Book Title: Navpada Prakash Part 3 4
Author(s): Bhuvanbhanusuri
Publisher: Divya Darshan Trust
Catalog link: https://jainqq.org/explore/004984/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya (upAdhyAya) navapada prakA AcArya upAdhyA pada pada :vAcanAcArya: AcAryazrI vijayamAnamAna Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrImatI zAntAbena lAlaca, chaganalAla phAunDezana granthamALA naar 3-4 navapada prakAza navapada pUjA paranI vAcanA 3-4 AcAya padma ane upAdhyAyapada vAcanAcAya pUjya AcArya bhagava'ta zrI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja prakAzaka : divyadarzana TrasTa kumArapALa vi. zAha 68 gulAlavADI trIje mALe sukhaI. 400004 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ prazna sazAdhaka-sa"pAdaka pU. munirAja zrI padmasenavijayajI mahArAja vi. sa'. 2038 mUlya : 8-00 mudraka : -jagadIzacaMdra caMdulAla zAha, palaka TAIpa seTara nagarazeThanA vaDA, ghIkAMTArADa amadAvAda-380001 prAptisthAna : (1) divyadarzana TrasTa 68 gulAlavADI mukhaI-400004 (2) ramaNalAla lAlacaMda zAha 135/37 jhaverI bajAra mukhaI-400002 (3) bharatakumAra caturabhAI 868 kALusInI peALa,kALupura amadAvAda-380001 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jainazAsananuM sarvopari pada anaMtajJAnI tIrthaMkara paramAtmAe caturvidha saMghatIrthanI sthApanA karIne vizva para eka ananya zreSTha upakAra karyo che. bIje mahAna upakAra teozrIe e karyo ke pitAnI hAjarImAM ja pitAnA uttarAdhikArInI paNa gauravAspada nimaNuMka karI. prabhu zrI mahAvIra bhagavAne svahaste 11 brAhmaNapaMDitane gaNadhara pade sthApyA. AnAthI caturvidha saMghane mahAna lAbha e thaze ke bhagavAnanI gerahAjarImAM zrIsaMgha-zAsananuM saphaLa netRtva vahana karanAranI kaI ja zodha karavAnI ciMtA ke phikara karavAnI rahI nahIM temaja gaNadharanI pachI AcArya pATaparaMparA evI cAlatI rahI ke tenI pAchaLa te aMge saMbhavita tamAma vivAda-kaleza vagere niravakAza banyA. - AcAryapadanI sauthI vadhu mahattA jevI hoya te e rIte joI zakAya ke khuda tIrthaMkara paramAtmAe svayaM vAsakSepa karIne pitAnA uttarAdhikArI pratye keIe keI ja prakAranI zaMkA-kuzaMkA-avizvAsa rAkhavAnI jarUra nathI." AvI mahera chApa mArI ApI che, ane pitAnI hAjarI ke gerahAjarImAM sakaLa saMghe temanA AjJAMti rahevAnuM che evuM spaSTa pharamAna karyuM che. je guruM mannaI se maM" evA uddaghaSa dvArA paNa AcAryapadanuM saMpUrNa gAva Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vadhAravAmAM Avyu che. A badhAthI e phalita thAya che ke--AcAya bhagavaMta zrI jainazAsananAM sabaLa netA che, kuzaLa sukAnI che, dha rathanA sArathi che, zAsana-dharmanI rakSA karavA sadA apramatta che. jJAna vinA AmAnu kazu zakaya nathI, mATe vattamAna samasta zrutanA pAragAmI che. bhavyajIvAne karuNA buddhithI sadupadezadAtA che--AcAravinAnA upadezanI jhAjhI kiM'mata na hAvAthI svayaM pavitra paca sadAcArapAlaka che, ane sakaLa saMghamAM jainazAsanane samRddhajJAna ane AcAraneA jainatvathI etaprota zubha sa skAronA vArase| jALavanAra ane vadhAranAra che. e rIte zrI jainazAsananA prabhAvaka che-pracAraka che-upadezaka che. jainazAsanamAM AcAya padanI bhAre mahattA che e hakIkata zrI namaskAramahAmantrathI paNa siddha che kAraNa ke emAM tRtIyapada 'namA AyariyANunA jApa karavAmAM Ave che. A padanI bhavyatA ane mahattAne pUrNa paNe pIchAnavAne ApaNI buddhi tA pAMgaLI che. upakAra karyAM che pU . mahiSa Ae ApaNA upara, prastutapadanI bhakti ane guNagAna karatI aneka bhavya kRtionI bheTa ApIne. evI eka uttamakRti zrI navapadapUjA'mAM pa. pU. nyAyAcAya zrImad upAdhyAya yAvijaya mahArAje zrI AcArya padanI uttamatA bahu ja suMdara bhASAmAM vyakta karI che ane te sAthe e kRtimAM zrImadnA peAtAnA hRdayamAM jainazAsananA Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya pratye vidyamAna bahumAna-sanmAnanA bhavya bhAvAnuM darzana thAya che je ApaNane paNa ema darzAvI jAya chekeAvA mahAna dhuraMdhara tarkazAstrI vibudhaziromaNi upAdhyAyajI mahArAja jyAre AcAryapada mATe ATaluM bharacaka mAna dharAve che, enuM guNagAna kare che, te ApaNe paNa zA mATe A kalikAlamAM jaMgama kalpavRkSa samAna AcAryabhagavaMtanI sevAbhakti upAsanAthI vaMcita rahIe !!! suvihita sarvaguNasaMpanna AcAryabhagavaMtanA A kALe paNa ApaNane darzana prApta thAya e ApaNuM parama saubhAgya ja che. zrI navapadapUjAmAM prathama be padanI pUjA uparanI vAcanAonA grantha "arihaMta" ane "siddhapadane mumukSu bhavyAtmAo e je umaLakAthI vadhAvyA che tethI agrimapadanI vAcanAonA grantha prakAzita karavAnA amArA utsAha ane prayatnane vegamAM bharapUra Ubhare AvyuM che ane bahu ja TUMkA gALAmAM pa. pu. AcAryadeva zrI vijyabhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAja sAhebanI AcAryapada uparanI vAcanAone akSaradeha ApatA A "AcAryapadInA gaMbhIra granthanuM prakAzana karavAmAM ame saphaLa banyA chIe. prastuta granthamAM Dagale ne pagale ApaNe-jainazAsananAM AcArya kevA heya? emanI zI zI javAbadArI che? te javAbadArIone teo kaI kaI rIte vahana karI rahyA hoya che? temAM keTalA apramatta rahevuM paDe che? vANuM ane Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vartana sAthe saMvAda jALavavA mATe teo kevA kaTibaddha hoya che. zrutajJAnanA kevA pAragAmI hoya che. jaina zAsananI keIpaNa zubha maryAdAnuM kayAreya paNa saheje ullaMghana na thAya e mATe keTalA jAgaruka hoya che? e badhI maryAdA ethI baMdhAIne paNa pite kevI suMdara jainazAsananI prabhAvanA kare che? zAsana-saMgha ane dharmanI rakSA ane unnati mATe keTalA ciMtanarata hoya che? paMcAcAranuM pAlana svayaM karavAmAM ane Azrita pAse karAvavAmAM kevA sAvadhAna hoya che? zAsana-saMgha ane dharmamAM bAhya Abhyantara aniSTanA pagapesArAne TALavA ane khALavA mATe kevA sakhta pagalA bharatA hoya che? AvI badhI aneka jijJAsAonAM suMdara samAdhAne hRdayaMgama karI zakIzuM. chatrIza guNa dhAraka AcArya bhagavaMtamAM anekAneka rIte chIza guNonI saMbhAvanA rahelI che e A ja granthamAM ApelA chatrIza chatrIzInA koThAo uparathI ApaNe sahaja jANI zakazuM. zrI upAdhyAyapadanI vAcanA prastuta granthamAM AcAryapada pachI upAdhyAyapadanI vAcanAnuM paNa sahamudraNa thayuM che, je eka rIte ucita ja che, kema ke AcArya ane upAdhyAya e jainazAsanarUpI rathanA be cakra jevA che. ekalA AcArya ke ekalA Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upAdhyAyathI zAsananuM nAva AgaLa dhape evuM nathI. baMne padastha ekabIjAnA pUraka banIne zAsananI jyota jhaLahaLatI rAkhavAmAM diveTa ane telanuM kAma karI rahyA che. gaNadhara bhagavaMte e sUgathI gUMthelI dvAdazAMgInuM svayaM adhyayana karavuM ane bIjAne karAvavuM, ne ema zuddha uccArapUrvakanA sUtronI paraMparA TakAvavI, e upAdhyAya bhagavaMtanuM mahAna kArya che. tathA sUtronAM bahumUlya gUDha rahasya sahita enA vistRta vizada arthane AtmasAta karI rAkhavA ane nikaTavatI egya sAdhuone e ApavA temaja zrAvakemAM paNa svAdhyAyane arthAta zAstranA adhyayanane vyApaka banAvavuM AcAryanuM mahAna kartavya che, e rIte sUtra ane arthanI paraMparAnI saritAne vahetI rAkhavI, A badhA pU. upAdhyAya ane AcArya bhagavaMtanA mahattvanAM kartavya che. prastuta granthagata vAcanAomAM pU. AcAryadeve upAdhyAyapadanI pUjAne avalaMbIne zrI upAdhyAyapadanA mahAna gauravane prakAzamAM ApyuM che. enA eka eka vizeSaNe para je mArmikatAttvika ane vizada chaNAvaTa thayelI che te anyatra kayAMya vAMcavA nahi maLe. zrI AcArya padanI mahattA te zrI saMghamAM jaLavAtI ja AvI che ane e pragaTa paNa che. paraMtu zrI upAdhyAyapadanI zrI saMghamAM zuM mahattA che e te prastuta vAcanAonA vivaraNa vinA samajavA maLavI ya durlabha che. prathama prathama vAMcanArane te Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ema ja thaze ke ahai|...zrI upAdhyAyapadanA ATalA badhA mahImA gavAya che....! ATalI badhI enI mahattA ane zreSDatA che...!' mATe ja e 25 guNeAnI gupta ratnapeTI jevA che. ThoThamAM ThoTha paNa vidyAthI jainazAsananA upAdhyAya padanI sakriya upAsanA ArAdhanA dvArA adhikRta vidvAna khanI gayAnA dAkhalAe Aje paNa zrI saMghamAM vidyamAna che. A ja zrI upAdhyAyapadanI kharI khUbI che. e padane bhAva bharI karIe eTalI vaMdanA ochI che. prastuta granthanuM prakAzana e kAI asmAta sarjana nathI paraMtu temAM aneka mahAtmAe ane bhavyAtmAone zubha prayatna sAkAra ane phaLIbhUta thayelA che, jenuM mUlyAMkana pAvi jIbha vaDe karI zakAya tema nathI. vAcanAdAtA, vAcanAzrotA, vAcanAlekhaka, vAcanApraph sa'zeAdhaka, sa'pAdaka, vAcanAmudraka vagere anekanA sahayoga ane zubhecchApUrNa utsAhathI ame A grantha zrI sa`ghanA karakamalamAM prastuta karavA bhAgyazALI anyA chIe. Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ suvizAla gacchAdhipati sighdhAMta mahodadhi AcArya zrImadghijayapremasUrIzvarajI mahArAja Education International Only www.jalneli Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ' AcAya padanI pUjA / tRtIya zrI AcArya pada pUjA !! 1 kAvya Idravajravruttam // sUrINu dvIkaya kuggahANa, name nA sUrasamapahANuM ! sad sANuM samAyarANu, akhaMDa chattausa guNuAyANa // 1 // // bhujaMgaprayAtavRttamU || namuM sUrirAjA sadA tattvatAA, jine drAgame prauDhasAmrAjya-bhAjA / Savarga -vigata guNe zebhamAnA, paMcAcArane pAlave sAvadhAnA / !! bhaviprANIne dezanA deza kALe, sadA apramattA yathAsUtra Ale ! ji ke zAsanAdhAra digdatikalpA, jage te cira jIvajo zuddhajalpA rA // DhALa !! ulALAnI dezI DA AcAraja munipati gaNI, guNuchatrIzI dhAmejI // cidAnaMda rasa svAdatA, parabhAve niHkAmeAjI // 1 // (ulALA) ni:kAma nirmaLa zuddha cihnana, sAdhya nija niradhArathI ! vara sAna dana caraNa vIraja, sAdhanA vyApArI ! vijIva kheAdhaka tattva zeAdhaka, sayalaguNa savara samAdhi, gataupAdhi duvidha tapazuNu sapatti dharA // AgarA gherA Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // pUjA DhALa ! zrIpALanA rAsanI 5 paMca AcAra je sudhA pALe, mAraga bhASe sAcA !! te AcAraja nimaye tezu, prema karIne jAce re !! bhavikA !! si011 // vara chatrIsa guNaeN karI sAhe, yugapradhAna jana mAhe / / jaga behe na rahe khiNa kahe, sari nama te jAhera rU 5 bhavikA !! si012 5 nahI. vakathA na kaSAya / / akaluSa-amala amAya re / / bhavikA / si013 nA nitya apramatta dharma vaaise, jene te AcAraja namiye, je diye sAraNa vAraNu ceAyaNa, DiceAyaNa vaLI janane paTadhArI gara7tha'bha AcAraja, te mAnyA suni manane re / bhavikA / si014 5 je jagadIve / caraMjIve re bhavikA !! si015 // arthamiye jinasUrajakevaLa, caMdre bhuvana padArathaprakaTana-paTu te, AcAraja DhALA dhyAtA AcAraja bhalA, mahAmaMtra zubha poMca prasthAne AtamA, AcAraja hoya dhyAnI re 5 prANI re ! vIra0 // 4 // 5 zrI AcArya pada kAvya na tuM sahu deI piyA na mAyA, jagaditi jIvANu sUrIsa-pAyA; tamhA hu te caiva sayA bhaje, ja mukhmasukhAi. lahu laha 515 *( Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja kRta zrI navapadajInI pUjA paranI vAcanAo navapadapUjA para vAcanAe dAdara vAcanA mahAsuda 6-2036 AcAryapada Adya kAvyama (IndravajAvRttama) sUraNa dUrIya-grahANe, name name sUrasapahANuM artha-kugrahe jemaNe dUra karyA che, ane jeo sUrya samAna tejasvI che te AcAryone huM vAraMvAra namaskAra karuM chuM, vivecana: AcArya bhagavaMta kevA che? kugraha eTale mizyAma tene dUra karanArA che, parAsta karanAra che. sUrya jevA prabhAvALA banIne mithyAmatarUpI aMdhakArane parAsta karanArA AcArya bhagavaMte che. AcArya jainadharmanA anekAMtavAdanA siddhAMta para vastunuM pratipAdana evuM kare che ke duniyAmAM cAlatI aneka ekAMtavAdI mAnyatA je vastumAM bIjI apekSAe ghaTI zakatA yathArtha dharmone-tane-siddhAMtano virodha karanArI nAmanA sArA kAma nA - jakar Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza che. AcArya mahArAje te ekAMtavAdanI ayathArthatA-asatyatA khulI kare che, prakAzita kare che. dA. ta. mithyAdarzane AtmAne mAne che, paNa keI nyAya-darzana jevA AtmAmAM ekAte nityatA mAnI anityatAnuM khaMDana kare che ke "AtmA anitya hoya ja nahi, te bauddha darzana jevA keI ekAte anityatA mAnI niyatAnuM khaMDana kare che ke "AtmA nitya hoya ja nahi." A dareka mAnyatAnI pokaLatA AcArya mahArAje pradarzita kare che. AmAM phakta nitya nathI ke phakta anitya nathI, paNa dravyanI daSTie nitya che, ne paryAyanI dRSTie anitya che. ema baMne dharma nityatA-anityatAnI anekAMtavAdathI yathArthatA AcAryo darzAve che. ahIM "sUrasapahANuMno artha sUrya samAna pradhAna e nahIM levAno kemake "sUraNa e chaThI vibhaktivALA vizeSyapadanuM A vizeSaNapada che, tethI A pada chaThI vibhaktivALuM samajavuM joIe. eTalA mATe mULa zabda pahAra laI enA para chaThI vibhakti lAgIne pahANuM zabda banyo ema samajavAnuM. tethI "sUrasapahANuM padane artha A thAya ke sUrya jevI prabhAvALA che. eTale ke sUrya jema vizvanA aMdhakArane dUra karI prakAza pAtharanAra che tema bhavI jIvonI mithyA mAnyatAo rUpI aMdhakArane nAza karI samyakatono prakAza karanArA AcArya bhagavaMte che. emane huM vAraMvAra namaskAra karuM chuM. "nama nama kare che? emAM jema "nAma zabda be vAra bolAyAthI jema nama nAma kare che. eTale "vAraMvAra name che' e artha Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya--pada thAya che, e ja rIte ahIM "name namo be vAra belAyAthI ene "huM vAraMvAra namuM chuM" e artha thAya, kAvya:- "namuM sUrirAjA sadA tattvatAjA jinendrAgAme prauDha sAmrAjya bhAjA" sUrirAjA eTale sUriomAM rAjA nahi, paNa rAjA samAna sUri. tethI "namuM sUrirAjA eTale caturvidha jaina saMghamAM rAjA samAna AcAryane huM namaskAra karuM chuM, rAjA prajA para zAsana calAve che, ema sUri jaina saMgha para jinazAsananuM sAmrAjya calAve che, te sAmrAjyanA ja te AcArya che, ne AcAryanA maMtrI-divAna upAdhyAya che, ane munio sahita caturvidha saMgha te prajA che. AcArya sUrya samAna prabhAvALA che. jema prajAne rAjA badhAne pUjanIya bane che, mAnanIya bane che, tene hukama divAnathI mAMDIne jamAdAra sudhInA badhA uThAve che, te rAjAnuM zAsana mAthe dhare che, Ama rAjAnuM zAsana cAle che tema AcArya bhagavAna jaina saMghamAM badhAne mAnya ane pUjya bane che ne temano hakama mAthe caDAve che. AcAryanuM zAsana cAle che. vizeSa karIne munimaMDaLa para temanuM pUrNa zAsana cAle che, ne munimaMDaLa temanuM gaurava paNa tevuM ja kare che. rAjAnA kArabhArImAM rAjAnI pratye sanmAna-adaba. AjJAMkitatA, vinaya-viveka-peIcchAnuvatitA (guruIcchAnusAritA) heAya che, rAjAne kAMI hukama na kare paDe. rAjAnA tevA igita parathI divAnane khabara paDI jAya ke rAjAnI A IchA che. ne te pramANe divAna vatI le che. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza A IcchAnuvatitA che, IcchAnuM anuvartana che, te pramANe AcAryanI pratye ziSyanA bhAva hoya che. zramaNa saMgha para anuzAsana calAvanAra AcArya zamaNusaMghane pUjya che. mATe AcArya rAjA jevA che. saMgha para jyAre Aphata Ave tyAre AcArya AgaLa thAya che. AcArya rAjA samAna che, tethI jaina zAstro temanuM khUba mahattva AMke che. keI AcAryane avinaya kare, dA. ta. ema kahe AcArya eTalA anubhavI nathI hajI to AcArya mAtra 40 varSanA che, huM 70 varSano chuM. meM traNa dasakA vadhAre joyA che. to te avinaya karanAra AgamAM hAtha ghAlI rahyo che ema zrI dazavaikAlika sUtra kahe che, kama-sattA baLavAna che. zAstramAM munine avinaya kare to amuka daMDa gItArthane avinaya kare to ethI vadhu daMDa. sthaviramunine avinaya kare to tethI vadhu daMDa. ema muni-gItArtha sthavira-upAdhyAyane avinaya kare to vadhu ne vadhu daMDa thato jAya che. emAM AcArya te rAjA che. temane avinaya kare ene ati mahAna daMDa heya che. avinayanAM udAharaNa: (1) AcArya kahe te sAMbhaLato hoya, te chatAM AcAryane javAba na Ape, to te avinaya kahevAya (ra) rAtre AcArya pUche: "kaNa jAge che?' te pote Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada jAgatA paDayA hAya chatAM hukAro na de, to te avinaya kahevAya. (3) guru-AcArya jeTaluM Asana ke meNuM Asana bichAvIne bese, te te avinaya kahevAya. (4) AcArya koinI sAthe vAta karatA hoya ne vacamAM potAnA DahApaNa DAyA lagAve, te te vinaya kahevAya. (5) AcAye kAine vAta karyA pachI, enI AgaLa potAnA DahApaNa-DAyA calAve te avinaya. dA. ta. kahe, jue, Ama AveA, tamane AcAya mahArAjathI kharAkhara samajAyuM nahi hoya huM tamane samajAvuM," to A dADha DahApaNa e avinaya kahevAya. (6) AcArya mahArAjane jaza ApavAne hoya, te te jaza pAte ja laI le, te te avinaya kahevAya. (7) ziSye avasare khIjAone amuka kahevA mATe AcAryane koI sUcana karyuM hoya, ne AcAya te sUcananA upayoga karI khIjAe pAse amala karAve, tyAM pelA munine kahe 'A te meM ja A sUcana karyuM hatu. AcArya mahArAjane' te A avinaya kaheyAya. (8) ema AcArya pAse AphsiranI jema DahApaNa DALe te avinaya che. TUMkamAM jenI aMdara AcAya nu gaurava ghaMTe, te badhA avinaya kahevAya; ane amanu gaurava vadhe, te vinaya kahevAya. (9) AcAya nI sevA-vaiyAvacce anya karatA hoya tyAre pote besI rahe, te avinaya kahevAya. Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza (10) 'AcAya ne ghaNA karanArA che, ApaNA vagara thoDa" aTakI rahela che ?" A vicAra avinayanA gharanA che. AcAya jaina zAsananA jaina saMghanA rAjA sthAne che, . AcAya hamezAM tattvamAM tAjA hoya che, eTale ke taiyAra tattvavALA che. jaina zAsra bhaNelA che, te bhUlI gayelA nahIM, paNa hoTha para taiyAra che. jyAre jaIne pUche ke tarata ja zAstrIya uttara Ape. te uttara sAMbhaLanArane lAge ke AcArya mahArAja jANe jIvaMta Agama bhaMDAra che. {Living Library) udAharaNa-AcAryadeva zrI vijayadAnasUrijI mahArAja vi. saM. 1992mAM pATaDImAM kALadhama pAmyA. 91 mAM rAdhanapura cAmAsu hatA, tyAre rAmacaMdrasUri mahArAja kAMIka pUchavA gayA, tA tarataja javAba ApyA ke-jAA AcArAMga sUtranA phalANA sUtranI TIkAmAM joi leA. Ama AcArya sadA taiyAra hoya che, eTale ke tattva-tAjA hoya che, pAtAne sUtronuM svayaM pArAyaNa cAlu hoya, tenuM raTaNa, tenu ciMtana cAlu hoya. tethI sahaja che ke AcArya sadA tattvatAjA hoya che. vaLI AcAya kevA ? tA ke-- jinendrAgame prauDha sAmrAjya bhAjA,' 'sadA tattva tAjAnA e a (1) jemane tatva taiyAra hoya che. (2) je haMmezA tatvathI tAjA eTale sphUrtivALA che. dA.ta. zArIrika Apatti-vipatti AvatI hoya, sAmudAyika ci'tA AvatI hoya, AcAya para samudAyanA bhAra che, eTale Ave. chatAMya Apatti-vipatti ke aNadhArI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya -padma Aphata vakhate AcArya bhagavaMta jarAye smRti-prasannatApraphUllitatA nahi gUmAvanArA hoya che; kAraNa ke te tattvatAjA che, eTale ke tattvathI sphUrtivALA che, zArorika puNyanI tataHmatAe kAyAthI sphUrtivALA- ArogyavALA hoya ke na paNa hoya, kintu tattvAdhathI sadA smRtivALA che, kAraNa e che ke emaNe aMtaramAM tattvane paNimAvyA che, 10 prakAranA tidharma kSamA-namratAdi, e tattva che. samyakUttvanA 67 vyavahAra e tattva che, saMvar-tirAnA prakAro e tattva che, AcAya A tattvanI ramaNatAvALA che, e jina-Agame je tattvA jevA matAvyA che, te tattvAthI pAtAnA aMtarAtmAne te tattvasvarUpane anurUpa bhAvita karyAM che, pAtAnA AtmAmAM tattva pariNata karI dIdhA che, tethI ja e nitya prasanna-praphullita rahe che. tamAre nitya sphUrti joItI hoya, nitya prasannatA joItI hoya to, te tattvathI maLaze, te tAttvika smRti kahevAya. tAttvikatAnA pAyA para UbhelI te kadApi nAza na pAme, kAi kahe 9 pra0-ame paNa navatattva, katattva, madha-udaya udIraNA 14 guNasthAnaka...evu ghaNuM ghaNuM jANI lIdhuM, teAya kema sphUti thatI nathI ! saMsAranA saMyogAmAM kema prasannatA ne dInatA vacce hiMcALA khAIe chIe ? u-tattvane khUNAmAM arthAt pustakamAM bhaDArI rAkhela che mATe rAga-dveSanAM hicALe hiMcavAnu thAya che. kharI rIte enA badale tattva dilamAM pariNAma pAmavuM joIe; dila tattvathI raMgAi javu joIe, bhAvita thaI Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 navapada prakAza javuM joIe, tattvavicAra ApaNA svAsozvAsa banI javA joIe. kaI vicAra Ave. kazAnuM darzana thAya, kazAkanuM zravaNa thAya, te tattvapUta ja banAvAya. vicAraNA kare to te tattvadRSTithI kare. darzana kare to tattvadaSTithI kare; zravaNa kare te tattvadaSTithI kare; khAnapAna-bhASA-AlApasaMlApa badhuM tavadaSTithI kare. A jene AvaDe te sadAya taskRtivALA hoya che. AcArya bhagavaMtane A AvaDe che. mATe te tAjA che, mATe te nitya-prasanna hoya che. AcArya AgamomAM prauDha che, gaMbhIra che, ne sAmrAjya vALA che. jema potAnA guNe para ne ziSya para tema Agama para sAmrAjya dharAve che, arthAta Agama khajAnAnA mAlika hoya che. athavA prauDha zabdane sAmrAjyanuM vizeSaNa banAvIe to AcArya AgamonA prauDha sAmrAjyavALA che. eTale ke Agama para temanuM varcasva hoI game tyAre game te AgamanA game te khUNAnI vAta emanI pAse manamAM hAjara ja che, prauDha sAmrAjyavALA eTale ke siddhahasta sAmrAjyavALA, jemake siddhahasta lekhaka, siddhahasta citAre...siddhahasta citAra Amatema 2-4 pIMchA mAre ne AbehUba citra taiyAra thaI jAya, ema, te siddha hasta kavi heya e game te viSaya para tarata ja kAvya jeDI zake. dA. ta. tene kahe: kamADa para kAvya kara, te kSaNavAra vicArI tarata ja te bolavA lAgaze. Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya pada 11 tema siddha hasta AgamajJAnI; keI vAta temane pU tA emanI pAsethI mAgamamAMthI taiyAra javAma maLe. te Agama-niSNAta kahevAya, emane Agama par prabhutva hoya, vasva hoya, AgamanA jJAna para prabhutva hoya. AcAryAMe Agama para varcasva-prabhutva prApta karela hoya che. chatAM khUbI jue, emane tenuM raTaNa pArAyaNa cAlu ja hoya, meTA riyA jevuM jJAna agAdhajJAna temane hoya teA ya enuM punarAvata na cAlu. te alpajJAnIne keTalu pArAyaNa joIe ? mATe ja AcAya ne aparisAvI zrutavALA kahyA, arthAt emanAmAMthI prApta karela zruta vahI na jAya, DhaLI na jAya, paraMtu Takayu` rahe. zI rIte ? kaheA niraMtara pArAyaNathI. pahelAM pustakA na hatAM, guru beAlI jAya te ziSya dhArI le, ne pachI raNA cAlu kare, gurune badhu meDhe ja hoya, te beAlatA jAya, ne samajAvatA jAya. peAtAne tenuM parAvartana cAlu hoya eTale AcAya jinAgame sAmrAjya-bhAjA che. jinezvaranA Agama par prabhutvavALA hoya che, AcAya AgamazAsramAM siddhahasta anelA che, ne pAchA prauDha che. ahI" 'prauDha" zabda sUcaka zabda che. koI AgamanA niSNAta hoya paNa prauDha na hoya. prauDha eTale gabhIra......AgamanI je vAtA che te vAta ne pacAvI jANanArA AcAya che. AgamanI vAtAne yathAyAgya nyAya ApanAra che eTale usane utsaganA sthAnamAM, ane apavAdane apavAdanA sthAnamAM lagADanArA hoya che. apavAdane Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 12 navapada prakAza utsargane sthAnamAM nahi, ke utsargane apavAdanA sthaLamAM nahi lagADanArA. dA. ta. cAlu saMgamAM kAcA pANIne na aDAya... te utsa-mArga; paNa jatAM vacamAM nahI Ave te vidhipUrvaka tene aDAya te apavAda-mArga. prauDha zabdanA traNa atha- pahele artha : AgamanI vAtane samanvaya karanArA mATe AcArya prauDha eTale gaMbhIra che. bIjo artha : AgamanI vAtane yathAgya nyAya ApanAra mATe AcArya prauDha eTale gaMbhIra che. trIje artha : AgamanI vAtone visaMvAda nahi, paNa saMvAda karanArA, visaMvAdI dekhAtI baMne vAtanuM yathAyogya nathI apekSAthI samarthana karanArA mATe AcArya prauDhaeTale gaMbhIra che. saMvAditAnuM udAharaNa AgamamAM kahyuM che ke eka samayamAM sAmAnyapaga vizeSapayoga, e be upaga ekasAthe na hoya, vastunA be dharma-eka sAmAnya ane bIjo vizeSa. jyAre vizeSane mukhyatAe jANe tyAre jJAnopayoga pachI sAmAnyane mukhyatAo jANe tyAre darzanepoga. baMnene eka sAthe mukhyatAe kema na jANe? kAraNa, sAmAnya ne vizeSa baMne dharma ja evA che ke baMne mukhyatAe eka sAthe na jaNAya. siddhasenasUrijIe kahyuM: zA mATe na hoya? jJAnano upaga ne darzanano upayoga eka sAthe hoya, kemake baMnene Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada 13 AvaraNa naSTa thaI gayA che, tethI have ene aTakAvanAra koI nathI, to baMne sAthe phare. malavAdI sUrijIe kahyuM: be upayoganI zI jarUra che? kemake sarvazatA che eTale sAmAnya-vizeSa baMneya eka ja jJAnamAM sAthe dekhAya che. tethI eka ja upayogamAM baMne viSaya AvI jAya. be nAma judA kevaLajJAna ne kevaLadarzana e amuka bhedanI daSTie che, sAkAranI daSTie jJAna kahevAya, ne eja nirAkAranI dRSTie darzana kahevAya. eka ja jJAna vizeSa dharmanI apekSAo sAkAra, bIjI sAmAnya dharmanI apekSAe nirAkAra, have ApaNe zuM samajavuM ? siddhasena divAkarasUrijI ane malavAdisarijI baMneya mahApuruSa che, emane khoTA paDAya? nA, tethI yazovijayajI mahArAje "jJAna-bindu zAstramAM tene samanvaya-yukta javAba Apyo ke nayavAdanI daSTie te te apekSAe baMneya sAcA che, naya pitAnA viSayamAM sAcA hoya che, Ama yazavajayajI upAdhyAya prauDhajJAnavALA kahevAya. je chIcharA jJAnavALo hoya te zAstranI vAta kare, paNa sAthe potAnuM DahApaNa DoLe, ne zAstranA eka pAThane sAce, ne pAThAMtarane khoTo kahe. prauDha jJAnavALe badhA mahApuruSone nyAya Ape-matAMtare ne pAThAMtarane nyAya Ape, AcAryane jJAnanA sAmrAjyavALA kahyA bharacaka zAstrIya jJAnavALA kahyA, ApaNe laukika dunyavI vAtothI para sAmrAjyavALA chIe. laukika vAtamAM pUrNa hoziyArI che, paNa zAstrIya bAbatamAM dhabeDe! bahu adhurA ! kaho, ati alpa jJAnavALA chIe, te paNa spaSTa najara sAme na Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza dekhAya, yAda karavI paDe. navakAranI chellI cAra lITIne artha najara sAme nathI taravarate, pada yAda karIne ene artha kahI zakIe. tyAre AcArya bhagavaMte jinezvara bhagavAnanA AgamanAM tavAdhane AgamonA padArthone evA dhAsezvAsamAM vaNI lIdhA hoya che ke emane e padArtho, sUtranA akSare yAda karyA vinA, najara sAme taravare che. AnuM nAma kahevAya e vAtanA bodha para prabhutva, A badhuM zIkhave che ke anaMtA kALa laukika dunyavI bAbatonI bahu ja jALa karI, laukika vAtamAM ghaNI hoziyArI karI, te badhI vAto dhAsozvAsamAM vaNAI gaI, eTale lokottara zAstrIya vAtomAM buThA chIe, laukika vAtamAM magnatA hoya to lokottaramAM mIDuM dekhAya, mATe ja, kettara vAtamAM magnatA lAvavI hoya to laukika vAtemAM AliptatA rAkhavI paDe. ekavAra guru buTerAyajI mahArAjane mUlacaMdajI mahArAje gocarI vAparI lIdhA para dUdhapAkanI pAtarI pIvA ApI. guru kahe "mUlA! kaDhI bata mIThI lagatI hai. buTerAyajI avadhUta masta yogI hatA temane dUdhapAka pitA e mIThI kaDhI lAgI ! temane khabara nathI ke A dUdhapAka che. temane lokottara vAtamAM ramaNatA hatI, pachI laukika kaThI zuM, ke dUdhapAka zuM ? enI heziyArI rAkhavAnI paDI hatI. mATe ja e lekettara sAdhanAmAM masta hatA. paDa vaga vagita guNa zebhamAnA. paMcAcArane pALave sAvadhAnA ? Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 AcArya-pada AcArya cha nA varganA vargathI zobhatA guNavALA che. chane varga 36, tene varga-1ra96, AvI chatrIzI chatrIza che (36436 1296) eTale ke chatrIsa guNenI eka chatrIsI, evI chatrIsa chatrIsI eTale 1296 guNothI yukta AcArya heya che, tathA paMcAcArane pALavAmAM ati sAvadhAna jAgrata che. Ane je vicAra karIe te tethI anumodanA thAya, temaja manane lAgI jAya ke "jIvanamAM prApta karavA lAyaka A guNe che, A guNonI saMpatti te ja sAcI saMpatti che. te guNe AtmA sAthe joDAI jAya, ne AtmAmAM sasarA UtarI jAya, evA ke AtmA sAthe jaDAI jAya, evuM karavuM joIe, paMcAcAra eTale jJAna-darzana-cAritra-tapa-vIryanA bhavya AcAra, e sivAya kaI vastu AcAryanA jIvanamAM pharakatI nathI. dA.ta. AcArya AgaLa koi mAMDe ke "sAheba! chokarI moTI thaI paraNAvI to paDe ne ! ' ahIM je paMcAcArane khyAla na hoya, to te mag mAravAnuM thAya ke "hA bhAI! paNa paMcAcAramAM sAvadhAna hoya to kaheH " tyAgI emAM maMjurI Ape? sAvadhAna hoya to vANanA paNa asa6 AcArathI bacI zake. sAvadhAna hoya te kahe: "pahelethI tyAganI zikhAmaNuM ane tyAgI sAdhvIjInA samAgama na AyA e kalyANa-mitranI pharaja cUkayA, mATe have ene pApamAM pADavAnI vAta kare che, AcArya pote paMcAcAra pALavAmAM sAvadhAna che, Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 navapada prakAza jAt che, mATe jagata upara ekAnte upakAra karavALA che. e kahe che, "bhavI prANIne dezanA deza-kALe, sadA apramattA yathAsUtra Ale." AcAya prANIne dezakALane cita dezanA ApanAra hoya che, ne svayaM huMmezA apramatta rahI trAnusAra vanArA hoya che. pra0-dezane ucita dezanA kevI rIte apAya ? ekavAra prabhAvaka AcAya kamalaprabhAcAya caityavAsIAnA dezamAM gayA. tyAM caityavAsI eTale madiramAM rahenAra ne maMdiranu khAnAra madhArI sAdhu hatA. e lokoe maMdira banAvavAne upadeza ApavA AcAya ne bhArapUrvaka vinaMtI karI, paNa AcarcAye` tevI dezanA na ApI, kAraNa ke tyAM maMdira banAvavAnI dezanA ApavI eTale devadravyabhakSIe mATe emanA akhADA UbhA karavAnI sagavaDa ApI kahevAya. cita dezanA e ke tevA tevA dezanA hisAbe adhama nA sevanane puSTi na ApanArI dezanA, kAlAcita dezanA eTale kAla-samayane ucita dhama prasAraka dezanA ApavI. dA.ta. cAmAsu zarU thavAnu che te tene ucita dezanA ApavI ke dharmonA AcAre A parva divaseAmAM vadhAravA joIe. je koI kAMI ja dharmo na karatA hoya teNe te zarU karavA joI e. dharma na karatA hoya tene 'bhAva vagara dharma kriyA karavI nakAmI che. pahelAM bhAva cADkhA karavA. bhAva vagara Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya pada navakAra-ma, deva darzana-pUjA, sAmAyika-pratikramaNabadhuM nakAmuM" A dezanA ApavI e dhana sAdhavAnI asAsI paNa niha thavA de, ne ethI mithyAtva dRDha karaze. vaLI deza ne kALane ucita dezanA denArA AcAryA dharmAMnI vANI le, dunyavI mIju kAMI na mele, te samaje che ke bIju dha sivAyanuM besavAnuM te maLatAmAM lAkaDAM homavA jevu che, eka te jagatanA ve viSayAsAMkta ane kaSAyAthI maLI rahyA che, a ne kAmanI AsaktithI ne lAlasAthI maLI rahyA che. tyAM duniyAnI, laDAInI, ke sarakArI niyaMtraNa vagerenI evI vAte kare tyAM pelAnI kaSAyanI Aga vadhu prajvalita thAya, 17 66 udAharaNa (i) A briTizaroe A bhAratanA kroDA lokAne to pAyamAla karyo hatA, paNa ethI vadhu gharanI sarakAre karyA ! " jo sAMbhaLanAra anI lAlasAvALA hoya te te melaze, 'sAra harAmakhAra (5) 'AjanA roDhiyA sIdAtA sAdhaka sAme jue nahi ! maMgalA rAkhavA che! meTaro rAkhavI che ! paNa pAMca sAdharmika nathI poSAtA ! pAMcanA kharcA -keTalA ? pote mahInAmAM daza paMdara hajAranAM kharco rAkhe ! paNa sArmika uddhAranA eka be hajAraneya kharca na rAkhe,-" AvI. dezanA sAmAnya ne madhyama sthitinA zrotAone dveSa - ayA karAvanArI thAya. pApadezanA jevI manI jAya. vyAkhyAnamAM sAMbhaLanAra moTA bhAge sAmAnya ne madhyama varganA hoya che, te Avu sAMbhaLe te temane zrImA para kaSAya thAya. e kaheze, 'mahArAja sAcI vAta kahe che. AvA lakSmInaDhanAne te pakaDIne pITavA joie !' mATe A dezanA dezakALane ucita nathI. Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapadapUjA para vAcanAo dAdara vAcanA mahAsuda 7-2036 18 AcAryapada nA nAma , , nAnA jena AcArya ucita dezanA ApanArA hoya, ucita dezanA kevI ? - Arthika sadAmaNa te asamAdhi karanArI che, paraMtu sArA paisA moTI asamAdhi karanArA che. e ApaNI samAdhi baDe che. paisA karatAM mahAna saMpatti ApaNI pAse che navakAra mahAmaMtranI. are! lUkhI roTalI khAI le, paNa je navakAra maMtra zraddhAthI gaNe che to te mahAna samAdha che, ane navakAra sadagatidAyI che. paisA gati dAyI na kahevAya..." AvI dezanAthI pelA du:khI garIbane samAdhi Ave. eka sAmAnya sthitinA zrotA kahe "sAheba! ahIM sAdharmika utthAnanI vAta sAMbhaLIe chIe to eTale badho samAdhine pAvara Ave che ! ne bIje sAdhamika utthAnanI vAta sAMbhaLIe chIe to zrImaMta para jhALa caDe che !' Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya jainAcAryanI dezanA raMkathI mAMDIne rAyane ThAranArI heya, bALanArI nahi. - AcArya thayA te zrAvakamAMthI thayA pahelAM sAdhu, pachI padastha, pachI AcArya banyA. sArA zrAvakapaNAmAM ya A viveka hoya che ke ApaNuM saMparkamAM AvelAnA hiyAnA kaSAyone ThAravA paNa hiyAM bALavA nahi; to zrAvakapaNethI A viveka laIne Avela muni mahAtmA AcArya pada sudhI pahoMcanAra bane, to te zuM mahA viveka na jALave? udAharaNa-janmIne tarata ama karanAra nAgaketunA pahelAnA kheDutaputranA bhavamAM tenI sAvakI mAtA trAsa detI hatI. te mitranI salAha levA gaye ke "A sthitimAM mAre zuM karavuM ? " to mitre tene bALe nahI paNa karyo, ema na kahyuM ke tArAmAM koI jorara che ke nahiM ? le budhuM ne bApAnI e navI sAme Ubho thaI jA. 25 ema na kahetAM ema kahyuM, "e tane kema satAve che? kAraNa, te pUrva bhave tapa nathI karyo mATe, tapa na karanArane parAbhavatiraskAra pAmavA paDe che ne ahIM paNa tapa nahi kare, to AgaLanA bhavanI sthiti vicAra.pele kahe "ema? to zuM tapa karuM? tapasyA aneka prakAre che. pahelAM maMgaLamAM ahama lagAva, najIkamAM paryuSaNa Ave che emAM lATa traNa upavAsa kara.' A pramANe-Atma-kalyANano rasto batAvI mitra nAgaketunA jIvane ThAryo, to e aThamanI bhAvanAmAM mAryo ne carama zarIrI Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 20 navapada prakAra nAgaketu aa ! jo zrAvaka paNa AvA hAranArA hoya, te sAdhu tA vizeSa hAranArA hoya. sAdhu bIjAne hAranArA tyAre ja mane ke jyAre pahelAM te te sAdhu sAthenA vyavahAramAM DhAya potAnA jUnArA hoya, kaSAya zAMta kema paDe e jonArA hoya; kaSAya vadhe nahI ke kaSAyanI udIraNA na thAya, e vhenArA hoya. potAnA vyavahAramAM ja jo doSa sAmAnA jovAnI Teva hoya te! e khIjA garIba-sAmAnya-madhyama mANasane dezanA kaI ApavAnA ! zrImatAnA ja doSa jovAnI Ape ne ? AcAya deza kALane cita dezanA Ape, ane yathAsUtra arthAta sUtrAnusAra yAne AgamamAM lakhyA mujabanI dezanA Ape, gharanu kAMI kahevAnuM nahIM; temaja rAsa bALa madhyama ke tatvajJanI kakSA joi ene anurUpa ja dezanA ApavAnuM kahyuM to sAmAnI kakSA mahAranI derAnA hi ApavAnI, kemake 'dharmAnjI' zAstra kahe che ke parasthAna dezanA pApa dezanA' zrotA mA kakSAnA hoya tA emane sad AcArAnI dezanA ApavI joi e. tyAM je bhAvapradhAna dezanA apAya, te bhale e bhAva zAstrIya zAstrokta hoya chatAM e dezanA pApa dezanArUpa kahevAya, mATe dezanA Agame kahelI rItathI ApavI joI e mULa Alamana jina-Agama che, tene avalakhIne ja AcAya dezanA ApatA AvyA che mATe zAsana karyu che. 66 Aje keTalAka kahe che, amuka mamatanI zAsra nA pADe che, paNa te zAsu-racanAnA kALamAM kharAkhara haze, kintu A kALamAM kharAkhara nahi '-Ama zAsra uDAvavAnuM thAya te zAsananA aMta AvI jAya. zAstranA AgamanA Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya upadeza ane siddhAtonA pAlanathI ja zAsana Take, ne zAsu-Agama racanArA trikAladazI hatA, eTale bhaviSya kALa paNa joIne ja zAstrAgamo celA che, AcArya sadA apramatta rahIne deza kALane ucita tathA zAsU-sUtra Agamane anusAra bhavI jIvAne dezanA Ape che. temane pramAda nathI eTale nidrA, ALasa, vikathA, kuthalI, jamAnAvAda, lokaraMjana, vagere kAMI nathI. zrAvaka kahe - vyAkhyAnano samaya thayo che, padhAro AcArya pUche - "keTalA sAMbhaLavA AvyA che?" zrAvaka kahe- "sAheba! pAMca jaNa che? AcArya kahe - "to vyAkhyAnanI nA kahI do." ane pachI AcArya ArAma kare, to A yogya nathI. vijaya yazadevasUrIjI mahArAja to kahetA hatA : "mAre eka zrotA hoya to ya basa che. sAme athI jhIlanAra joIe; vaLI mAre bhagavAnanI vANIne anuprekSAdi svAdhyAya thAya che, pachI eka sAMbhaLe toya thAya, ne aneka sAMbhaLe toya thAya." hA! vadhu mANasa sAMbhaLe vadhu pAme. paNa potAne to eka zrotA ke aneka zrotAmAM eka sarakhuM pariNAma chedharmakathA-tavAnuprekSA ane parahitabuddhi samAnarUpe poSAya che. 1 vaLI AcArya kevA che? kA? 4 ji ke zAsanAkAra didaMti kA, jage te ciraMjIva zuddha jalpA AcArya zAsananA AdhAra che. Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 navapada prakAza pra0 'zAsananA AdhAre AcAya? ke AcAya nA AdhAre zAsana ? u- ahIM syAdvAda che. () zAsananA AdhAre AcAya che, te e rIte ke " jyAMsudhI AcAryaMnA dilamAM zAsana jIvaMta hoya, tyAM zAsanane rahevA mATe dila arthAt AcArya AdhAra anyA ne evuM hoya tyAM sudhI te sAcA AcAya che. nahi teA AcAryAbhAsa che. dA.ta. kamalaprabhAcA. jyAM sudhI temanA dilamAM zAsana jIvata hatuM, tyAM sudhI e nAmI AcArya hatA, tIrthaMkara nAmakama aMdhanArA anyA hatA. dilamAM zAsana hatu mATe ja e mAnanArA hatA ke devadravyane eka ane paise calAve. na joIe, cavAya tevA sAga hoya te tene samarthana ApyuM na ja Ape, ' ane tethI ja caityavAsIonA atramAM navA maMdira dhAvavAne upadeza na ja ceramAM zAsAga-pracanarAga vAta che, ethI tIka nAmakema upArjanArA anekA paraMtu A nAma prakhyAta kamalaprabhAcArye eka vakhata sAdhvI-saTTAnA goTA acAva karyo ne temanA haiyAmAMthI zAsana nIkaLI gayuM. banyuM evu ke ekavAra koi bhIDamAM kasmAta sAdhvIjIthI emane aDI javAyu` haze. vidIoe sabhAmAM prakA karyAM. sAdhuthI sArIne aDAya ?" A samajI gayA. bIjI trIjI rIte vivecana karI Ane sIdhA javAma TALyA, evu divasA cAlyuM, pachI to pelAe sIdhu' ja pUchyuM- ' te divase tame kema sAdhvIne AvyA hatA ?" Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada kamalaprabhAcArye kahyuM, "zAstramAM utsarga ne apavAda mAga ghaNuM che e tane kayAM khabara che ?' sALIne pote pramAdathI aDavAnI bAbatane apavAdamAM khapAvI. A khapAvyuM te kheTuM che. pramAda e utsagano apavAda nahi, paNa usano aMze bhaMga che, "sAdhvIne na aDAya; te utsarga mArga che, paNa sAdhvI nadImAM lapasI paDI DUbatI hoya te tene aDIneya bacAvI zakAya te apavAda mArga che. have kamalabhAcAryanA hRdayamAMthI zAsana nIkaLI gayuM to tIrthaMkara nAmakama nuM puNya vikharAI gayuM ! ne AcAryAbhAsa banyA. virodhIoe temanuM nAma paDayuM sa vadhAcA, pAMpavALA je AcAra tenuM samarthana karanArA te sAvadyAcArya. A vAta thaI zAsananA AdhAre AcArya, tenA yAmAM zAsana che tyAM sudhI e zAsananA kAnUna pAvIne ja Ave che.A sananA AdhAre AcAryapaNuM gaNAya eTale e hisAbe Ara.ene AdhAra zAsana che, zAsananA a. AcAya. have "rAcAryanA AdhAre sana enI vAta joie, zAsana hatyAmAM hoya, ema AcAramAM paNa iMDAya, haiyAmAM phakta mAnavAnuM eTaluM ja nAha, paNa te AcaravAnuM ya hovuM ja joIe, to ja te AcArya che, zAe batAvela heya tenAthI viparIta mArge cAlanAra te AcArya nahi, paNa AcAryAbhAsa che. te naTanI jema mAtra dekhAva karanArA gaNAya. Ama AcAryo zAsanane AcAramAM-AcaraNamAM Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 24 navapada prakAza ane vANImAM utAratA AvyA che ane bIjAne sAsana AcarAvatA AvyA che teA ja zAsana Takayu che. A hisAbe kahevAya ke AcAryanA AdhAre zAsana. mATe ja pAMcamA A pUro thatAM jo AcAya nahi teA A bharatamAM zAsana paNa nahi. (ra) AcAya bIjI rIte zAsananA AdhAra,~ AcAryanA AdhAre zAsana che, kemake zAsana kAI mRta cIja nathI, zAsana eTale derAsara-upAzraya nahi, kintu zAsana eTale bhagavAnanI vANI ne bhagavAnanI vANIe kahela dazana-jJAna-cAritrarUpI ratnatrayI che. te ApanAra che AcAya bhagavata, pUrvAcAryAe pachInA AcAryane Apela, pachInA AcAryAe temanI pachInA AcAryone Apela. ema bhagavAnanI vANInI ne ratnatrayInI uttarottara pa'parA eka pachI eka AcAryAe calAvI, to Aje ApaNA sudhI zAsana AvI pahoMcyu. Ama AcAya nA AdhAre zAsana cAlyuM. zAsananA be artha thAya, (1) zAsana eTale jina-pravacana bhagavAnanI vANI; ne (ra) zAsana eTale jineAkta ratnatrayI. A tenI para paNa AcAryoe calAvI. jo AcAya na hoya te te pravAha lupta thaI jAya. e te| AcAya je pUrvAcA thI pAmelA che, te jagatane Ape che, jagata tene jhIle che sAdhu thAya che pachI AcAya thAya che, ama zAsana AgaLa cAlyuM, 'zAmanAdhA' padanA A ane prakAranA artha mATe zAsanAdhAra patranA be jAtanA samAsa thaI zake, Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - AcArya--pada (1) "zAsanane AdhAra e "zAsanAdhAra ema SaSThI tapuruSa samAsa thayo. (2) "zAsana che AdhAra jemane, evA AcArya e zAsanAdhAra ema bahuvrIhi samAsa che. AmAM bIjA arthamAM zAsanane AcArya potAnA jIvananI dIvAdAMDI banAve eTale zAsananA AdhAre AcAryapaNuM pAme. samudramAM vahANa dIvAdAMDIne AdhAre cAle che tema zAsanane AdhAre AcAryanI jIvana gADI cAle che, AcArya zAsanane pitAnA jIvananuM sukAna banAvIne cAlavuM, AcArya zAsana sivAya bIjI vAta na kare. digdatI kalA, jage te ciraMjIva zuddha jA" arthAt AcArya didaMtI-diggaja jevA che. ATha dizAnA rakhevALe tenA hAthI te diggaja vijetAne artha batAve heya tyAre digajanI upamA apAya che. diggaja hoya tene gaMbhIra ivani nIkaLe to te AkhI dizAne bharI de, tema AcAryanI taravavANI AkhA dezamAM comera prasarI jAya, eTale ke dharma-prazaMsA janazAsananI vAhavAha lekamAM prasarI jAya, zuddha jalpA :-evA e AcArya cirakALa jIvaMta raheje ne zuddha jalpA che eTale ke nirdoSa vANI bolanArA che, zuddha prarUpaNa karanArA che. mAtra dezanAmAM nahi, paNa cAlu vAtacItamAM paNa cAlu jIvana-prasaMgamAM ya AcAryanuM vacana nirdoSa hoya, sAvadya yA kaSAyavALuM ke apriya na toya, sAva ardhA pApavALuM vacana na hoya, bIjAne Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza pApasthAnakamAM preranAruM vacana na bele, nirdoSa vANI kahenA heya. "evA AcArya A jagata para cirakALa jIvatA rahejo." zuM A AzIrvAda vacana che? nA (1) kintu AvI ame zuddha AzaMsA rAkhIe chIe, amArA hRdayanI AvI tIvra abhilASA che, e AzISavacana kema nahi ? kAraNa ke emane AzIrvAda ApavAnuM ApaNuM gaju zuM ? amArI tIvra hAdika icchA che ke jagatamAM e ciraMjIvo. ema, bIjo artha-(2) amArI dilathI vinaMtI che ke A jagata para ame hAI e tyAM sudhI AvA AcArya amArA dilamAM cirakALa jIvaMta raho. AvA AcArya bhagavaMta jagata para jIvaMta hoya to ame jIvatA chIe; amArAthI kamasattA Dare, gabharAya, ne kacarAya, AvA AcArya bhagavaMta na hoya te amAre karmasattAthI DaravuM paDe, kacarAvuM paDe. tattvamArganI zuddha prarUpaNAthI AcArya e dharmane rAhata Ape che ke vicAravANI-vartAvanI dizA maLI jAya che. AcArya e traNanAM sukAnI che, e bhavI jIvane kahe che - vANa to AvI ja bolaje, vicAra to Avo ja karaje, vartAva te Ave ja karaje. AvuM batAvanAra AcArya bhagavaMta che. e rahe jo javAya to kama sattAne kacarAvuM paDe. AcArya na hoya to ApaNe karmasattAthI kacaravuM paDe. Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dAdara rr : - - - - - - - , - - - - navapadapUjA para vAcanAo vAcanA mahAsuda 8-2036 19 AcAryapada have ulALAnI dezInuM kAvya Ave che - AcAraja munipAta gaNI guNa chejhIzI dhAmeja" -AcArya munipati che, gaNI che, ne chatrIsa guNenA AvAsa che, AcArya munionA svAmI che. kAraNa ke (1) munio temanI AjJA uThAve che. munio hAtha joDIne AcAryanA vacanane tahatta karanArA hoya che. ema (2) svAmI eTale nAtha, AcAya pote munionI saMbhALa karanArA che ke keI munimAM kaI doSa na praveze; muni unmArga na Acare, utsava na bole, temaja 10 yatidharma ane sAdhavAcAre barAbara pALe. munionA hitane ye gama karanArA hoya te nAtha kahevAya, sAcA svAmI kahevAya. "ga" eTale hitanI prApti karAvanAra, ne sema eTale prApta hitanuM rakSaNa karanArA AcArya che. tyAre emanAmAM sAcuM svAmIpaNuM che, nahi to kahevAnA svAmI kahevAya, Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 28 navapada prakAza dI vALe te dIkaro ne che vALe te cheka sAro dIkaro bApano dI vALe, arthAta bApanA sArA karyA-kAravyAne ajavALe te dIkarA. bAkI je enA para che vALI nAkhe plAsTara-kUcaDe pheravI nAkhe, to te sAre dIkaro nahi paNa kahevAno dIkara, kharekhara te e chokare che, ema AcArya munionA hitanA yogakSema karanArA hoya to sAcA munipati kahevAya. patnIne sAco pati te je patnInA zIla vagere hitano yogakSema karanAre hoya; nAha to e kahevAno pati pUtaLA-pradhAna jevo. munionA hitano yogakSema nahi karanAra AcArya paNa sAcA muni pati nahi kintu pUtaLA pradhAna jevA. bharavADa pUtaLA-pradhAna gurunuM dRSTAnta - ekavAra eka saMnyAsIonA samudAyanA guru gujarI gayA. have navA guru banAvavA kene? guru to je Ie. guru maLatA paNa te dubaLA pAtaLA maLatA; bahAramAM ojas pADe tevA keImaLatA nahi. divAna-saMnyAsI badhI vAte heziyAra ane guNiyala hatA, paNa zArIrika dekhAve eja pADe tevo nahi, tevAmAM jaMgalamAM lAlabuMda ane paDachaMda kAyAvALe eka bharavADa je. divAna-saMnyAsIe kahyuM: "tane - ame guru banAvIe tane badhI sagavaDatA khAvAnI pIvAnI rahevAnI maLaze, tuM amAre guru banI bharavADe kahyuM: "bhale thAuM tyAre ? divAna saMnyAsI bolyA: 'paNa tAre eka zarata pALavI paDaze." Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya -pada 29 A lokone te pUtaLA-guru banAvavA hatA, guNathI guru maLatA nahi eTale dekhAvano guru manAvavA hatA. kahevAne guru banAvavAnA hatA eTale A bharavADa abhaNa chatAM ene pasaMda karyAM, nahi te A bharavADamAM kazI AvaData guru tarIkenI na hatI. divAna sanyAsI ene kahe che 'zarata e, ke tAre bilakula khelavAnuM nahi, zarata maMjura thai-tene saMnyAsInA kapaDAM paherAvyAM,mukhya saMnyAsI guru karyAM besavAnI rIta batAvI kelokanA dekhatAM AMkha pANI mIMcelI rAkhavI, ne jANe dhyAnamAM che ema dekhAya evI rIte padmAsane besI rahevu; asa, ene guru karIne kAlA gAma gAma phare che, gAma-gAma vAta phelAvI ke "guru te! khasa dhyAnamagna rahe che, jo emanI ApaNA para jarAka AMkha khUle to samajavuM ke ApaNA bhAgya ughaDI gayA ! " koI pUche te! pelA divAna-sanyAsI javAba Ape. AvA te svAmI kahevAya? pUtaLA svAmI zu kare ? e zuM mAdana Ape ? e cegakSema zu kare ? A bharavADa teA gAbhA mATe guru hatA, paraMtu jinazAsananA AcArya mahArAja evA nathI, te sAcA guru che, te mAdana Ape che, paNa sAcA na hoya to kokadI' mAphI nAkhe. ane AvuM eka dI' A AbhA-gurue bAphI nAkhyuM. kAI nagaramAM gayA. tyAM rAjAne kAne vAta AvI ke 'mahAna saMta-mahuta AvyA che.'rAjA tyAM AkhyA gurunA page paDayA, gurune vinaMtI karI. " svAmIjI ! kAMIka Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza 30 AzIrvAda Ape." rAjA tyAM beThA che, eTalAmAM banyuM evuM ke dUra bakarAnuM TALu gurue joyuM, Adata se lAcAra ..mULa to A bhavADa ja ne? te tyAM tarata ja bharavADa gurue bAyu : " e "taka, tarka, tarka, pharara phU" melyA. tyAM tema divAna saMnyAsI beThA hatA teNe gurune khAnagI cUMTI khaNI, eTale eNe cetI jaI mauna pakaDayu, divAna sanyAsIe joyu ke zAbhAgurue bolavAne badale bALI nAkhyu divAna heAziyAra hatA, te khelyA : 'ahoho ! mahArAjA Aja tame nyAla thaI gayA ! je varSothI dhyAnamAM rahe temaNe Aja tamane kahI dIdhuM : ' taka tarka tarka' Ama traNa vAra kahIne kahyu ke (( A manuSya jIvana mahAna tarka che tene javA detA nahIM, sAdhI le, dharma karIne jIvananI taka saphaLa karI le. nahitara jIvananA aMte 'phararara phU" badhuM UDI javAnuM che. tapha UDI jaze" Ama koI sudhArI le te judI vastu che, bAkI pUtaLA-pradhAna guru bAphI nAkhe, AcAya gaNI che. - - eTale ke gaNane dhAraNa karanArA che. gaNImAM traNa zabdo Ave: kula, gaNa ne sa`gha, eka AcAya nI saMtita te kula gaNAya, aneka kulanA samUha tegaNa gaNAya, aneka gaNanA samUha te saMgha gaNAya. eka gaNamAM sauthI meTA AcArya hoya temanA meTA parivAramAM avAMtara keTalAka AcAryA hoya; te dareka AcAyanI satata te skula thayuM Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya padma 31 evA phulAne aneka avAMtara AcArya e badhAnA samUhane gaNu kahevAya; ane tevA gaNane dhAraNa karanAra te gaNI kahevAya. ahIM kAvyamAM 'gaNI" zabdamAM gaNapati, kulapati, sati badhAya AcAya ne samAveza samajavA, AvA gaNI AcArya keTalAya pAtra saMsArI bhavI . AtmAnA uddhAra karanArA hoya che, emane sAdhubanAvanArA hoya che. eTale sAdhu jo huMmezAM khyAla rAkha ke, 66 mArA jevA duniyAnA viSayAnI lAlasAvALA ne viSayAnI bhIkha mAganArA keTalAya bhikhArIne temAMthI mukta karanArA che. duniyAnA lAkhA karoDA bhikhArImAMthI mArA jevA 25-50-100ne UMcakIne viSayanI bhIkha ne viSayAnI lAlasA jhukAvI mahAna sayana-saMpatti ApI zrImaMta manAvI dIdhA ! te mahAna upakAra karyAM." AvA jo vicAra rakhAya to sayamamAM kadI AcAya nI sANA-vAraNAthI nirAza-hutAza na thavAya. sAraNA-vAraNA ne kaTu hitazikSA rUpI gurunA khAsaDA paNa khAvA paDe, paraMtu kaMTALA na Ave, ulTu AnaMda thAya ke 6 mArA sacama--dhanane macAve che," vaLI AcAya gaNI uparAMta kevA che ? tA ke 'guNa chatrIsI dhAmeAjI AcArya chatrIsa guNanA dhAma che, AvAsa che temanAmAM guNAnI chatrIsIe AvI vasI che, tamAre guNA jovA hoya teA jaina dharmonA bhAva AcAya jue te tyAM bharacaka guNAnAM darzana thaze. indriya-savara zuM che? sayama zu che ?' A badhuM 6 ' Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 32 navapada prakAra bhAva AcAryamAM jovA maLaze. guNa vinAnA dravya-AcAryanI kiMmata nathI, bhAva AcArya te guNathI che, temanI kiMmata amUlya che, amUrta che. e guNIne juo eTale samajAya. jemake samyatva guNa samakitIne samakitanI karaNI karatA juo eTale samajAya, udAharaNa, aMbaDa parivrAjake bhagavAnano dharma lIdhe, bhagavAnanuM samakita lIdhuM, bhagavAnanA zrAvakapaNAnA vrata lIdhA. tene samakitano saMtoSa hato, kaMIka aheva paNa haze ke "mAre hajAra celAo ne lAkho bhakto; Avo mATe huM prabhu! me tamAruM samakita lIdhuM. prabhue ene Adarza samakitanuM darzana karAvavuM hatuM paraMtu samakita guNa to. amUrta che enuM carmacakSue dazana na thAya, tethI e jenAmAM namunedAra AdarzarUpa satva guNa hato tenI karaNInAM aMbaDane darzana bhagavAnane karAvatA hatA. tethI sulasAnAM darzana karAvyAM; kAraNa ke sulasA je samyaktvAdi guNAnuM dhAma hato, ene yogya enAmAM karaNI hatI, yogya bAhya pravRtti hatI. aMbaDa caMpApurI Avyo hato, rAjagRhI javAne hatA, tethI bhagavAnane pUchavA Avye "bhagavAna ! rAjagRhI jAuM chuM. tyAMne gya keI sevA? " to bhagavAne sevA batAvI. bhagavAne meM ema na kahyuM ke "tAre Adarza samakita jevuM hoya to jA sulatAne jeI Ava. tenA badale bhagavAne kahyuM "rAjagRhImAM rAjA zreNikanA aMgata amaladAra nAgathikanI patnI sulasAne dharmalAbha kaheje, ane amArA vatI sulasAnI dharma-khabara je." Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 33 - aMbaDa gaye ane eNe "sulasA te vaLI kevIka guNiyala ke tIrthaMkara prabhu ene saMdeze kahevaDAve che - ema vicArI sulasAnI dharmazraddhA ane prabhuprItinI vividha parIkSAo karI, emAM sulasAnI je nizcala samakita -pravRtti joI tethI cakita thaI gaye, ane samajo ke "prabhue mane sAcA samyakatvanuM darzana karAvyuM. sulasa. samyakatvanA guNonuM dhAma hatI, A batAve che ke je ApaNe muni chIe to munipaNAnA sAdhupaNAnA guNonA dhAma banavuM joIe. te ja sAdhu jIvanane svAda Ave, sAdhu jIvanamAM majA Ave. guNanA dhAma eTale guNa ja guNa, himAlaya baraphanuM dhAma che, to himAlayamAM zuM maLe? barapha, barapha ne barapha ja maLe, tyAM Aga na maLe; tema muni eTale kSamAzramaNa kSamAne dhAma che. tyAM kSamA ja kSamA jovA maLe. tyAM phodhAdi kaSAya jevA na maLe. AcArya guNenA dhAma che, guNenA bhaMDAra che, guNenA saMgrahAlaya che. kevA kevA guNa? 36-36 guNenI eka chatrIzI, evI 36 chatrIzInA guNe AcAryamAM hoya, emAMnI eka chatrIzI paMciMdiya" sUtramAM che. emAM - (1) ekeeka indriyane saMvara eTale ke pAMce Indriya para DhAMkaNuM jethI emAM eno managamato viSaya na pese. (2) brahmacaryanI navavAha pIkI ekeka vADanuM sajjaDa. pAlana, (3) cAra kaSAyathI mukta eTale ke krodha nahi, mAna Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 34. navapada prakAza nahi, mAyA nahi, lobha nahi, paraMtu enA badale kSamA ja kSamA, laghutA ja laghutA, saraLatA ja saraLatA, nispRhatA ja nispRhatA, (4) pAMca mahAvrata paikI ekeka ahiMsA, satya vagerenI ja bolabAlA (5) paMcAcAra paikI ekeka jJAnAcAra AdinA avAMtara AcAre emanAmAM jIvaMta jAgrata (6) pAMca samiti traNa gupta e darekanA aThaMgaupAsaka. samiti-gupti e ja AcAryanA sAcA prANu. eka rIte A 36 guNonA dhAma, evI 36 rIte 36-36 guNenA dhAma heya che. vaLI AcArya kevA che? to ke, cidAnaMda rasa svAdatA, parabhAve nikAjI cita+AnaMda-cidAnaMda. AcArya cit ne AnaMdanA rasano svAda karanArA che, (ahIM "svAdatA ne kriyApada banAvyuM) cita eTale nirmaLa jJAna, rAga-dveSa-mehathI alipta zuddha jJAna, AnaMda eTale sahaja sukha, paranI apekSA vinAnuM sukha, kaho ke viSayothI nivRttinuM sukha, viSayanI pravRttinuM sukha nahi. | nivRttinuM sukha eTale? Indriyone viSayonI gulAmInI nivRttine AnaMda. manane kaSAyenI gulAmInI nivRttine AnaMda. Indriyane viSaya-sevA na karavI paDe, tema manane kaSAyavaza na thavuM paDe, ene AnaMda e nivRttino AnaMda che. e sAce AnaMda che. indriyane viSaya-pravRttithI ane manane kapAya Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 35 pravRttithI AnaMda lAge e sAcA AnaMda nathI; kemake e kSaNika che, parAdhIna che, vihvaLatAnA gharanA che, jyAre nivRttinA AnaMda svasthatAnA gharanA che, avinAzI che, svAdhIna che, savAla thAya, pra0- sAdhunI vayAvacca mATe dhakko khAvA maLyA tenA Anada te pravRttinA AnaMda thayA ne? uo- (i) A pravRtti viSayAnI nahi, paNa dharmAMnI che, emAM viSayonI nivRtti che. mATe e nivRttinA ja Ana che. viSayAnI pravRttinA AnaMda maLe te nivRttine AnaMda na kahevAya. (ii) 'huM doDadhAmathI thAkatA nathI. hA, mane sevA naMha atAvA tA kheda thAya ke are ! sevAnA lAbha na maLyA !" sevAnI evI dhagaza ke mAne ke mane dvarA kAma batAvyA te karyA, paNa have agiyAramuM kAma nahi matAve teA eka thaze, kema ? dha pravRttithI viSaya-pravRtti aTakIne viSaya-nivRtti thAya emAM prasannatA che. A che nivRttine Anaa Ave! sAcA AnaMda ane zuddha jJAna, AcAya tenA rasAsvAda karanArA che; eTale ke, cit ane AnaMdamAM magna rahenArA AcAya hoya che. te jJAnamaya che tethI sukhI che. svAdhyAya ane tattva ciMtana vinAnI temanI eka paLa nathI jatI. gAcarI vakhate tattva-ciMtana heAya ? hoya, mAtra tattva-ciMtana nahi, paNa tattva-bhAvana hoya. pariNamana hoya, tattva-patimaya jIvana hAya. pratipaLa tattva-edhamAM ramanArA hoya che. eTale ja AcArya AnaH-magna che. Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 36 navapada prakAro pra0-nivRttinA AnaMda ne tyAganA AnaMda kayAre maLe ? u-jene bhAgamAM AnaMda na lAge, viSaya--pravRttimAM AnaMda nahiM paNa viTaMbaNA lAge ke ' A zI viSaya-ve !" ahAdurI nahi paNa zarama lAge ke ' mAre A kevI gulAmI !" ema indriya viSayeAnI anukuLatAmAM mAhozI nahi, beheAzI hAya; eTale ke emAM je behoza arthAt udAsIna bhAvavALA hoya, ene tyAganA AnaMda Ave, nivRttine AnaAve. nivRttinA AnaMdanA 3 upAya :-- (1) viSaya-pravRttimAM udAsInatA Icche te nivRttino Ana game. (ra) bhAgamAM viTaMbaNA lAge, ne tyAganA AnaMda game. (3) ajJAnatA-mUDhatAnu jIvana na gamatuM hoya, te jJAnamaya jIvana game. A madhu varSonA abhyAsa mAge che, varSa sudhI rAta divasa takedArIthI najara rAkhavI paDe ' huM tattvamedhamaya ja jIvana jIvI rahyo chuM ne? mane ivaSayanI pravRttimAM viTa'maNA lAge che ne? Indriyo managamatA viSayamAM jAya tyAM hAya ! A viTaMbaNA zI ? A ve kayAM sudhI ?' ema viSaya-pravRtti manane viTaMbaNA rUpa lagADavA varSa sudhI jhajhumavu paDe, pachI nivRttinA AnaMda Ave. ahI' 'cidAna'* rasa' eTale ke 'cit' jJAnanA rasa, ane 'AnaMdanA rasa, ema e kahyA, enA svAda lenArA AcArya hoya che, teA jJAnanA svAda na lenArA kahetAM Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 37 -AcArya-pada jJAnanA rasane svAda lenAra kahyuM, ethI sUcavyuM ke jJAnane ArAdhake prAraMbhamAM jJAna mAtra bhaNI kADhavAnuM eTaluM ja basa nathI, paraMtu jJAnane svAda paNa anubhavavAne che. pra - jJAnane svAda anubhavo eTale zuM ? uo- mANasa jema managamatI cIja kerI vagere khAya che sAthe ene evo svAda anubhave che ke ene ghaDIbhara ema lAge che ke " AnI AgaLa bIjI cIja cha nAMhe, ema jJAnane evo svAda Ave ke ene ema lAge ke "jJAnanI AgaLa bIjI cIja kUcha nahi, basa, jJAnano e rasa Ave ke manane ema thAya ke "jJAnanI AgaLa ajJAnatA-ezaArAmI-sukhazIlatA-vAtacIto vagerenA AnaMda kucha nahi, basa, jJAna, svAdhyAya vAcanA, pArAyaNa, ciMtana vagere ja game, e ja phAve, eka miniTa paNa ALasa, vAtacIta vagere kazuM phAveja nahi, zAnane Avo svAda Ave eTale mana zAna-vyavasAyamAM tamaya thAya, mana bIje jAya nahi, bIjA trIjA vicA-vika9pa kare nahi; uparAMta pramAda-vithA-kuthalI vagere ochA thaI jAya, ane jJAnamArganI mamatA vadhatI ne vadhatI rahe. have AcArya te AnAthI AgaLa che, jJAnane svAda te khare ja, vadhumAM jJAnanA rasane paNa svAda lenAra che. pra-jJAnano rasa eTale zuM? u0-jema puSpane rasa eTale sAra, ema jJAnane rasa eTale sAra, arthAta aMtaraAtmAmAM jJAnanI pariNati tathA tatvasaMvedana thAya che. emAM AtmAnA roma romamAM Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza jJAnapariSkRta prasarI gaI heAya. heya vastunA jJAnanI pariNita heya tarapha napharatavALI hoya, ne upAdeya vastunA jJAnanI pariNita upAdeya pratye ahAbhAva, bahumAna ane Adar udyamavALI, AnA svAdanA anubhava AcAya kare che. 4 parabhAve ni:kAsattA ' 38 AcArya parabhAvamAM pabhAva-viSayamAM niSkAma che. nicchi nirIha che, IcchA vagaranA che. parabhAva aTale AtmAthI para evA pudgalanA bhAveA, ne pudgalanA guNA, dA.ta. kapaDu pudgala che, tenA bhAvA te ujaLAmaNa, suvALAza...vagere. have kapaDu ujaLu che temAM zu khuzI thavAnuM? kAraNa ke ujaLA kAnAM che ? ujaLAza e kapaDAMnA bhAva che. AtmAnA nahi. tethI te parabhAva kahevAya. emAM AtmAnuM zuM sAruM vadhyuM ? para eTale kAyA, parabhAva eTale kAyAnA bhAva. kAyA nA bhAva eTale kAyAnI la-puSTatA. tevI kAyAnI lagTa puSTatA joIne khuzI thayA to te rAye kAyAnA eTale ke parbhAvane! AvyA, AcAya A parabhAva aMge niSkAma eTale kAmanA vinAnA, Asakti vinAnA, nirAsakta, rAga--moha-mamatAnI lAgaNI vinAnA che, dA.ta. koie prazaMsA karI te| AcAya vicAraze,A prazaMsA mArA sva-bhAva nathI, te para- bhAva che, leAkeAnA mukhethI nIkaLatA zabde te para pudgalanA bhAva che, kintu svanA AtmAnA guNa nathI. AtmA para enI koI asara nathI. tethI prazaMsAnA zabdathI mArU kAMi sudharavAnuM natho emAM zuM rAjI thavuM ? tema nidrAnA zabda paNa para-bhAva, Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya pada 39 e kAMI mArA AtmAnuM bagADe nahi, te emAM nArAja zuM thavAnuM? AcAya parabhAve niSkAma che, kAraNa ke svanA bhAva je zuddha cit, zuddha jJAna ne nirdoSa AnaMda, tenI ja kAmanAvALA che. temAMja emane khuzI thavAnuM che, prazaMsA te kSaNika che, te Aje che ane kAle lAka bhUlI jaze, enI zI kimata ? A samajIne AcAya parbhAvamAM niSkAma rahI zake che. mATe ja te jagata para mahAna upakAra karI zake che. dA.ta. moTA vepArI svAthI hAya, ne pote ja dhana bheguM karavAnuM Icche, te te nAnA vepArInu bhaluM zuM kare ? ema para-bhAvamAM AkaMTha bharelA hoya tene ahika svArtha ghaNA hoya. e paropakAra zuM kare? para-bhAva aMge niSkAma dazA eTale ke IyAne anukULa viSayAnI pA nahi, ne pratikULa viSAne TALavAnI tamannA nahi; tamannA mAtra peAtAnA sva-bhAvarUpa kSamA nibhitA nirahu kAra vagerene AtmasAt karavAnI, ema para-bhAva svarUpa mAna-sanmAnanI paravA niha, paravA mAtra svAtmAne vItarAga sAthe ekasa-ekarUpa kAnI. A adhuM, eka eka bAbatamAM kALajI rAkhatAM, varSAnA abhyAsathI siddha thAya, ane te ja parabhAvamAM niSkAma banAya. AcAya zuddha-nirmaLa citne Anada yukta niSkAma parabhAvanI kAmanA vinAnA che. pa-bhAva aMge alipta che, IcchA to nahi, paNa lepAvAnuM ya nahi, enI lezamAtra paNa asara ja nahi levAnI. C ahIM prazna thAya, Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 40 navapada prakAza chadmastha AcAya zuddha jJAnamaya kevI rIte ? : pra-AcAya zuddha jJAnamaya-zuddha svarUpavALA anI gayA te zuM atyArathI te jIvanamukta vItarAga sarvajJa thaI gayA ? hajI to e karmothI AvRta chadmastha che. C u-vAta sAcI ke taddana zuddha svarUpa to sarvajJa bhagavatanuM che, paNa AcArya ne e vItarAga sajJatAnA arthAt jIvana-siddhapaNAnA potAnA sAdhyanA nirdhAra che, eTale ke mAro AtmA taddana zuddha jJAnamaya ane pachI nitya AnaMdamaya thAya" te sAdhya nizcita che, ane evA mukhya sAdhyanA lakSa sAthe e mATenI sAdhanA emanI evI joradAra che ke duniyAnA bIjA vAnI apekSAe emanAmAM zuddha jJAnadRSTi eTalI badhI vikaselI che ke emanuM jIvana vizuddha jJAnamaya ane nivRtinA vizuddha Anamaya dekhAya che, siddha bhagavAnane kSAyika bhAvanA vizuddha jJAna AnaMda che, paraMtu AcAya ne kSayApazamanA gharanI jJAna-darzanacAritra ne vIryanI sAdhanA joradAra heAvAthI kSayApazamanI kakSAmAM e vizuddha jJAna AnaMdavALA banI gayA kahevAya. temAM sarvesarvA vyAvRta eTale ke parovAI gayelA hovAthI upacArathI vizuddha jJAna AnaMdamaya jIvana jIvanArA kahI zakAya. A vizuddha jJAnamaya jIvanamAM zu zu Ave te joIe. emAM paMcAcAranI prakhara sAdhanA Ave. jJAna-jjainanI sAdhanAe kaI kaI ? (1) jJAnanI sAdhanA eTale vAcanA-pRcchanA parAvanA anuprekSA dha kathA cAluja hoya,vAMcavAnuM-geAkhavAnuM pUchavAnuM, parAvartana-punarAvana, sUtra-artha-ciMtana, Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 41 AcAryapada avasaracita dharma-kathA-carcA-vicAraNA, A badhuM jJAnasAdhanA kahevAya, (2) darzananI sAdhanA eTale samyagudarzananI sAdhanA, eTale ke samyagadarzanano ATha prakArano AcAra sabhyadazananI devadarzana pUjana tIrthayAtrAdikaraNI ane samyagUdarzanane 67 prakArane vyavahAra; emAM magna rahe. ATha prakAranA AcAramAM pahelA cAra prakAra nivRtti rUpa che ne chellA cAra prakAra pravRttirUpa che, te A pramANe-(1) jinavacana para lezamAtra zaMkA nahi. (2) jainetara matanI lezapaNu apekSA-AkarSaNa-abhilASA nahi. (3) dharmanA phaLamAM lezamAtra saMdeha nahi (4) mUdaSTi nahi, eTale ke mithyASTinA camatkAra ADaMbara vagere joI leza paNa mati-vyAmoha nahi, mohita thavAnuM nahi pachInA cAramAM A pravRtti che,-upakhaMhaNa, sthirIkaraNa, vAtsalya ane prabhAvanA, (1) upakhaMhaNa-sAdharmikamAM sAruM dekhAya tenI upakhaMhaNa-prazaMsA-samarthana kare, (2) sthirIkaraNa-tapamAM-zraddhAmAM-cAritramAM-svAdhyAya vinaya vaiyAvacca AdimAM kaI DhIlA paDatA hoya tyAre, koNa tame ? kayA kuLanA ? mahAna puNyavaMtA tame, tamane - A kevA anaMta kalyANanI sAdhanA maLI che!" ema kahI temAM sthira kare, (3) vAtsalya-eTale sAdharmika pratye haiyAmAM mAtAnA jevuM heta rAkhavAnuM che, ne tene sakriya banAvavAnuM che. dA. ta. sAdhu para heta che, paNa je temanA mATe dhakkoTopa karavAnI paDI nathI, temanuM kaI kAma karavA taiyArI Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 42 navapada prakAza nathI, te tyAM sAcuM vAtsalya nathI, jenA para heta hoya tenI pAchaLa tUTI paDavAnuM mana thAya. dA. ta. dIkA para mAne heta che, tA mA dIkarA pAchaLa tUTI mare che ne? mAtAnI. hetanI sakriya pravRtti hoya che. (4) prabhAvanA-viziSTa guNathI-sukRtathI itane jainadharma pratye AkaSa Na kare, ekAda guNa paNa jo sara kare te ya tenA prabhAva paDe. dA. ta. prabhudane dAna detA detA ja jAya; tapa eve kare ke loko di thaI jAya ! kSamAguNa evA ke gussA thAya ja nahi, ne enA prabhAva paDe. je dhama-sAdhanA ke sadguNa mIjAne prabhAvita karanAro ane, te pravRttirUpa che. te darzananI sAdhanA che. caraNa-sAdhanA te tapa ne saMyamanI. sAdhanA che. r dhammA moMgala mukiTUDa' ahiMsA sayame tavA'-cAritra dha utkRSTa maMgala che, kAraNake cAritra te ahiMsAzIla tapa ne saMyamarUpa che. e evI kare ke ItarA prabhAvita thAya, e prabhAvanA kahevAya. vIAMcAranI sAdhanA jJAnAdi je cAra AcAra che, tenI sAdhanAmAM huMmezA vIya arthAt ullAsa-utsAha vadhAravA prayatna kare; savAre hAya tethI vadhAre utsAha sAMje, ne sAMje hoya tethI vadhu rAtre, rAtre hoya enA karatA vadhu ullAsa bIjA divase, A vIcAranI sAdhanA kahevAya. dA.ta. navakAra gaNavA te samyakUttvanI sAdhanA che. gurunI sevA vaiyAvacca te jJAna sAdhanA che, ema karyA Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 43 AcArya-pada samiti vagere te cAritranI sAdhanA che. vrata-niyama te tapanI. sAdhanA che. badhI sAdhanAmAM navo navo utsAha, jema-jesa pAvara-vega.ullAsa-ucharaMga vadhAratA rahevAno prayatna,te vIryAcAranI sAdhanA che. AvI sAdhanAmAM nirAzasa bhAve satata rokAyelA rahevAthI AcArya zuddha cit (jJAna) ane AnaM damaya bane che. zuddha AnaMda eTalA mATe ke bIjI trIjI kaI jaDa saMbaMdhI arati-udvega nathI, ne paMcAcArapAlanamAM Atizaya prasanatA ne akhUTa AnaMda che, AcAryamAM lakSya-zuddhi tathA sAdhanAnI zuddhi che, eTale ke temane sAdhya bahu nikaTamAM siddha thavAnuM che, tethI emane zuddha cit AnaMdamaya kahevAya, lakSya-zuddhi A che, ke vItarAga bhAva sAthe zuddha anaMta jJAnamaya thavAnuM ja lakSya; pachI bIjA laukika phaLa sAme Ave to tenI kazIja paravA-kiMmata AcAryane nathI, pra-lakSya-zuddhi eTale zuM ? uo-lakSya-zuddhi e, ke lakSya che vItarAga bhAvarUpI. lakattaraphaLe pahoMcavAnuM te pahelAM dunyavI sukharUpa laukika phaLa yAne avAMtara phaLanI leza paNa jhaMkhanA nahi, evuM phaLa maLe tenAthI khuzI thAya nahi, to lakSyazuddhi kahevAya dA.ta. kheDUta khetaramAM ghauM vAve to pahelAM ghAsa to Uge, pachI ghauMnA choDavA para pAka Ave, tyAM ghauM vAvatAM ghAsanI jhaMkhanA nahi, ghAsa Uge tethI kheDUta rAjI na thAya, te te ghauM Ave tyAre ja rAjI thAya, ghauM vAvyA ne ghAsa na thatAM sIdhe ghau pAka thaI jato hota to kheDUta jhaTa pAka maLavAthI bahu rAjI thaI jAya, tyAM ghAsa na thavAne kAraNe duHkhI thAya khare? nA, jarAya nahi, ema dAta. keI Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza 44 vaiyAvacca kare tenuM lokottara phaLa aMte vItarAgatA maLe te che; paNa vacce prazaMsA rUpI laukika phaLa maLe te ghAsa samAna che. kadAca te na maLe te tenA asAsa paNa nahi, tA lakSya-zuddhi che ema kahevAya. paraMtu " lA, sevA- vaiyAvaccamAM keTalAya dhakkA khAdhA, chatAMya kadara nathI ''--Avu mAne mele tene vaiyAvaccanA sAcA lakSyanuM dhyAna nathI, ema kahevAya. A uparathI jojo ApaNe kacAM bhUlIe chIe ? lakSya zuddhi keTalI salAmata che ? sAdhu sAdhunI sevA kare, te pelA jo AbhAranA zabda na mele, ne jo du:kha thAya, te lakSya zuddhinI khAmI che. sevA-yAvacca karanAranA pAtAnA bimArInA samaye pelA sevA lenArA sevAmAM na UbhA rahe, ne Ane jo du:kha thAya ke 'hAya! pelA keTalA svAliA che ? kadarahIna che ? enI bImArImAM ApaNe tUTI maryAM, ne have e ApaNI bimArImAM gheADIya sevA ApatA nathI. Aja kALa kevA AvI lAgyA che ? mANase keTalA ekadara ? kevA naguNA ?' AvuM Alu' jo du:kha thAya, te mAnavu' ke lakSya-zuddhi nahi,enuM ja A phaLa ke peAtAnA manathI ja rIbAvAnu thAya che. sAme sevAmAM na UbheA e sAmAnya du:kha te khAdyuM UbhuM' ja hatuM, paraMtu enA para AvA vicAra kare e AtmAne mAnasika miNanu navu vizeSa du:kha jAte UbhuM kare che, kevI durdazA ! mahArA sAmAnya du:kha para jAte jalada mAAMsaka du:kha UbhuM karyuM e durdazA che. kema A durdazA ! kAraNa, lakSya-zuddhi nahi, ne laukika Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 45. phaLanI lAlasA. ApaNI anekAneka dharma-pravRttimAM jovA . jevuM che ke enA laukika phaLanI keTakeTalI lAlasA rahe che?" upadhAna karIe ne sArI prabhAvanA maLe, tapa karIe ne sAruM pAraNuM maLe, dAna daIe ne prazaMsA ke kIrtinI takatI maLe, paropakAra karIe ne badale maLe, A badhA laukika phaLa che, keIne bhaNavIe ne e ApaNI sevA kare e laukika phaLa. AnI bilakula lAlasA na rakhAya to, ja lakSya-zuddhi Ave. jene lakSya-zuddhi che, tene bhaLato AnaMda nathI. bhaLato eTale laukika lAbhane AnaMda lakSya-zuddhivALAne e na hoya, bhaLatI siddhi na maLe teya manane kheTI asara na thAya, jene lakSya-zuddhi che, ne sAdhanAno pUrNa aMze prayatna che tene sAdhyanI siddhi nikaTamAM che tene mekSa hAthaveMtamAM che. udAharaNa:- meghakumAra-dhanA aNagAra vageree evI lakSyazuddhithI sAdhanA karI ke teo anuttara vimAnamAM upanyA, ne tyAMthI manuSya thaI cAritra lai mokSa pAmaze. AcArya zuddha cit--AnaMdamaya che, kemake emane lakSya-zuddhi che, paNa jeje, ekalI lakSya-zuddhi na kAma lAge, sAthe sAdhanAnI zuddhi joIe. sAdhanAnI zuddhinI 3 zarata - (1) sAdhanA ane atyaMta upAdeya buddhi joIe, (2) sAdhanA-kALamAM AhArAdi 10 saMjJAonI : aTakAyata joIe, ne Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza (3) sAdhanA-kALamAM sAdhanAno vicAra, phaLane vicAra, nahi joIe, zrI yogadaSTi samuccaya zAstramAM kahyuM che 'upAdeya dhiyA'tyantaM saMjJAviSkambhaNAnvitam / __ phalAbhisandhirahitaM saMzuddha hyetadIdRzam // ' (1) AmAM paheluM A jarUrI ke je sAdhanA hAthamAM lIdhI "e mATe atyaMta upAdeya che, atizaya hitakartavya che, evI buddhi jAgatI rahevI joIe; to ja emAM vizuddha praNidhAna lAge, sAdhanAmAM ekAkAra thaI javAya. (2) sAdhanA-kALamAM AhAra-viSaya-parigraha ke nidrAnI khaNaja na joIe, tema krodhAdi cAra kaSAyomAMthI ekeya kaSAyanI lata na joIe, emaja oghasaMjJA arthAta gatAnugatikatA na joIe, paraMtu potAnA hitanI samajapUrvaka sAdhanA karavI joIe, tathA lokasaMjJA yAne sAdhanAthI lokamAM sArA dekhAvAnI vRtti na joIe, A dazAmAMnI eka paNa saMjJA je tagamagI, to e sAdhanAne DahoLI nAkhe che. (3) sAdhanAkALe kaI pagalika koI laukika phaLanI AzaMsA na joIe, vadhumAM sAdhanAkALamAM lokottara phaLano paNa vArevAre vicAra na joIe ke "mAre mokSa joIe che, mAre mokSa joIe che. je A vicAra vacamAM vacamAM TapakyA kare, to te sAdhanAmAM phersa nahi AvavA de, sAdhanAmAM phesa to ja Ave ke sAdhanA kema ucca keTinI banAvuM e ja tamannA hoya, aNikAputra AcAryane kevaLajJAna joItuM hatuM, paraMtu bhAle viMdhAyA tyAM ucca ucca saMyamanI sAdhanAne phersa vadhArI dIdhe te aMte kevaLajJAna pAmyA, Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapadapUjA para vAcanAe vAcanA dAdara mahAsuda 7-2036 AcAryapada kAvya - bhavI jIva bodhaka, tattva zodhaka AcArya "bhavI jIva bedhaka' che, eTale ke bhavI jIvone mokSa-mArganA AcAra-anuSThAna-suta-sadaguNone badha karAvanArA che, kezagaNI AcAryo nAstika rAjA pradezIne mArga bodha karI mahAna jinabhakta zrAvaka banAvyo. kalikAla sarvajJa hemacaMdrAcArye siddharAjane anabhigrahika mithyAtvamAM ANI siddha hemavyAkaraNa prazaMsaka ane gIranAra para jIrNoddhAra sukRtane arjaka banAvyuM, kemake e sukRtamAM sAjana maMtrInI kuneha to ja kAma karI gaI ke mana para AcAryanI chAyA hatI. rAjAonI khaMDaNIthI UbhA thayela 12 koDathI jIrNoddhAra sAjane karAvyuM. rAjA doDato A reDa pADe che- " nANAM kayAM?' maMtrIe vaNathalIthI lona taiyAra rakhAvela, te kahe Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ~~~~~~~~~~~~ ~ ~ ~ ~~~~ ~~ 48 navapada prakAza ~ nANAM taiyAra che, gADA maMgAvo" rAjAne dharapata vaLI, pachI maMtrI kahe, ATale AvyA che to upara paramAtmAnAM darzana kare upara caDAvyA, "kaI dhanya mAtAnA dIkarAe AvA vimAnazA maMdira baMdhAvyA? mInaladevI dhanya mAtAnA dIkarAe are ! meM? maMtrI kahe, "hAjI, khaMDaNInA nANuthI A baMdhAvyA che, chatAM nIce nathI maLela nANuM taiyAra che. A paramAmAnAM maMdiro sukRta che, e paralokanuM nANuM taiyAra che. nIce mATInuM nazvara nANuM taiyAra che, je joIe te pasaMda karI lo." vikI siddharAje sukRta pasaMda karI nAzavaMta mATInuM nANuM jatuM karyuM. AmAM mULa upadeza AcAryane kAma karI gaye AcArya tavanA zAdhaka hoya che. (1)tatva eTale sUtronAM rahasyamaya TIkAgrantha vRttigrantha, temAM sthAne sthAne to paranAM rahasyane zodhI kADhanAra ane samajAvanArA tAravI ApanArA AcArya che. athavA (2) bhavya jIvo tane game te rIte eTale ke asadu rIte samajyA hoya tenI zuddhikaraNa karanArA che. (3) svayaM AcArya tatva zodhaka che. zAstrane baMdha karI, te para anuprekSA karI karIne tavanA UMDANa sudhI pahoMcanArA che. 14 pUrvadhara zrI bhadrabAhusvAmI, jinabhadragaNI kSamAzramaNa, zrI jinadAsagaNI mahAra, zrI caMdramahArAcArya, vagere enA daSTAMta che, Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAcAya "sa la guNasaMpatti-dharA" AcArya samasta guNa-saMpattivALA che, samasta guNasaMpattinA dhAraka che. te sUcave che ke AcAryapade pahoMcavAnI bhUmikAmAM pitAnA AtmAne guNethI bhAvita karatA javuM ane durguNamAMthI khasatA javuM; to ja aMte e guNasaMpatti pitAnA AtmAnI mUDI banIne rahe. zrAvakapaNAthI A kArya ema samajIne zarU karela che A manuSya koTine uttama avatAra che temAM ananya buddhi-zakti maLela che, je buddhi-zakti janAvara pAse nathI, karoDa devatA pAse nathI, AvI maLelI buddhi-zaktino upaga avaguNonA nikAlane guNonI keLavaNImAM karavAno che. A viziSTa buddhi-zaktinuM kArya zarU karyuM; sAdhu thayA eTale khulluM medAna maLyuM, jeTalA jeTalA guNo keLavAya, teTalA teTalA pramANamAM AtmAnI uttarottara caDhatI avasthA thAya, kemake guNenI keLavaNInA ja eka lakSathI uttarottara vikAsa sAdhatA javAya che. dA.ta. dayA ke kSamAne guNa zarUAtamAM amuka kakSAne hate; pachI bhAvathI 2-3, 2-3 sAdhunAM paDilehaNa karato rahe, emAM dayAnA pariNAma pASAya che, kemake paDilehaNamAM jIvadayA jevAnI che, keInirdoSa jIva bicAre AmAM bhUlo to nathI pa?? ema dayAnI bhAvanA karAtI jAya, ema vikAsa karatAM karatAM AgaLa vadhyA, enA pAMca ne pAMcanA sAtanAM paDilehaNa kare, evAM jIvadayAnAM bIjA kAma kAja vasati- zAdhana vagere karato rahe. A to nAnuM dRSTAMta che, evAM bIjA dayAnI pariNati vadhe evAM kAma karato rahe. meke ke eja kAma, eja dhaMdho, enI ja khoja, enuM ja mane Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 50 navapada prakAza maMthana, ema guNa vikase. ema kSamA vikasAvanAra bIjI sAdhanAomAM enA avasare enI ja lagana, enI ja cIvaTa ke, "kayAM bhuluM chuM ? kayAM sudhArUM? kayAM che paDe? kayAM pAchA paDa? evuM mana kendrita rahe, to te upara doSanuM saMzodhana ne guNene abhyAsa cAlu rahe, vikAsa cAle. Avo saMyamanI sAdhanAno bhekha lIdhe heya to AcAryapade pahoMcatA sudhImAM sakala guNa-saMpattidhara bane, kemake bhekha levAthI meke maLe guNa sAdhatA ja javAya, rAdhatA ja javAya, AgaLa AgaLa vikAsa karatA ja rahevAya... dAtadayAguNano vikAsa kare che to nAnAmAM nAnA prasaMgamAM jhINAmAM jhINA jIvanI rakSA puruSArtha karatA rahevAya. dA.ta. eka muhapattinA paDilehaNa vakhate ya muhapattinA be cheDAne halAvavA te jatanAthI khaMkhezvA; nahitara jerathI khaMkheratAM vAyukAyanI virAdhanA thAya. e tarapha lakSa rahe to dayA guNane vikAsa pAme. vaLI AcArya mahArAja kevA che? saMvara-samAdhi ne gata-upAdhi duvidha tapaguNa-AgarA ? AcAryamAM saMvara rUpa samAdhi che. samAdhi-sama+A+dhi. je kriyAmAM-je avasthAmAM-je prasaMgamAM manane samyagU rIte sthApita karAya tenuM nAma samAdhi che. samyaka rIte eTale mana dIna-hIna-unmatta ke AkuLavyAkuLa nahIM; keI harakhane ke rAgane Ubhare nahIM; kaI dveSanI baLatarA nahIM; paNa mana svastha hoya, tyAM harSa-kheda zAka-dInatA Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada pa1 ane rAga-dveSa vinAnI cittanI svasthatA barAbara jaLavAI rahe e samAdhi che. ahIM saMvaramAM samAdhi che; duniyAnI mAnelI samAdhi AzravanI che, je vAstavamAM moTI asamAdhi hoya che. dA.tapAMca lAkhanI AzA hatI, ne daza lAkha maLyA! ati harakha thayo ke mana khUba saMtoSa pAmyuM, te moTI asamAdhi thaI nAno harakha te nAnI asamAdhi che, meTe harakha te eTI asamAdhi. AcArya pAse saMvara rUpa samAdhi che eTale saMvaranA jeTalAM sthAna che, temAM cittAnI svasthatA-zAMtatA-prasannatA che, karavApaNuM che. dA. ta. saMvaramAM bAvIza parISaha che, temAM temanuM citta Thare, svastha rahe, eTale ke rAga, sudhA, tRSA, apamAna vageremAM emane svasthatA hoya, jema vepArIne kamAIno avasara maLatAM magarUbI ane AnaMda thAya che, tema sAdhune saMvarene AnaMda che. saMvara sAdhavA maLe tyAM "hAza! thAya, cUkAya tyAM kheda thAya. alabata viveka kare joIe; jemake, koI sthaLe kaI saMgaparisthitivaza eka saMvara sAdhanA cUkAtI hoya chatAM ArtadhyAna-asamAdhi na thavI joIe, e mATe bIjA saMvarane mukhya karavuM joIe. vepArI eka vepAranI beTa bIjA vepAramAM pUrI kare che ne ? udAharaNa : surendranagaramAM paM. padmavijayajI mahArAja kensaramAM hatA. ekavAra caudasa hatI tyAre temaNe navakArasI karela pachI huM pAse jaI beTho tyAre mana para du:kha lAvIne Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para navapada prakAza e kahe 'huM kevA kamanasIba ? Aje caudasa jevI meTI tithie ya navakArasI karI !' meM kahyuM 'tame Ama na vicAre. jIe, caudasane divase Akhila upavAsa heAta tA tapanI ArAdhanA thAta ne ? paNa have vicAre ke jema tapa te savar che,-kemake daza prakAranA yatibhramarUpa savamAM tapane saMvara tarIke lIdhA che.-tema rAga-parISahu samatAthI sahevA e paNa saMvaranI ArAdhanA che. jAlIma kensara roganI vedanA sahana karavI. teya savar che. te kAi ochI kamANI nathI-' AthI temanA sukha upara prasannatA AvI. tapa na thatA hoya paNa jIvanamAM anekavidha pIDA pratikUlatA zAMtithI sahana kare, kheda-ati na thavA de, e arita parISaha jItyA e savara sAdhanA thai. AcAya. sava-samAdhi mAnanArA-jALavanArA che. temanA cittanI svasthatA savaramAM rahe che. paNa e tyAre ane ke jyAre AzravamAM citta tuM na hoya, A niyama che, jene AzravamAM citta na ThaMre ane savamAM samAdhi rahe. dA. ta. managamatI gAcarI maLI te Indriya-AzravanuM nimitta bane che, e samajIne temAM jo mana TharatuM nathI, ne aNagamatImAM citta re che, te savara-sAdhanA che, gata-upAdhi" AcAya ne savamAM samAdhi che kAraNa ke AtmAne ahitakArI paugalika sayAgA eTale ke upAdhi dUra karI che dA. ta. (i) 'zarIra sAru cAlavu joIe-A paudgalika apekSA che, e upAdhi che, Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya -pada pa3 (ii) zrAvakomAM jarA vinayabhAva joie, sAdhunA bhAva pUchanArA joie,'A apekSA te upAdhi che. (ii) cAra mAsa sudhI vANiyA na DAkAya ne chelle Ave A apekSA e upAdhi che. (iv) upAzrayamAM ghAlyA te ghAlyA, have vidAya karavA AvyA !' AvuM manamAM Ave te upAdhi che. udAharaNa:- dhannA sA vAha-(RSabhadevabhagavAna pahelA bhavamAM) temaNe peAtAnI sAthe premakuzaLa aTavI pasAra karavA mATe leAkAne Ama trelA, " sA mAM joDAva, tamane jaMgalamAM rakSaNa maLaze, khAnapAna maLaze." te sAdhana sapanna hatA, badhI jAtanI sagavaDatA hatI, ghaNA loko sAmAM joDAyA, sAdhuo paNa joDAyA. badhAnA nAma lakhAyAM. C sAthe cAlyA. zarUAtamAM vAMdhA na paDayA, paNa pachI unALA lAgatAM pANI khUTavA AvyA, khArAkamAM taMgI paDavA lAgI, dhanAzAha pAse tenI phariyAda AvI ke lokone khAvA pIvAnI taMgI paDavA lAgI che." dhanAzAhe pUchyuM ke. keTalAne zAnI zAnI taMgI cAle che ?" sAthe AvanArAnu lisTa joyuM, te emAM sAdhunAM nAma hatAM. e joI tene dhrAsako paDayA, are ! A sAdhuone vizvAsa ApI me sAthe lIdhA paNa pachI hAya ! meM sArasabhALa na lIdho? emane keTalI agavaDa paDela huro ?"' samakitanI bhUmikAmAM vyaniSThA: te samakita kema pAmyo ? tenI A pUrva bhUmikA che, e banAvavAnuM ne pachI tene sAMketanI uttara bhUmikAmAM lAvavAnuM AvaDavu joI e. Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza samakitanI uttara bhUmikAmAM deva-gurU-dharma para ananya zraddhA-vaphAdArI ne prIti-mahumAna che. enI pUrva bhUmikAmAM je zubha kavyU mAthe lIdhu enA para evI zraddhA ke e AdaryA pachI vyasthita pAra utAravu ja joIe. kadAca bhUlyA te! khyAla AvatAM bhalanAM parimAna sAthe eka vyU pAra pADavAnuM." AvI kanya pratyenI vaphAdArI arthAt ke niSThA AgaLa vadhatAM deva-guru-dharma pratye. vaphAdArImAM dRDha samyakatvamAM laI jAya che. dhanAzAhane thayuM " meM vizvAsa ApyA hateA, khAnapAnanI taMgI paDI, mahAtmAnI saMbhALa na lIdhI. A vicAre te beThA tA tyAMthI UbhA thayA, ne jhaTa sAdhunA utAre gaye!. temanI sukhazAtA pUchI 'he deva ! kRpA kara ne kahuM! Apa sukhazatAmAM che?? 54 sAdhu kahe che-deva-guru kRpAe sukhazAtA che.' dhanAzAha melyA : 'are ! mArI bhula thai gai. me vizvAsa ApI Apane sAmAM lIdhA paNa eka divasa saMbhALa lIdhI nahi. Apane ghaNI pIDA thai haze huM Apane aparAdhI chuM te mane kSamA karo. sAdhu elyA : 'huM mahAnubhAva! A tamAre hisAbe te ame aTavI premakuzaLa ullaMghI rahyA chIe. amAre AvI meTI aTavI kSemakuzaLa oLaMgavAnuM tame karAvyuM. e te! tamArA guNa che tamAre kaze aparAdha nahi. pachI bhala zAnI? ne kSamA mAgavAnI rAnI? zuM A ? AcAya 'gata-upAdhi' eTale ke upAdhi arthAt ene paulika apekSA para jIvanArA nahi; tethI ahIM agavaDa paDI ya haze chatAM ene kazA lekhAmAM na letAM AcArya dhanAsA vAhunA guNa mAne che !! Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 55 saMvara-samAdhi, gata upAdhiAcArya saMvaramAM samAdhi anubhavanA ane upAdhi ne nahi AvakAranArA arthAt bAhya pratye bahu apekSAbhAva nahi rAkhanAra hoya che. pachI e zAne bIjo zabda bole? sAdhue keI apekSA na rakhAya, A zIkhavAnuM che. dazavaikAlika sUtra kahe che "je bhavaMti aNisiyA" sAdhu nizrA-parAdhInatA-apekSA vagaranA che, keInA AdhAre jIvanArA nathI. potAnA zarIra pratye paNa ni:spRhI che; eTale ke "zarIra sAruM sukhAkArI laSTapuSTa heya to ThIka rahe; sAdhanA sArI karI zakAya, Ama sArA puSTa zarIranI spRhA nahi. mAtra sAdhanAnI spRhA, tethI tapathI zarIra saheja dubaLuM paDayuM to revA na bese, kheda na kare. emane zarIranA du:khamAM manane kaI hInatA-dInatA nahi. A sAdhunI samAdhi dazA che, bAkI bAvA gI paNa ghara choDI nIkaLI te paDayA eTale alabat emaNe apekSA to na rAkhI, paNa navarAdhUpa phakkaDa laMgoTiyA lAla, jhADa nIce besI alakamalakanI vAto karatA hoya, to temAM samAdha na rahe, kemake emane zAstravyavasAya nahi eTale "navaruM mana te zetAnanuM ghara, pApanI vAto cAle, e vAta upAdhinI cAle che ema kahevAya. tapa be prakAra che, tame guNa be prakAranA che. bAhya ne AtyaMtara. tapa e guNonI khANa che. svAdhyAya, tapa, kAussaga bharacaka kare, svAdhyAya bharacaka pramANamAM, kAu smaga bharacaka pramANamAM, dhyAna bharacaka pramANamAM, emAM saMvara samAdhi che; kemake tyAM bIjI trIjI vastuno apekSAbhAva nathI. emane dunyavI mAna-pAna kazuM jetuM nathI. Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 56 navapada prakAza ' vAparavAmAM amuka ja cIja joIe, e pAchI AvI ja joIe.' evI badhI apekSA e upAdhi che. jo tenA badale koI apekSA upAdhi rAkhela nathI, jevu Ave tevuM cAle che. hisAba eka, sAruM-narasuM, phAvatuM-naphAvatu karyA vinA vAparIne UbhA thaI javAnuM. vAparatAM ke vAparavA pAchaLa enI koI pijaNa nahi, tyAM samAdhi rahe. samAdhi maLe te mATe anazana, UNAdarI, dravyasakSepa, rasatyAga, sa'lInatA, kAyakaleza vagere bAhya tapa rAkhela che, kemake AmAM sArI rIte TevAI javAthI dehAdhyAsa,-dehumamatA -kAyasuvALArA ghaTatI Ave che, tethI jarA jarAmAM mana agaDatuM nathI. je-tethI calAvI levAnA ja hisAba, kaSTa- agavaDa sahI levAnA hisA, bAhya pravRtti-ela-vicAro ochA karavAnA ja hisAba...Avu kAMI rAkhe te te samAdhi ApanAra che. A madhu` mAruM tapa che, bAhya ane Abhyantara e prakAranA tapamAM ja khuzAlI e savaranI samAdhi che. mAruM ne abhyaMtara tapathI kAyA kasAya che, mana meDAya che, tethI Azrava rokAI savara thAya. emAM cittane svasthatA che, samAdhi che. jaDanI apekSA AchI karyA vinA samAdhi na maLe. udAharaNa: ekavAra eka zrAvake ratnAkarasUrijIne pUchyuM-sAheba parigraha kevu pApa?" pUchavAnuM kANu, zrAvakane khuara paDI gayelI ke mahArAja pAse meAtIAnI ke ratnAthI pATalI che. e cheDAvavA pUchyu. 'parica u kevu pApa !" ratnAkara sUra kahe meru pApa; ema kahI tenu vivecana karyu. pachI zrAvake kahyuM, 'Ape kahyu te haiye Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada pa7 jacatuM nathI. bIje divase vyAkhyAnamAM tenI ja bIjI rIte chaNAvaTa karI te zrAvake te jacatuM nathI ema javAba A ! Ama keTalAya divasa cAlyuM. tyAM judI judI rIte "parigraha e mahA pApa kema? ? e eka ja viSaya carcA karyo, ne zrAvake eka ja javAba Apo - he jagyuM nahi, ratnAkarasUrie AtmanirIkSaNa karyuM. piote rananI piTalI rAkhI hatI eTale e jaDa padArthanI apekSA hatI, te rananA cUrecUrA karAvI nakhAvI dIdhA, pachI apekSA gaI. have vyAkhyAnamAM gajabano prANa pUrA te pachI to zrAvaka te sAMbhaLIne raDI paDa; parigrahapApanI bhayAnakatA sAMbhaLI chAtIe te bhedAya. zrAvake kahyuM sAheba! vyAkhyAnanI Aje khUba asara thai, ratnAkarasUrie kahyuM : vidata kADhI nAkhyuM; apekSA phagAvI dIdhI, cittamAM samAdhi AvI gaI, parigraha heya tyAM samAdhi mukela, pariNativALe zrAvaka hatuM ane ratnapoTalInI khabara paDelI, roja roja parigraha aMge prazna pUchate hato. paraMtu chele munie ratnono cUro karI urADI mUka, emAM atyAra sudhI AcAryanI hoThanI vANI hatI, have te dilanI vANI thaI. Ama saMvaramAM samAdhi thaI. AcArya jinazAsanane pUre nyAya ApIne jagatanAM jInuM bhaluM thAya e rItane upadeza Ape che, je paMcAcArane svayaM pAlaka che, je satya mArgane jagatane upadeza samyapha rIte kare che, tethI zAsana avicchinna cAlyuM AvyuM che, evA AcAryane sAcA premathI namaskAra karo. - - - - - - - Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 58 navapada prakAza (kAvya-DhALa) paMca AcAra je sudhA pALe, mAraga bhAkhe sAce, te AcAraja namIe, tehazuM prema karIne bhAre bhavikA 0 (1) arthAta AcArya evA che ke je paMcAcAra "sudhA arthAt sArI rIte pALe che, ane bhavI jIvone sAce mArga bhAkhe che, te AcAryane namIe, paNa kevI rIte? to ke "tehazuM? emanA pratye jAge arthAta jAtyaasalI prema karIne namIe. AcArya pade birAjamAna sudhA-rAmya rIte pAMca AcAranuM pAlana kare che. UMdhA eTale avaLI rIte avidhithI, mArgane pALe, emAM khalanA pamADe. pAlana kare paNa garabaDiyuM doSavALuMe ughA pAlana kahevAya sudhA eTale samyapha rItie arthAta zAstra kahela vidhi-rIti-nIti sAthe tathA zAstro kahela bhAva sAthe mArganuM pAlana karavuM te -paMcAcAranA dareka AcAravuM vidhisara ane tene cogya bhAve sAthe pAlana kare te sudhA. pAlana, ethI bAhya pAlanamAMthI AtyaMtara pariNutimAM javAya, dA. ta. jJAnAcArano A prakAra che ke "kAle viSNue bahumANe... - have je jJAna bhaNutA pahelAM A svAdhyAya-gyA zAe kahela kALa, vinayanA vividha prakAra, AMtara bahumAna vagere sAcave, ema vidhi-nItithI bhaNe te aMtaramAM jJAnanI pariNati UbhI thAya, Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada jIvanamAM jItavAnuM che te AMtarika zubha pariNAma. para; ane te AMtarika pariNati AcAranA sudhA pAlana. para avalaMbe che. pariNati e nAjuka cIja che. pariNati kSapazama para AdhArita che, kSayopazama paNa nAjuka che. te kayAre baMdha paDI jAya te kahevAya nahIM, dA. ta., cAritra mohanIya karmanI prakRtino pazama che te, te prakRtino vipAka udayano nirodha karIne thAya che. " niSeka' eTale? karma baMdhAyA eTale karma jeTalI kALa-sthitimAM che, te kALa-sthitinA pratyeka samaye vipAkamAM AvavA yogya karmalike goThavAI gayA ene "niSeka kahevAya. niSeka eTale ekeka sUmasamaye udayamAM AvavA yogya amuka amuka kadaLiyAM (kama aNu)nI racanA. jema jema te te ekeka samaya Ave jAya, tema tema te te samayanAM karmadALamAM udayamAM AvavAnAM, vipAkamAM AvavAnAM. have kSapazama kare eTale karmane udayamAM AvatAM pahelAM eno vipAka rekI levo. e evI rIte ke zubhabhAvathI tenA udaya-samayanA pUrva samayamAM tenuM sajAtIya haLavA karmamAM saMkumaNu kare, eTale ke enA jevI bIjI paNa mRdu ka-prakRtimAM tene bheLavI de, eTale have e enI sAthe pachInA samaye udayamAM to Avaze, paNa pitAne. mULa ugra rasa-vipAka sthagita thaIne mRdu ravipAkathI, udayamAM Avaze. dA. ta. sAdhupaNuM, temAM trIjI kaSAyanI cokaDIne arthAta pratyAkhyAnAvaraNa krodhAdi kaSAyamohanIya karmone. kSipazama joIe, te kSayopazama karavA mATe e mohanIya Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza -karmanuM samaye samaye tethI haLavA saMjavalana kaSAyanAM mehanIya karmamAM saMkramaNa kare jAya; eTale have e saMkramita thaI gayela kama mRdu rasathI udayamAM AvavAnAM, Ama je eno mULa rasane udaya aTakI gaye, enuM nAma kSapazama, e jyAM sudhI zubha bhAva dilamAM jAgato rahe tyAM sudhI pazama cAlu. udayamAM AvavAne TAMpI rahelA -azubha karmonuM tevA prakAranA zubha bhAllAsanA baLe saMkramaNa karavuM paDe. pachI mRdu rasanA kaSAyamAM saMmata thaI te rUpe udayamAM Ave, eTale rasane pAvara e che thaI jAya, athAta mULa rasa-vipAka sthagita thaI jAya, pratyeka samaye zubha adhyavasAyanA baLa para uba kaSAyakarma, maMda kaSAya-kama sAthe bhaLatA jAya. jAgruti cAlu hoya te tene bheLavatA javAnuM kAma cAlu rahe, jyAM jAgRta gaI ke ugra rasavAnI pratyAkhyAnAvaraNakamarUpe te udayamAM AvavAnA ja, jAgRti hatI te e haLavA rasavALA kaSAyakarmarUpe udayamAM AvatA hatA stabuka saMkramaNa- udayanA pUrva samaye ja sajAtIya mRdukamAM bhAre karma saMkalita thaI jAya te "tibuka saMkramaNa kahevAya che. Ama vipAka-udayane nirodha karIe to kSayopazama thAya. e zubha bhAva TakAvavAnI jAgRti heya te ja cAlu rahe, karmasattAne AcAryapadanI zarama nathI ke A AcArya pada che mATe udayamAM na AvuM.' e to jAgRti gaI to peluM tibuka-saMkramaNa baMdha eTale jhaTa kaSAya mohanIyAdi karma udayamAM Ave ja. * AcArya paNa paMcAcAra sudhA pALe te jAgRtithI AMtarika pariNati jaLavAI rahe. AcArya e mAtra mA bApa kamAna naya kAna, nAka-r Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya -pada 61 potAnI ArAdhanAthI satASa mAnIne besI nathI rahetA; te mAraga bhAge sAcA'jagatane sAcA mArga tA. upadeza kare che; sAA mArga kahevAmAM te taNAtA nathI, temaja keAI para khoTI dayA dA. ta. keTalAka kahe che ke-AjanA sAmAyika karavAne samaya maLe che? mATe rahevA daI dAnane upadeza kare, paNa AcArya dayA na khAya ke 'ho tyAre AjanA jIvAne ciArAne samaya nathI maLatA te sAmAyikane! upadeza rahevA dyo.' ema. citra bhAjana aMge; ke Aje zrAvakone bicArAne dhadhA ja evA thaI gayA tethI tribhAjana karavu paDe che tA enA tyAgane upadeza na karyA,' ema dayA na khAya; te. rAtribhAjana tyAga ke sAmAyikanA upadeza baMdha na kare, ema koI ThekANe devadravyanA nAza thatA hoya, tA. TrasTIo ke khIjAnI zamamAM paDI devadravyarakSAnA upadeza. madha na kare. zaramamAM nathI lAvatA.. samayamAM karyAM. ane upadeza. mahAvAra prabhue zAsana sthApyu. tyAthI mAMDIne atyAra sudhImAM AcArya sAcA jaina mArgano upadeza karatA AvyA che, tethI ja jinazAsana Takayu che, - avicchinna cAlyuM AvyuM che. AcAya para jAtya prema' eTale ke asalI prema. joIe, kRtrima prema nahi, kRtrima prema AcAya ne meDhethI khuza karavA pUrA kahevAya, te na joie. 'jAtya prema' eTalA mATe joIe ke jagatanA snehI saMdhI pA prema AtmAne ahitakArI lAgyA che, duniyAnA prema badhA khATA, badhA mAraNahAra ne pavitra-ni:svArtha-dhasUti AcAya paranA prema, te tAraNahAra prema che,' evI samaja Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza pUrvakano hArdika ni:svArtha prema te jAtya prema che. na AcArya sivAya kaI tAranAra nathI, keI hitaiSI nathI tethI, ane AcArya guNagaNanA bhaMDAra che tethI, temanA para saheje prema jAtya prema thAya, AvA guNanA nidhAna jagatamAM kayAM jovA maLe? mATe temanA para jAtya prema, hArdika sAco prema kare. e prema karIne AcAryane ApaNe namIe. AcArya para hArdika sAcA prema karavAthI emanA guNeno Adara thAya, guNenuM bahumAna thAya, temanA upakArane bhAre ApaNe mAthe Ave, manane lAge ke prema, mamatA karavA lAyaka hoya to te AcArya para che. temanA uttamakeTinA 36-36 guNone kAraNe hayuM ovArI jAya. (kAvya-DhALa) vara chagIsa guNe karI rahe, yuga pradhAna jana mahe; jaga bahe, na rahe khiNa kahe, sUri namuM te johe re bhavikA (2) AcArya mahArAja uttama chatrIsa guNethI zobhatA che. zAstramAM A 36 guNanI eka chatrIzI, evI 36 chatrIzI Ave che. tAtparya 36 rIte 36-36 guNo AcAryanA varNavelA che, e ekeka guNanI anumodanA paNa karIe to ya mahAna lAbha thAya, guNenuM ApaNuM AmAmAM bIjAdhAna thAya. je ekeka guNanI anumodanAmAM mahAt lAbha, te pachI 36 436 = 1296 guNonI, ekeka guNane nAmavAra laine, anumodanA thAya emAM keTalA badhA lAbha!! eTalA guNanAM bIjAdhAna thAya bIja vAvaNI thAya e addabhuta lAbha karanAra bane, ahIM 36 chatrIsInA guNonA varNanamAM UtaryA vinA guNene nAmathI joI laIe - Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - rAjA + nanaya ,nAnA rAjA nA 5 - rakama jamA na tana ra ma - - dvAna nA makAnamAM narir - - - - - - - - - pan 1 ja nA = . AcAryapada 63 (chatrIsI 1) 4 dezanA 4 kathA AkSepiNI-(dharma pratye AkarSanAra) atha kathA vikSepiNI-azuddha dharmamAMthI pAchI vALanAra) kAma kathA saMveginI-(mokSa-deva-gurupratye bhAvavadhaka ! dhama kathA nivedinI-(saMsAranA du:khanuM varNana karanAra) saMkIrNakathA 4 dharma ! 4 bhAvanA ! 4 samAraNuMda jJAna mAraNa (vrata AcAra yAda karAve) zIla darzana : vAraNa. (khalanA aTakAve) tapa ! cAritra ! nedanA (bhala thaI hoya te Thapako - ope) bhAva vairAgya pratinedanA(vAraMvAra bhUlamAM jAkare 4 ArtadhyAna | 4 raudradhyAna ! 4 dharmadhyAna aniSTa prApti aMge hiMsAmAM AnaMda mitrI ripa ISTa viga aMge ! mRSAmAM AnaMda pramoda padastha roga aMge carimAM AnaMda karaNA piMDastha nidAna (parabhava mATe saMrakSaNamAM AnaMda mAMdhyasthIrapAtIta niyANuM karavuM)aMge | 4 zukaladhyAna (1) pRthakatva vitaka pravIcAra (2) ekava-vitarka apravIcAra (3) sUkSmakriyA apratipAti () vyachinna kyiA nivRtti (chavIsI2) pa samyaktva | pa cAritra 5 vrata kSAyika | sAmAyika prANAtipAta viramaNa kSApazamika ' chedapasthApanIya mRSAvAda viramaNa che parihAra vizuddhika adattAdAna viramaNa pazamika sUkSma saMparAya che maithuna viramaNa sAsvAdana | yathAkhyAta 1 parigraha viramaNa -- - - - - - - - - - - i nA - - - - - - - - - Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4 5 vyavahAra AgamavyavahAra zruta vyavahAra AjJAvyavahAra dhArAvyavahAra ta vyavahAra pa svAdhyAya vAcanA mucchanA parAva nA anuprekSA dhakA 5 pramAda tyAga tha viSaya kAya nidrA vikazA bakubhAvanA kAM ika iiSika AbhiyAgika AsurI samAhanI 5 AcAra jJAnAcAra dezanAcAra cAritrAcAra tapa cAra vIryAcAra NEWS EVE W (chatrIsI-3) hisA 5 Azrava tyAga cArI abrahma parigraha Sa samiti IrSyA samiti bhASA samiti eSaNA samiti dAnasaDa matta nikSepaNA samiti pAritApanikA simita 1 savega AgamAbhyAsa kriyA ane cAritramAM AnaMda rUpa savega navapada prakAza SaT jIva-nikAya rakSaka pRthvIkAya apakAya tejaskAya vAyukAya vanaspatikAya kAya pa nidrA nidrA nikA nikA pracalA pracalA pracalA sthAnaddhi pa inDiyA zrotra-prANa-cakSu: jihUvA-sparza neDiya 5 viSA zabda-25-2ga - speza e. zabdAdimAM yatanAvALA Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ -- teje 5 . - - - - - - - AcArya (chatrIsI-4) cha leyA : Avazyaka | kRNa 6 ) sAmAyika ) dharmAstikAya nIla ! ) caturvizatistava (i) adharmAstikAya kApata | (ii) vaMdana AkAzAstikAya (w) pratikramaNa kAla [ (v) kAyotsaga () jIva (vi) pratyAkhyAna (7) pudagalAstikAya cha darzana ! cha bhASA 6 vacanadoSa jana saMskRta 1lIka 2 hIlita(makarIvacana) zaurasenI | 3 khiMsita holA, golA vaizeSika pizAcikI | Adivacana 4 karkaza mImAMsaka prAkRta [5 nAgUddhaTana "kAkAAdivacana niyAyika mAge dho adhikaraNadIraka sAMkhya | apabhraMza ! (kavAdIraka (chatrIsI-5) 7 bhaya Ihaloka bhaya ! paraloka bhaya | AdAna bhaya Akasmika bhaya | AjIvikA bhaya? maraNa bhaya azloka bhaya (niMdA-bhaya) 7 piMDeSaNa-75AnaiSaNa 7 sukha 8 madarayAna saMsRSTA saMtoSa jAti asaMdhyA Indriyajya udhatA prasannacittatA 25 apalekSA yAlatA ela. avagRhItA satya pragRhItA tapa UMjhitadhamikA | durjanaparihAra ! - - - - - - zruta zauca lAbha zrI Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jJAnAcAra-8. kula vinaya bahumAna upadhAna anihuva vyaMjana atha tadubhAya navapada prakAza (chatrIsI-6) darzanAcAra-8 : cAritrAcAra-8 nizakita 5 samiti nikAMkSita ane traNa gupti niviratigika amUDha dRSTi 4 buddhi upa haNa tpAtikI sthirIkaraNa vinAyikI vAtsalya. kAmikI prabhAvanA pAriNAmikI - - - - - - - - , ma ma kAna basa kara , ka . AcAravAna avadhAraNAvAna vyavahAravAna apavIDaka kAraka aparizrAvI niryApaka apAyadazI (chatrIsI-7) 8 kama 8 aSTAMgayoga 8 mahAsiddhi jJAnAvaraNa 1 yama laghimAM darzanAvaraNa niyama IzitA vedanIya Asana mahimA mehanIya prANAyAma yatrakAmAvazAyitA AyuSya pratyAhAra vazitA nAma dhAraNa prAkAmya getra dhyAna aNimA aMtarAya samAdhi ezvarya prApti 8 ga daSTi (1) mitrA (3) balA (5) sthirA (7) prabhA (2) tArA (4) dImA (6) kAnA (8) para 4 anuyoga 0 caraNa-karaNanuyoga 0 gaNitAnuyoga 0 dharmakathAnuyoga 0 dravyAnuyoga Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza (chatrIsI-8) 9 tavA 9 brahmacarya gupti | - 9 niyANa 0 jIva 0 vasati 0 rAjAbhilASA 0 ajIva 0 sIkathA 0 ugrahUlAtmajyabhilASA 0 Azrava 0 sI-Asana 0 sI-abhilASa 0 saMvara o sI gAtra 0 puruSAbhilASa 0 puNya ! 0 bhItaAMtare 0 devAbhilASa 0 pA5 0 pUrvajaDita 0 zrAvakakuLamAM >> baMdha 1 - praNIta-bhajana | janmanI abhilASA 0 nijara | atimAtrAeAhAra - kAmamAM atRtithI 0 mokSa | vibhUSA bahuyugala vika vaNAnI abhilASA ka95-- 9. apravicArI deva thavAnuM udyata vihArI Adi... 0 cAritranI IcchAthI daridratAno abhilASA (chavIsI-9) 10 asavaMra tyAgI 10 saMkeza tyAgI 10 upaghAta 0 5 Indriya 0 upAdhi 0 upAzraya ugama 0 utpAdana 0 mana 0 kaSAya 0 AhAra - eSaNa parikama * vacana 0 mana 9 vacana 6 0 5riharaNa jJAna 1 - kAyA 0 ajJAna dazana cAritra >> audika upadhi adazana acAritra * aprItika >> aupagrahika upadhi. 1 0 saMrakSaNa 6 hAsyAdinA tyAgI 0 hAsya 0 rati 0 arati 0 zoka - bhaya - jugusA Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza chatrIsI-10 10 citta samAdhisthAna 10 samAcAro 0 strIpazunasapusukamukta] 0Avasihi sthAnAsata tyArA ! strI ane ... nisIha 0 strIkathA tyAga pAMgadazanatyAga 0 5DipuchaNa 0 praNIta 2sa tyAga o zabdAdityAga * puchaNA 0 amita AhAratyAga 0 prazaMsAtyAga 0 chedaNa 0 pUvakrIDA smRti tyAga !0 sukhazIlatA 0 upa saMpadA 0 strIAsana tyAga yAga 1 0 icchAkAra | micchAkAra 16 kaSAya tyAga 0 tathAkAra 0 ayutthAna chatrIsI-11 10 pratisevA doSa tyAga 1 10 ze iSa 0 da | 0 zakA 0 AkaspayitvA 0 bAra 0 pramAda | 0 sahasAkAra - anumAnayitvA 7 sukSma 0 anAbhoga 0 bhaya : 7 dRSTa 0 bahujana 0 Atura | 0 pradoSa ! 0 chana 0 avyakata * Apatti | 0 vimasA | 0 zAla _| 0 taskevI 4 vinayasamAdhi 4 zrutasamAdhi | 4 tapasamAdhi 7 zuzraSA 0 zrutaprApti * IhalokAtha 0 se pratipani * ekAgracitta na pahelekArtha 0 vidArAdhanA ! 0 Atma pratiSThA na kIti Adiarthe 0 Ama saMpra- e para pratiSThA 0 kevala nijAthe gRhitA ! tapa anuSThAna 4 AcArasamAdhi o na IhalekArtha na paralokArtha na kIryAdinimitta 0 arihaMtahetuthI ja AcAra anuSThAna Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya paddha chatrIsI-12 10 vaiyAvRtya, AcAryAdinuM 1 to dharma kSamAdi ( 10 vinaya, arihaMtAdine 1 aka9pAyAdi parihA2 (chatrIsI3i) 12-upAMga 12 aga aupapAtika 0 nisarga ruci AcArAMgAdi rAyapAseNIya 0 upadeza jIvAbhigama 0 AjJAtrei 5navaNu 0 bIja 95 ja bUDhIprajJapti * vistAra caMdra prajJata 0 saMkSepa , 2 zikSA sUrya prajJapti grahaNanizyAvali 0 abhigama Asevana ka9pAvata pupikA pupacUlikA vahidasA chatrIsI-14 11 zrAvaka pratimA | 12 vrata (zrAvakanA) upadezaka 13 kriyA sthApa-dezaka, vrata [, artha kiyA | . adhyAtmakriyA * sAmAyika * anartha 95 (mAtmAnAM . pauSadha , hiMsA , kalaza) * pratimA AkasmikI ; mAna 99 * brahmacarya dakiI che amitra che. * acitta * mRSA ; - anAraMbha lAla - pathikI udiSTa - zramaNabhUta 0 kiyA 0 dharma che. by - upadezaka dazana mAyA - adatta ' Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza 12 upayoga 5 jJAna 3 ajJAna 4 dazana chatrIsI-15 14 upakaraNadharA 10 prAyazcittadAtA. * sukhatrikA * AlocanA * 2haraNa * pratikramaNa 3 kapaDAM * tadubhaya - 7 pAtro pakaraNa , viveka * mAraka * kAsaga * cAlaka , tapa enavasthita , pArAMcita chatrIsI-16 12 tapa 12 bhikSupratimA ] 12 bhAvanA 6 bAhya anityAdi 6 atyaMtara charIsI-17 14 guNasthAnakamAM _14 pratirupAdi-guNayuktatA nipuNa | pratirapa * aparizrAvI 8 sUpadezI | tejasvI * saumya * sneha * yugapradhAnAgama * saMgrahazIla, * puSa * madhuravAkaya * abhigrahamati * prANa * gaMbhIra avikathAkAra , utti | dhRtimAna - acapala , panaka * upadezapara , prazAMtahRdayavALa * harita * aMhasUkSma Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada chatrIsI-18 15 mega-upadezaka | 3 gArava 1 3 zalya : - satya I rasa-raddhi zAtA | mAyA * niyANu * mRSA - mithyAtva - mizra 15 saMjJA * asatyAmRSA * AhAra * lola manano tathA vacanano bhaya ga=8 , parigraha audArika gha vIya-AhArakagI * maithuna mizra sAthe-6 * mAna . meha kAmaNa 1 * mAyA | vicikitsA . zeka chatrIsI-19 16 uddagamadoSo 16 utpAdana doSa * AdhAkama - dhAtrI . audezika , parAvatita che , Ahuta * AvanA mizrajAta ubhinna , nimitta - thApanA - mAlApahRta * vanIpaka - prAsaMtika Arogha * cikitsA - prAdukaraNa | anisRSTa * kIta * adhyavapUraka mAna 4 abhigraha * mAyA pUrvasaMstava * kSetra paMcAta saMstava * kALa * vidyA * bhAva * maMtra * cUrNa ga , lobha * kahyuM Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ OR 16 vacanavidhina 3 kAla trika 3 vacana trika 3 liMga trika * * * parAkSa pratyakSa upanIne panIna upanItApanIta apanItApanIta apanIApanIta * adhyAtmavasana * * * * ja<< khAla vRddha napusaka lIma * sTena vyAdhita rAjAkAro unmatta chatrIsI 20 17 sama 5 pRvyAdirakSA eIndriya teIndriya carindriya paMcendriya ajIvarakSA prekSA upekSA pramAja nA * piThApanA * * 18 nIkSADhASapArahAra -* * * .. * mana * vacana kAya ka "" "" chatrIsI-21 adana * dAsa duSTa mUDha RNAta jugita upa sthita bhUtaka ziSyaniSphaTika "" 99 navA mA 3 virAdhanA sAta dezana cAritra 18 pApasthAnaka prANAtipAtAdi parihAra Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ acAi chatrIsIke18-zAsahastra- 14 bahAthe 4 dhAraka { divya ane - 9 chavA2 ajIva ! audArika * 10 yatidhAma atAtyAga 3 kazuM * mana * 3 coga - vacana ne 4 saMjJA * kAyAthI - 5 IjiyanA guNAkAthI 18 ] , kaeNrita 6 hajAra zIlAMga thAya, anudita 6 chatrolI-23 19 kAnsa | 17 maraNaprakAranuM ghATaka lata khaMbhAdi mAvI uddhi zabari nigaDa (kavika khaliNa AvI ci avAdha atika alAkA vizAta sazalya tabhava mAla paMDita mizra chagha stha kevali vahAnasa cUdhapRSTa, bhakataparijJA Igita pAdapopagamI laMbottara stanasaMyati bhramara. agali vAyela kapittha sirakepe vaNi prekSa Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * * * * * * 74 * chatrIsI-24 20 asamAdhisthAna tyAga kutakuMtAranI tasthAyI dikara duSpramArjitasthAyI. akAlasvAdhyAyakArI gha ghazAlAdisevI atiriktazayanAdi sevI ratnAdhikaparibhASI zivarApaghAtI bhatApaghAtI sajalaneApaghAtI dIrgha kApI parAMDa khAva vAra vAra ' cau' ItyAdi vAdI upazAntAdhikaraNe sarajaska pANipAda rAtrI uccazabdaka2 kalahakara gaNabhedakara * sUrya pramAMNabhAjI eSaNAmAM asamita 5 grAseSaNAdASatyAga vAdI. sayAjanA pramANa tirikta iMgAla dhUma : akAraNa chatrIsI-25 * * navADha prakAraza 10eSaNAdASa tyAgI * * * zakita prakSita nikSipta pihita sahata 21 samalasthAna tyAga eka varSa mA dasavAra lekha nadI UtaravI. eka mAsamAM traNavAra nadI UtaravI. jANIne hiMsA karavI. jANIne ja melavuM, jANIne adatta grahaNa karavuM * maithuna : rAtri, bheAjana AdhAkamI grahaNa rAjapiMDa grahaNa krita grahaNa prAmitya grahaNa abhyAdbhuta grahaNa Acchedya grahaNa vAravAra savara (paccakkhANu) nahI kadAdi bhakSaNa * kAcA pANIvAlA hAthe geAcarI vaheAravI sacittA pANI kepRthvIvALA zarIre bhAjana sIdhu. bhUmi upara esavuM * cha mAsamAM eka gacchamAMthI mIjA gacchamAM javu.... hastamaithuna citta pRthvIkAya tathA kAla-trasakAyaupara besavuM. pratisa'lIna buddhAbhijAtya lajajAvAna dAyaka Unmazra apariNata lipta hiMdu ta 1 mithyAtva ------ 15 zikSAzIla nIcaivRtti: acapala amAyI akutuhala apAvikSepa prema dhAkAritva maitrI zrutApremAda * pApAparikSepI mitrAkApa apriya mitrasya rahasi kalyANa bhASaNa kalahuva na Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ G5 bhAga - zIta uNa - - rega tRNu sparza = - - - - nAnA AcAryapada chatrIsI-26 rara-parisaha kSudhA-pipAsAdi ! 14 AtyaMtara sudhA Akroza pranci pipAsA vadha yAcanA alAbha mithyAva 4 kaSAya acela 6 hAsyAdi arati mala sarakAra caryA prajJA niSadyA ajJAna zayA samyaktva chatrIsI-27 pratilekhanamAM | cha AraTAdi | 25 pratilekhanAnA pa vedikA doSatyAga ! doSa tyAga - prasAritapAda , AbhaTa 1 daSTipaDilehaNa - jAnuM bAhya 6 udarvapraphphaTana che ane te lagna mosali 9 aphohA | ekeka bhujAbAhya : prakaTaka prarmAjana - vyAkSita naccAviya chatrIsI-28 27 aNagAraguNa | 9 koTi vizuddhatA che , 1 karaNasatya ! hanana-pacana - pa indriyanigraha : 1 kSamA ! kayaNano trividhe , 3 mana-vacana- , 1 virAgya | kRta-kArita kAya-nirAdha | , 1 vedanA vyAsa | anumAdita tyAga * 6 SaTUkAyayatanA ! : 1 mAraNAMtikA| * 1 gayutatA | dayAsa * 1 bhAvasatya che * saMmada - - * 6 vata Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navaprakAza chatrIsI-29 * Asahi * vipahi khelasahi * jalesahi * sahi , saMbhinna seya - ohi . * riumaI * viulamaI * pulagaladdhi 28 labdhi - cAraNa , AzIvisa . kevalI * gaNahArI * putravadhare mahuAvI saMpAsava * kubuddhi . pAchusArI . bIabuddhi te agi nisagna * AhAraga sIyalesI urmi dehaladdhi 5. akhINamahANasI - cakkavaThThI | baladeva * vAsudeva khIrAsavI 1 prAcanI 2 dharmakathI 3 vAdI 8 ATha prabhAvaka 4 naimittika 5 tapasvI 6 vidyAdhara chatrIsI-30 29 pApakRtavarjana| 7 zadhiguNa 8 aSTAMga nimi. | . ladhutA tAdinA darekanA | * AlAda 3 sUtra-vRtti- . Atma-para vArtika=24. nivRtti 1 gAMdharva adhyAma 1 nATya * duSkarakaraNa 1 vAstu 1 Ayurveda - mizyatA 1 dhanaveda chatrIsI-31 | 30 mahAmaha baMdha sthAna varjana 6 aMtaraMgArivAja kAma-krodha-lobha * vinaya | Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada chatrIsI-3ra 31 siddha gunuM anukIrtana zarIranA 31 dharmonAM abhAvarUpa * dirghatA || * surabhisaMdhatA , ladhupaNuM * vRttatA | | durabhigadhatA - zItapaNuM * trikaNutA * tikatatA uSNapaNe - catuSkoNatA * kaTakatA * snigdhapaNuM - gAlAI * kaSAvatA * rakSatA (vaNa) (torasa) * saMsaMgatA - amlatA * rahatA(janma) . nIla >> mAdhurya * saMzarIratA ( za) - strItva , kezapaNuM * puruSatva * napuMsakatva * gurupaNa (A badhAnAM abhAva rU5 31 guNa) 5 jJAnanuM anukIrtana matijJAna | avadhijJAna | kevalajJAna zrutajJAna ! mana:paryava jJAna chatrIsI 33 3ra jIva rakSaka | 4 upagajetA pRthyAdi 54 | devakRta suma ! * manuSyakRta bAdara = 10 * tiryaMcakRta 1 pratyeka vanaspati. | AtmasaMvedana - pIta * mRdupaNuM pa vikale. saMzi paMce.asaMjJi. " = 16 paryApta . 16 aparyApta=3ra ! Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 26 *yuga pradhAna jana mAhe ? AcArya A yuganA pradhAna puruSa che. AgaLa paDatA mukhya puruSa che, kemake bhavI jIve temanA para AkarSita thAya che, jIvana jIvavAmAM temanuM mArgadarzana le che, jana samAja temane AgaLa kare che, temanAthI hUMph-AAsana meLave che. muzkelI-musIbatamAM AcArya samAdhi-dAtA che. pahelAnA samayamAM rAjA mahArAjA vagere A mATe temanI pAse AvatA. emAM AcAya pAse raDatA AvelA te hasatA thaIne jatA. evI temanI saMyama prabhA, tapanuM teja ane hitavANIneA raNakAra rahetA. ethI janatA temanA para mAhita AkarSita thaI jAya che, emanAthI prabhAvita thaI jAya che. gAme gAme dhama nA aMDala mUkatA jAya che. jaga meAhe, na rahe khiNu kAhe navapada prakAza AcAya jagatane khAdha sabhyajJAna pamADanArA che. vItarAganI vANIne karuNAbharI dRSTie jIvAnI kakSA mujama prakAzI emane bujhavanArA hoya che. te sAthe eka kSaNa mAtra paNa krodhamAM rahetA nathI; evI temanAmAM satata avirata kSamA-samatA vahetI rahe che. evA upazamabhAvamAM e jhIlatA hoya che, eTale teo kaSAyAnA prasaMgamAM sadA upazAMta rahenArA che e vA e AMtara-zatruo sAme vijetA joDe joddhA raNasubhaTa che. evAM AcAya nesUrine namuM chuM. AcAryAM che jina-dharamanA dakSa vyApArI rA' eTale ke, jina-dharmanA zUravIr vepArI che. svayaM krama sAme ane jagatamAM mithyAtva sAme meATA sagrAma Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada chatrIsI 36 ni - na - vAcanA sa 5 * kuMTavacana 3ra prakAranI gaNisaMpadAmAM Ayukta 4 AcAra saMpata ! 4 zrutasaMpata | 4 zarIra saMpata caraNa saMpatti { * yugapradhAnAgama. | samacaturansa * nirmadatA | zatA saMsthAnatA - aniyatavihAritA paricitasUtrArthatA | * saMpUNaaMge * acaMcalendriyatA * usadivedivamA gatA che. udAttAdipaTuvarNa'. avikasendriyatA 4 vacanasaMpata || racAritvama | sAhaSNutA - anAhatapratibhA - - madhuravAkaya 4 atisaMpata - nivikAravacana .gyAyegyapAtrajJata | avagraha - pUrvajJAne pariNate . vimarza 4 prayogamati epArasUtrArtha dAna . apAya * sUtraprati protsA- . dhAraNuM 4 vinaya . svazaktiparijJAna 1. arthaprati - purUSa parijJAna nihitya * AcAra vinaya * svaparALakSetra 4 saMgrahaparijJA . zruvinaya parijJAna * vikSepa vinaya * sva5rAnukULa saMpata | (mithyAtvAdimAMthI rojAvatuM gaNu vihArogya | kADhIne samyaya gaNAvaNIyA* vijJAna | kSetrAdiparIkSA kuvAdimAM sthA, bhadrakAdine upa- | pavA rUpa.). dezathI gaNaci. ! = taddo pratighAta nAmAM sthirIkaraNa | vinaya (ziSyAdinA * svAdhyAyopayogI | viSayodi kaSAya pustakasaMgraha doSo dUra karavA rU5) * tapa-anuSThAnAdimAM ziSyAdine yathAyogya joDavA saMpata Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ * 90 bhaya bhISaNa gAva vidha(viddha) ... maitrI pariSa hita TAla gati akuza kacchapari gita * matsyAdvatta mana:pradUSa vedikA-madra ra * anAdara stabdha * chatrIsI-34 phara DhoSa rahita vaMdanA karavAadhikArI strI kathA * - * kAraNa stunita pratyenIka * tAjeta zarU navapada prakAza Dulika hIlita vipali cita dRAdRSTa siga kara mecana anAliddha nyUna uttaracUlika mUka 4 vikathA rahita bhaktakathA. dezA * rAjakathA chatrIsI-35 33 AzAtanA 1 pUraH 2 pArtha, 3 Asana, gamana- sthAna (ubhA rahevu) niSIdana (343-9) 10 Acamana 11 AlAcanA (iriyA.) 12 pratizravaNa, 13 pUrvAlapana 14 AlAcana (gAcarI AlovavI) 15 uparzana, 16 nimatraNa, 17 pRSTaAhAradAna, 18 a-pRSTabhejana, 9 atizravaNa, 20 kaza svarathI Alavu, 21 javAma pAtAnA sthAnethI ApavA. 22 zu?" ema kahevu, ra3 'tame" ema kahevuM 24 gurunI vAtathI rAjI na thavuM, 25 bhUla kADhavI, 26 vacamAM khelavu, 27 5 dA bhAMgavI. 28 ko-vistAra, 29 Asanane paga lagADavA, 31 Asana upara besI javu, 30 sacArAne paga lagADavA, 3ra UMca besavu, 33 sAM Asane besavu. 3traNa prakAranA (mana-vacana-kAyA) vIryAcArane chUpAve nahi. Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ *: , , " " che. AcArya pa. khelanArA che, te subhaTa banI vijaya meLavIne zAsananI zAna baDhAvanArA che, prANanA bhAge paNa zAsanano aMDA UMce rAkhanArA che. (kAvya-DhALa) nitya apramatta dhama uvaese, nahi vikathA na kaSAya; jehane te AcAraje namIye, akaluSa-amala-amAya re. bhavikA 13 - AcArya nitya apramatta banIne dhamane upadeza ApanAra che. dharma sivAya bIjI vAta nahIM. dharma sivAya je vastunI vAta karavAnuM mana thAya tyAM samajavuM ke dilamAM tenI Aga che. artha-kAmanI AgamAM ne mAna-sanmAna ane meha-mamatAnI AgamAM je kaI saMsArI saLagI rahyo heya tene dharma sivAyanA artha-kAmanI vastune upadeza kare, te baLatAmAM ghAsaleTa hemavAnuM thAya; paNa jagatanA e saMsArI jIvo para je dayA heya te tenI artha-kAmanI Agane ThAravI joIe ane te ThAravAnuM dhamathI ja bane, mATe AcArya nitya apramatta rahIne dharmane upadeza karanArA heya che. AcArya nitya apramatta eTale pramAdane tyAga karanArA che. pramAda eTale nidrA, vikathA, viSaya, kaSAya ane mAdi vyasana vagerethI hamezA para rahenArA-dUra rahenArA AcAya che. - pra--nidrA-pramAdano tyAga eTale zuM thAya nidrA na le? - : * * :. ke. * Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 22 navapadma prakAza u-le,para'tu ardha jAgrata jevI nidrA, adha nidrA.jemAM AMtarika sAyela zAsra-tattvAnu maneAma thana jANe avyakata rUpe cAlu hoya, ardha jAgrata kema ? to ke magaja para svAma ciMtA, gacchaciMtA, saMghazAsana ciMtA, vagerenA bhAra che, pAMca prakAranA pramAnI jema ATha prakAranA pramAda paNa che jevA ke 1 ajJAna, 2bhrama, 3 saMzaya, 4 vistaraNa, 5 rAga, 6 dveSa, 7dhanA anAdara, 8 dha`mAM nirutsAha,AvA ATha prakAranA pramAdathI AcAya dUra rahenArA hoya che. nitya apramatta kema ? teA ke AcArya sAdhanAmAM sadA sAvadhAna rahenArA hAya che, AcAya zuddha dharmanA upadeza karanANa jagatane AdhAsananu eka ja sthAna che. 'nitya apramata dharma vaeNse, nahi vikathA na kaSAya ? AcArya pAse na maLe vakathA, na maLe kaSAya. AcAya zuddha dharmanI ja vAta kare che, eTale AcAya zrIjI trIjI vAtamAM paDatA nathI. kema? dharmAMpadezathI ja kharekharI zAMti-samAdhiAzvAsana maLe che. prathADI rAjakAraNanI vAta karI le temAM zuM agaDI gayu? u-leAkAne dharma tarapha AkarSavA mATe IjI vAta kare, paraMtu e vAta karIne zuddha dharma tarapha kheMcI lAvavA paDe; tA vAMdhA nahi. nahitara jo e AvaData na hoya teA rAja- kAraNa vagerenI vAta karIne zrotAnA manamAM rAgadveSa vagere kaSAya jagAvanArA ane te maDala sAthe pakaDAvanArA ane ! rAjakathA, dezakathA, vagere karavAnI jJAnIoe nA kema Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 83 pADI che? ATalA ja mATe ke e kathAo kaSAyA jagAvanArI che. mATe khelatAM sAvadhAnI rAkhavAnI che ke ethI zrotAnA dilamAM kaSAyanA bhAva jAge nahi; kadAca jAgyA hAya tA enuM nivAraNa joradAra karatAM AvaDavu' joie. hAsyanuM kautuka tA kahI dIdhuM, paraMtu pachI tarata emanA par dhodhamAra vairAgyano vAta karatAM na AvaDe teA zrotA zu' laI ne UThe? zAstronA ma thana-pariNamana vagara A AvaData na Ave; ne AvaData vinA karAtI dha kathA e kaSAya-kathA banI jAya. pra0-AcArye jarA vikathA-kuthalI karI tA zu agaDI gayu? u- bhavabhAvanA " nAmanA zAstramAM bhuvanabhAnu-- kevalInA caritramAM e batAvyu che ke : A AcArya zAsananA DekA ajAvatAM AgaLa vadhI rahyA hatA, ne meAhunI senAmAM khaLabhaLATa thaI gayA. mahAmAha vAkuMvA thai gayA. te sabhAmAM gAjI UThyA. jainAcAya ApaNA vADAmAMthI bakarAM cAritra-dhanA rAjyamAM khecI jAya che! A sabhAmAM madhA bhAyalA beThA che bhAyalA? ApaNA killAmAM anAdri anaMta kALathI anaMta anaMtane pUrI rAkhyA che! tevI surakSita killeba dhImAMthI A ekane paNa tANI jAya? te zu karI rahyA che. tame?" te sabhAmAMthI " vikathA " nAmanI srIsubhaTa UbhI thaI. te khelI " zAMta thA mahArAjA ! zAMta thAo, huM nAnI subhaTa chuM paNa A kAma jue Ama patAvI dauM chu, te gai ne adRzya rIte AcAryanA dehamAM pravezI gaI. * Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ sy? * * * * * 1 . : " . * * navapada prakAza - pachI AcArya pAse mukhya ane bIjA loke AvatA heya, emAM, dA ta eka bhagate vAta mAMDI, kemahArAja sAheba ? zAtAmAM ? Aje sAmAnya dekhAtA eka bhAI jemanI pAse paisA levAthI kalpanA na Ave evA emanA taraphathI Aje sarasa jamaNa hatuM. AcArya kahe, "he ? pile kahe, "hAjI, jamaNa ApanAra aMdarakhAne zrImaMta ne bahAra sAdAIthI rahenAra mANasa hate. AcArya,-" huM? jamaNa sAthe suMdara pharasANa vagere evA banAvelA ke.." ema ? 'vikathA pisI gaI che, tethI AcAryane bhejana-kathAmAM rasa paDe, eTale have pote ja pUche che - hA! rasoIyA kayAne bolAve ...... cAlI vAta AgaLa. AvI badhI vikathAmAM keTalo TAIma jAya, tene hisAba nahI..! pachI pele bhagata javA mAMDe tyAre AcArya kahe "hA, juo, bhAI tame AvatA rahejo.' A vikathAne harAmacasako lAgI gayo. pelA vAtoDiyA bhAI kahe: sAheba ! AvuM te kharA paraMtu Apane svAdhyAya karavAnuM hoya ne ?" sAheba kahe tenI ciMtA na karaze. me varSo saMdhI svAdhyAyanuM pArAyaNa karyuM che, temAM eka divasanuM pArAyaNa jAya to kAMi bhulAI jatuM nathI.' o vikathAnA casakAne kAraNe pUrve bhalAI gayA. SS sa nAM ' ' thAe vidhI kA kriyAmAMthI rasa gayo. yaMtravata Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada jiMdagI banI, emAM saMyamane ataramAthI kamabadhe ya rasa UDI gayo !' ne vikathAmAM layalIna banyA ! pariNAma zuM Ave? vikathAno rasa mANasane bebhAna karI nAkhe! pachI pitAno AtmA ane potAnAM kartavya evI bIjI kaIvAta bhAna ja na rahe. phakata eka ja vikathA vAtacIta kuthalIno ja rasa! AvuM je ArAdhanAmAM bebhAnapaNuM che, te e bhAva bebhAnapaNane avatAra Ape! eTale ke ekendriya pRthvI kAya..yAvata anaMtakAye nigAdane avatAra maLe !' meM cauda pUrI jevA paNa kathelInA rasamAM marIne niMgAdamAM cAlyA gayA, nigodamAM? hAjI, jevA bhAva tevo bhava. kuthalI vagerenI gATha mUcha che to kudarata jeNe kahe che le jA gADha mUchane avatAra nigAda ane takAya ekendriyapaNAne. * jAta mATe vicAre, AtmA sAme leza paNa jevuM nathI, ne basa, paisAna rasa, kAmane rasa, sArA sArA khAna pAnane rasa, rUpALI strIone rasa samajI rAkho A to alabelI muMbaI che, A badhuM poSavA maLaze, paNa emAM marIne kayAM ghasaDAI javAnuM che. mAtra eka ja Indriyaneya rasa lAvo te ya te AbhAne bebhAna karavAmAM samartha che. te pacemani viSane rasa kevAbebhAta kare? pachI nigadanI TikiTa phATe! emAM navAI che ? Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza ArAdhanA maLI hatI, AtmAnuM jJAna maLyuM hatuM. paNa AcAya jevAe jAgRti na rAkhI to kasattA kahe che. ' jAo nigAmAM ne tyAM anatA kALa pasAra karo ! pAMca pramAdamAM viSayapramAda' Ave. AcAya enAya tyAgI haiAya che. kemake e samaje ke jo kSaNavAra paNa. pramAda karyAM, eTale dA.ta. mAtra eka zrotra-IndriyanA nidA vikathAmAM rasa UbhA karyA, te tene harAmacasakA lAgyA samajo! pachI pUchyu cAle lAMbuM, pachI e rasa lAMkhA. kALa cAlIne temAM AtmAne layalIna karI ArAdhanAnuM bhAna bhUlAve, svAdhyAyanu bhAna bhUlAve ! A badhu AcAya samajatA hoya che, tethI kSaNa vAra paNa viSayarsanA ya pramAda nathI karatA. pramAdamAM kaSAyo paNa che, kaSAyAmAM krodha, mAna, mAyA, lAbha Ave, ema rAga-dveSa Ave. ema hAsya, majAka, harakha udvega vagere paNa Ave. AcAya A koi ja kaSAyane karatA nathI. 86 AcAya jANe che ke sasArane DayA che te, saMsAra viSaya kyAyanI AganuM ghara che mATe tene cheDo, tA have e Aga pAchI ahI UbhI karavI ? koI pUche ke tamane abhimAna nathI AvatuM ? " tA javAthya e ke abhimAnanI AgamAMthI chUTavA te A sAdhupaNuM lIdhuM che, have zA sAru e Aga pAchI nAMtaravI ? ka AcArya tattvanA vettA che tethI teo samaje che ke A vithA viSaya, kaSAya te mArA AtmAnA niLa Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada svarUpamAM nathI. e te AtmAnI kadarUpI avasthA che; e vikAra che, bagADe che. have tenI chAyA paNa nahi levAnI. e emane nirdhAra che. pra-ahIM eka savAla thAya ke pAMca pramAdamAM joddhA jevA koNa che? uo- joddhA jevo viSaya che, te senApati jevo che. te AgaLa thAya, pachI bIjA kaSAya vagere pramAdo pAchaLa cAlyA Ave, chatAM vikathA-kuthalI e paNa mAmulI pramAda nathI, e ya baLavAna dvo che. moTA AcAryane paNa paTake, mahAvairAgyathI AcArye pahelAM sAdhupaNuM lIdhuM pisA parivAra vagere viSayo mUkyA; uparAMta zAstro bhaNyA che, eTale manamAMthI ya viSane haTAvavAnuM saheluM banI gayuM che, tethI viSaye ghaNuM ghaNuM tageDI mUkyA; paNa vikathAnI taka UbhI che, AcAryuM che eTale temanI pAse ghaNuM Ave che; ne AvanAra badhA dharmAmA ochA ja che? eTale evA ya gRhastha Ave ke je vikathA mAMDe! emAM viSaya sAme je mahAvairAgyanI pahelethI killebaMdhI karI lIdhI che eTale te viSayothI bacavuM saheluM thayuM; paNa vikathA sAme evA joradAra Atmarasa ane atiprabaLa svAdhyAyarasanI killebaMdhI na karI zakyA eTale vikathAthI bacavuM mukela thaI gayuM e "bhavabhAvanA zAe batAvyuM che. A badhuM samajanAra AcArya pramAda mAtrathI AghA rahe che. te AcAraja namIye azleSa amala amAya re bhAvikA AcArya upazamanI mUrti che, eTale Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dara AcArya eTale 'kacarA. navapada prakAza akaluSa, amala, ane amAya che. (1) AcAya akaluSa che, eTale ke teo kaluSathI kalu Sita nathI. (ra) AcAya amala che,eTale temanAmAM maLa malinatA nathI. (3) AcAya. amAya che, eTale temanAmAM mAyAthI mAyAvipaNa nathI. kaluSa pra0-kaluSa eka jAtanA maLa-co ja che, te anusuSamAM 'amala' vizeSaNa AvI gayu. tA 'amala' pharIthI kema kahyuM ? A ukaSa e mAruM kacarA che. dA.ta. jIva jayA vinAnI pravRtti, sAMsArika Ara'bha samAraMbha vagerenA bela, priya vANI, A kaluSa che. AcAya A kaluSa vinAnA che. temanA vANI-vartAva hamezA niSpApa pavitra dayAmaya hoya che. have te amala' che, emAM-- ----'mala' eTale Abhyantara kacaro, dA.ta. dunyavI mAnAkAMkSA, Asakti, ahtva, gArava saMzayatA....vagere vagere. AcAya e maLa vinAnA hoya che. AcAya akaluSa-amala eTale emanAmAM mana-vacana -kAyAthI leza paNa malinatA nathI hotI. vaLI AcAya 'amAya' arthAt mAyA rahita hoya che. emanA vANI-vartAva amAyI-mAyA rahita che. eTale AcAya nikhAlasa dilavALA, saraLa svabhAvI, ne bhadraka prakRtivALA hoya che. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada pra-mala kahyA pachI amAya pharIthI kahevuM emAM punarukti nathI? maLamAM kaSA gaNAya, e jo nathI to mAyA-kaSAya paNa nathI. e nathI AvI jatuM ? u-AvI jAya, chatAM punarukita nathI; kemake kaSAyamAM mAyAthI bahu sAvadhAna rahevAnuM che. mAyA para bhAra mUkavA khAtara amAya juduM kahyuM. enuM kAraNa " A mAyA doSa evo che ke bahu sAvadhAna rahenAra sArA ArAdhakamAM paNa cUpakIthI, khabara na paDe tema, pesI jAya che! dA. ta. AcArAMga zAstra kahyuM ke, je vizeSa ArAdhanAnI zakita che, ne tene upayoga na karIe te te mAyA che, AcArAMganA AThamAM adhyayanamAM bhagavAnanuM jIvana amArI che, ema lakhyuM che, tyAM TIkAmAM khulAse che ke bhagavAna pote ArAdhanAnI zakitane jarAya gopavitA nathI ' prazakitane thoDI gopave eTale ke na kharace, emAM mAyA zI? ukeI bAbatanA AcaraNamAM thoDI DhIlAza hAya, paNa jo duniyAmAM dekhADe che ke A "sArA AcArevAna che? to te mAyA thaI kahevAya, ahIM samajavuM joIe ke tapasvIpaNAna, vidvAnapaNanI ke zatapaNAne dekhAya to karyo, je jagatamAM vaDAI te thaI, paNa te vaI kSaNika che, paraMtu mAyAne je raMga lAgyo te haMmezane zaheze. pachI te mukhya bAba Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza tamAMya niraMtara bahAra sArA dekhAvAnI paraMparA cAlaze! ne zakti gopAvAtI raheze, ema mAyA pilAyA karaze. mAyAne kaSAya bhAre che. bIjA kaSAya krodha, mAna, lobha, bahAra dekhAvamAM AvI jAya che. gusso karyo te AMkha UMcI jAya che, e bahAra dekhAI Ave che. abhimAna karyuM, te khabhe ucA javAne, e bahAra dekhAze. lobha karyo, te doDadhAma pravRttithI te jaNAya che. A traNe kaSAye bahAramAM dekhAya che. tethI hitaiSI bApa guru vagere te rokavA Avaze, paraMtu mAyA kaSAya evo che ke te bahAramAM dekhAya. ja nahIM. mAyA dekhAvamAM nahi Ave, te tene rokanAra nahi maLe. eTale pachI kema? to ke ApameLe e rokavAnI tAkAta nathI, ne bIjA keIrekanAra maLatA nathI, eTale mAyAnI paraMparA cAlaze, dA. ta. rAmatI ne temanAthane jyArathI saMbaMdha thaye tyAra pachI dareka bhavamAM nemanAtha puruSa tarIke, ne rAjImatI strI tarIke janme che. strI-avatAra mAyAthI maLe che. to pahelAM te bhUla karI haze tethI pahelA bhave rAjImatI banI. paraMtu pachI te jIvana sArA hatA, prabhunI hArohAra svargamAM jAya che, te pachInA bhAvamAM strI-avatAra kema ? te mAnavuM paDe ke kayAMka sUma mAyA thato haze, anuttara vimAnamAMthI AvanAra brAhmI suMdarInA jIvane mAyA lAgI gaI ne ? teo strI kema thayA? mAyAne lIdhe ja, keTalI mAyA karI ? Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada guru AcArya bhagavaMta hatA. temaNe bharata-bAhubalInA jIva sAdhunI sArA maiyAvacI tarIke prazaMsA karI; brAhmI-suMdarInA jIva sAdhune manamAM A pasaMda na paDayuM,IrSA thaI paNa gurue kahyuM temAM khATI khoTI hAjI-hA karI prazaMsAmAM bahArathI saMmati, paNa manamAM bIjuM rAkhyuM, e mAyA. " tyAM AcArya cauda pUrva dhara che, bApa che, guru che. je bolatA haze, te barAbara bolatA haze, AvuM saraLa na vicAratAM manamAM mAyA rAkhIne khoTo dekhAvane rAjI karyo, mAyAnA pariNAme te strI banyA. Ama mAyAkaSAya pracchanna gupta zatru che. tethI tenA tyAganI vizeSatA darzAvavA mATe "amAyI" e judo ullekha karyo, Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapadapUjA para vAcanAo dAdara vAcanA tA. 15-2-80 AcAryapada (kAvya-). je diye sAraNa-vAraNa-cAyaNa paDiyaNuM, vaLI janane; paTadhArI gacha thaMbha AcAraja, te mAnyA suni manane re. bhAvakA aWmiye jina-sUraja kevaLI-caMde je jagadIve; bhuvana padAratha prakaTana 59 te AcAraja, ciraMjIva re bhavikATa trIjA pade birAjamAna AcArya bhagavAna jananeAzrita janane sAruNA-vAraNa-coyaNA-paDiyaNa karanArA che, "sAraNuM-arthAta smAraNA eTale yAda karAvavuM Azritae je paMca mahAvrata aMgIkAra karyA che, jemaNe samiti-gupti pALavAnI che, jemaNe sAdhunI sAmAcArI jALavavAnI che, temane e kayAMka bhUlI jatA hoya tenuM AcArya smaraNa karAvanArA che. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada 3 vAraNA eTale rokavuM. keI Azrita sAdhu-doSaaticAra-khalanA karatA hoya, usUtra-umArge jatA hAya, sAmAcArImAM avidhi AdaratA haya, aka9ya, akaraNIya ke sAvaghamAM pravartatA hoya, sAdhu mATe anichinIya je kaI vANI-vicAra-vartAva karatA hoya, tene AcArya kinArA che. cAyaNa eTale preraNuM-sAhana pa7 prakAranA saMvara tathA 12 prakAranA tapa jevA sukRta -zubhakartavyamAM AcArya preraNa karanAra che, prosAhana ApanAra che. dA. ta. Aje parvatithi che ArAdhya che, enI virAdhanA na thAya; mATe zakti pheravIne tapa karo. parIsahunAM kAya-kaSTa sahavAmAM mahAna karma nijA che,te upADo, sevA-vaiyAvacca apratipAtI guNa che, paraloke sAthe cAlanAra che, emAM pAchIpAnI karo nahi...vagere bAbatanI madhura vANIthI preraNuM kare. tethI sAmAne ArAdhavAne ullAsa thAya, paDiceyaNA" eTale vAraMvAra preraNa-protsAhana. pitA munine ceLapaTTo kevI nehathI paherAvyo? >> nA bAryarakSita sUrijI mahArAje temanA saMsArikapaNAnA pitAne dIkSA ApelI, te vakhate pitAe keTalIka zarate sAthe dIkSA lIdhelI ke page pAvaDI paherIza, mAthe chatra dharIza, pItAMbara paherIza, gocarIe nahi jauM, " have e pAvaDI vagere kaDhAvavA AcArya mahArAjethI belAya evuM nahetu, kemake e zakhavA chate dIkSA ApavA kabUla thayelA tethI dhIme dhIme ADakatarI rIte coyaNAthI e kaDhAve che. emAM chatrI ane pAvaDI kaDhAvavA khUbIthI A : - :: * * * * * Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAza 4 ADakatarI rIte cAyaNA A karI ke, koI gAmamAM che.karAAne zikhavADI rAkhelu ke ' mAtra emane vaMdana nahi karatA, pUche teA kahejo ke tame sAdhu kayAM che te vana karIe ? chatrI rAkhe, te sAdhu na heAya.' zakarAe tema karatAM pitA muni khelyA le tyAre A chatrI cheDI dIdhI. zakarAe pachI bahumAnathI vaTThana karyuM'. ema zrIgAma pAvaDI cheDAvI. AcArya netuthI A ADakatarI rIte preraNA karI. have pItAMbara kaDhAvavu hatuM tenI preA mahu khUbIthI karI. eka vakhata mRta sAdhunuM maDaduM UMcakIne jaMgalamAM jaI paDhavI AvavAnuM hatuM tene mATe ghaNA sAdhuo te lAbha pAtAne maLe tevA AgrahuM karavA lAgyA. kemake tyAM AcAya A rakSitasUrijI mahArAje e paraDhavavAnA mahAna lAbha khatAvelA, tethI pre| pAmela pitA-munie paNa evA Agraha karyo ke A lAbha mane Ape.' A mAmata bhagavAna mahAvIranA samaya pachInI che. te vakhate jainakuLA baMdhAyA na hatA, pALe tene dha hatA, tethI sAdhu mRtakane UMcakIne jaMgalamAM mUkI AvatA. Aya rakSitasUrijIe paDhavAnI rIta atAvI. pitA zruti kahe : ' mane AvA lAbha kayAMthI maLe. huM UMcakIne TheTha jaMgalamAM vidhisara mUkI AvIza. AcArya mahArAje kahyu :-'paNa jue ekavAra UcakrayA pachI vacamAM kAMI elAya ja nahi; tema vacamAM prANAMta kaSTa Ave teAya maDaduM nIce mUkAya nahIM; nahitara kadAca jo bhUta praveza thAya tA gaccha par upadrava Ave. e tA ThaMDa jagalamAM ja mUkI devAnuM. ' pitA munie kahyuM Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada game te thAya ne? na mukuM vacamAM, jaMgalamAM ja mUkI AvuM.' '' temaNe maDaduM UMcakayuM, A pahelA be traNa sAdhune AcArya mahArAje zIkhavADI rAkhela, eTale jyAM haju pitA-muni mukAmanI bahAra nIkaLyA nathI tyAM eka munie pItAMbara kheMcIne tarata bIjAe calapaTTo emanA zarIre vIMTI devA taiyAra rAkhyuM hatuM, te pitA munine bolavAnuM to hatuM ja nahi, eTale "uM chuM" karatA rahyA ne eka munie pItAMbara kheMcI kADhayuM ne bIjA munie sAthosAtha calapaTTo paherAvI dIdho. trIjAe upara kaMdore bAMdhI dIdho, maDaduM nIce mUkavAnuM to hatuM ja nahi, eTale have celapaTTo paherelA e vRddha muni bahAra nIkaLI bajAra AkhI vIMdhIne maDaduM laI gayA, jaMgalamAM paraThavIne pAchA AvyA, AcArya mahArAja munione dhamakAvI bolyA "ApI do emane emanuM pItAMbara.' pitA muni kahe: "have AkhI bajAramAMthI calapaTTo aDadhI TAMga UghADI chatAM pasAra thaI Avya, duniyAnI zarama choDI. have javAdo, pItAMbara joituM nathI. Ama calapaTTo cAlu thaI gayo, pitA-munine gecArI jatA zI rIte ? have emane gocarI jatA karavA hatA. vAcanAmAM sAdhu-dharma batAvatAM gocarI javAnA lAbha batAvyAM chatAM preraNa lAgatI nahatI; tethI ekavAra emane AhAra pUchavAnI munione khAnagImAM nA kahIne AcArya bAjanA gAmamAM gayA. munionA saMghATakoe potapotAnI gocarI Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ka navapada prakArI lAvI vAparI lIdhI; Amane gAcI vAparavA AmaMtryA nahi. peAte jAte zaramathI bahAra gAcarI na jatAM upavAsa paDayA. bIje divase AcArya pAchA AvyA tyAre AmaNe phariyAda karI ke A jue tamArA celAo, mArA AhAra ja na lAvyA, mAre upavAsa paDayA. AcArya mahArAje munione khAtu khATuM dhamakAvI kahyuM 'lAve tyAre, Aje huM ja gAcarI lAvI tamane pAra" karAvuM. mane AvA lAbha karyAMthI ? ema karI AcAye jhoLIpAtrA levA mAMDayA! tyAM ja pitA-muni kahe are! are ! A zuM kare che ? : tame jinazAsananA AvA meDhA rAjA jevA AcArya, gAcarI mAkalAya ? mane AcAryanI AzAtanAnu kevu mAnu pApa lAge ! lAvA huM ja gAcarI nAnuM kevu jaI Aga ke te 2 gAcarI gayA. emane koi elAvatu' nathI, tethI zaramathI koi gharamAM jai zakatA nathI. emAM eka bhAka jaNe emane zaramAtA joI mAnapUrvaka elAvyA, ane pAtramAM lADuM' bharI dIdhA. mukAme AvI AcAya pAse AleAcanA karI lADa gaNIne AcAya mahArAja kahe, pahelI gAcarImAM 32 lADu AvyA, teA tamane 32 ziSyA thaze' Ama cAya NAthI geAcarI paNa cAlu thaI gaI, i, ja huM AcA sAdhuone pAtAnA kartavyamAM sukRtAmAMsvAdhyAyamAM-ArAdhanAmAM cAyaNA kare, eTale ke preraNA eTaluM cukatAmAM temane satata jAgrata rAkhe. ka - paricAyaNA ekavAra cAyaNAmeA kare chatAMya na Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAya-pada 97 samaje te paciAyaNA arthAta vAraMvAra preraNAkare; tethI Aje sustI na UDe teA kAle UDe, Ama AcArya potAnA Azrita sAdhuonuM madhura vANIthI sArAdi karIne bhavya hita karI rahayA che. Azrita sAdhune ema thAya ke "AcArya bhagavaMtane zaraNe Avye tA huM nizci Mta banI gayA, saMsAramAM rahayA jo dhamAM pramAda thAya, sukRta-ka vya bhUlavAnuM thAya to, tyAM kAI yAda karAvanAra ne emAM joDanAra na maLe, ema keTalAya deSa duSkRtye kaSAyA karavAnu thAya, tyAM koI rokanAra-rokanAra nahi; tethI mAthe ciMtA hatI 'mAruM zu thaze ?" paraMtu ahI pU. AcArya mahArAja avasarecita sAraNA -vAraNA-cAyaNA-paricAyaNA karanArA che, tethI mAre ciMtA nathI. " jIva anAdi kusa'skArothI vAsita che, tethI jIvane dha mAga pAmyA pachI e sa`skAro nahI jAya che, mArga bhUlAve, katavya bhUlAve, unmArga AcarAve; tethI sArAvAraNA,-cAyaNA-paDicAyaNAnI jarUra che, jethI pelA kusaMskAro UThavA na pAme, UThatAM ja mAI jAya, ane ema dhIme dhIme ghasAI jAya, AtmAnA kacaNa sApha thaI jAya. sArAdithI AtmAnA dedAra pharI jAya, jIvana sudharI suMdara sudatara banatuM jAya. sAdhu sAraNAdithI kema ka'TALe nahi? pra-AcAya rokaToka karatA rahe tethI sAdhu kaMTALe nahi ? sAdhune AcAya para abhAva na thAya ? -tA, kemake sAdhu mULa pAyAmAM janma maraNanA trAsathI thAkelA tethI AcAya ne zaraNe AvyA che. G Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 98 navapada prakAza niSpApa jIvana jIvavA saMyama-cAritra lIdhuM che. saMsaramAM pApa pApa ne pApa thAya che. gharavAsanAM jIvanamAM rejanA hajAre pApavicAra, seMkaDo pApanA belA ane seMkaDe indriye sahita kAyAnAM pApavartana cAlyA kare che. ethI bacavA saMyama-cAritra lIdhuM che. tethI have saMyama-jIvanamAM eka paNa pApa na lAgavA dauM, bharacaka sukRta karyuM jAuM, te ja janma maraNanA trAsa maTe, " - sAdhune A vAta samajAi che, tethI sAraNAdithI rAjI rAjI thaI jAya; kemake sArAdinA prabhAve pApathI bacavAnuM thAya, ane sukRtane utsAhathI Adara thAya. eTale sAdhu sAraNAdithI kaMTALe nahi, paNa bele, "hatti "micchAmi dukkaDaM- "have bhUla nahi thAya. Apa kahe che, jAgatA rAkhe che, te bahu upakAra kare che. Apa ne kahetA hatA te ajJAna, mUDha ne sahejamAM bhUlo karanArA amAruM zuM thAta ? " sAraNa-cAraNAdithI Ama AcArya para abhAva nahi paNa sadUbhAva-bahumAna ora vadhe. zuddha kalyANane athI sAraNAdithI khuza thAya. "zuddha eTale ekaluM kalyANa ja IcchanArA. ene khAnapAnanI khevanA nahi, sagavaDatA-anukULatAnI paravA nahi. "Ama sAraNAdithI pitAnA vra AdinI jAgRti rahe, khalanAnuM vAraNa thAya; ne sukRtonI preraNA maLe; AthI kalyANa sadhAtuM rahe,"--e ja ene game che, e ja ene joIe che, ane AcArya bhagavaMta AnuM saMpAdana karanArA hoya che. jagadaguru vijaya hIrasUrIzvarajI mahArAjanA eka ziSyanI kAMIka bhula thaI te AcArya mahArAje kahyuM kema Ama karyuM? jAva ATha divasa mArI paDilehaNA karavA AvatA nahi." Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya --pada Xiong teA pelA sAdhu e sajA sAMbhaLIne dhrusake ne dhrusake raDI paDayA. te melyA : ' mIjI koI paNa zikSA karo, mAsakhamaNanI zikSA karo, paNa A nahi, mAre taravAnuM che ApanI sevAthI; ne teja aMdha thAya te mAruM zuM thAya ?" AvA raMga hatA aMdaranA, kAraNa ke te zuddha kalyANanA athI hatA. vAta A che, suni kalyANanA ja athI eTale sAraNA-vAraNA-cAyaNA-pacAyaNA emane bahu gamatI; tethI AcAya sArAdi karanArA hAI AcAya sAdhuone priya rahetA. * paTavArI * AcAya padhArI hAya che. paTTadhArI eTale gurue peAtAnI pATa para sthApita karelA che, ne e pUrvAcAnI pATane dIpAvanArA che, pAne kuzaLatAthI dhAraNa karanArA hoya che. pATa' eTale vazanA netRtvane dhAraNa karanArA AcAya che. athavA 'paTTa' sUrizma'tranA guru pAsethI maLelA paTTe, tene dhAraNa karanArA, eTale ke paTTamatranA ArAdhaka hoya che. AnA ghaNA prabhAva hAya che. gacchabha' AcAya gacchatha'bhuM che, gacchane mATe staMbha samAna che, gacchanA AdhArabhUta che, jema nIcenA thAMbhalA para moTI imArata UbhI rahI Take che, ema AcAnA netRtva para AkhA gacchano che, gacchane darzana-jJAna-cAritrarUpI AtmahitanI vyavasthita sAdhanAnI sagavaDa maLe che, preraNA -pretsAhana maLe che. "te mAnyA suni manane re" - Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 100 navapada prakAza. A pramANe AcArya bhagavaMta sAraNA-vAraNAdithI gacchanI badhI javAbadArI ane hita vahana karanArA che. temanA netRtva heThaLa gacchanI badhI ArAdhanA sArI cAle chemATe teo munione khUba gamI gayelA heya che. munione ema thAya che ke amAre mAthe AcArya bhagavaMta che te to jANe amAre sAkSAta bhagavAna che ! amArI keTalI badhI karuNA ne kALajI rAkhanArA che ke amane saMsAranA kAdava-kIcaDamAMthI bahAra to kAyA ane mekSa mArge caDAvyA, paNa have sAraNA-vAraNAdi karI karI doSa-aticAra-unmAgathI bacAvI bacAvI levA amane mekSa mArge AgekUca karAvI rahyA che.! A AcArya bhagavAnanA AlaMbane ja ame AgaLa vadhI rahyA chIe, kevA e bhavobhavanA upakArI ! " ema bhAvanA bhAvI bhAvI munie AcArya mahArAja para athAga dharmarAga karI rahyA che. munionA manane AcArya bahu gamI gayA che. Ama jyAre vartamAna kALe tIrthakara bhagavAnanI gerahAjarImAM AcArya bhagavAna ja mArgadarzaka che, hita zikSA ApanArA che, ane ema kahevAya che ke zrI jinedhara devarUpI sUrya jyAre AthamI gayo che ane kevaLajJAnIrUpa caMdramA paNa jyAre atyAre nathI, tyAre ajJAnanA aMdhakAramAM jagatanA jIvone tatvajJAna-padArthajJAnane ajavAsa kyAMthI maLe? paraMtu AcArya bhagavAna dIpaka samAna che, eTale ke jagatanA padArtho jevA svarUpe sarva bhagavaMtoe dekhelA che, tevA yathArtha svarUpe e to ane padArthone bhavya prANIone darzAvanAra che, enA jJAna prakAza ApanArA che. e prakAzita karavAmAM AcArya Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 101 AcAryapada bhagavaMta pa-hoziyAra-kAbela che. jema sUrya ke caMdranI gerahAjarImAM dIve chate aMdhakAramAM kUTAI bharavAnuM nahIM; kemake te vakhate padArthone prakAza pAtharavAmAM dI kAma kare che, ema tIrthakara bhagavAnanI gerahAjarImAM pahe-hoMziyAra AcAryo dIpaka samAna kAma kare che, praDha AcAryane mArganA khAlI "prakAzaka na kahetAM "prakAzanamAM paTa" kema kahyA! uo-ekaluM prakAzaka " kahe te emaNe mArganA tatvane prakAza to karI dIdho paraMtu enI sAme mithyAtvInI dalIla Ave to zuM ? eTale ja ahIM AcAryane prakAzanamAM paruM kA, eTalA mATe kahyA ke jamAnAvAdInI dalIlano rakAsa karI e jinAjJAnusArI mAgane tarka-pura ssara prakAza nArA hoya che. dA. ta. "devadravyano upayoga kadApi paNa sAdhamika uddhAra mATe thAya to temAM sAdhamikanuM adhapatana che," evuM tarka-purassAra samajAvanArA hoya che, Aje keTalAka dalIla kare che ke "Aje sAdhamikanI sthiti nabaLI che, ane devadravyamAM ghaNuM che, to enAthI nAnA udyoga khelI sIdAtA sAdhamikene ghadha Ape. nahitara je sIdAtA sAdhamikanI sthiti sArI nahi hoya te dehare upAzraye Avaze keNu? bhale devadravya temane sIdhuM na Apo, paNa tenAthI sastA bhADAnI cAlI bAMdho, garIba sAdhamikane rahevA mUkAma to maLe. phekaTarI kholo, rijI maLaze. to sAdharmikone uddhAra thaze." ahIM je AcArya pravacana-paTa na hoya te AvAmAM taNAI jAya ne e ya lokone AvuM badhuM batAve. paNa Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 102 navapada prakAza AcAya paTa hoya te batAve ke, "sAdhamikane devadravyathI Teke karavAmAM te uddhArane badale temanuM adha:patana ja thAya; kemake sAdhamika-zrAvaka devAdhidevane pUjanAre che. e devAdhidevanAM caraNe zuM potAnuM dravya lAvIne arpaNa kare ? ke devAdhidevanA dravyane pote potAnA aMgata upayogamAM levAnuM karanAre hoya? vaLI devadravyanuM khAvAthI zrAvakanI buddhi bhraSTa thAya, devadravyanI nathI paNa svArthamAM upayoga karavAmAM buddhi bhraSTa thAya, te kaI prazna kare -lenathI buddhi bhraSTa kevI rIte thAya? beMkanI mAphaka vyAja Ape che? javAba e che ke: devadravyamAM vyAjanA 8-10 TakA je AyA, paraMtu bAkInA naphAnA dA. ta. 10% kayAM javAnAM? khAvAmAM ja ne? to Ama devadravyanI mUDI para thayela naphA bhegava eTale devadravyanuM ja khAdhuM gaNAya. AvuM kema thAya che? eTalA ja mATe ne ke devadravya keI jIvaMta vyakti nathI? devadravya je vyakti heta te pote vepAra karI ra0 TakA na upajAvata? eTale kahe ke devadravyathI pApa-vyApAranAM pioSaNa na thAya, zakA:-beMkamAM mUkAya che tenuM zuM ? beMka devadravyabhakSaNamAM paDe ne? samAdhAna :-beMke te zrAvaka nathI. tenA upayoga mATenI bAbata te dUranI vastu che. zrAvake devadravyanI lonathI 20 TakA upajAvyA te to dekhAya tevI vastu che; bAkI kharekhara to khAnagI beMkamAM ke sarakArI sIkayurITImAM ya mUkavA jevA nathI, kemake enAthI paraMparAe modyoga vagere pApanA udyoga SiAya che. Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada 103. prazna : te devadravyanuM zuM karavuM ? javAbaH devadravya vAparI nAkhavuM rAkhavuM nahIM. ethI to Aje avvala keTinA maMdire UbhA thayA che. mALavA mevADa vageremAM junA jIrNa thayela maMdiranA uddhAra karI zakAya, tIrthanA maMdirane sone maDhayA karI zakAya, bhagavAnanA vividha kArIgarInI aneka AMgInA khelAM keTalAya judI judI bhAtanA banAvI zakAya. emAMthI prabhune rejane ja navanavuM AMgI kholuM caDe, te darzana karanAranAM dila TharI jAya, vAta A che, AcArya tatva-mAga prakAzanamAM 58 che eTale AcArya bhagavaMta bhAva ane AcAra, nizcaya ne vyavahAra, utsagane apavAda...ItyAdine yathAyogya nyAya ApIne, yathAyogya enuM gaurava barAbara sAcavIne padArthanuM yathArtha prakAzana karanArA che, mATe teo pravacana -pa9 che, tevA AcArya bhagavaMta ciraMjIva rahe. (kAvya, pUjA-duho) dhyAtA AcAraja bhalA, mahAmaMtra zubha dhyAnI re; paMca prasthAne AtamA, AcAraja hoya prANa re...vI20 dagyAtA AcAraja bhalA AcArya bhagavaMtanuM hRdayathI tanmaya thaIne dhyAna kare, te bhalA-uttama jIva AcArya thaI zake che. AcAryanA guNenuM anubhava jJAnamaya saMvedana kare te AcArya thaI zake. Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 104 navapada prakAza anuyogadvAra rAtre kahyu che te mujam AcArya padmanA je jJAtA banI tenA upayAgavALA hoya te AtmA 'Agama'thI bhAvAcAya che, mAkI dhyAna, bhAvana ane anubhavajJAna jIvane kramaza: AgaLa vadhArI 'tA-AgamathI bhAvAcAya banAve che. AcAya pada sudhI pahoMcADe che, pra0-anubhava-jJAna eTale zu? u-AcAya pote je ucca koTinA guNA dhAraNa kare che te guNA mArA AtmAmAM jANe pragaTa thayelA che!" tevu kalpanAthI savedana karavu. anubhavavuM te anubhava jJAna che. dA.ta. AcAya kSamAzIla che,teA pAte pAtAnA aMtaranI aMdara kSamAnuM saMvedana kare. te mATe kAlpanika aniSTa prasaga UbhA karavAne, jemake, koI zrAvake ke sAdhue jANe AvIne ApaNuM apamAna karyuM, yA jANe ApaNane e dahI lagAvI dIdhI; te vakhate khAmemi sava jIve, sabve jIvA khasatu me! mitttI e savva bhUesa, vera' majjana keI,' e yAda karI ApaNe lezamAtra gussA na karyA, balke enA para kSamA ane prema varasAvI rahyA, e adamAM kSamAnuM savedana thayu.. ema kalpanAthI koI bhayaMkara upasaga ApaNA para vase che evu' dhAravAnuM. pachI tyAM aMtaramAM bharapUra kSamA-samatAnuM savedana karavAnu, mahApuruSA jema ekalI nItaratI kSamA-samatA rAkhI rahayA, tyAMsudhI ke na sAmAne kharAba lekhyA ke na upasaga ne kharAba mAnyA. basa, ApaNe paNa evI ja samatA ane kSamAnA kAlpanika anubhava karavAne. A anubhava thAya te anubhava jJAna. te pramANe bhagavAna mahAvIranA guNAnuM ApaNe anubhavajJAna karI zakIe. e evI rAte karavAnuM ke dA. ta. bhagavAnanA Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 105 kSamA-samatA guNano anubhava kare che, te kalpanAthI ApaNe ciMtavavAnuM ke jANe saMgama deva jevo koI ApaNuM para bhayaMkara mArapITa vedanAno trAsa varasAvI rahI che, ne ApaNane jANe bhayaMkara pIDAne anubhava thai rahyo che ! ema ka5vAnuM. sAthe ja ApaNe manathI jANe mahAkSamA rAkhI rahyA chIe, upasarga karanAra para mAtAnA jevuM heta varasAvI rahayA chIe! ema kAlpanika anubhava karavAne; AvA kAlpanika anubhava prabhunA bIjA guNe-jevA ke ahiMsA, saraLatA, sahiSNutA, gaMbhIratA, namratA-nirahaMkAritA, nispRhatA vagerenA karavAnA, mahAvIra prabhu dIkSA laIne nIkaLyA che ane indra prabhune upasargo vagerenI pIDA na Ave mATe bAra varasa sevA ApavA AvyuM che, sAthe rahevAnI mAgaNI kare che. paraMtu prabhu taddana nispRhatAthI Indrane nA pADI daI ravAnA kare che. ApaNe kalpanAthI AvI kaI (mahAna sevA, sattA, sanmAna, samRdvinI) ApaNane ophara (mAgaNI) AvI che, paraMtu ApaNe nispRhatAthI enI ghasIne nA ja pADI daIe chIe ema ka9pavAnuM, - prave-A badhuM to kalpanAzAstra che, enAthI zuM phAyado? uo-phAyado su-saMskAranI jamAvaTa che, ne tethI guNanuM baLa e phAyado che. dA.ta. ApaNe kSamAsamatA jANe sAkSAta anubhavI rahyA chIe, evuM ApaNane sacoTa lAge pAchA AvA kAlpanika anubhava anekavAra karavAnA; vAraMvAra karatA rahevAnuM mana ja evuM banAvI devAnuM ke e mana kAlpanika trAsa ane kApanika kSamAne anubhava Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 106 navapada prakAza karyA ja kare. evA vAraMvAranA anubhava-zAnathI e phAyado thAya ke ethI ApaNuM AtmAmAM kSamAne anubhavenA susaMskAronuM jUtha UbhuM thAya che. pachIthI jyAre thoDA aniSTano kharekhara prasaMga Ave tyAre koI mAnasika ukaLATa ke cala-vicalatA thatI nathI; kemake e susaMskAre jAgrata thaIne ApaNane kSamAnuM baLa Ape che. evI rIte brahmacaryanuM anubhavajJAna karI zakAya. brahmacaryanuM anubhava jJAna :- najaramAM sAme kaI mahAbrahmacArI AtmA lAve, ane dekhe ke tenI daSTi jarA ya kaI devI ke IMdrANI sAme ya jatI nathI. kapanAthI ApaNe AvA brahmacArI chIe. evI manamAM kahapanA kare, ne sAthe lebhAvanAra devIe AvI che paNa kalpanAthI ApaNe nispRha rahyA chIe. enA para jarAya AMkha paNa jatI nathI evo anubhava karavAne ema sthUlabhadramuni kezAnI sAme dhyAnastha daSTithI beThA kezAnuM kazuM ja jotA nathI, e najara sAme lAvI ApaNe eve prasaMga tathA daSTinirodha ane dhyAnane kAlpanika anubhava karavAne, AvA vAraMvAranA kApanika anubhava pachI vAstavamAM bhale ne sAkSAta asarA jevI strI Avo, paNa tenI sAme AMkha nahi jAya. alabata mananuM satva keLavavuM joIe ke AMkha UMcI nathI karavI te nathI ja karavI, ne AMkha na ja gayAno ane zAMtatA rahyAno anubhava kare che. A sarva keLavAya to kAma thaI jAya, e mATe upAya che anubhava jJAna; ane kharekhara Apattine prasaMga AvI jAya tyAre enI sAme e anubhavajJAnanA saMskAra AvIne UbhA rahe che, ne kSamAdi jagADIne AtmAne Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 107 bacAvI lai kodha-dveSa-vAsanAdi aTakAve che. nadISaNa AcAryanA ziSyane bacAva : anubhavajJAna mATe mahApuruSanA guNa ke sukRtane najara sAme lAvavAno kevo prabhAva paDe che e naMdISaNa AcAryanA calita ziSyanA dRSTAntathI juo. zreNika rAjAnA putra naMdISeNue mahAmuni ane AcArya banelA. temanA eka ziSya cala-vicala thayA. sAdhuo sAthe naMdISaNa AcArya eka gAmathI bIje gAma vicaratA hatA tyAM calavicala thayelA eka munie bIjA sAdhune vAta karelI,-"bhAI, hamaNAM hamaNAM mArA manamAM moha jAgyo che, vAsanAnA vicAra Ave che, zuM karuM ? " mitra sAdhu kahe-"jarA dhIraja dhare, tyAga-tapasyA vadhAre." ema karatAM karatAM AcAryadeva sAthe rAjagRhI padhAryA. ghaNA ghaNA loko AvyA, temAM naMdISeNanI saMsAripaNAnI ATha patnIo AvI. e mULa moTA rAjAonI ati sauMdaryavAna asarAzI kumArIo hatI. vaLI rAjazAhI kiMmatI Dresa paherela! tyAre pelA mitra sAdhue calavicala manavALA sAdhune kahyuM : "je A AvI che, te AcArya bhagavaMtanI pUrva patnIo jANe svargamAMthI Utarela asarAo che ne? AvI devAMganAo jevIne paNa choDIne ApaNuM AcArya mahArAja nIkaLI gayA che ! to tuM zAnI jhaMkhanA karI rahyo che? tuM saMsAramAM jAya to tene kevI maLavAnI? AvI ATha zuM, eka paNa maLaze kharI? A jo AcArya mahArAjanAM cakSu!.. jAya che temanI tyAM daSTi? Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 108 navapada prakAza sa'sAra ulTInI jema vAsarAvI dIdhA, pachI tene cATavAnA vicAra ze ? ApaNe teA zrI rUpALI eTale uTI rUpALI ema manamAM lAvavAnuM ne enA tarapha napharata karavAnI. Ama kahIne te cavicala munine sayamamAM sthira karI dIdhA,pA karI dIdhA. kaho AcAya nA meAhu paranA mahA vijaya guNane najara sAme lAvatA calavicala munine mAha-vijayanuM anubhava jJAna thayuM. (kAvyana) dhyAnI re,' 'dhyAtA AcAraja bhalA, mahAmaMtra zubha Ama AcAryanuM dhyAna kare eTale ke peAtAnA AtmAne jANe kalpanAthI evA guNavAna manAvI e uttama guNAthI peAtAnA dilane bhAvita karatAM karatAM yAne guNAthI raMgIdetAM detAM anubhavajJAna kare, te bhalA bhalAIvALA AcAya ane, 'bhalA' eTale ke sAmAnI nAlAyakI sAme potAnI lAyakAta pragaTa karavI, paNa peAtAnI lAyakAta cheDavI nahi; viSayAMdha sAme viSayAMdha na banavuM; kaSAyoMdha sAme kaSAyAMdha na thavuM, jhaghaDALu sAme jhaghaDALu nahi, tAmasI sAme tAmasI niha, e bhalA kahevAya. vaLI "mahAmaMtra zubha dhyAnI re - ene eka a A che ke mahAmaMtra te parmeoi-namaskAra maMtra evu'zubha dhyAna karanAra, emAM rahelA name AriyANa padanu paNa dhyAna karanAra, AcAya bhagavaMtanuM nirAza`sa bhAve, ekAgra manathI, tanmaya banIne, dhane potAnA prANa ke zvAsa jevA manAvIne namaskAra mahAmaMtranuM dhyAna evuM dhAsa Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 109 sAthe vaNI Dhe, ke te pachI jyAM UbhA thAya tyAM "name arihu tANa " elAya, paga upaDe tyAM 'namA arihaMtANuM" sUtAM 'namA arihaMtANaM' UMghatA jAge ke 'tameA ara huMtANu " elAya, Ama 'navakAra ' hAlatA ne cAlatAM, manamAM ne vicAramAM, zvAsamAM ne prANamAM vaNAI jAya. te che mahAmaMtranuM zubha dhyAna. Avu zubha dhyAna kare te AcAya thAya; athavA AcAya evA zubha yAnI hAya. A mahAmaMtra zubha dhyAnInA eka ( a ke bIjo artha e che ke AcAya mATe mahAmaMtra te sUrimaMtra che, sUrimaMtrane maMtrAdhirAja kahe che, enuM zubha dhyAna karanArA AcAya hAya. zubha dhyAna thAya to A maMtrAdhirAjane ajapAjApa cAle. Dagale ne pagale, du:kha ke sukhamAM, uThatAM ke besatAM, Apatti ke saMpattimAM, sanmAnamAM ke apamAnamAM enuM raTaNa sahuja manI jAya, evA mahAmatranA zubha dhyAnathI kaTTI manamAM rAgAdinAM saleza na thAya. AvA maMtrAdhirAjanA zubhadhyAnI bhalA AcArya banavAnuM saubhAgya AcAya padmanA dhyAtAne maLe. navakAra-maMtranuM AvuM dhyAna, kadAca jIvane AcAya na manAve tAya te jarUrI che. kAraNa ke zAstra kahela che ke cauda pUvIne aMtakALe, jyAre magajanI zakti ghaNI lupta thai gai heAya tyAre, navakAra ja kAma Ave che. navakAranu zubha dhyAna vAraMvAra ne bahuvAra karyu hoya te te aMta vakhate navakAra yAda Ave. eTalA mATe jIvana jIvatAM navakAranu zubha dhyAna eTale ke prazasta dhyAna karatA rahevAnu che, jethI aMtima samaye citta navakAramAM layalIna hoya. Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 110 navapada prakAza AcArya kevA heya? te ke te AcArya mahAmaMtranuM sUrimaMtranuM pAMca prasthAne dhyAna karanArA hoya che. prasthAna" eTale pITha che, rimaMtranI pAMca pITha che - vidyApITha, saubhAgyapITha, lakSmIpITha, maMtrarAjaga-pITha, ne sumera-pITha A darekanA adhiSThAyaka devane te te pITha para birAjamAna karI te te pITha-prasthAnanA maMtrAkSanuM dhyAna karavAnuM hoya che. darekamAM judA judA maMtrAkSa che. ekeka pIThanI svataMtra ArAdhanA che; keInI 21 divasanI koInI 16 divasanI, vagere...vagere AcAryane AtmA vidhi sAthe pAMca prasthAnanI ArAdhanAmAM sUrimaMtranuM dhyAna karanArA hoya che, evA AcAryanuM dhyAna karanAra AcArya thAya che. (pUjA-kAvya). na te sahaM deIpiyA na mAyA, je diti jIvANu sUrIsa-pAyA tahA he te ceva sayA bhajeha, ja mukha sakhAI lahuM laheha" (artha)-pitA je sukha nathI ApI zakatA ke mAtA je sukha nathI ApI zakatI te sukha jIvone "sUrIza-pAyA arthAta AcAryanA caraNa Ape che. mATe eja sUrIzanA caraNenI haMmezA sevA kare, jethI mokSanA sukha jaladIthI maLe, AcAryanAM caraNe je sukha Ape che te sukha sagA mAtApitA ApI zakatA nathI; kAraNa - (1) mAtApitA janmathI mAMDIne je sukha Ape che, Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 111 te rAgAdinA saphlezanu che. AcAya je sukha Ape che te sa'phleza vagaranuM che. dA.ta. mAtA-pitAe peDA ApyA. te sArA lAge che tethI sukha lAge che. A sukha te peMDAnI mIThAzanu nathI, te rAganA saphUlezana che, rAganI cikAzanuM che. cikAza vadhAre, tA vadhAre sukha lAge che; ane dharAIne savAyA khAI lIdhA pachI have tatkALa peMDAnuM sukha nathI lAgatuM kemake tatkALa pUratA dhaDAnA rAga-sa'phleza marI gayA. jo sukha kharekhara peDAthI heta ! atyAre paNa peDA khAine sukha lAgavuM joitu hatu; paNa nathI lAgatuM e batAve che ke viSayasukha viSayanuM nahi, paNa enA rAganuM mukha che. daza rUpiyA maLyA to te sukha rUpiyAnuM nathI, paNa rUpiyAnA rAga-saMklezanu sukha che, A salezanuM sukha tuccha che, kemake emAM adhika sa'phleza ane AturatA, jhaMkhanA vadhe che, tethI pharI pharI jhaMkhanA thai thai e peMDA paisA tarapha manane DhADAve che. kadI tRpti nahi. AthI cittane sa'phleza UbhA thAya che, ne pariNAma du:khada Ave che. AnI sAme AcAya kevuM kharekharu' sukha Ape che te juo, AcAya a--sa kalezanu' mahAsukha Ape che, te ziSyane preraNA Ape che. "peMDA bahu game che? te tene tyAga kara. kemake (1) khAvAnA Anada kSaNika che, paNa tenA rAganA saphleza lAM cAle che. (2) te khAvAnI vAravAra akhanA thAya, ne tethI te kadAca nirdoSa gAcarI bhUlAve, DhASita levAnuM mana thAya. vaLI (3) bhAre padArtho khAIne pramAdra thAya, uparAMta (4) tevI jhaMkhanA kadAca vinaya viveka bhUlAve; meATAne mUkI vAparavAnuM mana thAya e viveka bhalyA kahevAya. Page #123 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 112 navapada prakAza Ama keTalAMya pApa karAve. mATe jo aneA tyAga rAkhe te badhA pApamAMthI macI javAya," Ama preraNAthI ziSye badhA lIdhI, pachI peDA dekhAya te evI kaDavI najare tene jue ke A peDA tA tyAgavRtti ane tRpti tathA vinaya. bhakti-sevA-DhaucAvacca cUkAvanAro che. hAza! e TaLyo te sAruM thayuM". Ama te asakalezanuM kAyamI tRptinu mahAsukha mANe che. e AcAya Ape che. A a-saMkalezanA mukhanI AgaLa peluM mAtA-pitAe Apela peDAnA rAga-saklezabha" sukha te zA hiMsAmamAM che ? je sukha AcArya bhagavaMtanA carcyA ApI zake che te sukha mAtA -pitA nathI ApI zakatA. AcAryaMnA e tyAganA upadezathI viSaya-tyAgamAM AvatAM, AMjhavAnA nIra jevA salezanA sukhathI acyA. have cittamAM e sa'phlezaakhanA-AturatA vagere nathI. tethI a-salezanI zAnti prasannatA evI rahe che ke viSayAnA bhAgavAthI je Anadra nahotA thatA, te karatAM kei cuNA vadhAre AnaMda tenA tyAgathI rAgasa phleza jatAM anubhavAya che. cittamAM saphleza nathI, tA citta svastha rahe che. e cittanI svasthatA e samAdhi che, rAgAdinA sakleza niha e samAdhi; ane samAdhinu' sukha anupama che, AcAya mahArAja A samAdhinuM anupama sukha Ape che, kemake e rAgAdinA saklezathI DAve evA upadeze Ape che, evI sArAdi kare che, evI satpravRtti karAve che. pra0-ahI 'surIza-pAyA' arthAt sUrIza-cA' kahyu' eTale ke AcAya nA iza arthAt vaDerA AcArya, emanAM caraNA, 'sukhadAtA' kahyA ! prazna che ke AcAya Page #124 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcAryapada sukhadAtA? ke AcAryanAM caraNa mukhadAtA? uo_AyArya sukhadAtA kharI, paraMtu vANI vasAvavA dvArA, eTale ApaNA mATe jema AcArya paNa upakATTa, ema emanI vANI paNa upakAraka che. AcAryanI vANI sukhadAtA che ane AcAryanI vANIne AcAryanAM caraNa kahevAya. mAgIe chIe ke "bhava bhava prabhu caraNanI sevA maLe' arthAta jinazAsana maLe, jinavANI maLe, ane enI ArAdhanA maLe, e kahevAno bhAva che. Ama AcAryanAM caraNa arthAta suvacana je samAdhi-sukhazAtA Ape che, evuM sukha mAtA pitA vagere nathI ApI zakatA; ane A samAdhinuM sukha saMsAranA meTA cakravatInA ya viSayanA sukha karatAM ghaNuM UMcuM hoya che. mAtApitA samyaga-darzananuM mahAsukha nathI ApatA, paraMtu AcArya mahArAja samyagu-darzananuM mahAsukha Ape che. jo roga meTei na hoya, ane dRSTi je samagra nathI to te trAse che, hAyavoya kare che; dRSTi je samyaga hoya to pachI bhalene pAMca DIgrI tAva hoya chatAMya te zAMtithI sahe che, samyagdarzanathI A dRSTi samyaga maLe che. samAdhi-sukha ke samyaga dRSTi ApanAra AcArya che; temaja te tRptinuM sukha Ape che. mAtA-pitA jemAMthI ajapa-ciMtA-saMtApanI pIDA nIpaje evuM sukha Ape che - dA.ta. mAtApitA sAthasArA viSaya bhogavavA Ape, sAruM khAvAnuM Ape, paNa pachI putra-putrIne te vadhu ne vadhu sAruM khAvAnI, ne vadhu sAruM bhegavavAnI jhaMkhanA thavAthI ciMtA ne ajapa vadhe che, ane atutinuM du:kha vadhe che. Page #125 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 114 navapada prakAza - jyAre guru tuptinuM sukha Ape che, tapta eTale maLyuM te ghaNuM vadhAre lAge, kaI vAte ochuM na lAge, A mahAsukha che. paraMtu je ghaNuM mAryuM hoya ne chatAMya manamAM eAchuM Ave, eAchuM lAge, to te atRpti che, ne tethI mANasa kadI sukhI na thaI zake. tutinuM mahAsukha evuM ke tethI game tevA saMjogomAM manane evuM na Ave. kAraNa ke tenAmAM e samaja che, ke "bhale e maLyuM, paNa AthI vadhu maLyuM hoya teya aMte badhI ja vastu ke divasa chUTI te paDavAnI ja che, mATe je maLe te basa che." AthI tenI vadhunI jhaMkhanA marI gaI ne tethI te tuta rahe che. e paNa e samaje che ke "jaDa vastumAM evuM che ke echuM hoya tene pUrNa karavA jAya to tRSNane khADe vadhato ja jAya che, pachI e khADAmAM game teTaluM nAkhe pUrAya ja nahi. enA badale pUravAnuM baMdha ja kare, "kazuM mAre pUravuM nathI vadhAro kara nathIA nirdhAra kare te jhaMkhanAno khADo pUrAI jAya che. . A badhuM samajAvanAra guru che. mAtApitAnI te gUMjAyaza nathI, kAraNa ke svayaM aptimAM paDelA che. ahIM "sUrIza pAyA' kahyuM emAM "gurunA caraNa eTale zuM? gurunA caraNa mATe javAba be che - (1) gurunAM caraNa eTale gurunI AjJA-gurvAzAguruvacana, e atyaMta jarUrI che. tethI gurune mAthe dhare, paNa guruvacana dhyAna para na le, na vicAre, te te lAbha na khATe. kahyuM : "jina tere caraNa kI zaraNa rahe eTale? " prabhunuM zaraNu nahIM paNa prabhunA caraNanuM zaraNu levAnuM kahyuM, A sUcaka che. vaLI "jyavIrAya sUtramAM kahyuM - Page #126 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AcArya-pada 115 suha guru jege, tavayaNa sevaNA, AbhavamakheDA, emAM "tayaNa-tavacana-zubha gurunA vacananI sevanA mAgI, mAtra zubha gurunI sevA na mAgI. e sUcave che ke guru maLyA pachI paNa gurvASAnI ArAdhanA ati jarUrI che. ema jinAjJAnI ArAdhanA atyaMta jarUrI che. prabhunA caraNanuM zaraNa eTale prabhunI vANInuM zaraNa samajavAnuM che. taayaNu-sevaNamAM te spaSTapaNe gura vacananI ArAdhanA mAgI ja che. guru karyA pachI temanA eke eka vacana para "ahaMbhAva joIe, jemake ahe aho! gurUe mane kahyuM ! aho aho! gurUe mane kahyuM !" prazamarati" mAM kahyuM che: temane dhanya che ke jemanA upara zItala guruvacana rUpI caMdana rasa jhare che. ahita AcaraNanI vRtti e tApa che, ene zAMta karanAra guruvacana che. guruvacanarUpI caMdanarasa jemanA para kare che, temanI ahita sevavAnI vRttinA tApane e zAMta karI de che. guruvacanathI ahitakArI vRtti zamI jAya che, A AvI jAya te mekSa hAthaveMtamAM che, e na Ave to mAla ghaNe dUra che. guruvacana ane navacana te mahAnidhAna rUpa lAge to tAraNahAra bane. tenA upara zrI haribhadrasUrijI mahArAje abhuta moTo grantha upadezapada " lakhela che. tenA para TIkA municaMdrasUrijI mahArAje lakhI che te vAMcatAM AtmA Dole. (2) bIjo artha: gurucaraNane bIjo artha che gurunuM AlaMbana, ziSya paNa atyaMta namra thaIne gurunI AgaLa jaghanya banI bese. caraNa zarIrane sauthI nIceno bhAga eTale jaghanya che. zira che te uttama che saMskRtamAM zira mATe " uttamAMga zabda che. te caraNa e sauthI nIcenuM aMga Page #127 -------------------------------------------------------------------------- ________________ navapada prakAra che, ahIM gurUnA caraNa pakaDavAnA che te ema samajIne ke huM tamArA caraNa karatAM paNa adhama chuM." A bhAva rAkhIne gurunuM AlaMbana pakaDavAnuM che. jeTaluM mahatva guruvacananuM che, teTalAM ja ati namrabhAva ne ati laghubhAva sAthe gurunuM AlaMbana pakaDavAnuM che. AlaMbana karAya eTale vAtavAtamAM dilamAM guru yAda Ave; gurunI icchA, gurunI sagavaDa, gurunI buddhi, te pitAnI icchA, pitAnI sagavaDa, ne potAnI buddhi manAya, gurunI AgaLa potAnI jAtamAM atyaMta laghutA adhamatA lAge to ja gurunI sAcI mahattA mAnI kahevAya, "gurustItha -gurue tIrtha che,-evuM ItarazAstra kahe che, gurunI tIrthanI jema sevA karavI. tIrtha zA mATe karAya che? tIrthanI sevA karavA mATe. ema guru karAya te gurunI sevA karavA mATe tyAM manamAM potAnAM jJAna, tapa, ke tyAganuM jarAka paNa abhimAna AvI jAya, svArtha mAyA AvI jAya, to pachI gurunI tIrtha samAna sevA na thAya; ane jenAmAM laghutA nathI, namratA nathI, te evo bhAva lAvaze ke-"guru karyA che te guru ApaNI khabara rAkhe, saMbhALa kare eTalA mATe te tyAM e evuM samaje che ke "meM zeAdhIne gura karyA che e joIne ke A guru ziSyone sArA saMbhALe che. to mArI paNa sArI saMbhALa karaze. AvI samajavALAe gurunI sevA karavA mATe gurucaraNa nathI pakaDavA. A ahaMbhAva che, svArthamAyA che, ajJAna dazA che. zANAne mana "guru karyA te AjIvana sevA mATe karyA che. Aja sudhI viSayAMdhenI sevA karyA karI, have evAnI sevA karavI che ke je viSaya-vimukha heya, evAnI sevA karatAM sevakamAMthI siddha banAya.' ke duniyAnI sevA to sevaka banAvIne rAkhe; paNa guru Page #128 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 AcArya-pada te sevakane siddha banAve. bhagavAna mahAvIra prabhue 11 brAhmaNane gaNadhare banAvyA, emaNe prabhunI evI sevA karI ke temAMthI nava te gurunI pahelAM mokSamAM pahoMcI gayA! te mATe guru sevya che, arthAta guru sevA mATe che. te sevA karavA mATe namrabhAva-laghubhAva joIe. te namra-laghubhAva rahe te mATe gurunuM adhamagagurunAM caraNa pakaDavA, gurunA vacana pakaDavA, tethI tathA gurunAM vacanathI je sukha maLe che, te sukha ApavAnI tAkAta mAtA-pitAmAM nathI. eTalA mATe zAstro kahe che: haMmezAM gurunAM caraNano sevA kare, gurune bhaje, gurune mahatva Ape, te mokSanAM sukha zIdhra maLe, ahIM prazna e thAya ke "mokSanuM sukha" eka vacana ne kahetAM mokSanAM sukha ema bahuvacana zA mATe lakhyuM ? zuM mokSamAM sattara paMdara sukha che? hA, anaMtA sukha mekSamAM che, te zA mATe anaMtA che? to tenI sAme e prazna pUche ke saMsAramAM du:kha keTalA che? saMsAranI eke eka cIjanAM rAganA du:kha che are! eka eka cIjanA ja nahi, paraMtu e cIjamAM rahela anekAneka bhAvo paikI eka eka bhAvanA ekeka du:kha che, ekeka paryAyanA rAganA duHkhe che. Ama anaMtA bhAve che, to enA anaMtA rAga che; tethI tenA anaMtA duHkho che, dA.ta. kerIne rAga thayo che temAM kerInA sastA bhAvane rAga, tenA raMgane rAga, kerInA svAdane rAga, svAdanI taratamatAno rAga, tenI seDamano rAga, A badhAne rAga judo judo che, eke eka Page #129 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 118 navapada prakAra cIjanA anaMtA paryAyanA rAga che, te rAga che e du:kha che, teA rAga kADhaye mahAsukha thAya che. vItarAga banatAM anaMta duHkha tyAM, teA anaMta sukha AvI maLyA. meAkSamAM anaMtA sukhA che, tenI bhAvanA karIe teAya divya. AnanA anubhava thAya. pragurucaraNanI pUjA ane mAkSane zA meLa che ? ujema agni ne dhumADAne meLa che tema ahI che. gurunI caraNa sevAmAM UbhA eTale guru ane guruvacananu evuM Ala'ana pakaDacuM ke (1) dunyathI AlabanA bAjue mUkayA, ane (ra) guruvacanathI, dunyavI pravRttie phagAvI dIdhI. A e thAya pachI saheje mekSa maLe emAM navAI nathI. evI guru-caNa-sevAthI A be mahAna kAryA sava` mAhunA aMta ane sarva kanA aMta thAya che. (i) gurucaraNane bhajavAmAM badhI mAhanI pravRtti tathA mAhanI lAgaNI adha karI nAkhI,--koipaNa vastu para yAvat zarIra para paNa rAga na rAkhyA; kAraNa ke te svArInA rAga. rakhAya teA gurucaCnI barAbara sevA na thAya. gurucaraNasevAnA rAga te gurunA rAga bIjA para nahi ja. dunyavI eka paNa rAga peThA, te gurunI gauNatA thaI javAnI. guru caraNanI sevA eTale teja sarve sarvAM, tenI ja mukhyatA hoya, gurucaraNa cIja evI cheke tenA jo meAha lAgI jAya teA bIjA badhA mehu UtarI jAya. athavA kaheA, adhAneA mAha utArA tA gurucaraNanA meAhu lAgaze, anyonya che, gautama mahArAje ekeya vAtanA mAhu na rAkhyA, phakta gurucaraNanA meha rAkhyA. mAhunA a`ta karIe teA ja ka` tUTIne mAkSa sukha maLe.. Page #130 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AMcAya-padma 119 (ii) guru caNunI sevA karatA karmAkSaya thAya. ka kSaya thAya te mAkSa-sukha maLe. karmAMnAM baMdhana aNurunI sevA karavAthI thayA hatA. guru caraNanI sevA karo eTale ka`nA kSaya thAya. dA.ta. dunyavI mANasa mATe enA paranA rAgathI pAMca dhakkA khA tA ka` ma`dhana lAge, jyAreguru mATe eka dhakakA khAo te ka nA kSaya thAya. pra0-bhagavAna mahAvIra svAmIe chellA bhavamAM kAM guru karyA hatA? ne temaNe gurucaraNa sevA kayAM karI hatI ke karmanA kSaya thAya? u--bhagavAne pUnA trIjA bhavamAM evI gurucaraNa sevA karelI ke emanAmAM jabardasta sAmarthya UbhuM thaI gayelu', ane tethI chellA bhavamAM emaNe potAnA zuddha AtmAne pAtAne guru manAvI dIdhA. pAte svayaM buddha anyA ane peAtAnA zuddha AtmAnI je sevA karI te gurucaraNa sevA kharAkhara hatI, haju kadAca khArthe gurucaraNa sevAvALA pAchA paDI jAya, paNa zuddha AtmArUpI gurunI caraNa sevAvALA AgaLa AvI gayA ! gurucaraNa sevA pramAdane aTakAve, te kAma temaNe peAtAnA zuddha AtmAne guru anAvIne karyuM ", pramAda TALIne keTalI badhI jAgRti ke eka paNa pApa ke eka paNa pudgalanA vikalpa na AvavA dIdhA ! Ama guru caraNa sevAthI sa mAhunA ane sa ka'nA aMta Ave, ne tethI meAkSanAM sukha prApta thAya. Page #131 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #132 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 5. ukhadhyAya yazervijyajI mahArAja navapadajInI pUjA caturthe zrI upAdhyAya pada pUjA (Adha kArce-iMdrava vRttama) suttha vincAraNa parANe namo namo vAyaga jANe, gaNamsa sAdhAraNa sArayANuM, savvakhaNA vajyimatharANuM? (bhujaga prayAtacrAma) nahi. sUri paNa sUrigaNane sahAya, na vAi, tyakag suda-moha-mAyA, vaLI dvAdazAMgaddhi sUvAthe dAne jika - sAvadhAna niruddhAbhimAne......1 dhare paMcane varga vagita guNakA, pravAhi koparachedane tulya siMdhA; gaNI saMdhAraNe dhaMbhabhUtA 1 upAdhyAya te vadhIe cita prabhuta...2 (And Feelis) khaMtijuA muriA, ajava maMdave juvAjI sarasa se bhaNAcitavA saMjama guNarattAjI 1 Page #133 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 122 je ramya brahma sugupti-guvA, samiti-samitA zratadharA; syAdavAda vAde tavavAdaka, Atmapara-vibhajanakarA bhavabhIru sAdhaya dhIra sAdhana, vahana gherI murivA siMddhAtavAyaNa dAna samaratha, namo pAThaka padadharA. che pUjA DhALa che zrIpALanA rAsanI che dvAdaza aMga sajhAya kare che, pAraga dhAraga tAsa; sUtra artha vistAra rasika te, name uvajhAya ullAsa re. che bhavikA, siddha che 16 . atha sUtrane dAna vibhAge, AcAraja uvajhAya; bhava trIje je lahe zivasaMpada nimiye te supasAya re. che bhavikA, siddhaoo 17 mUrakha ziSya nipAI je prabhu, pAhANane palava ANe te uvajhAya sakalajana pUjita, sUtra artha savi jANe re. che bhavikA, siddha che 18 che rAjakuMvara sarikhA gaNaciMtaka; AcAraja pada yoga, uvaSkAya sadA je namatAM nAve bhavabhaya sega re. bhavikA, siddhA 19 bAvanA suMdana rasa samavayaNe. ahita tApa savi TALe. te uvaSNAya namI je vaLI, jinazAsana ajavALe re, bhavikA, siddhao | 20 Page #134 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 123 aa DhALa pa tapa sajjhAye ta saTTA. dvAdaza aMganA dhyAtA re; upAdhyAya te AtamA jaga madhava jaga bhrAtA re 5 vIra0 5 5 5 5 zrI upAdhyAya padma kAvya ! muhartya saMvegamayaM sueNa, sa'nIrakhIrAmaya vissueNa'; pINati je te uvajjhAyarAe,jhAehu nicca'pi kayapasAe, have navapadamAMnA ceAthA padma upAdhyAya' padmanI pUjAnA padmAnA arthane vicAra karavAmAM Ave che. AcArya zrI ratnazekharasUrijI mahArAja upAdhyAyanI A ALakha Ape che, suAtya vitcAraNa taparA, namA namA vAyaga-kuMjarANuM arthAt upAdhyAya sUtrAnA vistAra karavAmAM tatpara che, sAmAnya rIte upAdhyAya sUtraTThAtA ane AcAya adyAtA kahevAya. ahI' sUtrA` vistAraNa-taparanA artha e che ke sUtra ane aA lAMkhA vistAra karavAmAM arthAt enI paraparAne calAvavAne tatpara, eTale ke pAte tA pAmyA. have jo pAtAnA ziSyane Ape te pAtAne maLela sUtra ane ziSya sudhI vistAryAM kahevAya. e ziSya vaLI peAtAnA ziSyane Apaze. e emanA ziSyane Apaze. ema sUtra-arthAMnuM vistaraNa yAne paraMparA cAlu rahe, te mATe tatpara upAdhyAya che. sUtrA eTale sUtra ane teno atha eTale ke sUtra Page #135 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 14 para bhASyano a, bhASya para niyukitanA a, niyukti para cUNI-TIkAnA atha', A badhu stranA amAM Ave. AcAya anI dezanA eTale ke sUtranA bhAvAnA mAdha thAya evA padArthanA upadeza Ape che. tyAre upAdhyAya sUtra bhaNAve, sUtranA bhASya niyukti-Ni-TIkAmAM va velA atha bhaNAve, sUtra ane arthanA vistAraNane ziSyamAM teno vistAra karavAmAM tatpara, evA vAMcakamAM hAthI samAna upAdhyAyane vAraMvAra huM namuM chuM. kAvya, hi suri, paNa sUrigaNane sahAyAH (i) upAdhyAya alakhata sUri AcAya nathI. AcAya pade birAjamAna nathI, upAdhyAya e badhuM bhaNAvavAmAM tatpara thata rahe che. AcArya zAsana para parA AgaLa AgaLa vistAre che; upAdhyAya sUtra-artha para parA AgaLa AgaLa vistAre che; eTale upAdhyAya alakhata surI nathI. paraMtu sUrigaNane AcAya nA samudAyane sahAya rUpa che, AcAya no gaNa eTale temano ziSya-samudAyane tene sahAyaka che; kemake teo emane sUtra-arcanI vAcanA Ape che, munione emAMthI sUtra-edha thAya che, a-bedha thAya. che. pachI munie enA rojiMdA svAdhyAyamAM lAgyA he che, je muni-jIvananuM rojanuM kartavya che. kahyu che, *cAkAla` sajjhAyansa." Ama upAdhyAya munine jJAnanA dAnathI mukhyatayA sahAyabhUta thAya che. jJAnadAna kare che. munione gAcarI lAvI ApavI, mAMdA hAya te emanI vaiyAvacca karavI. te badhI nAnI sahAya che; te jJAna Page #136 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 115 dAna te meATI sahAya che, jo jJAna Ave teA jIvAnI vizeSa jayaNA thAya, yA thAya. vaLI heya-upAdeya vagere padAryAM aMgenuM jJAna thAya to tenA amala sArI rIte karI zake. muni anyA eTale zAsrano kAMi viziSTa medha laI ne nathI banyA, paNa muni thayA pachI te bhaNavAnuM hoya che; tethI temane e mATe sahAyanI jarUra che. te sahAya ApanAra upAdhyAyanA mahAna upakAra che. zruta-Agamano eka paNa akSara je Ape te meTA upakArI che, emano vinaya ziSye huMmezA jALavavAno che. dhRtarAmAM guru karatAM vidyAthI jJAnamAM AgaLa vadhI gayA hoya chatAMya gurune sASTAMga daMDavat praNAma kare, teno thADA paNa upakAra nahi bhUle. AkI Aje nizALamAM phI levAya che, tethI vidyArthI A guruno upakAra nathI mAnatA tethI aMdara je pariNati UbhI thavI joIe te thatI nathI; ane pachI maLela jJAna keTalu' sAtha ka ane! jo ke vAstavamAM skula-kolejanI vidyA e samyag jJAna ja nathI, chatAM e sAMsArika vidyA zikhavanArane paNa upakArI mAnavAnA che. jJAnadAna upAdhyAya kare eTale sugaMtano mArga darzAve che. jo upAdhyAye jJAnadAna na karyu hota ne ziSyanI ajJAna dazA heAta te te game te ravADe caDhI dutimAM jAta. paNa upAdhyAya jJAnanu TThAna kare che tethI durgAtanA darvAjAM adha thAya. sadavartAva sanmAgamana ane sadagati sarjAya che. ahI eka prazna thAya ke pra0-je sAdhu bhaLe che, te sAdhu upAdhyAyane te kazuM ApatA nathI, teA kRtajJatA kayAM rahI?" -upAdhyAyane tenI apekSA nathI. upAdhyAye ma- mAhu-mAyA mUkI dIdhela che, mAdhaka mAhane cheDela che. tethI Page #137 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 126 temanA manamAM e vicAra nathI Avato ke "huM ATaluM bhaNavuM ne te kAMI na kare?? paNa e vicAra Ave che ke "huM te zuM chuM? bhagavAne je ApyuMtemAMnuM huM zuM ApuM chuM? Ama upAdhyAye mada choDa che.jinazAsanamAM to guru upAdhyAya pite badale kaze ja lIdhA vinA jJAna Ape che. tethI ziSya gurUne mahAna mAne, mahAupakArI mAne, e sahaja che. nahIM sUri, paNa sUrigaNune sahAyA" arthAta upAdhyAya pite sUri AcArya nathI, te paNa sUri-gaNane sahAyaka che, ahIM "sUrigaNu" ne dvanda samAsa tarIke laIe te "sUri ane "gaNa, baMnene sahAyaka thanAra upA dhyAya che. teo ziSyanA adhyayanane saMbhALI laI AcA. ryanI ciMtA ochI karavA rUpe emane sahAyaka bane che. temaja mada-meha-mAyA rahita banIne munione jJAnadAna ApavA dvArA gaNane sahAyaka bane che, have "sUrigaNue SaSThItapuruSa samAsa laIe te sUrinA gaNane sahAyaka evA atha thAya. bhale ga7 bhaNAvI taiyAra kare upAdhyAya, paraMtu gaNu-gaccha AcAryano ja gaNuMya. AcAryanA samudAyane upAdhyAya sahAyabhUta bane che. e pachI kahyuM 2 namuM vAcakA tyakata mada-mehamAyA A eTalA mATe kahyuM ke mada-abhimAna hoya te upAdhyAya sahAyaka na banI zake. - dA. ta. huM heziyAra chuM mAruM juduM gRpa sthApIza. AcAryanA gRpane huM zA mATe sahAyaka banuM? A mada che.A mada hoya to sahAyaka thavAnuM mana na thAyapetAnuM Page #138 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 17 svataMtra sthApavAnuM mana thAya, ema bahu cApalusI kare nArane vadhu bhaNAve; bIjAne ochuM, A moha che. athavA bhaNAve paNa zAstromAM zaMkA dekhADe, e moha che. mAyA heya te te svArthilA heya, kapaTabhAvavALA heya, tene thAya, huM bhaNavuM ne bIjA mArA jevA hoMziyAra thai jAya te? tevA bhayathI bhaNAve paNa ochuM bhaNu, artha Ape paNa ochA Ape, e mAyA che. paraMtu upAdhyAyamAM mada nathI, mAyA nathI, moha nathI. "vaLI dvAdazAMgAdi sunnAtha dAna, jike sAvadhAnA nirudvAbhimAnA" dvAdrazAMga Ari sUtra tathA tenA arthane ApavAmA, upAdhyAya sAvadhAna che, jAgrata che, udyamazIla che; kAraNa ke temanAmAM abhimAna nathI. prava-pahelAM mada nathI kahyuM ahIM "niruddha-abhimAna mada ane abhimAnamAM zuM phera che? umada eTale jAti-kuLa-baLa-rUpa-ezvaryajJAna ityAdinA garva ane "abhimAna eTale ahaMtva Apamati, emAM jAti-kuLa-baLa aMge evA kazA bheda nahi paNa "huM kayAM nava beTho chuM! mane kema Ama bole che ? AvA vicAra te ahaMva che. (kAvya) "namuM vAcakA tyakta" mada-meha-mAyA (i) upAdhyAye mada che ; moha paNa cheDayo, ne mAyA paNa cheDI che. moha eTale ajJAna-mithyAjJAna pote gurU pAse bhaNyA che. eTale potAnuM ajJAna TALI dIdhuM tethI jJAnanA prakAzavALA banyA che, tema ja "mada nathI? Page #139 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 128 eTale zAsathI bAhya jaIne kai mithyA vAtanI pakaDanuM abhimAna nathI. athavA, "meha eTale jJAnadAnamAM kaI svArtha-moha nathI. te ziSyone kema jJAna Ape che? eTale mATe ke emaNe joyuM ke "sAme jIva jJAnAvaraNIya karmathI pIDita che, mATe ajJAna che. te lAva tenA ajJAnane dura karu_ema karUNAbhAva temanAmAM che, tethI jJAna Ape che. e karUNAbhAvathI Ape che. temane jJAna ApavAmAM kaI meha nathI. ane (iii) upAdhyAye mAyA tajI dIdhI che. mAyA be prakAranI che, (2) kapaTa mAyAkapaTa bhAva, (2) svArtha mAyA, upA dhyAye kapaTa bhAva rAkhyo nathI, teo saraLa hRdayI che. je kapaTa bhAva heya to zAstranAM ghaNuM rahasyAmAMthI kapaTathI ceDAM ja de? ane je te paNa upara uparathI de, ne ziSyane manAve ke "meM tamane ghaNuM ghaNuM ane sUkSama bhaNAvyuM, upAdhyAya kapaTa bhAva vagara pAtratA pramANe yogya jJAna dAna kare che, (2) svArtha-mAyA eTale laukika apekSAe mAnasamAna-sevA. ziSyane pote jJAna Apa, sAme ziSya enA badalAmAM gurUnuM kAMI kare tevI keI apekSA upAdhyAyane nathI, te tyakta mAyAthI zAnadAna sAruM kare che. AvA vAcaka upAdhyAyane huM namaskAra karuM chuM. (kAvya "vaLI dvAdazAMgAdi sUtrArtha dAne jike sAvadhAnA, nirudvAbhimAnA vaLI upAdhyAya dvAdazAMgI Adi sUtra ane tenA arthane Page #140 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 129 ApavAmAM sadA sAvadhAna che. dvAdazAMgI vagere zrRta e prakAranA cheH-(1) aMga praviSTa zruta, te (2) aMga bAhya zruta, DhAMDhazAMgImAM pahelA AcArAMgathI khAramA STivAda sudhInA 12 aMga e 'aMgapraviSTa zruta' kahevAya. te sivAyanA Avazyaka-dazavaikAlika-uttarAdhyayana vagere zrutae 'aMgamAhya zruta' kahevAya. A baMne prakAranA zruta ane A zrutanA artha ApavAmAM sAvadhAna che. (1) jAgrata che, upayAgavatA ane vivekavatA che, te lenAramAM pAtratA ne tatparatA joi ne Ape che. temaja, (2) sAvadhAna eTale ApavAmAM pAte thAkatA nathI. kemake sAvadhAna che ke jo pote thAka dekhADe te ziSyo susta thai jAya. vaLI (3) sutrA -dAnamAM sAvadhAna che ke sUtrane jarAya eka akSara ke eka paNa padA` devAmAM pheraphAra na thai jAya, nahitara sUtra-viparyAsa ke aviparyAsanA mATe doSa lAge. vaLI (4) sUtrA dAnamAM sAvadhAna eTale bhaNAvavAmAM je te ne jevu' tevu' bhaNAvavAmAM sASa nathI mAnatA, je bhaNAve che te saraLa bhAve vyavasthita ane sapUNa bhaNAveche. AvA upAdhyAya namaskArane smaraNa karavA paNa maLee ApaNuM keTaluM badhu... ahAbhAgya ! duniyAmAM keTalAne AvA upAdhyAya namana-smaraNa mATe maLyA che ? upAdhyAya abhimAnane khAvanArA che. ATha prakAranA mada rahita ahatvane abhimAna rahita che; kemake jue che che ke tIrthaMkara bhagavAnanA anatajJAna AgaLa AtAnu Page #141 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 130 jJAna keTaluM ! e joine temaNe mada-mAna-abhimAna cheDI . dIdhuM che. abhimAnane bIjo artha thAya "Apamati te paNa choDI dIdhI che -ApamAte heya to sUtra ne sUtrane artha potAnI marajI ane buddhi mujabane batAve, zAstrane barAbara vaLagI rahIne ke arthamAM pUrvAcAryonI TIkAone barAbara vaLagI rahIne na batAve, "dhare paMcane vaga vagita guNIghA upAdhyAya pAMcanA vargathI vagita thAya eTalA guNasamudAyane dhare che. eTale? pAMcane varga pa4pa-5, evI pacIsa pacIsI eTale parapa6ra5 guNone dhAraNa karanArA heya che. dA.tA. 14 pUrva-11 aMga=25 AgamanA jJAtA, 11aMga+12 upAMga+naMdI anuyoga ema pa nA jJAtA pravAdI dIpochedane tulyasiMghA" upAdhyAya vaLI kevA che? to ke pravAdI arthAta prakRSTa utkaSTa vAdIo rUpI hAthIone bhagADI mUkavA mATe siMhasamAna che. emanI pAse anekAta siddhAnta para racAyela vipula jinAgamanuM jJAna evuM mahAna che ke anI AgaLa ekAntavAdI vAdIonuM jJAna mudra che, tuccha che, ekAntavAdI siddhAnata para nakkI karela tattvanI vAta to e pravAdI calAve, paNa sAmethI jinAgamanI anekAnta zailInI dalIla Ave eTale e lAMbe cAlI zake nahi khUbI e che ke ekAntavAdI vAdIomAM parasparamAM ja virUddha mAnyAtAo hoya che. dA. ta. vedAnta darzana eka ja AmAmaya vizva mAne che. bAkI badhuM svapananI mAyA yAne mithyA mAne che. jyAre nyAyAdi dazane anaMta Page #142 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 131 AmA uparAMta acetana bhUta paNa mAne che. eTale e baMne ja sAmasAmA TakarAya che ema sAMkhya darzana AtmA te anaMta mAne paraMtu AtmAne akriya, akartA-arbhakatA mAne che ane jaDa prakRtine sakriya, kartA, katA mAne che ane enI sAme nyAya vaizeSika darzana AtmAne kartA katA mAne che, eTale baMnenI sAmasAmI tarkabAjI kevI cAle? to ke baMnemAMthI ekeya pAchA na paDe. tyAre ane kAMtavAdI janadarzanane kazo kartutva ke akatva vagerene ekAnta mAnya nathI. eTale pelA ekAntavAdI ane parapakSanA viruddha matanAM niSedha karanAra dazanenuM anekAntavAdathI khaMDana karI zake che, kathaMcit nyAya paNa ApI zake che. A ekAntavAdI dazane pAchA ekalA siddhAntamAM ja ekAtavAdI nathI hotA, kintu mokSamArga aMge paNa ekAntavAdI hoya che, jemake nyAya darzana kahe che "tavajJAnAdu muktitavajJAnathI arthAta ekalA jJAnathI mokSa thAya, tyAre mImAMsaka yajJAdi kriyAne ja mArga mAne che. - darzanavALA vairAgya-yogathI mokSa thavAnuM kahe che; te vedAnta neti neti karatA cAlo arthAta "je kAMI tamane bhAse e vAstavamAM nathI ema chele huM paNa nathI, e sthitimAM pahoMce te mekSa thAya. eTale zuM AvyuM? bilakala jJAnarahita thAo te mekSa thAya, kevo vicitra mokSamArga upAdhyAya pAse jinAgamanuM jJAna evuM sacoTa ane saMgInA che ke emane A badhA darzana-vAdIonA tattvanI jema mArganA siddhAnto paNa khaMDana karavA sahelA che. vAdIone cUpa thaI javuM paDe darzananA parasparanA potAnA Page #143 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 132 ja ghAM sAmA sAmA mAkSamAga UbhA rahe,ne parasparathI ja khaMDita thai jAya e ekAntavAdI dezanavALAe anekAMtavAdI sAme zu TakI zake ! eTale kahyu. upAdhyAya siMhanA jema vAdIo rUpI hAthIone ucchedI nAkhe che, bhagADI mUke che, nirasta karI de che. gaNI-gaccha-saMdhAraNe sthabhabhUtA' upadhyAya vaLI staMbharUpa che;konA mATe? te ke gaNI arthAt AcAya ane gacchane samyak dhArI rAkhavA mATe staMbharUpa che. ahIM prazna thAya, pra0 AcA staMbharUpa ! upAdhyAya u anekAnta che, apekSAe AcAya paNa staMbharUpa ane apekSAe upAdhyAya paNa staMbharUpa che. AcAya samagra zAsananI ImAratanA staMbharUpa che. emanA para tI kara bhagavAnanuM zAsana Take che, avicchinna cAlyuM Ave che, AcAya caturvidha saMghanA netA che, emanI AjJAmAM saMghanuM sacAlana cAle che. Ama AcArya staMbha samAna thayA. have upAdhyAya staMbha samAna e rIte ke AcAya sAdhuonA netA kharA, paraMtu sAdhuone mukhya kAma Aga mAno svAdhyAya karavAnuM, AgamA ratA rahevAnuM che, A ratA rAkhavAnuM kArya` upAdhyAya sUtradAna karIne khajAve che. e AcArya nA mAthenI gaccha-pAlananI javAbadArI vahuna karavAmAM upAdhyAya meATA TekA kare che. tethI AcAya ne mATe paNa e staMbha samAna che, AcAya eTale hAthe saMgha tathA zAsananI mahAna javAbadArIe sAthe Page #144 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 133 gaccha-saMcAlananI javAbadArI vahana na karI zake, tethI upAdhyAya emAM taMbhanI jema TekA rUpa thAya che. mATe kahyuM upAdhyAya gaNI-AcAryane mATe staMbharUpa che, ema upAdhyAya gacchane mATe paNa taMbharUpa che kemake gacchane upAdhyAya pAsethI zAstrAdhyayana maLe to ja e svAdhyAya jJAna dhyAna karI zake,bhaNyA vinA zAno svAdhyAya ane svAdhyAya vinA sAdhu-jIvana zuM? - sAdhu jIvanamAM to svAdhyAya na hoya te sAdhunI kiyAo to bahu alpa samayanI che, te bAkInA samayamAM sAdhu zuM karavAno ! vAta Tahela-Tapa chApAchUpI ? je ghamanA khapI sArA zrAvako e nathI karatA to sAdhu e karatA divasa rAta pasAra kare to emanuM jIvana sAro zrAvakanA jIvane karatAMya adhama jIvana thayuM? jema sAdhu ane benono saMbaMdha ema sAdhu ane vAtacIte e taddana ajugatI bAbata che, asAdhutA che. svAdhyAyano bharacaka vyava sAya hoya te vAtacIta vagereno samaya ja na maLe, tema jIvanamAM jo svAdhyAyanuM evuM jora nathI te mAnasika vicAre eTalA badhA ADA avaLA cAlaze jemAM rAgadveSa asamAdhi-ArtadhyAna vagerenAM khUba poSaNa thatA rahevAnAM cAritra lIdheluM eLe javAnuM. eTaluM ja nahi paNa jAlima karmabaMdha karAvanAruM ane durgatiomAM bhaTakAvanAruM bana vAnuM ! kevI bhayaMkara durdazA ! upAdhyAye gachane svAdhyAya ApIne A bhayaMkara durdazAthI ane durgatipatanathI bacAve che. mATe geccha mATe e eka jabaradasta staMbha samAna bane che gacchana staMbhanI jema sArI rIte sAdhutAmAM dhArI rAkhe che, Page #145 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 134 "upAdhyAya te vaMdIe cita-prabhutA." je upAdhyAya (1) gaNI eTale ke AcAryane ane (2) gajhana mATe staMbha samAna che, evA upAdhyAyane huM nitya namuM chuM, vaLI te "cita-prabhutA' cita eTale jJAna, enA para prabhutAvALA che, jJAna para jemane prabhutva che, je siddhajJAna vALA che, agAdha jJAnI che, evA upA dhyAyane vaMdana karIe, khaMti jUA, mutti juA ajjava-madava-juttAjIne upAdhyAya kSamA cukata hoya che, emaNe gussAne dezavaTo daI dIdho che, kemake emaNe agAdha jJAna evuM pacAvyuM che ke AtmAne anaMta kALathI cAlI AvatA aniSTa jaDacetana paranA krodha ukaLATa emaNe zamAvI dIdhA che. A samajavA jevuM che. ukaLATa e gusse che ne tejIva pratye ja thAya eTaluM ja nahi, jaDa pratye paNa thAya. dA. ta. dALamAM mIThuM saheja vadhu ja paDayuM che te khAtAM enA para ukaLATa thAya che, "mALI keTalI badhI khArI?" ema makAna barAbara nathI te vArevAre enA pratye dveSa araci aNu gAme thAya che. A badho krodha-kaSAya che. kSamA lAvavI che te jaDa pratye paNa sahiSNubhAva lAvavo joIe, badhuM barAbarI karIne cAlavuM joIe. badhuM barAbara kema? te ke badhuM ja pAMca kAraNanA samavAya mujaba thAya e barobara eTale ke niyamasara ja gaNAya emAM pachI ukaLATa zAnA karavAne ! jaDa cetana ja baMne pratye upAdhyAya kSamAyukata heya che. upAdhyAya "muni juA-muktiyukta hoya che eTale Page #146 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 135 ke e lAbhathI mukata, nirlobhI hAya kAi jaDa vastunA lAla emanAmAM nathI hotA. pra0 te| zu ziSyanA lAbha hAya? u-ziSyanA lAbha e ziSyanA zarIranA lAbha che, AtmAnA leAbha nahi, eTale jaDanA lAbha nahi ema kahyu tyAM jaDanA leAbhamAM e lAbha AvI gayA. aneAya tyAga hAya. ava-ma juttAjI' arthAt RjutA-mRdutA, vagere temanAmAM che, RjutA eTale saraLatA-nikhAlasatA, kazA daMbha nahi. mRdutAmAM abhimAna nahi, ladhubhAva hoya. sacca-sAya, akiMcaNA tava-sa'jama-guNattAjI... upAdhyAya satyamAM rakata che, zauca eTale mananI pavitratAmAM rata rahe che. kicaNA aparigrahamAM rakata rahe che, ema tapa tathA saMyama guNAmAM rata rahe che. mananI pavitratAmAM-udAratA umApazuM gaMbhIratA tRptatA vagere guNA Ave. pachI tyAM kSudratA-nIcatA-tAmasIpaNuM vagere na hAya. ahIM eka prazna thAya ke pra-A badhA guNA tA muninA che, 10 prakAranA tidhama nA e guNA che teA te upAdhyAyamAM kema gaNAvyA? u-upAdhyAya paNa muni che, tethI e guNNA emanA hAya e sahaja che, para'tu e vizeSarUpe hoya, e batAvavA ahI gaNAvyA. jema AcAya nI chatrIsI chatrIsImAMmuninA guNa Ave che tema upAdhyAyanI paccIsI paccIsImAM muninA guNA Ave che. upAdhyAya munine jJAnadAna karavA sAthe pAtAnAmAM rahelae vizeSa guNAnI asara pADe che, Page #147 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 136 je ramya brahma sugutti-gurA, samiti-samitAbhRtadhArA upAdhyAya kevA che. to ke ramya manahara brahmacarya vALA che. spaSTa che ke brahma bibhatsa che, ane brahmacaryaramaNIya ramaNa karanAra che. eTale ke zuddha AtmAne sadAya najara sAme rAkhe che. tethI karmanA udaya bhogavavAmAM zuddhaAtmAne prAdhAnya Ape. dA.ta. tAva AvyuM che? te teo mAnaze ke "nA, tAva te zarIre che, AtmAne nahi. zuddha AtmAne taddana rogarahita che. upAdhyAya zuddha AtmAne najara sAme, rAkhe che ane zuddha AtmAne mahatva Ape che tethI karmanA udayamAM upAdhyAya brahma-zuddhaAmAmAM ramaNatA karanArA eTalestAmAthI anyanI bAbata aMge sadAaliptanilepa rahe che; jemake mAna-apamAnamAM alipta rahe che. dA. ta. emane duniyAe moTuM mAna ApyuM te teo samajaze ke mAna-apamAnathI zuddha AtmAmAM zuM pharaka paDe che? kazu navuM nathI AvatuM, ke che temAMthI jatuM nathI. A mAna-sanmAnathI kAMI thoDuM ja AtmAnuM vadhu suMdara svarUpa thavAnuM che ke apamAnathI zuddha svarUpa che ja bagaDavAnuM che? upAdhyAya AtmAnA zuddha svarUpane sAme rAkhe che, tethI teo mahAna tyAgI che. mahAna saMyamI che, mahAna sahiSNu che, mahA kaSTa uThAvanArA che, saMyama eTale kSamAdi daza prakArane yati-dharma che. te saMyama zuddha AtmAne aMza che, zuddha AtmA kSAyika Page #148 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 137 kSamAvALA che. yatidharma ane zuddha AtmAne meLa che, azuddha AtmAne nathI. upAdhyAyane zuddha AtmA para najara che, tethI te sahiSNu bane che, kaSTa sahanArA bane che. kAraNa ke e zuddha AtmAmAM ramaNa karanArA che, tethI jagatanuM darzana udAsIna bhAve kare che jagatanI koi asara nahi levAnI. vartamAnamAM zAnadAna kare che, te udAsIna bhAve kare che; eTale ke koI mAnAdi levA mATe nahi, zuddha AtmAnuM ekaja kAma-phakata jagata-dana, jagatane mArA jevAnuM, enuM jJAna karavAnuM kAma che, te eTalA mATe ke teo eTalA badhA mRtopagamAM sUtra-artha pArAyaNamAM lIna rahenAra che ke jenA prabhAve teone ADA-avaLA vicAra kalpanA-vika AvatA nathI, UThatA ja nathI. te samaje che ke jo huM zAstranA padArtho vicAruM-mamarAvuM, to ja zuddha AmAMmA ramaNatA thAya, AtamarAma banavA mATe zuddha AtmAne najara sAme rAkhavo paDe zuddha AtmAnuM lakSa-dhyAna jarUrI ne sahAyaka che. "upAdhyAya vaLI kevA che!" upAdhyAya sugupti-gupta che.sArI guptithI surakSita che. gupti eTale mana-vacana-kAyAmAM asatano niSedha, ne satanI pravRtti. guptimAM suviveka che, eTale mana kalpita guptithI gukha nahi. ema to jaMgalamAM rahenAra tApasa gupti kare che, ghaNuM sahana kare che paNa, te guti che ? mane gupti-vacanagupti kAyamuti traNeyaguptie gupta A gupta eTale asathI nivRttine sAtamAM pravRtti; kemake; Page #149 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 138 gupti pravRtti-nivRtti ubhaya rUpa che. e pravRtti nivRtti aMge anaMtajJAnIe je rIte kahyuM heya te ja rIte gupti ArAdhavAnI paNa mana kalpita rIte nahiM. hA, manaH kavipata guptimAM bahAranA mANasene dekhAya ke A tApasano keTalo badho tyAga che ! keTale badhe Atmanigraha che ! paraMtu e jinAjJAnusAra nathI to te samyaka nathIdAtA, jinetA kAyamutimAM kAcA phaLa pANIne sparzavAnuM nathI paraMtu tApasa ene aDe che, vApare che, upAdhyAya samitie samita che, eTale ke samyaka pravRttivALA che, cAle to IryA-samiti sAcave, bole to bhASA samiti sAcave, bhikSA le te eSaNa samiti jue... pra-svAdhyAya kare te tyAM kaI samiti pALe? uo-svAdhyAya kare tyAre mukhyatayA bhASAsamiti pALe moDhe muhapatti rAkhIne svAdhyAya kare, temaja sUtrArthamAM eka akSara paNa pheraphAra na bolAya enI jayaNA sAvadhAnI sAcave. upAdhyAya zrutadhara che, eTale ke aMgabAhya zruta tathA aMga-praviSTa zratane dhAraNa karanAra che. gRhastha jema dhananI moTI mUDIthI lakSamIdhara, ema upAdhyAya zrutanI moTI mUDIthI Rtadhara, enI balihArI che, A mUDI para pite keTalA nizcita ane nitya AnaMdavAlA! ke jIvanabhara divasa-rAtano moTe bhAga zratanA pArAyaNamAM ja masta lAgelA heya! ane mUDIthI vepAra ke karanAra ke kei abujha jIvone bhaNAvI karI vidvAna bahuzruta banA Page #150 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 139 mananA Agamana badhA vinA mAge che eTale vanArA hoya! lakSmIdharane to mUDImAMthI bIjAne Ape eTalI eTalI mUDI ochI thAya, jyAre ahIM upAdhyAya pitAnI zruta-mUDImAMthI bIjAne Ape chatAM pitAnI mUDI jarAya ochI thatI nathI, urdu ApatA rahevAmAM pitAne kSayopazama vadhe che. ciMtana-anuprekSAthI kSayazama vadhe che, eTale mUDI vadhe che ! upAdhyAya mahArAja AvA kRtadhara heine zAsananI paraMparA avicchinna TakAvanArA che, kemake zAsana Take che zAsananA AgamazAstrone bodha cAlu rahevA para e je na hoya te Agama-bodha vinA mArganuM jJAna ja zAnA para? e nahi te yathArtha mArga pALe che ? eTale te kahyuM-kiriyA jJAnanI dAsI jJAna batAve e pramANe ja kriyAe cAlavAnuM. Ama upAdhyAyanI RttadharatA eka mahAna vizeSatA che. zruta eNanI samRddhi che. upAdhyAya eTalA badhA vidvAna, zAstrajJa ane ziSyone bhaNAvanArA hovA chatAM temanAmAM abhimAna nathI. dhare paMcane vaga vagita guNaudhA" evA upAdhyAya pAMcanA vargane vargita eTale ke 25425 arthAta 25-25 guNena 25 samUhane dhAraNa kare che. eka guNa-paccIzI, evI 25 guNa-paccIzIne dhAraNa karanAra che, pravAdI kI pachedane tulya siMghA" upAdhyAya te pravAdI' eTale mithyA bakavAda karanAra jevI vAdI rUpI hAthIne ucheda karanArA, eTale ke temane cUpa karanArA siMha samAna che. eTale upAdhyAya pAse miththA bakavAda karanArA TakI zakatA nathI. guNa puNenA vati Page #151 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 140 "gaNa gaccha saMdhAraNe thaMbhabhUtA, upAdhyAya te vaMdIye cibhUtA ? pra-pahelAM kahyuM "sUri-gaNane sahAyA ahIM kahe che gaNI ga7 saMdhAraNe sthabhabhUtA, emAM pharaka paDe? pharaka na hoya to enuM e pharIthI kahevAmAM punarukti nathI! u -nA, punarUkita nathI, kAraNa ke pahelAM gaNuM ane gaNanA sahAyaka kahyuM te sAmAnyathI kahyuM ahIM gaNI-gachanuM saMdhAraNa karavAmAM sAvadhAna kahyuM te vizeSathI kahyuM. eTale e kathanamAM sAmAnya vizeSano pharaka che, sahAyaka e sAmAnya kathana eTalA mATe che ke sahAyaka te upAdhyAya sivAya bIjA paNa hoya che. dA.ta, vaiyAvacI muni hoya e paNa gaNI gaNane sahAyaka che. paraMtu emane gaNI-gaNunA saMdhANura karanArA na kahevAya. tyAre upAdhyAya zruta-dharapaNAthI ane zrutadAyakapaNathI gacchanA sudhAraka kahevAya garachanA prANa zratadharma ane cAritradharma che. zratadharmanA preraka poSaka upAdhyAya che. to zratadharma rUpI prANanA piSaka e sudhAraka kahevAya. upAdhyAya "Atmapara vibhAjana karA" che. A vizeSatA eTalA mATe cheke bhavi ane upAdhyAya je satrArthanA bodha Ape che temAM AtmA ane para eTale ke jaDa, eno sacoTa vibhAga karI Ape che. tethI sAmAne AtmA ane para aMgenuM svarUpa nizcita thaI jAya che, ne te nirNaya thaI javAthI jaDane rAga ocho thAya che. Page #152 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 141 A jaDano rAga ocho na thAya te bIju trIjuM bhaNI bhaNIne zuM vaLyuM ! udde bhaNyA para abhimAna thAya, paNa upAdhyAya kuzaLa kArIgara che, subuddha zikSaka che, ne te sAmAne bhaNAve che ke "AmA juda, ne para jUduM." khAnapAna-mAna-sanmAna te badhuM paranI yAne pudagalanI sarabharA che, jaDa pugalanI jAhejalAlI che tethI AtmAne kulAvAnuM zuM ? dA.ta, loke kahe, ze mahArAjano prabhAva ! have ahIM A sAMbhaLI mahArAja khuza na thAya, kemake e samaje che ke A to jaDa-kAyAnI vAhavAha thaI, AtmAnI pra-to mANasa sanmAnamAM bhale kema paDe che ! u0-sanmAna-vAhavAhamAM bhUla paDavAnuM kAraNa kAyApugalanI vizeSatAone potAnA AtmAnI vizeSatAtmAnI le zarIrane satkAra-sanmAna maLe ene pitAnA AtmAnA samAna mAnI leze ! kAyA puSTi thai te potAnI puSTatA mAnI le che kharekhara AmAM bamaNuM che vastu-sthitie jevA jAya to satakAra-sanmAna kAyAne maLyA ke na maLyA, AbhAmAM kazo pharaka nathI paDato. AtmAne enI jJAna saMpatti guNasaMpatti-sakRta-saMpattimAM kazo pharaka nathI paDato lokee "mahArAjanI vyAkhyAna zakita bahu sArI che. tevI prazaMsA karI ke na karI te mahArAjanA AtmAnI jJAna saMpatti mATe sarakhuM che prazaMsA na karI toya jJAna-saMpatti ghaTatI nathI,ne prazaMsA karI teya saMpatti vadhatI nathI, pachI lAvA-karamAvAvanuM zuM? AtmAne parane vibhAga barAbara Page #153 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 142 najara sAme hAya,to prazaMsA na kare teA kAMi kamAvA jevuM lAgatuM nathI,kemake prazasA kAyAne vAgavAnI hatI,AtmAne teA peAtAnI jJAna saMpatti akabaMdha rahe che prazaMsA na thai to emAM kAMi ghATA paDatA nathI. ane upAdhyAya A mahAna kArya kare che. 'Atma-para vibhajana karA' eTale ke sva ane parano eTale ke AtmA ane jaDakAyAno vibhAga zrotAne arAbara ThasAvI de che. kahe che A ucca janamamAM AtmAnI vAi karI leA, eTale ke jJAnanI vRddhi daza nanI vRddhi, cAritranI vRddhi karI leA. dunyavI prasa MgAthI emAM hAsa karatA nahi kAyA-mAyAmAM taNAyA kaSAya karoA te ajJAna asayaMma acAritranI puSTi thaze. AtmA ne paratuM vibhAjana karI Ape te sAmAnA jIvananI gADI ArAdhanAnI sarasa sIdhI lAina para cAle. jJAnadAtA upAdhyAyanI A je vizeSatA che, te nara mAla para vizeSatA che. upAdhyAyane sUtro badhA kaThastha tema tenA anu jJAna taiyAra, sUtra anu pArAyaNapunarAvartana cAlu, ane jyAre meAkA maLe tyAre anuprekSA karyA kare, temanA magajamAM sUtra a` ja ramyA karatA hAya, tema ja munione taiyAra karyAM jatA hAya. tethI A adhA vizaSarNA sArthaka che. upAdhyAya gaNine tathA gacchane sadhAraNa karavAmAM eTale samyak rIte dhAraNa karavAmAM sthaMbha samAna che. AcAya mATe upAdhyAya TekA rUpa eTalA mATe kahevAya ke AcAya gacchanA netA che. gacchanuM sa cAlana marAmara thAya e mATe sahAyatAmAM upAdhyAya che. munine Page #154 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 143 AcArya prati vinaya vagere guNenuM gaNita zIkhavADanAra upAdhyAya che AvA guNa-saMpanna upAdhyAyathI AcArya nizcita che, emanA padanA hisAbe emane zAsananI anekavidha javAbadArIo hoya, gacchanuM ema barAbara saMcAlana thAya e paNa eka javAbadArI; emAM aDhaLaka sahAya ApanAra upAdhyAya che. eTalA mATe kahyuM ke "sUrigaNune sahAyA' sUrine ane gaNane sahAyarUpa che. upAdhyAya sUri uparAMta gaNane sahAyaka, munigaNane sutra arthajJAna dAna evuM kare ke Akho gaccha tenA hisAbe sAdhutA-sAmAcArI,-sAdhavAcAranuM pAlana karavAmAM bhaDavIra bane, jeTaluM jJAna vadhAre teTalI temanI ArAdhanA vadhAre thAya. A ApanAra upAdhyAya che jethI teo gaNune TakA rUpa che, (kAvya) "syAdavAde tatvavAda, Ama para vija. nakarA upAdhyAya tatvavAdI che. svAduvAdanA siddhAMta para tane kahenAra athavA tava aMge vAda karanArA, tatvanuM tAvika carcAthI pratipAdana karanAra che. ekAMtavAdane siddhAMta mithyA che te batAvanAra tathA jIva ajava vageremAM anekAntanI ghaTanA karanAra, dA.ta. AtmA nitya che ane anitya paNa che te samajAvanAra,. upAdhyAya che. (kAvya) bhavabhIru sAdhaka ghara sAdhana; vahana ghorI munivara upAdhyAya bhavabhIru sAdhaka che. "bhavabhIruM, eTale bhava vadhI na jAya, bhavamAM phasI na javAya. tenA bhayavALA tenI ciMtAvALA sAdhaka che. Page #155 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 144 bhava vadhe nahi, eTale ke ahIMthI pAchuM bIjA bhavamAM na paDavuM paDe tenI ciMtA che; eTale ahIMthI bIje bhava temane nathI joI to temaja potAnAM nimittathI bIjAnAya bhava na vadhe enI ciMtAvALA hoya che. e paNa bhavabhIrutA che. A kAraNe upAdhyAya sutrArthadAna yathArtha kare che. eka zabda ocho nahi, eka vadhAre nahi, ADo avaLo ke AghopAcho nahi, ApamatithI-mati kalpanAthI koI na bole, asthAne na bole kemake sUtra artha viparyAsathI pitAnA bhAva vadhe che, ne sAmAnA ya bhava vadhe che. temaja sUtra-artha ayogyane Ape te ya bhava vadhe che. je ziSyanI jeTalI pAtratA che teTaluM ja tene apAya. kAraNa -samaje che ke jema pApa karavAthI bhava vadhe che. tema pApa karAvavAthI ya bhava vadhe che, gyatA na hoya toya tene je Ape, to pilAne pace nahi ne ajIrNa thAya, eTale ke e maLelA jJAna para abhimAnAdi kaMIka doSa seve, te pApa kare che. te pApa karavA karAvavAmAM banenAM bhAva vadhI jAya. ApaNe svayaM to rAgadveSathI bacAvAnuM che ja, paNa bIjAne ApaNuM tevA vacananA nimite ke ApaNuM kaI vartananA nimite rAga-dveSanI udIraNa na thAya tenuM ya khAsa dhyAna rAkhavAnuM che, tema ja dhyAna rakhAya to ApaNe sAcAbhavabhIra chIe. zu-bhavabhIra AtmA potAnA bhava na vadhe enI ciMtAvALe hoya ane bIjAnA bhAva vadhe enI paravA vinAno heya? dhyAnamAM rahe ke ApaNe je bIjAne ravADe caDhAvyA to ApaNe Page #156 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 15 pApanA bhAgIdAra banyA to tethI ApaNuM bhava vadhI jAya che, jene kahevAno adhikAra nathI, ne te kahevA jAya te tenA ya bhava vadhI jAya che. upAdhyAya mokSa-mArganA sAdhaka che, paraMtu bhava-bhIru sAdhaka che. dhIra sAdhana upAdhyAya sAdhanA karavAmAM "dhIra eTale dharyavALA che. eTale sAdhanA karavAmAM DaranAra nahi, DaganA nahi, paNa dhIra-aDaga-nIDara che. A dharatA hoya to sAdhanAnI eka paLa na mUkAya sAdhanAnI akhaMDa paraMparA satata cAlu rahe. dhIratA na hoya to sAdhanA tUTaka bane, sAdhanAmAM bhaMga-vyAghAta thAya, A kayAre bane? ke sAdhanAmAM vizvamAM yA sthiratA kema rahe?--: sAdhanA karanAra samajIne sAdhanA kare ke karmanAM vicitra tophAna AvavAnA che, paNa mAruM jIvana-sUtra A che. "sAdhanAte mAre karyo ja javAnI, dA.ta, keI vidyAnI sAdhanA karavA, vidyAne jApa karavA cha mAsa gUphAmAM jaI beThA, te e samajIne jAya che ke upadravathI AvavAnA che, paNa dhIra aDaga-aDaga thaIne beThA che. to te upadravathI pAchA paDatA nathI, phakata eka ja nizcaya "vidyA sAdhayAmi dehevA pAtayAmi AvI sAdhanA mAMDanAra te sAdhanAvIra kahevAya, ne upAdhyAya tevA sAdhanA vIra che, zAsana-vahana ghorI munivarATa upAdhyAya zAsananI dhurA vahana karanAra dhorI munivara che, "dherI eTale vRSabha-baLada, zAsananuM gADuM vahana kara Page #157 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 146 vAmAM vRSabha samAna munivara che, upAdhyAya muni te che ja paNa 'sunivara' che, muniemAM zreSTha che, zAstramAM sthAvara-Aya-vRSabha zabdo Ave che. badhA vRSabho upAdhyAya hAya che evu' nathI. vRSabha eTale evA pIDha sAdhuo, je keTalAyane saMbhALe, darekanI jarUri yAta saMbhALe temane sayaMmamAM sthira kare, keTalAya munione mAsika dharmazAtA ApanAra hAya, e vRSabha kahevAya. gADAmAM beThA hAie ne maLada barAbara joradAra. tAkAtavAna ane sIdhA saraLa hoya teA gADAmAM besanAra nizrcita hoya che, tema AvA upAdhyAya maLavAthI munie nizciMta hAya che ke amArA sAdhanAnI gADI saDasaDATa. cAlavAnI Ama temane mAsika parama zAMti thAya che. pachI te sAdhanAthI padmazAMti anubhavanAra munie mAna-ApanAra, vaDAi-hulakAI, kazA para AdhAra na rAkhe. eTale te zuddha ArAdhanArakata banI jAya che. AvI dRSTi upAdhyAye ApI che tethI emanA keTalA badhA upakAra ! munionA sAdhana-bhAra vahana karavAmAM upadhyAya dhArI. samAna che. ahIM eka vAta samajavAnI che: zAsananetA' ema zAsana zabdanA jyAM jyAM prayAga karIe chIe tyAM tene baddala saMghanA netA' kahevA joI e. paNa zAsananA. netA nahi, zAsana tA dvAdazAMgI che. tenA netA zu ? mATe saMghanA netA" kahevu' yAthA che. zAsana eTale. bhagavAnanuM dvAdazAMgI pravacana, tenuM vahuna karavAmAM dhArI. te upAdhyAya che, Page #158 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 147 "jana jayati zAsanamAM "zAsana eTale pravacana, jana pravana jagatamAM jayavaMtuM che. upAdhyAyajI mahArAja bhagavAnanA pravacananI paraMparAne vahetI rAkhe che, teo munione zAnadAna kare che. sUtronuM dAna kare che, tethI pravacana cAlu rahe che. Ama zAsana-pravacana vahetuM rAkha vAmAM upAdhyAya dhorI samAna-vRSabha samAna che. jema baLada eka gAmathI bIje gAma mAla laI jAya ne mAlane vaheto rAkhe, tema upAdhyAya paNa ziSyane, te ziSyo temanA ziSyone...pravacana ApI pravacana vahetuM rAkhe che. tethI upAdhyAya zAsana vahana dhorI munivaro che. siddhAnta vAyaNa dAna" samaratha na pAThakapada-dharA upAdhyAya siddhAntanI vAcanAnuM dAna karavAmAM samartha che. AgamanI vAcanA karavAmAM pAThake pada eTale upAdhyAya pade che te padane dharanArAne huM namaskAra karUM chuM. 5. gAthAnI upAzcayapada pUjAtALa dvAdaza aMga sakjhAya kare che, pAraga dhAraga tAsa, sUtra-artha vistAra rasika te, namo uvajjAya ullAsa re bhavikA si?' upAdhyAya AcArAMga vagere bAra aMga-dvAdazAMgIne svAdhyAya kare che. bAra aMga kaMThastha karI lIdhA hevA chatAM vAraMvAra tenuM pArANu punarAvartana karanAra che. te pAraga" sutrone pAra pAmI gayA, chatAMya ene dhAraga dhArI rAkhavAmAM eTale ke pharI pharIne yAda karI saMtoSa nahi, emane jarAya kheda nAha, kaMTALe nahi, saMtoSa nahi, tethI dhAraNa karanAra eTale ke sthira daDha smRti saMskAra rahe ema kare che, Page #159 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 148 pra-kema reja ne roja sUtra-svAdhyAya ? u0-kAraNa e, ke (1) prApta karela jJAna-samRddhi pramAdamAM gumAvAI na jAya, (2) viSayone ke phAlatu vikalapathI bacavA manane AlaMbana joIe. svAdhyAyanA AlaMbane beTA vikalpothI bacAya. upAdhyAya artha-vistAranA rasika che eTale ke bhaNI gayA pachI punaH puna: raTaNa kare che tathA sUtra ane arthanuM vistaraNa phelAve pracAra karavAmAM arthAta egyA vadhu ne vadhu munione dAna karavAmAM rasiyA che; temaja artha vistAra eTale ke (1) svayaM arthane aneka mAgaNu dvArathI aneka nayathI, aneka daSTithI, aneka saMbaMdhathI vistRta rUpe vicAravAmAM rasiyA che. athavA (2) vistAra rasikane bIjo artha, sUtra-arthane yogya ziSyomAM vistAravAmAM arthAta ziSya-praziSyomAM vistAre, enA rasiyA rasavALA che. ethI sUtrArtha ziSya-praziSyanI paraMparAmAM vistarato rahe ane zAsananI paraMparA avicchinna dhArAe cAlyA kare. tethI upAdhyAyane ema karavAmAM pinAnI kRtajJatA uparanA zAsanana upakAranI sAme zAsana pratye kRtajJatA sacavAya che, ne zAsananI akhaMDitatA jaLavAya che. upakArI pratye kRtajJatA jALavIe to pharIthI ApaNane temane upakAra maLe che. zAsana rasika mahAupakArI che, evA zAsananA sUtra-arthanA vistAranA rasika upAdhyAyajI mahArAja te zAsananI paraMparAne AgaLa dhapAvanArA che, zAsanane vadhune vadhu vistAra karavAmAM tatpara evA upAdhyAya bhagavAnane ullAsa pUrvaka namaskAra karIe, Page #160 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 149 kAvya-"artha-sUtrane dAna vibhAge AcAraja uvajajhAya; bhava trIje je lahe zivapada, namiye te supasAyare bhAvika sUtra ane arthanA dAnanI AcArya ane upAdhyAyamAM vaheMcaNI thai che, AcArya artha-dAna kare che. upAdhyAya sutra dAna kare che. paNa ahIM eka prazna thAya. prave-ahIM pUjA kAvyamAM pahelAM Avela ke upAdhyAya sUtrAthe dAna kare che eTale ke teo artha sahita sUtra Ape che, to tyAM AcAryanuM kArya zuM rahyuM ? u-AcArya viziSTa jJAnavALA ane padavALA hevAthI vizeSa arthane samajAvanArA che. arthanI vistRta vyAkhyA kare che arthAta upAdhyAya te sUtrano sAmAnyathI zabdArtha artha vivecana batAve che, jyAre AcArya sUtranA artha para vizeSa rUpe vistArathI vyAkhyAna kare che, upAdhyAyanI A je sUtranI upAsanA che, jina Aga manI upAsanA che, jinavacananI upAsanA che. te temane sIje bhave mokSanI saMpatti Ape che, tevA upAdhyAyane namaskAra karIe chIe. jema, vRSabhadeva bhagavAna chellA bhavathI trIjA bhavamAM cauda pUrva nAmanA jinAgamana pAra gAmI banyA, dhAraka ane vistAraka banyA che te trIje bhave mokSe gayA. pra-ApaNe upAdhyAyane namaskAra karIe temAM ze lAbha ? u. kavi kahe che, "namiye te supasAya re. arthAta upAdhyAya suparasAya eTale suMdara koTino prasAda-kapA-upakAra karavAvALA che, te mATe temane namaskAra karavAthI e Page #161 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 150 suprasAdano lAbha thAya che. upAdhyAyane namaskAra karIe emAM upAdhyAya zAstrajJa ane zAsradAtA heAvAthI zAstrajJatA ane zAsradAna Adi sukRtanI anumAdAna thAya che. sukRtameAdanA e sukRta zrIja che, emAMthI sukRta pAka nIpaje. e mULa upAdhyAyano ja prasAda kahevAya. namaskAra e jJAna-prAptinuM prathama pagathiyuM che. dA. ta., pustaka laine bhaNavA beThA, tA pahelAM pustakane namaskAra karavA joIe. pUstakane hAtha joDI mAthuM namAvI tame| sucanna name nAstA kahevu joI e tapasyA karavI che teA pahelA tapa-tapasvI namaskAra karavA joie. name| tatraAE namA tavastro, namaskArathI vinaya thAya che. mATe siddhacakravara sevA kIje e stavanamAM paDita padmavijayajI mahArAje kahyu ne te tapa namIye bhAva dhArIne bhavasAyaramAM setu" Ama upAdhyAyano namaskAra karavAthI temanA vinaya thAya che ane emanI kRpA maLe che; ( kAvya-sUrkha ziSya nipAI je prabhu, pAhANane pava ANe. te uvajjhAya sakala janma pUjita sUtra artha vijANe re bhavikA, upAdhyAya mukha ziSyAne vidyAnA prabhu nIpajAnarA vidyAnA jJAnanA svAmI banAvanArA che.A jANe pASANa paththara para pallava aMkura ugADavA jevu kAma kare che. vaLI te adhA sUtro ane arthane jANe che tethI sakala janathI pUjita che. jema arihaMta paramAtmAno eka guNa utkRSTa puNya che, tema upAdhyAyanA guNa utkRSTa dAna che. upAdhyAya jevuM dAna kare, tevuM dAna jagatano koi mAnavI na karI zake, dhanADhaya Page #162 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 151 mANasa kareDanI saMpatti ApI zake, rAjA rAjya ApI zake, paNa e badhu to jIvananA aMte khUMcavAI jAya evI nAzavaMta saMpatti che, tyAre jJAna-saMpatti te amara saMpatti che. dhana saMpatti paraloke sadagati apAvanAra nathI, jJAna-saMpatti paraloke sadgati apAvanArane paraloka sudhAranAra che. dhana saMpattithI rAgadveSa vagere doSo UbhA thAya che, tyAre jJAna saMpattithI rAgadveSa vagere doSa nirmULa thAya che. dhana-saMpatti te jherI lADa samAna che. jJAna-saMpatti te amRta kuMbha samAna che. dhana-saMpattithI kaSAyodhatAne viSaya-lelupAta Ave, jJAna saMpattithI samatA ne sthiratA Ave, AvuM jJAna-dAna karanAra upAdhyAya-je jagatamAM kiI mAnavI meTo upakArI nathI mATe jana-pUjita" te upajajhAya sakala upAdhyAya badhA loko pUjya che, kAraNa ke vijJAna 4 pUnatte vidvAna jyAM jAya tyAM vidyAne camakAro e batAve ke badhA tene hAtha joDe! - pra--dhanavAna jyAM jAya tyAM na pUjAya? te paisA uchALe to? udhanavAna maisA uchALe to te dAna pUjAya che, dhanathI nahi. vaLI dAnathI e pUjAya che jene dAna maLe enAthI pUjAya che, badhAthI nahi paNa vidvAna badhAthI pUjAya che, meTA rAjAthI paNa pUjya che kema ke enI vidyAthI badhA AkarSAya che. pUrvanA kALamAM vidyAnuM mAna hatuM. moTA Page #163 -------------------------------------------------------------------------- ________________ para rAjAe vidvAnAnA Adara karatA, roja rAjasabhAmAM vijJAnAnI carcA sAMbhaLI khuza khuza thaI jatA, ne meTA mAna-sanmAna-puraskAra detA. "rAjakuMvara sirakhA gaciMtaka, AcAraja pada yoga; uvajajhAya sadA je namatAM, nAve bhava bhaya sAgare la. upAdhyAya rAjakuMvara jevA che kAraNa ke te gaciMtaka che AcAya nA je samudAya che, tenA hitanI ci'tA karanAra che. zAsana eka sAmrajya che te sAmrAjyanA rAjA AcAya che, ne upAdhyAya rAjakumAra cuvarAja che. yuvarAja heAziyAra ne khabaradAra hoya te te rAjAnAM ghaNAM kAma patAvI Dhe che. ema gacchanA AcAryanuM kAma, gacchanI saMbhALa karavAnuM, te upAdhyAya patAvI de che, eTale upAdhyAya rAjakumAra sarIkhA che. te 'AcAra'' padma' yAga, eTale ke te AcA padmane ceAgya che, yuvarAja te rAjA thAya che 'pada-yoga nA bIjo atha payAga eTale A padanA ye!gamAM upAdhyAya te rAjakumAra sarakhA che. arthAt AcAryaMnA sthAnanA cAge-sama dhane anulakSIne, upAdhyAya te yuvarAja che. rAjA che teA ja yuvarAja che. evA upAdhyAyane haMmezAM namaskAra karatAM bhavaneA bhaya ane zezaka AvatA nathIUbhA rahetA nathI. pra0-upAdhyAyane namaskAra karIe eTalAmAM bhava bhaya TaLe? u-namaskAramAM namaskaraNIya upAdhyayanA guNAnI anumAdanA che. eTalA mATe tA mithyAdRSTine namaskAra nahi karavAnA, kema ke mithyA dRSTine namaskAra karIe te emAM Page #164 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 153 enA mithyAtvAdi doSonI anumodanA thAya. AcArahInane namaskAra karIe to enI AcAra-hInatAnI anumodanA thAya, e mithyAdASTi Adine namaskAra tenA mithyAtva ane durAcArane pahoMce che. upAdhyAyane namaskAra karIe chIe tyAre temanA guNe (1) svAdhyAya-agratA, (3) sUtrAthadAna-pravINatA, (3) sUrya-vicArarasitAM, vagerenI anumodanA thAya che, kemake namaskAra karatAM ANune e ahobhAva thAya che ke "ahe zu A mamatA! zu A jJAna-dAna rasikatA! guNunA ahobhAvathI guNasiddhinA bIjanuM vAvetara thAya che. ahobhAva te bIja che. jene abhAva karIe tenuM bIja AtmAmAM paDe che. upAdhyAyane namaskArathI svAdhyAya magnatA sUtrArtha-pravINatA ane sUtrArtha-rasikatA ApaNAmAM Ave, kahyuM che "jI tArAri' kaI paNa dharma ke guNanuM bIja enI prazaMsA che, enI pratye ahobhAva che. namaskAra e anamedanAbharyo che. temAM abhAva joIe, dA. ta. "zu emanI kSamA ! kSamAne ahebhAva lAvIe te AtmAmAM kSamAnuM bIja paDe, temAMthI kSamAne abhilASa, kSamAnuM zravaNa, kSamA lAvanArI pravRtti vagere aMkura phUTa, DAMDI pAna kula Ave, ne phaLa rUpe te kSamAne guNa ApaNAmAM siddha thAya, AtmasAta banI jAya. AmaupAdhyAyanA guNa siddha thatA kamara-vItarAgatA sudhI pahoMcAya. e temaNe ema bhava-bhaya haravAnuM kAma karyuM. Page #165 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 154 guNa siddhinuM bIjuM kAraNa - sUtramAM magnatA ne rasikatA para abhAva thaye to pachI tenI sAmenI badhI vAto mAla vagaranI lAge, dA.ta, vAha! zuM sUtra rasikatA! zuM svAdhyAya!" Ama manamAM lAvIe tyAre svAdhyAya-magnatA ja karavA jevI lAge, svAdhyAya-sUtranI-rasikatA thAya te sAcI, bIjI badhI dunyavI pravRtti ane rasikatA TI," ema manane lAge, eTale, pratipakSI deSa para abhAva thAya ne guNe pratye sabhAva thAya. A pAyA para kartAnI ImArata racAya. e bIja paDe eTale bIjI bAju akartA , jevAM ke vAtecIte, kuthalI, DapheLiyAM, haravuM-pharavuM, viSayonA raMga-rAga vagere para abhAva thAya, manane thAya ke temAM zuM mAla che? svAdhyAya e ja kharI cIja ! temAM ja svarganuM sAcuM sukha che, vAtacIte vageremAM sukha nathI, paNa AtmaguNenI haLI che, vinAza che. namaskArathI vairAgya ethI bhava bhaya TaLe : svAdhyAyamAM magnatA rasikatAmAM divya AnaMda che. upAdhyAyane namaskArathI emanI A magnatA ne rasikatA para je bhAva thAya che, tethI viSayAdika pramAda ne mithyA jJAna pratye abhAva thAya, te abhAva thAya to vairAgya jAgIne bhavane bhaya TaLe, ne svAdhyAya-magnatA para ahebhAva thAya, eTale bIju badhuM duniyAnuM dhULa jevuM lAge, tyAM vairAgyane pAyo nakhAya, Ama bhava-bhaya-vairAgya thAya, bhava bhaya TaLe te mATe bhartuharie kahyuM che. Page #166 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 155 mane i-majUrAvAmAm ? bhegamAM ragane bhaya che. vairAgya ja bhaya rahita che. paiso hoya te rAjAne bhaya ne cAra Adine bhaya lAge, kayAM bhaya nathI ? badhe bhaya bhaya ne bhaya che. bhaya phakta vairAgyamAM nathI. bhaya nathI to bhava nathI. Ama upAdhyAyane namatAM bhavane bhaya TaLe che. ema upAdhyAyane namatAM ApaNe zeka TaLe che; kAraNa ke emane namaskAra karatAM zokanAM je kAraNe che te dUra thaI jAya, eTale ke zekanAM kAraNa vAhiyAta lAge. dA. ta. keIno dIkaro marI gaye. te raDe che, zeka kare che, te upAdhyAyane je e name te te chokarAnuM mRtyu akiMcitkara arthAt mAla vinAnuM karI nAkhe, kemake upAdhyAyane namaskAra karatAM emanI pAsethI jJAna maLe che, te jJAna e prakAza Ape che ke "A chokare maryo te to ghare mahemAna Avyo hato te te gayo. " evuM jJAna thAya, pachI rudana rahe nahIM, pra- Ama upAdhyAyane namatAM jJAna maLyuM, te jJAnathI zeka gaye. zaka namaskArathI kayAM gayo ? u- jJAna namaskAra dvArA ja maLyuM che. tethI jJAnathI zeka gaye e namaskArathI gayo kahevAya. jema dAnathI puNya maLe ane puNyathI svarga maLe, tyAM kahevAya ke dAnathI svarga maLe, athavA upAdhyAyane oLakhIne namaskAra kare te sAco namaskAra che, oLakhANa A, ke upAdhyAya divasa ne rAta bIjAne jJAna ApavAmAM mazagula che. eka ja vepAra Ave Page #167 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 156 bhagavAnanuM jJAna laI jAo" basa, te ApatAM thAke ja nahi! jaDa pASANu jevA mUkhane paMDita banAve ! AvI vizeSatAvALA upAdhyAyane oLakhIne namaskAra karIe te evo abhAva ne AnaMda thAya tyAM dunyavI vastu bagaDacAnA zeka bhulAI jAya, te namaskAra mahAyoga che. kemake tethI eTale bo AnaMda AhAda heya ke tenI AgaLa badho zAka nakAme lAge. ApaNane arihaMta ane siddha bhagavAna maLyA, AcArya maLyA, upAdhyAya majA, muni majyA, paNa ApaNane temanI hRdayasparzI hRdayavedhI oLakhANa karatAM nathI AvaDatI, tethI mana hAlatu-phAlatamAM jAya che rahe che. dAta. nAnAM bALake kAMkarAthI ramatA hoya temAMthI be kAMkarA khovAI jAya to te raDe. paNa tyAM tene senAnI ke rUpAnI be lapeTI Ape te? to te raDe? kadApi nahi; tema deva-guru-dharmanI oLakha heya te emanI prAptinA AnaMdamAM dunyavI zeka na rahe. (kAvya). bAvanA caMdanarasa sama vayaNe ahita tApa savi TALe ahitanA tApa zuM ? jIvonA samasta ahita ane samasta tApane upA bAvana caMdana rasa jevA vacanathI TALanArA che. bAvana caMdananuM eka TIpuM tapelA loDhAnA gaLA para paDe te te gALe AIsa 4) kalima bane tema umAdayAyanA Page #168 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mukhamAMthI jharatAM vacana AvAM che, te AtmAnI badhI garamI ThArI de che. te garamI che ahitanI akalyANanI, nAdAna chavo jIvanamAM je badhuM kare che, te potAnA ahitanuM kare che. jema ke khAya pIe, paise bhegA kare, raMgarAga kare, te badhuM ahitanuM che. A badhA AtmAnI . ahitane TALanArA caMdana rasa jevA upAdhyAyanAM vacana che. "ahitatApanA be artha laI zakAya eka karmadhAraya samAsa tarIke ahita rUpI tApa, ane bIje dvanda samAsa tarIke-ahita ane tApa. upAdhyAyanA mukhamAMthI sUvAtha-AgamanAM vacane nIkaLe che, tethI sAMbhaLanAre AtmAnA hita ahitane oLakhanAre thAya che, tethI te ahitane TALanAra thAya che, rAgadveSa Adi kaSAyanA-durgAnanA tathA asadu vikapanA tApa jIvanane AkuLa vyAkuLa karanAra che. tene TALanAra, tene zAMta karanAra upAonAM vacana che. te upAdhyAya jina zAsanane ajavALe che, eTale ke ujajavaLa kare che, arthAt bIjA jIvomAM jinazAsana prakAzita karanArA che, emane jinazAsana pratye AkarSanArA che. kahe che ne "sA dIkaro kuLa ajavALe eTale ke kuLane lokamAM vikhyAta kare. lene prazaMsA thAya ke "aho! kevuM suMdara AnuM kuLa !? tema jinazAsanane ujALanAra upAdhyAya bhagavAna che. eTale bIjAone prazaMsA thAya aho kevuM sudara jinazAsana ! kAvya - 'ta sajA rata sadA, dvAdaza aMganA thatA re Page #169 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 158 upAdhyAya bAhya ane AbhyaMtara tapamAM rakta che, mAtra upavAsa AyaMbila nahiM, paraMtu anazana-uNAdarI-vRttisakSepAdi mAatapa tathA prAyazcata, vinaya, vaiyAvacca Adi abhyaMtara tapamAM paNa satata rakata che, magna che, Atapreta che. pUche, moTA upAdhyAya zu kAma tapa kare? -- pra0-upAdhyAya muniAthI uparanI kakSAe che tA paNa ane upAdhyAya anatAM pahelAM tapamAM ghaNu' ghaNu ArAkhyuM che te paNa emaneya A mAchuM Avyatara tapanA prakAro ArAdhavAnA? u,hA, A teA jinazAsana che e na bhUlaze. jinazAsana eTale vItarAga na thAo tyAM sudhI avazya ArAdhavAnA savara-nirjarA (tapa) nA prakAro upadezanAru dha zAsana. pachI e pAmIne upAdhyAya paNa samaje che, ke 'huM ke hejI vItarAga nathI thayA tyAM sudhI saMva-nirjarA avazya ANadhavA jarUrI che,' pachI kema? e tapamAM rakata na heAya? upAdhyAya tapa zuM kAma Acare enuM khIjuM kAraNa vaLI te munie mATe Alamana rUpa che. peAte tapanA 12 prakAra ArAdhe, to e dekhIne munie paNa ArAdhe. upAdhyAyane tapamAM custa dekhe ! munie ya susta thAya A sUcave che ke ApaNA mAthe evaDA bhAra che,-- Page #170 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 159 (i) karmanirjarA ane Atmazuddhine, tathA (ii) sAthe sAthe bIjAne asadu AlaMbana na banIye ene paNa bhAra che. A bhArane vahana karIe te vaparanA hitakArI banIe. bhAre mAthe na hoya te svaparanA ahitakArI thavAnA. svAdhyAyanuM mahatva te upAdhyAya svAdhyAyamAM sadA rakata che. pra-tapamAM rakta kahyuM tyAM AvyaMtara tapamAM svAdhyAya te AvI gaye. chatAMya "svAdhyAya rakatano alaga nideza kema? u0-alaga nirdeza eTalA mATe karyo ke bahu samaya svAdhyAyamAM kADhavAnuM che. bIjI pravRtti ochI heI, bAkI badho samaya svAdhyAyamAM kADhavAno che. cAritrajIvanamAM 1 pahora AhAra-vihAra, 2 pahora nidrA, paNa svAdhyAya pa pahera karavAnuM che. jApane badale svAdhyAyanuM kema mahatva!-' svAdhyAyane eka mukhya uddeza "azubha vikalpamAMthI bacI zubha vikalamAM rahevAnuM. jApamAM bese, ke bhAvanA bhAve, to zubha vikalapamAM sthira na rahevAya, kAraNa ke ekanI eka cIja hoya to mana keLavAyeluM nathI tethI temAM sthiratA nathI rahetI. mana vividhatApriya che, eTale dAta bhImapalAsa vagere game teTalA suMdara eka rAgamAM gavAtuM gIta,paraMtu zrotA Page #171 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 160 e rAgamAM gItanI 3 kaDI 4 kahI sAMbhaLe eTale mana susta thavA mADe che. tyAM je gaye enA eja rAgamAM bIjI kaDIo gAze te zrotA surastIthI sAbhaLaze paraMtu rAga pharaze te zrotA navA AnaMdamAM AvI jaze. jApamAM vividhatA nathI tethI mana susta bane che, tethI temAM sthiratA nathI rahetI. paNa zAstra-svAdhyAyamAM judI judI cIja hoya che to mana eka pachI bIjA zubhamAM, bIjA pachI trIjA zubhamAM, trIjA pachI cothAmAM. ema mana sthiratAthI zubhamAM ramyA kare che, eka sarakhA jApa mukela. dayAnamAM A na banesvAdhyAyamAM nava navAM zAstra-vacana ane zAstranA padArtha Ave to mane barAbara temAM parovAyeluM rahe che. svAdhyAyane eka viziSTa hetu e che ke manane e zubhamAM lagADI AtmAmAM saMvegabhAva vadhAre che. saMvegabhAva eTale deva, gurU, dharma, dharmanA aMga upara zraddhA-prIti-bhakitabhAva. svAdhyAya choDI jAya ane dhyAnamAM lAgI javAmAM A saMvegabhAva vadhavAne prAya: avakAza nathI. dA. ta. mUti para dhyAna lagAvyuM to zubhamAM to mana kayuM ane emAM amuka keTine saMvegabhAva jAgye, paraMtu savegabhAva vadhato kevI rIte cAle? saMvegabhAva vadhAravAnI tAkAta nava navAM zAstra-vacanamAM ne vacananA arthomAM che, navI navI gAthA ne navA navA arthe vicArAya te Page #172 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 161 svA dhanI nava navI vAta AvavAthI sa`vega vadhe che. dhyAyathI savega vadhe che eTale ke dhama rAga vadhe. ArAdhanAnA rAga vadhe, A dhA saMvega che. svAdhyAyathI saMvega vadhe che. mATe svAdhyAyanuM prAdhAnya che, vizeSatA che. tethI upAdhyAya tapa ne svAdhyAyamAM haMmezAM rakata rahe che. humezAM rakata eTalA mATe ke jyAMsudhI kSAApamika bhAvamAM chIe, tyAM sudhI auyika bhAvAnA AkramaNa sAthe jhajhume che, eTale jyAM kSAyAparAmika bhAva jarAka meALA paDayA ke tyAM tarata auyika bhAva AtmAmAM UtarI paDathA samajo audiyaka bhAva' eTale mADunIyAdi karmonA udbhayanA bhAva. emAM kAma-krodha-lebha vagere jAgatA rahe. * kSayApamika bhAva' eTale mAhanIya-jJAnAvaraNa Adi kama khAIne kSamAdhi samakti Adi guNa pragaTa thAya te. tethI kSAyeApamika bhAva kayAreka mALA na paDe e mATe haMmezA tapa svAyAyamAM rakatatA joi e. dA.ta. bhagavAnanI stuti karI, vItarAga para rAga vadhyA, savega vA samyak dana vadhu niLa thayuM, eTale kSAyeApamika bhAva vadhyA paraMtu samyakatvane nimaLa karanAra je ada bhakti che, te patyA pachI have jo khIjA zubha yogamAM dAkhala na thAo te pramAdanA azubha yogamAM auyika bhAva AvI jAya. paNa nira tara svAdhyAyamAM rahIe tA cepasama banyA rahe. Page #173 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 162 zAsa-svAdhyAya samyakatvane te nirmaLa kare, uparAMta bIju zuM kare che? A, ke mohanIya karmanA bhAva, hiMsAmaya AraMbha samAraMbhAdinA bhAva, kaSAyanA bhAva, Indriya AsakitanA bhAva, A badhA mohanA bhAva che. teno nigraha ane kSapazama kare che. dvaipAyana dvArikA bALI nAkhavA taiyAra thaye, tyAre bhagavAna nemanAthe kahyuM "dhama kare, jyAM sudhI dharma karaze tyAM sudhI devatA dvArikA nahi bALI zake." basa bhagavAne kahyuM ne AkhI dvArikAmAM dharmane juvALa upaDa, pele deva bAra varSa AkAzamAM vyartha AMTA mArato rahyo. agni mUkI zake nahi; kemake dvArikAmAM bhAre varSadharmanuM teja eTaluM UMcuM vyApI rahyuM ke tethI pele deva bAra varSa sudhI aMjAI jAya che! dvArikAnA khUNe khUNe reja ne reja dharmanI jyota jaLahaLatI hatI, te kayAMya e devane praveza nathI maLato. chatAM AzAmAM ne AzAmAM bAra varasa AMTA mAra-mAra kare che. A deva keTalA kaSAyavALA haze ? keTalo Aveza, tene haze ? ke dvArikA AkhI bALI nAkhavAnI lezyAthI bAra bAra varSa nagarI para AMTA mAryA? te sUcave che ke "kaSAyAveza mana-gharamAM na ghAlaze; nahi te te mana bagADIne jIvana bagADI mUkaze. have 12 varSa sudhI devatAe kAMi na karyuM tethI nagarInA loke bhAse jamamAM rahyA ke bAra bAra varSa thaI gayAM, kAMI thayuM nahi, tethI lAge che ke devatA svarganA sukhamAM A bhUlI gayA haze. devatA te keTalo pUMThe paDe ? te te tenI Page #174 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 163 jagyAe svanA sukhamAM mahAlatA besI gayA haze ! mATe karA have pAraNAM !" zAnAM pAraNAM? je prabhu-bhakita ane Aya milAdi tapasyA karatA hatA tenA pAraNAM ! eTale ? prabhu-bhakita ane tapasyA aMdha, have teA nATaka-ceTaka, gIta gAna, khAna-pAna vadhI gayAM ! dharmAMteja AsarI gayu, te devane chIMDuM maLI gayuM, ne teNe dvArikAne Aga lagADI dIdhI ! dharma karAvanArA meAhanIyanA kSayApazamabhAva jo aMdha, to sukha lIlAnA-lAlasAne audiyakabhAva cAlu thai gayA. Ama dharmonA kSayAparAma-bhAvamAM jo zAkA, tA dilamAM mAhunA auyika bhAva rUpI dvaipAyana dhruva dAkhala thaI javAnA. mATe te kSayApazamabhAva TakAvI rAkhavA mATe tapa ne svAdhyAyamAM rakata sadA raheA. upAdhyAya dvAdazAMganA dhyAtA che, eTale ke mAr aMganuM yAna karanArA che. svAdhyAya eTale ke mAtra raTaNa karI besI rahevAnuM nahi, paNa raTaNathI AgaLanuM pagathiyu dhyAna' che e karavAnuM, e upAdhyAya kare che. dhyAna' eTale ekAgra citana che, emAM praNidhAna joie. praNidhAnanI vyAkhyA A pramANe zAstra kahe che.-- praNidhAna-mananuM samapaNu eTale ? 'vizuddhabhAvanAsAram tadarthArpitamAnasam / yathAzakti kriyA-liMgaM praNidhAnaM jagurjinA: // ' Page #175 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 164 arthAta vizaddha bhAvanAnA baLavALuM ane yathAzakti kriyAthI zApitasUcita, tathA tenA arthamAM samarpita manane jinezvara bhagavaMta praNidhAna kahe che.. praNidhAna e sUtranA arthamAM ke kriyAnA bhAvamAM samarpita mana che. e vizuddha bhAvanAnA sAmarthyavALuM heya tathA yathAzakti kriyAthI yukta heya, ema jinezvara bhagavate kahe che. mananuM ja nidhanate praNidhAna, arthAta dhyeyamAM utkRSTa sthApana, mATe dhyAnane praNidhAna paNa kahevAya, manane sthApita karavA mATe je sUtra-zAstra bhaNIe, tenA padArthomAM mana samarpita karI devuM., dhyAna-praNidhAna eTale mananuM samarpaNa, samarpaNa eTale zuM ? samarpaNa eTale potAnuM badhuM bAjue mUkI sAmAmAM ekatAna thaI javuM te, dA. ta. kanyAne managamato yuvAna pati maLe, te te sI patimAM samapita thAya che. pachI te strI pitAnI ruci, pitAne rasa, zekha, potAnI IcchA, potAnI daSTi, badhuM bAjue mUkI daI patimAM ekatAna thai jAya che. patinI rUci, patine rasa-zekha, patinI IcchA, patinI daSTine anukuLa thaI jAya che. eTale have patinI sUci e pitAnI ci, patine-rasa-zekha e pitAne rasa-zekha, patinI icchA e ja potAnI IcchA, patinAM kArya e ja pitAnAM kArya, patinI daSTi e ja pitAnI dRSTi kare che. Page #176 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 165 gautama mahArAja bhagavAna mahAvIradevane samarpita thayA eTale A badhuM karyuM. pitAnI ruci-rasa-icchAsvabhAva-daSTi badhuM bhagavAnane soMpI dIdhuM. have bhagavAnanI ruci vagere pakaDavAM, arthAta "prabhu! tamArI dRSTi e mArI daSTi, tamArI icchA te mArI IcchA, tamArI ruci te mArI ruci. A karyuM. sItAe rAmane mananuM samarpaNa karyuM, te 1ra-12 varSa rAma sAthe vanamAM gayAM, kazuM pitAnuM na rAkhyuM, badhuM rAmanuM. A che mananuM samarpaNa tema zAstranA padArthone mananuM samarpaNa eTale ke sUtra bhaNatAM yAda karatAM (1) mananAM badhAM lapharAM haTAvI de, (2) mananI Apamati nIkaLI jAya, (3) mananI bIjI-trIjI kalpanAo nIkaLI jAya, bIjA-trIjA vicAro baMdha thaI jAya, ane (4) zAstranA sUtranA padArthamAM ja mananI ramaNatA banI rahe, tyAre mananuM samarpaNa thayuM kahevAya. tyAre sAcuM praNidhAna lAge, pachI mana sUtrArthamAM lIna ekAkAra heya, zAstranA padArthone samarpita. mana rahe pachI, zAstramAM jyAM utsarga, rAjamArga lagADavAne heya, tyAM apavAda na lagAve, ne apavAda lagADavAnuM hoya tyAM utsarga na lagAve. Page #177 -------------------------------------------------------------------------- ________________ (ahIM vAcanAmAM eka prazna UThayo ke, A badhuM varNana Ave che tevuM Aje gurumAM kayAM dekhAya che? javAba e che kALAnusAre gurunAM lakSaNa jevAM kALAnusAra eTale mananuM baLa, saMghayaNanuM baLa, vagereno bhAsa thaye che, te utkarSa na hoya, paNa e jevAnuM ke kALAnusAre aMze temanAmAM che ke nahi? te rIte joIe to gurumAM utkRSTatAmAM ochAza joI guru para abhAva karavAnuM na thAya tema "Aje AvA AcAryo nathI. sAdhuo nathI..AvuM AvuM kahevAnuM mana na thAya; evo abhAva na thAya, kemake ema kahevAmAM zAsana AcArya vagerene apalApa che. tethI ApaNe sadabhAva rahe eTalA mATe ema vicAre ke vartamAna kALe baLa-jJAna-sava ochuM thayuM che, tethI enA pramANamAM zAstra vAte maLe, bAkI karavA jevuM vAstavamAM A che ke ApaNe phakta ApaNI potAnI vrata-niyama AdinI ArAdhanA mATe pUrvanA Adarzo sAme rAkhavA. pitAnI ArAdhanA jevI, e kema vadhe enuM ja dhyAna rAkhavuM, (i) keNu zuM eAchuM kare che, zI bhUla kare che, te tarapha daSTi na nAkhavI. (ii) ApaNe ApaNuM AcaraNa mATe-utkarSa mATe pUrva puruSonA Adarza sAme rAkhI ArAdhanA baLa vadhAravuM. | (ii) bIjAne mATe kAlAnusAra jevuM. Page #178 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 167 to ja zraddhA bhAva-maitrI bhAva-pramoda bhAva banyA rahe. mana prasanna-prazAMta-praphullita tyAre ja hAya jyAre mitrI Adi bhAvone satata jALavI rAkhyA hoya. teTalA mATe ja trI Adi bhAvone dharmanA svarUpamAM mUkela che. dharmanuM svarUpa eTale vItarAga vacana anusAra anuSThAna, paraMtu e maitrI Adi bhAvathI yukata hoya to ja dharma rUpa che. tame cAritra kaThora pALe ne sAdhu pratye sUga kare, sAdhu pratye IrSyA kare, te tame karuNA-bhAva ne pramodabhAvane gumAvyuM, tyAM dharma gayo samajavo. dharmanuM svarUpa e mAge che ke dharmanA anuSThAna sAthe maitrIbhAva karuNubhAva-prabhedabhAva-upekSAbhAva jIvatA rAkhe. dharma- svarUpamAM maitrIbhAva karuNAbhAva Adi UMcA hetupUrvaka mUkayA che. te tapa sAro kare che, paNa aMdara dharma-pari. suti tyAre thaI kahevAya ke jyAre tapa na karanAra pratye amaitrI-abhAva na thAya. koI tapasvI pratye sUga na thAya, ke tenI IrSyA na thAya. A amaitrIbhAva vagere e azubha bhAva che, ne azubha bhAva dilamAM Avyo te dharmaparitine zubhabhAva tyAM na Ubho rahe. tapathI zubhabhAvanI dharma pariNati ghaDavAnI che. e ghaDavA maitrI vagere bhAvone paNa khapa avazya karavAnuM che sAdhupaNunA ke zrAvakapaNAnA AcAra anuSThAnene khapa karIe, tema (i) vairAgyanI pariNati (ii) maitrI Adi bhA, tathA () ArAdhaka bhAvanI dhamapariNatine Page #179 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 168 paNa khapa karIe, e dhyAna rAkhavuM bahu ja jarUrI che. - dharmanuM svarUpa dharmanA anuSThAna sAthe maitrIbhAvakasaNubhAva vagere jIvatA rAkhavAnuM mAge che. brahmacarya pALavA chatAM e na pALanAra para amaitrI-durbhAva tirasakAra che, te dharmanA nAmanuM mIMDuM thaze, ema kaSAya-pramAdamAM paDayA, snehabhAva-karuNAbhAva nahi heya te durbhAva thaze, ane tethI badhuM jaze, upAdhyAya dvAdazAMganA dhyAtA, dhyAna dharanAra che, ane tenA padArthane mana samarpita karanArA che. samapita eTale utsarga te utsarga ane apavAda te apavAda samaje. kAlAnusAra mATe kahyuM che ke "ala eTale ke jina kalapI sAdhu e ja cAritravAna." ema mAnI je nagnane ja muni mAnI eka vastra yA be ke traNa vansa paheranAranuM apamAna kare, to te jinAjJAnI viruddha che. sAdhu jina kalapI-sthaviraka9pI vagere judA judA ka95AcAravALA hoya che. kAraNa ke jIvanamAM saMghayaNa-baLa. e vatuM hoya che. Aje vartamAnakALamAM saMghayaNa-baLa ochuM, sattvabaLa eAchuM, tethI ArAdhanA khAtara pratisevanA arthAta deSitagrahaNa karavuM paDe. munie bhagavAnanI AjJA pramANe karmakSaya mATe udyamI che, e je pramANe potAnAthI samyaka zakya che te pramANe mAgastha thaI zakeparaMtu je utkRSTa ja pALA zake te tejI kAMI tenI hIlanA na thAya, apa mAnA nAma sAdhano adhikAra nathI Page #180 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 169 mATe be bAbato dhyAnamAM rAkhavI - (1) jAta mATe mahAmuninA UMcA Adarza sAme rAkhavA, (2) bIjA DhIlA mATe abhAva na kare. bIjA mATe zakayatA jevI, ne emanA pratye maitrI bhAvanA-karuNubhAvanA vagere bhAvanA bhAvavI, to ja sAdhanAmAM samarpita thavAya, tapa sajhAye rata sadA, dvAdaza aMganA dhyAtA re. upAdhyAya dvAdazAMgIne svanAmavata paricita karI zake che, jeTaluM nAma paricita, teTalI dvAdazAMgI paricita che. upAdhyAya te AtamA, jagabAMdhava jagabhrAtA re, AvA upAdhyAya jagabAMdhava che-jagatanA sagA che, ane jagannAtA che, jagatanA bhAI che. bhrAtA ane bAMdhavanI vizeSatA e che ke bhrAtA sahAyabhUta che, ane bAMdhava AzvAsana rU5 che, dA. ta. koI paradezamAM gayo. tyAM kaI bhAratane mANasa maLe to tene sagA snehI bAMdhava jevo lAge che, tethI tene AzvAsanarUpa bane che. sagAM snehI AzvAsana Ape. gharamAM kei mAMdu hoya tyAre bhAI sahAya kare che. mAvajata kare che, tyAre sagAM snehI Ave te huMpha-AzvAsana Ape che. tema, upAdhyAya jagatanA bAMdhava yAne sagAM snehI che. upAdhyAya jagatane mATe huMpha AzvAsanarUpa che. te evA prakArane zAstrabodha Ape che ke jenAthI jagatane huMpha ne Page #181 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 170 AzvAsana maLe che. lAkho rUpiyA keIe gumAvyA. ane te khUba hatAza-nirAza thaI gaye, ne te upAdhyAya pAse Ave te upAdhyAya kahe; "tAruM to zuM gayuM che? moTA cakravatI cha khaMDanA rAjAnA khaMDanA khaMDa upaDI gayA, tenA cauda ratna gayAM, nava nidhAna gayA, tenA pramANamAM tArA A thaDA lAkha gayA zI visAtamAM ? Ama AdhAsana ApanAra upAdhyAya te bAMdhava samAna che. upAdhyAya jagatanA bhrAtA che. bhAinI vizeSatA e che ke te sahAyaka che, sukhadukhamAM sAthe rahenAra che. te sahAnubhUti tathA samasaMvedana karanAra hoya che. je eka bhAIne khoTa AvI, te bIje bhAI kaheze, "mAre che te tAruM ja che; ciMtA na karIza keNa mAgavA-levA Ave che? paraMtu ATalA zabda hiMmata Ape che. Ama bhAI mAphaka upAdhyAya sahAnubhUti batAvI tene sahAyarUpa bane che. - prave-upAdhyAya to jagatanI vastuonA saMbaMdha cheDIne beThA che, to te zI rIte sahAnubhUti batAvavA jAya ? u-upAdhyAya dukhiyArA jagatane evI zAstrasamaja Ape che ke, "juo tame bAhya vastunI khoTa ke abhAvathI Page #182 -------------------------------------------------------------------------- ________________ GT duHkhita nathI; kintu tame tamArA nirAza anelA manathI du:khita che. tame jo ema vicAro ke mArA karatAM bhAre taMgIvAlA duniyAmAM ghaNA che. enA karatAM te mArI pAse hajI paNa ghaNuM che, ane evuM thayuM te te karmAdhIna che, kamane AdhIna vastumAM mAruM kAMi cAlavAnuM nathI to enI khAtara huM zuM kAma du:khI thAuM ? mAre mArA dilamAM lAkha rUpiyAnA devaguru-dharma salA mata che, ne kharekhara teA e ja mArI kiMmatI mUDI che, mATe mAre duHkha karavAnI kazI jarUra nathI. rAma-naLapAMDavA vagere jaM galamAM paNa emaja sukhI hatA.' AvI AvI . zAsra-samaja upAdhyAya ApI jagatane duHkhamAM sahAyaka, hiMmata ane rAhata ApanAra ane che, samajAve che ke sukha-duHkha e pAtAnI AMtarika piraNita para AdhAra rAkhe che,' ethI upAdhyAya sukha du:khanA bhAgIdAra che." Ama jagatane je sahAnubhUti kauTubika bhAI ke sagA-vahAlA nathI ApatA, te upAdhyAya ke AcAya ApI zake che. AnuM tAtpa e che ke upAdhyAya jJAna-madhathI jagatane du:khamAM thatA citta-sakaleza, AdhyAna ane asamAdhi dUra kare che, garIbI du:kha nathI, echuM khAvA maLe te du:kha nathI, paNa cittanA sa'kaleza e du:kha che jo e na heAya tA garIbane ke zrImaMtane Adhu khAvA maLe enu kazu du:kha nathI. e du:khI nathI. AvuM jJAna ApanArane samajAvanAra upAdhyAya che. upAdhyAya nirAzA Page #183 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 172 hatAzA ArtadhyAna dUra karanAra hovAthI te brAtA samAna che. jIvanI vizeSatAH paraspara upakAra upAdhyAyano A guNa ApaNe paNa jIvanamAM utAravAno che, ne ApaNe bIjAne sahAnubhUti ApanArA banavAnuM che, kemake tatvArtha sUtra kahe che ke "parasparAnuthag fIvAnAm arthAta jaDa karatAM jIvanI A vizeSatA che ke jI paraspara upakAra karI zake che, gRhastha sAdhune AhArAdinuM dAna karI sAdhunA saMyama-jIvana para upakAra karI zake che, ne sAdhu gRhasthone upadeza ApI emanA para dharma-jIvanano upakAra karI zake che. duHkhamAM tava samajAvI samAdhi-zubhadhyAna ApavAne upakAra karI zake che. Ama joIe te dekhAze ke mAnava jIvana aMgata jIvana uparAMta sAmUhika jIvana che, saMgha jIvana che. ekalA paDe jaMgalamAM rahetA hoya tene anya vicAra karavAne raheto nathI. paNa samUhamAM rahevuM che to te svastha kevI rIte rahevuM eja vicAravAnuM che. tyAM maitrI Adi bhAvanA upayogI thAya che. pitAnA vaiyaktika aMgata jIvana mATe to potAnI sAme Adarza A laMbana rAkhavAnuM; dA. ta. tyAga-tapa mATe dhannA aNagAra jevAnuM jIvana najara sAme rAkhyA karavAnuM che, paraMtu saMghajIvana mATe to bIjA mATe maitrI-karuNA-amedamAdhyastha rAkhavAnA. bIjAnI nyUnatAthI ApaNe dInahIna Page #184 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 173 na manIe, ApaNI nyUnatAmAM ApaNe satASI na banIe. saMghajIvanamAM pAte jo DIpresDa nirAza thaI jAya tA te saMghane upayogI na thAya. tyAM to e ja vicAra karavA ke dru saMghanI game tevI paristhitamAM paNa pAte sa`ghane kevI rIte upayogI thAya !" saghamAM Ama bagaDI gayuM che, tema : ja agaDI gayuM che, TrasTI AvA che, zrImatA AvA che, zikSako magaDI gayA, sarakAra bagaDI gaI.... vagere akhALA kADhayethI zuM vaLe? ulTu emAM peAtAnA dvilamAM naradama dveSa gussA ne ahaMkAra pASAya che, te sAmAnu" saMghanuM' kazuM' bhale karI zakatA nathI. eTale e akhALA vagere sadaMtara baMdha karI pAte saghane kyAM keTalA kevI rIte upayogI thai zake eja jovAtu karavAnu che. - upAdhyAya jagatanA mAMdhava sagA ane jagatanA bhrAtA che.' e guNamAMthI A zIkhavAnuM che ke saMghrajIvanamAM bIjAne nakara AzvAsana hUMpha ane sahAnubhUti ApanArA anIe. kAvya ' suttattha - saMvegamayassupaNaM saMnIra khIrAmaya vissupaNa / prINati je te uvajjhAyarAe jhAeha niccapi kayappasAe // ' * arthAt vanAyI samyak nIr samAna maya, ane puSTidAyI dUdha samAna arthAmaya, tathA amRtasamAna savegamaya tarIke prasiddha zruta-Agama vaDe je upAdhyAya rAjA bhavyAtmAne khuza-jita kare che, ane je kayapa Page #185 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 174 sAe jagatanI upara prasAda-kRpA karanArA banyA che, evA rAjamAna rAjezrI upAdhyAyanuM haMmezA paNa dhyAna kare." bhavyAtmA kRtathI kema raMjita thAya che? to ke sUra ane tenA artha saMvegamaya che. suttasthamaya eTale zrata te sUtramaya che, ne arthamaya che. Ama to zrata e Agama sUtro che. kintu sUrAmAM atha bharelo che; jema dUdhamAM sAkara bhaLelI hoya tema sUtramAM artha bhaLelo che; tethI zrata arthamaya paNa kahevAya, sUra ane arthane vAgya-vAcaka bhAva che. abhidheya-abhidhAna bhAva che. su vAcaka che, artha vAcya che, surA zabdamaya che, ane e zabdo arthanuM sUcana kare che. sUcana kare che, mATe sUca kahevAya che. tethI sUra sAthe athe joDAyelo che. sUra ane artha ekameka joDAyelA che, padArtha, zabda, ane jJAna traNene saMbadha che. jemake ghaTazabdo'pi ghaTa: ghaTaartho'pi ghaTa: ghaTajJAnamapi ghaTa: ghaDAne mATe pUche "zuM che A ? to ke ghaDo. tame zuM bolyA? ? te ke ghaDo. tamArA manamAM zuM che ?? to ke ghaDe. A kahevAno matalaba e che ke sUTamAM artha saMmIlita che. eTale jema zruta-Agama e sUtramaya che tema arthamaya che. Page #186 -------------------------------------------------------------------------- ________________ - 175 AgamanI bIjI vizeSatA A che ke Agama saMgamaya che, saMvega bharyA che. AgAmathI vega maLe che. tIvra dharmane rAga, mokSano rAga, devaguruno rAga, dharma-anuSThAnane rAga, te badhA "saMvega che. dA. ta. prabhudarzana karyA vinA moMmA pANInuM TIpuM ya na nAkhavuM yA devavaMdana karyA sivAya paccakakhANa ne pAravuM. e devadarzanAdi dharmAnuSThAnane rAga che, ene saMvega kahevAya, AgamanA zravaNathI A saMvega maLe che, eTale AgamamAM sUtrane arthanI sAthe saMvega vaNAyela che ema kahevAya, A sUcave che ke AgamathI sUtra ne artha jANyA paNa sAthe saMvega na lIdhe, to te AtmAne lAbhadAyI hitakArI na bane; kemake je saMvega nathI te enA to haiyAmAM e saMsAra-rAga ja Ubho rahe che, pachI bhale game te mATe vidvAna heya. saMvega-janaka ane saMvega-vardhaka zratanuM paThana-pAThana hoya to te AtmAne lAbhakArI che. emAM paNa sUtra che e doro che, ne artha che e maNio che. maNio dorAmAM parovAyela rahe. dorA vinA maNio veraNa-cheraNa thaI jAya, ema artha sUtra vinA bhulAI jAya. eTale have koI kahe, huM ekalA artha karI laiza, gAthA nahi karuM, to tema karatAM jate dahADe artha bhUlI jaze! gAthAo karI hoya to enuM punarAvartana ghuMTAtA bhUlAya nahi, saraLatAthI gAthAo lAMbe gALe paNa yAda Ave, ane enA parathI arthaciMtana paNa sArI rIte karI zake, tyAre ekaluM sUtra gokhuM heya ne artha na samajyA Page #187 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 176 hoya to padArtha-jJAna vinAnuM sUra zA kAmanuM ? alabata sUtra gokhyA eTalI jinavacananI zraddhAne lAbha maLe, uparAMta sUrA-pATha maMgaLarUpa thAya, paNa tethI tene bodha na thAya, sUga te kevuM che? sUga te nIra khIra ne amRta rUpe vikRta che. prasiddha che. sUtra te nIra samAna che, artha te khI-dugha samAna che. saMvega te amRta samAna che. (i) nIra zuM kAma kare? prakSAlana, prakSAlana eTale ke e vizuddhi karaNa kare che. manamAM sUtra raTe te mananA kacaro sApha thAya che. te mahimA che. sUtranA akSarone (ii) kSIraeTale ke dudha puSTidAyaka che. pahelAM, sUrathI mana cokhuM thayuM, have mana arthathI tagaDuM bane, puSTa bane, jeTalA pramANamAM zAstranA zAsananA padArtho manamAM ramatA thAya teTalA pramANamAM mana tagaDuM, baLavAna, puSTa thAya, (ii) saMvega amRtanuM kAma kare che, manane cetanA maya rAkhe che, pahelAM sugathI prakSAlita mana heya, pachI mana athathI Page #188 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 177 puSTa karyuM heya kiMtu jaDAsakitanA jherathI bebhAna AtmA sajIvana na thAya to badhuM nakAmuM che. moTo paMDita heyane zuddha cetanA na hoya to badhuM nakAmuM che. tethI saMvega e amRta che, zuddha cetanAne sajAga kare che. tema sUtra-artha ane saMvega vaDe upAdhyAya ziSyanA manane vizuddha banAve che, ziSyane puSTa banAve che ne khuza kare che tevA mahAna upakAra upAdhyAyanuM haMmezA dhyAna kare, "haMmezAM zabda eTalA mATe mUka che ke je dhyAna satata, cAlu na hoya ane vacamAM tuTaka paDayuM te saMskAranuM daDhIkaraNa nahi thAya, ane nitya dhyAna kare to saMskAranuM daDhIkaraNa thAya, A uparathI e phalita thAya che ke je sArI cIja che, te satata karyA kare to tenA saMskAra daDha thaI jAya ne bhavAMtare bahu upayogI thaI jAya. bhavAMtaramAM daDha saMskAranI vastu sulabha bane che. tethI Aje vartamAnamAM sAruM karatAM rahevAnuM che, ne narasuM bilakula nahi. eka miniTanI gaTiyA vAta ke DAkeLiyuM ya nahIM, je te karavA jAya, to dharmaga para chAra pharI vaLe. e zenA jevuM thayuM che ke agni saLagAve ne te upara rAkha DhAMkI rAkhe tenA jevuM thayuM, je bhavAMtaramAM sArI cIja joItI hoya to Aje Page #189 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 178 sAruM khUma karo, nirAza sabhAve karo, jethI tenA saskAra dRDha thaI jAya. pachI saraLatA ne sugamatA rahe. sArI mAmatanI viparIta mAata te khATI cIja che. satata / zu kAI kAI vAra paNa na karaze. kAraNa ke pelu sArU nitya karaze te musaskAra puSTa thavAnA lAbha thAya, paNa narasuM koIvAra karo toya nukazAna thAya. prazna-evu kema thAya che ke mana karIne sAruM karatAM karatAM nassuM manamAM saheje AvI jAya che ? usArI cIjanA saMskAra jugajunA nathI. navA UbhA karavAnA che, eTale mana mArIne sAruM karavu' paDe che. jyAre tarasI cIjanA satkAra tA vArasAmAM paDelAM che. juga junA che, tethI jo e, sAvadhAnI na rAkhe tA saheje udbhayamAM AvI pApa-buddhi karAve che, ekAda vAra sArI cIja paNa jo satata karaze te tenA saMskAronu draDhIkaraNa thAya kadAca koIvAra na thAya to tethI nukazAna na thAya. paraMtu narazI cIja koIvAra karaze tAya nukasAna thAya. aneka vizeSAthI sadguNAthI cukata evA upAdhyAyanuM satata dhyAna karo. guNAnuM dhyAna e dhyAna karanAra dhyAnIne guNavAna banAve che. Page #190 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 mATe rAhata AdinuM dhyAna tenA vizeSaNe sahita kare, arihaMtA meM zaraNama eTaluM ja nahi, tene badale parama trilokanAtha, aciMtya ciMtAmaNi utkRSTa puNyasamUhavaMtA, bhavajala nidhi pota vagere vizeSaNothI yukta arihaMta mAre zaraNa ema dhyAna karavAnuM vizeSaNe te te vastunuM svarUpa che eTale dhyAna karatAM eka eka vizeSaNanuM svarUpa mananI sAme AvI arihaMta e svarUpavALA manamAM Ave. -samAta- . [ have AgaLa vAMco-sAdhupadanI vAcanA ] Page #191 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Page #192 -------------------------------------------------------------------------- ________________ '4-00 | prabhAva pravacanA phAra vadhamAnatapAnidhi pa, AcArya devanI vijaya bhuvanabhAnusUrIzvarajI mahArAjanu ananIya sA@iI paramateja bhA. 1. 9-00 paramateja bhA. 2. 15-00 dhyAna ane jIvana bhA. 1-2 darekanA 9-50 amIcaMdanI amIdraSTi cAthI AvRtti 4-00 madanarekhA ke bIjI AvRtti vArtA vihAra 4-50 arihaMta pada navapada prakAza 1 10-00 siddha pada pa-00 bArabhAvanAnI sajajhAya bhAvArtha pa-00 paramAtmabhaktinA rahasya 5-00 dhyAna zataka gujarAtI. pa-00 ke, hiMdI. 7-00 prArabdha upara puruSArthane vijaya 3--00 sItAjInA pagale pagale bhA. 1 darekanA 5-00 zasivArtA samuccaya bhA. 1 hidI vivecana 25-00 zAraA vArtA samucca bhA. 2-3 30-00 pratika ma sUtracitra Alabama hindI 12-00 pratikramaNa sUtracitra Alebama gujarAtI 12-00 -: prApti sthAna :divya darzana TrasTa kumArapALa vi. zAha 68, gulAlavADI, muMbaI-4 wa - C paNa AvaraNa dIpaka prinTarI * amadAvAda 380 001.