hatI. A joI tenA jIgaranA TAMkA TUTI gayA hatA. dilazAdakhAnane jotAM ja mubAraka belI uThaze - A, zAhajAdI sAhibA! ApanI tabiyata to ThIka che ne?" "ghaNuM ja sArI che. dilazAde javAba Apyo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa " kema ghaNI ja sArI ?' coMkIne mukhArake pUchyuM. " "dhaNI sArI nahi teA zuM? Aja te zAdInI khuzAlI che ne? "hA, zAhajAdI sAhikhA!" sukhArake javAba vALyo; " huM te patra A rAtanA ja Apane svAdhIna karIza." 78 "te kharuM. paNa Apane te ahIM lAvavAmAM ze vAMce che? ahIM te patra sAthe ja letA Avajo, ane ApaNA nekAha paDhavAmAM AvyA bAda te patra mane Apajo, nahi te ema ja kahene ke ApaNuM lagna kArya pUruM thAya ke tarata te kAgaLa ammAnanane ApI dejo." sukhArake javAbamAM DokuM dhuNAvyuM ane kyuM, "hajaratane mArA kahevApara cikana che, paNa Apane keNu jANe zAthI mArA kahevApara vizvAsa nathI." hajarata ! Apa keAI darveza che. yA dInanI zarAhata samAve che ke, kina yani karyA kare che ?" dvilazAdakhAtame javAba ApyA. "tA zuM dardezeAe ja cikananA ijArA lIdhA che, ema ApanuM mAnavuM che ?" sukhArake sAmeA prazna karyAM. "jI, nA, paNa eTaluM teA kharuM ke dInanI khAkhatAmAM kinathI ja kAma levuM." "ane khIjI khAkhatamAM ?" sukhAraka vacce ja khAlI uThayo. khIjI khAkhatamAM kevaLa vizvAsathI kAma karyuM pAlavatuM nathI. je kevaLa vizvAsathI ja badhAM kAma thatAM hAya, te pachI zIla suhara, khata dastakata zA mATe joie ? kAnunanA kitAbAnI paNa jarUra zI ? kAjI ane mutinI AvazyakatA kyAM? mahelamAM eTalA sipAi cAkI karavA zA mATe joie ? Apa kina karI lyAne kAI cArI karavAnuM nathI, ApanI tIjorI luMTavAnuM nathI, Apane zuM cikana nathI, mATe Apa A sarva kare che ? kahe vAra." subAraka kaLI gayA ke A vAvidagdhAnI sAthe tarkamAM utaravAmAM sAra nathI. teNe dhIme svare kahyuM "tA vAra Apane zuM oie che ?" "hujarata ! Apa vacana Ape ke ApanA ronaka mahelamAM Ave ke tarata e kAgaLa mane ApI devA paDaze. samajyA ?" dilazAdakhAname kahyuM; "Apa je e vAta svIkAra karatA hai| te kasama lyo. ane Apa je te karavA khuzI na hA, te huM paNa mAruM vacana pALavA baMdhAyalI nathI. Apa jo e pramANe kasama nahi leA, te mAre paNa ApanI sAthe zAdInI jarUra nathI." mubAraka tIkSNa dRSTithI tenA sAmuM joi rahyA hatA. te samajyA ke, vAtane jhAjhI cheDavAmAM mAla nathI, ane jo vadhAre rce ceM karI teA bAjI vaNasI jaze. " zAhanadI sAhikhA !" maleka sukhArake vinayanamra svare zuM:-- "6 'huM kasama khAuM chuM. khasa ? Apa cahAe te e kAgaLane rAte ne rAte vAlide maherabAnane pahoMcaDAvo. pachI ?" " jarUra! huM temaja karIza. tarata ja te rUkko temane svAdhIna karIza." " elAzaka," eTaluM kahI sukhAraka tyAMthI cAlI nIkaLyA. ane kSaNavAramAM te sultAna kulikhAMnI hannuramAM AvI pahoMcyA. ahIM gheADIka vAra ADIavaLI vAta karyA pachI peAtAnI kharAbakhtInA samAcAra cheDyA." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zAdI maMjUra S9, "hajarata !" mubArake kahyuM, "zAhajAdI sAhibAe Akhare mArI mAMgaNuM kabUla karI che. Aja sAMje ja saghaLuM kArya ATopI levAnuM che, ane e te Ape ja kahyuM hatuM ke bIjA koI mANasane bolAvavAnI jarUra nathI. ApaNe cAra mANase basa che. mAtra nakAha paDhAvanAra joize, ane enI goThavaNa huM Apane jasapuM chuM" enI goThavaNa karavI paDe ema nathI." "jI, hajUra! ema kema?" A baMdAnA makAnamAM eka oliyAe kadama raMjA pharamAvyA che je nakAha paDhAvavAnuM kAma karI leze." "ThIka, te, pachI kAjInI jarUra nathI." nA, paNa mubArakakhAM! Ama ekAeka zAdI karI nAkhavAthI badhAne ghaNuM Azcarya lAgaze. badhe hehA thaze ke A zuM? ekAeka koine nahi AmaMtraNa ke Ijana, nahi ThAThamATha. badhuM sAdesAduM." "hujAravAlA! ApanuM kahevuM kharuM che." mubArake javAba Ape; "A vakhata paNa tevo ja che, ane ApaNe vakhatane mAna ApI cAlavuM. ApaNe kyAM lekanA bolavA sAmuM jovuM che? lekane mana to badhuMya sarakhuM che. Aja dhAmadhuma karI tee ThIka, be dahADA tenI vAta karaze. na karI te cAra dahADA tenI carcA karI cUpa raheze." kharuM che. jagata keIthI chatAyuM nathI." "vArU! te Aja sAMjanA nakkIne?" "hAsto, have vAMdhe zo che?" kulikhAe kahyuM. "vA te hajUra! huM barAbara vakhate hAjara thaIza, hAla te rajA lauM chuM, eTaluM kahI maleka mubAraka tyAMthI cAlI nIkaLyo. dilazAdakhAna bArI AgaLa jaI ubhI rahI. thoDI vAramAM maleka mubArakane mahelanI bahAra nIkaLatAM joyo, ane jetAnI vAra tene manamAM avanavA tarka tarI AvyA. Aja. tenA jIvanamAM parivartana thavAnuM hatuM. bhaviSyamAM sukha maLaze ke duHkha, te kalpanAthI atita hatuM, chatAM jIvananA AkAzamAM bhayaMkara vAdaLAM dIsatAM hatAM. tenA dilanI AzAnA baMdha sarva tuTI gayA hatA; jIvana zuSka bhAsatuM hatuMnirAzA aMtaramAM vAsa karI rahI hatI; utsAhanuM nAma nahatuM. ahA ! kayAM te bAlyakALanAM suramya svamAM ? teNe keTalI AzA bAMdhI hatI? bhaviSyanAM kevAM manorama citra AkyAM hatAM, paNa te Aja kayAM che? vALukAmAM jema derelI rekhAo naSTa thAya tema te sarva lupta thayAM hatAM. Ama vicAranA kAMpamAM kaLI gaI hatI, eTalAmAM teNe tenA pitAne pasAra thatAM joyA. netAnI vAra tenA vicArane vega palaTAye. tenA kAnamAM AzA madhurI phUMka mAravA lAgI. bhaviSya game tevuM kaThina che, kharAba che, paraMtu jyAM sUdhI pitA hayAta che tyAM sudhI teo tene duHkha nahi paDavA de. teo sadA tenI kALajI karyA karaze, ane kaI nahi te pitAnI premALa chAyAmAM vizrAma maLaze, ema tene bhAsavA lAgyuM. Ama vicAramAM te ubhI hatI eTalAmAM tyAM eka bAMdI AvI ane kahyuM - zAhajAdI sAhibA Apane vAlida teDe che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 80 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa bAMdInA moMmAMthI A zabda paDatAMnI vAra te tyAMthI cAlI gaI, ane sAMjanI taiyArImAM lAgI. teNe sejhanane bolAvI maMgAvI, ane tenI sAthe keTalIka vAra sudhI vAtacIta karI. rinTa prakaraNa 11 muM saTaka te bhavya prAsAdanA maMda prakAzavALA kArAgRhanI oraDImAM, ijhAmuddolAno vakhata keme karyo ja nahi. maleka mubArakane teNe, Avato ane te pitAnI eraDInI jALamAMthI je hatuM, ane tene jotAMnI sAthe tenA manamAM e tarka thaI AvyuM hatuM ke mAno na mAne, paNa kaMI vaLI no peca maleka mubAraka ramyo che, kaMI navI ja khaTapaTa ubhI karI che, ane evA ja kAma sAru te avazya Avyo hovo joIe. paNuM A vAtanuM nirAkaraNa kare che? astAcala samIpa sUryanAM kiraNo, mahelanA ucca bhAgane chevaTanuM AliMgana ApI vidAyanI taiyArI karatAM hatAM. aMte saMdhyA vyatIta thaI. pRthvI para aMdhakAra chavAvA lAgyo. gheDI vAra pachI IjhAmuddolAe gADAMnA paiDAne khaDakhaDATa sAMbhaLe, ane bArInA saLiyAmAMthI duSTi pheMktAM keI mANasane gADImAMthI utaratA hoya ema joyuM. rAvatane phAnasa laI rasto dekhADatAM je, ane teNe dhAryuM ke A keI nahi paNa maleka mubAraka ja che. - zeDI vAra pachI tenA eraDAnAM dvAra ughaDyAM, ane badIo bhojanane sAmAna rAkhI cAlI gaI. teNe bhojana letAM letAM paherAvAlAne pUchyuM - "miyAM! kanI gADI hatI e?" paheregIra potAnA sAthIdAranA sAmuM joI hasyo ane paLavAra pachI kahyuM - hajarata ! maleka mubArakanI Aja zAdI che ane teo e gADImAM ahIM padhAryA." ikAmuddolAnA zarIrane ka5 thayo; zarAbane jAma e mAMDatAM tene hAtha tharathara dhrujavA lAge. je te oraDAmAM prakAza maMda na hota to paheregIrane ikAmadolAno cehare jotAM ja te ekadama pUNI jevo phIkko jaNAyo hota. ikAmudaulAe dhIme rahIne, jANe te vAtathI tene kaMI paNa lAgaNI na thaI hoya tema, jAma nIce mUkyo ane belya: zAdI ! konI? atyAre! koI bIjA mANaso te jaNAtAM nathI. evI zAdI kevI ?" hAra! e ja tAbInI vAta che ne?" te paheregIre javAba Ape, "amArA AkAne ekanI eka lADakI kanyA che, ane tenI Aje kaMI dhAmadhUma vagara ekAeka zAdI thAya che." "ema kaMI bane kharuM? kaMI bIjuM haze, kAmudaulAe javAba vALe. "nahi. hajUra! mArI pakkI khAtrI che ke, zAhajAdI sAhibAnI Aja zAdI che. teo maleka subArakakhAMnI sAthe Aja nakAha paDhanAra che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saTaka 81 "are jamAla!" te paheregIrane sAthIdAra bolyo, "jhana kahetI hatI ke, A bInA AvatI kAla sudhI koIne jaNAvavAnI nathI, e tuM bhUlI jAya che." kharuM, paNa hajarate Aja jANyuM te ThIka ane kAle joyuM tee ThIka. teo kyAM killAnI bahAra jaI koIne jaNAvavAnA che?" jamAle javAba Ape. hAsto, huM kayAM ahIMthI bahAra javAne chuM?" IjhAmudaulA bolyo, "paNa, nahi koine ijana, nahi kaMI dhAmadhuma, nahi nAcariMga ke mahephIla, ane Ama ekAeka lagna! e te navAinI vAta." "navAinI nahi te ?" vAtoDIo jamAla belyo-"mahelamAM badhAne navAI lAgI che ke ekAeka A zuM? vaLI vadhAre khUbI to e che ke mArI segana mane kahetI hatI ke, zAhajAdI sAhibA A zAdIthI khUza nathI. teo maleka mubArakamAM joDe zAdI karavA rAjI nathI, paNa kaMI kAraNasara parANe tema karavuM paDe che. paNa hajarata! Apa vALu karI rahyA ne ?" hA, A surAhI tuM laI le, mane Aja zarAbanI jarUra nathI," IkAmudaulAe kahyuM. te paheregIra surAhI ane sAmAna laI tyAMthI cAlI nIkaLe, ane jatAM jatAM ijhAmuddolAne uddezI kahyuM ke hajarata ! Apa jarAbI raMja karatA nA, ane A sevathI thAya evuM kAma hoya te pharamAvaze, baMdA te banAvavAmAM DhIla nahi kare" kArAgRhanuM dvAra baMdha thayuM. paheregIra tyAMthI cAlI gayo. tenA jatAMnI vAra ikkAmudaulAe potAnA hAthavatI moM DhAMkI dIdhuM, ane potAnI lAgaNIne ubhare bahAra kADhavA lAgyo. ahA! A ja ke premanuM pariNAma! kyAM te suMdarInuM punarmilana, kayAM te AzAno saMcAra ? keTalA sukhanA manarama killA bAMdhyA hatA tenuM pANigrahaNa karI saMsAra sukhanAM kevAM manorama citre teNe kyAM hatAM. paNa te sarva phekaTa. jema koI rUmamAM joyelo ramya dekhAva jAgrata thatAM ja naSTa pAme, tema teNe manamAM bAMdhelI murAda bhAMgI gaI. tenI sAthe tenA dilanA baMdha paNa tUTavA lAgyA. te pAMjarAmAM pUrelA zeranI mAphaka Amatema AMTA mAravA lAgyo. te lokhaMDanA gajane hacamacAvavA lAvyo, paNa tenA A prayatnane te gaja kaMI dAda Ape ema na hatA. tenA caherA para prasvedanAM jALAM bAjhayAM, tenuM zarIra parasevAthI tara thaI gayuM. tene mana asahya yaMtraNA bhogavatuM hatuM. tenA aMtaramAM zULe bhoMkAtI hatI. je ramaNIne te zuddha premathI cahAte hata, te ramaNI Aja pArakAnA hAthamAM soMpAya che, e vicAra tenA para vajUghAta karatA hatA, ane te manuSya kevo? eka nIca, adhama, pApAtmA, tene duzamane , eka nIca kIDe, te pavitra mUrtinA paganI dhULane paNa sparza karavA lAyaka nahi te. "ahA, mukadara ! hA takadIra !" eTaluM kahI IjhAmuddaulAe hAthavatI kapALa kuTayuM. eTalAmAM vaLI pharIthI gADIne gaDagaDATa ane mANasane avAja tene kAne paDyo. te samajyo ke lagna thaI gayAM ane maleka mubAraka pAchA phare che. A vicAra AvatAM tenA mastakane e te AdhAta beDe ke tene tammara AvyAM. te cakarI khAI jamIna para paDyo. Ama keTalI vAra sudhI te jamIna para Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aunaka mahelanI rAjakhaTapaTa paDyo rahyo. Akhare te je oraDAmAM keda hatuM tenuM bAraNuM upaDyuM. ane teNe eka manuSyane dIvA sAthe aMdara dAkhala thate je, ne tenI sAthe eka phakIra najare paDyo. nekara dI mUkI cAlyo gayo. hajarata!" te phakIra bolyo. IkAmudaulA tenA sAmuM joI rahyo ane pUchayuM:maulAnA ! Apane mArI sAthe zuM kAma che ?" khAmoza, beTA !" te phakIre hyuM, "gama na kara, sahu sArAM vAnAM thaze. te bahu duHkha sahana karyuM hoya ema lAge che. ATalI vAramAM tArA je manuSya cheka hatAza thaI jaze ema je mane keIe kahyuM heta te meM bhAgye ja e vAta sAcI mAnI hota. gama karavAthI kaMI phAyado nathI. tAre mATe huM kaMI saMdeza lAvyo chuM." eka kSaNabhara AzAnuM kiraNa IjhAmudaulAnA caherA para camakavA lAgyuM. ane te paNa konI taraphathI? eka bahektanI hura taraphathI, samajyA ?" te phakIra bolyo; " hajUra! A rahyo te saMdezo." ikAmudaulAe te phakIranA hAthamAMthI patra lIdhe ane pheDIne vAMcavA lAgyA. te patra khayarunnisAe lakhe hato. temAM majakura ghaNe TUMke hatA. mAtra eka ja yAcanA hatI, ane te e ke, IjhAmudaulAe tenI sAthe lagna karavAnuM vacana ApavuM; ane je te tema kare, te te tene kArAgRhamAMthI mukta thavAne madada kare, eTaluM ja nahi, paNa te uparAMta kaMI bIjuM sAdhana paNa te ApavA taiyAra hatI. A sAdhana te kaMI nahi paNa sultAna kalikhAMe jenApara sahI karI te patra ke je teNe cArI lIdhuM hatuM. IDhAmudaulA jANe kaMI bhAre vicAramAM hoya tema besI rahyo. phakIra tenA para sthira dRSTi repI joI rahyo. "hajarata !" nIce namI mRdu svare phakIra bolyo, "khayarunnisAe joyuM ke ramaNane uSNa AMsuthI phakIranuM dila pigaLyA vagara nahi rahe, ane tema ja banyuM. huM kaMI kAmasara bIbI maherane tyAM gayo hate. e temanAM khAlI thAya. tyAM temane khabara paDI ke huM killAmAM kAmasara sultAna kulikhAne tyAM utaryo chuM. tethI temaNe mane A kAma seMDuM; mArAthI nA na kahevAI. bIbIe raDIne, page paDIne mArI AjIjI karI; mArAthI tarachoDAyAM nahi. meM saMdezo Apane pahoMcADavAnuM pata karyuM eTaluM ja nahi, paNa sAhabe Alama ! meM bane te Apane A baMdikhAnAmAMthI choDavavAnuM vacana ApyuM che! hAra! je meM dInane A lIla phirake paheya na heta te e baheztanI hura khAtara meM hajAre ApharI karI heta ! tenA eka mIThA belanI khAtara hajAre musibata uThAvI hata! paNa, hajarata! ApanuM dila lAgaNI rahita lAge che, nahi te Apa Ama besI raho nahi; hAthamAM AvelI sonA jevI taka gumAvo nahi. Apa vicAra zuM kare che? zuM ApanuM dila mahebatane dama bharatuM nathI? gara ema mAnI lyo ke Apane tene mATe muhabbata nathI. paNa Apane ApanA TakArAnI paNa darakAra nathI. zarama che! Apa eka bahAdura mANasa thaI Ama kAyaranI mAphaka besI rahyA che, ane hAthamAM AvelI bAjI gumAvavA taiyAra thayA che! juo, ApanA kArAne mATe sarve goThavaNa karI che. ahIMthI raunaka mahelamAM javAnA rastA parathI ADavATa che, tyAM AgaLa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saTaka Apane mATe eka joDe taiyAra haze. mAtra bIbI sAhibA eTaluM ja jANavA itajAra che ke ApanI mulAkAta pharI kayAM thaze, ane Apa kaye raste prayANa karazo ? hajarata! Apane mATe mane paNa rahamadIlI che, ane tethI ja meM A kAma pata karyuM che. A uparaMta eka bIjI umadA bakSisa bIbI sAhibA paNa bakSavAnAM che; jethI jIvanA jokhame paNa tamane Aja ahIMthI chuTA karavA meM daDha nizcaya karyo che. hujUra ! jUo sArI duniyAnI saltanatane mATe paNa je kAma na karuM te Aja tamAre mATe karuM chuM, samajyA? jAo, A eka bIjo patra che te huM Apane svAdhIna karuM chuM. paNa tamAre prathama kAma levA paDaze ke, daza divasa vityA pUrve e patrane phoDIne vAMcavA nahi. jaldI hAzamAM Ave. hAra ! vakhata pANInA relAnI mAphaka vahI jAya che, ane je A taka gumAvI te pharI hAthamAM AvavAnI nathI, samajyA? paheregIrane kaMI vAtanI rasUjha na AvI jAya ke Apane choDAvavA mATe huM ahIM Avyo chuM. Apane ahIMthI eka vAra chUTakAro thayo ke thayuM pachI cahAya te bIbI khayarunnisA Apane izkanI beDImAM jakaDe yA na jakaDe, tenI mane leza paNa paravA nathI. Apa Aja ne Aja rAtre A bhayamAMthI sarakI jAo eTale bassa." "maulAne! pAka paravaradigAranA kasama laI kahuM chuM ke je huM ahIMthI sahisalAmata chaTakI gayo te daza divasa pahelAM A patrane nahi pheDuM, thayuM?" te phakIranA caherA para AnaMdanI chaTA khelavA lAgI. "juo tyAre meM zI yukti racI che te sAMbhaLo." eTaluM kahI te phakIre dhImethI ikAmulAnA kAnamAM kaMI vAta karI. ikAmadaulAnA hRdayamAM AzAe amRta riDyuM; tene sukAyele prANa sateja thaye; te ekadama saphALe ubhe thaye, ane manamAM bolyo -"ahAhA! mArI sthitimAM eTalAmAM ke vilakSaNa pheraphAra ! mane mukti maLI ke bassa. huM game tenI sAthe DAuM temAM zuM? mane mAruM kAma karavAnI saMdhi maLI te ja bassa che. eka vAra mAre dAva sadhAyo te AgaLa upara badhuM joI levAze." hajarata! Apa Ama khvAbamAM he ema kema jaNAo che?" te phakIre kahyuM, "pelI tarapha tamAre eka paheregIra jamAla tenI mAzukA sejhananI sAthe pyAranI TakhaLa kare che; tene sAthIdAra ahIM bahAra beThe che, paNa tene duntare aMgara sAthe muhabata che, je mArI jANamAM hovAthI tene mATe eka zIzI lete AvyuM hatuM. te pItAM ja tenA hazaza uDI jaze, samajyA? pachI zuM karavuM te te hAra jANe che." paheregIra!" phakIre hAka mArI, "are A kedI te bimAra ane divAnA jevuM lAge che. Ama Ava te, huM jhaTa cAle jAuM." lathaDiyAM khAte paheregIra tyAM AvI pahoMcyo. chekAmukalAe bAjaTha uMcakI, tenA mAthApara eka phaTake evo to mAryo ke te bezuddha thaI ane nirjIva zabavata jamIna para paDyo. * zarAba-dAru. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa phakIre pAtAnA phrikAmAMthI taravAra ane tamaMcA kADhI ikAmuddolAnA hAthamAM mUkayA ane kahyuM:-- ex "jaladI A paheregIranA kapaDAM paherI lyA, ane A hathIAra laI ravAnA thA. yA mere maulA ! Aja meM zuM nathI karyuM? Aja eka jAsUsane nAsI chUTavAmAM madada karI, Aja meM maleka sukhArakane koinI sAthe lagna karAvI ApyAM. Aja keTalAnI AMkhamAM dhULa nAkhI! ahAhA! kIranA mukadaramAM paNa zuM lakhyuM che! hAM, hajarata ! have eka paLa paNa gumAvavI jokhama bharelI che. jema khane tema ahIMthI bhAge. paNa hA, tyAra pahelAM eka vAta kahevAnI che. pyAre iMkrAmuddolA Apa eka sAcA siddhasAlAra che. ApanAra mane pUrepUruM yukina che, tethI ja A vAta huM tamane kahuM chuM, nahi te jANIbujIne mArI garadana ApanA hAthamAM soMpuM nahi. khudAnuM karavuM haze te ApaNe gheADA vakhatamAM pAchA pharIthI maLIzuM. Apane A hakIkata kahevAmAM lAbha che." eTaluM kahI te kIre iMkrAmuddolAnA kAnamAM kaMI zabdo kyA; sAMbhaLatAMnI vAra iMkAmuddolAnA ceherApara camanI chaTA jaNAI. tenI AMkhamAM tarala teja khelavA lAgyuM; tenI kIkIe harSathI nAcavA lAgI; Anandu ane AzcaryanI chaTA ceherApara ramavA lAgI. tenAmAM ekAeka sphUrti AvI ane te kSmIrane khAsI paDyo. tarata ja vastusthitinuM bhAna thatAM chUTA thayA, ane te paheregIranI pAdhaDI paherI tyAMthI cAlI nIkaLyA. jamAla sejhananI sAthe vAtacItamAM mazagula hatA. te paTAMgaNa vaTAvI mukhya daravAjA AgaLa AvyA. kharuM tekhamanuM sthAna ahIMja hatuM ane ahIM saMtrIe tenI pAse saMketa rAkhyuM mAgyA. phakIre tene te AgamacathIja jaNAvI dIdhA hatA, tethI teNe javAbamAM 'hiphAjata' rAkhta kahyo, ane te sahIsalAmata tyAMthI pasAra thayA. bahAra AvatAMnI vAra bhayabhIta haraNa jema vegathI nAse tema te nAsavA lAgyA. rastAmAM aMdhAruM hatuM. vakhate tenA pagane ThAkara lAgatI hatI, paNa kazAnI paravA karyAM vagara te ekezvAse mArga kApavA lAgyA. teNe mahelane dUra mUkI dIdhA. mAtra tenA uparanA bhAgaparathI jhAMkhA dIvA jAteA hate. Ama ikAmuddaulA nirdiSTa sthAne AvI pahoMcyA. tyAM eka jhADanI nIce dheDAne sajja joye. te AvI pahoMcyA ke tarata ja eka zvetavastradhArI manuSya tenI pAse AvyA. tene jotAM ja te estheA: "kANu ? bI khayaMnnisA ! Apa ahIM ?" "jI, huntre vAlA ! ApanI khAMdI. hajarata ! mane pUrepuruM cakina hatuM ke Apa jarUra Avaze, ane mArA zabdane pAchA ThelA nahi. pyAre ! mane ApanI khAtrI hatI. jIe, huM ekalI ATalI rAte ahIM AvI chuM. ta ApanA pAka mahAkhatanI pyAsI chuM. ApanAM moMethI mAtra be zabda sAMbhaLavA iMtejAra chuM. kaho, heA, Apa ahIMthI kayAM javA mAMge che ? huM paNa pAchaLa Apane AvI maLuM chuM, mArI sadhaLI umedna ApanApara che. Apa sama lyA ke, mane ApanI bIbI karaze|. huM kAMI cAtI nathI. mAtra ApanA didAra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saTako 85 no ja bhUkhI chuM. ApanI sAthe zAdInI talabagAra chuM. pyAre ! eka mIThe bela kahe. juo, Apane mATe ATalI rAte ahIM AvavAnI hIMmata karI che. Apa ApanA premane kola, eka iMdhANI Apo, ane pachI Apa sidhA. juo, vakhata ghaNo ja kIMmatI che. cAla, varA kare. are, paNa A zuM?" zAMta rajanInI nistabdhatA bhaMga karate tamaMcAnA bahArane avAja Avyo. "mane lAge che ke, teo Apane pakaDavA nikaLyA che." khayarunnisA belI; "bhAge, bhAge. nahi to badhI mahenata barabAda jaze." ijhAmudolA jANe avAja sAMbhaLyuM na hoya tema ubho rahyo. zuM karavuM te te nakkI karI zake nahi. eka tarapha khayarunnisAnI muhabata, teNe uThAvelI mehenata, teNe racelI tadabIra tene dIlapara asara karatAM hatAM. bIjI tarapha dilazAdakhAnamano pyAra tene bIjI ja tarapha kheMcato hato. tenuM mana atyAre hideLAnI sthiti anubhavatuM hatuM. jeNe ATalI mahenata karI tene chUTakAre karyo hate tene, "huM tane cAhata nathI," ema kahI tenA dIlapara kArI janma karatAM tenuM mana acakAtuM hatuM. tenA prArane paga taLe chuMdavA tenuM mana kabula karavuM nahi. ekadama tene bhagna hRdaya karavI e hIcakArAnuM kAma che, ema tene lAgatuM hatuM. paNa tenA pitAnA aMtaHkaraNane tapAsatAM ema spaSTa jaNAtuM hatuM ke, khayarunnisAne mATe tenA jIgaramAM jagA nathI. sApha kahevuM ke nahi te te vicAra karavA lAgyuM. pharIthI geLIbAranA avAja eka pachI eka thayA. "bhAga, bhAge, yAre IkAma! tame divAnA te thayA nathI ne? khUdAnI khAtara bhAgo." gabharAyelA svare AjIjI karatI hoya tema khayarunnisA belI. IDhAme vAMkA vaLI te ramaNInuM eka cumbana lIdhuM ane ghoDApara palANuM karyuM. tene ghoDApara svAra thate joI te ramaNI bolI,"jaladI, jaladI, jUe, gIramAM pravAsane lagate sarva sAmAna badhelo che" tarata ja teNe ghoDAnI lagAma TI mUkI dIdhI, ane vegathI rasto kApavA lAgyo. te jaMgala bhaNI vaLavAne badale raunaka mahela tarapha vaLyo. kSaNamAM te ayaravisAnI mahebatanI vAta visarI gaye. atyAre jUdA ja vicAra tenA magajamAM ramatA hatA. duzamana dagAbAjIthI meLavelI vastune upabhoga le tyAra pahelAM tene parAsta kara, e vicAra tenA magajamAM bhUtanI mAphaka bharAye hato. bhayanI tene paravA na hatI. pharIthI pakaDAvAnI tene darakAra na hatI. teNe ethI paNa vadhAre jokhama kheDyAM hatAM. te mArate ghoDe raunaka mahela pAse AvI pahoMe. ghoDAne teNe vAMDanI bAjumAM bAMdhI dIdhe. mahelanA rastA vagere tene barAbara avagata hatA. eka bAjanA nAnA rastA parathI te mahelanI nikaTa AvI pahoMce. bhIMtaparathI caDhI teNe paTAMgaNamAM kUdako mAryo, ane Aste Aste potAnA dhArelA sthAne AvI lAge. ahIM AvI AsapAsa najara nAMkhI. dUra pahere gIre kAM khAtA hatA. teo potAnI dhumamAM masta hatA. cItAnI mAphaka gupacupa te eka sIDI para caDhayo, ane dhImethI te eka jhakhA AgaLa pahoMce, ane koI na jANe tema aMdaranA bhAgamAM javAne mATe mArga zodhavA lAgyo. jharUkhAnA bAraNAM baMdha hatAM. paNa pAse ja eka bArI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaNe ughADI hatI. ijhAmudaulAne aMdara zuM thatuM hatuM te ahIMthI spaSTa jaNAtuM hatuM. tene jhAjhI vAra ahIM thobhavuM paDyuM nahi. afarro prakaraNa 12 muM vaslanI rAta rAtanuM vALu laI, paravArI, maleka mubAraka potAnA zayanagRhamAM gaye. Aja teno AnaMda chAtImAM samAto na hato. te khUzamijAjamAM hatA, ane khUzamijAjI vadhAravAne teNe zIrAjanA jAma uDAvyAM hatAM. maleka mubAraka potAnI bAjumAM phAvyo hato, ane Aje tene eka murAda bara ANavAnI umeda hatI. je paNa pUrNa thaze ema tene bhAsatuM hatuM. tenI mukhamudrApara AnaMdanI laharI jaNAtI hatI, ane tenI AMkhomAM vijayanA garvathI eka prakAranI tejI hatI. te pitAne atula bhAgyazALI lekhate hatuM, ane manamAM kaMI tarka vitarka karatA hatA, paraMtu jhADaparathI kharatAM sukAM pAMdaDAne khaDakhaDATa ane pavanane susvATa tenA A taraMgone hasatA hatA. dilazAdakhAnama jANe gamagIna hoya tema cUpacApa beThI hatI. maleka mubAraka dAkhala thaye te ja paLabhara tenA sAmuM joI rahyo, ane bolyA, kema, bAna ! tabiyata narama che?" dilazAdakhAnama cUpa rahI. maleka mubAraka tenI pAse gaye ane tenA hAtha pitAnA hAthamAM laI belyo, "begama! AjanI maujUdA khUzIne gamagInImAM kAM pheravI nAMkhe che. je A camakatA tArA, peluM bulabula suMdara sarejathI zAdamAnInAM gIta gAe che. kema belatI nathI? zuM tArA dila para jarA paNa asara thatI nathI? Aha! saMgadila bAnuM! Ama nAhaka dilane satAvavuM e sAruM nathI." hajarata ! Apane eka arja karavAnI che?" maleka mubAranI A vAta para dhyAna na ApatAM dilazAdakhAnama belI. "zI?" maleka mubArake cakIne pUchyuM hajarata ! Apa ApanA kelapara sAbIta kadama rAkhe che ne?" "eTale?" Azcarya darzAvatI mudrAe maleka mubArake pUchayuM. jI, huM Apane vacana ApyuM hatuM te pramANe ApanI sAthe lagnagAMThamAM joDAI, huM ApanA kabajAmAM chuM paNa Apane paNa Apane kola pUre karavo paDaze. ApanI sAthe zAdImAM joDAvA pahelAM meM ApanI sAthe eka zarta karI hatI, te yAda che ke nahi ?" zI za ?" zI zarta ?" dilazAdakhAnama belI, "eja ke je divase huM ApanI sAthe zAdI karuM te ja divase Ape abbAjAne data karelo te patra pAcho ApavA kabUla karyuM hatuM. meM mArI pharaja bajAvI che, paraMtu Apane- "nahi, bAna ! hajI ApanI pharaja pUrepUrI adA thaI nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaslanI rAta eTale?" dilazAdakhAnAme coMkIne pUchyuM; "zuM meM ApelA vacana pramANe ApanI sAthe lagna karyA nathI? meM mAruM vacana barAbara pALyuM che. Ape ja ApeluM vacana hajI. pUruM karavAnuM bAkI che." bAne! hajI Ape ApanuM vacana barAbara pUruM karyuM nathI. zAdInI zAdamAnamAM hajI eka bese paNa Apyo nathI." nahi, Ape kasama lIdhA hatA ke, ApaNI zAdI thAya te sAMje ja te patra mArA hAthamAM mUkavo. hajI sudhI Ape te patra mane A nathI. te patra te ja vakhate ambAne tyAM laI javAne kahyuM hatuM, ane Ape paNa A vAta maMjura karI hatI. mArA! te patra mAre svAdhIna kare. huM atyAre ja te patra jAte jaI vAlide maherabAMne ApI AvuM. tyAra pachI tarata huM ApanI khIdamatamAM hAjara thaIza, ane Apa pharamAvaze te pramANe vartIza." "AjanI rAta huM Apane paLabhara paNa vIhIlA nahi bhUluM bAnuM !" maleka mubArake kahyuM "AvA pavananA tophAnamAM atyAre tyAM javuM e durasta nathI, ane vaLI huM kahuM chuM ke Ape hajI pUrepUrI rIte ApanuM vacana pALyuM nathI. kAle savAramAM huM e patra Apane ApIza." nahi, Aje ja ApavAne Ape kasama lIdhA che. je Apane pavananA tephAnanI dhAstI lAgatI hoya to Apa mArI sAthe Avaje, huM te patra ApI ApanI sAthe pAchI pharIza. meM paNa te patra Ajane Aja Apa evI pratijJA karI che, ane huM mArI pratijJAthI pAchI nahi karuM. e kharI vAta che ke Apa mArA zauhara (svAmI) cho, paraMtu mAtra nAmanA ja. jyAM sUdhI Apa patra nahi Ape tyAM sudhI huM mArA zarIrane sparza karavA nahi dauM." maleka mubAraka seja hasyo ane bolyA, "eka kSaNa pahelAM to tame mArA kabajAmAM che ema kahetAM hatAM, ane hamaNAM ja e sattAnI sAme baMDa karavA prastuta thAva cho, kema? dilazAda! pahelAne vakhata bhUlI jA. tuM have mArI sattAmAM chuM, ane mArI sattAne AdhIna thavuM paDaze. huM bela nathI tyAM sUdhI ThIka che. bAkI, zarIrane sparza nahi karavA dauM e zabda te hasavAnA che. jeuM chuM ke, kenI majAta che ke mane tema karatAM aTakAve? huM dhArIza te eka paLamAM A tArA nAjuka badanane mArA bAhupAzamAM bhIDIza, samaja? dilazAda! tuM atyAre eka pAMjarAmAM pUrelI paMkhaNI jevI che. cAhAya eTalI ghaDI saLIyA sAthe pAMkho phaphaDAve, paNa tema karavAthI chaTakAre thavAnuM nathI. dilazAda ! dilazAda ! tuM eka zauharanI bIbI chuM, mAzukA nathI. eka mAzukA cahAya te pitAnA Azakane tyajI zake che, paNa bIbI to sadAne mATe IzkanA jaMjIrathI jakaDAyelI rahe che, ane tema che rahIza, samajI? dilazAda ! mArI marajI viruddha javuM nakAmuM che. Aja je, vaslanI rAta che, ane A badhI haTha nA ghaTe che. je to, jarA zANI thA," eTaluM kahI te tene pakaDI cubana levA gaye. paNa dilazAdakhAnama dara sarakI gaI, ane teNe pitAne hAtha tarata keDa tarapha sarakAvya. zuM? kaTAra! Azcaryacakti svare maleka mubAraka bolI uTha; "zuM tuM e kaTAra mane kIza?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 88 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa "Apa je tema karavAnI pharaja pADaze te" reSakampita svare dilazAde javAba Apyo. tenA sehe ja chUTA vALa, reSabharI mudrA, agninA aMgAra varSAvatAM nayana, hAthamAMnI nagna kaTArapara ramatuM tejanuM rami, tenA ubhA rahevAnI laDhaNa, pAchI saravA ke kaTAra pheMkavAne taiyAra koI rAkSasanuM hRdaya vidIrNa karavA jema akhA utarI hoya tevI te jANatI hatI. tenA atyAranA dekhAvamAM eka tarehanI apUrva mahakatA ane ramaNIyatA jaNAtI hatI. maleka mubAraka maMtramugdha sudrAe tenA sAmuM joI rahyo. tenA dIlapara kaMI apUrva asara thavA lAgI. teNe maMda svare AjIjI karate heya tema kahyuM -"dilazAda ! mAri dilazAda ! zuM Ama haTha karavI e sArI vAta che? je, game teTale to huM tAre zauhara chuM. Aja ApaNe baMne saMsAra sukhamAM praveza karIe chIe, ane je, tuM tenI zarUAtamAM ja Ama kare te sAruM nahi. je, AjanA divasanAM kevAM ramya svapano meM mArA dilamAM racyAM hatAM ! Aja tane khuza karavAnI kevI umeda rAkhI hatI ! paNa tuM chaMcheDAyalI vAghaNanI mAphaka DoLA dhurakAvatI, eka jaMgalI bilADInI mAphaka dAMta ghurakAvatI sAmI ubhI che e zuM ghaTita che? ahA! vaslanI rAta Ama pasAra thaze? yA khudA! keIne AvI strI maLI haze kharI ke ?" te keIne tamArA je berahama, behayA dhaNI maLyo haze khare?" AvezamAM dilazAda belI; "Ape kasama lIdhA hatA ane te paNa pALatA nathI. Ape te patra ApavAnuM vacana lIdhuM hatuM, ane atyAre te patra ApavA sAru nakAre che. ApanA jevo zauhara keIne nasIba thaye haze kharo? maleka mubAraka hasyo. "mane mAtra eka ja khAyaza hatI, ane te e ke Apane meLavavAM. te bara ANuvAne mATe game te vacana ApyuM hoya, tethI zuM ? mane te patranI have zI darakAra che? te patra te mAtra Apane kAbumAM ANavAne mATe eka hathiyAra hatuM. huM mAtra ApanA didArane jhAMkhate hate, mane kevaLa ApanA premanI AkAMkSA hatI. ahA ! ApanA premane mATe huM zuM zuM karavA tatpara thayo hato ! ApanI khAtara baLatI AgamAM jhaMpalAvavA pAchI pAnI na karI hata! koI paNa prakAre tane mArI karavA nizcaya karyo hato, ane tema karavA zaktimAna thaye chuM. loka samakSa te tuM mArI che, ema koIthI nA kahevAya ema nathI. bhale, tuM atyAre mArA premane tiraskAra kara. mArI mAgaNIne pagataLe kacarI nAkha, paNa yAda rAkhaje ke, eka aThavADiyAmAM tuM mAre page paDatI AvIza; mArA premane atyAre tuM dhikkAre che te ja premane mATe bhIkha mAgatI page paDIza. eka bolane mATe, eka mIThA zabdane mATe TaLavaLIza. yAda rAkhaje ke, atyAre huM tArA paga dhoI pIvA rAjI chuM, tArA momAMthI paDato bola uThAvavA taiyAra chuM. paNa pachI- tuM sadAne mATe mArA premathI vaMcita rahIza. tArI mAgaNune paganI ThekarathI uDAvIza. dilazAda! dilazAda! tuM hajI mane oLakhatI nathI. tArI kaTArathI huM DarI jauM ema nathI. tArA jevI strI jAtane vaza karavI e kaMI muzkela kAma nathI. atyAre tuM mArA zarIranA sparzane pApa samAna lekhe che, paNa yAda rAkhaje e zarIranI chAyAne tuM cuMmatI AvIza. maleka mubArakane strI kema prApta karavI, e je avagata che, te strIne vaza karavI, e paNa sArI rIte avagata che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaslanI rAta 'jo, dilazAda" teNe maMda svare jANe vicArane pravAha badalAya heya tema kahyuM, "kharI vAta to e che ke, te patra mArI pAse nathI. je te mArI pAse heta to meM tane Ape ja hota. ATalI badhI rakajhaka zA mATe karAvata? kharI vAta to e che ke, te patra mArI pAsethI corAI gayuM che." bhaya, duHkha ane ciMtAnI chAyA dilazAdanA caherA para chavAI. te nistabdha pUtaLAnI mAphaka, bebAkaLI AMkhathI maleka mubArakanA sAmuM joI rahI. jANe tene zvAse zvAsa baMdha thaye heya, tema pattharanI pUtaLInI mAphaka niceSTa ubhI rahI. Akhare keTalIka vAra pachI jANe gaNagaNatI hoya tevA svare belI:* "paNa ApaNAM lagna thayAM tyAra pahelAM A vAtanI khabara hatIne?" hA." lAgaNI rahita svare maleka mubArake kahyuM, "paraMtu je meM te vAta tyAre jaNAvI hatI te tenuM eka ja pariNAma Avata, ane te e ke mane janmArA sudhI ApanuM moM jovAno avasara maLatI nahi. dilazAda ! juThuM bolyo te paNa tArI khAtara ja." dilazAda cUpa rahI. jANe vijaLIne AghAta thayo hoya ema tene lAgyuM. tenA magajamAM vicAronA evA to sakhta prahAra thatA hatA ke eka kSaNamAM divAnI thaI jaIza ema tene bhAsa thaye. tene cehare phIkake, tenI AMkho nisteja ane gAMDA jevI, teNe be hAthavatI pitAnA lamaNe dAkhyA ane tema karatAM tenA hAthamAMnI kaTArI jamIna para paDI. maleka khumAraka te levAne vAMko vaLyo. tarata ja dilazAda jANe svapramAMthI jAgrata thaI hoya tema zuddhimAM AvI kaTAra hAthamAM laI ugAmI. "zetAnanI khAlA," kaheto mubAraka ADe sarI gaye. je te vakhatasara pharI gayA na hatA te te kaTArIe tenA vakSasthaLanA uSNu dhiranuM pAna karyuM hota. dilazAda sthira ubhI rahI. e badakAra, nApAka, bahayA erata !" maleka mubAraka dAMta pIsI belyo. huM badakAra ke Apa, tene pUrepUre vicAra kare. huM mArA vacanathI TaLI nathI, TaLavAnI nathI. paNa Apa eka badahavaza ane badakAra mANasa cho. Ape ja jANI joIne mane khoTuM vacana ApI ThagI che, ane ulaTA mane badakAra kahe che. Aha! ApanA jevAnA prANa levAmAM paNa pApa nathI. paNa zuM karuM?" - "mArA prANa ! je tAruM cAle che te abaghaDI le paraMtu tema karavuM zakya nathI. khayara! dilazAda! sAMbhaLa, phakta eka ja jaNa pAse te patra heya ema mane lAge che, ane jarUra teNe ja te corI lIdhe heva joIe. bIjAne te patra kAmano nathI. te nIca, pApI, kAmulAnAM e kAma che. te te tArA ambAne tyAM keda che. tArA vAlida cahAya te te patra tenI pAsethI meLavI zake ema che. have patrane mATe mane deSa devo nakAmo che. mane te patranI jarA paNa darakAra na hatI. mane mAtra tArI darakAra hatI, ane tene mArI potAnI karavAne samartha thayo chuM, eTaluM basa che, samajI! te kaTAra pheMkI de, jarA zuddhimAM Ava." kaTAra pheMkI dauM? di nahi." "te tuM kaTAra hAthamAM rAkhI zuM karIza?" maleka mubAraka paTAvate heya tema belyo; "jo tuM ema gAMDAveDA na kara. have kaMI vaLe ema nathI. tAre mArA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 90 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa vagara chUTakA nathI. Aja nahi te| kAla tuM mAre page paDatI AvIrA. banyuM te na banyuM thavAnuM nathI. game teTalA tAe huM tArA rohara chuM, ane tuM mArI strI che. have kAI tane mArAthI chUTI karI zake ema nathI. je kAle khane te Aje ane temAM tane vAMdhe ze che?" "mArA svAmI AvA nIca ! mArA svAmI ane AvI pravacanA karanAra ! yA khudA ! rahema ! rahama! e pAka paravaradigAra ! nahi nahi, kadi nahi. huM prathamathI ja Apane dhikkAratI AvI chuM ane AjathI huM vadhAredhikkAranI najarathI beuM chuM. ApanA zarIrane nahi, paNa zarIranI chAyAne paNa sparze karavAmAM pApa che. maleka! huM nathI dhAratI ke ApanA jevA kAI nIca AdamI A varaMgulamAM hAya. e dagAbAja, huvaparasta, kamInA--" dilarAdanA TANAMthI maleka sukhAraka cheDAyA. tenA chagaramAM kAMTA bheAkAvA lAgyA. te ubhe thaI Amatema AMTA devA lAgyA. dilazAda cUpacApa A sarve jeI rahI. teNe chaTakavAne mATe khArI joI. daravALe te baMdha hatA, paNa khArI udhADI hatI. caDha laine te te tarapha vaLI. paLakArAmAM maleka sukhArake tene pakaDI. teNe chUTavAne mATe phAMphAM mAryAM. kaTArIthI ghAyala karavAne mATe koziSa karI; paNa kaMI vaLyuM nahi. sukhArake kaTArIne tenA hAthamAMthI jhuMTavI dUra pheMkI dIdhI. tenA DAbe hAtha pAchaLathI laI, jamaNA hAthamAM jamaNA ane DAbA hAthe DAkhA pakaDI dhasaDavA lAgyA, ane khalAkAre tenA hoThanuM cuMbana levA prayatna karavA lAgyA. dilazAde peAtAnuM mAthuM nIce karI dIdhuM. te tenA hAthamAMthI chUTavAne mATe prayatna karavA lAgI. te madane mATe bUma mAravA lAgI; paNa tyAM madada kyAMthI Ave ? maleka orathI tene kheMcavA mAMDyo, eTalAmAM khArInAM khArAM khakhaDyAM, ane eka mANase jhaTa laine aMdara kUdakA mAryo. dilarAAdakhAname prathama tene joyA. jotAMnI vAra tenI AkhAmAM AnandanI dhruti taravA lAgI. maleka sukhAraka tenA mananI dazA teI zakyA ane ekadama tene cheDI daI AvanAra tarapha vaLI, camakIne kahyuM, " kANu ? ikAmuddaulA ! ala hamadulilAha ! cha, ahIM." ikAmuddaulAe javAba ApyA, 66 ahIM ! " "pAka paravaradigAranA hunnara zukAnA karuM chuM ke, huM vakhatasara AvI pahoMcyA." << vakhatasara! zAne mATe vakhatasara?" saleka sukhArake pUchyuM. "zAne mATe ? rAhadI sAhikhAne bacAvavAne mATe. eka dagAkhAranA hAthamAMthI cheDAvavAne mATe, eka badasiyaranA humalAmAMthI aTakAvavAne mATe." zAhajAdI sAhikhAne cheDAvavA ! enAmAna ! ema kye ke eka pAdAmana AratanuM dila tenA khAviMdathI curAvavA, mArI strIne evaphA banAvavA, cA balAtkArathI tene nasADI bhagAvavA. eka turkattA taraphathI khIjI zI AzA hAya? " maleka sukhArake gussAthI javAba vALyo. << .. * nahi, nahi, ema kaheA ke eka saccA turka sihasAlAra eka saccA Azaka pAsethI je AzA rakhAya te Aja che." Azaka !" eTaluM kahetAM maleka sukhArakanI AMkha ikAmuddolA ane dvila Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vaslanI rAta zAda tarapha ghaNAnA aMgAra varasAvavA lAgI. "ema? te tuM mArI strIne yAra che, ema khuda potAne moMe kabula kare che? ahIM mArA makAnamAM, mAre moMe A vAta karavAnI himmata kare che? IjhAmudaulA! yAda rAkha, jIbha kheMcI kADhIza; tArI jAna laI nAMkhIza." hajAra! dilazAdakhAnAma ApanI strI hatI nahi, che nahi ane thaze paNa nahi," zAMta cahere ThaMDAithI ijhAmudaulAe javAba vALe; "ApanAM lagna dilazAda sAthe thayAM ja nathI. thoDA vakhata pachI Apane paNa e vAtanI khabara paDaze. sArI jahAnane huM batAvI ApIza ke, dilazAda ApanI bIbI nathI. atyAre mAtra zarIka mANasa tarIke huM mAruM vacana ApuM chuM ke, te ApanI strI nathI." "ahAhA! zuM zarAphata ApanA caherA parathI TapakI rahI che!" caMgamAM maleka mubAraka ; "Apa zarIpha cho ke badamAza, te sArI duniyA jANe che. kanIja, cora, dumane imAna, cUpa rahe, jabAM baMdha kara. nIkaLa, mArI AMkhethI dUra thA. tuM ema samaje che ke ahIMnI tArI murAda bara Avaze nahi, nahi. koinI tAkAta nathI ke mArI bIbIne mArI pAsethI choDAve. ahA ! meM tenI sAthe zAdI karI che, emane ema ANI nathI. te maratAM sUdhI ahIM raheze ane huM ene batAvIza ke huM ja tene zauhara (mAlika) chuM." eTaluM kahI te dilazAda tarapha vaLyo. "e bUjadila, nAma! eka kamara ratapara hAtha ugAme che. Ava, Ava, tArI dilerI mArI sAthe ajamAva" eTaluM kahI IkAmudaulA tene AghAta karavA AgaLa dharyo. maleka mubArake paNa pitAnI taravAra myAnamAMthI bahAra kADhI. baMne jaNuM pitapotAnI bAMya caDhAvI, taravAra khullI karI paTAbAjI khelavA lAgyA. taravArane khaNakhaNATa te oraDAmAM saMbhaLAvA lAgyuM. banne jaNA vAdhanI mAphaka eka bIjApara talapyA. ijhAmudaulAne vakhata ghaNe ja kiMmatI hatuM, kAraNa ke tenI peThe pakaDavAne mATe mANase TayA hatA, ane tene teTalA samayamAM dilazAdane TakAre karI palAyana thayuM hatuM. ANI tarapha IkAmuddolA e maleka mubArakanA mArgamAM kaMTaka hatuM. eTalI moDI rAte te tenI strIne choDAvavA AvyA hatA, ane te dilazAdanuM mana meLave tyAra pahelAM tene A duniyAmAMthI sadAne mATe vidAya karavo joIe. maleka mubAraka kAmudaulAnI chAtI cIrI tenuM rakta pIvAne mATe tarasata hatA. teNe traNa vAra taravArane phaTake lagAvyo, paNa traNa vAra ikAmudaulA bacI gayo. IjhAmuddolAnI yukti judI ja hatI. tene potAnA baLane vyaya na karatAM potAnA pratispardhIne haMphAvo hatA, ane lAga maLatAM tenA para jabare prahAra kara hatA. dilazAda taMdrAmAM hoya tema A sarva banAva dUra ubhI ubhI joI rahI hatI. teNe joyuM ke ikAmadaulA pAcho ane pAchA haThe che. paNa eka AMkhanA paLakArAmAM teNe maleka mubArakane nirastra , ane tarata ja potAnI taravAra jamInapara nAMkhI daI eka capATa tenA moM para caDhI. chaMchADAyale sApa jema phaNuM mAMDe tema vikarALa Deche, reSita mudrAe maleka Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hara ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa subAraka ikAmuddolApara dho. anne jaNA hAthathI laDhavA lAgyA. Amatema ekamekane haDaselavA lAgyA. Akhare lAga jotAM iMkAmuddaulAe maleka sukhArakane paTakayeA. te haDaselA khAI bhIMta sAthe athaDAI jamInapara paDyo. te bezuddha thayA nahi, paNa te evA te jorathI paTakAyA hatA ke tenAmAM ubhA thavAnI tAkAta na hatI. te kUtarAnI mAphaka zvAsa lete nIceja paDI rahyo. ANI tarapha dilazAda paNa bezuddha thaI jamInapara paDI. iMkrAmuddolAe vAMkA vaLI tene peAtAnA hAthamAM ucakI. maleka sukhArake uThavAne prayatna karyo, paNa tenAthI uThAyuM nahi. te thAkI gayA hatA. tene lamaNAmAM AdhAta lAgyA hatA temAMthI leAhI nIkaLatuM hatuM. te phATe DALe joyA karatA hatA. tenA aMtarAtmA cIrAI jateA hateA. iMkrAmudaulAe pharIthI dilazAdane mUkI dUra paDelI zAla laI tenA zarIrapara vIMTALA, peAtAnI taravAra laI kamare nAMkhI, ane dilazAdane phulanI mAphaka hAthamAM laI, maleka sukhArakapara dhRNAtmaka dRSTi nAMkhI tyAMthI cAlI gayA. maleka sukhArake pharIthI uThavAne prayatna karyo, paNa tenA page tenI mAgaNI svIkArI nahi. ANI tarapha iDhAmuddaulA nIce AvyA, ane peAtAnA gheADApara dilazAdane besADI peAte pAchaLa kheDA. teNe DAkhA hAthe dilazAdane pakaDI rAkhI, jamaNA hAthe lagAma pakaDI gheADAne vegathI hAMkI mUkayA. jevA teNe gheADAne hAMkayA te ja vakhate krAinI bUma tene kAne paDI; te samajyA ke maleka sukhAraka peAtAnA nAkarAne hAka mAratA hatA. ikrAmuddIlAe khayarUnnisAne AvA umaTThA dhADe| ApavA mATe manamAM AzirvAda ApatAM dhADAne vegathI hAMkI mUkyA. te jANatA hatA ke ANI tarapha mANasA tenI pAchaLa phUTayA hatA, ane gheADI vAra pachI ronaka mahelamAMthI paNa mANasA chUTaze. eka ja upAya hatA, ane te e ke jema bane tema vegathI pasAra thavuM. bAkI hiMmatamAM te jAya tevA na hatA. bhayanI paravA kare ema na hatA. teNe peAtAnA mudramAM thavAnuM haze te thaze ema karI, te peAtAne mArgakramaNa karavA lAgyA. AkAzamAM chUTAchavAyA tArA kuTI nIkaLyA hatA. pavana susavATAbhera phuMkAtA hatA. vacce vacce nizAcaranA avAja kAne paDatA hatA. AvI rAtrie aMdhArAmAM IMkrAmuddolA AgaLa vadhavA lAgyA. ***** prakaraNa 13 muM mADhamAM ikAmuddaulA jANatA hatA ke jo koI sthaLe bhaya hAya tA te mukhya rastethI ADI vATa phaMTAya che, tyAM ja AgaLa hevA joie. paraMtu thAya te kharuM, ema vicAra karI teNe gheADAne mArI mUkayA. te sthaLe AvatAM tene sipAionA avAja kAne paDyo. teNe dilazAdane kharAkhara jhAlI khInna hAthamAM peAtAnI sadaiva sahacAriNI taravArane kASamukata karI lIdhI, ane jema vaDhALiyA pasAra thAya tema te sipAi enI pAchaLathI mArga kApI gayeA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vATamAM paLamAM bUmarANa ane baMdukane avAja saMbhaLAya. eka mANase IkAmuddaulAnA ghoDAnI lagAma pakaDI, paNa ghoDAnI kharIonA prahArathI nIce paDyo. bIjAe AvI IjhAmuddalAne hAtha pakaDyo, paNa teNe taravArane e te sakhta phaTako lagAvyo ke tene hAtha de thaI jamIna para paDyo. pachI kaMI rastAmAM naDanTsa thaI nahi ane jhADanI ghaTAmAM raste kApata IkAmudaulA AgaLa vadhyo. Ama thoDIvAra mArga kApyA pachI tene ema lAgyuM ke, mukhya mArge javA karatAM, jaMgalamAM ADI vATe phaMTAvAmAM ja lAbha che, e vicAra karI, teNe pitAne ghoDAne dhADI jhADImAM vALyo. raste caDhANavALa ane dhIca hatA. rastAmAM hariyALAM jhADanI ghaTA hatI. rastAmAM khaDaka na hatA. paNa AjubAju karaDe hatI. Ama caDhAva pachI eka uce khaDaka Avyo. ahIM AgaLa ijhAmuddolAe kSaNabhara vizrAMti laI gheDAne AsAyeza ApavA vicAra karyo. ahIM khaDakanA pAda mULamAM eka nadI khaLakhaLa avAjathI vahetI hatI. ahIM teNe pitAnA ghoDAne bhA. prathama pate utaryo, ane pachI dilazAdane utArI, durvAkaranA kamaLa bichAnA5ra suvADI, ane ghoDAne eka jhADa nIce caravA mUke. ghoDAnA sAmAnamAMthI teNe nAnIzI jAjama kADhI, ane pAsenI eka cheAgaLa jaI taravAravatI khakhaDATa karyo ke kaI pazubasu hoya te jAgrata thaI bahAra nIkaLe, paNa kaMI tevuM jaNAyuM nahi. ahIM te jAjama nAMkhI te para dilazAdane suvADI ane zAla oDhI. ahIM zItaLa pavananI maMda lekIthI te thoDI vAre zuddhimAM AvI; AMkho coLI beThI thaI ane tarata ubhI thaI. - jyAre tene mUrchA AvI hatI, tyAre te eka bhavya prAsAdamAM hatI. tyAM divAnI jhAkajhamALa ane ArAmanI vastuo hatI. ahIM thaDe pavana, aMdhakAra ane paga nIce lIluM ghAsa! te svamamAM che ke jAgrata avasthAmAM, te ja te samajI zakI nahi. teNe aMdhArAmAM AgaLa vadhavA hAtha pasAryA ke jhaTa kAmuoNlAe tenA hAtha pakaDI lIdhA. huM kayAM chuM?" te cakIne belI, "A zuM nUra maMjIla nathI? tame mane kayAM laI AvyA che ? abbAjAna kyAM che?" bAnu," jema koI nAnA bALakane zAMta pADavA paTAvatA svare bele tema ikAmudaulA bolyA, "ApaNe atyAre te sAmAnA mANasenA hAthamAMthI ahIM salAmata chaTakI AvyA chIe. atyAre teo ApaNuM guMTha pakaDI zake ema nathI. huM Apane karagarIne kahuM chuM ke Apa jarA visAme lyo. huM savAra paDatAM sudhI ahIM najara rAkhIza, ane Apa kaheze tema savAramAM karIzuM." dilazAda thAkIne lotha jevI thaI gaI hatI. tenuM magaja avyavasthita hatuM, tenAmAM belavA jeTaluM paNa sAmarthya na hatuM. te ubhI thaI kharI, paNa punaH tene lathaDiyAM AvavA lAgyA, ane te ekadama jamIna para paDI gaI. ijhAmuddaulAe tene pharIthI suvADI, ane guphAnA dvAra AgaLa AvI beThe. nirabhra AkAzamAM sArA phuTI nIkaLyA hatA. jaLamAM caMdrabimba snAna karatuM hatuM. zItaLa pavana pharaphara vAte hate. IkAmuddolA paNa aMte nidrAne adhIna che, jyAre dilazAdakhAnAma nidrAmAMthI jAgrata thaI te vakhate pahe phATI hatI. pUrva dizAmAM raktimA kAI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa hatI. pakSIone kalarava, khaLaLa karatuM saritAnA jaLanuM vahana, ramya hariyALI, A sarva manahara dekhAva tenI najare paDyo. te ubhI thaI bahAra AvI, tenA vastrane cheDe ImuddaulAne sparyo, te AMkha ughADI saphALe ubhe thayo. teonI duHkhada rajanI vyatIta thaI, ane prabhAta zaru thayuM hatuM. "aho! Apa ukyAM ?" he ja hAsya chaTAthI ijhAmudaulA bolyA, "kema, nida te barAbara AvI hatI ne ?" hA" nIcI najare dilazAde javAba vALe, paraMtu tarata ja reSamizrita daSTi pheravI pUchyuM, "Apa mane ahIM zA mATe laI AvyA ?" 'IkAmulAe sthira daSTi tenA para repI. "te zuM Apa raunaka mahelamAM rahevAnuM pasaMda karatAM hatAM ?" dilazAdane raunaka mahelanuM smaraNa thatAM ja zarIrapara kampArI TI. "nahi" teNe dhImethI javAba vALe, "paNu mane lAge che ke, Apa mane nUramaMjalamAM laI gayA hatA te vadhAre sAruM. mAre tyAM ja javuM joIe." zAhajAdI sAhibA !" utkaTa lAgaNuvyaMjakasvare ikAmulA bole, jyAre meM Apane raunaka mahelamAMthI choDAvyAM te vakhate Apa bezuddhimAM hatAM, ane Apane emane ema rastAmAM mUkI devAM, e mane ThIka lAgyuM nahi. e kharI vAta che ke, rastAmAM sipAI maLyA hatA, ne Apane meM temane svAdhIna karyA hota to teo naramaMjalamAM Apane laI jAta; paNa huM ApanA premanI beDImAM e to jakaDAyo chuM ke Apane ema ekAeka tyajI devA mane ThIka lAgyuM nahi. A uparAMta vaLI ema paNa manamAM thayuM ke Apa je nUramaMjIla hazo te maleka mubAraka pharIthI AvIne Apane satAvyA karavAne. ApanI marajI ho yA na ho, paNa Apane raunaka mahelamAM gayA vagara Take zeDe thavAnuM hatuM? khUda sultAna kalikhAM Apane tyAM meklI ApatA kAraNa ke duniyAnI najaramAM te Apa maleka mubArakanAM patnI che. te hajI sudhI tamane potAnI bIbI lekhe che, ane jyAM sUdhI tene jIvamAM jIve che tyAM sudhI te nahi Apane cheDe, ke nahi mane te jIvata rahevA de. meM je dhAryuM hota te kAle ja enA AtmAne svargamAM melI A hota, ane je ema thayuM hatuM te ghaNuM sAruM thAta. tamAre mATe sAruM, ane mAre mATe paNa sAruM thAta. paNuM zuM karuM? tenI asahAya avasthAne lAbha le, e eka vIra puruSanuM kAma na hatuM." kabUla, dilazAde pratyuttara Apyo, "paNa Apa je kahe che te vAta kharI hoya te mane nUramaMjIlamAM javAne zo vAMdho hate ? je maleka mubArake mArIsAthe nakAha karavAmAM kaMI dagAbAjI karI hatI te tene badale abbAjAna leta, ane mane pachI kaI jAtane vadhe na hato "bAnu!" kAmulA belyo, "emAM maleka mubArakanI dagAbAjI nathI. paraMtu emAM kaMI bIje bheda che. je bheda huM atyAre khullo karI zakatuM nathI. daza divasa vyatIta thavA de, ane e bheda huM Apane spaSTa rIte jaNAvIza, eTaluM ja.. nahi paNa sArI duniyAnI najaramAM ema sAbIta karI ApIza ke ApanAM maleka mubArakanI sAthe lagna thayAM nathI. AthI vadhAre hAla huM Apane jaNAvI zakto nathI." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ viTamAM 5 "vA, paNa pachI ?" "pachI ? pachI Apane sadhaLI hakIkata jaNAvIza. khIjuM zuM ?" "paNa e daza divasamAM Apa kANu jANe kyAM haze, ne mAruM paNa karyAM ThekANuM haze ?" cr "ApaNe husnAbAda cAlI jaizuM. tyAM kaI vAtanI phikara nathI." "Apane nahi, hAya paNa mane te chene." "zAnI!" igrAmudaulAe pUchyuM. "zAnI?" teAramAM hoya tema dilazAda kheAlI, "duniyAnI ane natanI." . "tA zuM mArA khelavApara Apane vizvAsa nathI ? " ' "nA," dilazAde dRDhatAthI javAba vALyA; "maleka sukhAraka sAthe mArI zAdI thaI nathI, ema Ape hajI sudhI puravAra karI batAvyuM nathI. Apa mAtra moMethI ema kaheA che. eTaluMja." "tA khAnu sAhikhA! Apa zuM rasainaka mahelanAM mAlikA banavA rAjI che ?" "hajarata ! dilazAda saMtapta mudrAe kheAlI, "meM Apane eka vAra jaNAvyuM. phrI Ine e vAta zAmATe cheDA che? A jIvamAM jIva che tyAM sudhI huM raunaka mahelamAM javAnI nathI. gaI kAla rAte ja mane khabara paDI ke mANasamAM evI paNa nIcatA hoya che. maleka sukhAraka jevA nIca, dagAbAja, mANasa bhAgye ja A duniyAmAM hastI dharAvatA haze. je prathamathIja e nIcatA mArA naNavAmAM AvI hAta ne paramezvare jo mane tenI sAthe lagna karavA kahyuM heta, te huM ema nA karata. paNa hujUra, Apa paNa tenA mitra che, eTaluM ja nahi, paNa Apa tenA sAthIdAra ane maLatIo che.' "huM nathI tenA mitra ke nathI tenA sAthIdAra," garvabharI dRSTie iSThAmudaulA meklyA. "tA Apa eka jAsUsa che." zAhajAdI sAhikhA! huM jAsUsa paNa nathI.' . r "tA Apa eka kamInA cAra che. Ape ja AkAnA patrA cAryAM hatA ?" jI, A sevaka cAra nathI, ane teNe kAgaLeA cAryAM na hatA;" hastAM hastAM ikrAmuddolAe javAkha ApyA. "kahA, zAhajAdI sAhibA! Apane bIjuM kaMI kahevuM che? Apane khIjAM ALa mukavAM che? kaheAne ke kAla rAte rasainaka mahelamAM chUpI rIte praveza kIdhA, maleka sukhArakanA hAthamAMthI eDAvI Apane maLorIthI ahIM laI AvyA. kharuM kanI ?" dvilazAda cUpa rahI. te vicAramAM paDI gaI. ahA ! jo Izvare tene iMkrAmu hraulAnA aMtaramAM jovAnI zakti ApI hota te kevuM sAruM ! tenI prathama mulAkAta vakhate iThThAmuddaulAe tenA manapara sArI chApa pADI hatI, ane te ronaka mahelanI rAta, ekAeka tenuM madade doDI AvavuM, rAtanA nUramaMjIlamAM mUkavA AvavuM, rastAmAM tenI premanI yAcanA vagere khInA dilazAdanA smaraNapaTapara tAjI thaI, ane phrIthI pachI gaI kAle ja teNe maleka sukhArakanA paeNnamAMthI cheDavI. iMkrAmuddolA kevI prakRtinA mANasa haze te te nakkI karI zakI nahi, te svaxvat mUMgI besI rahI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa "zAhajAdI sAhibA!" kAmulA bolyo, "Apa zuM nUramaMjalamAM javArAja che?" "jarUra" dilazAde javAba vALyo. paNa Apa eTaluM yAda rAkhajo ke, maleka mubAraka sAthe ApanAM lagna thayAM nathI, e sAbIta karanAra Aja keI tyAM nathI." "te zuM kAle tyAM keIema pUravAra kare tema hatuM ?" "jI, IkAmulAe javAba vALe, "paNa Aja te kaI nathI. Aja kaI ema nahi kahe ke, ApanAM lagna maleka mubAraka sAthe nathI thayAM. dareka jaNa e vAta mAnaze nahi. dareka jaNe ApanI virUddha jaze. dareka jaNa ema ja mAne che ke, Ape rAjIkhUzIthI lagna karyA che. mAtra eka ja rasto che, ane te e ke Apane raunaka mahelamAM gayA vagara chUTake nathI. tyAM jaI Apa ema kahI zakaze ke, mane ikAlA mArI marajI viruddha baLAtkArathI laI gayote sivAya bIjo rasto nathI." "ane huM e raste pata karuM to?" dilazAdakhAname kahyuM. "Apa tema kadApi nahi kare," IkAmuddolAe javAba Ape. Apa asatya bolavAnAM nathI, ane Apa maleka mubArakane Azraya levAnAM nathI." kharI vAta, paNa ahIM rahIne huM zuM karavAnI chuM?" te Apa varaMgulamAM jaI zuM karavAnAM che?" kAmudIlAe pUchyuM. "varaMgulamAM eka jarUrI kAma karavAnuM che. abbAjAne eka khatapara dakta karI ApyA che. e patra para daskata karI ApyA tyAre teo zuddhimAM na hatA. temane nize karAvI dagAbAjIthI te para sahI karAvavAmAM AvI hatI. A patra meLavavAne mATe huM maleka mubAraka joDe zAdI karavA taiyAra thaI. teNe te patra ane vaslanI rAtre ApavA kabUla karyuM hatuM, paraMtu te patra te kaI corI gayuM che, ema mane kAle ja khabara paDI, ane sAthe e paNa jANyuM ke e patra mArI sAthe lagna thayA pUrve ja khovAI gayA hatA, chatAM e vAta teNe mane jaNAvI nahi ane maleka bArake mane jANI joIne ThagI. A patra koInA hAthamAM jarUra gayo have joIe. te kAgaLanI aMdaranI bInA evI to hAnikAraka che ke te kAgaLa keInA hAthamAM rahevA devo e sAruM nathI. e kAgaLa jenA hAthamAM haze te sultAna kulikhAnA nAzanA sAdhana tarIke vAparaze. A kAgaLane mATe mAre varaMgula javuM paDaze. paNa hA, huM bhulI, mane ema jaNAvavAmAM AvyuM che ke e kAgaLa ApanI pAse che?" "Apane e vAta teNe jaNAvI? maleka mubArake?" dilazAde javAbamAM DokuM dhuNAvyuM. te e tadana khUTI vAta che. e patra mArI pAse nathI. Apa e patra meLavavAne jeTalAM utsuka cho teTalo ja huM te prApta karavAne mATe utsuka chuM. e patra lAvanAra huM ja hato, ane te patra pAcho poMcADavAnuM kAma paNa meM ja pata karyuM hatuM, paNa atyAre have varaMgula javuM e mArA hitane mATe sAruM nathI, ane je mAro cAlaze te Apa paNa vadaMgala pAcho nahi phare." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pATamAM 7 "eTale? Apa zuM mane jabarajastIthI yAda karavA dhAre che ?" "ApanI marajI viruddha nahi, paNa ApanI icchAthI huM Apane pagamAM premanI suvarNa beDI nAMkhIza, ane A manamaMdiramAM Apane kayada karIza, ke pachI Apa kaMI bhAgI jAo nahi." vAja, tema karavA pahelAM e jaNAvaze ke, e patra konI pAse che te Apa jANo cho ?" jI, hA " IzcAmudaulAe kahyuM. kenI pAse che te mane jaNAvavA kRpA karazo ke?" "nA" IjhAmuddolAe kahyuM, "huM tema karavA asamartha chuM." "Apa te patra meLavI zake ema che ?" je huM cAhuM te te meLavI zake khare." "zI rIte ?" dilazAda khAnae pUchayuM. "zI rIte? tenI kiMmata ApIneste." "Apa te meLavaze?" dilazAda belI. meLavuM, paNa tema karavAmAM Apa ADe Ave che." huM ADe AvuM chuM !?" Azcaryacakti svare dilazAda belI. "jI, hA, ApanI khAtara huM tema karI zakato nathI." dilazAda cUpa rahI. te manamAM punaH vicAravA lAgI ke, A mANasanA aMtaHkaraNanA vicAra jANI zakAya to kevuM sAruM! eNe ja maleka mubArakanA pApI paMjhAmAMthI cheDavI hatI, lagna nathI thayAM e vAta paNa teNe ja jaNAvI hatI. ane kharekhara je ImudalA kahe che te pramANe jAsusa na hoya, eka dilera sipahAlAra heya, teNe karelI vAta akSareakSara sAcI hoya te te sadAne mATe tenI kaNI hatI. tenA manamAM A khyAla AvatAM teNe zeAdhaka tIvra daSTithI tenI sAmuM joyuM. zAhajAdI sAhibA!" IjhAmuddolAe kahyuM, "Apa mArI tarapha zaMkAnI najarathI jue che, nahi vAra? paNa huM sAcuM kahuM chuM ke, huM jAsusa nathI, cAra nathI, ke nIca prakRtine eka mANasa nathI. huM Apane sAce Azaka chuM. Aja nahi te keka vakhata Apa jANI zakaze ke, ApanI khAtara meM zuM karyuM che. eka tarapha mArA utkarSanI ane dravyanI AzAne lAta mArI, ApanA premane pata karyo che. ApanA premanI khAtara duniyAnI saltanatane paNa visAtamAM gaNI nathI. paNa atyAre te jaNAvavuM nakAmuM che." eTaluM kahI IjhAmuddolA cUpa rahyo. teNe nadI tarapha najara karI ane bele, "sabra, zAhajAdI sAhibA! huM Apane mATe khAvAnuM ane jaLa laI AvuM." eTaluM kahI ijhAmuddaulA jyAM ghoDAne sAmAna paDyo hato tyAM gayo, temAMthI bhAthAne sAmAna kADho, ane surAhI hAthamAM laI pANI bharI AvyuM. jhADanA pAtarAM para teoe AchuM pAtaLuM bhejana karyuM, ne te nirmaLa nadInuM ThaMDuM jaLa pIdhuM. tyAre ApaNe have ApaNA mArge lAgIzuM ?" DI vAra pachI ImAmulAe kahyuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa "kayAM?" dilazAde pUchyuM. husnAbAda tarapha jaizuM ne? dilazAde puMTha pheravI ane kahyuM, "huM te varaMgula javAnI." A zabdo tenA moMmAMthI bahAra nIkaLyA na nIkaLyA eTalAmAM te ijhAmuddaulAnA hAthamAMnI surAhI dhaba laIne nIce paDI, ane pANuM sarva DhaLI gayuM. IkAmudaulA nIce vaLI te levA gayo, paNa tema karatAM tenA badanamAMthI eka mahArabaMdha patra nIce paDyuM. teNe jhaTa laIne te pAcho lIdho ane te tyAM seravI dIdhuM, ane te pANI bharI lAvavA gaye. dilazAda pASANanA pUtaLAnI mAphaka ubhI rahI. teNe te patra dIThe hate. tene lAgyuM ke, IjhAmudaulAnI parIkSAmAM huM chetarAI. tenI khAtrI thaI ke, te eka jAsUsa che, cora che, ane teNe je kAgaLa je hato te avazya te ja kAgaLa he joIe. eTalAmAM IkAmadaulA pAcho AvyA ane bolyo. zAhajAdI sAhibA! cAle, ghaDe taiyAra che." dilazAda vicAramAM paDI, paNa tarata ja tenI pAchaLa cAlI. teNe caTa pitAnA manamAM vicAra karyo ke, have je e patra enI pAse che, to enI sAthe javAmAM lAbha che. yogya taka hAtha lAgatAMnI sAthe te patrane nAza karIza ke pharIthI ambAjAnane ciMtAnuM kAraNuM na rahe. 'IkAmuddaulAe tene ghoDA para besADI, pachI te ghoDA para svAra thayuM. teNe pUrvavata lagAma hAthamAM lIdhI, ane ghoDAne hAMkI mUkyo. rastAmAM vAMkIcUkI caDhaNa hatI. jhADa lIlA chama hatAM. hariyALI AMkhane TADhaka Ape evI hatI. Ama teo rasto kApavA lAgyAM. rastAmAM caDhaNa ne utarANa hatAM, paNa dATa jhADane lIdhe chAyA sukhakara hatI. AjubAjune dekhAva manahara hato. Ama mArgakramaNa karatAM eka pazune ghurakATa kAne Avyo. dilazAdanI chAtI dhaDakavA lAgI, ane caherA para bhItinAM cihna spaSTa jaNAyAM. IjhAmudaulA sAvadha thayo. mane lAge che ke ahIM ATalAmAM vAgha he joIe." "nA, nA, evuM kaMI nathI." dilazAhane bhaya TALavA imAmuddolA bolyo, "pachI te paramezvara jANe, jevI khudAnI marajI !" hAsta" eTaluM kahI IjhAmudaulAe sAme pAra javAne ghaDAne nadImAM jhaMpalAvyuM. te cAlAka prANI saMbhALapUrvaka nadI oLaMgI sAme pAra gayuM. IkrAmadaulA jhaDapathI ghoDAne hAMkavA lAgyo. gheDe ja che. gayA haze eTalAmAM jhADImAMthI pharI te avAja Avyo. thoDI vAramAM eka dhuratuM rIMcha bAjue cAlyuM gayuM. eka ziyALa kIkIArI mAratuM jhADImAM adrazya thayuM. ApaNuM nAsI chUTelAM pravAsIo raste dhIme dhIme kApatAM hatAM, chatAM savAranA pahoranI TADhakane lIdhe temane kaMTALo Avate nahato. teo paraspara bolyA vagara AsapAsanuM sRSTisauMdarya nirakhatAM rasto kApatAM hatAM. dilazAdanA mAthAparanA vALa chUTA thayA hatA, ane tenA rezama jevAM guMDaLI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vATamAM havAmAM pharaphara thatAM hatAM. zramathI tenA mapara ratimA chavAI hatI. tenA para bAla sUryanuM kiraNa jhADImAMthI vAMkuM vaLI kapila bhAgapara ramatuM hatuM. tenI AMkhamAM eka prakAranA tara tejanI chaTA camakatI hatI. te bhayanI ciMtAnI chAyA rahita bhAsatI hatI. tenA eSTriya vibhinna hatA, ane temAMthI metInI sara jevA zveta dAMta camakatA hatA. te vilAyalI mRNAla samAna jaNAtI hatI. tene A vakhatane dekhAva joI IjhAmudaulAnA manamAM aneka taraMga khelatA hatA. te dilazAdanI A avasthA jotAM pitAnuM kArya, kIrti ane mahatvAkAMkSA visarI gaye. teNe manamAM nizcaya karyo ke, varavuM te A ja strIne varavuM. tene A ramaNadRdaya para sAmrAjya meLavavAnI icchA duniyAnA sAmrAjya AgaLa tuccha jaNAtI hatI. paraMtu dilazAda tenAM mananI abhilASAne piSaka pratyuttara ApatI na hatI. chatAM tene lAgatuM hatuM ke Aja nahi, te cAra divasa rahIne te mArI mAgaNI avazya svIkAraze. dilazAde kaMI nahi te tenI eka mAgane svIkAra karI, tenI sAthe javA saMmata thaI hatI, e kAMI nAnI sunI vAta na hatI. Ama ijhAmuddaulA raya svamasuSTimAM viharatA jatA hatA, jyAre dilazAda zanya manathI tenI sAthe jatI hatI. Ama teo mArgakramaNa karatAM hatAM eTalAmAM ekAeka te araNyanI nistabdhatAmAM bhaMga thaye; eka bhayaMkara garjanA kAne saMbhaLAI ahIM kaMI citA bitA hoya ema jaNAya che." ikAmulA be. paNa A zabda pUrA nIkaLyA nahi hoya eTalAmAM te jhADImAM traNa cittA najare paDyA. o bApa! A te traNa cittA che ne?" "khUdA kare ne teo sAmaTA na tuTI paDe te bassa. paNa zAhajAdI sAhibA ! gabharAvAnuM kaMI kAraNa nathI. huM ghoDAparathI utarI jAuM chuM tame A gheDAne deDAvatAM AgaLa cAlavA mAMDe ane AghuMpAchuM jotAM ja nA." nahi, kadi nahi, mArI khAtara ApanI jiMdagIne huM jokhamamAM nahi nAMkhavA dauM." eTaluM kahI dilazAda tene vaLagI ane lagAmane pakaDI. IkAmadaulAe tenA bolavA para dhyAna ApyuM nahi, ane jhaTTa lagAma kheMcI ghaDAne ubho rAkhe tarataja tene tarachoDI jamIna para kUdyo ne tamaMce laI, dilazAdanA hAthamAM Apyo. dilazAde kaMI paNa bolyA cAlyA vagara mUMge meM e te lIdhe. IjhAmudaulAe pitAnA hAthamAM taravAra lIdhI, ane manamAM khayarunnisAne AbhAra mAnavA lAgyuM ke, teNe A sarve jogavAI agamacetIthI karI hatI. teNe taravAra hAthamAM letAnI vAra kahyuM, zAhajAdI sAhibA, Apa have ApanA kAme lAgI jAo. ahIM paLa paNa ubhA na rahe." dilazAda kaMI paNa belI karI nahi. "zAhajAdI sAhibA !" "IjhAmudaulAe kahyuM, "Apa sAMbhaLatAM nathI? bhAge, nahi te A cittAe phApharaDI khAze." "paNa Apa zuM karaze ?" dilazAde pratyuttara vALe, "huM Apane ahIM ekalA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 naka mahelanI rAjakhaTapaTa - mUkI eka DagaluM paNa AgaLa khasIrA nahi. mArI khAtara huM ApanI aMdagIne jokhamamAM nahi nAMkhavA dauM." "alahadulilAha!" IjhAmuddalA be, ane teNe najara karI te eka cittAne vAMkA vaLI kudavAnI taiyArImAM che. ijhAmudaulAe jhaTa laIne ghoDAnA pAchalA bhAga para taravAranI mUThavatI prahAra karyo. te tejI joDe jesamAM nAsavA lAgyo. dilazAdanA caherA parathI lehI uDI gayuM. te ghoDAne thobhAvavA yatna karavA lAgI, paNa tenuM kaMI vaLyuM nahi. teNe pAchaLa najara karI to joyuM ke, eka citto IjhAmuddaulAnI garadana para tala. IkkAmudaulA jhaTa vijaLIne vege vAMke sarI gaye, ane taravArano sapATo evA jorathI pheravyo ke te ghAtakI pazunuM peTa lagabhaga kapAI gayuM ane ciciyArI pADatuM zabavata jamIna para paDyuM. maratA pazunI bhayaMkara garjanAthI bIjA be cittA tenI vahAre tenA para dhasI AvyA. eka te tenI pAchaLa thaI bhAge, paNa bIjAne A bhakSa ThIka che ema lAgavAthI te tenA para tUTayo. IjhAmuddolAe evI capaLatAthI taravAra pheravI ke te cittAnuM zira zarIrathI chUTuM thaI jamIna para paDyuM. A banAva bane nahi banya eTalAmAM teNe tamaMcAne avAja sAMbhaLe, ane tenI sAthe bhayanI kikiyArI tene kAne AvI. IjhAmuddolA haraNanA vege deDavA mAMDyuM. IzvarakRpAthI te ena vakhate jaI pahoMcyA. ghoDe pAchalA paga para ubho thayo hato. dilazAda ghoDAne vaLagI paDI hatI, ane te tamaMcAthI ghavAyeluM pazu maraNiyuM thaI bamaNuM jezathI talapavAnI aNI para hatuM. dilazAdanA eka goLI bahArathI te pazu saheja ghavAyuM hatuM, paNa te bIje bahAra karavAne asamartha hatI. IjhAmuddolAe AvezamAM taravAra jamIna para pheMkI dIdhI ane te pazunuM gaLuM be hAthe pakaDyuM, ane ghoDApara talapatA aTakAvyuM. zAhajAdI sAhibA! A5nI kaTArI, kaTArI kADhe. jaladI! jaladI! !" dilazAda ghoDA parathI jhaTa kudI nIce paDI, ane jotajotAmAM teNe kaTArIthI te pazunuM haiyuM cIrI nAMkhyuM, paNa tarata ja te baheza thaI paDI. ahA! zuM ramaNI hRdayanI vicitratA! kevA paraspara virodhI bhAva! kusuma sadaza kemaLatA ane vajanI kaThoratA eka ja sthaLe vase, e devanI kevI vicitra lIlA! bhayAnaka prasaMga jotAM ja te vaja samAna haiyuM karatI bhayanI sAme thaI paraMtu bhaya jatAM ne raktapAta jotAM ja tenI AMkhamAM tammara AvI, ane te jamIna para paDI. ikAmudaulA tarata ja pANI levA do. pAse vahetA eka vaheLiyAmAMthI ThaMDuM pANI laI AvyA ane tenA moM para chAMTayuM. zItaLa havAthI ane pANIthI teNe thoDI vAre potAnI AMkhe udhADI, ane bebAkaLI najara AsapAsa pheMkI. "zAhajAdI sAhibA! Apane kaMI ijAti thaI nathI ne?" imAmuddolAe pUchyuM. zuke khudA!" dilazAde javAba vALe, "jI, nA. kaMI na thaI nathI. Apane te kaMI thayuM nathI ne ?" Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyamAM ArAma 101 jI, nA, ApanI maherakhAnIthI sahIsalAmata chuM," iMkrAmuddolAe javAkha ApyA. "mArI maherakhAnIthI, chI:" dilazAda kheAlI; ema kaheAne ApanI maherakhAnIthI huM Aja bacI gaI chuM." "mANasanI zuM tAkAta che ke koine khacAve?" ikAmuddaulAe kahyuM, "paNa zAhajAdI sAhibA! ahIM bahu vAra thAbhavuM e sAruM nathI. ApaNe jarA AgaLa -vadhI kaMika ArAma karIzuM." "vAra, tA jevI ApanI marajI." eTaluM kahI baMne jaNe te gheADApara khesI AgaLa pravAsa cAlu karyo. rastAmAM pachI kaMI vizrva temane naDyuM nahi. -83233243 prakaraNa 14 muM araNyamAM ArAma ahIM parvatamaya pradezamAM kAI ArAma levAnuM sthaLa jaNAtuM hatuM nahi. pavana susavATAbhera vAtA hatA, ane je gheADApara teo muzIbatane vaTAvI AgaLa vadhatAM hatAM, te paNa thAkyA jevA jaNAtA hatA. "ApaNe kaMI vizrAMti levA jevuM sthaLa Ave te tyAM jarA ArAma laie," ikAmuddolA khAlyA. "hA, paraMtu ahIM kaMI tevuM sthaLa najare paDatuM nathI." "hamaNAM ApaNe kAika gAmaDAnI pAse AvI lAgIzuM." "ThIka, joie," dilazAda lAgaNIrahita svare khAlI. Ama te vAtacIta karatAM mArgakramaNa karavA lAgyAM. dhADo saMbhALapUrvaka dhIme dhIme DagalAM bharatA hatA. aMte tee eka caDhANa utaryA ke eka nadInA kinArA pAse AvI lAgyAM. ahIM kaMika jhupaDAM najare paDayAM. ikAmuddaulA gheADAparathI utarI joI AvyA, tA jhupaDAmAM kAinI vastI jaNAI nahi. tene lAgyuM ke keAI bhaTakatI jAtanA leAkeAnuM raheThANa heAvuM joie, ne te tyAMthI cAlyA gayA heAvA joie. te tarata ja dilazAda hatI tyAM pAza karyo ane khelyA, "ApaNe tyAre ahIM jarA ArAma laizuM?" "hA, mArAthI teA have eka DagaluM AgaLa vadhAya ema lAgatuM nathI." "vAru, teA ApaNe ahIM ArAma laizuM." iMkrAmuddolAe javAba ApyA. eTaluM kahI teo te jhupaDAM AgaLa AvyAM. dilazAdane bahAra ubhA rahevAnuM kahI, te aMdara gayA ane joyuM te te khAlI hatuM. khUNAmAM eka bhAMgelA khATalA paDelA hatA. mATInAM vAsaNA Amatema paDelAM hatAM, ane bIjI vastue Amatema astavyasta paDI hatI. jhuMpaDAnI pAchaLa Dhora bAMdhavAne vADA hateA. ahIM sukuM ghAsa khAtrue paDeluM hatuM, ane eka tarapha ahIM kAinA kapAyale hAtha ane jamInapara sukAI gayelA kALA rAtA leAhInA dhAkhAM hatAM. ikrAmuddIlA samajyA ke, ahIM mArAmArI ane khaLAtkAra thayA che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sainaka mahelanI rAjakhaTapaTa ame je samayanI vAta lakhIe chIe te samaye AvI mArAmArI vakhatevakhata thatI hatI. lUMTArunAM ToLAM nAnA gAmaDAmAM AvI, chApA mArI garIba lekanA sAmAnasumana, DhAraDhAMkhara laI jatA hatA; ane keTalIka vAra jIlma gujAratA hatA. A uparAMta ghaNI vAra yuddhane vakhate paNa AvA ja prasaMga upasthita thatA, ane gAmanA leAkeAne bhAre hADamArI veThavI paDatI hatI; chatAM leAkeA gAMjyA . jatA nahi. temAM zaurya ane hiMmatanA abhAva na hateA. AvA prasaMge e leAkeAnI sAme kema thavuM te, leAkeAne avagata hatuM; ane atyAre jema rAsranA nAmathI ja khIe che, tema te leAkeA khItA na hatA. niDara ane taravAra lAkaDI vAparavAmAM kuzaLa heAvAthI keTalIka vakhata evAM dhADAMene hAMkI kADhatA, ane kAI kAI vakhata te becAra gAmanA loko saMpa karIne temanI kharAkhara khakhara letA. 102 ikAmuddolAe te paDelA baLAtkAranA cihnane hAthamAM laI dUra pheMkI dIdhuM. khAda jarA jhupaDAmAM seheja Amatema saphAI karI bahAra AvyA, ane dilarasAdane aMdara laI AvyA; gheDAne vADAmAM laI jaine khAMyeA ane gheADuM ghAsa nIryuM; pachI jhupaDAMmAM AvI eka vAsaNa laI temAM pANI bharI ApyuM; chevaTe ceDAM lAkaDAM ekaThAM karyAM, ane peAtAnA sAmAnamAMthI cakamaka kADhayA, ane leADhAnA TukaDA sAthe athaDAvI devatA saLagAvI tApaNuM karyuM. dilazAda ATalA vakhata bichAnApara paDI hatI. te musApharInA zramathI thAkIne leAtha thaI gaI hatI. tenA mAthAnA keza chUTA verAyalA hatA. kapALapara tApaNAne prakAza paDatA hatA. tenA vALanI laTa tenI mRNAla samAna Dokapara AvI zithilatAthI AliMgI rahI hatI. tene ureja bhAga saheja kampatA hatA. pAchaLanA vADAmAM gheADA ghAsa khAteA hateA, teneA avAja AvatA hatA, te sivAya tyAM sarvatra nistabdhatA vyApI hatI. ikAmuddaulA A dekhAva kSaNabhara joI rahyo. iDhAmuddaulA Ama, tene tyAM sUtI * mUkI bahAra Avye, ane Amatema khAjUnA pradezamAM pharI gheADAM phaLa tADyAM. pAchA pharatAM teNe khIjA jhupaDAmAM najara karI. ahIM paNa sAmAna astavyasta paDyo hatA, paNa sadbhAgye bhaMDAramAM mATalAM jaNAyAM. AmAMnAM eka mATalAMmAM gheADA ceAkhA hatA te laI ikAmuddaulA pAchA pharyo, ane devatA para ceAkhAne dhoI palALIne rAkhyA. cAkhA sIjavA AvyA eTalAmAM dilazAda jAgRta thaI. iMkrAmuddIlAne rAMdhavAnI kriyAmAM mazagula joI tene hasavuM AvyuM. teNe peAtAnI oDhaNI ThIkaThAka karI smitabharI dRSTi IkAmuDholA para pheMkI kahyuM, "ahA! Apa te pAkakriyAmAM paNa nipuNa lAge che ne ?" zAhajAdI sAhibA !" ikAmuddaulAe javAba ApyA, "raMdhanakriyAmAM nipuNatA che ke nahi te te khUdA jANe, paNa hA, huM thoDuMghaNuM pakAvI jANuM chuM." "vAru, paNa Apa A kyAMthI zikhyA ?" "kAie zikhavyuM." "paNa e zikhavAnI jarUra?" "jarUra ?" IphrAmuddolA khAlyA, "jarUra kema nahi? ekalI taravAra calAva Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyamAM ArAma 103 vanI jarUriyAtathI khAM kAma cAlatAM nathI, amAre koI vakhata karyAM ne kAI vakhata kyAM pharavuM paDe che. keAI vakhate mahelamAM ArAma, teA kAI vakhate jaMgalamAM maMgaLa gAvA paDe che. kAI vakhate nekara hAya, ne keAI vakhata na paNa hoya. jarA AvuM AvaDatuM heAya teA sAruM, emAM nAnama zI che?" "chuM, huM nAnama kAM kahuM chuM? huM te! ApanI tArIph karuM chuM ke, ApanAmAM keTalI kAbeliyata che!" vAru tA, zAhajAdI sAhibA ! Apa tAriphane hamaNAM meAkupha rAkho, ane bhAjanane mATe Apa taiyAra thaI jAva. ApaNI pAse hajI bhASAmAM gheADe sAmAna che. cAvala taiyAra thayA che, ane huM A phaLa teADI lAvyo chuM. hA, dALa nathI, paNa ApaNe caTaNI palALI calAvI laizuM." ikAmuddolAe pAMdaDAMpara bhAjana padArthaM mUkyA. anne jaNAM nIravatAthI bheAjana karavA lAgyAM. gheADI vAramAM te bhAjana karI rahyAM. pANI pIvAne mATe ekaja jAma hatuM. iMkrAmuddolAe kahyuM, zAhajAdI sAhimA! ApaNI pAse mAtra eka ja pyAluM che. ApaNe bannee temAMthI ja pIvuM paDaze." kaMI nahi, temAM zuM thaI gayuM ?" dilarAAda kheAlI, "zAhajAdI sAhimA !" iMkrAmuddolAe kahyuM, "mApha karo, A sthAnamAM kaMI paNa maLI zake e tadna asaMbhavita che, nahi teA kaMika sAruM bheAjana lAvata." "sAruM ? A bheAjana zuM kheATuM hatuM?" dilazAde kahyuM. "khATuM nahi te| zuM ? Apa mahelamAM vasanAra, roja miSTAnnanA khAnArane AvuM AchuMpAtaLuM bheAjana kayAMthI ruce ?" "hajarata !" dilazAde pratyuttara vALyA, kSaNabhara ema mAne ke, huM rAja miSTAnna jamuM chuM, te AjanA bheAjanathI mane vadhAre AnaMda thavA joie. kAraNa ke rAjanI rAja je cIja khAvAmAM Ave tenAthI eka prakArane kaMTALe Ave che; paNa AjanuM bhAjana teA navI tarehanuM hatuM tethI era mAhu lAgI." "ema ?" AzcaryeyaMjaka svare iDhAmuddaulA khelyA. "hA jI, ApanA hAthamAM kaMI mIThAza heAvI joie, hastAM hastAM dilazAda kheAlI. "tyAre e paTTAthaeNnI miThAza nahi ke ?" iMkrAmuddaulAe paNa majAkamAM pUchyuM. "jI, nA," hilazAae vyaMgya ane mAkadarzaka svare javAba ApyA. "zAhajAdI sAhikhA!" iMkrAmuddolA khelyA, "huM sAcesAcuM kahuM ?" "hA, kaheAne. zA mATe nahi ?" tyAre miThAza te ApanI jIbhamAM hAvI joie." mArI jIbhamAM miThArA che, e Ape zI rIte jANyuM ? " dilazAde pUchyuM. vAr, teA mArA hAthamAM miThAza che, e Apa zI rIte jANI zakyAM?" vAha ! zI rIte kema ? ApanA hAthanI miThAza A bheAjananA padArthamAM utarI AvI hatIne ? paNa Apa mArI jIbhanI miThAza te zI rIte jANI zakyA ?'' ikAmuddaulA cUpa rahyo. tenI sAthe te tarkamAM phAvI zakayA nahi. tene Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa potAnI hAra mAnavI paDI. Ama vAtemAM vakhata kayAM gaye te jaNAyuM nahi. jotajotAmAM saMdhyA vyatIta thaI; pRthvIpara aMdhakAra chavAvA lAge; pakSIone kalarava kAne paDavA lAgyA. ikAmulA uThaze ane bahe, "zAhajAdI sAhibA ! Apa have ArAmathI zayana kare." dilazAda ubhI thaI ane belI, "ane Apa kyAM jAo che?" huM kayAM javAno hato ? huM A pAchaLanA vADAmAM jaI jarA leTIza." dilazAdanA caherA para saheja phikkAza chavAI. teNe bhayavyaMjaka svare kahyuM, "hajarata! mane ahIM ekaluM sutAM bIka lAgaze." "paNa huM kayAM dUra chuM? huM paNa ahIM ja chuMne. Apa kahe te A bAnanA bhAgamAM suI rahuM, pachI?" "te Apa ahIM sukhe ArAma kare. huM ja te bALanA bhAgamAM paDI rahIza" dilazAda belI. nA, cha, ema na bane. Apa ahIM tyAMnA karatAM vadhAre surakSita che." dilazAda cUpa rahI. IjhAmuddolAe bAraNuM baMdha karyo, ADa nAMkhI. dilazAda paNa te tuTelA khATalA para paDI. IkAmudaulA bAjunA bhAgamAM cAlI gaye. te te bhAgamAM ekalI ja hatI. oraDAmAM tApaNAno maMda prakAza paDatuM hato. dilazAda tene bhaNI joI rahI, ane vicAra karavA lAgI. ijhAmuddolAnA ATalA paricaye tenA mana para jAdI ja chApa pADI hatI. tenA belavAmAM tene eka prakAranI gRhasthAcita sujanatA ane miThAza lAgatI hatI. tenA vartanamAM sabhyatA ane ziSTAcAra jotI hatI. tenI hiMmata ane sAhasika vRtti joI dilamAM Ananda pAmatI hatI. tenA halanacalanamAM yauvanasulabha tanamanATa ane bhayanA samaye prasaMgAvadhAne tenA mana para asara karI hatI. ATaluM chatAM tenuM mana kaI kaI vakhata kuzaMkAnA kAMpamAM gaLI jatuM hatuM. IDhAmuddolA potAnA mananI vAta spaSTa rIte jaNAvato na hato. e kharI vAta che, teNe varaMgulamAM AvavAnuM kAraNa jaNAvyuM hatuM, paraMtu te sivAyanI hakIkta teNe gupta rAkhI hatI. tenA zarIra paranA vastramAMthI kAgaLa nIkaLyA hatA. te jAsUsa hato ema pUravAra thayuM hatuM, chatAM A vAta te spaSTa rIte InakAra karato hato. vaLI A uparAMta te ema paNa jaNAvato hato ke, mArAM lagna thayAM nathI, e zuM? kharekhara A vAtamAM kaMI ghoTALe che. Ama vicAramAM ne vicAramAM tene pitAnA pitAnuM smaraNa thayuM, ane te patranI bInA tenA magajamAM pyurI AvI. teNe te kAgaLa meLavavAne kazaza karI hatI, paraMtu temAM te phAvI nahi. ane jyAM sudhI e kAgaLa hAthamAM na Ave ke naSTa na thAya tyAM sUdhI sultAna likhAMnI jIMdagI bhayamAM rahevAnI. ijhAmuddolAnA hAthamAM je e kAgaLa rahyo, te te avazya dumananA hAthamAM ApavAne, ane pachI tenuM zuM pariNAma Avaze ? e kharI vAta ke, sultAna kulikhAe zuddhimAM tenA para sahI karI na hatI ne kapaTathI te patra para sahI levAmAM AvI hatI, paNa A vAta mAne ke? ane mAne, te e vAta kahe che? vaLI e patra je ijhAmudaulA pAse hoya, te te na Ape enI khAtrI zI? Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, SuratvWW.umaragyanbhandar.com Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maracAM ArAma 105 te patra game tenI pAse hAya paNa jyAM sUdhI tene nAza na dAya tyAM sudhI bhaya TaLe nahi, enI ene khAtrI hatI. te patranI khAtara maleka sukhAraka sAthe lagna karavA prastuta thaI hatI, ane te patranI khAtara ja ikAmuddaulAnI sAthe javAne taiyAra thaI hatI, te atyAre ja te patra zA mATe na cerI levA ema tenA manamAM thaI AvyuM. A vicAra AvatAMnI vAra te ekadama kheThI thaI, ane haLavethI pagane avAja na thAya tema te ikAmuddaulA sutA hatA te eraDI AgaLa AvI. haLavethI bAraNuM khAlI aMdara dAkhala thaI. eraDImAM aMdhAruM hatuM. ikrAmuddaulA bichAnApara paDyo uMdhI gayA hatA. teNe eka hAthapara mAthAne TekavyuM hatuM, ane bIjo hAtha chAtIpara hatA. peAtAnI hamezanI sahacarI taravAra nIce pAse ja paDI hatI. mAtra tene zvAseAzvAsa saMbhaLAtA hateA; A sivAya nIravatA hatI. dilazAda vAMkI vaLI, paNa te patra kADhavAnI himmata tene thaI nahi. chellI ghaDIe teNe himmata khAI dIdhI. tene lAgyuM ke, jo kadAca te jAge teA? teno hAtha aDatAM ja te coMkI uThe te? te zuM? te tarata ja manasukhA kaLI jAya, ane phrIthI te patra meLavavAnI saMdhi kadApi paNa Ave nahi. vaLI te mAre mATe kevI kalpanA kare? Ave vicAra AvatAM teNe patra levAnA vicAra mAMDI vALyuM, ane je pramANe AvI hatI te pramANe dhIme pagale pAchI pharI, ane jatAM jatAM bAraNuM hatuM tema baMdha karI dIdhuM. te AvI khATalApara paDI ane zarIrapara zAla oDhI lIdhI; paNa tene nidrA AvI nahi. te Amatema pAsAM khadalavA lAgI. eTalAmAM kAI bAraNuM ThAkatuM hoya eNvA tene bhAsa thayA. tarata ja teNe kAna mAMDyAM. A vakhate tene spaSTa samajAyuM ke, kAI bAraNuM Thoke che. tenI chAtImAM dhrAskA paDyo. tenuM haiyuM jorathI dhaDakavA lAgyuM. teNe chAtIpara hAtha daI dIdhA. phrIthI kAie bAraNuM dhabakAvyuM. tarata ja te saphALI uThI kheDI thaI, ikAmuddaulA je eraDImAM sutA hatA tyAM cAlI gaI, ane ekadama moTethI kheAlI, "hajarata ! hajarata ! kAI bAraNuM Thoke che. jAge. jAgeA." ikrAmuddolA ekadama beThA thayeA, jhaTa taravAra lIdhI ane khelyA, zuM che? zAhanadI sAhibA! emAM gabharAvAnuM zuM che?" ema kahI te eraDImAMthI nIkaLI zAhajAdIvALI jagAmAM AvyA; tyAM saLagatAM lAkaDAMne saMkAryo ane jarA ajavALuM karyuM; pachI bAraNAM AgaLa AvyA, eTalAmAM pharIthI kAie bAraNuM hakayuM. "kANu che?" gaMbhIra ane niDara svare ikAmuddaulAe pUchyuM. "khudAnI khAtara daravAje khAle," javAkha maLyA. "paNa Apa kANu che. te jaNAvaze| ?" ikrAmuddolAe pharIthI pUchyuM. "khudAnA aMdo, eka garIba kIra.' ikrAmuddolAne te kheAlanAranA svara pUrve sAMbhaLyA hAya ema lAgyuM. teNe pharIthI pUchyuM, "ApanuM Isma zariph ?' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 rInaka mahelanI rAjakhaTapaTa "nizumudina ciztI! khele, khudAnI khAtara jaladI daravAjo khelA." - ijhAmudaulAe daravAjAnI ADa kADhI nAMkhI, ane hAthamAM taravAra laI ubho rahyo ke vakhate kaMI dago hoya te jhaTa taravAra ugAmAya. bAraNuM ughADatAMnI vAra eka jADAze phakIra jhaTa laIne aMdara dAkhala thayo. ikAmuddIlAe bAraNuM puna: baMdha karI dIdhuM, ane taravArane dhyAnamAM nAMkhI, ane hasyo. pAka paravaradigAra!" ijhAmudaulAe kahyuM, "meM jANyuM ke kAM te sipAIo che, vA keI luTArUchuTArU che. paNa khudAnA zukAnA che ke, Apa nIkaLyA. maulAnA! ATalI rAte ane AvA vikaTa sthAnamAM ApanI mulAkAtane lAbha maLaze, evI mane svane paNa kalpanA na hatI. vAra paNa maulAne! Apa bhale AvyA. A surAhImAM jarA zirAjha che te pIo. ane A DAM phaLa che te Aga. jarA tApaNu pAse besI TADha khaMkherI nAkhe." zuke khudA!" eTaluM kahI maulAnAe surAhI para hAtha nAMkhyo, ane eka dhaMTaDAmAM sApha karI dIdhI. pachI tApaNuM AgaLa jaI lAkaDAM kharI, kukIne bhaDako karyo. tenA caherA para khumArI AvI. DeLA maTamaTAvI maulAnAe kahyuM, hajarata! mane svapane paNa khyAla na hatuM ke, huM pharIthI ATalA jaladIthI Apane maLIza. paNa khayara ! khudAtAlAnI rahamane pAra nathI. Aja meM khudAnI baMdagI gujArI hatI ke, mane keAI raphika maLI jAya te ThIka ne jarA dukhtare aMgura maLe te sAruM. khudAnI mahera che ke bane cIjo maLI." eTalAmAM A pharatA phakIranI najara dilazAda para paDI. jhaTa ubhA thaI sAI sAhaba bolyA, "mApha karajo zAhajAdI sAhibA ! meM Apane joyAM nahi. paNa kharekhara Apa ahIM ja hovAM joIe, emAM navAI zI che?" "huM ahIM hevI joIe?" namra raSadarzakasvare dilazAda belI:-"zA mATe maulAnA! ApanuM ema dhAravuM thayuM ?" phakIranA caherA para hAsyachaTA khelavA lAgI, ane tenI AMkhamAM malakATa thanathana karavA lAgyo, teNe kahyuM, "jyAre huM varaMgulathI nIkaLyo tyAre Apa nAsI gayAM, e samAcAra gAmamAM ghere ghera prasarI rahyA hatA. keI kahetuM ke, hajarata IjhAmuddolA zahAvataparasta AdamI che, ane te Apane ApanI marajI virUddha baLajorIthI upADI gayo che. paNa mane te barAbara khabara hatI, ane bIjA keTalAka ema dhAre che ke, Apa rAjIkhuzIthI IjhAmuddaulA sAthe nAsI gayAM che; eTalA mATe ke, Apa maleka mubArakanA hAthamAMthI bacI jAo. game tema, paNa je thayuM che te ThIka thayuM che, ane huM Apane mubArakabAdI ApuM chuM." | dilazAdanI AMkhanI kIkIe vakra thaI. "ApanI mubArakabAdInI mane agatya nathI, maulAnA!" dilazAde maraDATamAM kahyuM, "Apa tene ApanI pAse rahevA dyo, ane mane kahyuM ke Apa koNa che?" * dukhaze aMgura=drAkSanI duhitA arthAta ke zarAba, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyamAM ArAma 10 "huM eka khudAne khaMdeza chuM;" kIre javAba vALyA; paNa Apa zuM mane oLakhatAM nathI ema bane ja kema ? huM niAmudina ciztI--" "Ape ja mArI zAdI maleka sukhAraka sAthe karAvI hatI ne?" "jI, hA, zAhajAdI sAhibA! e A sevakanuM ja kAma hatuM." "paNa mane ema kahevAmAM Ave che ke, meM tenI sAthe zAdI karI nathI, e zuM ?" dilazAde pUchyuM. sAMI sAhabe eka tIvra dRSTipAta iMkrAmuddolApara pheMkayo. iMkrAmuddolAe te sRSTinA STithI ja javAba vALyA. sAMibAvAnI khAtrI thaI ke, rahasya bahAra paDyuM nathI eTale saMtASajanaka cehere javAba ApyA, kadAca tema paNa hAya. e zuM banavA joga nathI ?' "tema paNa hAya eTale?" Azcaryajanaka cehere khinnatAvyaMjaka svare dilazAda kheAlI, "zuM mArAM lagna thayAM nathI, e sAcI vAta che?" "sAcI che ke khArI te kharAkhara vakhata Avye samajAze, phakIre javAba r ApyA. "nakkI kaMI kAvataruM jaNAya che. Apa mane jaNa mArApara dagA rame che, emAM kaMI zaka nathI," plAna mudrAe dilazAda belI. zAhajAdI sAhibA !" phakIre kahyuM, "ame teA khudAnA khaMdA chIe. rAtadahADA muddAnI mastImAM rahIe chIe. neka kAma karavA pur amAruM dhyAna hoya che. A duniyAmAM naThArAM kAma karavAM e phkArane lAjama nathI, teA pachI Apa ema zA mATe mAne che, ke meM kaMI kAvataruM racyuM haze. ApanuM nukasAna karavAmAM mane kaMI lAbha che?" "paNa tyAre kharuM zuM che te Apa kahetA kema nathI ?" dilazAde rezamAM pUchyuM. kharuM zuM che te Ape|Apa jaNAze;" phakIre kahyuM ! "paNu zAhajAdI sAhibA ! ApatAM lagna thayAM e Apane barAbara yAda che. ?" "eTale ?" coMkIne dilazAde pUchyuM. "eTale huM ema pUchuM chuM ke, Ape badhA mANaseAnI samakSa maleka sukhAraka sAthe zAdI karI, e Apane smaraNa che kharuM? Apa e kamarAmAM AvyAM hatAM ema Apane lAge che ke?" dilazAda cUpa rahI. zuM kahevuM te tene sUjhayuM nahi; paNa tenA manamAM ema thaI AvyuM ke A bAbatamAM kaMI dheTALA che, ane A phakIra te sArI rIte jANe che." dilazAhane cUpa teI kAre kahyuM, "jIe, zAhajAdI sAhibA 1 emAM aphsAsa karavA jevuM kaMI nathI. khudA je kare che te manuSyanA bhalAne mATe ja kare che. ame paNa kAinuM khurUM karatA nathI. badhuM Ape!Apa jaNAro," eTaluM kahI ikAmuddaulA tarapha vaLI kahyuM; "tyAre have ApaNe jarA ArAma karazuM ?" "hA cAleA," eTaluM kahI banne jaNA tyAMthI ucA, ane ikAmuddolA prathama sUtA hatA te eraDImAM AvyA. AvatAMnI vAra iMkrAmuddolAe kahyuM, "hajarata ! Ape paNa ThIka bajAvI.' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 18 aunaka mahelanI rAjakhaTapaTa "to zuM karuM? zAhajAdI sAhibA paNa kharekhara guDanI mAphaka vaLagI paDyAM te ema karyA vagara chUTake na hate." paNa Apane paNa vAtane uDAvatAM ThIka AvaDe che je." "are, te te pUchatA ja nA. paTAvavuM e te mAre mana ramata che. juThuM bolavAmAM paNa pAcho paDuM ema nathI. A uparAMta bIjA keTalAka guNa sevakamAM che. paNa, hA, hajarata! gAmamAM badhe hAhAkAra thayo che. sultAna kulikhAM ema dhAre che ke, Apa jAsusa che, eTaluM ja nahi paNa Apa havazaparasta AdamI che, ane tethI tenI dukharane bhagAvIne nAsI gayA che. mATe te sipAIo laIne ApanI peThe paDela che. maleka mubArakanA hitaciMtako ema dhAre che ke, Apa tene mArIne baLAtkArathI tenI bairI upADI gayA che, mATe teo tamane pakaDavA che. paNa vadhAre utkaTa icchA to khayarunnisAne Apane pakaDavAnI che. Ape tenA dilane jakhkhI karI, tenA ApelA ghoDApara svAra thaI, sebatamAM tene sAthe na letAM bIjAne sebatamAM laI bhAgI AvyA, tethI te Apane dhikkAre che, ne teNe bhADutI mANase ekaThAM karyA che, ane ApanI puMTha pakaDavA te paNa nIkaLI che." IjhAmuddaulA hasyA ane bolyo. vAra, e te mArI vAta thaI paNa Apane kema che?" "are, na pUcho vAta. mane paNa bhAgatAM kaMI kaMI musibata naDI che. pahelAM te jaMgalamAM be cittA maLyA. paNa A khUdAnA baMdAmAM uThAvavAnI ane paTAvavAnI hiMmata uparAMta bIjI hikamata che, ane te e ke sevaka acuka nema evI tAke che ke na pUcho vAta. mane lAge che ke loko e cittA, haraNane zikAra karavA rAkhe che, te ja temaNe choDI mukayA hovA joIe." amane paNa eja musibata naDI hatI,' ikAmadelAe kahyuM; "amArI pAchaLa traNa hatA. emAMthI bane te meM mArI taravArathI mArI nAkhyAM, ane trIjAne zAhajAdIe kaTArathI vadhI nAkhyo. saddabhAgye eTaluM sAruM thayuM ke, te vakhate rAta na hatI, nahi te bAra vAgI jAta. paNa hajarata! Apa kayAM sudhI varaMgulamAM hatA ?" De ja vakhata. ApanI vAta varaMgulamAM phelAI. bAdamAM huM tyAMthI cAlI nIkaLyo. pahelAM dilazAdanA lagnanI vAta AkhA zaheramAM phelAI, ane sadhaLA Azcarya pAmyA. bAdamAM evI vAta phelAI ke, Ape maleka mubArakanuM khUna karyuM, ane tenI bIbIne laI nAsI gayA. huM paNa tarata ja ravAnA thayo, ane A khIne raste nAsI Avyo, ane ahIM ApanI mulAkAta thaI. sAruM thayuM, ApaNe have sAthe ja musApharI karIzuM, paNa je dilazAdane vAdho na hoya to. paNa hA, hajarata, ApaNe pahela phATatAM ja ahIMthI nIkaLI javuM joize, samajyA? ApanI pAse to ghaDe chene?" "paNa te para te dilazAdakhAna svArI karaze," IjhAmuddaulAe kahyuM. "hA, paNa te A jaMgalamAM ja. bAdamAM gheDe rAkhavo e ThIka nathI, kAraNa ke ethI ApaNane pakaDAI javAne saMbhava rahe che. ApaNe ko mAge lIdhe ke kayAM chIe, te enAthI jaladIthI kaLI zakAya che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ araNyamAM ArAma 19 IkAmudIlAe DokuM dhuNAvyuM ane phakIra sAhabe bagAsuM khAdhuM. "vAre to huM jarA ArAma lauM," phakIre kahyuM, "tame tyAM sudhI jAgatA rahA, thoDI vAra pachI Apa mane jagADaje, ane Apa suI jaje. pachI huM jAgata rahIza. kema ThIkane?" hA, ThIka che. ema karIe," IjhAmuddelAe kahyuM. "vA tyAre, A mArI dArUnI nAnI mazaka che. mAre tame mAtra bahAra meM saMtADyo che." "bahAra?" ImulAe bhavAM uMcAM caDhAvI AzcaryamAM pUchayuM, "bahAra tamaMce saMtADyo che ?" "jyAre meM ahIM AvI bAraNuM karyuM," phakIre javAba Ape, "tyAre mane khabara nahatI ke Apa ahIM hazo. ane AvI vakhate A phakIranA veSamAM tamaMce rAkha e sAruM nahi, ema jANuM meM tene bahAra saMtADo che." vA, te ApaNe te laI AvIe." ImAmuddolAe kahyuM pheNa jANe kayI vakhate tenI jarUra paDe te kahevAya nahi." eTaluM kahI IjhAmuddolA ubhe tho; sAMI sAheba paNa tenI pAchaLa cAlyA. te banne jaNa haLavethI bAraNuM ughADI bahAra AvyA. A rahe te tamaMco, IjhAmudaulAe phakIre kahele sthAne vAMkA vaLI hAthamAM laI kahyuM. cUpa, hajarata !" sAMI sAhebe kahyuM, "juo te pelI tarapha, paNe lAMbe zuM jaNAya che? IjhAmudaulAe dUra najara karI. te khINamAM lAMbe che. tApaNuM saLagAvI koI mANasenI TeLI maLI hoya ema tene bhAsyuM. kAM to sultAna kalikhAMnAM sipAIo, maleka mubArakanA mANase, vA khayasiAnA bhADutI mANase paikI kaI hovA joIe." phare kahyuM juo hajarata! ahIMthI ApaNe madharAta vyatIta thatAM nIkaLI javuM, ane paho phATatAM pahelAM A DuMgare vaTAvI AgaLa jatA rahevuM joIe. je ema nahi karIe te ApaNane temanA hAthamAM sapaDAvuM paDaze, ane jo tema thayuM te tamArI badhI mehenata barabAda jaze." Ama teo punaH pitAne sthAne AvyA. phakIra bAvA to bistaraha para ALeTI paDyA ane ghasaghasATa uMdhavA lAgyA. ardha rAtri vyatIta thai ke jhaTa IjhAmuddaulAe sAMI sAhebane DhaMDhaLI jagADyA ane kahyuM - maulAnA! cAlo taiyAra thaI jAo, vakhata thayo che." "zAne vakhata?" sAMI sAhebe pUchayuM, "Apane ArAma levAne ane mAre pahere bharavAne ke ?" "nA che, ApaNe ahIMthI kuca karavAno samaya thayuM che. huM zAhajAdIne jagADuM chuM. tame jaIne ghoDAne sajja kare" IjhAmuddaulA be. AkAzamAM astamita thatA nakSatrane prakAza hato. sAMI maulA vADAmAM AvI ghoDApara khegara nAkhavA lAgyA. ANuM tarapha ijhAmuddaulA zAhajAdI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa sutI hatI tyAM Avyo ane bAraNuM ThekaryuM. tarata ja dilazAda jAgrata thaI ane bAraNuM ughADyuM. zAhajAdI sAhibA !" imAmuddaulA bolyA, "sipAio A darImAM che, ne ApaNe ahIMthI bhAgavuM joIe." "sipAIo!" dilazAda jANe vicAramAM ke svamamAM hoya tema bolI. "jI, hA." IjhAmuddolAe kahyuM, ApaNe teo kuca kare tyAra pahelAM ahIMthI bhAgavuM joIe." "ahIM sipAIo!" dilazAda manamAM vicAra karavA lAgI. je ahIM sipAIo haze te vAlida paNa sAthe AvyA haze. yA nasiba! je te kAgaLa kADhI lIdhuM hota to kevuM sAruM thAta. jene mATe A badhI mAthAkuTa karuM chuM, te ekadama TaLI jAta; ane temane maLI te kAgaLa ApI temanI citAne paNa pAra Ata. pachI maleka mubArakanI satAvaNa paNa cAlatA nahi. paNa zuM karavuM? meM mUrkhAe AvelI taka gumAvI." A pramANe vicAronA mojA tenA manarUpI samudramAM AvatAM hatAM. tene lAgyuM ke, have te IjhAmuddolAnI sAthe musApharI karyA vagara chUTako nathI. have jyAM sUdhI taka maLe nahi ane IzvaranA karavAthI te kAgaLa hAthamAM Ave nahi tyAM sudhI sAthe ja javuM ema teNe nizcaya karyo. pavana De phukAte hatA. dilazAde jhaTa zAla dila para vIMTALI, ane teo bane vADAmAM AvyAM. "Apa ghoDApara svAra thAo" IjhAmuddaulAe kahyuM, "ane ame baMne jaNa sAthe cAlIe chIe." pavanane sapATe cAlate hato. AkAzamAM nakSatra maMda prakAza nAkhatA hatA. ghoDAnI kharIne avAja te darInI nIravatAno bhaMga karatA hatA. teo Ama jatAM hatAM eTalAmAM eka mANasa bAjumAMthI haraNanI mAphaka doDI gaye. prakaraNa 15 muM bhagnahRdaya jaMgalamAM je tApaNuM saLagatuM phakIra ane IjhAmuddalAnA jovAmAM AvyuM hatuM tyAM sipAIo hatA kharA, paNa te sultAna kulikhAnA mANaso na hatA kiyA maleka mubArakanA paNa na hatA. paraMtu te kapaTanItikuzaLa abaLA nahi paNa prabaLA khayannisAnA hatA. te sAdhAraNa sainike nahi, paraMtu paisAne mATe koI paNuM kAma karavA tatpara thAya tevA lUTArA hatA. cAra vAMsaDAne AdhAre eka caMdanI ubhI karI tenI nIce khayarunnisA gAdIpara paDI hatI. tApaNAne prakAza tenA moM para paDatuM hatuM. te lUTAo Amatema TeLAbaMdha besI gappAM hatA hatA. khayarunnisA maleka mubArakane dhikkAratI hatI, paraMtu atyAre tene dhikkAra IjhAmuddolA prati cAra gaNo vadhyA hatA. IjhAmuddaulAne teNe yukti racI choDa hato, tene nAsI javAne mATe sAdhano pUrAM pADyAM hatAM, ane teNe tene sAthe Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhasahaya 111 laI javA kabula karyuM hatuM, parantu iMkrAmuddolAe tenA premanI paravA karyA vagara, teNe ApelI sahAyane kaMI lekhAmAM gaNyA vagara sadhI raoNnamehelanI vATa pakaDI, ne maleka sukhArakane haMphAvI tenI strIne laI te nAsI gayA. ane e strI te kANuM ? khayarutisAnI duzmana, hirae. teNe ja maleka sukhArakanA manapara bhUrakI nAMkhI hatI, ane vaLI teNe ja ikrAsuddaulAnA manane vazIbhUta karyuM hatuM. khayannisAe ikAmuddolA sAthe lagna karI, varaMgulamAM svataMtra hArka mInI AzA bAMdhI hatI. ikAmuddaulAe te A vAta manapara lIdhI hAta te tene tema karavuM e eka ramata hatI, kAraNa ke tema karavAmAM te tene sahAyanI jarUra hata te cusaph Adila ke dastura dinAra vagere khUzIthI madada karavA tatpara thAta. A hArkamA brAhmaNI saltanatanA TUkaDA karavA tatpura thayA hatA, ane evA kAmamAM anyane sahAyabhUta thavAmAM peAtAnI caDhatI che ema mAnatA hatA; kAraNa ke sAmAne madada karI vakhata paDe sAmA pAsethI madadanI apekSA teo rAkhatA hatA. iSkAmuddaulAnA vartanathI khayannisAnI sadhaLI AzA dhULamAM maLI, tenA maneratha svamAMnI mAphaka bhAgI gayA. tenA vicAramaNimALAnA maNakA tUTI gayA. ikAmuddaulAe tenA premanI paravA karI nahi; je patrathI te varaMgulamAM svataMtra sattA bhAgavata te patrane meLavavAnI darakAra karI nahi, ane eka yuvAna khALAnA premapArAmAM paDI, peAtAnI Akharu, vaibhava ane bhaviSyanI rAjyAkAMkSAne lAta mArI atyAre jaMgalamAM bhaTakatA hatA. A vicAra khayakttisAnA manamAM AvatAM vairane atri pracaMDa maLavA lAgyA. teNe nizcaya karyo ke, maleka sukhAraka peAtAnA kAmamAM phAve ke na phAve, sultAna kulikhAMnA sapATAmAM kAmuddaulA Ave ke na Ave, paNa huM teA ikAmuddaulAne jIvatA vA marelA varaMgulamAM pA! lAvuM teA ja kharI. khayannisAne khabara paDI ke ikAmuddaulA dilazAdane laI bhAgyA che ke, te vIsa mANase laI tene pakaDavA nIkaLI, ane teNe kRtanizcaya karyo ke ikAmudaulAnI pravaMcanAne pUrepUro khaTalA levA; AthI te sahuthI pahelI nIkaLI. tenI puchatrADe sultAna kulikhAMnA sipAie AvatA hatA, ane enI pAchaLa maleka sukhAraka se| mANasanI TukaDI laI ikAmuddaulAne pakaDavA bahAra paDyo hatA. khayarUttisA Ama beThI hatI, eTalAmAM eka jAsUsa khabara lAvyA ke, iTTAmuddaulA ane dilazAda gheADe ja cheTe che, ane teee AgaLa kuca karavAnuM zaru karyuM che. A khabara maLatAMnI vAra teNe tenA mANasane pIA paDavA tatpara karyA, ane te paNa gheADApara besI temanI sAthe javA lAgI. tarataja paheA phATatAM phATatAMmAM teA A ToLInI najare traNa mANase paDyAM. eka gheADApara svAra hatuM, jyAre khIjA be jaNu khAtumAM cAlatA hatA. Ama zikAra najare paDatAMnI vAra te TALInA nAyake jhaDapathI dhADA hAMkavAne hukama ApyA. vanA TALAMnI mAphaka tee vegathI cAlavA lAgyA. tene cUpakIthI javAnI jarUra na hatI. rastA sAMkaDo hatA. be parvatanI vacce khINamAM nadIno pravAha vaLatA hatA. kArANapara saMbhALIne IMkrAmuddaulA ane phakIra jatA hatA eTalAmAM te lUTAmAMnA be jaNu je sahuthI AgaLa nIkaLyA hatA teoe temane pakaDI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 ronaka mahelanI rAjagaDhapaDha pADyA. kaMI paNa kheAlyA vagara, ke isArA karyAM vagara, teo sAmA thayA. eka jaNe gheADAnI lagAma pakaDI, jyAre khIntae sAMImaulApara zastra ugAmyuM. paNa Ama karavAmAM teoe sajjaDa thApa khAdhI. teee peAtAnA sAthIdArAne AvavA devA jeitA hatA. kAraNa ke eka nimiSamAM te kAre zasra pheMkI dIdhuM, ane pAte te hUmaleA karanArane jorathI vaLagI paDyo. je mANase lagAma pakaDI hatI te paNa zrApa dete pAA paDyo, kAraNa ke tene paNa tenA mAthAne mANasa maLyA hatA. ikAmuddaulA tenApara vAdhanI peThe tuTI paDyo, ane taravAranA eka sapATAthI tenA AtmAne prabhunI darakhAramAM meklI ApyA. ikrAmuddolAe Amatema najara pheravI. sAMI ane te mANasa khAthamakhAoN karatA hatA. IMkrAmuddIlA jhaTa madade doDyo, paNa tenI madada nakAmI hatI. kAraNa ke jyAM AgaLa tee dvandva yuddha karatA hatA. tyAM jamIna pocI hatI ane tethI baMnenA paga sarI paDyA ane nIce nadInA jaLamAM paDyA. ikAmuddaulA vyakti dRSTie A joI rahyo. kIrane madada karavI e zakya na hatuM. 'hara icchA' ema karI te pAche jyAM dilazAda hatI tyAM AvyA. jamInapara taravArane leAhI nAMkhI, sApha karI, koSamAM mUkI, ane myAna mudrAe dilazAdane kahyuM: "zAhanadI sAhibA ! ApaNe jema pahelAM musApharI karatA hatA tema karavI paDaze. ApaNe ApaNA eka sAthIne gumAvyA che, zuM karavuM ?" "khuddAnI marajI," dilazAda kheAlI. pUrvavat iMkAmuddolA dhADApara svAra thayA. dilazAdane AgaLa besADI ane vegathI gheADAne hAMkI mUkayeA. teo ema keTaleAka vakhata AgaLa vadhyAM. dhADA thAkIne lotha thaI gayA hoya ema jaNAyuM. amuka aMtare AvI pahoMcyA pachI ikAmuddaulAe kahyuM: dhADAe peAtAnuM kAma kharAkhara banavyuM che, ane te have thAkIne leAtha thaI gayA che. have mAtra ApaNI pAse eka ja ilAja che, ane te e ke pelI TekarI para jaI ApaNe gheADIvAra tyAM ja visAmA levo." eTaluM khelI te gheADAparathI nIce utaryo, ane dilazAdane hAtha jhAlI nIce utArI, gheADAparanuM kheAgIra paNa kADhI nAkhyuM, lagAma kADhI nAMkhI, ane tene TA mUkI dIdhA. gheADA dhAsa caratA caratA dUra javA lAgyA. "cAlA, zAhajAdI sAhibA !" ikAmuddolA khAlyA, "ApaNe A TekarIpara caDhI, paNe jaI ArAma laie." dilazAda muMge moMe tene hAtha pakaDI cAlavA lAgI. caDhANu kaparI hatI. ahIMtahIM mATI zilAe paDI hatI, ane kAI sthaLe kaMDherI eNDavA hatA. jamIna keAI jagAe evI teA pAcI hatI ke paga sarI javAnI dhAstI lAgatI hatI. Ama te hAMphatAM hAMphatAM caDhaNa caDhavA lAgyAM. aMte te te TekarInA mathALApara AvI pahoMcyAM. dUra kSINanA ramya dekhAva najare paDate hateA: ANI tarapha nasImAbAda nadI tIre jaNAtuM hatuM; tyAM killedAranuM mathaka, eka masjIda ane nAnAM jhupaDAM jaNAtAM hatAM. sUrya madhyAhnanA tapavA mAMDyo hatA. "mane lAge che ke A ja nasImAbAda, dilazAda maunabhaMga karatAM elI; "ahvAhA / kevA ekAMta ane ramaNIya sthaLamAM A jagA AvI che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahadaya 113 kharuM kaho cho, zAhajAdI sAhibA!" "kAmuddolAe javAba Apyo; "paNuM ApaNe je sthAne ubhAM chIe tenA jevI ekAMta jagA te bhAgye ja haze. cAle, ApaNe A tarapha A khaDakanI bAjumAM besIe. huM tyAM A patyarA gaThavuM ke ApaNu sarvanI najara ADamAM AvIzuM." teo bane jarA AgaLa cAlyAM. ahIM eka aNudhaDa zilAnI chATapara teo beThAM. ijhAmuddaulAe pitAnAM kapaDAM kADhayAM, zastra bAjue rAkhyAM, ane patthara ahatahathI ekaThA karavA lAgyo. dilazAdanuM haiyuM dhaDakadhaDaka thavA lAgyuM. tenA manamAM vicAra Avyo ke, lAga ThIka che, lAvane kAgaLa laI lauM. tarata ja teNe IjhAmuddalAnA kapaDAmAM hAtha nAkhe, ane jotajotAmAM kAgaLa bahAra kADho. tenuM aMta:karaNa kudavA lAgyuM-karavuM? A kAgaLa laI ahIMthI nAsI jauM? ahIM kaMI patthara nIce saMtADuM? ane pachI pAchA pharatAM te laI AkAne ApuM te? nA, nA, ema karavAmAM zuM phAyado? vaLI kadAca pakaDAI jAu to? kadi e kAgaLa pAcho guTavI le to? lAvane phADIne cIrecIrA karI pheMkI dauM. Avo lAga pharIthI kyAM maLavAnuM che? Ama vicAra AvatAM teNe te patrane nAza karavAno nizcaya karyo. rakhene ImuddolA AvI pahoMce, ne tene hAthamAM kAgaLa jaIne saMzaya pAme, te bIke jhaDapathI teNe te patranA cIredhIre karI nAkhyA, ane jarA Aghe sarI dUra pheMkI dIdhA. IkAmulA patthara ekaThA karI gaThavavA lAgyA, ane tema karI rahyA bAda dilazAdanA sAmuM joyuM. tenI AMkhomAM tarala teja camakatuM hatuM. tenA vijaya pramatta ceherA para AnaMdanI chaTA ramatI hatI. tenA aMtarano AnaMda ubharAI bahAra nIkaLatA jaNAtA hatA. tenA zarIranuM pratyeka avayava harSanA ke utsAhanA taraMgathI kampI uThatuM hatuM. tenA kezanI laTe havAmAM pharaphara thatI hatI. tenI mudrA tenA utsAhane darzAvatI hatI. atyAre tenA dekhAvamAM avarya AnaMda ane mane haratA bhAsatI hatI. kAmadelA Azcaryamagna mudrAe tenA sAmuM joI rahyo. dilazAda eka garvamizra vijonmatta dRSTi kAmuddolApara repI bolI, "hajarata! huM phAvI." IjhAmuddolAe tIkSNa daSTi tenI sAme pheMkI, ane zAMta, gaMbhIra ane vikAra rahita mudrAe kahyuM, "Apa phAvyAM! zAmAM phAvavAnuM zuM hatuM, zAhajAdI sAhibA "jene mATe huM ApanI sAthe AvI hatI te kAmamAM dilazAde pratyuttara Apyo. Apa zAne mATe mArI sAthe AvyAM hatAM? mane te kaMI khabara nathI ke, Apa kaI kAmane mATe mArI sAthe AvyAM ha!" AzcaryavyaMjaka svare kAmudaulA bA. "Apane je khabara hatI te huM phAvata zAnI ?" paNa phAvavAnuM zuM che, te te jarA kaheze?" ijhAmuddalA vyathita mane bolyo. "zAmAM mArA kAmamAM. mane je patra joIto hato te patra maLI gaye." "ka patra?" bebAkaLI mudrAe ikAlAe pUchayuM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sainaka mahelanI rAjakhaTapa? yA patra !" garvonmatta mudrAe dilazAde javAba ApyA, yA patra kema ? je patrapara abbAjAne maleka sukhArakane sahI karI ApI hatI te patra" ikAmuddaulAe potAnA khaTTanamAM hAtha nAMkhyA, ane sthira vikArarahita mudrAe tenA sahAmuM joI kahyuM:~ 114 "ema ke? tyAre Ape mArA zAhanA patra laI lIdhA, nahi vAra?" "hA," niDaratAthI dilazAde javAma ApyA, "Ape te patra maleka subAraka pAsethI ceArI lIdheA hateA, ane meM te tamArA kapaDAmAMthI cArI lIdhA, eTaluMja nahi, paNa phADIne tenA cUrecUrA karI nAMkhyA. jUe paNe," eTaluM kahI AMgaLI vatI te sthAna khatAvavA lAgI. "ema, tyAre tame phAvyAM kharAM," IMkAmuddaulA khinna svare khAhyA; "te kAgaLa gayA, sadAne mATe gaye." agni vadhetAM nayane ikAmuddolAe tenA sAmuM teI umeryuM. "zAhanAdi sAhibA! Apa dhAre che te patra te nahatA. Ape zuM karyuM tene Apane khyAla che? nahi ja; kyAMthI heAya ? yA maulA! yA rahima ! zAhArdi sAhimA, zAhAdi sAhibA! Ape pAte jANI joine ApanA pagamAM kuhADa mAryo che! ApanI rAAdI maleka sukhAraka sAthe thaI nathI enI eka pakSI sabUta, Ape Apane hAthe naSTa karI nAMkhI che. sAMI have A duniyApara nathI, ane sAbitImAM A eka putra hatA te paNa Ape nAza karI nAkhyA! have Apa kaheze| ke lagna thayAM nathI, te vAta kANu mAnaze? zA mATe mAnaro ? rA AdhAre mAnaro ?" dilazAdanA ceherA phIkko paDI gayA. je nayaneAmAM utsAhanI chaTA dIsatI hatI, tyAM nirAzA vyApI. te dvigaeNmUDha jevI bebAkaLI AMkhe tenA sAmuM joI rahI. A patrathI ane te phakIranA kathanathI duniyAne DaMkA vagADI kahata ke ApanAM lagna thayAM nathI. sAdI khATI che," ikrAmuddaulA hRdayanA AvegathI kahevA lAgyA; paNa have bemAMthI eka paNa sAdhana hayAta nathI. zAhajAdI sAhibA ! Ape zA mATe mArA kahevApara itabAra rAkhyA nahi ? zA mATe mAtra ceDA divasanI dhIraja khamAI nahi ? zA mATe Ape peAte ApanA sukhanA nArA karyo? hA, daza divasa pachI te ja putra huM Apane ApavAne hateA. paNa nasIba, khIjuM zuM? nahi te Apane Ama karavAnuM sujhe kayAMthI? have Apa game te kahero, paNa ApanA kathanane kAI mAnavAnuM nathI. duniyAnI najaramAM Apa maleka sukhArakanAM khIkhI che, e vAta kharI TharavAnI, ane have koI tamArI ke mArI vAtapara vizvAsa nahi ANe. rAhudI sAhibA ! Apa je patranI talArAmAM che te patra mArI pAse nathI. te putra eka khInna pAse che. kharuM kahuM? te patra khayarutisA pAse che." ikAmuddaulAnA vacanevacane dilarAdanA dilamAM kAMTA bheAkAvA lAgyA. tenI AMkhAmAM jhaLajhaLIyAM AvI gayAM. teNe hAthavatI kapALa kuTayuM, ane pachI be hAthavatI peAtAnuM moM DhAMkI dIdhuM. "khayaruttisA !" tucA avAje sphutkrAM letI hoya tema khAlI, "zuM te patra Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ khayarunnisA pAse che ? thaI rahyuM, have kaMI AzA nathI. have abbAjAnanuM AvI banyuM; varaMgulanuM paNa AvI banyuM. have te patra pAche hAthamAM Ave e banavAjoga nathI. ahA! abbA, abbA! zuM thaze?" teNe ijhAmudaulAne hAtha pakaDyo ane kahevA lAgI, "hajarata! Apane kadAca e khabara nahi hoya che, je vakhate ambAjAne te patra para data karyA, te vakhate teo barAbara zuddhimAM na hatA. temane maleka mubArake zarAbamAM kaMI kephI cIja ApI hatI, ane nazo ghaNo jalada hate. abbAjAnanI sahI karAvI levA mATe maleka mubArake kAvataruM racyuM hatuM. abbAjAnanI murAda kevI cheteo kevA rAjyabhakta ane vaphAdAra che, te sArI jahAnamAM rezana che. paNa je vakhate teo maleka mubArakane tyAM gayA hatA, te pahelAM eka zAhI khata Avyo hato. tenI asara temanA manapara tAjI hatI. e asara ane tenA para nazAnI cIja e bane e magajane uzkerI nAkhyuM. temaNe dhunamAM ne dhunamAM tenApara sahI karI ApI. je teo zuddhimAM hota to kadi paNa tenApara sahIta karyA na hatA. e kAgaLa meLavavAnI khAtara huM mArI jAta vecavAne tatpara thaI. prabhu! prabhu! hajarata! huM ATalI hakIkata jANyA pachI, kharI vAta ApanA dhyAnamAM AvyA pachI, huM ema pUchuM chuM ke, je e patra ApanI pAse Ave te Apa tene abbAjAnanI virUddhamAM vAparaze? Apa te patrane lAbha leze? Apa zuM abbAjAnane saltanata sAme kAvatarAmAM sAmela karavA prayatna karaze, ke Apa te patra zAhanA hAthamAM jAya tema karazo kharA ? belo, bele, kharuM kahe." ikAmudaulA gupacUpa tenA sAmuM joI rahyo. teNe kaMI paNa pratyuttara Apyo nahi, "bele, bele hajarata! kharuM kaho dilazAda pharIthI AjIjI karatI hoya tevA svare bolI. game te prakAre te patrapara sahI meLavavAne mATe huM ahIM AvyA hatA. mAre uddeza te patrane laI javAne hato." dilazAdane cehara utarI gayo. teNe garadana nIcI jhukAvI dIdhI, ane tenI AMkhamAMthI AMsunI dhAra TapakavA lAgI. zAhajAdI sAhibA!" ijhAmudaulA bole, "e, te patra mArI pAse nathI. atyAre te te khayarunnisAnA hAthamAM che, ane je paLe huM Apane mArI sAthe leto Avyo te paLathI te mane dhikkAravA lAgI haze. have meM ene janmanI veraNa banAvI che. ApanA abbAjAnane je kaMI nuksAna pahoMcavAne saMbhava hoya te tenA taraphathI che, te pachI mAruM vacana ApavuM zA kAmanuM che ? eTaluM kharuM ke je te patra mArA hAthamAM hota, vA maleka mubArakanI pAse hota te jeTaluM jokhama hatuM, tenA karatAM sagaNuM jokhama e patra khayarunnisAnI pAse rahevAmAM che. e kharI vAta che, ke e patra meLavI sahu potapotAnuM kAma kADhI levA mAgatA hatA. mAre kaMI na do ja udeza hato. maleka subArakane vaLI anya hetu hatuMparaMtu khayarunnisAne nathI hajarata sultAna kalikhAMnI paravA ke nathI tene bIjI kaI vAtanI darakAra. te mAtra tamAre nAza karavAne abbAjAnane zULIne lAkaDe caDhAvatAM paNa pAchI aTakaze nahi. je tamane hAni pahoMce ema haze, te potAne jAna zayatAnane vecavA prastuta thaze." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 116 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa . dilazAda bhayacakti dRSTie kAmuddolAnA sAmuM joI rahI ane bolI, "huM jANuM chuM, jANuM chuM. paNa hajarata! akhajAnane bacAvI levAnI ke paNa tadabIra nathI ? che," maMda svare kAmuddolA belyo; "paNa te bara Ave ke nahi, e jarA zaka paDatuM che." AzAnA aMkura dilazAdanA dilamAM phuTavA lAgyA. te utAvaLamAM bolI - "zI che? evI tadabIra zI che?" "zAhajAdI sAhibA !" chekAmuddaulAe javAba Apyo, "je rAtrIe huM nUra mahelamAMthI chUTayo te rAtre pharIthI raunaka mahelamAM paga na dIdhuM hota, Apane huM sAthe na lAvyo hota, te khayarunnisA, jeNe mArA chUTakArAne mATe eTalI goThavaNa karI hatI te, mArI sAthe AvavA rAjI hatI, eTaluM ja nahi paNa te patra mane svAdhIna karavA teNe mane vacana suddhAM ApyuM hatuM. paNa tenI eka zarata hatI." dilazAda adhirAithI tenA sAmuM joI rahI. zarata e hatI ke, mAre tenI sAthe lagna karavAM," IkromuddolAe haLavethI umeryuM, ane eTaluM kahI te daranI tarapha joI rahyo. "paNa zuM te tamane cahAtI hatI? tamArA prati tene prema hato?" dilazAde pUchayuM. te potAnI rItie prema karatI hatI," lAgaNIrahita mudrAe kAmulA bo; "hajI paNa kadAca te mane cahAtI hoya. ane je tema haze te huM te patra tenI pAsethI meLavI zakIza; paNa je premane badale tenA manamAM vera vyAkhyuM haze te, tepaNuM huM prayatna karI joiza. juo, A nasImAbAda te A rahyuM huM tyAM Apane rAkhI jauM chuM. jeuM chuM, zuM thAya che te. je phAvIza te ThIka che, Apane pAcho maLIza; nahi te saMdezo te jarara pahoMcaDAvIza." ikAmadaulA sthira daSTithI tenA sAmuM joI rahyo. dilazAdanI AMkho paNa tenA aMtaramAM praveza karavA mathatI hatI. * "to zuM Apa sarata pALavA jAo che? Apa khayarunnisA pAse jAo cho?" teNe DokuM dhuNAvyuM. kAmulA dilazAdane hAtha pitAnA hAthamAM laI cAlya, ane kahyuM, "huM tamane nasImAbAdamAM rAkhI AvuM." dilazAda bolyA cAlyA vagara tenI sAthe cAlavA lAgI. te jANe nazAmAM ke svamamAM hoya tema jaNAtI hatI. te uMghamAM cAlatI hoya tema zanyamukhya cehere tenI sAthe DagaluM kheDatI hatI. raste vacce vacce aNudhaDa patyarA naDatA hatA, paNa AnuM tene lavaleza bhAna na hatuM. te manamAM vicAra karatI hatI ke, kAmudolA choDIne cAlI jAya che. te varaMgula tarapha vaLaze. rastAmAM tenA dumane tene prANa levAne talapI rahyA che, ane khayarunnisAnuM zuM? IkAmudolA kadAca paraNavAnI hA kaheze, te paNa te mAnaze kharI? ane nahi mAnyuM, te pachI IjhAmuddolAnA zA hAla thaze kadAca maleka mubAranA mANasane te svAdhIna kare te te jarUra ijhAmudaulAnuM AvI ja banyuM. pachI tene bacavAne koI paNa rasto nathI.' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhaMhadaya 117 Ama teo teTekarI utaryA, te daramiyAna dilazAdanA manamAM aneka tarka utpanna thatA hatA, ane tenA manane vIMdhI nAkhatA hatA. tenI dRSTi samIpa IjhAmuddaulAnA bhaviSyanuM citra khaDu thatuM te jotI ke ijhAmuddolAnA hAthapaga bAMdhyA che, ane sipAIo tamaMcAvaDe tene mArI nAkhavA talapI rahyA che. jotajotAmAM dhaDAke the, ane "yA paravaradigAra karI IjhAmuddolA jamIna para paDyo. tenuM badana lehIthI kharaDAI gayuM. A citra jotAM teNe kikiyArI mArI ane phATI AMkhe Ama tema joyuM. nadIne pravAha khaLakhaLa vahete hate. jhADapara eka pakSI klikilATa karI rahyuM hatuM. teNe IjhAmuddaulA prati joI kahyuM - - "hajarevAlA! mArI khAtara Apa ApanI jiMdagIne jokhamamAM nAkhatA nA, huM ApanI tevI dayAne pAtra nathI. huM kharuM kahuM ? huM ApanI sAthe AvI kharI, paNa tema karavAmAM mAre kaMIka judo ja hetu hatuM. mAruM evuM dhAravuM hatuM ke, te patra ApanI pAse che, ane te game te prakAre prApta karavo, e matalabathI huM ApanI sAthe AvI hatI. mane je ema khabara hota ke, te patra ApanI pAse nathI, te huM pAchI varaMgula cAlI gai heta." "zAhajAdI sAhibA!" IjhAmuddaulA belya:-"huM mArA manamAM ema dhAratA hatuM ke, kaMI nahi, huM ApanA hRdayane mArI tarapha vALI laIza. mAre baLavattara prema ApanA dilane sparza karyA vagara nahi rahe, ane vakhatanA javAnI sAthe Apa nehanI najarathI nirakhaze, ema mAruM mAnavuM hatuM. vaLI ema paNa dhAro hatuM ke, Apa varaMgula pAchAM nahi phare. eka jarA jeTale pattharanI aMdara ghara karI rahe che, te eka insAnane dilabarInA dilamAM vAsa karavo, e kaMI muzkela vAta nathI. nahi, paNa mArI mAnyatA khoTI hatI. emAM Apane doSa de nakAmo che. huM na hote jANatA ke, Apa mAtra te kAgaLa levAnI AkAMkSAthI mArI sAthe AvavA prastuta thayAM. mAre jUdo ja bhrama hatA, paNa te bhrama Ape bhAMgI nAMkhyo, e eka rIte ThIka ja thayuM che. zAhajAdI sAhibA! je divase Apa pharIthI mArI daSTie paDyAM tyArathI ja keNa jANe, mArA mananI zI sthiti thaI che, te huM jANato nathI. Ape zuM jAdu karyo che, te huM samajI zakatA nathI. zA mATe mAruM mana Apane maLavAne talape che? zA mATe mArI AMkho ApanA didArane dekhavA utsuka rahe che? zA mATe kAnane ApanA mIThA bela sAMbhaLavA game che? zA mATe hadaya ApanA hRdayane bheTavA uchaLI paDe che? zA mATe, zA mATe Ama thAya che? huM jyAM pharuM chuM tyAM ApanI mUrti haiyAmAM dhAraNa karI karuM chuM. huM pUrve ke hato, ane atyAre ke thaI gayo chuM! ApanA premanI khAtara meM duniyAnI moTAIne tilAMjali ApI, rAjanI moTAI, anna ane nAmanAne paga taLe kacaDI nAMkhI duniyAnI saltanatane paNa kaMI lekhAmAM gaNI nahi, huM kartavyabhraSTa thayo. thayuM, thayuM te kharuM. koInA hRdayapara parANe adhikAra meLavAte nathI. zAhajAdI sAhibA ! huM Apane doSa deto nathI, huM Apane Thapako Apate nathI, Thapako ApavA jeTalo mane adhikAra nathI. doSa mAro potAne, mArA pitAnA hRdayane che. paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa agara dAnistamI reje ajala dAge judAirA. namI karadama badila rezana carAge ApanAiza* nasImAbAda pAse ja jaNAvA lAgyuM. IjhAmuddolA bolyo, "zAhajAdI sAhibA! jUo A sAme nasImAbAda. Apa tyAM sIdhA, huM vAraMgala tarapha pAcho vaLuM chuM. khayarunnisAne maLuM chuM, ane je te patra meLavavAmAM huM phattehamaMda nIvaDIza te Apane te pahoMcADIza. paNa yadA kadAcita huM pAcho na pharuM ke mArI taraphathI Apane saMdeza na maLe, te jANajo ke meM te patra meLavavAne yatna karyo hato, paNa te pAra paDyo nahi. zAhajAdI sAhibA! huM Apane ahIM laI Avya, emAM je Apane mAre vAMka jaNAta hoya to huM mAphI hAuM , Apa rahemadilathI kSamA karaze. jUo, sAme peluM makAna. huM jAuM chuM, khudA hApheja." eTaluM kahI kAmudaulAe dilazAdanA hAtha potAnA hAthamAM laI avanata Deke namana karyuM, ane pachI kaMI bolyA cAlyA vagara, ke pAchuM joyA vagara te darInI vATa pakaDI. dilazAdanI AMkhamAM jhaLajhaLIyAM AvyAM. je IzcAmudolAe A samaye tenA sAmuM joyuM hota to keTalI tIvra prArthanA, premavyAkuLatA tenI eka dRSTimAM joI zako hota. dilazAda kSaNabhara tyAM ubhI rahI. pachI tarata ja hukAM bharatI, "IkAmuddolA! ijhAmuddaulA! jarA ubhA rahe," ema bUma mAratI tenI pAchaLa deDI. IkromuddolA jhADImAM adazya thaI gayo hato. te tenI dRSTie paDyo nahi. pAMdaDAne khaDakhaDATa, pavananA susvATa tenA bolane hasavA lAgyA. prakaraNa 16 muM patra hAtha AvyuM IkromudaulA AvezamAM ne AvezamAM AgaLa cAlavA lAgyo. tenA magaja para Ajane banAva tarI Avato hato. rastAmAM tene pakaDavA nIkaLelI luTAruonI ToLI, varaMgula pAchA pharavAmAM jAnane jokhama, e vAta tenA magajamAMthI sarI gaI. sultAna kulikhAnA sipAIe, maleka mubArakanA mANase, karAla mRtyunI mAphaka meM ughADI tene pakaDavA tatpara hatA, enuM ene smaraNa rahyuM nahi. te dhunamAM ne dhUnamAM AgaLa cAlavA lAgyo. dilazAdaparano cAha tenA hRdayamAM agninI mAphaka bhabhUkI uThayo hato. dilazAdanuM mukha tenA nayana AgaLa tarI AvatuM hatuM. te potAnA dilamAM kahetA hatA ke, marA majarUha kara dI dara nIgAhama rUkha bapozadI; ce tasIrama ke dilaburadI va hAle mana na purasIdI.t * bhAvArtha-je huM prathama divase ja ema jANatA hatA ke, judAinI baLatarAthI pIDAvuM paDaze, te huM mArA dilamAM premanA divAne pragaTa karata nahi. It bhAvArtha -eka nigAhathI mAruM mana vaza karI lIdhuM. ahA! evI bhala zI thaI ke mArA mananI hAlata na pUcho evI e manaharaNathI thaI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pitra hAtha Avyo 119 kAmudaulAne tenA caherAnuM smaraNa thatAM tenA manamAM ema thaI AvatuM hatuM ke, zuM enuM dila pattharanI mAphaka sakhta che? saMbhavita che. zA mATe nahi? teNe pote ja tene kahyuM hatuM ke, huM mAtra te patra levAne mATe AvI hatI, ane patra meLavI pAchI varagula javA icchatI hatI. ATaluM chatAM IjhAmuddolAnuM dila mAnatuM nahi. tenA manamAM tenA ja taraMge uThatA hatA. ghaDimAM tenuM viSanna mukha, tenA mIThA bola, tenI vilAyelI AMkhe, tenA avayanuM halanacalana tenI dRSTi AgaLa khaDuM thatuM. teNe ema mAnyuM hatuM ke, dilazAdanuM dila Aste Aste pIgaLavA mAMDyuM hatuM. tene ahaMkAra dUra thato hato. tene sabaLa premapravAha tene hRdayanA pravAhane potAnI tarapha kheMcatA hatA, paNa tenA eka ja zabda ImuddaulAnA dila para kArI jakhama karyo hato, tenAM sukhanAM svamAM bhAgI nAMkhyAM hatAM. A vicAra AvatAM tenA manamAM dhanI lAgaNI utpanna thaI AvI, paNa tarata ja te vicAra palaTAI gaye. tene lAgyuM ke, mArA jevA eka garIba sainikane izka sAthe zuM kAma? A samaye dakSiNamAM bhAre uthalapAthala thatI hatI. kahIM kahanA mANase AvI bhAgya parIkSA ajamAvatA hatA. keTalAka sAhasika nare pitAnI umeda bara ANutA hatA, ane IkAmadaulA karatAM buddhimAM utaratA ane zauryamAM nabaLA mANasee pitAnI abhilASA tRpta karI hatI. IjhAmuddaulAne pitAnuM ISTa sAdhavAne ghaNI sugamatA hatI. teNe laDAimAM nAmanA meLavI hatI. tenA zauryane ke mera vAgI rahyo hato. potAnA svAmInI tenA para pUrNa maherabAnI hatI, chatAM teNe atyAra sudhImAM kIrti sivAya zuM meLavyuM hatuM? je te maleka mubAraka ke bIjA keTalAka rAjyanA mANaso jevo khaTapaTI, kAvAdAvA ramavAmAM kuzaLa, pitAne hetu siddha karavA game tevA upAya yojavAmAM niDara e heta to Aja tene beDe pAra thaI gayo heta. paNa te bIjAnI mAphaka vAM mArge javA ichata nahi. je upayogI kAmane arthe te varaMgulamAM AvyuM haze te lagabhaga pAra pADavAnI aNI para AvyuM hatuM, paNa te chellI ghaDIe phaskI gayuM. zAthI 8 mAtra eka ramaNunA premathI. ahA ! prema! tArI zI apUrva balihArI! ke prabaLa prabhAva! eka vakhata AMkhamAM premanuM aMjana aMjAyA pachI duniyA kaMI apUrva vilakSaNa bhAse che. ImuddolAnI paNa tevI ja sthiti hatI. nathI tene rAjakAjanuM bhAna, nathI tene koI bIjI bAbatamAM ArAma, che mAtra te suMdarInA premanuM dhyAna. te varaMgulamAM AvI pitAne uddeza siddha karI zako nahi, kesiddha thayela tenA hAthamAMthI sarI paDyo. ane have? have te siddha thAya enI AzA ja kyAM hatI ? pharIthI te patra hAthamAM Ave, to paNa tenAthI zuM phAyado thavAne hato ? e patrane upaga nahi karavA teNe pote ja dilazAdane zuM vacana ApyuM na hatuM? ApyuM hatuM. tyAre have varaMgulamAM rahevAthI phAyado ze ? pAyatakhta pAchA phastrAmAM baTuM zuM? kaMI ja nahi. paNa hA, tene svAmI tene mATe have zuM mata dharAvaze? atyAra sudhI jenI dhAraNuM evI hatI ke, ijhAmuddolAmAM kevaLa samaramAM sAmarthya batAvavAnI zakti che ema nahi, paraMtu rAjanItimAM paNa kuzAgrabuddhi che, teo tene mATe kevA prakAranI kalpanA karaze? teo tene niSphaLa pAcho pharelo joI zuM kaheze? rAjakAjanA khelADIpaNAmAM kAco chuM yuktinA pAsA pheMkatA Ava Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 120 ronake mahelanI rAjakhaTapaTa DatA nathI, mAtra raNanItimAM ja catura chuM ema kaheze. pharIthI AvI upayogI bAbata mane kadi soMpavAmAM nahi Ave, mAtra sinyanuM nAyakava ApI ahIMtahIM laDAimAM mekalavAmAM Avaze. mane A kAma zAthI soMpavAmAM AvyuM hatuM? teonI dhAraNuM hatI ke, mArAmAM sultAna kulikhAMnA jeTalI kuneha che; je saltanatamAM koI mANasa yuktithI tene pheravI zake che te manuSya huM ja chuM, tethI ja, paNa te kAma te pAra paDyuM nahi. tyAre have pAchA pharavAmAM hAni zI che? Ama vicAramAM ne vicAramAM te bhUlI gayA ke, varaMgulamAM keTalAka mANase tenuM lehI pIvAne tarasyA varanI mAphaka talapI rahyA che. mata! matanI te paravA karato nahi. sapAhI bacce ja motanI sAthe rame che. te sArI rIte jANatA hatA ke, je khayarunnisA sIdhI utarI te ThIka nahi te dhArelI vAta bara ANavI sahela nathI. khayarunnisA je pahelAMnI mAphaka tenI sAthe AvavA rAjI thAya, dilazAdane laI cAlI gaye, e vAta manamAM na lAve to te ThIka, paNa khayarunnisA tema kare kharI ? nA, tema kare e banavA joga nathI. chatAM ramaNIhRdayanI vAta nizcayapUrvaka kahI zakAya nahi. vaLI tenA manamAM vicAra Avyo ke, zA mATe varaMgula jAuM chuM ? sultAna kalikhane AtamAMthI bacAvavAne mATe, paNa sultAna kalikhAM to ulTA mane ja AtamAM ANavA taiyAra thayA che ne? nA, nA, sultAna kulikhAne mATe nahi paNa, dilazAdane mATe. ahA! dilazAdane mATe kevI lAgaNI! ane khayarunnisA? je khayarunnisAnI mAgaNI kabUla rAkhI te? ane vaLI lagna pachI te kAgaLa dilazAdane Apyo hato e vAta teNe jANuM te? to pachI hamezA kutarAMbilADAnuM jIvana; bIjuM zuM? Ama tenuM mana aneka paraspara vireAdhI tarka vacce kurukSetra banyuM hatuM. te game teTalo prayatna karatA hatA, paraMtu dilazAdaparano svAbhAvika prema tenA dilamAMthI khasata nahate. je teNe jatAM jatAM dilazAdanI bUma sAMbhaLI hatI te, te pAcho pharyo hata. je teNe dilazAdanA ceherA sAmuM joyuM hatuM te, tenuM hRdaya vAMcI zako hota, ane tyAMthI eka DagaluM paNa AgaLa khasyo na hota. tenI premabhInI dRSTimAM snAna karate tyAM ja rahyo hato. tene vakSasthaLe cAMpI AzvAsana Apate hota, ane premanA nazAmAM sultAna kulikhAM, varaMgula, dastura dinAra ke yusupha Adilane visarI gaye heta, paNa te zAhajAdIne tyAM ubhelI mUkI cAlI gaye. tenI mAnyatA evI daDha thaI ke, dilazAdanA hRdayamAM mAre mATe sthAna nathI. te tenAthI hamezane mATe chUTA paDavAne IrAdo karI tyAMthI nIkaLyo hato, ane jo ke tenuM dila dilazAdane cahAtuM hatuM, tene mATe chaTapaTa karatuM hatuM, chatAM te aka premanI visarAmaNa thavA Izvarane prArtho hate. te darImAM tamaMcAne avAja saMbhaLA, ane tarata ja koinA hasavAne avAja ijhAmuddolAne kAne paDyo. pachI pUrvavata zAMti vyApI. IjhAmuddaulA cAlate hate tyAM ubhe raho, ane kaI dizAmAMthI avAja Avyo, te vicAra karavA lAgyo. jhADanI ethamAM te ubho hato evAmAM eka strIne teNe nAsatI joI. tenI oDhaNI mAthA parathI sarakI gaI hatI. tenA vALanA lacchA havAmAM uDatA hatA, ane oDhaNuM pharapharatI hatI. tenA caherA para raktimA chavAI hatI, ane bhayanAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patra hAtha AvyuM 121 cihna spaSTa jaNAtAM hatAM. pAse AvatAM ijhAmuddaulA joI zakyo ke, te ramaNuM bIjI kaI nahi paNa khayarunnisA hatI. pharIthI te darImAM dhaDAke saMbhaLAve; te avAjane pratidhvani te nirjana darImAM vyApe. khayarunnisA kAnapara hAtha daI vegathI nAsavA lAgI. ekAeka kAmudaulA tenA mArgamAM AvI ubho. mayavisAe kikiyArI nAMkhI, ane zvAsa letI ubhI rahI, ane tarata ja harSanA AvegathI tene vaLagI paDI. "kAmacAre IkrAma ! Apa ardhI kayAMthI? kharekhara khudAe tamane barAbara vakhate mekalI ApyA che. yA allAha! mAruM AvI ja banyuM hatuM. tIrathI mAre ghoDe ghavAi maraNa pAme. sAthIdAromAMnA aDadhA te jamI thaI "gayA che, ane bAkInA maraNa pAmyA che. ijhAmudalA! nAyake ane saMtA peThe paDyA che. kahe, ApaNe kayAM bhAgIzuM? ahIM kaMI saMtAvAnuM sthAna che ?" ikAmudaulA Avyo te raste pAcho vaLe, ane khayarunnisAne hAtha pakaDI cAlavA lAgyuM. teo jhADanI gIca bhUlabhUlAmaNImAM thaI javA lAgyAM. dATa jhADI evI hatI ke, emAM thai koI mANasa jatAM haze, enI bhAgye ja kalpanA thAya. teo A pramANe raste kApavA lAgyAM. vacce jhADI ochI thatI, ane sApha jagA AvatI hatI. Ama teo thoDA vakhatamAM te ToLAMthI ghaNe dUra cAlI gayAM, vakhatovakhata baMdukane avAja saMbhaLAto hato, paraMtu te ghaNe dUra lAgatA hato ane aspaSTa jaNAto hato jethI teo temanAthI ghaNe cheTe cAlI gayA che, ema spaSTa jaNAtuM hatuM. ane ema pratIti thatI hatI ke, teo khayarunnisAnA mANasa sAthe laDavAmAM guMthAyelA hatA. bAnu sAhibA !" kAmudaulAe jhADInI ghaTAmAM AvI khayarunnisAne zvAsa levA kahetAM pUchayuM, "Apa ahIM jaMgalamAM zuM karatAM hatAM ?" huM tamane zodhatI tamArI pAchaLa AvatI hatI," maMda avAje khayanisA belI. te luTAru ApanA sAthIdAra hatA ke ? khayarunnisA nIcuM joI rahI. mane pakaDavA mATe bIjA koNa koNa bahAra paDyA che?" IjhAmuddolAe pUchyuM. hajarata sultAna kalikhAM, temanA sipAIe, ane te sivAya jaraMgulanA keTalAka nAnA umarAva paNa sAthe che." "ane maleka mubAraka, te zuM varaMgulamAM che?" nirapekSa bhAve IjhAmuddolAe pUchyuM. . "mane tenI barAbara khabara nathI. paNa eTaluM te kharuM ke, je temanAmAM dhADA para besI AvavA jeTalI zakti haze, te jarUra teo paNa tamArI paMTha pakaDavA nIkaLyA ja haze. paNa hA, hajarata ! Apa zAhajAdI sAhibAne kayAM rAkhI AvyA che?" vyaMga, IrSyA ane majAka karatI hoya tevA svare khayaravisAe pUchyuM. nasImAbAdamAM, sAMInA takiyAmAM ijhAmudaulAe javAba vALyo. "sAMinA takiyAmAM? ahIM sAmeja ne ?" Azcaryacakti svare khayarannisAe pUchyuM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 aunaka mahelanI rAjakhaTapaTa "hA, ahIM pAse ja, kAmudaulA zAMtapaNe be; "huM temane tyAM rAkhI Avyo chuM. ame baMne ekamekathI chuTAM paDyAM, ane huM Apane ahIM mo tyAre varaMgula jatA hatA.' "varaMgula! zuM kahe che? Apane khabara che ke, varaMgulamAM mata moM phADI Apane keLiyA karavA ubhuM che." huM te tyAM Apane maLavA jatA hata" zAMtacitte IjhAmuddaulA bolya; "Apa mane pakaDavA luMTAruonI madada lezo e huM jANato hato, paNa mane e svane paNa khyAla na hatuM ke, Apa khuda mArI pAchaLa Avaze. tethI huM jAte ja Apane maLavA pAchA pharatA hatA." "zA mATe?" khayarunnisAe AturatAthI pUchyuM. zA mATe?" IkAmuddolAe javAba vALe; "mArA zAhane kAgaLa levA mATe. samajyAM bAnu sAhibA ?" Apane mArI zarata zI che, te khabara chene?" sthira AMkhethI IkAmudiaulA sAmuM joI, sAmI thatI hoya tevA svare khayarunnisA belI. IjhAmuddaulA arthasUcaka mudrAe tenA sAmuM joI rahyo. tyAre Akhare Apa ThekANe AvyA kharA" khayarunnisA tiraskAravyaMjaka svare bolI; "Apane zAhajAdInA prema karatAM eka kAgaLanI kiMmata vadhAre lAgI ke zuM? varaMgulanI tuphadArI AgaLa zAhajAdInA premane Thekara mArI, ke Apane prema dhumADAnI mAphaka uDI gaye? zuM mAnaIkAma AgaLa premanI kiMmata nathI? kharI vAta; mAnaIkAma haze te seMkaDe zAhajAdi kadamAzI karavA Avaze, e ApanI mAnyatA khoTI nathI. ema kahe che ke, purUSanuM mana strIonA mana karatAM vadhAre dRDha hoya che, paNa huM te vAta mAnatI nathI. Apa tenuM pratyakSa pramANu cho. Aja zAhajAdIne Apa visarI gayA, te kAla mane nahi visarI jAo enI zI khAtrI? hajarata ! je huM Apane sApha sApha kahI dauM ke, huM Apane cAhAtI nathI, ne huM kadi paNa ApanI sAthe snehanA baMdhanamAM joDAvA IcchatI nathI, te? huM te patra kadApi kALe Apane ApavAnI nathI, te ?" IkAmuddolAe javAbamAM caTa laIne kAMDuM pakaDyuM; khayarunnisAe cIsa pADI. bAnu sAhibA!" "kAmuddaulA bolyA, "Apa mArA sapATAmAM AvyAM che. te ema sehejamAM chaTake ema nathI. Apane jatAM karavAM ke nahi e mArI munsaphInI vAta che. Apane te kAgaLa Apavo ja paDaze." khayarunisA vikarALa vAghaNanI mAphaka tenI tarapha joI rahI ane bolI, - Apavo paDaze, eTale huM ApavA nA pADIza, te zuM Apa jorajulamathI te patra mArI pAsethI laI lezo?" khayarunnisA para kAramI daSTi repI kAmudaulA bolyA, "kadAca tema karuM te? temAM khoTuM zuM che? kAgaLa mAre che, samajyAM ?" paLavAra khayarunnisA bolyA cAlyA vagara gussAthI tenA sAmuM joI rahI pachI tarata ja bAjI pheravI, ane prasaMgAvadhAnathI hasI javAba vALe, "Apa zuM ema dhAre che, ke te patra ahIM mArI pAse che? huM te laine Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ patra hAtha Avyo 123 Apane ApavA AvatI hatI, nahi vAra? pyAre kAma! te patra te varaMgulamAM che; nahi ke ahIM, samajyA? meM te patrane khAlAjAnane tyAM saMdumAM baMdha karI mUkyo che, samajyA?" "Apa kasama khAo che ke, te patra ApanI pAse ahIM nathI?" IkAmudaulAe dhImethI kahyuM. hA, huM kasama khAuM chuM," jANe satya ane saraLatAnI mUrti hoya tevA dekhAve khayarunnisA belI. "vAra to, ApaNe ahIMthI varaMgula jaie," zAMta citte IjhAmudaulA che; kaho te ApaNe ApanI khAlAjAnane tyAM jaie. tyAM gayA pachI Apa te patra mAre havAle karaje, pachI ? cAlone A ghaDIe ja ApaNe pAchA pharIe, emAM zuM che?" emAM zuM che? ema kema ?" peLI pUNuM jevI mudrAe khayarunnisA belI; "atyAre AvA vakhate ApaNe varaMgula jaIe! e bane ja kema? Apa sAthe Ave te paNa huM AvavA rAjI nathI. jaMgalamAM kaphanI TaLI AvI che, te Apa nahi jANatA ho. Apa temanAthI na bIhA, e kharI vAta che, paNa huM AvIne zuM karuM? Apa ekalA eTalA badhA mANase sAme mAruM rakSaNa karI zake, e banavA joga nathI. A nasImAbAda ahIMthI be DagalAM dUra che. Apa kahe che ke, huM Apane kabajAmAM chuM, to tema. huM kaMI nasImAbAdathI bhAgI javAnI nathI. ApanA vagara mAruM ahIM kANuM rakSaNa karI zake ema che? IkAmulA! mArA kahevA para vizvAsa rAkhe, e patra kyAMya javAne nathI." IkAmulAe DokuM dhuNAvyuM. "bAnu sAhibA IkAmadaulA belyo; "je ApanuM huM badiyana kheluM te hamaNAM ja te patra bahAra nIkaLe, paNa huM baLAtkAre te patra levA mAMgate nathI. huM jANuM chuM ke, Ape mArA5ra moTe upakAra karyo che. ApanA prayatnanA prabhAve huM chUTavA pAmyo chuM. Ape je te ghaDe mane na Apyo hota te huM sahisalAmata ahIM sUdhI AvI pahoMcyo heta, ke nahi, e paNa zaMkAspada che. Ape mArI jAnaparathI Aphata TALI che, eTaluM ja nahi, paNa zAhajAdI sAhibA paNa bacI gaI te Apane lIdhe ja. bAnu sAhibA, Apane upakAra kadi visarAyA tema nathI. huM ApanI zarata pALavA kabUla chuM, paNa Apane te patra te mane Apa ja paDaze." "te zuM Apa mArI sAthe zAdI karavA taiyAra che ?" eTaluM bolatAM bolatAM khayarunnisAnA AnaMdanI chaTA ceherA para camakavA lAgI. "Apa kahe te kabUla" IjhAmuddolA be . tarata ja vaijayaMti mALAnI mAphaka khayarunnisA tenA gaLe viMTaLAI paDe, pitAnuM mAthuM tenI chAtI para rAkhyuM, ane teja sarI uMcI thaI cUmI lIdhI. - ijhAmudaulA vikArarahitamudrAe stabdha joI rahyo; koNa jANe zAthI tenA dila para seja paNa asara thaI nahi. te patharanA pUtaLAnI mAphaka ubho rahyo, ane jANe tenA sparzathI duSita thatuM hoya tema teNe tene zAMta citte pitAnA zarIrathI alaga karI kahyuM, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sainaka mahelanI rAjakhaTapaTa begama sAhibA! prathama kAgaLa, pachI bIjI vAta." khayaruttisA tenuM hRdaya vAMcI zakI; tenA ceherAparathI tene bhAva samajI zakI. strIemAM amuka preraNA buddhi hoya che, ane ghaNI vAra tee mANasanA mananI parIkSA spaSTa karI zake che. khayannisA tADI gaI ke, ikAmuddaulA tene cAhAtA nathI, paraMtu dhikkAre che. je te vakhate tenA hAthamAM kaTAra hAta te teNe ikAmuddaulAnuM khUna karyuM hAta. ekAeka tenA dilamAM IkAmuddaulA prati jUnA premane Avega dAkhelA phuvArAnI mAphaka bamaNA vegathI uchaLI AvyA. IMkrAmmudaulAe tenA pratikAra karyo, tene taraNeADI nAMkhyA; te tenA premanA darzanathI peAtAnI muddAnI vAta bhUlyA nahi. teNe bAjunA khaDakane bhujapAzamAM khAM heta teA te khaDaka kadAca dravyA hAta, paNa iMkrAmuddolAnuM hRdaya dravyuM nahi. te khaDakanI mA aDaga ubho rahyo. khayannisAnA dhikkAra ane dhRNAnAM meAna tenApara viphaLa AdhAta karavA lAgyAM. 124 16 tuM mArA premanI AvI kadara kare che, nahi vAra ?" rASakampita svare khayaruttisA khAlI; "e zayatAna ! tuM na samajIza ke huM nathI samajatI. huM jANe che ke, huM kANu chuM ? huM kALI nAgaNu chuM, ane tArA prANa laiza. putra ! Apane patra joie che? have te patra maLavAnI AzA rAkhavI, e phekaTa che. A khayanisA te patra sAthe lAve evI bhALI nathI. te te varaMgulamAM sahIsalAmata che, ane te patrane upayega kema karavA, te mane kAine zikhavavuM paDe ema nathI. huM marajImAM Avaze te upayoga teneA karIza. huM maleka sukhArakane page paDIza. huM jANuM chuM ke te mane cAhAtA hatA ane hajI paNa cAhAya che. te zayatAne khAlA dilazAde mArA prema cerI lIdhA hatA, paNa tenuM paNa have AvI banyuM che. te ApanI sAthe nAsI nIkaLI tyArathI ja tenuM nasIba te kuTI gayuM. have pharI maleka sukhAraka tene saMdharaze kharA? nahi, kardi nahi. ane jyAM sudhI A jIvamAM jIva che, tyAM sudhI huM tema thavA daiza nahi. e kAgaLanA lAbha tA huM ja bheAgavIrA, khabara che? jyAre Apa jannatIna thaze., jyAre dilazAdane talAkanAmuM maLaze; jyAre sultAna kulikhAMnuM mAthuM vizvAsadhAtakI tarIke hAthInA paga taLe chuMdAze, tyAre maleka sukhAraka varaMgulanI hAkemagIrI karaze, ane huM tenI begama khanI hakumata calAvIza. Aha ! eka vakhata evA paNa hateA ke huM ApanA eka mIThA kheAlane mATe tarasatI hatI; huM mArI jIMRRgI Apane arpaNa karavA taiyAra hatI; huM ApanI tAkhedArI uThAvavA maMjUra hatI, ane Apane A manamaMdiranA eklA mAleka banAvavA eka page taiyAra hatI. Apane kayadamAMthI cheDAvavA meM khaTapaTa karI, Apane nAsI javAnAM sAdhana taiyAra rAkhyAM, ane A sarvane khadale A! AvA tiraskAra karI mArI lAgaNIne Apa paga taLe chUMdI nAkhavA mAgeA che, mArA premane taracheADI nAMkheA che! bhale tema kare, paNa Apa jANeA che ke, ramaNIne prema tiraskAramAM pariNIta thAya che tyAre tenuM zuM pariNAma Ave che? Apane mATe mArA dilamAM have premane badale vera vyApyuM che, ane e vera kema vALIza te jojo. jyAre hajarata sultAna kulikhAM Apane zULIe caDhAvaze, ke maleka sukhAranI charI ApanI chAtInuM leAhI pIze, tyAre ja e vera hAlAze. tyAM sudhI mArA jIvane zAMti vaLavAnI nathI," Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para hAtha AvyA 125 IjhAmuddaulA A choDAyelI sApaNanA sAmuM sthira dRSTithI joI rahyo. te eka paNa akSara bolyo nahi, ane tarata ja pITha vALI tyAMthI pasAra thayo. thoDI vAra jussAnA AvezamAM khayarunnisA tyAM ja besI rahI; pachI teNe Amatema najara nAMkhI tenI chAtImAM bhayane saMcAra thayo. je ahIM pharIthI te kAphara luTAnI TeLI AvI pahoMcI to ? A vicAra AvatAMnI vAra tenA zarIranA javADAM ubhAM thayAM. tene lAgyuM ke, "A araNyamAM je te AvI pahoMcyA to pUrI kamabakhtI. ahIM have kaI mAruM rakSaNa kare ema nathI." A vicAra AvatAM te tvarAthI ubhI thaI ane iTTAmudaulA gaye hatuM te mArge deDavA lAgI. teNe jhAmudaulAne dUra nadI kinAre jato je. te zvAse zvAsa letI tenI pAchaLa deDavA lAgI. eTalAmAM teNe pAchaLa koI lUTArunI bUma sAMbhaLI. teNe eka kSaNa pAchuM joyuM, ane tarata bhayabhIta harinI mAphaka nAsavA lAgI. jaMgalane eka kara AdamI taravAra laI vikarALa cehere tenI pAchaLa doDato jaNAya. te jorathI IjhAmudaulAnI pAchaLa cIsa pADatI nAsavA mAMDI. "hajarata ! hajarata ijhAmuddaulA" karI kAramI cIsa pADI. IkAmudaulAe tenI bUma sAMbhaLI, taravAra koSamukta karI, te pAcho pharyo. te mANasa tene jotAM ja jANe jamInamAM adazya thaI gayo hoya ema jaNAyo. khayarunisA IjhAmuddolAnA paga AgaLa mUccha khAI paDI. kAmuddaulAe Amatema najara pheMkI paNa koI AvatuM jaNAyuM nahi. pachI teNe haLavethI khayarunnisAnuM badiyana DhIluM karyuM, hAtha nAMkhI Amatema joyuM te kiMI patra jevuM jaNAyuM. tarata ja teNe te bahAra kADhI joyuM te, je patranI eTalI badhI tIvra utkaMThA hatI, je patra para sultAna kulikhAe dakta karyA hatA, jene mATe dilazAda tenI sAthe AvI hatI, te patra hatA. IkAmudaulAnA caherA para A naMdanI chaTA khelavA lAgI. tenA para hAsya chaTA nRtya karavA lAgI. tenI kIkIo harSathI nAcavA lAgI. teNe khayarunnisAne potAnA hAthamAM ucakI lIdhI, paNa tyAra pahelAM tenuM badiyana hatuM. tema ThIkaThAka karyuM, ane saMbhALapUrvaka te patrane potAnA zarIraparanA vastranA aMdaranA bhAgamAM mUko. bAdamAM tene ucakI nasImAbAdanA killA tarapha cAlavA lAgyo. kille dUra na hata; sAme ja hatA. jatAM jatAM te hasavA lAgyo, ane pitAnA manamAM vicAra karavA lAge ke, emAM zuM che? e patra mAre hatuM ne meM pAcho lIdhe, emAM khoTuM zuM karyuM che? te patra teNe paNa ke dahADe sIdhI rIte meLavyo hato? kharekharI rIte e patra mAre ja hato. huM tenA para sahI karAvavAne lAvyA hatA. mane maleka mubArake Thage. maleka mubArakane khayarunnisAe thApa ApI ane tenI pAsethI meM laI lIdho, emAM khoTuM zuM che? paNa hA. jyAre te jANaze ke patra cerAI gayo che, tyAre sApaNanI mAphaka pharI kuphADA mAraze. bhalene mAre! joI levAze. te vakhate je thAya te kharuM.' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa prakaraNa 17 muM nasImAmAda nasImAmAda eka nAnuM sarakhuM gAmaDuM hatuM. ahIM rAjyanI sImAnA aMdekhastane mATe thANuM rAkhavAmAM AvyuM hatuM, ane tene mATe eka killA khAMdhavAmAM AvyA hateA. nasImAmAne killA kaMI bahu moTA na hatA tema nAnA paNa na hateA. te sAdhAraNa hatA. tene kAI bhoMyareTa kahe te te tevA prakAranA na hatA, tema tene DuMgarI killA e nAma paNa ApI zakAya tema na hatuM. tene eka sAdhAraNa TekarI para bAMdhavAmAM AvyA hatA, ane khAMdhanAranI khUbIparathI ema spaSTa pratIta thatuM hatuM ke te vakhatanI yuddha vidyAnuM jJAna tene hevuM joie. bacAva kAmane mATe khAsa kALajI rAkhavAmAM AvI hatI. tenI bhIMtA pattharanI ane majabUta banAvavAmAM AvI hatI. tene be mAnDrUe bUro hatA, ane mukhya daravAjAnA ucca bhAgapara eka tApa geAThavavAmAM AvI hatI. eka tarapha nadIne khaLaLa karatA pravAha vahetA hatA, ane tene sAme tIre eka sAMine kriyA hatA. A sAMI asala Izana dezaneA hateA. teNe tyAM AvI ghaNA camatkAra dekhADyA hatA, ane aMte tenA zamanI aMtyeSTi paNa tyAM ja karavAmAM AvI hatI. leAkeA tenI kamrapara phula caDhAvavA AvatA ane tyAM ghaNAka mAnatA rAkhI jatA. A daragAhanuM makAna vizALa hatuM. tenI AsapAsa pharatI cArasa divAla hatI. tenA prAMgaNamAM praveza karatAM madhya bhAgamAM meTuM TAMkuM hatuM, ane tenI sAme cheDe te pavitrakAranI kamra hatI. tenI AsapAsa eka meTA ghummaTavALA eraDA hatA. daragAhanI bhIMtanI aDe!aDa paDALI nAkhavAmAM AvI hatI. tyAM mANase utaratA hatA. varSamAM be vakhata ahIM meLe! bharAtA hatA, je vakhate AjubAjunA gAmAmAMthI hajAro mANasa ekaThA thatA hatA. vaLI teAphAnanA vakhate gAmanA mANase AvIne kAMtA llAmAM ke kAMtA daragAhamAM Azraya letA hatA. atyAre A killAnuM svAmitva amIra inAyatakhAMnA hAthamAM hatuM. inAyatakhAM asala irAnamAM nizApurane rahevAsI hatA, ne tenuM khAnadAna ghaNuM UMcuM hatuM. tyAM tenI meATI jAgIra japta karavAmAM AvI hatI, te meLavavAne teNe ghaNA prayatna karyA hatA. Akhare te nasIba ajamAvavA hindustAnamAM AvyA hatA. teNe ghaNI caDhatI paDatI joI hatI, ane peAtAnA ja parAkramathI uMcI padavIe caDhayA hatA. teNe brAhmaNI sultAnanI sArI meherabAnI saMpAdana karI hatI; paNa pAchaLathI te rAjyadhAnInA kAvAdAvAthI kaMTALI gaye hatA. teNe peAtAnI jAgIra A araNya sthAnamAM rAkhI hatI, ane adbhu sImADA sAcavavAne tene soMparata karavAmAM AvI hatI. iMnAyatakhAM eka uttama laDavaiyA hateA, eTaluM ja nahi paNa rAjanItimAM paNa kuzaLa hatA, ane tene hAthe ghaNAM sArAM kAma thayAM hatAM. IzvaranI kRpAthI tenuM bhAgya udhaDyuM hatuM, paraMtu uttara avasthAmAM tene kauTumbika du:kha zeSavAM paDyAM hatAM. tenI ekanI eka skrI maraNa pAmI hatI, ane gheADA vakhata upara tenA ekanA eka putra yuddhamAM laDatAM maraNa pAmyA hatA. AthI karIne tenuM mana saMsAraparathI uThI gayuM hatuM. te ahIM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nasImAbAda 12). ekAMtasthAnamAM pitAne ghaNekhare vakhata kurAnanA vAMcanamAM ane IzvarabhaktimAM gALato hato. je phakIranI daragAha ahIM hatI tene te ziSya hato, ane dara gAhanI vyavasthApara dekharekha rAkhate hate. ame je vakhatanI vAta lakhIe chIe te vakhate rAjyanA sImADA para ghaNI vAra bakheDA thatA hatA, ane tyAMnA asalanA vatanI hiMduo vakhatovakhata baMDa uThAvatA hatA. gayA prakaraNamAM khayarunnisAnA sAthIdArepara humalo thayAnI hakIkta vAMcakone avagata thaI che te humalo karanAra hiMduo hatA. A hiMduo te taraphanA DuMgarI pradezanA vatanI hatA, ane kaI kaI vakhata ToLAbaMdha lUMTa karatA ke laDAIne prasaMge upasthita thAya te sainyamAM dAkhala thatA hatA. je samaye ImudolA jaMgalamAMthI pasAra thato hato te vakhate AvI eka ToLI DuMgarAomAMthI bahAra paDI hatI. sAMjane vakhata thavA AvyuM hatuM. amIra InAyatakhAM potAnA susajajIta oraDAmAM besI eka paNa sAthe vAtacIta karato hato. hajarata !" paNe belyo, mane Azcarya lAge che ke ApanA jevo mANasa A nirjana sthAnamAM rahevAnuM pasaMda kare. kharekhara je mANase potAnI chaMdagIno moTo bhAga zAhI mahelamAM, rAjakAjanI carcAmAM gALe che, jeNe laDAInA medAnamAM phateha meLavI che tevA mANasane ahIM rahevAnuM pasaMda Ave nahi ApanuM kahevuM kharuM che, nAsirakhAM! InAyatakhAMe javAba vALyo; "paraMtu mArA jevA jaIpha AdamIne mATe to have ekAMtavAsa ja ThIka che. mAre A duniyAmAM kAI rahyuM nathI. have mAre hAya hAya karavAnI kaMI ja jarUra nathI. je thoDA dahADA bAkI rahyA che, te khudAne dhyAnamAM ane bhaktimAM jAya eTale bassa." "kharI vAta che," nAsirakhAMe javAba Ape; "paNa zuM Apa pAyatakhtamAM rahIne A sarva karI zake nahi ? nA" InAyatakhAe pratyuttara vALyo; zaheramAM aneka prakAranI bIjI bAbatamAM mana parovAyeluM rahe che. pAyatakhtamAM aneka prakAranA rAjakAjamAM mAthuM mAravuM paDe che. Aja A, kAla bIjuM. Aja eka umarAve Ama karyuM, kAle amuka ThekANe laDAI thaI, tene baMdobasta karavo. have ATalI vaye zarIra cAlatuM nathI. ahIM to be kAma thAya che. A daragAhamAM jaI baMdagImAM vakhata gALuM chuM. bAkI kAmamAM to A sarahadane saMbhALavAnuM che. bakheDe kaI vakhata jAge che, te tene baMdebasta karI nAMkhuM chuM; paNa Aja ekAeka ApanuM AvavuM thayuM, e zuM?" "jI, vAta ema che ke, mAre ahIM varaMgulamAM jarA kAma che," nAsirakhAMe javAba Apyo. khayara, te kAma pUruM thayA pachI ahIM thoDo samaya gALavAmAM kaI vAMdho che?" "vAMdhe?" Azcarya darzAvatAM nAsirakhAe kahyuM; "Apane tyAM rahevAmAM vAM zAne ? Apa te mArA murabbI che, ane nikaTanA sagAmAM ho to mAtra Apa ja cho." tyAre pachI ahIM rahevAmAM vAMdho zuM che ?" InAyatakhAe kahyuM, "huM samaje ke, Apa sagAI bagAI kaMI bhUlI gayA ho ema lAge che." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 aunaka mahelanI rAjakhaTapaTa are nA, ema te hoya!" nAsirakhAe javAba vALe; "paNa hajAra! vAta ema che ke, varaMgulamAM kAma karI lIdhA pachI mAre pAchA laDAImAM hAjara thavAnuM che, ane tyAra bAda pAcho huM IrAna javA mAguM chuM." "Irina ! zA mATe IrAna javuM che? have tyAM zuM che? jyAM sUdhI sAmA pakSanA hAthamAM bAjI che, tyAM sudhI ApaNuM kaMI vaLe ema nathI." "kharuM, paNa have bApheravAI che," nAsirakhAe javAba vALe, "sAmA pakSanuM baLa tuTayuM che, ane have zAhane itabAra tenA parathI uThI gayo che. ApaNe jAgIra vagere pAchuM maLavAno saMbhava che, evA samAcAra IrAnathI pAchA pharyA che.' ema? tyAre te ghaNuM sAruM, paNa huM ema pUchuM chuM ke, ahIM hiMdustAnamAM paNa zuM khoTuM che ?" "khoTuM te kaMI nathI," nAsirakhAe kahyuM; "ene zAyara kahe che ke " habbe vatana aja sulayamAM khUzatara.* "ThIka to jevI marajI; paNa nAsira : Aja tuM barAbara vakhate AvI pahoMcyo chuM. AjakAla pAchI laDAI cAlu che. huM dhAruM chuM ke, e kAkarenAM TeLAM tIDanI mAphaka ahIM Avaze.' Ama teo vAtacIta karatA hatA eTalAmAM eka nokara tyAM dAkhala thaye. teNe vinayapUrvaka salAma karI kahyuM - "hujUra ! eka sipahAlAra koI strIne laI Avela che, ane Apane maLavA mAge che." ahIM hAjara kara." inAyatakhAe javAba Apyo. killAnA mANaso sAthe ikromuddolA dAkhala thayo, ane belyo, "AdAba ahaya kiblae nemata; ApanuM ja nAma mubAraka InAyatakhAne?" "jI, hA, baMdAne inAyatakhAM kahe che." "ApanuM mubAraka nAma? "garIba parivara! A baMdAne IkAmulA kahe che." "ApanuM nAma te meM sAMbhaLeluM che. Ape zAha tarapha te jaMgamAM phateha meLavI hatI, nahi vA?" "jI, insAnanI zI majAla che ke, te phateha meLave? phateha ApavAvALo jIla jalAla che. hajarata ! mAre kaMI kAmasara varaMgulathI pAchuM pharavuM thayuM hatuM. rastAmAM A bAnuM sAhibAnI sAthe jaMgalamAM mulAkAta thaI. tenA sAthIdAra sarva mAryA gayA che, ane temane maccha AvatAM huM ahIM laI Avyo chuM." inAyatakhAMe pitAnA nekarane khayarurisAne uparanA oraDAmAM laI javA hukama karyo. pachI IjhAmuddolA tarapha vaLI kahyuM, hajarata ! A luTAru te dakSiNa umarAnA madadagAra che ne?" "haze, tethI zuM?" IzcAmuddolAe javAba Ape; "kAma prasaMge bIjA umarAvo paNa temanI madada kayAM letA nathI? vAMcanAra! kadAca inAyatakhAMnI A mamokti nahi samaje. vAta ema hatI * pitAnuM vatana e sulemAnanA tALA karatAM paNa vadhAre AnaMdadAyaka che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nasImAbAda 129 ke, A vakhate brAhmaNI saddhare be TeLImAM vaheMcAI gayA hatA. pUrve AvIne dakSiNamAM sthAyI vaselA sIdIo vagere musalamAna dakSiNI tarIke oLakhAtA hatA, jyAre turka ane irAnI paradezIo tarIke gaNAtA hatA. dakSiNa umarAvo pitAnI madadamAM tyAMnA vatanIone letA hatA, tepara inAyatakhAne tANo hato, kAraNa ke InAyatakhAM jAte irAnane vatanI hatA. haze, paNa Apa A strInuM nAma jANe che ?" meM temane moMe ja sAMbhaLyuM hatuM ke, teonuM nAma begama khayarunnisA che." IkAmuddaulA be. tene A zabdae InAyatakhAnA paraNane caherA para vilakSaNa asara karI. te dhyAnapUrvaka kAna saravA karI sAMbhaLavA lAgyA, ane teNe eka nizvAsa nAMkhe. IjhAmuddaulAe jhaTa daSTi te tarapha pheravI, te jANe tene vAta sAthe kaMI levA devA na hoya e khAva dhAraNa karyo. "hajarata ! Apa kaMI kAma mATe varaMgula AvyA cho?' InAyatakhAMe pUchayuM. kAma vagara kaMI AvavuM bane kharuM?" ImAmudaulA che . "kAma vagara te na bane, paNa huM dhAruM chuM ke Apa kaMI rAjakhaTapaTa mATe te AvyA nathI ne huM beTI khaTapaTamAM mAthuM mAratA nathI; mAruM kAma to sipahAlaranuM che." te huM sarata mAruM chuM ke, Apa ahIM kaI ramaNanA premanI beDImAM jakaDAI AvyA hovA joIe." huvAlA" IjhAmuddaulA be, "insAnanI jIndagI ramaNanA prema vagara zuSka che. ika evuM mIThuM darda che, ke jamAne tAliba kharIdadAra ane banavA mathe che." A vArtAlApa cAlatuM hatuM eTalAmAM eka nekara dAkhala thaye. teNe khabara ApI ke "ApaNuM mANase khabara lAvyA che ke e kAphara lUTAruo A tarapha Ave che.' InAyatakhAM ane ImAmudaulA baMne jaNa uThIne ubhA thayA, ane prAMgaNamAM AvyA. InAyatakhAMe kahyuM, "hajarata ! Apa ThIka maukA para AvyA che. Apa mane A vakhate ghaNuM kAmamAM lAgaze." "jI, mArAthI thaI zake te karavA taiyAra chuM," IjhAmuddolAe javAba vALe. inAyatakhAM pitAnAM mANasene vyavasthAne mATe ekaThAM karavA lAge. babbe traNatraNanI ToLImAM teo AvavA lAgyA. cegAnamAM jotajotAmAM sATha pAse mANase ekaThA thaI gayA. killAmAM ghaMTa jorathI vAgavA lAgyo, ne AsapAsanA mANase paNuM tene nAda sAMbhaLI lilAmAM Azraya levA deDI AvyA. InAyatakhAMe bUraja upara ane bIje mukhya ThekANe mANasane goThavI dIdhAM. sUrya asta thavAnI taiyArImAM hatuM. pazcima AkAzamAM raktimA chavAI hatI. parvatanA zikhara para AchuM teja ramatuM hatuM. InAyatakhAM ane ImAmudaulA mukhya dvAra AgaLa ubhA rahI, aMdara mANasane dAkhala karatA hatA. jotajotAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 rasainaka mahelanI rAjakhaTapaTa saMdhyAnA A prakArA paNa saravA AvyA. aMdhakAra hamaNAM AvIne pRthvIne peAtAnI chAyAmAM leze, ema spaSTa bhAsavA lAgyuM. gheADAMja mANasA AvavAnA khAkI hatAM. daragAhamAM minnatane mATe eka nAnI TALI AvI hatI; temAM eeka phakIra ane cArapAMca strIe hatI. te hajI AvI nahi. te leAkeAne teDI AvA mATe inAyatakha.e mANasane doDAvyo; kAraNa ke rAta thatAM thatAmAM lUTArAe AvIne humalA karavAnA, emAM jarA paNa rAMkA jevuM na hatuM. A mANase AvI jAya ke daravAne baMdha karavAnI rAha joI tee khanne tyAM ubhA hatA. eTalAmAM eka mANasa nIce paDyo, e i+-AmuddolAe joyuM. ', "are, tee AvI lAgyA, ikAmuddolA khAlyA, jotanetAmAM bAraNAM baMdha karavAmAM AvyAM, ane ADa nAMkhI devAmAM AvI. mANase pAtapAtAne sthAne tIra ane keTalAka tamaMcA laI taiyAra thaI gayA, jhapAjhapI rA thaI. LyA khuTTA! jo te phakIra ahIM veLAsara AvI pAhoMcyA hAta te sAruM thAta. paNa have zuM karavuM ?' inAyatakhAMe kahyuM; "game tema karI ApaNe temane bacAvavA teie." A samaye daragAhamAM javuM e dhaNAM khamanuM kAma hatuM. DhALa baMdha mANase AvavA lAgyAM hatAM, ane killAne AsapAsathI gheravA maMDyAM hatAM. sIpAioe jAmagI2I lagAvI baMduka pheADI, ane keTalAka jaNa dhavAI jamInapara paDyA. peAtAnA mANasAne ghavAyalA jotAM ja lUMTArAe zUramAM AvyA, ane jabarI kikiyArI phADI. inAyatakhAM, nAsirakhAM, ane ikAmuddaulA peAtAnA mANasAne hiMmata ApatA hatA, ane Amatema pharI temane peAtAnA kAryamAM aDaga rahevA preratA hatA. eTalAmAM Azare vizeka jaNa mukhya daravAjA AgaLa AvI lAgyA. teee peAtAnA sAthImAMnA ekane divAlapara pahoMcADavA zarIrapara TekavIne ubheA karyo. tenA hAtha divAlane aDatAMnI vAra ikAmuddolAe tIrathI vIMdhI nAMkhyA. luTArue vheramAM prayatna karavA lAgyA. traNa cAra divAlapara AvI lAgyA, ane eka jaNa tA ikAmuddolApara kuddo. zvetajotAmAM teNe evA teA phaTakA lagAye! ke, 'dhama laI jamInapara paDyo. eTalAmAM khIjAoe AvI khAkInA seAkhatIenI khabara lIdhI. zAkhArA ! dilera umarAva !" inAyatakhAM khAlyA; "zAkhArA ! vAha, khUba karI." "e badhuM teA ThIka, ikAmuddaulAe javAba ApyA, paNa daragAhamAM javAno kaMI mArga che zuM?" " eka ja mArga che, ane te e ke A pAblI bArInI vATe thaI nadI elaMdhI Apa jaI zako teA. tyAM heDI te nAMgarelI paDI che," InAyatakhAMe kahyuM. "vAra temAM jAuM chuM, te khane che te teone ahIM laI AvuM chuM," IkAmudaulAe kahyuM. " paNa Apa ekalA jatA nA, sAthe ahIMthI pAMca cha mANasAne laI nae. kAraNa ke hADI eTalA mAsA vinA ekalAthI haMkArAze nahi.'' ikAmuddolA ahIMthI tahIMthI mANasa laI te tarapha vaLavA lAgyA. pAchalA bhAgamAMthI sIDI utaratAM tene khayatisA maLI, tenA DuMgarAyalA ceherAparathI te samajI gayA ke, patra ceArAyA che te vAtanI tene khabara paDI che. tene letAM ja IkAmuddolA khAlyA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nasImAbAda 131 "bAnu begama! Apa ahIM zuM kare che? Apane ahIM ubhA rahevuM ThIka nathI. jA Apa uparanA kamarAmAM jaI ArAma kare." paNa Apa kyAM jAo cho ?" khayarunnisAe pUchyuM. daragAhamAM, bIje kayAM?' IkAmudolAe javAba vALya. haM. zAhajAdIne bacAvavA ke ?" irSArita daSTie khayarunnisA belI. "hA," vakra dRSTie ImudaulAe javAba Apyo, ane eTaluM kahI te vegathI pasAra thaI gayo. jhaTa pAchalA bhAganuM bAraNuM ughADI mANase sAthe bahAra paDyo. kinArA para heDI bAMdhelI hatI. teNe mANasene isAre karyo, ane teo halesAM laI heDI haMkAravA lAgyA, AchuM aMdhAruM chavAyuM hatuM. temAM jhAMkhA mANase paDachAyA jevA jaNAtA hatA. emanI daSTimAM AvyA vagara pasAra thavuM muzkela hatuM, ane je jovAmAM AvyA te tIrano varasAda chuTavAne. paNa teo killA para javAne laDavA mathatA hatA. A tarapha te lekenuM dhyAna nahatuM, ane camatkArika rIte IjhAmuddolA pitAnA mANase sAthe sAme kinAre pahoMcyo. keInA jovAmAM AvyA vagara teo daragAha AgaLa pahoMcyA. daravAjo baMdha hate. pharIne teo bIjA daravAjA AgaLa pihoMcyA. jaIne daravAjApara AghAta karyo. paNa aMdarathI koIe javAba Apyo nahi. te ubhuM rahI kAna daI sAMbhaLavA lAgyo ke, aMdara koI mANase che ke nahi; sUmasAma jaNayuM tene lAgyuM ke luTAruoe ahIM AvIne humalo karI mANasone mArI nAkhyAM haze; paNa tene khAtrI thaI nahi. ema thavuM azakaya lAgyuM. te jANatA hatA, ke e leke ahIM bhAgye ja humalo kare. kAraNa ke, saghaLA jaNa killAmAM bharAI besavAnA enI e lokone khAtrI hatI. ATaluM chatAM tenuM mana dilazAdanI salAmatI mATe khaTapaTa karavA lAgyuM. ahIM AvavAmAM IjhAmuddolAnI matalaba dilazAdane bacAvavAnI hatI. luTArune tene bhaya na hato, paNa dilazAdanuM zuM thaze, enI ene bhAre ciMtA hatI. teNe pharIthI te bAraNAne jorathI AdhAta karyo. aMdara mANasane saLavaLATa tene kAne paDyo. avAja kAne paDatAM teNe eka vAra pharIthI te bAraNane jorathI ThokyuM, ane bUma mArI, zAhajAdI sAhibA! dilazAdakhAnama! khelo, daravAjo khele khudAnI khAtara daravAjo khole.' AnaMdavyaMjaka susvATa, pagalAMnA avAja, sAthe ja daravAjo ughaDyo, ne dilazAda IjhAmudaulAne vaLagI paDI. tenI phikara TaLI gaI. tene lAgyuM ke, have bhaya nathI. te sukhanA sadanamAM pravezI hoya ema tene thayuM. ahIM bIjAM keTalAM mANase che?" IjhAmuddaulAe pUchyuM. A phakIre ane A bairAM maLI dazeka jaNe chIe." cAle, have ahIM eka ghaDI paNa thobhavuM e bhayabhareluM che." ImudolA be. eka kSaNa vAramAM teo sarva kinArA AgaLa AvI lAgyAM. aMdhAruM puSkaLa chavAyuM hatuM. koIne cehare spaSTa jovAmAM Avato na hato, ane AvI sthitimAM teo sahIsalAmata bIje kinAre AvI pahoMcyAM paNa te lUTAoe eka jhuMpaDAne Aga Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 sainaka mahelanI rAjakhaTapaTa lagADI hatI, tene jhAMkhA prakArA temanApara paDyo. keTalAka jaNanI najara temanApara paDI, ane tarata ja temaNe "bajaraMga vIra" karI hAka mArI. keTalAke tIra cheDyAM. tIrathI eka jaNa dhavAyuM; bIjAnI AMkhamAM lAgyuM, ane te caTa laine paDyo. tenI jagA IMkrAmmudaulAe lIdhI, ane jhaDapathI heADI haMkAravA lAgyA. jototAmAM khIjI be hADIe nAMgarelI hatI te tarapha te mANase vaLyA; ane temAM kudI paDI heADI cheDI dIdhI, ikrAsuddaulAe joyuM ke kharekharI muzIbata te have che; je te AvI pAMoMcyA te khAraja vAgI javAnA; cAra pAMca mANasA maLI e lArkanI sAme thavuM azakya che. te jhaDapathI halesAM mAravA lAgyA. khacavAne eka ja upAya hateA, ane te e ke gameema karI jhaDapathI kinAre pAMhoMcI killAnA daravAnta AgaLa pahoMcI javuM. ikAmuddaulA ati tvarAthI kinArA tarapha pAMhecavA yatna karavA lAgyA. ANI tarapha luMTArue paNa vegathI pAchaLa paDyA hatA. teo vadhAre hAvAthI jhaDapathI halesAM mAratA hatA. kadAca ikAmuddaulA peAtAnI sAthenA mANasa sAthe kinAre pahoMce tyAra pahelAM ja teo pAse AvI lAge te ? zvetanetAmAM ikrAmudaulA kinArApara pahoMcyA. teNe mANasAne utAryA ane te daravAna tarapha vaLavA lAgyA. eTalAmAM aMdhArAmAM koie tene pakaDavA yatna karyo. eka nimiSamAM teNe taravAranA eka TakAthI tenuM zira jITuM karyuM. eTalAmAM pAchaLathI kAI tenApara vAra karavA gayuM, paNa tenA sAthIdAre te peAtAne hetu siddha kare tyAra pahelAM tenA hAtha kApI nAMkhyA. iDhAmuddaulA sahIsalAmata daravAjA AgaLa AvI pahoMcyA, paNa tene kayAMthI khabara hAya ke, IrSyAthI AMdhaLI banela khayarutrisAe te baMdha karI dIdhA hatA. ARARAN~ prakaraNa 18 zuM killAmAM khayaruttisA killAnI meDInA eka eraDAmAM ubhI hatI. killAmAM laDAinuM dhamasANa macyuM hatuM. laDanArAnI bhISaNa raNagarjanA, jakhmI thayelAnI bUma, utsAha preravAne kheAlAtAM vacana, 'mAreA, mArA'nI hAka, killAnA rakSakAnA 'zAkhAsa' pAkAra vagere ekaThA thaI eka vilakSaNa kAlAhala AgyA hatA. khayannisA te eraDAnA gavAkSamAMthI A sarva jotI hatI. vaLI te jetI hatI ke, lUTAruoe jhupaDAne Aga lagADI hatI. tenA khaLatA prakAzamAM AsapAsanA pradeza, dUranA DuMgarA ane vanarAjI caLakATa pAmatAM hatAM. k eka be vakhata killAnI tApAnI bhayaMkara garjanA thaI. keTalAka mANasA dhAyala thaI pAchA haThacA. ane rakSakAe utsAhavyaMjaka garjanA karI. paNa AkramaNa karanArA pAchA haThavyA nahi. Aja te maraNIA thaI laDatA hatA. pUrve teoe AvA dhasArA kadi paNa karyo na hatA, ane ATalI meATI saMkhyAmAM teo bAhAra paDyA na hatA. tee chUTAchavAyA ane pAine humalA karatA hatA; Aja teoe peAtAnI haMmezanI rIta tyAgI TALAbaMdha AvI. lAgyA hatA, ane rAte nahi paNa samI sAMjanA humalA karavAno nizcaya karyo hateA. Aja tee raNamamata Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ killAmAM 137 banyA hatA. teee killA sara karavAnA kRtanizcaya karyo hAya ema jaNAtuM hatuM. tee tAkAnI meAjAnI mAphaka killAnA dvAra AgaLa tuTI paDatA, tIranA varasAdathI keTalAka dhavAI pAchA paDatA, paNa tee hiMmata hAratA nahi, khayatrisA A sarva dekhAva eka TazathI joI rahI hatI. kANu jANe tene Aja A tevAmAM apUrva rasa paDatA hateA. tenuM khUnI leAhI uzkerAyuM hatuM. tenAmAM prabaLa lAgaNIenA jIssA uzkerAyeA hateA. te jotI hatI ke lUTArue cIbhaDAMnI mAphaka vaDhAI pAchA paDatA hatA. amIra ula umarAva inAyatakhAM zaurya preratA peAtAne sthAne ubheA hateA. tenA ziranA sapheda vALa havAmAM pharaphara thatA hatA. bAjumAM tene paraNA ubhA hatA. eka luTArune teNe caDhatAM joyA ke jhaTa tene taravArathI vIMdhI nAMkhyA, ane saphAithI taravAra pAchI kheMcI. khayaruttisA maMtramugdha mudrAe A sarva joI rahI. ekAeka eka tIra gavAkSa AgaLa AvyuM. khayatrisAe gavAkSa baMdha karyo. tenA manamAM ikrAmuddaulAno vicAra AvyA; tenuM dila tene khAvA lAgyuM, tenA aMta:karaNamAM vRzcikavedanA thavA lAgI. meM zuM karyuM ? te jIvatA haze ? te bAraNAM ThokatA haze ? nA, nA, te atyAra sudhI jIvatA rahevA zAne pAme ? te te beheztamAM gayA haze, paNa kadAca te tyAM ubhA rahI laDhatA hoya te ? te jo jIvatA rahyo te dilazAdane laI ahIM AvavAne.' teNe 'ika muddolA' karIne eka bUma mArI, paNa tenA manamAM evA teA vicAra khaLabhaLI AvatA hatA ke, tene kazuM bhAna na hatuM. te thAkIne bhoMyapara besI gaI. vaLI kaMika krIthI vicAra AvatAM uThIne ubhI thaI. tene ema thaI AvyuM ke, te hajI laDhe che ane kAI khAraNuM Thoke che. te pAchI vaLI stabdha pUtaLAnI mAphaka bebAkaLI ane phATI AMkhe TagaraTagara joI rahI, tenA ceherAparanuM leAhI uDI gayuM. tenuM hRdaya dhaDakavA lAgyuM. kANu ? nAsirakhAM,' bhaya ne trAsathaMjaka svare, bhAgelA avAje, khinna hRdaye khayarutrisA khAlI. inAyatakhAMnA parANeA jene ApaNe, iMkrAmuddolA killAmAM AvyA te pUrve vAtA karatAM joyA hatA, te ekAeka bhUta ke paDachAyAnI mAphaka eciMtA te oraDAmAM dAkhala thayA, ane jhaTa khAraNAne ADa daI dIdhI. ene zvetAM ja khayatriMsAnA prANa uDI gayA, ane teNe upara pramANe cIsa pADI hatI. "kema? Akhare tArA patto meLavyA, haM," nAsirakhAM khelyA. tenI AMkheAmAMthI varanI jvALA bhabhukatI hatI, ane sapheda hADa kacacatA hatA. tenuM zarIra kreAdhathI dhrujatuM hatuM. eka hiMsaka pazu peAtAnA zikArapara tala pe tenA jevA tenA dekhAva hatA. teNe khelatA kheAlatAmAM khayannisAnA hAtha pakaDayoM, te cIsa pADI bhoMyapara besI gaI. "khAmeAza, mApha," khayaruttisA kheAlI; pyArA nAsira ! mane mArI nAkhatA nA. tamane phAve tema karo, cAhAya te mane mAre, mane khIjI joie te sanna kara. huM ApanI gulAma thaine rahIza. Apa kaheze| te karIza. ApanA paDatA khAla jhIlIza, paNa mane jAnathI mAratA nA, mane maravuM gamatuM nathI." "maravuM zAnuM game ?' nAsirakhAMe hasIne javAba ApyA; hajI meAja Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 rautaka mahelanI rAjakhaTapaDha mAha karI dharAI nathI, paNa tArA jevIne jAnathI mAravAmAM phAyade ze ? meta te A duniyAnA du:khanA aMta che, hajI tAre mAtanI dhaNI vAra che. hajI tAre ghaNuM jovAnuM che. jo, tArA pApane badaleA kema maLe che te je; tane baLatI AgamAM pheMkuM, tArA zarIranA TukaDeTukaDA karI kutarAone pheMkuM, tArA zarIranI khAla utArI nAkhuM, tane jIvatI kabaramAM dATuM te pApa lAge ema nathI. e baMdAta ! bevaphA Arata! tAre mATe meM zuM nathI karyuM ? tArA paDatA khelane meM jhIlI lIdhA, teM kahyuM te karyuM. chatAM tuM mane dagA daI bhAgI gaI ! tane pavitra premanI pUtaLI jANI svIkArI, ne A badalA! A nAcatA! e pApIchA--" jema kAI lAhInuM tarasyuM prANI talapa mAravA pahelAM vikarALa AMkhyAthI . zikAranA sAmuM joi rahe tema khayannisA sAmuM nAsira joI rahyo. khayavisA nIcuM joI besI rahI. nAsire pharIthI tene hAtha pakaDyo, ane kahyuM, "kema, tane khabara naheAtI ke, A nAsira kadi paNa tArA kaDo mukaze nahi? jahanamamAMthI paNa tane dhasaDI ANaro. jyAre tArA AzakanA gaLAmAM hAtha nAMkhI khesatI hatI, tyAre tane mArA khyAla AvatA hatA ke ? ahIM tArA ThAThamAThamAM mane koI dahADA saMbhAratI hatI ke? kema khelatI nathI? khaTTakAra! tArI jIbha zuM uMDI utarI gaI che?' khayatisA DuskAM bharavA lAgI. - - jouM chuM ke have tane cahAnAramAMnA kayA AvI tArA prANa bacAve che? jouM chuM ke kANu tane mArA paMjAmAMthI cheDAve che? kyA ArAkendra tArI vAre Ave che? maleka sukhAraka ke kAI khIe ? maleka sutrArakane te huM prANa laiza. tArA chUTakA thayA, ke pachI tene vAre, samajI ?" nAsirakhAM puna: khaDakhaDATa hasyA. lUTAruoe saLagAvelA jhuMpaDAMnA prakAzamAM te zayatAnanI khalA jevA dekhAtA hatA. gIdhanA jevI tIkSNa kArI dRSTi pheravI teNe kahyuM, "kema khelatI nathI? mArA kahevAne zA mATe javAba ApatI nathI? kema kahetI nathI, huM zA mATe marI gayA nahi ? huM aM ? "zuM khoTuM ? " khayarunnisAe kahyuM, "mane kahevAmAM AvyuM hatuM ke, Apa jannatazIta thayA che." (( 'huM aM'" dAMta kacakacAvI AMkhAnI putaLI nacAvatA nAsira khelyA, "ane te te kharI mAnI, nahi vAru? tane khabara naheAtI ke, eka vAra kadAca mahitamAM gayA hota te tyAMthI paNa vera levAne pAchA pharyAM hAta. tuM samajI ke, tArA chUTakArA thaI gayA. teM ema mAnI lIdhuM ke, eka khalA dUra thaI ane tArA mArgamAM ADakhIlI hatI te TaLI gaI, nahi vAru? tuM ghaNuMe mane maravA icche, paNa meAta rastAmAM paDyuM nathI. jo tane maravuM gamatuM nathI, teA mane paNa zA mATe tema karavuM game ? tuM ema nahi samajatI ke, tArI hakIkata huM jANatA nathI. mArA paNa jAsUse che. tArAM kAmanI rajeraja hakIkata huM jANuM chuM. tArI A pAka AMkheAe ane muhabbate zAM zAM kAma karyAM che te badhAM mAre haiye lakhelAM che, te, ke saleka sukhArakanA paNa zA hAla karuM chuM? " Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ killAmAM 15 nAsira! nAsira ! mApha kare, huM eka asahAya Arata chuM," aLagaLatA avAje khayanisA kheAlI. "tuM ane erata ! ane te paNa asahAya ! huM: huM: ''tiraskArayaMjaka svare nAsira khelyA; "tane strI kANu kahe? strI te e ke jenuM hRdaya kulathI paNa kAmaLa hoya, jenA dilamAM dayA ne zarma hoya, jenAmAM phariztAnI tInata ane hUranI asmata heAya; jenA ceherAparathI saccAI, ane vaphAI varSatI hAya. e rAyatAnanI khAlA! jillatanI pUtaLI! jIvatI khalA! tane Arata kANuM kahe? te jabaradastIthI eratanuM nAma dhAraNa karyuM che." eTaluM kahI AvezamAM AvI tenA be kAMDAM paDyAM ane tene dhasaDavA lAgyA. khayasiAe cIsa pADI; tene pallu jIssA AvyA ne kheAlI, zayatAna ! khabaradAra? ne mane hAtha lagADyo teA, khabaradAra jo mane mArI te !" "huM: huM: ! tane jAnathI mArI nAMkhavA jeTalI rahamadIlI mArAmAM nathI. huM mAre hAthe tArA vadha nahi karuM. tAruM meAta te khIjAne hAthe che, samajI?" paLabhara te cUpa rahI. te hAlI nahi ke cAlI nahi, paNa khIjI ja kSaNe te cheDAyalI vAdhaNanI mAphaka tenA hAthamAMthI chUTavAne prayatna karavA lAgI. teNe peAtAnuM mAthuM nIcuM karI jhaTa jethI nAsiranA hAthapara eka khacakuM bharyuM. 'huM:' karatAM nAsire tene cheDI dIdhI. khayannisA nAsavA lAgI; nAsire tene puna: khecImAMthI pakaDI jamInapara paTakI. khayannisA hatAza thaI AMkhA mIMcI eDI. rAkSasa jevA krUra ceherAe te kSaNabhara tenA sAmuM joI rahyo. tene mArI nAMkhavAnI tIvra AkAMkSA yaI AvI. tene mAre hAthe chuMdI nAMkhuM te ThIka, ema tene thaI AvyuM. teNe e vicArathI e vakhata peAtAnI kaTArane kASThamAMthI kADhI ane pAchI mUkI dIdhI. trIjI vakhata te kaTArI tenA hAthamAM camakavA lAgI. teNe mAravAne mATe hAtha ugAmyA, paNa eTalAmAM bhayaMkara zeArakhakAra tenA kAnapara paDyo. killAne daravAjo lUTArue teADavAmAM vijayIbhUta nivaDyA hatA. te tyAM tIDanI mAphka ubharAtA hatA. inAyatakhAM keTalAka mANasA laine prANanI paravA karyA vagara laDyo jateA hateA. divAlaparathI mANaseA tIranA varSAda varasAvatA hatA. jhapAjhapI hAthathI cAlatI hatI. keTalAka daravAjo vaTAvatA hatA te sipAine hAthe katla thatA hatA. baMne pakSamAM sabaLa jIssA vyApyA hatA. nAsirakhAMe tevuM te khacarutisA bilADInI mAphaka cUpacApa ubhI thaI; zvetAtAMmAM bAraNAnI ADa udhADI ane nAsavA lAgI. nAsira tenI pAchaLa paDyo, tene pakaDI. zayatAna! dUra," karI khayare cIsa pADI, nAsire tenA beAlavApara jarAe dhyAna ApyuM nahi. tene be hAthavatI uMcakI pharIthI te eraDAmAM laI AvyA. khayatrisAe chUTavAne ghaNAM phAMphAM mAryAM, paNa kaMI vaLyuM nahi. nAsi eraDAmAM AvI phIthI khAraNAM baMdha karyA ane ADa dIdhI. aMte hatAza thaI namravadane khacannisA dayAnI bhIkha mAMgavA lAgI, nAsirakhAM zAMta citte bArI AgaLa gayA, ane bAraNuM udhADI nAMkhyuM, ane pA yatisA pAse AvI ubhA rahyo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 136 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa keNuM jANe zAthI khayarunnisAnA dilamAM thaI AvyuM ke, Aja nakkI mAruM mata che. bhayathI ane trAsathI teNe buma mAravA prayatna karyo, paNa jIbha tALave eMTI gaI haiyuM aTakI gayuM, heTha phaphaDyA, paNa mAMthI eka zabda bahAra nIkaLI zake nahi. tenuM badana bhayathI tharathara kAMpatuM hatuM. tene dekhAva dayAjanaka hatuM. tenI atyAranI sthiti joI koI paNa pASANa hRdayanA mANasanuM dila pIgaLI gayuM hota, paNa saMgadila nAsirapara tenI leza paNa asara thaI nahi. teNe jhoDanI mAphaka khayarunnisAne pakaDI ane ghasaDIne bArI AgaLa ANI. kSaNabhara bahAra daSTi pheMkI. muDadAMne Dhagale bahAra paDyo hato. ANI tarapha be topacI marelA paDyA hatA. nIce laTArAoe nAsirane je jotAMnI vAra jANe bhakSa hAthamAM AvyuM hoya tema bUma mArI. nimiSabhara A varanA TeLApara najara repI, nAsira nIcene dekhAva joI rahyo. pachI kaMIka vicAra manamAM AvatAM teNe khayasiAne ubhI "o, juo bA begama! nIce juo A leke ApanA lehIne mATe tarasI rahyA che. tamAruM mota ahIM che. A loke tamArI jAna leze, jIvatAM nahi choDe, samajyA ke? eTaluM kahI te khayarunnisAnA caherA sAmuM joI rahyo. khayavisAnI AMkhe baMdha hatI; mAtra tenA zarIrane kampa kahetuM hatuM ke, tenAmAM jIva che, bAkI tenAmAM cetanAzakti che ke nahi te kahevuM azakya hatuM. je, je," pharIthI nAsirakhAMe bUma mArI. hathiyAranA avAja sivAya killAmAM bIjo avAja saMbhaLAte nahi. khayarunisAe dhImethI AMkha ughADI nIce najara karI, keTalAkanI najara tene tAkI rahI hatI. daravAjA AgaLa saMrakSakanAM muDadAne Dhagalo paDyo hato. pAse keTalAka laTAra paNa muelA paDyA hatA. dUra gupaDAM baLatAM hatAM. A sarva khayarunnisAnI najare paDyuM, paNa tenI sAthe te bIjuM paNa joI zakI. teNe joyuM ke, dUrathI kaI sipAIonI TukaDIo Ave che. jarA pAse AvatAM te paMkhAnI mAphaka pahoLI thaI killAne ghere ema lAge che. te bhayacakita AMkhe joI zakI ke A sultAna kulikhAMnA sainike che. "sipAio!" teNe AvezamAM bUma mArI "Aha! hajarata sulatAna kalikhAnA sipAIo AvI pahoMcyA." = "varaMgulanAM lazkaranI AkhI TukaDI Ave to paNa tuM Aje bacavAnI nathI. je, tArA zA hAla thAya che te ?" eTaluM kahI te jhaTapaTa bahAra nIkaLe, bAra ne kaDI mArI ane eka mANasane sAthe laI pAcho pharyo. haLavethI daravAje ughADI aMdara dAkhala thaye. khayarunnisA samajI ke, koI bIjuM mANasa sAthe Ave che. paNa te AvanArane tAMnI vAra chaLI paDI. tenA moMmAMthI, koNa khurrama," eTalA bela bahAra paDyA. hAM, khurrama. kema pahelAMne jamAne yAda Ave che ke?" AvanAre kahyuM. "kema bIbI ! A AdamIne caherAne pIchAne che ke?" nAsira belyo, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ killAmAM 137 phATI AMkhe, dhaDatI chAtIe, cittabhrama thayelAnI mAphaka khayarunnisA tene sAmuM joI rahI. kema bolatI nathI?" AvanAre pUchayuM. "zuM boluM?" jIvavAnI AzAne cirAga je jhAMkho jhAMkho khayarunnisAnA dilamAM baLatuM hatuM, te AvanArane jotAM gula thayuM. te samajI gaI hatI ke, have jIvavuM phekaTa che, jIvavAthI kaMI lAbha nathI. tethI te niDara svare belI, "zuM boluM ? ema kema? bela, kabula kara ke, tuM mArI orata hatI ke nahi?" hA, hatI. eka jamAnAmAM huM tArI orata hatI, paNa mane tArApara sadAne mATe napharata hatI." "e napharatano itejAma hamaNAM ja batAvuM chuM," khurrame kahyuM. i tejAmathI huM DaratI nathI," khayannisA belI. "kAphirA! bela, dArA kayAM gayo ?" AvanAre pUchayuM. "tArA kayAM gayo, te huM zuM jANuM?" khayarunnisA belI. "kema pApichA! maratI vakhata paNa sAcuM bolavAnI nathI ? huM' bela ene mArI nAMkhyo, ke zuM karyuM?" huM zuM kAma mAruM?" khayannisA bolI. "zuM kAma mAruM?" AvanAre kahyuM, "tAre svArtha sadhAto hoya te tuM evAM se khUna karatAM pAchI phare ema nathI." nahi, meM ene mArI nAMkhyo nathI," khayarunnisA bolI tyAre zuM karyuM te bolanI?" e mane ahIM vecI cA gayo. pachI zuM thayuM te AkhI duniyA jANe che." "o bevaphA ! dagAbAja erita ! tuM jyAre mane choDI tArA yAranI sAthe nAsI AvI, tyAre tane khabara nahi hoya ke tAruM mota mAre hAthe che. tuM jenI sAthe pyAra karI nAsI AvI, tenI sAthe paNa vaphAdArIthI rahI zakI nahi ! dhamakI ApI, paisAnI lAlaca dekhADI tene hAMkI kADhayo. e badajAta, badakAra erata! phiTakAra haje tArA nAmapara, lyAnata haje tArA mAbApa para. have je, huM tArA zA hAla karuM chuM te. tuM dArAne choDI bIjAne gaLe paDI, ane A dariyA dila umarAvanI AbarUpara paNa pANI pheravyuM. ahA ! kamajAta ! dojakhamAM paNa tAre mATe sthAna nathI. tArA rajaraja jeTalA TukaDA karuM tepaNuM pApa lAge ema nathI." matathI huM DaratI nathI, khayarunnisA bolI, "mata kone nathI ? je utpanna thayuM che te Aja nahi te kAle maravAnuM; je khilyuM te kharavAnuM; je ugyuM te AthamavAnuM, e duniyAne niyama che. Aja caDhatI te kAla paDatI, emAM zuM che?' "zuM tuM motathI DaratI nathI? je, je, mota kema Ave che te je. je, lehInA tarasyA va tAruM lehI kema pIe che te je." eTaluM kahI teNe khayarunnisAne ucakI bahAra pheMkI. khayarunnisA nIce paDI paNa sadabhAgye eka jaNanA zarIra para paDI tethI tene jhAjhI IjA thaI nahi, paNa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa eka AdamI tenApara tala, ane tenA vALa pakaDyA. bIjAe tenA zarIra para vahAra karyo. eTalAmAM eka sanike tyAM AvI jerathI phaTako mAryo, te vihAra karanArane hAtha zarIrathI chu paDI gayuM. cArapAMca jaNa tenApara dhAyA, paNa te bahAdura sainika niDaratAthI laDavA lAge, teNe pitAnI taravArathI be traNa jaNanA prANa lIdhA, eTalAmAM tyAM sipAIo AvI lAgyA. "mAre, kADhe dara e badamAzone" sultAna kalikhAMne avAja saMbhaLAya. sipAI lUTArAone gherI vaLyA. teo paNa jIva para AvI laDhavA lAgyA. jhAjhI vAra A laDAI cAlI nahi. luTArAonI kala thavA mAMDI. je bAkI rahyA te potAnA sAthIdArene choDI nAsavA lAgyA. jotajotAmAM tyAM temAMnuM keI rahyuM nahi mAtra muDadAMone Dhagale hato. ANuM tarapha cagAnamAM paNa bahAdura luTArAonI kala cAlI hatI. sipAIo sAthe teo jIvanI paravA vagara laDhatA hatA, paNa temanI saMkhyA nAnI hovAthI ghaDI vAramAM teone vaMsa thaye hato. A tarapha uparanI bAjue jevI khume khayarunnisAne bArIethI pheMkI ke, tarata nAsire nIce najara karI eTalAmAM eka luTArAe tIra karyuM, ne khama te tIrathI vIMdhAI gaye, nAsire joyuM ke eka sainika khayaranI vAre deDe che. A sainika te koI nahi, paNa ApaNe IkAmuddaulA hatA. teNe khayarunnisAne bArIthI paDatI joI ke, tarata doTa mUkI tyAM AvyuM, paNa te AvyA tyAra pahelAM ja khayarunnisAne kArI janme lAgyo hato. jevA luTAo nAThA ke, tarata IkAmudIlAe pAse paDelI khayarunnisA tarapha joyuM. te tenA zarIra para ghA bAMdhavA lAgyo. khayarunnisAe tene tema karatAM aTakAvyuM ane kahyuM, "hajarata ! malamapaTAnI jarUra nathI. kadi A ghAthI huM bacIza, paNa mArA jIgaramAM je karI ghA lAge che te maTavAne nathI. mane ugAravAne mATe prayatna kara mithyA che. hA, hA, cAre ImAmuddaulA! huM Apane pAra samajI zakI nahi. meM Apane ghaNuM nukasAna karyuM che. huM mAphI mAguM chuM. yA khudA, rahama! rahama!" "bAnuM!" "kAmudaulA bolyA, "game tema ho, paNa Ape ja mAre kedamAMthI TakAre karyo hato. Ape ja mAre mATe nAsI javAnAM sAdhane taiyAra rAkhyAM hatAM, ane huM bacavA pAmyo te ApanA pratApathI ja. bAne begama ! Ape kaI paNa gunho karyo nathI, ane karyo hoya te tenI huM kharA dilathI mAphI ApuM chuM. pAka paravaradigAra, rahima Apane mAphI bakSe." khayarunnisA tenA sAmuM Tagara Tagara joI rahI. tenI AMkhe tammara AvavA lAgyA. tene aMdhAruM jaNAvA lAgyuM. kAme eka sipAIne tene aMdara laI javA hukama karyo, ane te paNa tenI pAchaLa aMdara dAkhala thayo. jevAre IjhAmuddolAe kitIne choDI mUkI, te vakhate lUTArAmAMnA keTalAka bIjI kiratIpara svAra thaI tenI pUThe paDyA hatA; paNa sadabhAgye tenI sAthenA mANasomAMnA be jaNa nadImAM kUdI paDyA hatA, jeo lUTArAonI heDI uMdhI vALavAmAM phatehamaMda nIvaDyA hatA, ane eTalAmAM sAmethI sultAna kulikhAnA sipAI AvatA jaNAyA hatA. ImAmuddolA Ama te strIone ane dilazAdane laI bAraNA AgaLa AvyA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakamaka jAmI 139 paNa bAraNuM baMdha hatuM. mahA mahenate teNe te bAraNuM toDI nAMkhyuM, ane dilazAdane ane tenI sAthenI strI tathA phakIrane aMdara mekalyAM, ane pote rakSaNa karato bahAra ubhe rahyo. becAra jaNa tenI sAme thayA, temanI teNe khabara lIdhI. eTalAmAM uparathI khayarunnisAne paDatI joI, te te tarapha vaLyo, ane tyAra pachInI bInA vAMcakene avagata che. khayarunnisA asala irAnanI vatanI hatI. tenA lagna khurrama sAthe thayAM hatAM, paNa te garIba avasthAmAM hatuM, ane khayarunnisAne tenA para pyAra na hato. te khUbasUrata hatI, tenA avAjamAM eka apUrva mIThAza hatI; ane vAtacIta ane hAvabhAva evA hatA ke jotajotAmAM sAmA AdamInuM mana haraNuM karI letI hatI. je eka vAra tene jotA te tenAmAM lubdha thaI jatA hatA. te dArA nAmanA eka mANasa sAthe tyAMthI nAsI nIkaLI, hiMdusthAnamAM AvI, ane pharatAM pharatAM bidura AvI. biThuramAM te eka gAvAvALAnI najare paDI, ane teNe tene kharIdI lIdhI. gAvAmAM te ghaNI kuzaLa hovAthI te rAjadarabAramAM jatI thaI, ane Akhara te eka saradAranI sAthe lagnagAMThamAM joDAI. A umarAvanuM mRtyu thayuM, ane te pharIthI vakila ula saltanatanA kahevAthI umarAva ula nAsirakhAMne parNI, paNa Ama karavAmAM tene heta ja hato. tene eka nAnA svataMtra rAjyanI mAlikI begama thavAnI hoMza hatI. eTalAmAM nAsiranA maraNanI bUma AvatAM tene maleka mubArakane tyAM rAjakhaTapaTI vachare moklI hatI; paraMtu te vacharanA kAma karatAM pitAnA kAmapara jhAjhuM dhyAna ApatI hatI. nAsiranA maraNanI vAta khoTI TharI, ane bhegajege nAsirane tene prathamane dhaNuM maLe, teNe upara pramANe vera vasula karyuM. sakjhajhigo prakaraNa 19 muM cakamaka jAmI "Apa ghaNuM moDA AvyA," InAyatakhAMe kahyuM. meDe! zI rIte meDe?" maleka mubArake pUchyuM. lUMTAruone mArI nasADavA veLAsara AvI pahoMcyA nahi," sultAna kulikhAe kahyuM. hAM, sama. khayara, luTAruone nAsI bhagADavAne mATe bhale veLAsara na AvI pahoMcyo houM, paNa mArA veranI vasulAta mATe te veLAsara AvI pahoMcyo chuM ne?" jANe laDavAno pitto uchaLI AvyuM hoya evo dekhAva kAmulAnA caherAe dhAraNa karyo. te maMda pagale AgaLa saryo, ane maleka mubArakanI pAse sAme AvI ubhe. maleka mubArakanI mudrAmAM paNa vikAra thayo. tenI AMkhamAMthI veranI cINagArIo kharatI hatI. teNe potAnI taravArapara evI rIte hAtha rAkhyo hato ke, sAmA mANasenAM manamAM ema thaI AvatuM hatuM ke hamaNuM A banne vacce cakamaka jAmaze. bIjA gupacupa A dekhAva jotA ubhA rahyA, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa sultAna kulikhAMe InAyatakhAMnA kAnamAM kaMI kahyuM, ane pachI teNe peAtAnA hAtha nIcenA amaladArane uddezI kahyuM, t nAdira, divAlapara ane daravAnapara cAkI pahere. gADhavI de. bAkInA sipAiene temane ThekANe javA kaheA. aDadhA mANasAne daragAhamAM mAkalI ApA, ane sAthe A kIrane ane bInna mANaseAne tyAM laI Ae. huM dhAruM chuM ke, kAra loko tyAM ja javAnuM pasaMda karo. game tema paNa savAra sudhI kAI paNa natanI harakata na AvavI teie. temane saMbhALavAnuM ane daragAhanA saMdezaastanuM kAma tane sapuM chuM. ne temAM jarA paNa cUka thaI teA tenI jImmedArI tAre bhAgavavI paDaze, samajyA? vAru, khIjuM e ke, A ahIM badhI lAro paDI che, tene barAbara DheMkANe pADavA husenane kahe." amaladAra salAma karI tyAMthI cAlI gayA. mANasAne peAtAnA AkAne hukama kahI saMbhaLAvyA. keTalAkane teNe daragAhamAM melyA; husenane belAvI paTAMgaNa sApha karavA kahI dIdhuM. ANI tarapha inAyatakhAMe paNa peAtAnAM mANasAne varadI ApI. uparana dAlAna sApha karavAmAM AvyA. tyAM bAjaTha maMDAI gayA, ane surAhInnama AvI paDyA. maleka sukhAraka, sultAna kulikhAM, iphrAmuddaulA, nAsirakhAM vagere AsA yeza letA zirAjI uDAvavA lAgyA. Ama gheADI vAra vyatIta thayA pachI bheAjana lIdhuM. khAdamAM sultAna kulikhAMe kahyuM, "6 Apa sarva ArAma leA ane ame paNu jarA kAmathI phArega thaI ArAma karIzuM." sarva jaNa uThI pAtapeAtAne sthAne gayA. sultAna kulikhAM, ikrAmuddolA, ane inAyatakhAM vagere aMdaranA bhAgamAM gayA. ahIM teonI kaMI masalata thavAnI hatI. ceADI vAramAM tyAM dilazAda AvI lAgI. iAmuddaulAnI dRSTi tenI para TharI. maleka sukhAraka paNa tenI sAmuM joI rahyo, paNa tarata ja teNe peAtAnI dRSTi iMkAmuddolA tarapha vALI. te dRSTimAM irSyAnI aMgArIe varSatI hatI. maleka sukhArake kahyuM, " hajarata! mAre eka araja karavAnI che. ApaNe ApaNA kAmane AraMbha karIe tyAra pahelAM mAre e zabda mArI khIkhIne ekAMtamAM kahevA che." eTaluM kahI te dilazAda tarapha eI rahyo. prema, havasa, irSyA tenA ceherApara pratIta thavA lAgyAM. " mane ApanI sAthe ekAMtanI jarUra nathI. huM ApanI khIkhI hatI nahi, ane huM paNu nahi." maleka sukhAraka hasyA, paNa tenA vicitra hAsyamAM ThaThThAne vyaMga ane eka prakAranI dhamakI spaSTa jaNAtI hatI, je dilazAdanA aMtaHkaraNane vIMdhI nAkhatI hatI. "Apa mArI khIkhI na hatAM ane nathI?" maleka sukhArake kahyuM. tA, naheAtI, ane nathI," dilazAde javAkha vALyeA. "ThIka, A paNa nave tukko. A keNe Apane kahyuM ?" maleka sukhArake pUchyuM. "hujarata ikAmuddaulAe," dilazAda dhImethI kheAlI. tIvra dhikkAra ane varSAvatI maleka sukhAranI dRSTi ikAmuddaulApara thaMbhI. dhRNA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakamaka jAmI 14 "keNa, IkAmuddaulA?" gussAmAM maleka mubAraka belyo. "A zayatAna, pAjI, nIca, havasaparasta, je tane mArA zAdIne divase bhagADI gaye, te enA kahevA para vizvAsa! vAha ! vAha !" teNe dhIme avAje kahyuM; "sAheba! mane khAnagImAM be zabda kahevA che. huM ApanI rajA cAhAuM chuM." "Apa kema kAMI bolatA nathI?" eTaluM kahI maleka mubAraka dilazAda tarapha vaLe. tenI pAse jaI tene hAtha pakaDI kahyuM, dilazAda! dilazAda! koIe tAruM magaja bhamAvI dIdhuM che. tArI sAthe mArAM lagna thayAM che, e vAtane koIthI inkAra thAya ema nathI. ahIM beThelAmAMthI paNa keTalAka jaNa A vAta kabUla karaze. jo huM tane levAne mATe ahIM keTalAM mANase laI Avyo chuM. kadAca tane sAthe AvavAmAM lUTAruono bhaya lAgato haze, paNa tevA prakArano bhaya rAkhavA jevuM nathI. mArI sAthe hathiyArabaMdha mANasenI TukaDI che. ApaNe sahIsalAmata varaMgula pahoMcI jaIzuM." hajarata ! mane lUTAruone bhaya nathI. huM to ApanAthI DaruM chuM" maleka mubArake dAMta kacakacAvyA, haTha karaDyA. "game tema che. Apa mArI bIbI che, ane Apane mArI sAthe AvavuM paDaze. tenI kedanAthI nA paDAya ema nathI. huM tAre mATe A jaMgalamAM rakhaData Avyo chuM, te nakAmo Avyo nathI. huM choDavAno nathI. Aja A makAna choDI jAuM tyAra pahelAM A zayatAnane pUrepUre badale ApIza. tArA mAge mAMthI tene sadAne mATe dUra karIza, e kAMTAne ukhADI, pheMkI daiza." ATaluM kahI te hajarata sultAna kulikhAM tarapha vaLe. dilazAda dUra sarI gaI. "hajarata " maleka mubAraka bolyo, "huM Apane A badakAra pAive kayada karavA arja karuM chuM. te pAjI che, te prapaMcI che, te jAsUsa che, te cora che, ane layara che. te saltanatane zatru che. ene dezadrohI tarIke karyAda karavAne mATe arja karuM chuM. teNe varaMgulamAM AvI, kImatI dastAvejo coryA hatA. teNe Apane ApanA AkA viruddha hathiyAra uThAvavA preryA hatA. teNe ja mane potAnI jALamAM phAMsavA lalacAvyuM hatuM. AvA nIca kuttAne jIvatA rahevA de, e gunhA karavA samAna che. ene choDI mUko, e dezadroha karavA barAbara che. huM Apane arja karuM chuM, ke ene kayada kare, ene zULIe caDhAvo ane mane mArI hakadAra bIbI svAdhIna kare." dilazAda pitAnA pitAnI pAse jaI bharAI ane bolI, "vAlide meherabAM! marI jaIza te kabUla, paNa enI sAthe nahi ja." sultAna kulikhAMnI mudrAmAM pUrti AvI. tenI AMkhamAM pUrvavata teja camakavA lAgyuM. teNe niSkappa svare kahyuM, "hajarata! ApanuM kahevuM sAMbhaLyuM. je karavAnuM che, te huM karIza; paNa atyAre te huM mArI dIkarIne tenI marajI viruddha koInA hAthamAM soMpavAne nathI. bhalene tene khAvika AvIne kahe tethI zuM thayuM? huM jANuM chuM ke, eka dIkarI tenA svAmInA gharamAM zebhe che, eTalI tenA pitAnA gharamAM zobhatI nathI. bhalene pachI tene khAviMda garIba heya ane pitA koTayadhIza hoya, te paNa svAmI te Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa svAmI, te tenA zirane tAja che; te ja tenuM akRtrima bhUSaNa che. Ape dilazAda sAthe nakAha karyA che te vAta huM mAnuM chuM, paNa atyAre tenuM mana sthira nathI, te eka vAta; ane bIjI vAta e che ke, te rAjIkhuzIthI ApanI sAthe paraNI nathI. tenA lagna karavAmAM jUda ja hetu hatuM. te kaThera kartavyanA anurodha ApanI sAthe lagnamAM joDAI. tenA aMtaramAM Apano vAsa nathI. te Apane cAhAtI na hatI, e vAtathI Apa ajJAta na hatA. Apa sArI rIte jANatA hatA ke, dilazAdanuM dila ApanA dilanI sAthe AliMgI zakyuM nathI. te jANIbujhIne te ApanI sAthe lagnagAMThamAM joDAI te mAtra eka vRddha mANasanI AbU bacAvavA khAtara. je zaratathI te ApanI sAthe lagnamAM joDAI te zarata pALavAmAM AvI nathI, e vAta ApanAthI paNa nAkabUla thAya ema nathI. khayara eTaluM chatAM huM kahuM chuM ke, jyAre huM varaMgula pAchI pharIza, te vakhate mArI sAthe te Avaze, ane je Apa tenuM dila ApanI tarapha vALI zakaze, te sArI vAta che. huM ApanA hakkanI nA kahetA nathI. je hajarata IjhAmudaulAnI vAta kahetA he, te te bAbatanuM zuM karavuM te huM sArI rIte jANuM chuM. hajarata amIra-ula-inAyatakhAM tene nyAya karaze. je te nirdoSa Tharaze to ThIka che. game tema paNa Aja temaNe ghaNI bahAdurI batAvI che. daragAhamAMnA anAtha mANasa ane strIonI rakSA temane lIdhe ja thaI zakI che. emaNe pitAnI jIMdagI jokhamamAM nAMkhI jAnanI parvA karyA vagara te nirdoSa strIo ane pavitra puruSonI jAna bacAvI na heta, te Aja teo beheratane mArge gayA hatA, ane te sAthe A mArI lADakI kanyA, ApanI strI paNa jInnatazIna thaI hota. te jIvatI che te emanI dilerInuM pariNAma che." dhanI Aga pagathI mAthA sudhI vyApI. maleka mubArakanuM moM lAlacoLa thaI gayuM. teNe AvezamAM kahyuM, A nIcane hAthe bacavA pAmI, tenA karatAM laTAruone hAthe marI gaI hata te vadhAre bahetara hatuM. hajarate Alama! huM mAtra eTaluM ja mAguM chuM ke, Apane enI bAbata je karavuM hoya te jaldI karI nAkhe. teNe game tevAM zauryanAM kAma karyA hoya, teNe killAnA bacAvane mATe bhalene potAnI zamazera vAparI hoya, daragAhanA rakSaNane mATe bahAdurIthI laDyo hoya, teNe pavitra pharenI jAna bacAvI hoya, ke teNe nirAdhAra strIonI AbU jALavI hoya; tethI zuM? te jAsUsa che, cera che, lUTAru che, ane te uparAMta te havasaparasta che enI keIthI nA paDAya ema nathI. mArI taravAra paNa tenA zarIrane sparza kare toduSita thAya. huM tenA zarIrane paNa sparza karavAmAM pApa samajuM chuM. tene mATe eka ja zikSA che, ane te e ke, te tene zULane mAMcaDe caDhAvavo vA tene kala karAvo, vA jIvato garadana mAro. Ape tenI pUTha pakaDI, kAraNa ke te jAsUsa che, ema Apa jANo che. huM tenI pAchaLa pAye, kAraNa ke teNe mArI strInI asmata lUMTavAne kazeza kIdhI che. A badhuM rahyuM, paNa te saltanatane ane AlamapanAhane paNa guhAgAra che. tenA zirane ThekathI uDA, tenI AMkhamAM zaLa lagAve, tenA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cakamaka jAmI 143 re khassu hajarata ! ApanI jakhAnane jarA kAbumAM rAkhA, nahi teA belagAma gheADAnI mAphaka kyAMnI kyAM jatI raheze," inAyatakhAMe kahyuM. * kahyuM, "mane mAruM kartavya zikhaTUMkAmAM eTaluM ja ke, huM tene nirdoSa Thare ane chUTI naya 'hajarata sukSmAraka !" sultAna kulikhAMe vavAnI jarUra nathI. huM te kharAkhara samajuM chuM. nyAya A umarAvanA hAthamAM sepuM chuM. te te te temAM mane koI jAtane vAMdhA nathI. te tee gunhAgAra sAkhIta thAya te tenI sajA te bhAgavaze. ApanuM teNe je kaMI apamAna karyuM hAya, ApanI AOpara ilbama lagAvyuM hAya, te tene badaleA Apa pachIthI phAve tema lete tenI dilerI Aja badhAne rAzana che. te eka saccA sipahasAlAra che, ane tenI sAthe AvavAmAM dilazAdanI pavitratAne kaI paNa jAtanuM kalaMka lAgatuM nathI.' maleka sukhArake kaTu hAsya karyuM ane skurita adhare kahyuM, 66 A dahavasanI sAthe AvanAra satI heAya te, tene paNa avazya kalaMka lAge." " hajarata ! " inAyatakhAMe kahyuM, "Apa divAnA thayA che ke zuM, te khudA jANe. Aja Apa Ama laveA che, te ThIka nathI. hajarata ikAmuddaulAe Aja keTalAkanI lUTAI jatI asmada khacAvI che. tee eka mazahUra umarAva che. te niSkalaMkti che, te huM sArI rIte jANuM chuM. te nekacalana ane sApha dilanA mANasa che. teenI atyAra sudhInI kArakirdI nirmaLa che, e sArI Alama jANe che." "" . ** lillAha ! " maleka mukhAraka estheA, Apa sarve jaNe mArI virUddha ekasaMpa karyo hAya ema lAge che. khayara te game tema hA, paraMtu huM mArA nizcayathI jarA paNa DagavAnA nathI. huM Aja Ane mRtyuzaraNa poMhoMcADavAnA, ane mArI strIne mAre tyAM laI javAne nizcaya karI AvyA chuM. e nizcayanI ADe koI AvI zakaze nahi. pachI te bhale zAha hA te zuM? sArI duniyAnI saltanatanA svAmI hA te zuM ? huM Aja mArA kRtanizcaya pAra pADIza. mArI hakadAra strIne laI A killAmAMthI khasIza." cr hajarata sukhAraka ! " IMkAmuddaulA gaMbhIra svare khelyA, "meM atyAra sUdhI Apa je khelyA te zAMtapaNe sAMbhaLyA karyuM che. Ape mane jema Ave tema vizeSaNA ApyAM che. A umarAvAnI samakSa mArI Agrupara ilbama lagADyo che, te sarvenA hisAba atyAre cUkavI ApavA paDaze. meM atyAra sudhI A sarve muMge moMe sAMbhaLyA karyuM che, paNa mANasanI zAMtinI paNa sImA hAya che. jyAre huM ApanA ronaka mahelamAM AvyA ane zAhajAdI sAhikhAne laI gayeA, tyAre huM sArI rIte jANatA hatA ke, tee ApanAM vivAhita patnI nathI. huM temanA saMrakSaNa mATe AvyA hatA, ane Izvarane AbhAra mAnuM chuM ke mAruM AvavuM veLAsaranuM hatuM." " veLAsara AvI pohocyA! zAne mATe? zAthI bacAvavAne mATe? " blesathI ghAMTA pADI maleka sukhAraka khelyA. "zarmathI, pomAnIthI, kheAkhruthI ane beijjatathI,' Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa maleka mubAraka vikarALa vAghanI peThe ghurakA, teNe pitAne hAtha taravArapara mU . IjhAmuddaulA paNa tenI sAthe kaMdramAM utaravA taiyAra ja hatA. teNe maleka mubArakanA gussAnI pa karyA vagara sthiratAthI kahyuM, hajarata! Aja Ane chevaTane nikAla Avo joIe chIe. eka ja vastunA be abhilASIo vacce meLa kadi thayo nathI, ane thAya, e saMbhave ema nathI. jyAM sUdhI mArA zarIramAM prANuM che, tyAM rasadhI mubArakane mATe ahIM sthAna nathI. vA jyAM sUdhI huM hayAta chuM, tyAM sudhI duniyAmAM tene mATe jagA nathI. mubArakanuM kahevuM che ke, zAhajAdI sAhibA e temanI paraNelI strI che, jayAre huM kasama khAI kahuM chuM ke, zAhajAdI sAhibAnI zAdi thaI ja nathI. e vAta khATI che, ane ene bheda uDo che. zAhajAdI sAhibA pitAnI dila pharezI karavA kula mukhatyAra che. teo hajI sUdhI kuMvArAM che. huM kabula karuM chuM ke, huM zAhajAdI sAhibAne pavitra premanI dRSTithI jouM chuM. e pavitra premanI khAtara mArA prANa suddhAM samarpavA taiyAra chuM. tenAM pavitra nAmane kalaMka lagADanAranI chAtInuM leAhI pIvA A taravAra taiyAra che. hajarata ! Apane vinavuM chuM ke, amArA bannenA jhaghaDAne Aje ja nikAla Ave te ThIka. huM kaMThamAM utaravA prastuta chuM." sAMbhaLe, sAMbhaLe; A badahavasa spaSTa kahe che ke, te mArI strIne sahAya che," maleka mubArake kahyuM. huM kahuM chuM ke, zAhajAdI sAhibA ApanAM strI nathI, ane huM temane jIgara jAnathI cahAuM chuM" IjhAmuddaulAe javAba vALyo. "paNa zAhajAdI sAhibA Apane cahAya che ke?" hajarata kulikhAe pUchyuM. IkAmadaulAe javAbamAM dilazAdakhAnamane sAmuM joyuM. dilazAdanA gAla para gulAbI uSA pharI nIkaLI. varSAvidhauta caMpakakalikA samAna mukhapara avarya sauMdarya rekhA khelavA lAgI. te ubhI thaI, tenA zarIranA avayavanA DelanamAM kaMI apUrva mAdhurI jaNAI. tenA pitAnI dRSTi tenApara paLavAra TharI. beTA ! tuM A mANasane cahAya che?" sultAna phalikhAe pUchayuM. jema puSpanI kaLI seheja nIcI vaLI jAya tema avanata cehera dilazAde javAba Ape, hA, huM temane cahAuM chuM. huM temane tanamana arpaNa karI cUkI chuM" sultAna kalikhAe eka dIrgha nizvAsa nAMkhyo ane kahyuM, tyAre tuM emane cahAya che tethI huM emanI sAthe cAlI gaI ke?" "nA," daDhatAthI dilazAde javAba Ape. tyAre?" sultAna kulikhAMe pUchyuM. jyAre huM zAhajAdI sAhibAne raunaka mahelamAMthI upADI lAvyA IkAmudaulAe javAba Apyo, "tyAre teo mUchamAM hatAM. jyAre huM raunaka mahelamAM gaye, tyAre A nIca, zAhajAdI sAhibApara potAnuM baLa ajamAvavA, taiyAra thaye hatA. zAhajAdI sAhibAnI cIsa sAMbhaLI huM aMdara gaye. amAre bane ddha yuddha thayuM. meM mubArakane parAsta karyo, ane zAhajAdI sAhibAne choDAvI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cA. te samaye teo zuddhimAM na hatAM, paraMtu jyAre teo zuddhimAM AvyAM tyAre teo kadAca ApanI pAse pAchAM pharyA hatA paraMtu mAtra eka kAraNane lIdhe teo pAchAM pharyo nahi, ane te kAraNa e hatuM ke, teo ema dhAratAM hatAM ke mArI pAse eka patra che, ke je patra Apane lAkho maheranI mUlyane che. e patra meLavavAnI khyAyazathI mArI sAthe AvyAM, nahi ke teo mane cAhAtAM hatAM tethI. saMdhi maLatAM e patra prApta kare eja hetu temane mArI sAthe AvavAnuM kAraNa hatuM." te zuM te patra tene maLe?" sultAna kulikhAMe pUchyuM. "nA" IjhAmuddolAe javAba vALya. "te zuM te patra ApanI pAse che?" jI, hA. te mAre hatA, ane mArI pAse che." sultAna kulikhAMnI AMkha maleka mubArakanI AMkhane zodhavA lAgI. bannenI AMkha taravAranI aNanI mAphaka ekamekanI sAthe athaDAI yuddha karavA lAgI. hajarata!" maleka mubArake kahyuM, "A jAsUsanI jIMdagI vadhAre laMbAvavAmAM sAra nathI. Apa jaldIthI tene zikSA pharamAve ke, badhI vAtane cheDe AvI jAya. Ama coLIne vAtane cIkaNI karavAmAM phAyado zuM che? vakhata jAya che, ane Ama vakhata vitADavAmAM lAbha ze? te jAsUsa che, te cora che, te dagAbAja che, ene enI zikSA bhegavavA dyo. evA AdamIne jIvatA choDavAmAM tamane lAbha nathI, rAjyane lAbha nathI, ane keIne paNa lAbha nathI. tene maravA gho; pachI te kAgaLa tamArI ke mArI pAse Avaze ja." sulatAna kulikhAe javAba Apyo nahi. sarva jaNa jANe kaMI vicAramAM heya, ane zuM karavuM tenI samajaNa na paDatI hoya tema zAMta rahyA. tyAM evI zAMti vyApI ke, ekamekanA hRdayane dhabakAre sAMbhaLavA lAgyA. Akhare sulatAna kalikhAMe pitAnA mananA vicArane khaMkherI nAMkhyA, ane jANe nidrAmAMthI jAgRta thayA hoya tema ekAeka kahyuM, mAre! hajarata InAyatakhAM ?" jI, hajUrakaMI AjJA?" InAyatakhAMe pUchyuM. "A mANasane insApha karavAnuM kAma huM Apane hAthamAM sopuM chuM" sulatAna kulikhAe kahyuM, "jevI AzA."InAyatakhAe javAba vALyo. ijhAmudolAnI tapAsa zarU thaI prakaraNa 20 muM doSita kayo ikAmadaulAnI tapAsa zaru thaI IjhAmuddolAne sultAna kalikhAM ane dilazAdanA sAme ubhelo joI, maleka mubAraka mUchamAM hasavA lAgyA. dilazAda pitAnA pitAnI ADamAM beThI hatI. tenI karuNa dRSTi IjhAmuddolA tarapha vaLI hatI. ahA! e daSTimAM atyAre keTalA bhAva jaNAtA hatA. tenA mAnasapaTapara ikAmudIlAnI chabI aMkAI gaI hatI. ijhAmudaulAne Aja te apUrva zebhAthI sAyamAna jevA lAgI. Aja era tene samasta dekhAva tenA mana Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa kAnanamAM apUrva bhAva kusuma vikasAvate hato. tenuM hRdaya premathI thaDakI uThatuM hatuM. keNa jANe Aja tenA manamAM zaradu nadInA pravAha peThe premane pravAha prabaLa ane pramatta vegathI vahetA hatA; te baMdhanarUpI kAMThAnA kakaDA karate phelA dhAvato hato. manmatha tenA mehana sparzathI zarIramAM apUrva tanamanATa jAgRta karato hato. A pUrve teNe AvA bhAva kadi anubhavyA na hatA. ahA ! Aja kaMI navIna apUrvatA te tenAmAM jotI hatI. teno AtmA tenA AtmAne jaI jerathI AliMga hato. te apUrva madhura mAdaktA anubhavatI hatI. te manamAM, bahAra ane AsapAsa kAmudIlAnI mUtti dekhAtI hatI. IjhAmuddaulA astavyasta kapaDAmAM ughADe mAthe sthira daSTithI inAyatakhAMnI tarapha joI rahyo hato. tene zAMta vIracita dekhAva jenAranA manamAM mAna lAgaNI jagRta karato hato. tenI laDhaNamAM ane dekhAvamAM eka prakAranI evI bhavyatA bhAsatI hatI ke jene apamAna, bhavsanA sparza karatAM na hatAM. te zAMta cittathI, niDaratAthI ubhe hate. vadhastaMbha para javAnI taiyArI vakhate paNa tenA dilamAM jarA paNa ciMtA thaze nahi tema te dekhAto hate. "hajarata ! ApanuM isma mubAraka!" InAyatakhAMe pUchayuM. "A kamatarInane IjhAmuddolA kahe che," teNe javAba Apyo. vyavasAya!" InAyatakhAe pUchyuM. "vyavasAya! sipahAlArI, zAhanI sevA, bIjo ze ?" Apane varaMgulamAM AvavAnuM prayojana?" "prajana! saltanatanA kAme ahIM Avyo hato. vakIla ula-saltanatanA karamAnathI kaMI rAjakIya kAmakAjane mATe AvavuM thayuM hatuM." jAsUsI karavA?" inAyatakhAMe pUchayuM. "jI, nA. huM mArA AkAne hukama bajAvavA Avyo hato." kenI sAthe Apane kAma hatuM?" "behajAda-ula-mulka hajarata sultAna kalikhAM sAthe ?" "A zuM kharI vAta che?" inAyatakhAMe sulatAna kulikhA tarapha daSTi pheravI kahyuM sultAna kalikhAe cheke dhuNAvyuM ane kahyuM, "e sAcI vAta che. hajaratanuM ahIM AvAgamana kaMI zAhI pharamAnane lIdhe hatuM "hajarata !" inAyatakhAMe sultAna likhAM tarapha joI kahyuM, "to Apa A sipahAlAra viruddha zuM kahevA mAge che te jaNAvo." sultAna kulinAe pitAne jaNAvavAnuM hatuM te jaNAvyuM. "Apane A tahomatanI viruddha ApanA bacAvamAM kaMI kahevuM che?" InAyatakhAe ijhAmuddaulA prati daSTi pheravI pUchyuM. "kaMI ja nahi" IjhAmudaulAe lAgaNarahita svare spaSTa javAba Ape; "A tahomatamAMthI jeNe mAre TakAre karyo heta; zAhajAdI sAhibAnI zAdI thaI nathI, ema pUravAra karyuM hatuM, jenA eka belathI A sarva tephAna sarI gayuM hota, te mANasa atyAre hayAta nathI. huM nirdoSa chuM, eTaluM ja mAruM kathana che, ane e kathana e ja mAre pUrAvo." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dASita karyo 146 maleka sukhArakanA ceherApara vijaya ane AnaMdanI camaka chAI. tenI AMkhe thanayana nAcavA lAgI. "sAhebe Alama ! " maleka sukhArake kahyuM, "Apa joI zakaze| ke, A yadI bacAvanA pUrAvA rajU karavA asamartha che. nAhaka vakhata vitADavAmAM ze sAra che? sipAione khelAvA, ane tene teone svAdhIna karI dyo. khUnanI sA sivAya bIjo mArga ene mATe nathI." inAyatakhAMe A khavAda tarapha leza paNa dhyAna ApyA vagara sultAna kulikhAM tarapha joyuM ane kahyuM, tr k "hajarata ! Ane zI sajja kramAvavI, e ApanA hAthamAM che. tene tenI peAtAnI jIMdagI pAchI soMpavI ke nahi ene nirNaya Apa pAteja karI zakaro. paNa garIbaparavara ! Apa sajA pharamAveza tyAra pahelAM eTalI vAta dhyAnamAM rAkhavA huM Apane araja karuM chuM ke, A umarAva khahAdura che. teNe Aja A killAnA macAvane mATe peAtAnA prANa kharacavA pAchI pAnI karI nathI. teNe Aje ApaNApara upakAra karyo che, ane kaMika aMze saltanatanI sevA paNa karI che." hajarata ! " sultAna kulikhAMe kahyuM, "Apa dilera che. e vAta huM kabula karuM chuM. dilerIne huM Araka chuM. guNunI kadara kema karavI, e huM sArI rIte jANuM chuM, paNa hajaratane hAthe eka evA gunhA thayeA che, ke jene mATe sakhta zikSA thavI Avazyaka che. teoe kAI mANasanI viruddhamAM khaTapaTa karI hota tejAdI vAta hatI. teone hAthe khIjI jAtane gunhA thayA heta te huM rahamadilIthI vicAra karata, paNa khuda saltanatanI sAme, Alamaparavara sultAnanI viruddhamAM khAgAti karavAne AreApa che, ane te ghaNA ja bhayaMkara che. ApaNe ApaNA nyAyazIla sultAnanuM ane rAjyanuM hita prathama jovuM joie. dezahita AgaLa ApaNe ApaNA peAtAne svArtha khAjIe rAkhavA joie. dezanA kAma AgaLa svArthane lAta mAravI joie. hajarate dezanI viruddha, dezahitanI ADe Ave evuM kAma karyuM che, ane jo evuM kAma mArA peAtAnA dIkarAe karyuM hoya te tene mATe paNa huM eka ja zikSA kramAvuM, ane te phAMsInI bIjI ene mATe sajA nathI. sahuthI prathama ApaNA svadeza, ane svadezanuM hita. tenI AgaLa bIjI badhI vAta te ca:kazcita che, kharuM ke nahi?" " kharAkhara che. ApanuM kahevuM yathArtha che," inAyatakhAMe DAkuM dhuNAvI kahyuM, ApaNe AkhI jIMdagI A dezanA lAbha mATe gALI che. ApaNe ApaNuM jIvana svadezasevAne mATe ardhuM che, ane svadezanI sevA e ja ApaNI jIMdagInuM parama vrata che. e tanI sAdhanAmAM chellA zvAsa sudhI rahevuM, e ApaNuM kartavya che. dezahitanA zatrune, dezadrAhIne tenI zikSA avazya bhAgavavI ja teie." cr ' " hajarata ! " sultAna kulikhAMe gaMbhIra avAje kahyuM, " Apane insApha thaI cUkyA che. Apane ApanA bacAvane mATe je kaMI kahevuM hAya, Apane ApanA bacAvane mATe je kaMI pUrAveA AvA hAya, je kaMI sabUta rantu karavI heAya te karavAnI taka Apane ApavAmAM AvI hatI. Apa ApanA bacAva karavA asamartha nIvaDyA che. Apa khAnadAna vaMzanA che, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa buddhizALI che, ane vidyAthI vaMcita nathI. ApanA jevI sthitine mANasee pitAnuM vartana yogya mArge vALavuM joIe. eka ajJAna mANasane hAthe Avo deza thaye heta te judI vAta hatI, paraMtu ApanA jevAne hAthe A gaMbhIra guhA e vadhAre gaMbhIra kare che. bIjAo.ajJAna, ane aNasamajaNanuM bahAnuM rajU kare, paNa Apane te Izvare tevuM kaMI kAraNa ApyuM nathI. ApanA upara gunho pUravAra thayo che, ane tene mATe eka ja zikSA che. A gaMbhIra gunhAne mATe, rAjadrahane mATe Apane mRtyunI zikSA pharamAvavAmAM Ave che. A killAnA paTAMgaNamAM mRtyanI sajA amalamAM mUkavAmAM Avaze." ikAmuddolAe zAMta citte A sarva sAMbhaLyuM. tenI mudrAmAM leza paNa vikAra thaye nahi, paNa A sajA sAMbhaLatAM dilazAdanuM dila tUTI gayuM. te ekadama ubhI thaI belI, "yA khudA! A huM zuM sAMbhaLuM chuM? zuM Apa sarva A hajaratane motanI sajA pharamAvo che? te kadi banaze nahi. huM temane maravA nahi dauM. agara jo Apa emane phAMsIe caDhAvaze, te huM paNa sAthe phAMsIe caDhIza. huM temane vaLagI rahIza. huM temane bAjhI paDIza, ane sAthe ja bahezatamAM jaiza." inAyatakhAM ubhe the. dilazAdane khabhe hAtha mUkI tene samajAvavAnI koziza karavA lAgyo, paNa dilazAda meTethI belI uThI. nahi, nahi, kadi nahi. huM ahIMthI dUra khasavAnI nathI. huM mArA manamaMdiranA pUjArIne choDIza nahi, A chellI ghaDIe A matanI aNI para huM temane ekalA javA daIza nahi. Apa ekanA prANu , te tenI sAthe bIjAnA paNa prANa . huM nA kahetI nathI. huM sahagamana karIza." maleka mubAraka uThI ubho thayo. InAyatakhAnI pAse AvI teNe kahyuM, "hajarata! Apa rahevA do. huM samajAvI laIza." vikarALa ane phATe cehere, gussAthI dilazAda belI, "nahi, nahi, huM ApanI bIbI nathI. huM ApanI bIbI thavuM tenA karatAM maraNuM pAmuM e hajAra daraje bahetara che. ApanA zarIrane sparza karavAmAM paNa pApa che. huM mAthApara vIjaLInuM paDavuM sahana karIza, zULI para caDhIza, AMkhamAM tIra kAze te te maMjUra karIza, gaLApara samazIranA ghA sahIza, baLatI AgamAM kudIza, yA to IjhAmuddolA sAthe jIvatI kabramAM daTAiza; paNa huM kadi raunaka mahelanuM meM nahi jouM. Ava, mota! jaldI Ava, tuM tArA ThaMDA hAthathI A kALajAnI Agane bujhAva. mane tArI zItaLa chAyAmAM laI le, ke A duniyAnAM duHkhane pAra Ave." | dilazAdanI belavAnI chaTA, tenA zabdomAM rahelI ghaNA, ane tiraskAranI tIvratama lAgaNuM, maleka mubAraktA AtmAmAM zaLa bhekavA lAgyAM. tenA moMmAMthI zabdo nIkaLyA nahi. te dhrujate zarIre ne kedhiSTa mudrAe dilazAdanA sAmuM joI rahyo. kSaNavAra pachI te seja zuddhimAM Avyo ane bolyA, bAnu! te pAka paravaradigArane AbhAra mAne ke, huM ApanA khatA sAmuM te nathI, ane gaI gujarI visarI jAuM chuM. eTalo huM bhale chuM, ke tamArA doSane daragujara karI, huM mAphI ApavA taiyAra thaye chuM." - "mane mAphInI jarUra nathI. meM mAphI mAgavA je gunhA karyo nathI, hilAde javAba Apyo. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deSita Tharyo 149 Ape che gunho karyo che te sArI Alama jANe che," maleka mubArake kahyuM. "sArI Alama jANatI che te jANavA dyo. meM kaMI guhA karyo nathI. te pAka paravaradigAra sArI rIte jANe che. paraMtu hajarata! ApanA gunhA, ApanuM vartana, ane Apane svabhAva varaMgulamAM rezana che. je teo na jANatA hoya te huM sArI rIte jANuM chuM, ane ApanI icchA hoya te atyAre ja jaNAvuM." dilazAde maraDATamAM javAba vALyo. - maleka mubArake haTha karo. te kaMI bolyo nahi, paNa kSaNeka pachI rustAna kalikhAM tarapha pharI kahyuM, mAre A mANasa sAthe jarA khAnagI vAtacIta karavI che, ane te mATe huM ApanI rajA mAguM chuM." suktAna kulikhAMe DokuM dhuNAvyuM. maleka subAraka IjhAmudolAnI pAse saryo ane tene phesalAvato hoya ema kahevA lAgyo, aya dilera sipahAlAra! ApanI pAse eka patra che, je mArI pAsethI cerAIne ApanI pAse AvyuM che. Apa kahe che, ke e patra Apane che, paraMtu be ghaDI pachI e patra Apane jarA paNa kAme lAgavAne nathI. je e patra Apa mane svAdhIna kare te huM ApanI jIMdagI bacAvI lauM, ane kahe to Apane A baMdhanamAMthI mukta karuM. A kAgaLa mArA hAthamAM mUke, ane Apa TA thayA ema samaje. hajarata ! kahe, Apane zuM pasaMda che? nAhaka jAna gumAvavI e, ke svataMtra thaI A duniyAmAM ayaza ArAma, mAna kAmathI divasa gujAravA e?" - ijhAmuddolAe maleka mubAraka tarapha najara karI. te najaramAMthI krodhanA zara TatAM hatAM. tene mAruM, tene jAna lauM ema tene thatuM hatuM, paNa te karavAne atyAre samaya na hatuM. ANI tarapha dilazAda tenI pAse ubhI hatI. tene cehere phiko paDI gayo hato. tenI mudrApara duHkha ane citAnI jhAMkha chavAI hatI. te pitAnA manamAM vicAra karatI hatI. zA vicAra karatI hatI? ghaDI be ghaDImAM sipAIo AvI jera julamathI ikkAmulAne laI jaze, ne tenA prANanuM balidAna Apaze. teNe tenI kalpanAmAM sipAIone AvatA joyA. teo baLajarIthI tenA hAthamAMthI IkAmudaulAne laI gayA. teoe eka taravAranA jhaTakAthI tenuM mAthuM alaga karI nAMkhyuM. tenuM zarIra lehInI choLathI chavAI gayuM. A vicAra AvatAM te ekadama cIsa pADI, kAmudolAne gaLe vijaLInA vegathI vaLagI paDI. "nA, nA huM tamane nahi maravA dauM," te bolI uThI. sultAna likhAM te vRddha umarAva, jenuM sAruM jIvana potAnA svAmInI sevAmAM vyatIta thayuM hatuM; pitAnA mAlekanI icchA, e ja jene mana AjJA hatI; dezanI sevA e ja jenI jIndagInuM vrata hatuM; te tyAM AvI ubho. dilazAdanA eka zabdapara ijhAmuddolAe te patra maleka mubArakanA hAthamAM mUkI dIdhuM heta; kAraNa ke, te duSTa mahatvAkAMkSI mANasa dilazAdane paNa choDI devA taiyAra hatA. paNa je te patra tenA hAthamAM jAta te tenuM zuM pariNAma Avata? sutAna kulikhAMnuM zuM thAta? e kharI vAta hatI ke, sultAna kulikhAne tenI putrI para atula sneha hatA, paraMtu te potAnA kartavyane, potAnI dezadAjhane katavyanI ADe AvavA de nahi. teNe pote ja kahyuM hatuM ke, "deza pahelo ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15. ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa pachI bIjuM badhuM" A kAraNane lIdhe ja teNe IkAmudaulA, jenA para pitAnI putrI nisAra karatI hatI, jenA vagara tene jIMdagI zuSka ane khArI lAgatI hatI, te IjhAmuddolAne teNe kaDaka sajA pharamAvI hatI; ane potAnI aMtaravyathAne dAbI daI dIkarIne du:khanA khADAmAM haDaselato hato. sultAna kulikhAMnI mAnyatA hatI ke, eNe ja te kIMmatI kAgaLe coryA hatA, te jAsUsa che, te dumanano mANasa che, ane te dezanA hitanI ADe Ave che, mATe ene sajA karavI e munAsiba che. | dilazAda eka Taze pitAnA bhAvI priyatamanA sAmuM joI rahI hatI. tene zvAsozvAsamAM IkAmane dama ghuMTAte hato; tenI rageragamAM te rakta banI vahetA hate; tenA remeremamAM tenA nAmanA sUra uThatA hatA. teNe pahelAM kadi AvI lAgaNI anubhavI na hatI. jema keI nadInA pravAhamAM svecchA viruddha taNAye jAya tema tene AtmA taNAye jato hato. tene lAgatuM hatuM ke, game tema thAya to paNa ijhAmudaulAne bacAvavo joIe. ahA! te tene cahAtI na hatI evA paNa divaso hatA; te tene dhikkAratI hatI e paNa vakhata hato, ane patra maLatAMnI vAra tenI pAsethI cAlI jaIza, evA vicAre paNa tene AvatA hatA. paNa e sarva kyAM jatuM rahyuM? pote ja dila gumAvI beThI. tenA potAnApara tenI mehana zaktinI asara pUrepUrI jAmI gaI. bhayanI vakhate te tene ja Azare gaI hatI, ane tenA mUjabaLathI teNe te bhayane pratihAra karyo hato. ane atyAre ? atyAre teNe potAnA dila para kAbu khoI dIdhuM hatuM. IkAmanAM zaurya, IkAmanAM audAryo, IkAmanAM sAhase tenAM dIlamAM agni pedA karyo hato. eka premanA sakhta jhaMjhApAta AgaLa tene bIjA vicArarUpI zuSka pAMdaDAM kharI gayAM hatAM. tene A veLAe na hatI varaMgulanI paravA, ke na hatI tene pitAnA saMrakSaNanI paravA. te mAtra ikAmane ja jhAMkhatI hatI, tene AtmA kAmamaya banI gayo hato. te haLavethI IkAmuddolA pAse gaI, ane tenI soDamAM ubhI rahI. teNe tenA sAmuM joyuM, ane te tenA aMtaranA bhAva kaLI gayo. hajarata !" maleka mubArake kahyuM, "hajI paNa vicAra kare, juo, ApanA e patranA ApavAthI ApanApara rahamanA vAdaLamAMthI varSAda varasaze. Apa chUTI jaze. Apa izka ane muhabbatanA dama bharaze, ane Apa cahAo che tene paNa meLavI zakaze. hajarata ! zira salAmata paghaDI terI, samajyA ? Apane zuM ApanI jIMdagI pyArI nathI ? bele, Apa metane pasaMda kare che, yA aMdagIne cahAo che? bemAMthI Apane vadhAre mAruM zuM che?" keNu jANe, maleka mubArakanA dilamAM ekAeka A zuM thaI AvyuM? te maratAM sUdhI dilazAdane cheDavA cahAtA na ha, paNa eka patranA badalAmAM te tene choDavA rAjI che, ema eka izArAmAM jaNAvI dIdhuM. ahA ! saltanatanI, hakamInI havasa kevI bUrI cIja che! hajarata ! ze " maleka mubArake pharIthI kahyuM "vicAra karavAne vakhata nathI. "hA" ke "nA" jaldI kahe. chaMdagI yA mota, zuM pasaMda che ?" ta" ijhAmuddaulAe tenI tarapha joI javAba Apyo. te dAlanAmAM koI bolyukyuM nahi. dilazAda eka Taze IkAmadaulAnA sAmuM joI rahI. teNe potAnA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dASita karyo 151 aMgarakhAMmAM hAtha nAMkhyA, ane kaMika temAMthI kADhavuM ane jhaTa laine tenA cIrecIrA karyAM. "hajarata subAraka !" IkAmuddaulAe kahyuM, "Ape ThagAI karIne eka sAdI putrapara dastakhata karAvI lIdhA hatA. Ape Apane svArtha sAdhavA mATe nIca yukti vAparI, dagAbAjIthI sultAna kulikhAMnI sahI karAvI lIdhI hatI; paNa te patra have ApanA hAthamAM pharIthI AvavAneA nathI. meM sultAna kulikhAMne hameMzane mATe tamArA pApI paMjhAmAMthI mukta karyAM che. te have tamArI dhamakIthI khIe ema nathI. A patra A agnine svAdhIna karuM chuM." leka sukhAraka te sagaDI tarapha doDyo, paNa ikAmuddaulAnI taravAra tenA kASamAMthI mukta thaI, maleka sukhArakanI chAtIne ArligavA doDI. A jotAM ja te khecAra DagalAM pAchA kyo~. gabharATa, zAka ane hatAza thaI nirAzAnA pUtaLAnI mAphaka maleka sukhAraka ubhA rahyo. tenA ceherA sapheda pUNI jevA thaI gayA, paNa eka kSaNamAM tenA gussAe tenI khIjI lAgaNIne hAMkI kADhI. te sultAna kulikhAMne uddezI kahevA lAgyA, "Ape A disacara AdamIne khUnanI sA pharamAvI che. A jAsUsane zULIe caDhAvavA kahyuM che, teA jaldIthI ene jallAdane svAdhIna kare, e kharI vAta che ke, ApanA e patrane khALI nAMkhI, Apane mArA paMjhAmAMthI cheDavyA che. paraMtu tema karavAmAM teNe ApanI maherabAnI meLavavA Apane lAMca ApavA cahna karyo che. te nasUsa che, nIca che, ane teNe kiMmatI dastAveo cAryAM hatA e pUravAra thayuM che. have tene pharamAvelI sarjA Apa pAchI pheravI zake| ema nathI." sultAna kulikhAMe lAlaceALa AMkhAe maleka mubArakanA sAmuM oyuM. "hajarata !" sultAna kulikhAMe kahyuM, "mane mAruM kartavya zikhavavAnI Apane jarUra nathI. huM te sArI rIte samajuM chuM, ane jo mAre peAtAne cheADAthavA hAya, te| mane kAI rokanAra nathI. mane tema karatAM kAI aTakAve ema nathI. Apa kahe che ke, emaNe te patra bALI mane lAMca ApavA prayatna karyo che; e vAta taddana khATI che, haDahaDatuM jUTha che. nIcatAthI, dagAbAjIthI patra meLavave e eka jUdI vAta che, ane anAyAse hAthamAM AvelAM evAM sAdhana na vAparatAM udAra buddhithI tene nAza karavA, emAM diladariyAvapaNuM keTaluM che, tenI kadara huM sArI rIte karI zakuM ema chuM. emaNe je mahAna svArthayAga karyo che, tenI kiMmata huM sArI rIte karI zakuM chuM, ane icchuM chuM ke, paramezvara kare ne emanApara AveluM teAheAmata TaLI jAya. tee nirdoSa sAkhIta thAya te| mane AkhI duniyAnuM rAja maLyA kharekhara AnaMda thAya. paNa zuM karuM? nyAyanA moM AgaLa huM lAcAra chuM. mArA kartavyathI huM pAche DagI zakatA nathI, paraMtu huM te pAka paravaradigAra gaTTura rihamane prArthanA karuM chuM ke, teone nirdoSa sAkhIta karI, temanA prANa khacAve. dilazAda mArI nUrenajaranuM rakSaNa karavA huM samartha chuM. tenI marajI viruddha, tenI icchA viruddha huM tene kAine soMpavAne nathI." saleka sukhAraka inAyatakhAM taraph vaLyA, ane kahyuM, "hajarata! Ape ja insApha karyo che. A mANasa deSita Tharyo che, te have Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 152 ronaka mahelanI rAjakhaTapaTa zikSA amalamAM mUkAvAmAM vilaMkha thAya e zA mATe joie ? Apa sipAie ne hukama kare ke, AvIne A kaidIne ahIMthI laI jAya, ane zikSA amalamAM ANe." inAyatakhAMe javAba ApyA nahi. te sultAna kulikhAMnA sAmuM eI rahyo. sultAna kulikhAMnuM mana bhAre vimAsaNamAM paDyuM hatuM. zuM karavuM? tenI tene sujha paDatI nahi. ikAmuddaulAnA vIreAcita ane gRhasthAcita vartanathI tenA dilapara asara thaI hatI; paraMtu peAtAnuM kartavya jAgRta karI, patthara samAna haiyuM karI teNe inAyatakhAne kahyuM, "pyAre ajIja ! insApha e insApha che. A hajarate Aje je kAma karyuM che, tene mATe huM sadA temanA RNI rahIza. maratAM krama sUdhI huM temanuM A kArya, A svArthaMtyAga visarIza nahi; paraMtu huM nyAyanA mArgethI eka Daga paNa pA phIza nahi. inAyatakhAM! sipAine khelAveA. hajaratane meM zikSA karI che kharI, paNa te eka bahAdura sainikane ucita mAnathI te zikSA amalamAM ANavA kaheje." inAyatakhAM bahAra gayA. dilazAda cisa pADI peAtAnA pitAne page paDI, kAlAvAlA karatI, raDatI raDatI kahevA lAgI, da abbAjAna ! zuM ApanA dilamAM rahama nathI ? zuM ApanuM haiyuM pholAdanuM che? mAnA, ke hajarate ApanA kiMmatI dastAveja ceAryA hatA; mAnA, ke e jAsUsa che; mAnA, ke ee cAra che, paNa emaNe eka kAryathI e sadhaLuMdhAI nAkhyuM che. emaNe e kIMmatI patrane, e khelatA kAgaLanA upayAga karyo nathI. eTaluMja nahi, paNa khInnane upayAga karatAM aTakAvyA che. jo e dhArata tA e patravaDe ApanI hAkemagIrI jhuMTavI leta, je e dhArate te A zikSAmAMthI chUTI jAta, je te manapara lete te ApanA duzmananA hAtha khamaNA majabUta karata; paNa tema na karatAM, jAnanA bhAge temaNe ApanI Azrune jALavI che. ApanI jIMdagIne bhayaMkara okhamamAMthI ugArI che. abbA, pyAre abbA ! Apa vicAra kare. yAnI khAtara, emaNe Apane mATe zuM karyuM che tenI khAtara, kaMI nahi te ApanI A dIkarI khAtara, tenA prANa bacAveA. huM page paDuM chuM; huM mAtra ATaluMja mAguM chuM. zuM Apa mArI eTalI mAgaNI kabUla nahi rAkho ? " iMkrAmuddolA A dekhAva tarapha Tagara Tagara joI rahyo. teNe AMsubharyA vilAyalA mAMe tuSArabiMduveSTita myAna kamaLanI ze|bhA dhAraNa karI hatI. sultAna kulikhAMne ceherA bhavya ane vikArarahita bhAsatA hatA. te ceherAmAM dayAnA chAMTA jaNAtA na hatA, chatAM te krUratAnA sparzathI rahita hatA. teNe lAgaNIrahita svare kahyuM, dilazAda ! dilazAda ! tuM mArA gharanuM ajavALuM che, tu mArI nUrenajara che, e khUla. paraMtu jo dIkarInA prema mane beimAnI zIkhavatA hAya, mane mArA kartavyamArgathI bhraSTa karatA hAya, mArA dezahitanI ADe AvatA hAya, te mane tevA premanI garaja nathI. e khAnAka ! are, mArA haiyAmAM zuM thAya che? are, mArA kAnamAM A kANu madhuro gaNagaNATa kare che? nahi, nahi; huM te svarapara dhyAna ApIza nahi. Ava, Ava; sakhtAI! tuM mArA haiyArUpI killApara pahero bhara ke raddilI temAM praveza kare nahi." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com '' Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ deSita ThayI 153 daravAjo ughaDyo. InAyatakhAM aMdara dAkhala thayo. tenI pAchaLa sipAIo paNa aMdara AvyA. umarAva sAheba! Amane mAre hukama kahI saMbhaLAvyo che ne? te basa. laI jAva Amane, ane zikSA amalamAM ANa" sultAna kulikhAe kahyuM. dilazAda uThI, deDI, ane IjhAmudaulAne vaLagI paDI. "nahi, huM nahi maravA dauM" teNe kikiyArI mArI kahyuM, "jouM chuM je mane keNu aLagI kare che? jo hajaratane phAMsInI sajA pharamAvavI hoya, te tyAra pahelAM mane paNa teja sajA pharamAve. je emanA zarIrane vIMdhI nAkhavuM hoya, to pahelAM mArA zarIrane vIMdhI nAkho. mArA zarIrane vadhyA vagara emanuM zarIra vadhAvA nahi dauM." laI jAva, jaldIthI laI jAva." sutAna kulikhAe kahyuM. IjhAmuddolAe dilazAdane haLavethI zrI karI, tene hajarata InAyatakhAne svAdhIna karI. eka premabharI daSTi nAMkhI sipAIone uddezIne kahyuM, huM taiyAra chuM." sipAIonA nAyake AjJA karI ke, sipAIo hArabaMdha paTAMgaNa tarapha cAlyA. temanI sAthe ijhAmulA javA lAgyA. jatAM jatAM teNe pAchaLa dRSTi karI, paNa te eka jhAMkhI pUratI. dilazAda InAyatakhAnA hAthamAMthI chUTI thaI tenI pAchaLa doDavA gaIpaNa eTalAmAM keIe daravAjo baMdha karyo. te ikAmulAnA nAmane pUkAra karavA lAgI. bAraNune ThekavA lAgI. Akhare hatAza thaI te potAnA pitA tarapha vaLI bolI, "zuM Apane jarA paNa dayA nathI? zuM Apa sarvane kaMI paNa kadara nathI? ahAhA! maratAM maratAM paNa je upakAra karI gayo tene A badale! A zuM ghaTita che? yogya che? nyAye che? paNa hAya! Izvarane ghera dayA nathI; nahi te Ama kema thAya? o mArA khudA! huM A zuM jouM chuM? mane mata kema nathI AvatuM?" eTaluM kahI teNe hAthavatI kapALa kuTayuM, ane mUccha khAI jamIna para paDI. ANI tarapha maleka mubAraka te sagaDI ke jemAM te patra bhasmIbhUta thaye hatuM tyAM jaI ubho rahyo. e patra je tene hAthamAM hatA te sultAna kulikhAM tenA sapATAmAM Avata, ane teNe kaMI navuM junuM karI batAvyuM hatuM. kaMI nahi te varaMgulamAM teNe sattA, pitAnI sattA besADI hatI tene A sAMbharI AvatAM dilamAM cIrA paDavA lAgyA. te potAnA nasIbane deSa devA lAgyo. inAyatakhAM dilazAdane pavana nAkhavA lAgyo, ane nokarane bolAvI zayanagRhamAM tene laI javA AjJA karI. sultAna kulikhAM pASANunAM putaLAnI mAphaka nistabdha, jANe tenI vicAranI ke vAcAnI zakti guma thaI hoya tema ubho rahyo. RRRRRR Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 ronaka mahelanI rAja khaTapaTa prakaraNa 21 muM premanI uSA IjhAmuddolA te killAnA paTAMgaNamAM ubho hate. sAme sipAIonI hAra goThavAI hatI, ane temanI bAjumAM temano nAyaka ubhe hato. te sultAna kulikhAMnI pharamAvelI sajA amalamAM mUkavA taiyArI karI rahyA hatA. paTAMgaNamAM masAlanuM ajavALuM bhaDabhaDa baLatuM hatuM. rAtri zUnyasunakAra bhAsatI hatI. te nAyake IkAmudaulAne uddezI kahyuM, "hajarata! Apa taiyAra che?" zAMta gaMbhIra svare pratyuttara maLe, sevaka taiyAra che. mAre khudAnI baMdagI gujAravI hatI te huM gujArI cukyo chuM." teo tene laI javAnI taiyArI karavA lAgyA. zAMta mudrAe mRtyune AliMgana karavA janAra A vIra nara tarapha saghaLAnI AMkha coMTI hatI. saghaLAnuM dhyAna eka Taze enI tarapha vaLyuM hatuM. daravAjAparanA paheregIra paNa A dekhAva joI rahyA hatA. teo emAM evA to mazagula thayA hatA ke, daravAjAmAM eka jaNe te veLA dAkhala thaI aMdara cAlyuM gayuM tenuM paNa bhAna temane rahyuM nahi. IkAmudaulAne cehere zAMta ane gaMbhIra hato. dilazAdanA preme tenI aMtaravyathA para amRtasiMcana karyuM hatuM tethI tenI yAtanA dUra thaI hatI. eka prakArane Ananda tenA manamAM thayo hato, ane tenA haiyAmAM eka prakAranI hiMmata AvI hatI. mRtyunA bhayanI leza paNa chAyA tenA mepara jaNAtI na hatI. te niDaratAthI, niHzaMkapaNe potAnI sajA bhogavavA taiyAra thayuM hatuM. tene Avo bhAva joI keTalAkanA manamAM tene mATe mAnanI lAgaNI utpanna thaI. te sipAIone nAyaka krUra sajAne Adeza ApavA jato hato. tenA moMthI zabdo bahAra paDavAnI taiyArImAM hatA, eTalAmAM eka mANasa ijhAmuddolA pAse AvI sAmo ubhe. "Apa keNuM che?" nAyake pUchayuM; "Apane ahIM zuM kAma che? Apa kaI phakIra jevA jaNAo cho?" "nAmadAra sultAna kulikhAM kayAM che?" te phakIre savAla karyo. "aMdaranA oraDAmAM hajarata bIrAje che," nAyake javAba vALyo. te Apa maherabAnI karI nAmavarane araja gujAre ke Apa ahIM padhAre. huM ghaNuM agatyanI khabara laI Avyo chuM. A khabara ghaNuM ja jarUrI che, ane te khabarathI A mANasanI sthiti badalAI javAno saMbhava che eTaluM ja nahi, paNa e khabarathI hajaratane paNa AnaMda ane saMtoSa thAya, to te navAI jevuM nathI." te zuM Apa hajaratane ahIM teDAvavA cahAo che?" te nAyake punaH prazna karyo. jI, hA, sipahAlAra sAheba!" phakIre javAba vALe, "A khudAne baMde Apane e ja arja karI rahyo che." tarata ja eka sipAIne sultAna kulikhAne bolAvavA mATe mokalavAmAM AvyuM. ane thoDIvAramAM sultAna kulikhAM, InAyatakhAM ane maleka mubAraka tyAM hAjara thayA. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premanI uSA 15 "mane teDavAne mATe Ape mANasa mokalyo hato? jI, nAmavara ! A baMdo ApanA darzanane khyAyAmaMda che. garIbapanAha! kaMIka agatyanI khabara laIne Avyo chuM, mATe Apane tasdI ApavI paDI che, je mATe Apa mane kSamA karaze. A5 jaNane khuza thaze ke, AlamapanAhanA ikabAle yArI ApI; damananAM meM kALAM thayAM, zAhe saltanatanI phateha thaI che, tathA bAgI umarAvo temane zaraNa thayA che, ane garIba parivAre udAra dilathI teone mAphI bakSI che, eTaluM ja nahi paNa jAgIra pAchI bakSI temane temanI paddhI paNa pAchI ApI che. huM mArA AkA taraphathI A khata lAvyo chuM. jeparathI Apane sarva hakIkata vidita thaze." eTaluM kahI namana karI te patra sulatAna kalikhAnA hAthamAM mUko. eka sipAI masAla laI AgaLa AvyuM. sultAna kulikhAM patra vAMcavA lAgyA. ApaNe sultAna kalikhAne te patra vAMcavA daI jarA aitihAsika bInA tarapha vaLIe. - vAMcanArane ame AgaLa upara jaNAvI gayA chIe ke zAha mahaMmadanA vartanathI saltanatanA umarAvomAM ghaNe asaMtoSa phelA hatA, ane keTalAka prakaTapaNe sultAnanuM svAmitva pheMkI daI svataMtra thavA prayatna karavA lAgyA hatA. A umarAmAM dastura dinAra nAmane habasI gulAma, jenA hastakamAM kulabarga, sAgara, AlaMda vagere prAMta ane bhImA nadInI pAsenA pradezanI subAgIrI hatI. teNe svataMtra thavAno prayatna zaru karyo. A hetu sAdhavAne mATe teNe rAjyanA keTalAka umarAvene potAnA pakSamAM levAno prayatna AraMbhyo hato ane keTalAka taTastha rahe te zAhanI sAmenA prayatnamAM pitAne phateha maLe te daramyAna teo taTastha rahe ema dhArI teNe keTalAka staMbharU5 umarAvane pitAnA pakSamAM meLavI lIdhA hatA. maleka ahaMmada baherInI teNe madada mAgI, je teNe ghaNI khuzIthI svIkArI; kAraNa ke, dastura dinAra e dRSTie maleka ahaMmada baherIne bhAI thatuM hatuM. ItihAsanA vAMcakone e vAta paricita haze ke vIryazALI umarAva nijAma-ula-mulka, maleka ahaMmada baherInA pitAe, dastura dinArane nAnapaNamAM potAno chokare karI lIdhuM hatuM, ane A kAraNane aMge te dastura dinArane lazkarathI sahAya ApavA prastuta thayo hato. dastura dinAranI icchA e hatI ke, je sultAna kulikhAM A kAmamAM potAne madada Ape te ThIka, ane madada na Ape te taTastha rahe tepaNa saMteSajanaka kAma pAra paDe, eTalA mATe teNe pAyatakhtamAMthI IjhAmudaulAne saMdezA sAthe A kArya siddha karavA mekalyo hate. ane maleka mubAraka je dudhamAM ane dahIMmAM paga rAkhate hato tene sAdhI kAma levAnuM hatuM. ANI tarapha kAsima kharida vajIre-saltanata jene hAthamAM zAha ramakaDuM hatuM, je zAhane potAnI marajI mujaba nacAvate hato, te maleka mubArakakhAnA svabhAvathI puratI rIte vAkephagAra hatA, tethI teNe ayannisAne jAsUsa tarIke tyAM mUkI hatI, ane tenI dvArA te tyAMnI hakIkatathI pUrato vAkepha rahetA hatA. A pramANe dareka jaNa potapotAne svArtha sAdhavA tatpara thayA hatA. kAsima aridane sultAna kulikhAM pratye saddabhAva na hato, paraMtu AvI vakhate zAhane kadAca madada karavA doDI jAya e saMbhavita hatuM, ane kadAcita IjhAmuddolA pitAnA kAryamAM saphaLatA prApta na kare te ema banavAmAM Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pa jaina mahelanI rAjakhaTapaDha kaMI muzkelI na hatI. A kAraNane laine dastura dinAre peAtAnA eka jAsUsane varaMgula meAkalyA hatA jene ApaNe kAranA vezamAM joyA hatA. pharIthI vaLI dilazAda ane ikrAmuddolA nasImAbAda tarapha jatAM hatAM tyAre temane te rastAmAM maLyA hatA, ane duzmananA mANasa sAthe laDatAM lathaDIyAM khAtAM tee banne nadImAM gabaDI paDyA hatA. te kIMmatI dastAveja ceAravA ane sultAna kulikhAMne tyAM aTakAvavAnI peravI mATe AvyA hatA; ApaNe tene pharIthI maLIzuM, paNa tyAra pahelAM dastura dinAre uThAvelA khaMDanuM zuM thayuM te oie. kAsima adi je A umarAveAnA kAvAdAvA teDavAne mATe prayatna karI rahyo hatA teNe zAhanI bhaMbheraNI karI ke, manasabadAra je tuY=dAranI sAthe rahetA hatA te zAhI sattAnA anAdara karatA heAvAthI temane pAyatakhta khelAvavA. A pramANe hukama pharamAvavAmAM AvyA. A saMdhi joI dastura dinAre peAtAnA nAmanA khutkhA vaMcAvyA ane peAtAnI svataMtratA nahera karI, keTalAka killA baje karyA ane tyAMnA amaladArAne padabhraSTa karyo. A khabara maLatAM ja kAsima kharide yusapha AdilanI madada mAgI. yusaphe peAtAnA amaladAra gajanabega, dirayAkhAna vagerene meAkalI ApyA, ane mahaMmadazAhane arja karI ke te pAte zAhanI khImatamAM hAjara thayA heAta, paraMtu tema karavuM keTalAMka kAraNeAne lIdhe ucita nathI. pAchaLathI yusapha Adilane khabara maLI ke khvAnta jahAM maleka ahaMmada aherInA kahevAthI mATuM sainya laI dastura dinArane madada karavA jAya che; tathA maleka ahaMmada baherI paNa sainya laI temane maLavA ane sahAya ApavA prastuta thayA che. A khabara maLatAMnI vAra cusaph paDe zAhanI sevAmAM hAjara thayeA. dastura dinAra ATha hajAra gheADesvAra ane khAra hajAra pAyadRLa, je khvAjA jahAMnA hAtha nIce hatuM te sainyasaha sAmeA thayA, paraMtu nasIbe yArI ApI nahi, ane tene sakhta hAra khAvI paDI, eTaluM ja nahi, paNa te keda pakaDAyeA. mahaMmadazAhe peAtAnA vajIranI salAhathI tene prANadaMDanI sajA pharamAvI heta, paraMtu yusaph Adila je kAsima kharidanI prabaLa sattAne vadhAre prabaLa thatI jovA icchatA na hatA teNe zAhanA A vicAra pheravI naMkhAvyA. zAhane tene mAphI bakhzavA araja gujArI, je zAhe kabUla rAkhI, ane tene tenI turkadArI pAchI apAvI. maleka ahaMmada aherIne A samAcAra maLatAM te aDadhe rastethI ja ahaMmadanagara cAlI gayA. na Ama je khaMDamAM sultAna kulikhAMne sAmela karavA mAgatA hatA, ane tenA viruddha kAvAdAvA cAlatA hatA, temAM na te sultAna kulikhAM kaMI bhAga laI zakyA vA na duzmanA kaMI karI zakayA. gharanI khaTapaTamAM te tyAM ja rokAI paDyA. patra vAMcI rahyA pachI tIkSNa dRSTie kIra taraph joI kahyuM: - << 'tyAre Apa phakIra nahAtA paNa jAsUsa che, nahi vAru ? meM tamane kAra jANI mAna ApyuM ane jatA karyA; paNa tame jAsUsa thaine pAchA karyAM?' tr " nahi nAmavara ! " kIre javAba ApyA, "huM te atyAre eka pratinidhi tarIke AvuM chuM. jyAre huM Apane tyAMthI nIkaLyA tyAre rastAmAM bhAre musibata naDI. mane prathama te cittAee phApharaDI khAvA mAMDyo. temanA sapATAmAMthI chUTayo, tyAre e badamAzeAe mArApara humalo karyo. ekane cheDavyA, paNa bIje Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhamanI uSA te buDanI mAphaka vaLagyA. ame baMne jaNa nadImAM paDyA, paNa khudAnI maherathI huM mArI jAna bacAvI zakyo. rastAmAM mane be mANase A tarapha AvatA maLyA. teone mane zodhI kADhavAno Adeza hatuM, ane je huM na maLe te A khata Apane pahoMcADavAne temane pharamAvavAmAM AvyuM hatuM. hajarata! Apa jeze ke, meM mArI pharaja adA karI che." banIca, badamAza! pAcha!" sultAna kalikhAe kahyuM; "paNa mArI dIkarInAM lagna to tAre hAthe ja thayAM hatAM ne?" = nahi hajarata !" te jAsUse kahyuM, "nAmavara ! zAhajAdI sAhibAnAM lagna thayAM ja nathI. hajI teo kuMvArAM che. A vAtanI Apane khabara nahi hoya, paNa hajarata IjhAmuddolA A vAta jANatA hatA. meM A vAta na jaNAvavA daza divasa sUdhI manA karI hatI. kAraNa ke daza divasamAM huM kayAM kayAM pahoMcI gayo heta te ApanA jANavAmAM Avata nahi." .. dilazAdanAM lagna thayAM nathI ! e zI rIte?" sultAna kulikhAe pUchayuM. "hajarata ! A baMdAnI gustAkhI mApha kare te badhI hakIkta Apane jaNuMvuM." atyAre te gustAkhI mApha karavAnI vAta kare che, paNa vaLI vadhArAmAM inAma paNa mAgI lene ?" sulatAna kulikhAe kahyuM. "inAma Ape te nAmavara ! ApanI dayA, ApanA dayALu hRdayanI kIrti jahAMrezana che." "vAra, paNa hakIkata zI che te to jaNAva," InAyatakhAMe kahyuM. "hajarata ! paNa khatAnI mAphI kabUla chene?" kabUla, kabUla, kaMI nahi te joI levAze. tArI hakIkata zI che, te prathama jaNAva." vAru te garIba panAha!" phakIre kahyuM, "Apa A patra parathI jANI zakyA haze ke baMde kharekhara phakira nathI, paraMtu jAsUsa che. mane hajarata dastura dinArakhAMe eka kaThina kAmanI soMparata karI hatI, ane te e ke, ApanA keTalAka kIMmatI dastAveja mAre chUpI rIte kADhI levAnA hatA, ane Apane bane te amArA pakSamAM sAmela karavA; nahi te, bIjI kaI bAjI racI Apane A veLAe zAhane madada karavA jatA aTakAvavA. jayAre huM varaMgula Avyo tyAre keTalIka hakIkatathI huM vAkephagAra hato, ane keTalIka hakIkta tyAM AvI jANuM. Apane tyAM huM AvIne rahyo, tyAre Ape mArI sevAmAM eka bAMdIne rekI hatI. A bAMdIne kahevAthI huM jANI zakyo ke, zAhajAdI sAhibA dilazAdakhAnama maleka mubArakakhAM sAthe aMtarathI lagna karavA rAjI nathI, paNa kaMIka kAraNasara teo tema karavA prastuta thayAM che. te bAMdIe A lagna na thAya to ThIka ema icchA darzAvI, A uparAMta bIjI bIna ema banI ke, khayarunnisA je jAheramAM maleka mubArakakhAMne tyAM rahetI hatI, paraMtu kharekharI rIte to te sAmA pakSamAM bhaLelI hatI, ane jyAre te kaLI gaI ke, maleka mubArakane vicAra zAhajAdI sAhibA sAthe lagna karavAne che, tyAre teNe maleka mubArakakhApara vera levA nizcaya karyo. ane A zAdI bane te aTakAvavI ema mane AgrahapUrvaka AjIjI karI. meM paNa dhAryuM ke, A ghoTALAmAM Apa kadAca ahIM ja rahI paDaze tethI e kAma mAthe uDAvyuM, ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 rInaka mahelanI rAjakhaTAza mane ema paNa lAgyuM ke, ema karavAthI zAhajAdI sAhibA jyAre kharI hakIkta jANaze tyAre khUzI thaze. AthI te bAMdIne meM sAdhI. jhulphananI eka dUranI sagI tene te divase maLavA AvI hatI; ene zAhajAdI sAhibAnAM vastra paherAvyAM, ane zAhajAdI sAhibAne te eka prakAranA nazAnI davA ApI hatI jethI teo nazAmAM cUra eka oraDImAM sutAM hatAM. lagna utAvaLamAM thavAnAM hatAM ethI koine samajavAmAM A vAta AvI nahi. te bAMdInI sagI tarata bikinI mArI tyAMthI cAlI gaI. zAhajAdI sAhibA, jyAre nazAmAMthI jAgRta thayAM tyAre ema ja samajyAM temanAM lagna thaI cUkyAM hatAM. Apa joI zakazo ke A kAma karavAmAM mArI murAda beTI na hatI. bIjI vAta e che ke, A hajaratane ApanA kAgaLa coranAra tarIke pakaDavAmAM AvyA hatA, paraMtu teo taddana nirdoSa che. mAtra teo saMgane bhega thaI paDyA hatA; kAraNa ke e kAma karanAra A sevaka hatuM. jyAre Apa ApanA kamarAmAM baMdAne ekalo cheDI cAlI gayA tyAre A kamatarIne lAga maLatAM saMduka ughADI te kAgaLa kADhI lIdhA hatA, ane tenI nakala utArI lIdhI hatI. huM e kAgaLo pAchA muvA jato hate eja vakhate Apane hajarata kAmudolA sAthe tyAM dIThA. mArA hAthamAM kAgaLa jotAM ja Apane vehema Avaze, ane mane kadAca pakaDaze ema dhArI samayasUcaktAthI te kAgaLane meM hajarata ikAmuddaulAnA jAmAmAM seravI dIdhA. mArI dhAraNuM evI hatI ke lAga maLatAM huM te kAgaLane kADhI laI pAchA hatA tyAM rAkhI daiza, paraMtu lAga maLe zAne? hajarata IkkAmu daulA jAme paherI cAlI nIkaLyA. meM temane ghaNI IzArata karI, paNa teoe mArA tarapha jarA paNa dhyAna ApyuM nahi. Apane kAgaLa na maLatAM Ape temanI jTha pakaDI, kAgaLo temanI pAsethI maLI AvyA temane khattAvAra lekhI Ape baMdikhAnAmAM nAkhyA. ANI tarapha bIbI ayannisAe ronaka mahela choDI javAne nizcaya karyo. teone ane hajaratane kaMIka AgaLane paricaya hatuM, ane temanI ja dvArA te jANu zako. hajarata paNa je kAmane mATe huM Avyo hato tevA ja prakAranA kAmane mATe padhAryA hatA, tethI bIbI khayaannasAnI temane choDavavAnI mAgaNI paNa meM svIkArI. vaLI adhurAmAM pure mAre hAthe temane anyAya thayo hato, tethI meM temane cheDavavA yukti racI. takadIre temAM mane mArI ApI. hajaratane meM chUTA karyA, ane A lagnanI hakIktanI lekhIta sAbIta temane svAdhIna karI, ane kasama khavarAvyA ke daza divasa pahelAM e kAgaLa pheDo nahi, agara temAMnI hakIkata koIne jaNAvavI nahi; kAraNa ke daza divasamAM te huM kayAM kayAM pasAra thaI jaIza enI mane khAtrI hatI. bAdamAM pharIthI hajAratane ane zAhajAdI sAhibAne bheTe thayo. duzmananA mANasa sAthe laDhatAM huM nadImAM paDyo, paraMtu khudAnI maherathI bacI gayo. tarata ja huM mArA AkAnI hAramAM javA nIkaLyo. paNa rastAmAM ja be mANaso maLyA, jeo ro laI ApanI hAramAM AvatA hatA. temanA kahevAthI zAhesaltanatanI phatehanA mubAraka samAcAra maLyA, ane e kAgaLa laI huM ApanI sevAmAM hAjara thayo. bAdanI hakIkta te Apane rezana che." "o badAra! Aja tuM tArA AkAne patra laIne Avyo che e kharI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premanI uSA 1pa9 vAta. tAre tevA sAta AkAnI paravA meM karI nahata, ane tene garadana mAyo hAta; paraMtu be kAmane lIdhe tane tArA guhAnI mAphI ApuM chuM. paheluM te e ke, teM mArI narenajaranAM lagna nathI thayAM e vAta sAbIta karI e ThIka che, paNa ethI vadhAre mahatvanI bAbata e che ke, te eka niraparAdhI AdamInI jAna jatI bacAvI che, ane bhAre kharAba kAma thatuM aTakAvyuM che." IjhAmuddalA tarapha vaLI sultAna kulikhAe kahyuM, "paNa hajarata ! mane Azcarya lAge che ke, Ape AAdamInI lekhI kabulAtane upayoga kema kayo nahi? A kahe che te kAgaLa kyAM che?" ikAmuddolA sthira ubhA hatA tyAMthI AgaLa saryo. teNe A sarva sAMbhaLyuM hatuM, ane atyAre tene AtmA svargane Ananda bhAgathato hato. tenuM duHkha ane maraNabhaya TaLI gayAM hatAM. navajIvana ane premanAM ramya svamAM tenI AMkha AgaLa taravaratAM hatAM. te sultAna kalikhAMne prazna sAMbhaLI jarA AgaLa saryo. A badamAzanI kabulAta Ape upaga karyo kema nahi ?" sultAna kalikhAe pharIthI pUchayuM, "ane sajA kema pata karI?" "nAmavara! vaoNta e hatI ke, zAhajAdI sAhibAe te patrane nAza karI nAMkhyo hato. jyAre ame varaMgulamAMthI cAlI nIkaLyAM ane A jaMgalanA pahADomAM AvyAM, tyAre mauko maLatAM temaNe te patra mArA khIsAmAMthI kADhI, tene kaTakekaTakA karI pheMkI dIdho. teo Apane maleka mubArakanA paMjhAmAMthI choDavavAne eTalAM to Atura hatAM ke, temaNe AgaLapAchaLane vicAra paNa karyo nahi, ane temaNe pitAne hAthe potAnI nirdoSatAnI sabUtane nAza karyo." khayara ! te Ape mane A vAta Apane insApha karatI vakhate zA mATe na jaNAvI?" sultAna kulikhAe pUchyuM kAraNa ke, Ape mArA kathanapara bhAgye ja vizvAsa rAkhyo hota ! sabUta te hatI nahi, ne tenA nAzanI yAda ApI zAhajAdI sAhibAnuM dila ja karavuM, e ThIka na hatuM." : Ama teo vAtacIta karatA hatA, eTalAmAM maleka mubAraka koInA jovAmAM na Ave tema tyAMthI pAbArA gaNI gaye. saghaLAnuM mana A khUza khabaramAM mazagula hatuM, ane tenuM dhyAna IjhAmuddolApara vaLyuM hatuM. hajarata !" sultAna kalikhAe AnaMdavyaMjaka maMda svare kahyuM, "Apa mukta che. Apane mAre hAthe gerainsApha thayo che. meM Apane mATe kheTA vicAra bAMdhyA hatA, Apane eka nIca jAsUsa mAnI lIdhA hatA, paraMtu te pAka rahimakarimanI maherathI ApanA paranA e IlajAma nirAdhAra ane kheTAM TharyA che, ane ApanI saccAI pUravAra thaI che. ApanA dilane yakarAra meM nAmaMjUra karyo hota, paraMtu te bIjAnA kahevAthI sAce TharavAmAM adhika AnaMda thayo che. ane A khUza khabarathI bIjAonA dila paNa AnaMdathI nAce che. dilazAdanA dila para Ape kAbU meLavyo che, ane huM paNa tene ApanI sAthe zAdInI rajA ApuM chuM, Izvara Apane sukhI rAkhe ane bhaviSyamAM caDhatI kare. dilazAda paNe kamarAmAM gamagIna beThI che, paraMtu ApanA darzanathI tene AnaMda thaze, tenA sukAyelA prANumAM nava jIvananuM amRta reDAze." Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sainaka marhulanI zajanmaDhaDha iMkrAmuddolA tarata aMdara jyeA. tenI AMkhA prema ane AnaMdathI dhanathana nAcatI hatI. tenI mudrAmAM apUrva utsAha bhAsatA hatA. teNe eraDAmAM jatAM joyuM te kaI maLe nahi. khAlI battI khaLatI hatI. "zAhanadI sAhikhA !" kahI iMkrAmuddaulAe bUma mArI, paNa tene pratyuttara maLyA nahi. ikAmuddaulAne jIva uDI gayA. te nirAza thaI bahAra AvyA. sAmeA ja tene eka kara maLyA. ikAmuddolAe tene pUchyuM, zAhajAdI sAhikhA kayAM che ?" 6 "kANu ?" te nokare AzcaryuM pAmI sAme savAla karyo. "dilazAdakhAnama !" ikAmuddaulAe javAkha vALyA. "hAM, hAM, hajarata maleka sukhArakakhAM gheADI vAra thaI teone laI cAlI gayA. te varaMgula Aja javAnA hatA, ane teo sidhAvyA." pUtaLAMnI mAphaka ikAmuddaulA sthira ubhA rahyo. kSaNabhara tenA horAkArA uDI gayA. tene maleka sukhArakapara gusse AvyA, ane te evA AvegathI ke zuM karavuM, tenI tene sujha paDI nahi. maleka sukhArake chellI ghaDIe tenA hAthamAM AvelI khAjI vaNasADI. te cAlAkI karI tyAMthI saTakI gaye; A vijayAtsavane vakhate tenI mahenatapara pANI pheravyuM. hAthamAM lIdhele amRta kuMSa mAMe mAMDatA DhaLI gayA. vairanI prakhaLa lAgaNI hutAzana mA prakaTI AvI. teNe maleka sukhAraka para vaira levA nizcaya karyo. tenI AMkheAmAMthI vairanA agni varSavA lAgyA. tarata ja te gheADAra bhaNI gayA, ane rAvatane pUchyuM, "hajarata maleka sukhAraka kyAM che?" "tee gheADI vArapara ahIMthI ravAnA thayA." "eklA ke kAI sAthe hatuM." "jI, sAthe kAI khAvu hatAM," te rAvate javAba vALyeA. "ThIka teA eka capaLa gheADo ANu tA," ikAmuddaulA khelyA. dhADA AvatAMnI vAra te svAra thaI cAlI nIkaLyA. sultAna kulikhAM ane inAyatakhAM tene darakhA ramAMthI jateA joI AbhA banI joI rahyA. iMkAmuddaulAnuM dhyAna eka ja bAbatamAM lAgyuM hatuM. tenI peAtAnI AsapAsanI sthitinuM bhAna na hatuM. AkAzamAM caMdra ugI nIkaLyA hatA. tenA dhavala prakAzamAM pRthvI snAna karI rahI hatI. vRkSA ane parvatanA zikharone dRzya manehara jaNAtA hatA. iMkrAmudaulA nagna taravAra hAthamAM laI gheADAne vegathI doDAvatA raste kApatA hatA. prathama te tene rastAmAM saheja aDacaNa naDI, paNa kaMika preraNAthI te vicAra karyA vagara mArge kApavA lAgyA. rastAmAM gheADAnI kharIenAM cihna spaSTa dRAcara thavA lAgyAM. te jotAM adhika utsAhathI ikrAmuddaulA rastA kApavA lAgyA. vRkSamAMnI ghaTAmAMthI gaLAine ThekANe ThekANe caMdraprakAza paDatA hatA. ekAeka kAramI cIsa ikAmuddaulAne kAne paDI. teNe dhADAnI lagAma pakaDI kacI dizAmAMthI te svara AvatA hatA te nakkI karyuM, ane te dizA tarapha gheADAne vALye, te kikiyArI dilazAdanI hovI joie, ema tenA manamAM thaI AvyuM, ane kharekhara te kikiyArI dilazAdanI ja hatI. ApaNA nAyake gheADAne vegathI deDAvyA. te bUma, te dayAne mATe prArthanA, tene mArgadarzaka thaI paDI. te nadI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ premanI uSA 11. oLaMgI DhaLAvapara thaI AgaLa cAlyA. tIranI mAphaka ghaDe jato hato. spaSTa rIte dilazAdane avAja te parakhI zakyo. te maleka mubArakane AjIjI karatI hatI, dayAne mATe bhIkha mAMgatI hatI. jyAre te niSphara umarAva tenI A yAcanA hasI kADhato hato. jotajotAmAM teo tenI daSTie paDyAM. dilazAda chUTavAne mATe kozeza karatI hatI. maleka mubArake tene ghoDApara AgaLa besADI hatI; ghaDe kAbumAM rahevo kaThaNa jANatA hatA. svaccha cAMdaraNamAM A sarva IkAmudIlA joI zake. paNa eTalAmAM maleka mubArakane kAne ghoDAnI kharIne avAja Avyo. teNe pAchuM joyuM, ane jotAM ja tene gusso AvyA. eka dRSTimAM te tenA zatrune oLakhI zake. teNe ghaDAne jorathI eDI mArI, paNa pAchaLathI manamAM vicAra AvatAM teNe ekadama lagAma pakaDI dilazAdane ghoDAparathI nIce utArI, ane pote paNa jamInapara kUdI paDyo. dilazAdane jotAM ja jIvamAM jIva Avya; UkAmulA paNa lAgale ja ghoDAparathI kudI nIce jamInapara ubhe ane kahyuM, "kema hajarata ! have zuM kahevuM che ?" "kahevAnuM zuM hoya ?" maleka mubArake kahyuM. "zuM heya?" kAmudIlAe kahyuM, "e ja ke, jyAM sudhI A dehamAM prANa che, tyAM sUdhI varaMgulamAM yA kahene ke A saltanatanI chAyAmAM tamAre mATe sthAna nathI, vA jyAM sudhI mArA jIvamAM jIva che, tyAM sudhI Apane paNa nirAMta nathI." vAra, paNa ApaNe zAhanadInI chellI salAma laI laIe." hA, laI le. chevaTanI vakhata joI le. je tethI saMtoSa thato hoya te tema kare. paNa zAhajAdInuM dila to meM kayAranuM kabaje karI lIdhuM che." maleka mubArake taravAra kADhI, ane dilazAdanI tarapha daSTi karI. te pASANunA pUtaLAnI mAphaka nya najare A sarva jaI rahI hatI. te nirjana araNyamAM sUmasAma hatuM. mAtra taravArane khaNakhaNuTa ke temanA zvAsozvAsa sivAya anya avAja kAne paDato na hato. bane chavapara AvI paTAbAjI khelatA hatA. maleka mubAraka pitAnuM sarve je vyartha vyaya karate hate. ekAeka kAmudaulA ghUMTaNe paDyo. maleka mubAraka rIMchanI mAphaka tenApara talo. paNa Izcame evI sitAphIthI paTo khe ke maleka mubArakanI taravAra emane ema sparza karyA vagara garadana AgaLathI pasAra thaI. kAmudaulA cittAnI mAphaka pharI ubho thaye, ane eka phaTake e te lagAvyo ke kamarathI piTanI pAMsaLI sudhI pahoMcyo. "yA khudA" karI lathaDiyAM khAtA maleka mubAraka jamIna para paDyo, ane tene AtmA alpa vAramAM pitAnA rtAira samakSa jaIne ubho rahyo. IkAmudaulAe vAMkA vaLI tenA para eka dRSTi pheMkI. tenI khAtrI thaI ke maleka mubArakanA zarIrapaMjaramAMthI prANurUpI paMkheruM uDI gayuM che. sIdhe te dilazAda pAse gaye. tene pitAnA bAhumAM baMdhana karI dIdhI. bannenA oTha saMlagna thayA. dilazAdanuM zarIra tharathara dhrujatuM hatuM, paraMtu IkAmadolAnA sparzathI tenAmAM nava cetanA jAgRta thavA lAgI. Ama thoDI vAra pachI teNe dilazAdane bIjA ghaDA para besADI, pote paNa ghoDA para svAra thaI teo nasImAbAda tarapha kuca karavA lAgyAM. teo Aste Aste mArga kApatAM hatAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 raunaka mahelanI rAjakhaTapaTa samayanI temane paravA na hatI. navajIvana, navajAgRti, ane navuM cetana prANamAM sphuratuM hatuM. premanI divya jyeAti baMnenA aMtaramAM prakaTI hatI je zarIramAM tanamanATa macAvatI hatI. Ama tee nasImAbAdanA killAmAM AvI pahoMcyAM. daravAjApara hatAza cehere sultAna kulikhAM rAha joI ubhA hatA. dilazAda ane IkAmuddaulAne tetAM tenA ceherApara AnaMdanI chaTA camakI. AMkhamAM tarala teja ramavA lAgyuM. IkAmuddaulAne zvetAM ja pUchyuM, Ape tene mArI nAkhyA ke " "hA, meM tenA prANa lIdhA," IMkrAmuddolAe javAba ApyA. rAtrinA aMdhakAra sarI jatA hatA. uSAnI raktimA chavAI hatI, te ANI tarapha A sarvanA hRdayamAM paNa nava cetanA sphuratI hatI. premanI uSA jhaLakatI hatI. du:khada rAtri vyatIta thaI hatI. pakSionA madhura klarava kAnamAM AnaMda ane premanAM mIThAM gAna gajavatA hatA. hirayALI nayana tRptikara hatI. A dekhAva joI sarvanI suguphtA mIjAjI neI sultAna kulikhAMe kahyuM, zarAkhe luphe muddAkhandarA kinAre nestra, vagara kinAra tu mAyaTTa sure jAma khua.* itihAsanA vAMcakone jaNAvavAnI jarUra nathI ke, A teAphAnI hullaDa rAMta paDyuM kharuM, paNa kAsima kharidanA kAvAdAvA narama paDyA nahi. rAjyanA staMbharUpa saradvArAmAM bedilI utpanna thaI, ane vAraMvAra khakheDA utpanna thavA lAgyA. dastura dinArane ghaNuM nIcuM tevuM paDyuM, ane avasara AvatAM sultAna kulikhAMne tAbe thavuM paDyuM. keTalAka umarAveAe sultAna mahaMmadane A kapaTI vajIranI jALa tADI acAvavAne prayatna karyo, paraMtu sultAnane uMdhI buddhi sujhavAthI peAtAnA nAza pAtAne hAthe karyo. rAjyathI vibhakta thaI umarAvA svataMtra thayA. AgaLa jatAM sultAna kulikhAMne paNa tema karavAnI pharaja paDI. sultAna kutuba nAma dhAraNa karI te svataMtra thayeA. Ama brAhmaNI vaMzanA vidhvaMsa AvI lAgyA. teNe peAtAnI rAjadhAnI gAvalakuMDAmAM rAkhI. A rAjye AgaLa jatAM itihAsamAM nAmanA meLavI. dilazAda ane iMkrAmuddaulAnAM lagna dhAmadhUmathI thaI gayAM, ane ikAmuddolAnA guNathI meAhita thaI sultAna kulikhAMe tene sArI jAgIra ApI. tenA peAtAnA guNathI dina pratidina tene urjA thatA gayA, ane sultAna kulikhAMe je vijaya meLavyA temAM iMkrAmuddolAnI mukhya madada hatI, evA ullekha sthaLe sthaLe maLI Ave che. du:kha pachI sukha, rAtri pachI divasa, aMdhakAra pachI makArA e sRSTiniyama akhAdhya che. Ama sultAna kulikhAMnI unnati sAthe iMkAmuddolAnI paNa unnati thaI, ane te dilazAdanA premamAM divasa vyatIta karavA lAgyA. Cotrotste tect sa mA sa * te prabhunI maheranA madane kinArA nathI agara je kinArA najare paDe teA pyAlAnA doSa che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ pariziSTa (5Sa 2) bhaTakatA haya rAge suhu jaba khAme hotA haya. artha-cerAze subahu-savArane dIvA prakAza. savArane dIvo bujhAI javAnI taiyArImAM hoya che tyAre camakAre kare che. matalaba e che ke brAhmaNa vaMzanA sulatAnanI jAhejahAlI hatI paraMtu te savAranA bujhAI jatA dIvAnA camakArA jevI. amIra khuzare: hindustAnamAM je phArasI bhASAnA uttama kavi thaI gayA temAM amara khUzanuM sthAna ucca che. teno pitA sayakudIna irAnanA balba zaherane nivAsI hatA ane te zaherane tyAga karI te hindusthAnamAM AvI patiyAlAmAM vacce hate; jyAM, amIra khuzarone janma . sa. 1253. hI. ja. 651 mAM thayo hatemahAna phakIra nijAmudIna oliyAne te bhAgIda hato, ane tenI kA purANuM dIlhImAM A phakIranI daragAha pAse AvelI che. tene dohInA ghaNuM rAjAoe rAjakavi tarIke svIkAryo hato. teNe keTalAka zAhanAM vakhANa kavitAmAM karyo che ane keTalAkanAM smaraNa paNa lakhyAM che. tenA graMthanI la saMkhyA 9 che. ziyAsa-ud-dIna taghalakhanI hakIkata teNe taghalakhanAmA'mAM ApI che. A uparAMta suijhudIna kaikebAda ane tenA pitA nasirUdIna bArAkhAna je baMgALane sultAna hatA, teo tene maLavA AvyA hatA tenA smaraNamAM kirAna-usa-sAdInI nAme kAvyanI racanA karI che. prathama cAra khAlikanA vRttAMta ane sUphi matapara teNe grantharacanA karelI astitvamAM che. IkIyA' nAmanA pustakamAM premaviSayaka kAvyono samUha che. "mala-ula-avara e pustakane hindustAnamAM ane sUkimatAvalaMbIomAM vizeSa pracAra che. teo AnaMdathI tenI kRtio gAya che, ane tethI eka prakAranI samAdhinI sthiti jene 'va' kahe che te prApta thAya che. A uparAMta enA "khamasA" paNa vikhyAta che. amIra khuzarone avAja paNa ghaNeja mIThe hatuM, ane gAyanamAM paNa te ghaNe nipuNa hato. alAudIna sikaMdaranA amala samaye dakSiNane nAyaka gopAla nAme ghaNo vikhyAta gayo hato. tenI kIrti sArA hindustAnamAM vyApI hatI. dalahI AvI teNe rAjasabhAmAM eka gIta gAyuM jenI jhamaka, ane racanA evI hatI ke keIthI anukaraNa thaI zake nahi. sultAne amIra khuzarone te vakhate pitAnA takhta nIce chupAvyo hato. teNe A gIto sAMbhaLI lIdhAM ane bIje divase rAjasabhAmAM e ja Dhabapara tarAnA" gAI saMbhaLAvyA. ga ghaNe Azcarya pAmya, ane AthI tene potAnuM inAma I devuM paDyuM. - urdU bhASAne udaya zAhajahAMnA samayathI lekhavAmAM Ave che, paraMtu amIra zarAnA samayamAM tenAM bI ropAyAM hovAM joIe. AnI puSTimAM amIranI keTalIka kAvyaracanA darzAvavAmAM Ave che. jahAla misakI makana tagAkula, durAya nainA banAya batiyA, kitAle hijarAM nadAram aya ja, na lehu kahi lagAya chatiyAM. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 pariziSTa (pRSTha 55) dilama dara AzikI AvAraha zuda-AvAra tara bAdA. tanama ajha bedilI bIcArahu zuda-bIcAra tara bAdA. ba tArAje asIrAM jhule tU aIyArII darada, ba khuM rIjhe garIba came tU aIyAra tara bAda, rUkhata tAjhasta bahare muradane khuda tAjaha tara khAma dilata khArasta bahare kurtane mana khAra tara bAdA. gara aya jhAhida duAe khera mI gUI marA I gU, ke A AvAra ke butAM AvAraha tara bAda." dile mana vAra gata ajhagama najhAM gUnahake beha garadada; agara jAnA bardI zAdasta yA raba pAra tara bAdA. hamI gecaMda ke ajha khaMkhAriyaza khalakI bajAM Amada, namI gUyama ke bahare jAnemana khUMkhAraha tara bAdA. cu bA tara dAmanI khU karda mUsarI bA de came tara, ba Abe came mijhagAM dAmanaza hamavAra tara bAdA. bhAvArtha-mAruM dila AzakInA (mukamAMthI) dezavaTo pAmyuM che. bhale te vadhAre ne vadhAre dezavaTe bhagave. tAruM mana premanI pIDAmAM nirgata thayuM che bhale te vadhAre ne vadhAre premanI pIDAmAM nirgata thAya. - tArI alaka laTa kedIone luTavAmAM baha catura che, tArAM nayana garIbone sUktapAta karAvavAmAM niSNAta che, bhalene te vizeSa ne vizeSa raktapAta karAvavAmAM niSNAta thAya. tAruM khIleluM vadana kamaLa huM icchuM chuM, ke mArAM mRtyune kAje adhika ullAsita ane praphuTita thAya. tAruM haiyuM pathara jevuM sakhta che bhale e mane mAravA mATe vadhu ane vadhu sapta thAya, saMgadila bane. aya jAhida! tuM mane AzIrvAda Ape che te A AzIrvAda Apa: "A dezavaTe pAmelo Azaka (je) mAzukanA mahollAmAM rakhaDe che te vadhAre ne vadhAre rakhaDyA kare.' mAruM dila gamathI evuM te TukaDeTukaDA thaI gayuM che ke pharI saMdhAyuM muzkela che; paNa je mAzukane ethI vadhAre AnaMda thatuM hoya te bhale enA hajI paNa vadhAre ne vadhAre TukaDA thAya. badhA kahe che ke, mAzukAnA lehInA taraNyA svabhAvane lIdhe badhI duniyA kaMTALI gaI che, paNa (huM) ema nathI kahetA. paNa ulaTa ema kahuM chuM ke, mArA jIva khAtara, mArI jAna khAtara e priyatamA vadhAre ne vadhAre lohInI tarasI thAya. - jyAre khuzare tene nayanamAMthI nIkaLatI azrudhArAthI pitAne aMgarakhAnI dAmana bhIjAvavA TevAyelo che tyAre khUnI AkAMkSA e dAmana cirakAla bhAyelI rahe. amIra khuzarenA divAna mATe lekhaka tenA nehI mITa hAmI dalAla, tathA A gajalanA bhASAMtara ane keTalAka pheraphAra mATe phArassI bhASAnA vikhyAta sUAkSara prA. zekha abadula kadira sarapharAjane atyaMta AbhArI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ , sara avasara upara bheTa ApavA lAyaka cokhA ghInI mIThAio meLavavAnuM vizvAsu mathaka ekaja che amArA mAlane mATe seMkaDe saraTIphIkeTa tathA senAnA cAMde maLelA che. tamArI khAtrI mATe ekaja saraTIphIkeTa basa che. jANItA gujarAtI" patranA menejara zuM kahe che? * tamArI mIThAInI dukAnethI dIvAlInA prasaMge mIThAI maMgAvavAmAM Ave che. mIThAI amArA mANasene pasaMda paDI hatI, mAla ce ane sAre have tenuM A saraTIphIkeTa ApavAmAM Ave che. pestanajI jamazedajI menejara gujarAtI presa. -- - { goviMdAzrama svITa zorUma jumAmasIda muMbaI vI. pI. thI mAla maMgAvanAre agAuthI DIpATa 25 TakA mokalavA. (maMgAva ghaTADelA bhAvanuM lIsTa) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ NYYYNSSONSNVVSSVVVVVVVVVVOSVSVZSUSNY ARARARAAARORARY sAnA, cAMdI tathA jhaverAtanA dareka jAtanA dAgInAnI junI ane vizvAsu jaMgI dukAna. : N | | | | | dareka keAmamAM vaparAtA tathA prasaMgeApAta bheTa karavA lAyaka dareka jAtanA dAgInA haMmezA taiyAra rahe che. temaja grAhakanA khAsa eraDarathI manAvI ApavAmAM Ave che. ahAragAmanA eraDara vakhatasara vI. pI.thI purA pADavAmAM Ave che. gera'TI--hamAre tyAMnA kharIdelA dAgInA jyAre pAcha lAvA tyAre majurI kApI senAnAM nANAM purepurAM pAchAM ApavAmAM Ave che. narotamadAsa bhAu-jhaverI. TelIphAna naM. 565, zekhamemaNa strITa-mu khai. sysysysvuoroveuuuu ARARARARARARARARAS ARARAN Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa caMdra chApanuM kudaratI kesara vApare. muMbaI tathA dezAvaramAM, tathA rAjarajavADAmAM ane maMdIremAM lagabhaga trIsa varasa uparAMta vakhaNAyeluM ane jANItuM tadana cokhuM ane cuMTI kADheluM traNa candra chApanuM pavitra kesara. 2jIsTara, heDa mArka upara lakhelI chApamAM kaI paNa jAtanI apavitra cIjanI mIlAvaTa bIlakula nathI. tenA mATe sArAM saTIphIkeTa ane uMcA abhiprAye maLyA che. eka vakhata vAparavAthI khAtrI thaze. bajAramAMthI kharIda karatI vakhate DabbAnI kera tathA pekIMga barAbara tapAsI levI nakalI mAlathI sAvadha rahevuM. bajArU dagAvALA mAlanA ame koI paNa rIte jakhamadAra nathI. bIjI paNa dareka jAtanI kesara amArI dukAnethI jaththAbaMdha tathA chuTaka maLaze. bahAragAmanA orDara vI. pIthI mokalavAmAM Ave che. ThA. khaTAu ladhAnI ku kesaranA vepArI ane kamIzana ejanTa. mAMDavI vaDagAdI naM. 3 muMbaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ maphata! InAma! mata! relave regyuleTara ghaDiyAla gyA. varSa 3 kImata rU. jA sAthe attaranI peTI. da duvi nA za ka ma la ma. darAja gajakarNa upara rAmabANa kIMmata 4 AnA. [ 12 DabI lenArane 1 TAyarISTa vAca. 24 DabI lenArane 1 rA5 ghaDiyAla mata. kIMga cArja kerenezana kAM muMbaI naM. 4. pracaMDa pratijJA. zArIrika ke mananI nabaLAIne nAza kare, akhuTa baLa prApta karAvavuM, hADakAM tathA lehI vahevanArI nasene daDha karavI, ajIrNa ke ke dastanI kabajIyatane teDavI ane lohI tathA vIryane sudhArIvadhArI smaraNa khIlAvI zarIrane rUchapuSTa banAvavuM e madana maMjarI gALIonI ! pracaMDa pratijJA che, kiMmata goLI 40 nI DabIne rU. 1. rAjavaidya nArAyaNajI kezavajI. jAmanagara-kAThIyAvADa, brAnca-kAlabAdevI reDa, muMbaI hajAre nIrAzAmAM AzAnuM ekaja kAraNa? kAma saMjIvana. (phAyado na thAya te paisA pAchA.) adUbhuta zakti, buddhi ane saudaryatAnI saMpurNa vRddhi karanAra A davA cheDA ja vakhatamAM bhAre vakhANu sAthe sarvatra pracalIta thaI gaI che. gayelI juvAnI pAchI meLavavA mATe A davA jANItI che. vIryane kare che. strI purUSo mATe zakitanI ghaNuM ja umadA davA che. kImata rU. 1) zatva vInAzaka tela koI paNa kAraNathI gumAvelAM purUSatvane je kAI paNa upAya hoya te amAruM zahatva vInAzaka tela ja che. game te kAraNathI utpanna thayelI gusa bhAganI nasenI nabaLAI mAtra traNa ja divasamAM jaDathI dura kare che. sAdhAraNa zIthIlatA te pahele dIvase dura thAya che. ekavIsa dIvasanA purA sevanathI jaMdagIbhara nacata thAya che. kIMmata mAtra rU. 5) nakalI mAlathI ThagAtA nA. lebala joIne ja zIzI levI. dareka ratumAM ekasarakhe guNa kare che. S S , che kAlabAdevI reDa malAravADI muMbaI naM. 2 je. ena. zeThanA. } Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 2 1 1 1 0 0 1 0 0 0 0 3 eka sAthe rU. 10 nI kharIdI karanArane rU. 3 nAM nevele bheTa. basa tAreja khAtara navalakathA. 2-0 ta bhAnu navIna navalakathA. 1- 8 ratana leDajanuM ramakhAna . 2-0 kuMjabALA sAmAjIka. * 1- 0 eka patharanA pratApa hasAhasa 2- 0 suvarNa kumArI sAmAjIka . saMsAyaTI sTa... ... .. 2- 0 mayurA navIna navalakathA .. pArasI putrI prakAsa* * 1- 4 snehalatA (bhedabharyuM khuna) ... du:khI dInA .. *** .. 2- 0 bheLo bhImadeva pATaNanI paDatI 1- 8 eka abaLAne kIne.. . 1- 4 sAntidA rasIka navalakathA ... jIgara ke DIgara... . .. 2- 0 ramaNIe ranamALa ... .. hakadArane hakka (chupI polIsa) 1- 8 mAnavatatva (uttama grantha) - gaMdhAtA gulAba nevela... . 2- 0 ramaNI ke rAkSasI ... .. 1- 8 khaMbhAtano khunI . .. 1- 0 ranamALa aitihAsa ... ... hAjIbAvAnAM sAhasa kAme 1- 8 pravAsInA pa.. .. .. - talavAranI dhAra novela .. 1-0 amarasiha (DITekaTIva) .. takadIranI takalIpha nevela ... 2- 8 brahmadezanI rANI . hamasIra ke samasIra nevela. 2- 0 Aine akabarI ... .. bApa ke sApa.. * * 1- 4 zaMkarAcAryanuM jIvanacaritra ... jahAMgIranAmu *** ****** 2-0 snehalatA uttama navalakyA... paDatIpara pacAsa nevela mehInI (rA. dIveTIyAkRti)... saMjogane bhega (sacitra) 2- 8 naMdanavanane AgaNe philasuphI.. uSAnandinI " * 0- 8 nalInIkAta navalakathA . meja Telara aitihAsIka . 1- 8 DITekaTIva devendra .. . sayatAnane sAthI ... .. 2- 0 pAtaLanI premadA .. . hemalIbAinI vAeja sacitra 1- 8 cAMdabIbI saciva . .. peTe beltha paMcI bhAga 1-2 1- 0 ToDa rAjarathAna baMne bhAga ... sItamagara.... * * * 2- 0 mAnavasAstra (20 citro) . - jagatane phAse ... ... 2-0 vIkamanI vIsamI sadI bhA. 1-2 5- 0. jIvatuM dojakha... ... ... 2- 0 : snehamAM saMkaTa navalakathA .* kIsamatanI kastIma . . 1- 8 suratIlAla navalakathA... . 1jhehare kAtIla *** .. * 1- 4 zvetaktA bhAga 1-2-3 - 2 - jhAlIma jamAne ... , 1- 4, hindunI hAlata ghaNIja uogI grahaNI ke devI ghaNuM ja ugI 1-0 laMDana rahasya navalakathA .. sneha saubhAgya . . 0-12 keDebeka dIlakasa navalakathA ... 200 varSanuM paMcAMga kI. ghaTADela 3-10 najhIra najhIranA beta... satI triveNI... . .. 1- 8 hemakaLA (sacitra) ... jApAnIsa jAsusa .* * 1- 8 alaka kIrI navalakathA anupa kumArI... *** . 1- 8 zazIbALA (bhayaMkara maTha) brahmacAraNuM ** 1- 8 - rasikalalIta navalakathA... .. umAjI nAyaka eka luTAra.. 1- 0 kale Ama ... ... ... mArAsTI kathAkuMja ... .. 1- 0 zreya: sudhAkara... ... ..... zahenazAha jAgIra ... .. 1-0 bIrane buca (DITekaTIva)... rAjaputa vIrarasakathA .. * 1-0 adhIrI arnavAja tArAperavAlAkRta 2rajanIkAnta . . .. 1- 8 bhuMDAno bheda nevela ... ... 2rAjanandinI aitihAsIka ... 1- 4 bedIla ke bevapha (kAbarAjIkRta) 2- 8 kRSNa bALalIlA kavi nathurAmakRta 1- 0 khubasurata makkAra nevela ... 2-- 0 prabhAta navalakathA . .. 1- 8 jAna ke jIgaravela. , 2- 0 5- 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 1 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 h s mr mr ela. ema. Thakkara kAlakAdevI reDa-muMbaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIkhA kalyANajInI kaMpanI mulka mazahura davAo. re jAmakA sAparilA-AyoDAijhaDa) piTAza AIDIna meLavelI-bagaDI gayelA lohIne sudhAravAno casa ilAja. nAnI bATalI rU 1-8-0 meTI bATalI rU. 2-8-0. gAMDIva enTI rUmeTIka nAma-dareka jAtanA mAthAnA dukhAvA upara temaja saMdhivA mATe uttama upAya. bATalI 1 ne rU. 0-8-0. bakAla inTamenTa-dAdarane mATe khAsa malama dareka jAtanI dAdarane mATe akasIra IlAja. bATalI 1 nA rU. 1-4-0. phIvara mIzcara-game te jAtanA tAvane mATe akasIra malcara phakata traNa Dejha levAthI ArAma thAya che. bATalI 1 nA rU. 0-12-0. saMjIvana mIksara-jhADA ulaTI kelerA ajIrNa vAyuno meLo vagere mATe akasIra IlAjabATalI 1 rU. 0-1-0, tAvanI goLIo-dareka jAtanA tAvane mATe akasIra ilAja. bATalI 1 ne rU. 1-4-0. julAmanI geLIo-phakata be goLIthI dastane khulAso thAya che. bATalI 1 no rU. 0-8-0. bAlajIvana sIra5-baccAMnAM tamAma dardI mATe khAsa anubhavasiddha ilAja. bA. 1 rU. 0-12-0. pIsa-dareka jAtanI khAMsIne mATe uttama ge. bA.1 3. 0-4-0 vIMchInI davA-vIMchInA DaMkha upara tAtkAlika asara kare che. bATalI 1 rU. 7-8-0. ganerIA grejyusa-garamI tathA pramehane mATe akasIra ilAja. bATalI 1 3. 1-0-0. vejITebala hera TaoNnIka-bALane vadhAranAra temaja magajane puSTi ApanAra zuddha vanaspatinA arkanuM banAvela tela. bA. 1 3 0-12-0 upaleTarI pAvaDara-nakAmI bAla nAbuda karanAra camatkArika pAvaDara. bA. 1 rU. 1-4-0. dAMtanI davA-dADha temaja peDhAnA dukhAvA mATe akasIra ilAja. bA, 1 rU. 8-8-0. bhIkhA kalyANajInI kaMTha jathAbaMdha tathA chuTaka davAnA vepArI. bAlAzkeTa gaNezavADI muMbaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAdeva rAmacaMdra jAgupTe. bukaselara ane pablIzara traNa daravAjA amadAvAda. khAsa lAbha! khAsa lAbha! (1) A yAdImAMthI rUpiyA 10 nAM pustakA maMgAvanArane rUpiyA 124aa nAM pustako ane rUpiyA vIsanAM maMgAvanArane rUpiyA chavvIsanAM pustakA maLaze. (2) je pustakA maMgAvavAnAM hAya e yAdImAM eka e pustakonAM nAma vadhAre lakhavAM, jethI maMgAvelAM pustakAmAMnuM phrAI silake na hAya tA khIjI mAkalI zakAya. rA. nArAyaNa visanajI ThakkurakRta rasika navalakathA, AjakAlanuM hiMdustAna athavA prANahArakayugajaLa bhA. 1-2-3 cAlu samayamAM thAlatA ni sudhArA, gADIvADInA vaibhava khAtara game evA zrImata pati meLavavAnI lAlasA, zrImatAnA mRtyu samaye thatA vIlanA kalpanAmAM paNa na Ave evA banAvAthI bharapUra navalakathA. pRSTha 720, cAra manahara phATe grAphika suracitro pAkuM pUThuM; chatAM traNe bhAganI kiMmata rU. 5-0-0. athavA kevaLa 24 varSanA kSaNabhara bhayara bhadre susAramATe--A saMsAranA kSaNabhaMgura bhAga vilAsanI lAlasAthI mahatvAkAMkSAnA pravAhamAM taNAine kSudra mAnavI pizAcanA dAsatvane svIkArIne A jagatamAM kevAM kamakamATI upajavanArAM tyAM kare che, evuM jo tAddazya zAbdika citra jovuM hoya tA te kevaLa A addabhuta navalakathAmAM ja dekhAze. phATayAphika suMdara citrA kiMmata rU. 2-0-0. nAdiranA dvAradamAma athavA bAhubaLanuM pariNAma svarga vAsI amRta kezava nAcakra tathA vidhamAna Thare nArAyaNa visanajIkRta. nAdisAhanuM jIvanacatra A graMthamAM eTaluM ane evuM uttamatAthI varNavAyuM che ke naNe eka utkRSTa navalakathA vAMcatA hoie tevA ja bhAsa thAya che. kIMmata rR. 28-0. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (2) mahAdeva rAmacaMdra jAguTe-bukaselara ane pIzara, mArI bhayaMkara saMsArayAtrA rAdhAra abaLAne AnAda! A sAmAjika navalakathAmAM saMsAra vyavahAramAM pracalita thai paDelA keTalAka viSanuM evI zAstrIyaSTithI avalokana karavAmAM Avyu che ke, jemAMthI ghaNuM zIkhavAnuM maLI zake tema che. pAkuM chuM; mUlya rU. 2--0. 2. cunIlAla vardhamAna zAhakRta rasika navalakathAo. latA ane hAlatA bhAga 1-2-3-4 e latA ane lalitA che chatAM judA judA raMgaDhaMgamAM ane jAdA judA svabhAvanI mAtAonA sahavAsamA ucharavAthI temanAmAM je pharaka jovAmAM Ave che tenuM digdarzana A navalakamAM karI zakAya che. dareka bhAgamAM suMdara ci, pAkuM pUThuM. dareka bhAganAM 4 200. kiMmata dareka bhAganI 1-0-0 mujaba kula rU. 4-0-0. makarAne umedavAra ra sacitra sAMsArika navalakathA. jI bhaNelA eka garIba yuvaka nekarI dhamAM phAMphAM mAratAM je athaDAmaNamAM paDe che ane judA judA ravabhAvanAM zeTha zeThANIonA sahavAsamAM AvIne aneka lAla, dharmabhraSTatA vagerenI vacce AvI paDavAthI aTavAyA kare che tenuM A citra atyaMta vyApaka ane rasika che. mUlya rU. 1ii. kAzmIra ane kesarI [bIjI AvRtti ]-chatasiM. s, hane aphaghAne sAthe ghaNI vAra jhapAjhapI thaI hatI ane kAzmIra prAntane mATe te cAra vAra savArIo laI javI paDI hatI. A vArtAnuM eka pachI eka prakaraNa vAMcavAne vAMcakanI manovRtti uzkerAtI jAya tema che. paNa 250 pAkuM pUMThuM. kiM. rU.1-0-0. pizAca madira bhAga 1-2-A navalakathA eTalI te * hRdayagrAhI ane camatkArika che ke, pRSTha paDe jIjJAsArasanI jANe ke saritA ja vahetI hoya evo sahaja bhAsa thAya che. arayanA atyAcAra, killAne gupta bheda, bhayAnaka yaMtra, kedamAM sapaDAyelI kumArikA,&ta AkRti, cayaMtravALa bhoya, premamaMdira kepiza camadira? vagere prakaraNA vAcatA AhAra nidrAnuM sarvatha vismaraNa thaI jAya tema che. manehara thi banne bhAga judA bAMdhelA che. pAkuM paDuM, bane bhAganAM pRSTha 600 chatAM kimata dareka bhAganA rU 2) mujaba kula 2.4, rA. vrajalAla jAdavajI ThakakarakRta rasika navalakathAo, A navalakathAnI vastusaMkalanA evI dagAbAja TrInI adabhuta, paraMtu saMbhavita che ke, praka pRSTha vAMcakanI jIjJAsA vRddhigata thAya tema che. A navala rasika, camatkArika ane bedhaka viSathI bharapUra che. cAra suMdara bheTozAka vi. pAkuM pUThuM 3. 1-8-0. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OM traNa daravAjA amadAvAda. (3) snehu-madhana_bhAga 1-2 A kaMgAla kenrI athavA navalakathAmAM sukhaduHkhanA paDachAyA, svAmI snehayaeNAtinu Adaza sAdhu jIvana ane daivI pApakAra, hatabhAgya raMganAyanI sthitinu ane jIvananuM kalpanA paNa na karI zakAya evu' asaMbhavanIya parivarttana, Adi anekavidha AkarSaNIya ghaTanAothI paripUrNa, ATha sura citrA, banne bhAganuM pAkuM pUruM; kIMmata bhAga 1 lA rU. 1-12-0 bhAga 2 jo 2-0-0 kula rU. 3-12-0. bhAgyadevInI bhayaMkaratA athavA AdarzavidhavA A navalakathA samasta hindustAnamAM eTalI badhI lAkapriya thaI paDI che ke, tenu aMgrejI, hindustAnI, vagere bhASAmAM paNa bhASAMtara thayuM che. bhAgyadevInI zaya katAthI eka ka MgAla dInadaridra kuTuMbane keTala' badhuM duHkha veThavu paDe che tenA A navalakathAmAM ghaNA ja karuNAjanaka citAra ApavAmAM AvyA che. pratyeka hindu strIne A navalakathA vAMcavAnI khAsa bhalAmaNa che. cAra sudhara phATa prAphika citrA. kiMmata rU. 1-4-0. pizAcina ke premadA ?--bhUtapretanA bhayaMkara upa dravanA lIdhe upajatuM zramamUlaka duHkha, mahAmAyAnu jaLamAM DUbI javAthI nipajeluM mRtyu, suMdarI lIlAvatInI bimArI, premanA hariphAI, dhaDathI jU thaI gayeluM marataka, zmazAnabhUmimAM pizAceAnuM pApamaDaLa Adi anekavidha camatkArIyI paripUrNa mU.rU.15 uparathI mahAtmA jevA dekhAtA svargamAM zayatAna ane sasAramAM sAdhu lekhAtA; para tu hRdayamAM haLAhaLa bharI rahetA puruSA peAtAnA upara upakAro karanAranuM paNa kevuM bhayaMkara aniSTa kare che vagere AkarSaka ghaTanAothI harapUra A navalakathA che. mUlya rU. 1-4-0 mRgaaAcanI athavA mAyA mAmalyuM. bhAga 1-2-3-4 A navalakathA vArtApriya vAMcakAne eka vakhata vAMcavAnI ame khAsa bhalAmaNa karIe chIe. zuddha snehanuM svarUpa samajavuM hoya, vaphAdAra dostanI vilena dAtInuM dAna karavuM hAya, vezadhArIonA kalpanAmAM paNa na AvI zake evA avanavA camatkArothI paricita thavu hAya, vIrapuruSAnI vIratA jevI hoya te A navalakathA avazya vAMco premika premikAnI viyeAgavyathAnA hRdayavidAraka citAra vAMcatAM tame azrujaLane aTakAvI rAkaro| nahi. prema, viraha, milana, camatkAra, karttavyaniSThA, dezadroha, dezasakti vagere sahaLuM A navalakathAmAM che. Aje ja magAvA. dareka bhAganuM mUlya rU. 1-8-0 kula 1, 6-0-0 dareka bhAganuM pAku rUperI pUThuM che. saMsAra ke narakAgAra ?--AjakAlanA kahevAtA sudhArAnuM AMtarjIvana kevu pApa pUrNa ane zAcanIya che, jJAnazunya vidhavAe dharmarAkSaNanA abhAve vadhamanA tyAga karI kevI rIte pApiyA thAya che ane Amahuba cItAra A navalakathAmAM cItaravAmAM AvyA che. pRSTha 250, kismata rU. 1-4-0, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ () mahAdeva rAmacaMdra jAgRSTabukaselara ane pablIzara. rAjanaitika jayaMtra athavA marUbhUminI mAhitI rahelA rajapUtanA itihAsane anusarIne A navalakathA lakhavAmAM AvI che. keTAmAM je samaye jAlimasiMha rAjapratinidhi hato te samaye teNe potAne adhikAra va zAnukramika cAlu rAkhavA mATe ke bhagIratha prayatna karyo hato, svAdhInatA meLavavA mATe keTAnA rAjakumAree keTaluM badhuM kaSTa uThAvyuM hatuM Adi anekavidha mane mugdhakara, vismayakara ane cittahara ghaTanAothI paripUrNa. pratyekane A navalakathA vAMcavAnI khAsa bhalAmaNa che. mUlya rU. 1-4-0. manahAriNI mAyA-lanA eTalI badhI rasika yA. A navalakathAnI vastasaMkamane raMjaka ane karUNAjanaka che ke eka vakhata pustaka vAMcavA mATe hAthamAM lIdhA pachI paDatuM mUkavAnuM mana thaze nahi, AkarSaNaya ghaTanAonuM darzana karavuM hoya to A navalakathA avazya vAMco. kimata rU. 1-4-0. rA. caMbakalAla jIvarAja jeDIkata rasika navalakathAo. maLavo saMsArane svargIya tathA sukhamaya banAvavA - mATe A navalakathA eka vakhata ApanA kaTuMbamAM avazya vaMcAvo. raNazarA rAjapUtanI dezabhaktinuM darzana karavuM heya, mAyAjALamAM phasAvAthI bhegavavAM paDatAM duHkhane nevuM hoya, to A navalakathA Aje ja maMgAvIne vAMco. mUlya rU.1-8-0, athavA mAryavaMzanA ayudayane mArela ' bhAga 1-2-3. naMdavaMzane nAza karIne mahAbuhimAna ane kaTilyavilAvizArada cANakyadeve mayavaMzanI sthApanA zI rIte karI, caMdraguptane rAjyAdhikAra apAvavA mATe malayapuranI rAjanadinI maMdAnie kevA kevA yatna karyA hatA te sarva viSayanuM ghaNuM ja saraLatAthI A navalakthAmAM vivecana karavAmAM AvyuM che. ghaNe bhAganI ka. 2.5-7-0. athavA samarendranI samazIra-A eka tArAsurI AtahAsika aitihAsika navalakathA che. Arya bALAonI dhAmiktA tathA kaThoramAM kaThora saMyogomAM paNa temanA pativatanA rakSaNanI kuzaLatA jevI hoya to avazya vAMco. kiMmata rU. 2-4-0. saMsAra saMgrAma, bhAga 1-2 dharmaparAyaNa sAvI satIo saMkTanA pahADe tuTI paDavA chatAM kevI aDaga ane acala rIte patithatimAM lIna rahe che, svArtha sAdhu sagAbahAlAMo potAnA svArthane pUrNa karavA mATe kevI dagAbAjIo race che Adi sarva viSaya A navalakathAmAM darzAvavAmAM AvyA che. pAka 5haM. kiMmata rU. 3-0-0 paramanI patAkA jApAnanA prinse laMDana zaheranA ' bhayA bajhAramAM tathA cAlatI spezIyalamAM amerikAnA elacIo tarapha AvatA jAsUsenAM bhedI muna zI rIta karyA tathA teno pattA chevaTa sudhI zA kAraNathI na maLyo Ali sarva viSayo mA navalakathAmAM ApavAmAM AvyA che. paNa 340 pAkuM punuM mulya 2, 2-0-0. murAdevI ane Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. traNa daravAjA-amadAvAda bhavAnIno bhega athavA athavA rajapUtono raNejAda--bhA. 1-2 pavitrahedayA rajapUta bALAo vItAne ja varanArI hoya che, paNa rUpamAM mohAMdha nathI thatI Adi sava banI vAMcatAM AMkhamAMthI codhAra AMsu vahevA mAMDe che. mUlya rU. 3-0-0. gebI khana- AvI che - kharo khUnI keNu che ane khUnane AropakAnA para AvI paDe che. cAlAka DiTekTIva badhA mAmalAonI barAbara tapAsa karI ghaNuja khUbInI sAthe saghaLA bhedano bhaDa keDI para khUnIne pakaDI kADhI addabhuta bahAdurI batAve che kiM. 1-12-0. bheTI khajAnApavAnI dilane herata pamADanArI bahAdurI, DirekaTInI cAlAkI, bhedamAMthI bheda pakaDI cenI caturAI, abaLAonI ajAyabI bharelI bhUlathApa khavaDAvanArI bAhozI vAMcatAM dila kamakamI uThe che. pAkuM puThuM pRSTha 400, mUlya rU. 2-4-0. bAge zayatAna athavA talavAranuM tUphAna-TikiTavarAma " pAlasiMhanI kArya kuzaLatA, kAnsa dezanA mekeyara nAmanA eka zayatAna luMTArAnAM bhISaNa kAvatrAM Adi viSaye vAcatAM cakSuomAthA adbhajaLanI vRddhi thAya tema che. smita 1. 2-0-0 athavA ramaNunI raNabhUmi-jagata je : nArIjAtine abaLA kahIne bolAve che, te abaLA raNamAM mahenmatta thaI zatruono saMhAra karavAmAM kevI dakSatA dekhADe che, sahArA rajapUte raNabhUmimAM jhaMpalAvI kevI rIte kesarIyAM karI tUTI paDe che, pApIonA pApanuM kevuM bhISaNa pariNAma Ave che, amInAnI durdAnta duSTatA, umAne apUrva AbhatyAga, satI sAdhvInI zuravIratA ane bahAdura bahAravaTIAonI bahAdurIvALA prasaMgothI A vArtAnuM pAne pAnuM bhareluM che. mUlya 3. 2-8-0, rAkSasano rItikaDI lIlA-mAyAvI mAninInA bhaya athavA pizAcAnI pApakara bhe, luccAonI luccAIo, tilasmAta makAnemAM thatAM kArasthAne, eka A lalanAnI Adarza zuravIratA, dharmaparAyaNatA ane potAnA patine pizAconI naLamAMthI mukta karavAnI ajaba yuktio vagere vAMcIne kharekhara tabiyata khuza thayA vinA rahetI nathI. pRSTha 400 pAkuM paDuM mUlya 2. 2-0--0. , athavA kAmAyana kALa kAma-bhA. 1-2-3 kAmathI aMdha thaelAM manuSpo A jagatamAM kayuM bhISaNa kArya nathI karI zakatAM? mukhamAM rAma bagalamAM charI laI pharanAra, hAthamAM mALA gaLAmAM vizvanI javALAne chupAvI rAkhanArA, saraLa ane bhoLAM mANasonAM gaLAM resanAra A pRthvIpara aneka manuSyanAmadhArI pizA paDelA che ane tevA ja eka manuSya pisAca tathA mAnavI pirAcikAnuM A navalakathAmAM eka citra AlekhavAmAM AvyuM che. dareka bhAganI kIMmata 1. 1--0 mujaba kula 2, 5-4-0. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surawww.umaragyanbhandar.com Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (6) mahAdeva rAmacaMdra jAgRSTabukaselara ane pablIzara. kalaMdaranI kaTAra - athavA saMsAra khAMDAnI dhAra bhAga 1-2-3 nIca ane zayatAna dosta kevI dagAbAjIthI potAnA detane vAta athavA khUna kare che, svArthane vakhate temanAM dRzya kevAM pASANa jevAM banI jAya che tathA aMte evA durAtmAonI kevI dazA thAya che, komaLa hRdayanI kAminIo premanA mATe keTalAM badhAM sAhase veThIne jIvananuM balidAna ApavAnI taiyArI karIne te anya puruSanA premane saMpAdana kare che, zayatAnI cakara, bhoMyarAmAMnA bheda bharelAM kukarmo, chupI kaTArInuM parAkrama Adi sarva viSayo vAMcatAM A saMsAra e khAMDAnI dhAra ja che e sarvane bhAsa thayA vinA raheze nahi. traNe bhAganuM mUlya 6--- zirasi ha athavA duHkhane pahADa- bhAga 1-2 2 kizorasiMhano kArAgrahavAsa, rAjakumAra varUNa siMhanuM addabhuta rIte guma thavuM, e badala kizorasiMhapara tenA khUnane Aropa mUkI tene phAMsInA lAkaDA para laTakAva, aMtarikSa madadathI temAMthI ekAeka tene bacAva thavo, bhedI rAjavanayanuM bhedI jIvana. e bhedI jIvananAM bheda bharelAM kAmo nirdoSapara tuTI paDatA duHkhanA pahADe, khUnakhAra laDAio, rAjyA bhayaMkara vigrahe, nIti ane anItinAM yuddho vagere ghaNA ghaNA romAMcakAraka banAvathI A vArtA bhapura che. ane bhAganuM mUlya rU. 4-12- anya graMthakAronI lakhelI rasika navalakathAo. tarUNa tapovanA-mo karatA zayatAne kevI prapaMca bhAga -2 je-sAdhunA vezabaLa pAtharI bheLAM manuSyone bharamAve che, vaphAdAra mitro kevA hoya che, satI sAvI patnI kevI hoya che, paropakAra kevI rIte karI zakAya che e vagera hakIkatathI bharapUra prathama bhAgamAM citro ApavAmAM AvelAM che. kiMmata rU.3-1ra-0. zA yAne caDatI paDatInA camatkArivasaMta vijaya jadurA je durAcaraNa rAjA mahArAjAonI svArthavRttithI, vilAsapriyatAthI ane eka bIjA pratyenA daiSathI A naMdanavana samAna bhAratabhUminI durdazA thai che tevA eka niSphara hRdayanAM daMpatinAM rAkSasI kukarmone asarakAraka citAra A navalakathAmAM Ape che. kIM. mAtra rU.1-8-0 athavA hajAra varSa pUrvenuM hindustAna - nagara atyAre hindustAnamAM astitva dharAvatuM nathI ane jenuM nAmanizAna paNa atyAre bhAratabhUminA vakSasthaLa uparathI ghasAI bhuMsAI gayuM che, evuM zahera eka hajAra varSa pahelAM potAnA gauravanI kevI vijayeSaNA karI rahyuM hatuM tathA te nagaranA rAjavaMzIonI kIrti ane sattA keTalI prabaLa hatI tenuM Abehuba varNana A navalakathAmAM karavAmAM AvyuM che. pAmuM puchuM. kiMmata rU. 2-0-00 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ chetraNa daravAjA-amadAvAda, nonen nehamayI ane viSayamayI- judA judA svabhAvavALA be yuvatIo eja priyatamane cAhe che ane priyatamane prema saMpAdana karavAne temanI taraphathI je je prayAsa karavAmAM Ave che, te vAMcakane eTalA badhA addabhuta lAge che ke svapnamAM paNa kadi temaNe joyA hoya nahipAku paDuM. kimata rU. 2-0-0. alAuddInane ulya Arya sannArIonA ziyaLanuM rakSaNa karavA mATe te vakhatanA rajapUta rAjAo pitAne kevo Atmabhega ApatA ane Aya mahilAo paNa pitAnA pativratanuM rakSaNa karavA mATe kevAM bhayaMkara duHkha sahana karatI hatI tenuM varNana A navalakathAmAM karavAmAM AvyuM che. cAra cige che. ki. rU. 2. mahA kAThInuM khaDagapatipatnIe ghora aMdhArI u ga . rAtre kAlikA mAtAnuM darzana karavA zamazAnamAM javuM, mazAnamAM kAlikA mAtAnI addabhuta lIlA, mAtAnuM bhayaMkara svarUpa ane smazAnane dekhAva, mAtAnuM kharuM svarUpa oLakhI nahi zakavAthI bhaktiprabhAe karelI mAtAnI niMdA, mAtAe Apelo zApa vagere ghaTanAo ghaNuM ja adbhuta che. mUlya rU. 2-0-0. navadaMpatIne zikhAmaNa sabata, kuTe, vihA ajJAna, vahema, kharAba rane atiga, strIonI Arogya saMbaMdhI aNasamaja, vAMjhIyApaNuM, juvAna vayamAM thatAM aneka bhayaMkara tathA gupta dardo, garbhasaMcAra, prasava ane bALakanI mAvajata saMbaMdhI ajJAnatA vagere kAraNathI dukhI thatAM patipatnIoe A pustaka potAnA nityanA mitra tarIke sAthe rAkhavuM joIe. 50 prakaraNa, 300 pRSTha, pAkuM chuM. mUlya rU. 1-8-0. che. A DiTekaTIva navalakathA eTalI adda zrata che ke vAMcaka tenA pravAhamAM kheMcAtA samajI saze nahi ke pote je banAva vAMce che te kharekhara banAva haze ke jAdune kaI uoga haze? pheTogrAphika citro sAthe pAkuM puThuM mUlya rU. n (bhAga 1-2), phezana Abara * vALI uchuMkhala vecachAriNI abaLA sAthe vivAha karavAnI prANahAra, mahatvAkAMkSA rAkhanAra yuvakanI kevI khAnAkharAbI ane pAyamAlI thAya che, samajI yuvakanuM zuM kartavya che, Adarza jIvana kevuM hovuM joIe vagere aneka sAMsArika ghaTanAo tAdrazya haSTi samakSa ubhI ja heAya evuM varNana AlekhavAmAM AvyuM che. suMdara ci. bane bhAganI kiMmata 2, 3-12-0, atyuttama sAmAjIka navalakathA, ghaNI ja uttama ane hadayadrAvaka che, mulya 2-00 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (8) mahAdeva rAmacaMdra jAgruSTa-mukaselara ane pablIzara. lakti kAusa yAne khUnI kANa ?--kAunTasa lADayujhanI suMdaratA, jaikasa pratinA mAha, niSThuratA ane aMte srIhRdayanI sAhajika kAmaLatA Adi viSathaiAthI paripUrNa, pAkuM puDuM, ki Mmata rU. 2-4-0 dazalAkhanA lA athavA ratnaka kaNa--bhAgyacakranA adbhuta parivartananA pariNAma nirdoSa mANasane paNa keTaluM badhuM duHkha sahana karavuM paDe che, eka abaLA paNa vyAjanI lAlasAthI pramaLA banI kevAM rAmAMca upAve evAM kArasthAnA kare che, dharmInA jaya ane pApIonA parAjaya kevI rIte thAya che, e jANavA mATe A navalakthA avazya vAMce. kiMmata mAtra rU. 2-0. kvati kumArikA--matanA amaladArone paNa bhUlathApa ApI taparyaMta peAtAnuM kevuM caturAIthI rakSaNa kare che, rahasyabhedaka vAla cakkaranA bheda jANvA mATe kevI mahenata uThAve che vagere asaMkhya rasika viSayA che; chatAM kiMmata mAtra 3, 3-00, sundara ane vidyAnaM (AvRtti bIjI) zuddha sneha, viSayavAsanA, Azcaryajanaka kintu sa Mbhavita banAvA vagere vAMcatAM manara Mjana thAya tema che. sura citra. pRSTha lagabhaga 200, kiMmata s. 1-4--. . madhura madhurI muMbAinI AkarSaNIya mAhitInuM digdarzI na athavA muMbainI mAhinI alabelI karI temanAM kAmabANanI vilAsI yuvaka upara kevI rAmabANa asara thAya che vagere rasamaya ane camatkArika banAvAthI bharapUra, cAra su phoTogrAphika citrA, kiMmata rU. 1-9-0. A vArtA ekavAra vAMthavA paMdara lAkhapara pANI lIdhA pachI te purI karyA vinA paDatI muktAnA hajI eka paNa dAkhalA banyA nathI tathA tenI sAthI AvRtti thaI che eja tenuM mahatva batAve che ! pAkuM puDuM rU. 1--4--0 begamamahAla athavA suvikhyAta smaraNamadira A aitihAsika navalakathAnA mAdhuryanuM varNana mAtra zabdothI thAya tema nathI pAThaka pAThikA potAnI dRSTi samakSa jvalaMta akSare bAdazAhanA vilAsakAnana iMdrabhuvana tulya AgrAnA begamamahAlane joI zakaro. sarve punaH zahenazAha jahAMgIra ane nUrajahAnane punaH smA navalakthAmAM peAtAnA bhAga bhajavatAM joi thaze. je begamanI samAdhi kinA kabarapara jagatanA advitIya tAjamahela bAMdhAyA che tenA bhAlyavananA aM bhuta itihAsa ke je hajI sudhI kAI mathamAM prakAzita thayA nathI tenuM bhAlekhana A navalakthAmAM karavAmAM AvyuM che. chatAM mUlya 2. 1-8-00 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ traNa daravAjA amadAvAda, -- ~ ~ ~-~ bhaktANI ke bhAmaTI--AmAM cAlu jamAnAne sAre citAra Ape che emAM eka vaNika gRhasaMsAra, bhaktANIne nAme cAlatA bhAmaTADAeka rasekayA brAhmaNanI laMpaTatA vagere banAva sArA AlekhAyelA che. hAsyAsa paNa sapUra che, chatAM kiM. 1-8-0. 9 DiTekaTInI caturAI ane bahAdurAUK vaDa 5 inI vAto paNa tame aneka vaciI haze; paraMtu A navalakathAmAM DiTekaTIva potanA kAryamAM je caturAi bahAdarAi ane kuzaLatA vApare che, tenI khubI oraja che. mUlya rU. 1-8-0. eka cera evuM sarasa kAma - bhajavI batAve che ke, tenI bahAkarI mATe vAha vAhano pikAra karyA sivAya rahevAtuM nathI. jAsUsa paNa cAranA mAthAne thaIne chevaTa sudhI tenI pAchaLa lAgyo rahe che, ane chevaTe tenA kAtyanA bhedane leDI daIne apUva dakSatA darzAve che. mUlya rU. 2-0-0 agAnA bhAzAha atyaMta manohara dilabhedaka bAkI ane ajAyabI bharelA banAvAtI bharelI A vArtA bagadAdanA khaliphAonA rAjatvane Abehuba citAra karAvanArI che. abaLA banIne moTA moTA vIrapurane paNa kevI rIte kaMpAvI mUke che, zayatAniyatathI bharelI suMdarIo saMsAramAM kevA anartho kare che e khAsa vAMcavA lAyaka che. mUlya rU. 2-0-0 hiMdutvane tyAga karI musalamAna thayelA kALA pahADanAM kukRtya, vrajasuMdarIne bhISaNa pratirodha, sAdhAraNa brAhmaNakanyAmAMthI rAjarANI thai pati kALApahADanI hAme raNabhUmimAM kudI paDavuM, bhU5gALAnI bhayaMkaratA, navAbanAndanI dulArInI durdAnta duSTatA, mukundadevanuM vrajabhAlAmAM Asakta thaI rAjapATa tenA caraNamAM samarpaNa karavuM. Adi aneka satya etihAsika ghaTanAothI bharapUra. A navalakathA pratyeka strI puruSane vAMcavA lAyaka che. mUlya anya aitihAsika, sAmAjika navalakathAo. alAudInano udaya - 2-0 aMganA ke devAMganA ?... 12 aDhAramI sadInuM haratAna 2-0 indukumArI * * 18 adabhuta vikramAditya * 1-0 irAvatI amRta pAlana 20 1 -0 abaLAne kino . AjakAlane hinastAna eraMgajeba bhA. 1ra-3 - 50 auraMgajebano udaya - 0 adhyA ane aMgreja kalaMkti kumArikA , 2-0 adhIrI aranavAja - 2 - kanTaAma 00 * 20 addabhuta cApa * - 1 - kaMgAlanI lA. 120 -2 akabarAja rahaya. maLakumArI - 0 06 bhAga 1-2 0 28 | kamalAvI - * 1-8 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (10) mahAdeva rAmacaMdra jAgRSTa-bukaselara ane pablIzara. 20 * 1-8 2-8 C - kalyANa gulAmI bAjhAra * 1-8 karaNaghelI 2 - gRhamAM 1-2 kaNAkumArI * * 2-8 vAsIrAma koTavAla - kalaMdaranI kaTAra bhA 1-2-3 6-12 ghelI kusuma 1-8 kamanasIba lIlA bhA. 1-2 3-12 asamane khasama *** kAzamIra ane kesarI ... 1-0 cAra yogInI vArtA - kALarAtrinuM khUnI khaMjara 7-8 caMdrakaLA kAmAMdha kAminI , 2-0 jagatane phAsa kRSNalAlanAM kAvatrAM. * 0-12 jamasedanI jehamato - 18 kalakita kAunTasa - 2 jayavijaya kasumAvatI , *** DITekaTIva bahAdura zeraloka khUna ke jadu?... >> hAsa gulazIrInA * * tapasvI rAjakumAra , gaMdhAtA gulAba ... talesama gebI khUna tribhutti *** 1-12 cAMdabIbI che dagAbAja duniyA : 18 .* citeno ghero lisejha ke dIlamara : 2-0 ghelA ghAMcInuM kuTuMba . dukhIyArI ratanaprabhA 0. jagadeva paramAra ane vIramatA ane lakSmI me 1-0 jigara ke digara .. 1-4 dazamana dorAba jagannAthanI mUti 20 naNaMda ke bahena * 0-12 jAna ke jIgara ****** naTavara naragIja nATakAra kAdambarI (sacitra) 2-4 narasiMha mahetA navela kAdambarI saraLa * 1 -8 navalagaMgA , kAminI ane kAMcana - 18 nATaya kathArasa , 0-12 kALAmahelanI rUpasuMdarI 1-8 nIlama ane mANekabhA.1-8 10-0 kizorasiMha bhA 1-2 4-12 nijhAmI vArtAo - kisamatane kahera * 1-8 nUrajahAM kudaratano khela * 1-8 nUrajahAM moTI , 0-12 kudaratane khela bhAga 2 je 2--0 pacIse varSa pUrvenuM kuMdana kusuma bhAga 1 thI 8 8-0 hindustAna kumudasuMdarI - 0-4 parastAne cakama kusudI ane kusuma - 04 pajJanAbha kusuma kaMTaka athavA ramaNI ke pannAlayA rAkSasImavedhaka kathA 1-8 prabhAta kaMcana bhAga 1-2 - 2--8 prabhAtacaMdra khAnadAnI khUnI * 1-8 prabhAvatI gamagIna gulA . 1 parIyana nAITasa -4 gavapharajana athavA ala pArasA putrI prakAsa .. belI nAra, pApI pitA guNasuMdarI : vArane eka pUla * 1-0 garIbanI sAdI - 0--4 pA ke paise paramAnaMda, 2-0 gulajhAra pAca nA gulajhAre strIcatri - puna lagnane pacAttApa 2-0 gulAbasiMha - 2-0 | apAyudha Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com 0-10 Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ padmarakSAkhapara pANI bahAdura bAravaTIyA mAtu yAne sajIvana thayA 808 OM traNa daravAjA Azaka bALavilAsa khedIla ke khevaphA e bahunA berisTaranI bairI manamudrA madhura manahara pAtI mahAtmyatA mahemata ke muzIbata madhu mAvatI ... ... mAhinIca'dra mohabatI aMjAra rAjanaitika SaDayaMtra ... mamatAsa rasAyaka rasika dra rAjyanA pu ... 100 bhadraMbhadre bhramaNaya dra bhadroLA bhadrapUranI bhadrAmAM... bhayakaM nyAya bhAi bena mAyAne camatkAra1--8 bhAgyadevInI bhayaMkaratA... 1-4 bhAgyacakranA mahAma. bhAgyahIta kusuma mana ane navanItaLA 1~~ 1 8 1-0 ... ... ... ... ... ... ... ... mAta musApharI mAnasiMha abhesiMha... mAlA ane mudrikA mAzukana izArA ... mIrAMbAi mIlanuM amUlya maNi... tA mukula mata mAyAne khagAra mudrA ane kuna mevADanI sadhyA ... ... ... 938 ... ... ... ... ... ... 14 ... 814 OM OM OM 18 1-0 - ... V10 3 1 1-0 L 2. 1-8 a13 1 -4 1-0 1-6 7=4 t ===; -- 2-3 --- mArga bharyakara sasAyAtrA 2-8 1 -- 3-3 -0 -- ... 14 raNadhelA rajapUtA bhAga-2 38 ratnalo raghurUti 4 1 1 2-p 1 1 1 ! ! ! - -amadAvAda. (11) rAjasthAnanI rANI caMdA 1~~~ rAdhArANI ... ... rAmezvara ane pAva tI sevAsanI kathA . rAmezrvAsanI kathA bhA 2 ne 1-0 RSinI AgAhI athavA rajaputAnAnI lakSmI latA ane lalitA bhA. 1-2-3-4 .*** 01. tAkumArI lAvilAsa vipina vimaLa ... ... laMDana 2hasya laMDana rAjya rahasya ... vanavAIi vaLamAM kamaLa... vanalIlA ... 8 ... ... vAsavadattA ... ... vikramanI vIsamI sadI vikramarAjAnA sabhrama... vidyAsAgara ... ... .. 880 ... ... ... ... 800 ... ... ... 800 ... ... ... 800 viyeAginI vidhavA ... - ... vilAyatI vilAsamAM phezanakhAI khalAsa vilAsuMdarI ane adbhuta jAdunA pala gabhA.1thI8 3-4 vidhi vArtAo 016 vibheda ... a 0.11 0-11 ... 20 viSalatA viSayAdevI thAne OM nApyAlA 1-0 vINA athavA vitADa -4 rAyatAna san snehamAM saMkaTa sapalanI sunA yAne bharama nA puSkA saMtapta zayatAna bhA.1-2 3 5--4 svargamAM zayatAna sarasvatI 1. " ... 14 =4 600 690 ... sadupaye ga salIma ane mahetAsA rasanA suMdarI svacchaMdI sro ... sAta khata 0=2 210 ... 1-0 . == 40 -. 1-0 1-4 . 1-4 ~~ 14 0-12 40 19 -13 19 0-11 0-11 ... sarAja suMdarI sarojinA athavA keLa gInA 1-0 1. 0-23 016 **. 3. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jhAMsInI rANI - 6 --- A (12) mahAdeva rAmacaMdra jAguSTa-bukaselara ane pablIzara. mamaraaaaaaaaarrrrr sAhasika aMgreja e 0-6 1 jAlima jamAna sAkSara ane tenI strI 0-8 sitArane zokha tathA jAtikaH * = suravAlA * * - TIpu sulatAna * *** sItamagara * * 20 tarUNa tapasvanI bhA. 1-2 1-14 sIpAI baccAnI sajanI 18 tArA suMdarI * * 2-4 suguNa suMdarI * * 1-4 tejapubhA * * 1-12 sudhAhAsinI . 1-4 tejasvI tAra.. * 1-0 sudharatI saMgItA - 1-4 dIlIpara hallo saMsAra ke narakAgAra , 1-4 devI caidharANI... * suMdaramaNI nAnI resilI vArtA -2 nAdarano uradamAma * suMdara bena-athavA paisAdAranI surajahAMna - 0-12 putrI kevI bhANI? 0-12 naMdanavanane nAsa - 2-0 saMdara rasika 5 0 0-4 pavinI * * * 2-0 maNI ane enA 0 0-4 parAkramanI patAkA , 2-7 saMsAra saMgrAma bhA. 1-2 30 pratApI paTaranuM caritra 1-4 suratI lAla * 1-0 plAsInuM yuddha - 2-0 sRSTi sandarya pANIpatanuM yuddha ja 2-0 sAbhAgya suMdarI. * pRthurAja cahuANa - 10 sonAraNa * *** 18 pizAca maMli bhAga 1-2 4-0 saMsAra * * * 1-- pizAcanI ke premadA: 18 saMsAra zasta ane sudhA 1-0 purAtana halI * 20 saMsAra mA mATe? samAja (ramezacaMdra kRta) 1-0 pezvAInI paDatIne prastAva 2-0 hakadAra haka... * 1-0 bahAra kahe che... ... 1-8 A moTA . 20 bAge dilakhuza... .. 1-4 hasInA .. * * - mAge zayatAna , 2 -0 hAjIbAbAnAM sAhasa karmona-4 bAjIrAva bALa vayanAM karyAM hara vAgyAM 1-4 begamamahAla * * 1-8 herAphTAra 10. begama sAheba - - 2-0, janAnakhAnAnI bIbIe 1-0 | bhavAnIne bhega bhA. 1-2 3-0 -0 tAru ka-paradeza vI. pI. jaI zakatAM nahi hovAthI pustakanI kismata manIorDarathI mokalavI. A sivAya gujarAtI bhASAnAM tamAma pustake amArI lagabhaga pacAsa varSathI jANItI thaelI dukAnethI maLI zakaze. sarve prakArane patravyavahAra karavAnuM ziranAmuM: mahAdeva rAmacaMka jAguTe. bukaselara ane pablIzara. traNa daravAja-amadAvAda, dhI gujarAta prinTIMga presamAM zA. semAlAla maMgaLadAse chApyuM, pAMcakavA amadAvAda Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhIkhA kalyANajInI kaMpanI mu-mahura-davAo. IMca AinTamenTa-khasa, khujalI, vagere mATe khAsa malama, khATalI 1 rU. 0-4-0. heraDAI-sapheda khAla kALA karavAnA kalapa. khA. 1 nA rU. 1-8-0 vALAnI davA A davA lagAvavAthI vALeA AkhA bahAra nIkaLA Ave che. khA. 1 rU. 0-8-0, pepasIna vAina--khArAka pAcana karI sArI bhukha lagADe che. mA. 1 rU. 1-4-0. AiDropaza-AMkhanA kAi paNa jAtanA roga upara bahu sAre| kAyadA kare che. khA, 1 nA rU. 0-12-0. plega einTamenTa-pleganI gAMTha temaja vadharAvaLa mATe eka sarakhI rIte upayeAgI malama. A. 1 rU. 0-8-0. khareAlanI gAMTha mATe khAsa akasIra kemIkala phuDa-peTamAM thatI ilAja. mA. 1 rU 1-0-0, gAlDa TonIka posa-zaktine akhuTa khajAnA. bA. 1 rU 1~~. nayanAmRta-makhAne mATe uttama sumeA. bA. 1 rU. 0-4-0, 0-8-0, 1-0-0, 2-0-0, damanI gALIe-game tevA jInA damane mATe rAmabANu ilAja. nAnI khATalI rU. 1-0-0, meATI mATalI rU. 2-0-0. kAnanI DhavA-kAnamAM paDatI chAlI, melanA bharAveA temaja kAnamAMthI cakA nIkaLavA vagere mATe khAtrI lAyaka IlAja, bA, 1 rU 0-6-0. blaDa pyurIphAyara-leAhInA sudhArA mATe eka avAje vakhaNAyela davA. bA. 1 rU. 2-0-0. khATalInI kImata uparAMta pekIMga pesTeja jUduM samajavAnuM. bahAragAma mAla vI. pI. thI mekalavAmAM Ave che. maMgAvanAre gAma nAma ThekANuM vagere ceAkhkhA zabdomAM lakhavAM. amAre tyAM DAkatarAnA prIzakrIpazane ghaNI saMbhALathI batAvI ApavAmAM Ave che. vizeSa khulAsA tathA vigata mATe prAisa lIsTa maMgAve. ArDara ApatI veLAe A bukanuM nAma jaNAvaze. bhIkhA kalyANajInI kaM jathAbaMdha tathA chuTaka davAnA vepArI, mAhArakaTa, gaNezavADI, muMbai, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAtI vAMcakone khAsa lAbha! inAmI pustakAlaya. eka sAthe rUpiyA dazanAM pustake maMgAvanArane rU 2-8-0 nAM bheTa tarIke tadana maphata maLaze. - - - - - - - - - - - - - - o lokapriya navalakathA adUbhuta rasathI paripurNa raNaghelA rajapUta. ja navalakathA julamI jAlima ane bhAga 1-2 (sacitra) !! dhajatI dharA 2.1-12-0 lekhaka-vajalAla je. Thakkara A navalakathAnI uttamatA mATe || adbhuta sAMsArika navalakathA roM jamAnA 31-12-0. eTaluM ja lakhavuM basa che ke mAtra eka ja varSamAM enI bIjI AvRtti | navIna navalakathAo thaI che. bane bhAganuM mUlya rU. 38 || rA0 nArAyaNa vasanajI harakata bheda bharamavALI saciva ! || AjakAlanuM hindustAna ... | bhAga 1-2-3... .. 5- 0 navalakathA | bhayaMkara bhadra.. ... ... 2- 0 kALarAtrinuM khunI mArI bhayaMkara saMsArayAtrA... 2- 8 rA0 vrajalAla jAdavajI ThakkarakRta khaMjara bhAga 1-2 || kaMgAla kerI bhAga 1-2 . 3-12 ] lekhaka-sayendraprasAda hatA ! dagAbAja duniyA ... 1- 8 | mRgacanI bhAga 1-4 . 6- 0 mAtra be varSamAM A camatkArika | * || marabhUminI maeNhinI ... 1- 4 navalakathAnI trIjI AvRtti thaI che.! aMganA ke devAMganA? ... 1-12 bane bhAganuM mUlya rU. 4-0-0 | rAya cunIlAla vardhamAnatA sAmAjika savAra navalakathA latA lalitA bhAga 1-4 .. 4- 0 "pizAca-maMdira bhA.1-2... 4- 0 madhumAlA athavA . anya graMthakArakatanavalakathAo vIsamI sadInuM vizvadarzana murAdevI bhAga 1 thI 3... 5- 0 kizorasiMha bhAga 1-2 ... 4- 8 A navalakathA suvikhyAta guja bhavAnIno bhaMga bhAga 1-2 3- 0 rAtI navalakathAkAra vrajalAla Thakkare saMsAra saMgrAma bhAga 1-2 3- 0 lakhelI hoI ghaNI bodhaka tathA rasika saMtasa zayatAna bhAga 1 thI 3 5- 4 che. traNa suMdara citra mUlya rU. 1-8 kalaMdaranI kaTAra bhAga 1 thI 3 6-12 taruNa tapasvinI bhAga 1-2 3- 8 rasika navalakathA kamanasIba lIlA bhAga 1-2 3-12 cuDelanA camatkAra !! daza lAkhane do... ... ra- 0 A navalakathA eTalA badhA bheda- alAuddInane udaya... ... mahAkALInuM khagna .. . 2- 0 bharamethI bharapUra che ke eka vakhata I kalaMkita kumArIkA ... .. 2- 0 hAthamAM lIdhA pachI paDatI mUkavAnuM mana || kusumakAna ... ... ... 1-12 thaze nahi. saciva, mUlya rU. 2-0-0 padmalatA .... ... 1-12 = = = = AphrikA vI. pI. jatAM nahi hovAthI agAuthI joItAM pustakonI kIMmata manIorDarathI ekalavI. saghaLA patravyavahAranuM ziranAmuM - kacarAbhAi vanamALI paTela, moTI umAma-amadAvAda Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ be amUlya ratna. eka hAthe baMdhAya che ane bIjuM khIsAmAM rakhAya che. ghaDIyALa vAparavAne kharoja zekha hoya ane te purAja kare haiyA te sIlInara peTaMTa "rIsTa" veca kharIde. ke A ghaDIyALe citramAM batAvyA pramANe eka rUpIyA jeTalAM nAhAnAM, be rUpIyAbhAra vajanamAM, megarAnI cAvI kAMTA pheravavAnI ThesIvALAM, nAjuka, phalAta, ane majabuta sAcA kAmanA romana, ane arebI DAyelanA chellAmAM | chellI zodha pramANe banAvelAM che. eka vakhata cAvI ApavAthI 36 kalAka barAbara cAle che. bIlakula slo phAsTa jatAM nathI, tenI cAra varasanI geraMTI sAthe hAthe bAMdhavAne paTe, jaramana che, lAkITa, kathaLI, ane peTI sAthe kamata. jaramana rUpAnA ... rU. 5-8-0 | nAkare rUpAnA .. rU. 6-8-0 kenasI jaramana pAnA rU. 6-0-0 | phenasI nakkara rUpAnA. rU. 7-0-0 bAjumAM phIkasa kaDIvAlAnA rU. 01 vadhAre sAruM sastu, zebhAyamAna, majabuta, ane TakAu keAI paNa jAtanA bhArI kIMmatanA ghaDIyALane Takkara mAre tevuM umadA ghaDIyALa joItuM hoya te peTa lIvara "mAstara vaca" maMgAve. A ghaDIyALe opana phesa meTala keza, megarAnI cAvI, Dabala jADe sIdhe kAca, majAgarAMvALAM DhAMkaNamAM lAla hIrAothI maDhelAM, majabuta sAcA kAmanA, romana ane abbI DAyanAM chellAmAM chellI zodha pramANe banAvelAM che. eka vakhata cAvI ApavAthI 36 kalAka cAle che. bIlakula oN phAsTa jatuM nathI. tenI traNa varasanI geraMTI maLe che. kAca kamAna ane DabI sAthe ne. 1 rU. 4-8-0 ! naM. 3 rU. 5-8-0 phula gula naM. 2 rU. 5-0-0 naM. 4 rU. 6-0-0 kula vela gIlITa masIna. vI. pI. posTeja rU. 0-6-0 vadhAre. relave kAmadAra, milamajIre, skula vidhArthIo, mAstare, ane TuMkA pagAranA nekara vigerene eka AzIrvAda samAna che. te sIvAya dareka jAtanAM nAnAM moTAM ghaDIyALa maLe che. keTalAka maMgAve. A ghaDIyALe vITajharalAMDanAM kArakhAnAmAMthI DAyarekaTa leTabaMdhe maMgAvavAmAM Ave che ane amArI eklAnI dukAne maLe che tethI ja sastAM vecAya che ane gharAkone manapasaMda mAla maLe che. saMkhyAbaMdha sarTIphIkeTe maLelAM che je jevAthI khAtrI thaze. tA. ka-pasaMda nahI paDe te pAchuM rAkhazuM. rU. 0-0-6 TIkITa mokalanArane prAisa lIsTa malIzuM. dhI sevIMga veca kaMpanI ane mAstara veca DIpe, bhulezvara muMbaI-naM0 2 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #193 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gA nA rA o vAparA impirIyala vhAiza impruvIMga pIlsa. << atizaya khAlavAthI, ati bhASaNa karavAthI, mATethI bAlavAthI, temaja zarIranA khIjA vikArAne lIdhe mANasAnA kaMThe besI jAya che athavA puSkaLa gAvAthI phATI jAya che; kheAlavAnI icchA chatAM kheAlAtuM nathI. AvI vakhate amArI inspirIyala vhAiza impruvIMga pIlsa" lIdhAthI ekaja divasamAM avAja khule che. vaLI A gALIne rasa cusyA pachI gAvAnuM athavA khAlavAnuM cAlu rAkhavA chatAM rAga bagaDatA nathI. kaMThe kAcala jevA surasika, madhura ane karNapriya thAya che, temaja khelanArane ane sAMbhaLanArane harSe utpanna thAya che. pathya pALavI paDatI nathI, paNa bIDI na pIvAmAM Ave teA jaladIthI bahu phAyado mAlama paDe che. lagna vakhate, jJAtinA jamaNu vakhate, dArUkhAnAnI dhuNIne lIdhe, temaja rastAnI dhuLane lIdhe mANasAne kaMThe besI jAya che tyAre " inspirIyala hAiza igjhIMga pIlsane rasa cusavAthI ghaNeAja phAyade thAya che. kIMmata ATha AnA. bahAra gAmavALAe daza AnAnI peAsTa TIkITa meAkalavI. cAhevALA bhagata bradharsa, kALakAdevI naM0 193-muMbaI. **** *************************** " kI Tu heltha-AreAgyanI kuMcI." A pustaka rAkhanAra mAtra khAra davAthI sarva jAtanAM daraDha sArAM karI zake che. A davAo rAkhI peAtAnAja gAmamAM prekTIsa karavAthI dara mAse rU 500 pacAsa prApta karI zakAya che, prakaraNa 40 pRSTha 20. kimata peAlTeja sAthe rU. 1-4-0. AyekemIka davA 3+6+12+30+200+400 sudhI maLaze, eka auMsanI ekSa rU.12-8 hai Asa 7-0-0. hAmIyA pethIka trIza davAnI kheAkSa 1DrAma. 8-8-0 2 DrAma. 13-12-0 kAlerA, DrIvara, maraDA, jhADA, bekSa 1 DrAma 4-8-0, 2 DrAma 8-000. hAmIyApethIka hIMdI pustaka, rU 1-4. pRSTha 370 gujarAtI. 1-4. .. maLavAnuM ThekANuM-DA. sI. jI. gAMdhI. hAmIyApethIka kArmasI-amadAvAda-mAMDavI sTrITa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #194 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com jasamAinanA reDajemaikA, * jemakA, gamA UMcA mAdAnana AyoDa sArasA palA khaMDatrI kharAbalohIne sucArI Dogsa peTamAM sArasA parelA zArIratiromI banAveche tAja kIMmata213sIsInA 4) phAyado isIsInArU.8 posTajamApha jaDAvA lAmache sArasA para lA. AjI lAhI sudhAranArI sarvottama davA tarIke prajAmAM te suprasiddha che. dhaNAM keLavAyelAM kuTuMeAmAM tenA meATA pramANamAM cAlu vaparAza thayAM kare che. prameha, cAMdI, visphoTaka, koDha, khasa, lukhasa, darAja, kharajavAM, gaDagumaDa, cAmaDImAM cIrA paDavA vigere daradI kharAba leAhIthIja thAya che. jasamAinanA A sArasAparelA A daradeAmAM ghaNAja akasIra che. khIjA kAi paNa sArasAparelA vAparatA pahelAM A jasamAinanA sArasAparelAnI jarUra ajamAyeza lejo. ethI tame zarIre vhelA nirAgI banaze ane paise khuvAra thatA paNa bacazeA. kIMmata 1 zIzIne rU. 15, traNa zIzInA rU. 4aa, tathA 6 zIzInA rU. 8) pesTeja mApha maLavAnuM ThekANuM--"amRtamanu" AphIsa-naDIAda. deza-gujarAta. cArUtaranuM " amRbindu kAlerA, tAva, khAMsI, dama, saLekhama, jhADA, saMgrahaNI, maraDA, cuMka, ulTI, chAtI-kamara-mAthAmAM ke zarIranA game te bhAgamAM thatA dukhAvA, saMdhIvA, saradI, ajIrNa, zarIra uparanA saiAjA, saNakA, dAMta ke dADhamAM kaLatara vigere aneka daradamAM dhaNuMja akasIra che. vIMchInA DaMkha upara kharekharI jAduI davA che. kIMmata rU. 1aaaa, traNa zIzInA rU. 4aa, tathA 6 zIzInA rU. 8). peAlTeja mA. amRtabindu ophIsa-naDIAda. e amRta biMdu phIsa naDiyAda guja rAta "" Page #195 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAmadAra vAisaroya sAheba bahAduranA onarebala sarajyana janarala marahuma sara lyukIsa pAraDI ke. sI. esa. AI. ema. DI. DIrekTara janarala ek meDIkala saravIsavAlA pramukha hatA te spezIyala reDa krosa vAra hAspITala ke jemAM mejara enarebala sara epha sTerTa sI. AI. I, kalakatA tathA mejara e, I.vAlTara AI. ema. esa. jevA meTA nAmAMkita sarakArI DAkaTaro ane aMgreja amaladArA vyavasthApaka che te hAspITalamAM, rAjA mahArAjAemAM, navAbe, nAmadAra sarakAranA dhArA sabhAnA enarekhala membare, sezansa jajo, karnaleA, mejarA, kepaTanA, DepyuTI DIrekTara janarala opha posTa ophIsa, nAmadAra InDIyA sarakAranA keAmarsa ane inDasTrIyala DIpArTamenTanA AsIsTaMTa, sarakArI sIvIlayana ophIsarA, peAlITIkala ejanTa, yurepIyana sIvIla sarajyanA, lephTenanTa AI. ema. esa., ema. DI nI DIgrI dharAvanArA meTA DAkaTarA tathA dezI ane yureApIyana amaladArA ane grahasthAmAM bAdazAhIyAkutI nAmanI jaga jAhera davA bahu vaparAya che. bAdazAhI yAkutI. game ta kAraNathI gumAvelI tAkAta pAchI lAve che. purUSAtana kAyama rAkhe che. A rAjavaMzI yAkutI vIrya vIkAranA tamAma vyAdhI maTADe che ane vIrya ghaTTa banAvI kharUM purUSAtana Ape che. kharI maradAI ApanAra ane nabaLA mANusane paNa jIvAnanI mAphka jorAvara banAvanAra A davAnA lAbha levA amArI khAsa bhalAmaNa che. A davA vAparavAmAM koI paNa jAtanI parejInI jarUra nathI. 40 geALInI DamI ekanA rUA. daza. DAkaTara kAlIdAsa meAtIrAma- rAjakoTa-kAThIyAvADa. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #196 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prAcIna tiSazAstranA atyuttama graMtha AraMbhasiDi, dinazuddhi ane lagnazuddhi. *(gujarAtI bhASAnuvAda). A granthamAM mULa zloka sAthe savistara ane saraLa artha karyA che. te uparAMta mULakAranA vacanane sudaDha karavA mATe aneka grantho tathA granyakAranAM vacananI sAkSI ApI che. keTaleka sthaLe viSaye spaSTa samajAvavA mATe yaMtro paNa ApelAM che. ekaMdara A AkhA granthamAM lagabhaga sItera cA ane canthakArenAM vacana ApyAM che tathA ekTara 600 viSayone sthAna ApavAmAM AvyuM che. A uparathI vAMcakavRndane spaSTa samajAze ke TIkAkArane tiSanA viSayamAM keTalA granthanuM ane kevuM asAdhAraNa jJAna hatuM. A ekaja cantha sAghata upasthita hoya te te vartamAna samayamAM ucca vidvAnanI paMktimAM gaNAya e nirvivAda che. A amUlya granthane ucA enTIka pepara para chapAvI suMdara bAInDIMgathI alaMkRta karela che. kiMmata rU. 10-0-00 rU. A. pA. sAmudrika zAstra tathA svama vicAra . * * * 1-4 -0 zakunazAstra ghaNA vistArathI . * * 0-12-0. svaradaya jJAna gadya tathA padyamAM " - - - - - bALake mATe upayogI purata ke. pitAne putra pratye upadeza ... . vidhAthI badhu kiMvA cAritra sudhAraNa saMbaMdhI zikSaNa - 0-2 -0 vyAkaraNanA uttama graMtho. prAkRta yA mAgadhI vyAkaraNa-DhuMDhikA TIkA sAthe... ... ... 3-8 -0 sArasvata vyAkaraNa traNe vRttiyukta * * * 1. 2-0 -0. jaina graMthe. jana saMpradAya zikSA-hiMdI . * 3-12-0 jenakathA ratnakeSa-bhAga 1-2-4-6-7-8 ... ... ... 18-4 -0 upara sivAya dareka jAtanAM pustake, nevela, kArDa, kaMkotrI vagere maLe che. lakhe - bhImasiMha mANeka, pustaka prasiddha karanAra tathA vecanAra, zAkagalI mAMDavI-muMbaI 0-3 - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #197 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhInI.. vanaspatIAmAthI *hanA . nA suMghavAthI jhAmaranA saNakA, AdhAzIzI, pInasa, zaradI ke garamIthI dukhatuM mastaka, nAkanA choDa, dAtanuM kaLatara ekaMdare kaMThathI rajIsTara mastaka sudhInA thatAM dado tara 'taja maTADe che. kIMmata zIzI 1nA cha AnA. vajananA rU. 3. suvAsIta tabakanI geLIo-peTane apa, vAyuno geLa, dama, khAMsI upara akasIra ilAja che. kIMmata pekeTa 480 gaLInAne rU. 1,DajananA rU.10. trivedInA TekamAM banatI eDInarI-chIkaNInA DabAnA eka ratalanA bhAva-sAdI mAMgalerI, rU. 5). sugaMdhI madrAsI, rU. 5). kasturInI lAla, rU. 3. sAdI madrAsI, rU. 2. kALI gulAbanI, rU. 2. lAla gulAbanI, 3. 1che. pILI kevaDAnI, rU. 1. kALI dhuTelI, rU. 1. pILI daLelI, rU. 1) tathA khAvAne suvAsIta tambAkune dANe ratala 1 nA rU. 5) thI 2 thI 15 sudhIno darekanuM poTeja juduM. vIpI. maMgAvanAre pesTeja kharca paheluM mekalethI oraDara upara dhyAna apAze. vadhAre mAhitI patrathI pUchavI. ThekANuM:e. ena. trivedI bradharsa chIkaNIvALA, amadAvAda. phuTe nahi evI cImanIo. dAvaDAnI peTaMTa abarakhanI cImanI e TakavAmAM ghaNI majabuta che. pANuM, havA ke battI game teTalI vadhI jAya chatAM phATatI ke TuTatI nathI. A abarakhanI cImanI vAparavAthI paisAne ghaNe bacAva thAya che. AkhA InDIAmAM mazahura che. prAisa lIsTa eka AnAnI TIkITa mekalI maMgAve. bharapura kamIzana vepArIne ApavAmAM Ave che. bAra varasathI A cImanIo cAlu che. mammAdevInAM phuvArA sAme, odhA kuberanA mALAmAM piSTa naM. 3-muMbaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #198 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ge shedoa | tek ge - 8 0 VOX VV 0 0 0 ena. ema. rIpAThI enDa kaMpanI bukaselara-kAlabAdevI reDa-muMbaI cuMTI kADhelAM upayogI pustako . A. 3. A. sarasvatIcaMdra bhAga 1,2,3,4 9- 8 ekaTa... ... . *** 6- 0 maMdArikA (sacitra) ... 3- 8 gujarAtI erebIyana nAITasa - 8 bahurUpI bajAra bhAga 1 thI 6... - 8 vAhimakI rAma ... .. nIlama mANeka bhAga 1 thI 8 10-0 kathA sarita sAkara yusa1-2 madhurI bhAga 1-2 (sacitra prekaTIkala e ne mI. navalakathA) - 3- 8 cAra kRta) * * * vedakavijJAna cakravolyusa 1-2 15- 7 graha gaNita ... ... 1- 0 zArIra ane vaidakazAstra ... 10-0 tejaprabhA (navala kathA) 1-12 kAyadAne zikSaka . .* 8- 0 karaNaghele . ., 2- 0 TeDa rAjasthAna ... ... 10- 0 rajanIkAMta ... ... jAta mahenata (smAilasa kRta navI jIMdagI ... .. ** selpha helpanuM bhASAMtara). 4- 0 ghelA ghAMcInuM kuTuMba ... ... gujarAta sarva saMgraha ... 2- 0 IglaMDano itihAsa ... .. pativratA satIo (sacitra) 3- 7 vanaspatizAstra.. ... ... 10- 8 jhAMsInI rANI 2- 0 caraka saMhitA volyuma paheluM 5- 0 gujarAtanI junI vArtA, ... 2- 0 ,, , velyuma bIjuM (chapAya che.) sTenDaDa iglIza gujarAtI dhanavAna... *** .. .. 5- 0 DIlanerI * * * 20- 0 bArIsTaranI bairI ... ... 2- 8 bharUcAkRta mIla ejana, zAMtipriyA (sacitra navalakathA) 2- 8 beilara ane gIarIMga ... 11-0, nirajanI athavA varaghelI elacIdANAkRta mIkenIkala vanitA .* * * enajInIyarane madadagAra .. 7- 0 kusuma kalA (vela) ... kamarzIyala kelenDara yAne hIMdI anaMga viSa(sacitra navalakathA) vahepArI paMcAMga ... ... 2- 8 mAnavazAstra athavA mastaka muMbaImAM cAlatA kAcA pAkA vidyA ane mukha sAmudrika zAstra telanA hIsAbanI paDI 2-0 prekaTIkala sAikolAja (hemI. baso varSanuM paMcAMga ... ArakRta) ... ** * vyAjanI jaMtrI ... ... 3- 0 tulasI kRta rAmAyaNa muLa tathA konezana myujhIka gAIDa :- 1- 8 gujarAtI bhASAMtara * * pokeTa gujarAtI iglIza DIkSanerI 2- 0 mukhalakSaNa zAstra che. * pokeTa iglIza gujarAtI DIkSanerI 2- 0 hAjI bAbAnAM sAhasa karyo..... henDI gujarAtI iglIza DIklerI 3- 8 nirdoSa hemakalA (sacitra navavahune zIkhAmaNa ... ... 1- 0 lakathA). ... ... ... pharAjha mAhAla yAne dolata bahAdurakalo ane anAtha tArA 1- 4 (bahuja rasadAyaka navalakathA) bahAdura ane pramAda suMdarI (kartA jarabAI edalajI paTela) 2-0 kavitA praveza ... .. *** khubasurata makkAra ... ... 2- 0 kAvya mAdhuryo. * *** leDa bekananA nibaMdhe ... 1- 8 strIonI mahattA . ... dIlhInI sulatAnA rajIyAbegama 1- 8 kAvya dehana bhAga 1,2,3,6,7,8 16- 8 navalAMga (sacitra) .. 3- 7 dayArAmakRta kAvya maNipRthurAja cauhANa caMdabaradAI 2- 0 mAlA 1-2... ... ... 2-12 gujarAtI sIvIla presIjara keDa 7- 8 maNI ane mehana athavA gujarAtI TrAnsaphara opha propaTa bhAgyahIna bhAI bahena . 2- 0 ena. ema. trIpAThI enDa kaMpanI bukaselasa-kAlabAdevI reDa-muMbaI. hmh b ovvvvv o voo So V X Y OVVV hm mmmmmm Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #199 -------------------------------------------------------------------------- ________________ svarAjyanI cAvI. svarAjya meLavavA jyAre prayatna cAlu che tyAre potAnA dezamAM banelo mAla vAparavAnI pratijJA . pachI juo ! ke svarAjya maLatAM zuM vilaMba thAya che ! sAlemAmada padamazInI kuMDa, galAsavera ane bArasepa, yaleTasepanA jathAbaMdha vepArI naMbara 109, cakalA sITa, muMbaI -mAleke - dhI padamazI glAsa 3 dhI padamazI sepa menyuphekacarIMga ku. { menyuphekacarIMga ku. amArA upalA kArakhAnAmAM dareka amArA upalA kArakhAnAmAM dareka jAtanI cImanIo, gale ane bIje ( jAtanA lAla ane pILA bArasepa tathA galAsaverane mAla oraDara mujaba banAvIne nahAvAne sAbu banAvavAmAM Ave che, ApavAmAM Ave che. ? ane te gharagatu vaparAza mATe ghaNe yunIsIpAlITI tathA rene lagatI ( uttama che. eka vakhata mAla maMgAvI cImanIo, galabo moTA jaththAmAM vAparI levAnI bhalAmaNa karavAmAM taiyAra maLI zakaze. { Ave che. bahAragAmanAM grAhake upara khAsa dhyAna ApavAmAM Ave che. amAre tyAM banatA sAbumAM khAra phuTato nathI. amArA tyAMnA bhAvanA kaphAyata paNa viSe tathA mAlanI sarasAI mATe eka vakhata mAla maMgAvI khAtrI karavI. mAla vI. pI.thI maMgAvanAre sAbunI ochAmAM ochI mAsIka seMkaDe pacIsa TakA DIjITa. pacIsa peTIo upADanArane mokalavA || ejansI ApavAmAM Avaze. amAre tyAM mAla keleTImAM vAparavAmAM ane TakAupaNAmAM sAro bane, e mATe puratI khaMta, ane kALajI rAkhavAmAM Ave che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #200 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - . ' strI o nuM va La tva. strIone viMdhyatvathI mukta karanAra tarIke vaidya 5vatI zAinI abalAsaMrakSaka pIsa lagabhaga cALIza virSanA vakI anubhavathI va5rAI hajAre, ane lAkhe daradIo para phatehamaMda nIvaDyA pachI jAheramAM mUkAI seMkaDo nirAza bALAone vaMdhyatvathI mukta karI bALakanI mAtA thavA bhAgyazALI karI che. pIsa naM. 2-(ArtavaSanivAraNa guTikA) e mAsIka RtuzrAvanA dardo jevAM ke pratyeka mahIne mAsIka zrAvanuM sApha nahi AvavuM, peTa, peDhu ane kamparane du:khAva mAsIka AvavAne TAIme tI zULa vagere nAbuda karI mAsIka sApha ane niyamita lAvI garbhAzayane garbha dhAraNAgyA kare che. pIsa tathA segaTI maLI rU. 3. pIsa naM. -strIone bhayaMkara vahetA lohInA jharAne baMdha kare che. - kImata rU. 3, pIlsa naM. 3-veta ane pILA pradara rogane jaDamULathI nAbuda kare che. kIMmata rU. 3. vagha pArvatIbAI muratavALA kAlabAdevI-muMbaI .' . da AMIN'S EUCALYPTUS OIL. amInanuM cukelIsa oila. InphaluenjhA, hAMkaNa, khAMsI, gucane ThAse, gaLAne sojo, junI khAMsI, saMdhivA, vAMsAnI kaLatara, nesa kheMcAva, zaradI, kapha, lacaka ityAdine salAmatI bharela ane rAmabANa upAya. bahAranA tathA aMdaranA upaga baMnene mATe akasIra. bATalI ekanI kIMmata rU - 6-0 Dajhana bATalInA rU 3-12-0 dareka ThekANe ero joIe che. udAra kamIzana ApavAmAM Avaze. vadhu vigata ane taphasIlana pAniyAM nIcale ThekANethI maLazeHTHE BOMBAY STORES, Hampan Katta-MANGALORE. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #201 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kArDa vIjhITa sAijI * kImata mAtra rU. 15) phoTogrApha pADavAnA chupA kemerA. A kemerAthI nAnuM baccuM paNa sahelAithI phATA utArI zake che. uDatuM pakSI, deADatI relve, daza, vIza, paccIsa, pacAsa mANasanA grupa vIgere tamAma jAtanA phoTogrApha utArI zakAya che. phATAgrApha utAravAnuM kAma hame darekane potAne ghera beThAMja zIkhavI zakIe chIe. kemerA ledhara kesa sAthe cha DArka slAiDa, enyuM phAinDara lensa, pleTa rIkerTIMga; saTara DAyA phrAma sahIta kIMmata rU. 15) paMdara sTeja kharca. rU. 1-2-0 vagara IjAe vALa kADhavA mATe bAdazAhI sAbu. bAdazAhI sAthu saphrAithI vALa dura karavA mATeja che. bAdazAhI sAmu--cAmaDIneA asalI raMga rAkhe che. kALI paDatI nathI. bAdazAhI sAdhyu--hIMdusthAnamAM hajAro dukAneApara maLe che. bAdazAhI sAbu-vAparanArAo saMpUrNa saMtASa pAmyA che. bAdazAhI sAbu-cAmaDInAM tamAma darda nAbuda kare che. bAdazAhI sAbu--hara hapate vAparavAthI nukazAna thatuMja nathI. bAdazAhI sAjI--gupta bhAganA vALa sArI rIte kADhe che bAdazAhI sAmu--traNa sASunA kheAkasa ekanA rU. 1 pA. cAra AnA. hIMdusthAnamAM jage jage vecavA mATe ejanTo joie che. sAla eTa-sI. sI. mahAjana enDa kuAM, muLajI jeThA mArakITa sAme--zekha memaNu sTrITa,----muMbaI. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #202 -------------------------------------------------------------------------- ________________ skarTAra ARARARORWRORI buDhAM, azakta ane jIvAneAnI churI kuTevAnA upAya. ajJAna avasthAmAM ati saMga hastadoSa aghaTIta vartaNukA ane nAma rAmAMthI zakatI gumAvI beThelAe mATe khAtrITTAcUka ilAja lagADavAnI davA. A jI teM drI ya tI lAI A devA gupata bhAganI nabaLI paDelI kamajora nase upara lagADavAthI masalI bruseA utpanna thaI puratI maradAI Ave che. jIteMdrIyatIlA zIzInI kIMmata rU. 3 zatI mATe--yAkutInI goLIo. svAvasthA ane kAI paNa rastethI jatI dhAtu baMdha karI manajIta thaI TakAva thAya che. geALInI khATalInI kIMmata rU. 2 vIgata sAthe. maLavAnuM ThekANuM:-~~ rAjavaidya hIrajI jIvarAmanuM davAkhAnuM, The. nAgadeva straDha rAmajI maMdIranI joDamAM mAMDavI pAchu-muMbai yuyyyyyyyyyyyUVUVVI Hy' 'lh' zamInA divya dekhAva-magajanI divya zakti meLavavA mATe AtaMkAnagraha goLIo vApare. nabaLAM, dukhaLAM, muMjhAI gayelAM jarAjarAmAM thAkI jatAM ane kaMI kaMI mAMdagI bhAgavyA karatAM lAkhA mANasee AtaMkanigraha gALIonA sevanathI navuM tAjI leAhI bharAvAthI, zakti prApta thavAthI, zarIrane divya dekhAva ane magajanI divya razakti meLavela che. khatrIza geALIethI bharelI eka DabI seALa divasa cAle che ane tenI kIMmata mAtra ekaja rUpiyA che. e hisAkhe mahine mAtra e rUpiyAnAja kharcathI lAkhA rUpiyA kharcatAM paNa khIjI rIte na maLe tevA sukhI jIndagIneA lAbha laI zakAya che. yAda rAkho ke AtaMkanigraha gALIe akhuTa zakti ApanArI eka divya auSadhI che ema duniyAmAM sAkhIta thaI cukyuM che. vaidyazAsrI maNizaMkara gAviMdajI. AtaMkanigraha auSadhAlaya, jAmanagara, kAThiyAvADa, brAMca ophIsa:--kAlabAdevI roDa, muMbaI. - PAPPA HTT Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #203 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kabutara * iSa (namra sUcanA.) - hAranI davAo. purUSArtha paripUrNatA karI zake nahIM kAya, sakaLa maratha saphaLatA hari karUNathI heya. ratnAgara kucha nI jAhera khabara gujarAtI presanA saMvata 1971 nA paMcAMgamAM pAne 92 e kabutara chApanI davA viSe hatI. paNa mAlIkanuM zarIra sAruM na hevAthI ane sthAna paNa nahi hovAthI muMbaInI posTamAMthI ghaNA kAgaLe pAchA gayelA hatA paNa have A kaMpanInA mAlIka aThAvIsa varasathI davAo banAvavAnuM kAma kare che. ane ophIsa eka tIrthanA gAmamAM kADhI che. ke jyAM kharaca paNa ocho paDe ane davAo sArI banAvAya. AzA che ke grahastha phakta keI ekAdaja cIja maMgAvI khAtrI karavA kRpA karaze te jarUrI kAM ne uttejana maLaze. ane dhIre dhIre bIjI sArI davAo purI pADaze ane A khAtrInI davAo je vAparazo te bIjI vakhata maMgAvaze ane sAthe paramArthe vAparazo te hajAranI AziSa maLaze. ane vaLI game tevI davAo vAparI haze paNa AthI tamane jarUra vadhAre saMtoSa thaze. 1 ramajana- eka amulya rajIsTara ratnAgara bAma) ke je malama game tevo sakhata mAthAne duHkhAre, lacaka, kAtara, saMdhIvA, kamarano duHkhAre, hAtha paganA sAMdhA rahI javA, Thesa, vigere kebI jAtanA duHkhArA upara mAlIsa karavAthI turata ArAma thAya che kImata TInanI DabImAM nAMkhelI bATalI 1 nA AnA 8 2 darAjano malama-phakta traNa vakhata darAja upara lagADavAthI jaDamULathI jAya che. ane sAthe ajAyaba seTanI khuzabeI Ape che. kImata TInanI DabImAM nAkhelI bATalI. 1 nA AnA 4 3 khasano malama-khasa jINuM pheDalA, rasIvALI khUjalI cAThAM vigere upara copaDavAthI ThaMDaka sAthe ArAma thAya che. kImata TInanI DabImAM nAMkhelI bATalI 1 nA AnA 4 ratnAgara tela-(vALanuM rakSaNa) sugaMdhI vasANA nAMkhI uttama mIThI khuzabaInuM tela che. kIMmata bATalI 1nA AnA 8 nAgara sUrame-ekaja jAta zekha khAtara cekhA gulAba jaLamAM taiyAra karela che. ane tejasvI banAvI cakacakATa mAre che. jharatuM pANI baMdha karI ThaMDaka sAthe AMkhanA tamAma darade sArAM kare che. kamata tela 01 nI zIzI ekanA AnA 8, aDadhA telAnI zIzI 1 no rU. 1) e sivAya gharagata vAparavAnA arake tathA telo jevA ke dAlacInI athavA taja, elacI, lavaMga, kapura, varIALI, pIparamITa, phudIne, hIMga, suMTha, cA, kapura, suvA, ajame, karI AvuM vagere bATalI 1 nA AnA 4, caMdana athavA sukhaDanuM tela naM-1 bATalI 1 nA AnA 12, naM.-2 bATalI 1 nA AnA 4, bahAragAma mAla vI. pI.thI mokalavAmAM Avaze. vI. pI. kharca maMgAvanArane Apa paDaze. pAMca rUpIAthI vadhAre davA maMgAvanAre eDavAnsa dAkhala rU. 1 mekala. nAgara kucha mukAma ane piSTa prabhAsa pATaNa. (cha kAThIAvADa)-relave sTezana verAvaLa Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #204 -------------------------------------------------------------------------- ________________ bhadrapuranI bhadrazyAmAM maNIka a hetA mUlya 2-0-0 pAsTeja juduM maLavAnuM ThekANuM:dhI gujarAtI prinTIMga presa-kADha-muMbaI. mesarsa-dI. lakSmIdAsa enDakampanI bajArageTa, muMbaI. mesarsa-ena, ema. tripAThI enDa kuM prinsesa sTrITa-muMbaI mesarsa-ela. ema Thera- kAlakAdevI-muM. have revo pustIzyAma vIdhruvIna vA maDa aneka jarmana jAsusAnI kapaTakaLA Ape sAMbhaLI haze, paraMtu hiMdustAnanA prAcIna RtihAsamAM evA jAsuseAnI kapaTalIlA ane temanA zA hAla thayA te jANavA A pustaka jarUra vAMco. AnI barAbarI kare evuM navalakathAnuM pustaka Aja kAla bahAra paDyuM hAya ema amArA jANavAmAM nathI. vastusaMkalanAnI apUrva khUkhI, premanA prasaMgenuM meAhaka varNana, adbhuta rasanI jamAvaTa, zUrAtana utpanna kare tevAM yuddhanA AkarSaka citrA, pAtrAnI vividhatA, rajaputAnI vIratA, ramaNI hRdayanI mahattA, bharatakhaMDanA bhUtakALanuM jvalaMta citra, Adi smA navalakathAmAM che. ekavAra pustaka vAMcavA hAthamAM lIdhA pachI ApeApa vArtAnA rasanA pravAhamAM taNAyA jaze. vArtAnA plATa ApanA dilane evuM teA jakaDI rAkhaze ke ADuM avaLuM jarA paNa javA deze nahi. 'gujarAtI', 'sAMja vartamAna', 'jAme jamazeda', 'sAhitya', vIsamI sadI' vagere patrAe lAMbI samAlAcanA laI muktakaMThe prazaMsA karI che. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #205 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sata zrI kabIra kAmasInI aMdara bananuye akasIra anubhava siva banatI davAo. A rakta-zuddhAmRta zarIranA lohIne saMpUrNa rIte sudhArA vadhArA karavAnuM eka amRta jIvana samAna che. game tevA kAraNathI zarIranuM lohI bagaDavAthI game tevA kharAba vyAdhI jevA ke lakavA, saMdhIvA, cAmaDI paranA kALA DAdha, aMga sujI AvavuM, zarIra upara phollA thaI AvavA, garamI, bhagaMdara, raktapItta, paramaye, cAMdI, koDha, kharajavuM, khasa, lukhasa, moDhA uparanA khIla, gumaDAM, AMkhanI garamI, tApeDIyA, vagere upara lakhelA tamAma kharAba darado eka ajAyabI vacce A amRtanA sevanathI tatkALa nAbuda thaI jAya che. eTaluM ja nahi paraMtu cAmaDIne suMdara banAve che, mukhanI kAntIne vadhAre che temaja bALaka, strIo yA te purUnA dareka avayavone zuddha lohIthI bharapUra ane majabuta kare che. sivAya lekhaka, vakIla, solIsITare, ane vidyAthI ke jemane magajathI ja kAma levAnuM che tevA dareka zakhsanA magajane tara karI saMpUrNa rAhata, ane puSTI Ape che. A amRtanA sevanathI gaLAne kaMTha sudharI ja madhura thAya che, gAnatAnanA zekhIne pitAne kaMTha sudhAravAne A eka akasIra ilAja che. pIvAnI rItaH-meTA mANase savAra sAMja pANI sAthe aDhI tela pIvuM. dastanI kabajIyatavALAe garama pANI sAthe pIvuM. baccAM mATe eka tela pIvuM. kImata ATalI 1 ne rU. 1-8-0 kabIra yAkutI. manuSya mAtranA zarIrane rAjA vIrya che, ane e rAjA chaMdagI sudhI zuddha ane majabuta rahe te temanI jiMdagAnI ghaNIja sukhI nIvaDe che. anIvArya kAraNone laIne zarIrane A rAjA bagaDe che. tyAre aneka roga utpanna thAya che. vIyestrAva thavAthI ekadama zakti ghaTI jAya che, dhAtu pAtaLI thaI javAthI saMtati kamatAkAta nIvaDe che. sivAya zarIramAM kamatAkAtI saMdhIvA, laka, becenI, sustI vagere aneka roga pedA thAya che. A roga dInapara dIna vadhate jaI eTale sudhI jaMdagIne kharAba karI de che ke purUSAtana hIna banI jaI dunIyAdArIthI rada bAtala thaI jAya che. AvA bhayaMkara pariNAmathI bacavA mATe ane dhAtune puratI zuddha ane majabuta rAkhavA mATe kabIra sAphatI sivAya bIjo eka paNa tAtkAlika upAya nathI. A "amRta jIvananA sevanathI game tevI kamatAkAta ane nAmaradI haze te dUra thaI jaze, ane purUSamAM behada tAkAta ane anupama jema lAve che. temaja dhAtu vikAranA dareka daradane jaDamULathI nAbuda karI navuM lohI pedA karI zarIrane majabuta banAve che. A kabIra yAkutI game tevA azakta ane kamatAkAtIne navuM jIvana Ape che. levAnI rIta - savAre ardhA tela khA uparathI arthe zera dudha pIvuM. kIMmata 1 mAsa cAle tevI khATalI 1 nA rU. 5-0-0 DA, ema, je kaTArIyA.. 103. gulAlavADI-muMbaI e sivAya harasa (koibI jAtanA) nAsura, bhagaMdara, kaMThamALa, dama, kSaya, sasaNI, saMgrahaNI (jhADAnA tamAma darado), tAva, kolerA, saMdhIvA, laka, hAtha paga, vALa, (nArU) vagere. mahAna darane mATe akasIra rAmabANa davAo taiyAra che. AMkhanA tamAma dara mATe nulAIna akasIra davA che. Doema. je. kaTArIyA. 17 gulAlavADI-muMbaI Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #206 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAtI prinTiMga presamAM vecAtAM pustaka 0-0 0i 0 2- 4-0 0. s wee=%, vedAnta pustakanuM nAma kismata yogavAsiSTha mahArAmAyaNa.(bhA. 1la ane ra, pAkA pUThAM) - - zrI adhyAtma rAmAyaNa (3 jI AvRtti). * * 1- 8-10 paMcadazI (caMdrakAnta vivaraNa sahita)... ... ... - sArtha amRtAnubhava tathA haripATha ane cAMgadeva pAsaSTi. (2nya traya) subodha gurjara arthe vivaraNa sahita. (zrI jJAnezvara mahArAja kRta) ... . . 2- 0-0 caMdrakAnta bhAga 1 lo 2-12- caMdrakAnta bhAga 2 be .. 2-12-0 caMdrakAnta bhAga 3 je 2-12-0 AtmapurANa * * vivekAnanda vicAramALA (bhAga 1 lo) ... 2- 4-0 vivekAnanda vicAramALA (bhAga 2 ) *** 2- 4-0 vivekAnanda vicAramALA (bhAga 3 jo) vivekAnanda vicAramALA (bhAga 4 tho) 4-0 vivekAnanda vicAramALA (bhAga 5 ) 2- 4-00 'vivekAnaMda vicAramALA (bhAga 6 ) chapAya che. pranettara mAlikA (zrIzaMkarAcArya racita) chapAya che. yukti karI (hitI lAvRtti 2 vA). 1- 0-0 dijAta-trathama mA (hitI) - * 2- 8-0 jAta dritIya mAna (hi) - .. chapAya che. -trathama mA (marAThI)* * upaniSada izAvAsyopaniSada (gurU-ziSyanA saMvAdarUpe-zAMkarabhASya sahita) chapAya che. gItA cidudhanAnaMdI zrImadbhagavad gItA (pa raMgIna citro sahita) 4-0-0 jJAnezvarI zrImadbhagavad gItA (pa raMgIna citro) - 8- ...0 zrIdharI zrImadbhagavaddagItA (moTA akSara-nAgarI lipi rezamI pUThA) .. .. * 1zrIdharI zrImadbhagavad gItA (5 mI AvRtti) . 0-10-0 zrImad bhagavaddagItA (narmada ane tulasIdAsa)... - - - Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #207 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'gujarAtI' mesamAMthI prakaTa catA pustakA zrI paMcaratna gItA (viSNu sahasranAma, anusnAta, lAkh stavarAja, gajendra meAkSa sahita) (4thI AvRtti) viSNu sahasranAma-zakarAcAryanI TIkA pramANe anugItA ... 2. ... zrImad mahAbhArata (bhAga 1 leA) zrImad mahAbhArata (bhAga 2 be) zrImad mahAbhArata (bhAga 3 ne) .. hariva'za-mahAbhArata (bhAga4 theA)... zrImad vAmIki rAmAyaNu... G yy zrIvAmanapurANu zrIgaruDapurANu ... ... bhArata ane rAmAyaNa ... ... ... ... ... 440 ... ... ... ... ... ... bhAgavata zrImadbhAgavata (moTA akSaravALuM 29 citrA sahita). eka 949 bhAgamAM kapaDAnA pUThAnuM zrImadbhAgavata e bhAgamAM kapaDAnA pUDAnuM eka rezamI pUDAnuM me ... " "" >> "" ... pANIthI palaLe nahi, nakha vagerenA dhasarakA paDe nahi, ane udhAI khAya nahi tevA pUDAnuM eka bhAgamAM.. 910 ... ... ... ... ... ... ... ... ... 800 ... ... be bhAgamAM zrImadbhAgavata ( madhyamAkSara sacitra) zrImadbhAgavata ane gItA (bhAgavata kavi vallabha ane premAnaMda-suMdara mevADAkRta,gItA kavi premAnaMda kRta sacitra ... 400 ... ... ... ... ... ... ... AvRtti 3 7) zrImadbhAgavata ekAdaza skaMdha pAkuM pU ' zrImadbhAgavata guTakA bhASAMtara (17 citra sameta )...... ... purANa ... ... ::: ... ... ... ... 8 kimmata 1-0-0 2-6 chapAya che. ... - 9- 0=0 11- 0-0 chapAya che. chapAya che. - 0-0 c- 8-0 -. -2 - 0=0 6-1-0 10- 0-0 10- 2-0 4- 8-0 ! ! ! 810 -} 910 smRti pArAzarasmRti (mULa ane kevaLa navIna paddhatipara pramANavALuM te puSkaLa TIkAvALuM bhASAMtara ) ... manusmRti ( mULa ane uttama prakAranI TIkA ) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com 1- 8-0 - 50 1- 8-0 3- 2-0 Page #208 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAto' presamAMthI prakaTa thayelAM pastakA gujarAtI' presamAMthI prakaTa thayelAM pustakA stakanuM nAma vedokta dharmaprakAza (viSNu bAvA brahmacArI kRta-prAttararUpe. nAnA bALakA tathA yuvAna strI puruSAne sanAtana Arya dharmanA uttama khedha ApanAra AnA jevA ekke graMtha nathI) 1- 4-0 0-12-0 1- 4-0 ... puruSAttama mAhAtmya dharmavicAra (kavi narmada kRta)... paramahaMsa rAmakRSNanAM medha vacana (2 jI AvRtti jIvana ... ... ... caritra sAthe)... ... ... ... ... ... nIti *** 0-12-0 bhartRhari zataka catuSTaya saMgraha (3 jI AvRtti) zukranIti (puSkaLa sudhArA vadhArA sAthe 2jI AvRtti )... 1- 4-0 11 2-6 ... 1. 8-0 010 viduranIti (4 thI AvRtti ) kAmaMdaka--nItisAra (200-mani TIkA sahita ) nItisudhAtaraMgiNI (atyuttama) paMcataMtra (r cha AvRtti). kaLAvilAsa (2 jI AvRtti ) cArucaryAM athavA zubhAcAra (3 jI AvRtti) krAyusasanI zIkhAmaNa ... ... kAvya ane alaMkAra ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 100 ... ... ... bRhat kAvyadohana, bhAga 1 leA (4 thI AvRtti) bRhat kAvyadeAhana, bhAga 2 ne (3jI AvRtti) bRhat kAvyadohana, bhAga 3 ne (2 jI AvRtti) bRhat kAvyadeAhana, (bhAga 4 the) bRhat kAvyadohana, (bhAga 5 me) bRhat kAvyadeAhana, (bhAga 6 ThTho) bRhat kAvyadohana, (bhAga 7mA ) bRhat kAvyadohana, (bhAga 8 me) narasiMha mahetAkRta kAvya-saMgraha mArAmakRta kAvya saMgraha (4 thI AvRtti) ... ... ... dayArAma kAvyasudhA pravINu-sAgara (hiMdI mULa ane gu. bhASAMtara, maherA maNujInAM caritra sahita) brahmAnaMda kAvya (27 Atti) Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com ... ... ... ... ... ... ... ... 100 10. ... ... : : ... :: ... ... ... ... ... ... -. ... ... 1- 0-0 0-12-0 *- -t - 8-0 L-0 1- 2-0 3 -8 3 3 -. -2 nathI nathI nathI 7-0 010 3-0-0 1- 8-0 2- .-. 3 1-12-0 .... Page #209 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kismata 0-6-0 5- 0-0 2- 0-0 1- 8-0 0-10-0 - 6-0 | 0 - 5-5 T - | -0. 1- 0-0 1-12-0 1- 4-0 chapAya che, 1 gujarAtI samAMthA - sumati prakAza-brahmAnaMda svAmIkRta , premAnanda kAvya bhAga 1lo nabhUvANuM (prAsAdika kAvya) zrIkRSNacaritra (giridharakRta) strIgItasaMgraha (nAgara strIomAM gavAtAM gIta) narmakavitA (nAnI) . narmakavitA (meTI sacitra) naLAkhyAna (narmada saMzodhita) savitAkata kavitA . .. *** alaMkAracaMdrikA (2 jI AvRtti) .. bihArI-satasaI (kavi savitAnArAyaNa) meghadUta (saTIka-sacitra) ... ... mIrAbAinAM pado " , A navala kathA kathAsaritsAgara (be bhAga AvRtti 2 ). adbhuta vikramAditya (bhAga 1 )... sarala kAdambarI (2) cha AvRtti .. mAlatImAdhavanI vArtA ... vikramorvazIyanI vArtA ... zAkuMtalAnI vArtA ... hAjIbAbAnAM sAhasa kamAM arebIyana nAITsa (350 citra) muktamALA ... ... ... hAthanAM karyA haiye vAgyAM rAselAsanI kathA dInArbasa-rAselAsanI kathAne uttara bhAga murakho sacitra (hasIne peTa dukhAve evo) caturasiMga * * * * ghAsIrAma koTavAla aitihAsika navalakathA hinda ane briTAniyA , gaMgA-goviMdasiMha . . .. TIpU sulatAna (prathama bhAga) * m m : 9 1 ja = = 1 je 1, - 4-1 :: n lly . ? t " d22. * tathA Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #210 -------------------------------------------------------------------------- ________________ gujarAtI' presamAMthI prakaTa thayelAM pustakA pustakanuM nAma dillIpara hallA (rajI AvRtti) arADhamI sadInuM hiMdustAna raMgajeba ane rAjapUtA zAhajAdA ane bhIkhArI haeNsTIMgsanI sATI ... ... ... ... ... ... bAjIrAva khallALa 830 ... ... begamasAheba pANIpatanuM yuddha ... nUrajahana rUpanagaranI rAjakuMvarI indukumArI plAsInuM yuddha jagannAthanI mUrti athavA bhAratanuM bhaviSya zivAjIne vAghanakha haladIdhAnuM yuddha... naMdanavananA nAza pezavAnI paDatInA prastAva khauraMgajhebanA udaya padminI athavA bhasmIbhUta cittoDa katleAma (nAdiranI dillIpara caDhAi). bhadrakALI athavA pAvAgaDhanA pralaya janAnakhAnAnI khIkhIe ... lIlA-(yAganI eka vArtA) cAMdakhIkhI ... :: ... ... ... ... .... ... ... ... ... .10 010 : : ... ... ... ... ... 800 ... ... ... ... : : 9.6 ... ... ... : ... ... ... ... .... ... : ... ... ... ... 0.0 ... ... ... ... ... ... : ... ... ... : ... ... ... : :: 800 ... ... ... 9.0 ... ... :: 900 ... ... ... ... :: ... 0.0 ... : :: ... :: ... :: ... ... klIyApAtrA-misaranI mahArANI Arya Aditya bAppArAvaLa cuMbana mImAMsA ... bhAraH- athavA raNathaMbhAranA gherA... bhujabaLathI bhAgya parIkSA pATaNanI prabhutA .. 980 ... cANakya tandinI athavA cacca ane suMdhI ... anaMgabhadrA athavA valabhIpuranA vinAza jahAMgIra (aitihAsika citra-ati rasamaya) .. 0.0 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com ... ... : :: ... ... kimmata . ... 1-0-0 1- 8-0 nathI 0-12-0 2- 0=0 2* 00 L - .=. 2-0-0 2-0-0 2- 0-0 - 8-0 2- 0-0 2- 0-0 6-0 -0 2- 0-0 2- 0-0 2 0-0 - L-0 2-0-0 / / - ... 1- 0-0 1 0=0 010 1- 0-0 ii 1-0-0 - 4-0 nathI nathI 2-0-0 2- 0-0 - 010 010 0-10-0 Page #211 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'gujarAtI' presamAMthI prakaTa thayelAM pustakA pustakanuM nAma rajgyA begama 2500 varSa pUrvenuM hindustAna meTanA baLavA athavA rAjakhA-rasuMdarI. (baLavAnA samayanI kAThIAvADanI ane vAdherAnA maLavAnI ati rasamaya vArtA) bhadrapuranI bhadrakSAmA ... ... ... gaMgA-eka gurjara vArtA savitAsuMdarI (2 jI AvRtti) vikramanI vIzamI sadI ... laoNrDa laoNrensa laoNrDa vilyama enTIka ... ... ... ... ... ... 600 leka thA ... 2 1 bhAratalAka kathA (bhAga 1lA) vIra rasanI vArtA bhAratalAka kathA (bhAga 2 ne) vIr rsanI vArtAe bhAratalAka kathA (bhAga 3 be) baMgALAnI daMtakathA khaMDa 1 bhAratalAka kathA (bhAga 4 thA) aMgALAnI daMtakathA khaMDa bhArataleAka kathA (bhAga 5 me) begama bAjAra khaMDa bhAratalAka kathA (bhAga 6 ThTho) begama bAjAra khaMDa 2 bhAratalAka kathA (bhAga 7 me!) baMgALAnI daMtakathA khaMDa 3 bhAratalAka kathA (bhAga 8 mA ) baMgALAnI daMtakathA khaMDa 4 bhAratalAka kathA (bhAga 9 mA) sAmAjika navalakathA ... ... ko ... ... ... ema. e. banArka kyoM merI miTTI kharAba kI? vilAyatI vilAsamAM phezanabAI khalAsa ... ... Aja kAlanA sudhArA athavA ramaNIya bhayaMkaratA saMdigdha saMsAra athavA sAdhu ke zayatAna cuDelanA vAMsA athavA eka naTInI AtmakathA navA jamAnA--amRta ke jhera veranI vasulAta ... ... aitihAsika ... ... ... ... ... ... ... rAjataraMgiNI (bhAga 1 lA ) haidaraalI te TIpU sulatAna (2 jI AvRtti) ... 18 ... ... ... ... ... ... ... ... ... 0.0 ... ... 980 ... ... ... ... ... ... ... ... : : : ... : kimmata {-0 10 7-0 - 1 8-0 2-0-0 13 4-6 1-4-7 1- 4-0 1- 4-0 1- 4-0 2-0-0 3 2 2 2 pAya che. - - nathI = pAya nathI 1-4- 1- Y k Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #212 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeThAlAla devazaMkara dave racita lokapriya pustako. vigere game te kulamAMthI attara kADhavAnI rIta; sugaMdhI te banAvavAnI rIta jemAM gulAba, jAI, camelI, meAgarA, kapura, lAkhAna, badAma, kApa rela, taja, lavIMga, zIlAraka, jAyaphaLa, nAgaramAtha, khasa vigerenAM tela kADhavAnI banAvaTA, ghaDIALamAM puravAnuM tela, kezane vadhAranAra tela, vALa ugADanAra gulAkhI tela, hera oilA, kAparela zuddha karavAnI rIta, judI judI aneka jAtanAM hera oila banAvavAnI rIta, tenI vastumAnAM pramANa, lavaMDara veTara. kAlana veTara, klorIDA vATara, haMgerIyana veTara, bAdazAhI aMgarAja,kalAvara veTara, gulAbajaLa, ArajavATara vigere aneka banAvaTA, seDA lemAneDa, sADAvATara, lemaneDa voTara,TAnIka veTara jaMjIra banAvavAnI rIta, tenA pAvaDara banAvavAnI rIta, judI judI jAtanAM khIskITa banAvavAnI rIta; chIMkaNI banAvavI-sugadhI, kasturInI madrAsI vigere aneka jAtanI tapakhIra banAvavAnA prayAgA, mIkApaDa anAvavAnI, pILA mANune sapheda karavu, tabu ke kenavAsa pANImAM na palaLe tevA karavAnA vigere aneka prayogA, banAvaTI sleTa ane pensIla khanAvavI, phADavAnuM dArUkhAnuM banAvavAnA aneka prayogA, jAdui sApanI maLIyA manAvavI, dATelu dhana zodhI kADhavAnA aneka prayogA, tathA te kyAM dATayuM che. te laNavAnI vidyA, keTalAka camatkArI prayogA, lIbunA rasa TakAvI rAkhavA, saresa ke guMdaranu pANI TakAvI rAkhavuM. gulAbanAM kula tAjA rAkhavAM, baTAkA tAjA rAkhavA, zrI jALavI rAkhavAM, svadezI chAnI banAvaTa, kharaka banAvavA, turata Aga olavavI, tIDanAM iMDAM dura karavAM, zIMgaDAnAM chIpa jevAM baTana khanAvavAM, kacakaDAnAM baTana, zIMgaDAM jevA banAvavA, kharasTempa banAvavA, dudhamAMthI mAkhaNa vadhu nIkaLe tevA prayAgA, vIjaLI banAvavI, kAnamAMthI kIDA, mAyAmAMthI jI ne khADA kADhavAnI rIta, vIjaLInI aMguThI banAvavI. khArI suMTha, pIMpara banAvavI, sIgAreTa banAvavAnI rIta, bIDI banAvavI, brahma banAvavA, takatA taiyAra karavA, kAca sAthe dhAtu cADhADavI, phATAne ceTADavAnuM mizraryuM, rAga sudhAravAnA prayogA, gyAsanA dIvA karavA, vIjaLInu tAvIja karavuM, dArU cheADavavAnA prayAgA, aphINa cheDAvavAnA prayogA, kapuranI mALA ane pyAlA manAvavA, gadhakanA pyAlA banAvaveA, pArAnA pyAlA banAvavAnI pAMca banAvaTA, cIkaNI seApArI banAvavI, mAtIne pANIdAra banAvavAnI vA, masA kADhI nAMkhavAnI davA, kALu, dhALu ane gulAbI daMta Rta nAvavu, sAnAnA varaka banAvavAnA prayogo. bALa 10 mA vaidhaka prayAgA-dareka prakAranA esansa ane arka banAvavAnI rIteA, peTaTa davAo jevI ke, kArboneTa Ak emAnIyA, niTa zADA, lAIma, ekasADa epha Ayarna, nAITreTa Ara Aya, leArAiDa oph golDa, lAimajyusa, khAMDanA sarakA, poTAsa banAvavA, gA uTapIlsa, glIsTara kAleADiyana, kAlerAmIkara, dAdaranA malama, kalAre phArma, vinAinanI geALIo, phAspharasa pIlsa, Ayarna pIkSNa, kampAunDa Ayana mikcara, sIrapa Adda DAM`kAsATa eka lAIma, nAiTreTa ek peTAsa. vyavasthApaka-bhAgaceDhaya--amadAvAda. 3 Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #213 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeThAlAla devazaMkara dave racita lAkapriya pustakA vinAina Ayarna mikakSara, AkasAiDa Ak kApara, penakIlara, korADA ina, sAiTrIka esIDa, DAvarsa pAvaDara, kAlDakrIma, mIlka ek rAjha, nAiTrIka esIDa, klyuATika esIDa, phAspharasa, khAma, menthAla arka, heraDAi (ra) vALa dhAvAnuM pANI, khAlanAzaka sAbu, khAlanAsaka arka, tAMbulavaTI, herApaNAnuM tela. bALAgALI, pArAnA malama, kALA malama, sAdA malama, mAyAnA, hIrAkasInA, dAjhelAnA, ane TarapenaTAinanA malama vigere. bhAga 11 mA--Ayurvediya davAo, temAM tamAma prakAranA kavAthA, curNA, guTikAo, gugaLa, Asava, avaleha, arI, bhaSmA. rasa ne mAtrA AnA samAvezache. uparAMta dareka jAtanA kSArA kADhavAnI rIta,pAkA, murkhkhA vi. bhAga 12 mAdhana prAptinA AdhyAtmika upAya, jemAM dareka mAsa dhanavAna thai zake che, dhanavAna thavA mATe kAne Azraya grahaNa karavA, dhanavAna thavAnA keTalAka upAyA, dhanavAna banAvanAra mAnasika kriyA, dhanavAna thavA mATe izvara pAse karavAnI mAgaNInA vidhi, dhanavAna thavA mATe zArIrikakriyA, LapradhA, dhanavAna banAvIzake tevA niyamA, siddhilAbha vi. bhAga 13me--jemAM aneka garIbamAMthI dhanavAna thayelA purUSAnAM jIvana carItrAnA samAveza karyAche. vAMcI dhanavAna thavA icchanAraaneka vAtA jANI zakAze. AmAMnA ghaNA prayogA tA khAsa navIna ane hArA rUpiyA kharcatAM zIkhI na zakAya tevA gupta hatA te paNa temAM dAkhala karyAM che. AkhA pustakamAMthI mAtra eka ja prayoga hAtha besI jatAM khacelA tamAma paisA vaLI jAya che. kIMmata mAtra rU. p-0-0.pA. 05-0. [ tera bhAga bhegAja che. ] ThAMsAnA heDamAstara bhagavAnajI bhANajI lakhe che ke, dhanavAna pustaka manuSyane dhaNuMja upayAgI che. je mANusa tenA upayAga kare te vAna thayA vagara raheja nahi. AmAMthI meM pAMca sAta hanI ajamAyaza lIdheA jemAM huM ghaNAja tehamaMda thayA chuM ne ApanAM AbhAra mAnuM chuM. dhanavAna te dhanavAnaja che. A pustaka kharIdavAne dareka bhAine bhalAmaNu che, atyAra sudhImAM nahi bahAra paDelA AyurvedanA atiuttama graMtha zrIcarakasaMhitA mULasahita gujarAtI bhASAMtara prathama bhAga bahAra paDayA che. AyurvedanA mULa A graMtha che. temAM evI evI junI zAdhA ane davAo che ke je ApaNA jANavAmAM na heAvAthI, ghaNI pAzcimAtyazeSAthI aMjAe chIe. paraMtu hAlanI tevI ghaNI zASAnA A pustakamAM samAveza thaI jAya che. dareka DaoNkaTara, hakIma ane vaidyane A pustaka pAse rAkhI davAo karavAthI yaza maLe che. dIdhAyuSI banavAnI icchA rAkhanAra dareke tene hamezAM pAsa rAkhavuMja joie. AyurvedamAM sarvathI sarvottama graMtha carakane gaNelAche. kIMmata rU.5-0-0 mAtra jIja abhiprAya khasa thaze. muMbAi prabhurAma Ayurveda kAlejanA prInsIpAla sAheba . popaTabhAi prabhukramabhAi vaidha je. pI. ela. ema. enDa esa. lakhe che ke caraka sahitAnuM gujarAtI bhASAMtara karavAtA je prayAsa Ape karyAM che te ati uttama che. ane dareka vaidyane e pustaka dharamAM rAkhavA lAyakache. jeThAlAla devazaMkara dave. tatrI bhAgyodaya--amadAvAda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #214 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeThAlAla devaza'kara dave racita lAkapriya pustakA bhuta bhaviSya ane vartamAnakALanI vAta jANavI heAya te bhaviSyavettA ( Ajana ) yAne bhaviSya jANavAnI vidyA--A nAmanuM pustaka magAveza. je pustaka uparathI dareka mANasa bhaviSyamAM zuM banaze te joi ane jANI zakaze. temAM nIce pramANe aneka prakaraNA che. kIM. rU. 3-0-0 pAo 0-4-0 prA. 1-2-saMvatsara, zaka, mAsa, ayana, zazI, graheA, nakSatrA, yAga, karaNa, caMdra, vigere jovAnI rIta. prA. ra3 te darekamAM karelA zubhAzubha karmAnu mULa, prA. 4 thI 8, maheAnAM mULa, nAnI moTI pateAtI, azubha grahA, mahAdazA, dinadazA, vigere jovAnI rIta, prA-10-11 tamAma prakAranA mahuratA jo vAnI rIta, prA-12 leNAdeNI, tArA, nADI, dhAnI, gaNu vigere jovAnI rIta, prA-13 cArAyelI vastu jaDaze ke kema tathA te karyAM gai che te jovAnI rIta, prA. 14 kAOsiddhi mATe praznA evAnI rIta. prA. 15 janma mAsa vIgerenuM kuLa, prA. 16 caheA, ane rAzI, zubhAzubha, rUpa, raMga, maitrI vigere jovAnI rIta, prA. 17-18 janmAtarInI kuMDaLI banAvavAnI tathA jovAnI rIta. 1 lAthI khAre bhAvanu, grahonu rAzI vAra kuLa, draSTinuM La, aMgrejI rIte kuLa, prA. 19 bhAre bAvAnu mizraLa, bhAgyAya, dAsapaNuM, adhikhAtu, rAga, zrIsukha, lagnanuM sukha, prajAnuM sukha, jIMdagInuM, zarIranuM sukha, akasmAta dhanaprApti, rAjyalakSmI, vAhananuM, makAnanuM, mAbApanu vidyAnuM, vaMzanuM, mitranuM, napuSapaNAnuM, musArInuM, vyApAra, nakarI, dhanasapattinu, sukhadu:kha kayAre maLe vigere jevAnI rIta. prA. 20 mahAnI sRSTinu kuLa, prA. 21 strInI janma kuMDaLI uparathI strInuM, tenA patinu, sadhavA ke vidhavAnuM, sukha duHkha jovAnI rIta. prA. 22 thI 27 hArA, dRSTAMNu vigere kuMDaLI jovAnI rIta pra.28 su' AdhAna bAbata, strI garbha dhAraNa kare ke kema, strI purUSanu mRtyu, garbhavatIne zuM janmaze, hAtha paga vagaranuM bALaka avataravA khAkhata. prA. 29-janma vakhate adhArUM hatuM ke dIvA hatA vigere khAtrI karavAnI rIta, prA. 30-rAjayoga ane tenu kuLa, prA. 31 thI 33 nAbhasa, pravajyA, caMdra vigere, yogA ane tenuM mULa, prA. 34. bALakanA rISTa yAga jovAnI rIta, prA. 35-36, AyuSya jovAnI rIta, kayAre kayA kAraNathI mRtyu thAya vigere jovAnI rIta, prA. 37-38, manAvavAnI rIta. prA. 39 zarIraparanI rekhA, nakha, tala, mAMsa mAthu vigere uparathI bhaviSya evAnI rIta, prA. 40~svapna uparathI bhaviSya jAvAnI rIta, prA. 41 mu' hastAkSarA uparathI bhaviSyaLa, prA. 42 mu varasAda varasaze ke kema, kyAre varasaze. anAjanA bhAvatAlanI vadhadhaTa, sukALa ke dukALa vagere jovAnI rIta. prA. 43 muM nAsikAnA svara uparathI bhaviSyanI vAta jANavAnI rIta. prA. 44 mu ramalazAstra uparathI dhArelI pRcchA purI thaze ke kema, jaza maLaze ke kema, dhaMdhAmAM lAbha thaze ke kema, vigere bhaviSyanI vAta jovAnI rIta.. rU.3 aneka abhiprAyA maLyA che. varSa jeTAlAla vaza karave. vyavasthApaka bhAgyAkraya-amadAvAda Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com Page #215 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeThAlAla devazaMkara dave racita kapriya pustaka case rUpiyA kharcatAM na maLe te pustaka mAtra rU. 8 mAMja ', kAyadAne zikSaka bIjI AvRtti) jenI aMdara nIce pramANe phojadArI revanyu ane divAnI kAyadAo-ApelA che. jenI hajAre no DIja vakhatamAM khapI gaI che. kAyadAnuM jJAna dareka mANase meLavavuM joIe. A pustakane mATe kalekaTare, hAIkorTa jaje, sesana jaDajo, mAjIsTreTe, divAne, sarasubA, vigere aneka vidvAnonA hajAre abhiprAyo maLyA che. dareka mANase A pustaka, pitAnI pharaja ane javAba rInA jJAna mATe potAnI pAse rAkhavuM joIe tenI kIMmata rU. 8 che. jadArI kAyadA zrImInala prosIjara keDa- nATakanA khelane kAyade, purepuro agatyanI TIkA sAthe, jaMgalI pakSInA zIkArane ekaTa, DIana pInala koDa dIvAsaLIone ekaTa, purepuro agatyanI TIkA sAthe, vImA kaMpanIne kAyado, hAsTrIkaTa polIsa ekaTa. vaidyane ekaTa, bA ekTa, vileja polIse ekaTa gunhA karanArI jAtano ekTa, vene ekaTa. peTaMTa tathA namunAno ekTa, para thanArA padArthone ekaTa, hiMdustAnanA rakSaNane ekaTa,. kartamAnapatrono ekaTa, kopI rAITane kAyade nIkAraka maMDaLIone ekaTa, kaMpanIno che, jugAra ne ekaTa, rAjadvArI kedIne kAyado, TakAne ekTa, jherI jaNasane, rAkhyune kAyado, eTalAM tathA bharatanA mApane bajAro ne meLAne kAyado, mAM bheLaseLa na thavAne ekaTa vepAranI dagalabAjIthI nizAnIne thiI Arane kAyade, presa ekaTa gharIgara ne majurane kAyade, taMbAkuna ekTa, janAvara tarapha ghAtakIpaNAneekaTa, yuropIyana vegnanasI ekaTa, Tarano e, lazkaranA kacathI thatA nukazAnanokA kArarI chupI vAtone ekaTa, vaidakIya DIgrIone kAyade, khAbakArI ekaTa senITarI ekaTa, yunIsIpala ekaTa. chApavAnA presa ne vartamAnapatrone. galI pakSInA rakSaNane kAyado, gunahegArone svAdhina karavAno vAne kAyado, mIThAno kAyado, DApaNune ekaTa, tArane ekaTa, rakhAnAne ekaTa, pisTana ekTa, DideDanI saratane kAyade, aphINane ekTa, vyavasthApaka-bhAgyeAdaya -amadAvAda, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #216 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jeThAlAla devazaMkara dave racita lokapriya pustake 7 dIvAnI keTanA kAyadAo hvIla prosIjara koDa(purepuro), musalamAnI reha. kATa phImoekTa, datane kAyadA, sTAmpa DayuTImAM kAyade. du hai, karArane kAyado, pArasIonA vArasAno kA. herAna ekaTa koTamAM sama khAvAne kAyadA, kansaphara opha propaTI ekTa. | vahecaNa karavAne ekaTa, zarTa zAsa, probeTa tathA vahIvaTanI sanaMda levAne IjhamenTane ekaTa, TrasTa ekaTa. nAdArIno kAyade KyatanuM leNuM vasula karavAne kAyade musalamAnone vakapha karavAne kAyade gIranA vAlI nImavAne ew . e hIMduonI milkatanI vyavasthAno parTa opha vAIsa ekTa, dastAvejonA namunA, phIlIpha egrIkalcara ekaTa, jadArI keTenI arajIonA bhAlakojha korTane ekaTa, ne dIvAnI korTamAM karavAnA dAvA, pArasAnuM sarTIphIkeTa levAne ekaTa, revanyu korTamAM karavAnI arajI uMdu vidhavAnA punarlagnane. enA namunA ane tenA javAbo rasIonA lagnane kAyado, apIlonA namunA revanyu yAne mulakI kAyadAo. : lenDa revanyu Di. lokalapaMDane kAyado, purepuro agatyanI neTa sAthe) | InkamaTekSa ekaTa. revanyu koDanI rUle, matAdArone ekaTa, 15NanI rUla, saravenI rUla, baMdara bAbatano ekaTa, milatadArenI keTIno ekaTa vahANone ekTa, ravAne kAyado, jamIna levAne ekaTa, lukadArone kAyade, sutarAu mAla upara jakAtane kAyade, DAM gIrAzane kAyado, jaLamArganI kasTamanI DayuTIno eka gaLanA calaNI nANAMne ekTa. ! jagalane kAyade, dhikArIone nANuM dhIravAne | vatana ekTa, rakArI nekaranI vartaNuMkane kA. ! irIgezana ekaTa, nevIne kAyade, sItaLA kADhavAne ekaTa. A pustakamAM ApelA kAyadA chATA chuTA kharIdavAthI baso uparAMta A kharca thAya tema che, chatAM keTalAka kAyadA to gujarAtI mAM maLatA navo - guvakamAM aneka kAyadAo che. jemAM pInala koDa, prosIkoTha jevA akeka kAyadanI sAta ATha rUpiA kiMmata hoya che. to to tamAma kAyadA jemAM keTalAka pInala koDa jevA to vaLI agatyanI TIkA che che tenI kIMmata mAtra rU. 8-0-0 ane pisTeja 0-8-0 rAkhela che. che saMbaMdhamAM hajAro abhiprAyamAMthI mAtra juja vAMco. muMbaI-alaga kerTanA vaDA jaDaja nAmadAra kRSNalAla mohanalAla jhaverI che ke--kAyadAne zikSaka e nAmanuM pustaka maLyuM che. aMgrejIthI ajANa evA rAtI mANasane e pustaka upayogI thaI paDavAno saMbhava che. ane huM dhAruM chuM ke gu ta tathA kAThIAvADanAM dezI rAjyamAM ene lAbha sAre levAze ane levAvo joIe. vyavasthApaka-bhAgyadaya-amadAvAda, Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #217 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 8 jeThAlAla devazaMkara dave racita lokapriya pustake sarave, revanyu ane phejadArI kAyadAnuM jutha cothI AvRtti-A pustakamAM iDIana pInala koDanI agatyanI kalame krImInala prosIjara koDa, DIstrIkeTa polIsa ekaTa, vileja polIsa eka lenDa revanyu koDa, te upara thayelI rUla, mAmalatadAra korTa ekaTa, gAmanA : tAlukAnA namunA, saravAInI rUla, sarkala inspekaTaranI rUla, aphINane eka AbakArI ekaTa, mIThAneekaTa vigere 20 kAyadAono samAveza che. kIrU.. vA. A eka uttama vaidakanuM pustaka che. jenA dasa bhA ja che. temAM lagabhaga 50) prakaraNo che. jemAM zarIra ne tenI aMdara AvelA avayavonuM jJAna, IdriyonuM jJAna, vanaspati ke kudaratI upacAre dareka roga, tenAM kAraNo, lakSaNa, ne upAyone samAveza che. kIM. vaida yAne vaidaka bhAga 1 lo ane 2 je. A pustakamAM tamAma roga maTe evAM auSadho ane vanaspatizA ApavAmAM AvyAM che. A ASadhe akasIra vanaspatImAMthI te zI rI banAvavAM, tathA kaI davA kayA kayA roga maTADe che te, tathA davA kaI ke vanaspatInI kevI rIte banAvavI te, tathA dareka dhAtu tathA viSanuM zodha karI bhaSma banAvavAnI rIta, tathA tenI banatI mAtrAe, avaleha, vRta telo, tathA Aso vagere banAvavAnA prayogo dareka mANasa samajI zake te ApyA che. kIM rU. che paNa te baMne bhAga sAthe kharIdanAra pAsethI rU. 1 virATa eka ati rasamaya ane bodhaka vArtA A pustako - satyane jaya ane asatyaprapaMca, vyabhicAra ? guNathI thatA vinAzane e citAra ApavAmAM AvyA che ke kharekha vAMcanAra manuSya game te durgaNI haze taipaNuM te saddaguNI thaze. kIM. rU. 1 rASa _saMsAramAM sarva vaibhava chatAM eka rAjA rUSimayajIva zI rIte gALI zake che aneka lobha lAlacathI na phasAta prapaMcanI jALamAM na phasAtAM chevaTe rAjapATane choDI cAlyA jAya che aneka prapaMcI tene herAna karavA mathe che chatAM izvara upara zraddhA rAkha vAthI tene prapaMcIo vaza thaI pAchuM rAja maLe che. kIM. rU. 1 taparavA rAjakamAra A pustaka vAMcavAthI aneka aitihA " sIka banA mANasone AbhA banA de che. vAMcatAM tene hAthamAMthI mUkavuM gamatuM nathI. ane Ama mA cheka karanI ne bodha ApanAra A navalakathA che. kIM. rU.1-8-0 parazIyana nAITasa 2 arebIyana nAITasa jevIja rasIka a vAta A pustakamAM che. je pustakamAM eka zAhajAdIne purUSo upara tiraskAra hovAthI te lagna karaze nathI. ane jyAre tene tenI vRddha dAsI aneka vArtAo kahI purUSanI A dayatA, ane premanuM varNana kare che eTale tene bhAva badalAya che. ane vivuM kare che. ghaNI ja mane raMjaka vArtAone A pustakamAM samAveza che. kI. " vyavasthApaka-bhAgyeAdaya-amadAvAda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratww.umaragyanbhandar.com - La kAS,, Page #218 -------------------------------------------------------------------------- ________________ have kemIkala varkasamAM banelI lokapriya anubhavasiddha davAo 9 ,, dhAtugata de maTADI jIvanazakti bakSI magajane puSTa karanAra, te e kharekhara jIvana ja che. A jIvanano cAlu upayoga karavAthI dIrdha vana prApta thAya che, magaja puSTa thaI buddhi ane yAdazakti vadhe che, yAtugata doSa maTADI zarIra puSTa banAve che. temAM DatI vastuo vanaspatinI ane nukazAna na karanAra che. khAvAmAM vAdiSTa, hejatadAra ane Arogyane jAthane mATe phAyado bakSanAra che. nabathaI, pAMDu, khAMsI, kSaya, saMgrahaNI, maraDI, amlapIta tathA dhAtuvikAranAM radAmAM guNa anubhavasiddha che. tenI 1 ratalanA DabAnI mata rU. 2-0-0 rAkhI che.traNanI kImata rU 5-0-0 pisTeja juduM. vidyATo, magajanuM kAma karanArA, mAstare, vakIlo vigere mAnasika mahenata karanArane te te amRta tulya che. khaMDarethI kAmezvara nathurAma lakhe che ke, vanathI ghaNe phAyado thayo che. - hIsTIrIhara pIsa. strIone juvAna vayamAM A roga lAgu paDe che. pachADa Ave, bebhAna I moDhe phINa Ave, hAthapaga ghase, keTalIka strIo dhuNe ne lavArI kare ", keTalAka bhUtanA vahemamAM bhUvA AkhaDImAM paisA kharce che. A davAthI me tevo june hIsTIrIA, vaI, mUcha, ane phepharuM maTe che. ghaNuM strIonA go maTI gayA che eka vAra vAparavA khAsa bhalAmaNa che. kIM. rU 2-0-0 anupAnanI kI 22, maLI rU. 4-0-0 suMghavAnI DabI rU. 1 nI maphata maLaze. - paNajathI bhagavAna raNuchaDajI lakhe che ke, amArA gharamAM eka dhAne hIsTIrIA pIkasa ane anupAnano upayoga karAvyAthI aThavADIyuM ja thayuM tevAmAM te tene ArAma thaI gaye ethI mane nizcaya thayo che ke hIsTIrIo upara tamArI e davA rAmabANa nIvaDI che. harasanAzaka guTikA. , A davAthI tamane game teTalI lAMbI mudatanA harSa haze, lohI paDatuM ze ke sukA haze ane koI paNa upAye maTatA nahi heya, ghaNI ao karI kaMTALyA haze, oparezana karAvI thAkyA haze te paNa A iAMthI tana-msa maTaze. dujhatA harasa haze ane lohI paDatuM haze teto kaja divasamAM maTI jaze. A davA harasa upara evI guNakArI jaNAI ' ke tenAthI hajAro mANasee potAnuM harasanuM darada nAbuda karyuM che. A 'badhI seMkaDe saraTIphIkeTo maLyAM che, rU.3-0 anupAnanA DabAnI kIMrU.2 havAmInArAyaNanA maMdiranA kArabhArI mI. maganalAla lakhe ke tamArI harasanI davAthI mane pacIsa varSanuM harasanuM darada maTayuM che. huM havA karI kaMTALI gayo hato paNa tamArI davAthI mane phAyado thayA 5 jethI huM upakAra mAnuM chuM. harasane mATe A davA asara karanArI che. dave kemIkala vasa-amadAvAda Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com Page #219 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 dave kemIkala varkasamAM banelI lekapriya anusavasiddha havA game teTalA vaibhava athavA dhanadolata hovA chatAM paNa zarIramAM zakitanahi hoya te te sarva sukha nakAmuM che tinI ka pIrA A davAthI zarIramAM zakita Ave che. phATa, cusa, kaLatara, ahi hAMpha caDha, kamara dukhavI maTADe che. magaje ThaMDaka Ape che. ane zI ramAM navI zakita utpanna kare che. dhAtugata de maTADI, kharU purUSatva bAM che. pizAbe, ke svapna, ke koipaNa rastethI dhAtunuM javuM baMdha karI dhAne ghaTTa karI vadhAre che. lohI sudhAre che. ane saMsAranA khajAnaMdane cakhADe che. tamAma vaibhava hoya chatAM paNa jo zarIra nabaLuM hoya, vIrya A kSINatA hoya, ane dhAtunuM kamajorapaNuM hoya te te sarve vibhava nakAma che. AjakAla kharAba kuTevothI, brahmacaryanuM na pAlana karavAthI, ane bALa lagnathI ghaNu yuvAnapura nisteja ane vIrya vihina thaI gayelA ya che. tevA manuSyoe pharI navesarathI yuvAnAvasthAnA kharA AnaMdane upabhoma kara hoya to amArI A davA ekavAra vAparI jevI ghaNuM mANase tene lAbha meLavI navI juvAnI, navuM baLa ane navA utsAhane meLA che. kI. rU 1. traNanI kI rU 2-10 bhUkha lagADI, khAdhuM pacAvI, dasta sApha lAvanAra ' AnaMdavaTI A davAthI--kakaDIne bhUkha lAge che, khAdheluM hajhama thAya che ane niyamasara dasta sApha lAve che. peTanA gaDagaDATane maTADe che, khAvA upara rUcI thAya che. ajIraNa maTADe che. khaMrAba oDakAra AvatA nathI ane svAdiSTa banAve che. dareka mANase eka bI haMmezAM pAse rAkhavI ja joIe. ka. rU. 1-0 pramehanivAraNa pIlsa AjakAla seMkaDe paNa mANasone A roga lAgu paDelo jaNa che. koIne prameha thayelo hoya che, te koine madhuprameha, pisAbe agana bI che, dhAtu jAya che, koIne mIThe ke sAkarIye -madhuprameha thayelo hoya che. nAnuM ke moTA sarva ke tenAthI rIbAtA hoya che. je tamane prameha koIpavuM prakArano paramIyo, ke madhuprameha thayo hoya to Ajeje patra lakho amArI prameha pIusa maMgAve. tenAthI hajAro mANasane pramehane roga maTe che; tamane paNa maTazeja. pramehane mATe A davA tarata asara karanAra A camatkArI che. DabI 1 nI kIMmata rU. 2-0-0, anupAnanA DabAnI kI rU. 2-0-0 davA eka mAsa cAlaze. tethI jarUra ArAma thaze. hajAro sara TIkiTo maLyAM che. khaDarathI kAmezvara nathurAma lakhe che ke ApanI pramehanI guTikA prameha maTe che. ghaNI davAothI phAyado na thAya te A davAthI maTayA! dave kemIkala vasa-amadAvAda. Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratvww.umaragyanbhandar.com - Page #220 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Suratwww.umaragyanbhandar.com