Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya nama: pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo namaH Agama- 5 bhagavatI AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda-2 anuvAdaka ane saMpAdaka Agama divAkara muni dIparatnasAgarajI [ M.Com. M.Ed. Ph.D. kRta maharSi ] Agama gujarAtI anuvAda zreNI puSpa-5
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya nama: pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo nama: (5) bhagavatI AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda-2 prakAzana tArIkha 30/03/2020 somavAra tithI- 2074, caitra suda-6 . anuvAdaka ane saMpAdaka Agama divAkara muni dIparatnasAgarajI [M.Com. M.Ed. Ph.D. kRta ma]i na 00: saMparka :00 jainamuni Do. dIparatnasAgara [M.Com., M.Ed., Ph.D., kutamaSi Email: - jainmunideepratnasagar@gmail.com Mob Mobile: - 09825967397 Web address:- (1) , (2) Deepratnasagar.in -: TAIpa seTiMga :AsutoSa prinTarsa, 09925146223 -: prinTarsa:navaprabhAta prinTIMga presa 09825598855 muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 2
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 45 Agama vargIkaraNa AgamanuM nAma krama | AgamanuM nAma sUtra sUtra 01 AcAra aMgasUtra-1 25 / AturapratyAkhyAna payannAsUtra-2 02 26 payannAsUtra-3 sUtrakRt sthAna aMgasUtra-2 aMgasUtra-3 aMgasUtra-4 mahApratyAkhyAna bhaktaparijJA 03 payannAsUtra-4 04 | samavAya | bhagavatI aMgasUtra-5 06 jJAtAdharmakathA upAsakadazA | taMdulavaicArika / 29 / saMstAraka 30.1 | gacchAcAra 30.2 candravedhyaka gaNividyA 32 / devendrastava 33 / vIrastava nizItha atakRt dazA aMgasUtra-6 aMgasUtra-7 aMgasUtra-8 aMgasUtra-9 aMgasUtra-10 aMgasUtra-11 upAMgasUtra-1 upAMgasUtra-2 upAMgasUtra-3 upAMgasUtra-4 09 / anuttaropapAtikadazA praznavyAkaraNadazA 11 vipAkazruta aupapAtika rAjaprazciya jIvAjIvAbhigama 34 12 jA 35 13 36 bRhatkalpa vyavahAra dazAzrutaskandha jItakalpa mahAnizItha payannAsUtra-5 payannAsUtra-6 payannAsUtra-7 payannAsUtra-7 payannAsUtra-8 payannAsUtra-9 payannAsUtra-10 chedasUtra-1 chedasUtra-2 chedasUtra-3 chedasUtra-4 chedasUtra-5 chedasUtra-6 mUlasUtra-1 mUlasUtra-2 mUlasUtra-2 mUlasUtra-3 mUlasUtra-4 cUlikAsUtra-1 cUlikAsUtra-2 15 38 prajJApanA sUryaprajJapti 16 upAgasUtra-5 candraprajJapti upAgasUtra-6 upAgasUtra-7 40 / Avazyaka 41.1 oghaniyukti 41.2 | piMDaniyukti 42 / dazavaikAlika 19 upAMgasUtra-8 jaMbUdvIpaprajJapti nirayAvalikA | kalpavataMsikA puSpikA puSpacUlikA 20 upAMgasUtra-9 upAMgasUtra-10 uttarAdhyayana upAMgasUtra-11 upAMgasUtra-12 payannAsUtra-1 44 / nandI 45 | anuyogadvAra vaSNidazA 24 | catu:zaraNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 3
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pRSTha 101 | | 6 118 137 14 205 214 204 AgamasUtra- 5 'bhagavatI bhAga-2' aMgasUtra- 5 gujarAtI bhAvAnuvAda kyAM zuM jozo ? krama viSaya | | pRSTha kramAM | viSaya | bhAga-1- anukramaNikA zataka 6 zataka 1 006 zataka 7. zataka 2 036 zataka 8 zataka 3 054 9 | zataka 9 zataka 4 079 10 | zataka 10. zataka 5. 081 11 | zataka 11 bhAga-2- anukramaNikA 12 zataka 12 006 27 | zataka 27 13. zataka 13 028 28 | zataka 28 14 zataka 14 044 29 | zataka 29 15 zataka 15 0papa | 30 || zataka 30 16 zataka 16 076 31 || zataka 31 zataka 17 088 32 zataka 32 zataka 18 095 33 zataka 33 zataka 19 112| 34 zataka 34 20. zataka 20 120 35 | zataka 35 21 zataka 21 136 36 ] | zataka 36 22 zataka 22 138 37 | zataka 37 23 zataka 23 140 38 | zataka 38 24 | zataka 24 141 | 39 | zataka 39 25. zataka 25 165 | 40 | zataka 40 26 zataka 26 | 200 41 | zataka 41 204 205 206 210 17. 212 18. 213 216 222. 226 227 227 227 228 231 muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 4
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ | | L9 10 AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' | muni dIparatnasAgarajInuM A pUrvenuM sAhitya-sarjana AgamasAhitya. AgamasAhitya krama | sAhitya nAma buksa | krama | sAhitya nAma | buksa. | 1 | mUna bAma sAhitya:147 | 5 | Agama anukrama sAhitya: 09 -1- mAmasuttaLi-mUi print [49] -1- Agama viSayAnukrama- mULa. 02 -2- mAmasuttA-mUrta Net [45]. -2- mAma viSayAnuma sIvaM. 04 -3- sA/mamaNUSaI mUna prata. [53]. -3- gAmi sUtra-1thA anukrama 03 | Agama anuvAda sAhitya: 165 | 6 | Agama anya sAhitya:-1- AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda | [47]. -1- Agama kathAnuyoga 06 -2- gAmasUtra hindI anuvAda Net | [47] -2- sAma saMvaMthI sAhitya 02 -3- Aagam Sootra English -3- mASita sUtrALa o1. | -4- AgamasUtra saTIka gujarAtI | | [48]. -4- mAAniya sUAvatI o1. -5- mAmasUtra hindI anuvAda print | [12] Agama sAhitya- kala pustaka 518 Agama vivecana sAhitya: 171. Agama sivAyanuM anya sAhitya -1- mAmasUtra TIva [ [46]| 1 | tasvAbhyAsa sAhitya 13 -2- mA!Ama mUrva va vRtti -1 | |[51]] 2 | sUtrAbhyAsa sAhitya 06 -3- gAma mUrva vaM vRtti -2 [09] | 3 | vyAkaraNa sAhitya 05 -4- kAma pUrNa sAhitya | [09]| 4 | vyAkhyAna sAhitya-5- savRttiva mAmasUtrALa-1 | |[40] | Tha | jinabhakti sAhitya-6- savRttivA kAmasUtrALa-2 [08]| 6 | vidhi sAhitya 04 -7- sacUrNika AgamasuttANi [08] | 7 ArAdhanA sAhitya 03 mAma vaSa sAhitya:- | 16 | 8 | paricaya sAhitya 04 -1- gAma sa6oso |[04] 9 pUjana sAhitya 02 -2- mAmAna vIvoso | To1] | 10 tIrthakara saMkSipta darzana -3- mAna-sAra-vaSa: [05]| 11 | prakIrNa sAhitya-4- mAmazadvAlsiprada prA-saM-ju. | To4]| 12 | dIparatnasAgaranA laghuzodhanibaMdha 05 -5- kAmi nAma zoSa: | [02] | | Agama sivAyanuM sAhitya kUla || 85. 04 09 25. 05 1-Agama sAhitya kula pustaka. 2-Agametara sAhitya kula pustaka. dIparatnasAgarajInuM kula sAhitya 518 085 603 muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 5
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-12 sUtra-pa29 bAramAM zatakamAM daza uddezA che - zaMkha, jayaMti, pRthvI, pudgala, atipAta, rAhu, loka, nAga, deva, AtmA. zataka-12, uddezo-1 "zaMkha' sUtra-pa30 thI 532 pa30. te kALe, te samaye zrAvastI nAme nagarI hatI. koSTaka caitya hatuM .(nagarI ane caityanuM varNana ujavAI sUtra anusAra jANavuM) te zrAvastI nagarImAM zaMkha Adi ghaNA zrAvako rahetA hatA. teo samRddha yAvat aparibhUta hatA, jIvAjIvanA jJAtA hatA yAvat svayaM svIkRta tapokarma vaDe AtmAne bhAvita karatA vicaratA hatA. te zaMkha zrAvakane utpalA nAme patnI hatI. te sukumAla yAvat surUpA, zrAvikA, jIvAjIvanI jJAtA yAvat vicaratI hatI. te zrAvastI nagarImAM puSkalI nAme zrAvaka hato, samRddha yAvatu aparibhUta hato, jIvAjIvano jJAtA hato, yAvata svIkRta tapokama vaDe AtmAne bhAvita karatA vicarato hato. te kALe, te samaye bhagavaMta mahAvIra svAmI padhAryA, parSadA nIkaLI yAvat paryApAse che. tyAre te zrAvakoe bhagavaMtanA AgamananA samAcAra sAMbhaLIne A vRttAMta jANyo, AlabhikA nagarInA zrAvakonI mAphaka vaMdana mATe gayA yAvatu paryApAse che. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre te zrAvakone tathA te moTI pArSadAne dharmakathA kahI, yAvat. parSadA pAchI gaI. te zramaNopAsako bhagavaMta pAse dharma sAMbhaLIne, avadhArIne harSita-saMtuSTa thayA. bhagavaMta mahAvIrane vaMdananamaskAra karyA, vAMdI-namIne prazno pUche che, tenA arthone grahaNa kare che, tyAra pachI potAnA utthAnathI uThI, bhagavaMta pAsethI, koSTaka caityathI nIkaLI, zrAvatI nagarI javAne ravAnA thayA. pa31. tyAre te zaMkha zrAvake, te zrAvakone Ama kahyuM - he devAnupriyo ! tame vipula azana, pAna, khAdima, svAdima taiyAra karAvo pachI ApaNe vipula azanAdinuM AsvAdana karatA, visvAdana karatA, bhojana karatA-karAvatA. pAkSika pauSadhanuM anupAlana karatA vicarIzuM. tyAre te zrAvako, zaMkha zrAvakanA A kathanane vinayapUrvaka svIkAre che, tyArapachI te zaMkha zrAvakane A AvA prakArano manogata saMkalpa yAvat utpanna thayo - te vipula azanAdinuM AsvAdana Adi karatA, vizeSa AsvAdana karatA, paraspara ApatA ane bhogavatA, pAkSika pauSadhanuM anupAlana karI. vicaravuM. mArA mATe zreyaskara nathI. paNa mArI pauSadhazALAmAM brahmacArI rahI, maNi-suvarNanA tyAga karI, mAlAvarNaka-vilepanathI rahita thaI, zastra-musala AdinA tyAgarUpa, ekalA, koInA sAtha vinA, darbha-saMstArake besIne pAkSika-pauSadhanuM anupAlana karI vicaravuM zreyaskara che. A pramANe vicArIne jyAM zrAvastI nagarI che, jyAM potAnuM ghara che, jyAM utpalA zrAvikA che, tyAM Ave che. AvIne utpalA zrAvikAne pUchIne, jyAM pauSadhazALA che, tyAM Ave che, AvIne pauSadhazALAmAM praveze che, pauSadhazALAmAM pravezIne pauSadhazALA pramArje che, pramArjIne uccAra prasavaNa bhUmine paDilehe che pachI darbhano saMthAro pAthare che, pAtharIne tenA upara ArUDha thAya che. pachI pauSadhazALAmAM brahmacaryapUrvaka pAkSika pauSadha yAvat pAlanA karato rahe che. tyAre te zrAvako jyAM zrAvastI nagarI, jyAM potAnA gharo che tyAM Ave che, AvIne vipula azanAdi taiyAra karAve che, karAvIne paraspara bolAve che, bolAvIne Ama kahyuM - e pramANe he devAnupriyo ! ame te vipula azanAdi taiyAra karAvyA che, zaMkha zrAvaka hajI Avela nathI, to he devAnupriyo ! ApaNe zaMkha zrAvakane bolAvIe te zreya che. tyAre te puSkalI zrAvaka, te zrAvakone Ama kahe che - tame badhA sArI rIte svastha ane vizvasta thaIne beso, huM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 6
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zaMkha zrAvakane bolAvI lAvuM chuM, ema kahIne te zrAvako pAsethI nIkaLyo, nIkaLIne zrAvastI nagarInI vaccovacca thaIne zaMkha zrAvakanA ghera Avyo, AvIne zaMkha zrAvakanA gharamAM pravezyo. tyAre te utpalA zrAvikAe puSkalI zrAvakane AvatA joIne harSita-saMtuSTa thaI, AsanethI ubhI thaIne sAta-ATha pagalA sAme gaI. jaIne puSkalI zrAvakane vaMdana-namaskAra karyA, karIne Asana grahaNa karavA nimaMtraNa ApyuM. pachI Ama kahyuM - he devAnupriya ! ApanA AgamananA prayojanane jaNAvo. tyAre puSkalI zrAvake uta zrAvikAne A pramANe kahyuM - he devAnupriyA ! zaMkha zrAvaka kyAM che ? tyAre te utpalA zrAvikAe puSkalI zrAvakane Ama kahyuM - he devAnupriya ! zaMkha zrAvaka pauSadhazALAmAM brahmacArIpaNe pAkSika pauSadha svIkArI yAvat rahela che. tyAre te puSkalI zrAvaka pauSadhazALAmAM zaMkha zrAvaka pAse gayo. jaIne gamanAgamana pratikramsa, pratikramIne zaMkha zrAvakane vaMdana-namaskAra karyA, karIne Ama kahyuM - he devAnupriya ! ame vipula azanAdi taiyAra karAvela che, tethI he devAnupriya ! ApaNe jaIe ane vipula azanAdinuM AsvAdanA karatA yAvat pAlana karatA vicarIe. tyAre te zaMkha zrAvake puSkalI zrAvakane Ama kahyuM - he devAnupriya! te vipula azanAdinuM AsvAdana yAvat dharma jAgarikA karatA vicaravu kalpatu nathI, mane pauSadhazALAmAM pauSadhasaha yAvat vicaravuM kalpa che. he devAnupriyo! tame badhA sva icchAnusAra te vipula azana, pAna, khAdima, svAdimanuM AsvAdana karatA yAvat vicaro. tyAre te puSkalI zrAvaka, zaMkha zrAvaka pAsethI pauSadhazALAthI nIkaLyo, nIkaLIne zrAvastI nagarInI vaccovacca thaI jyAM te zrAvako hatA, tyAM Avyo, AvIne te zrAvakone Ama kahyuM - he devAnupriyo ! zaMkhazrAvaka pauSadhazALAmAM pAkSika pauSadha grahIne yAvat rahyo che, teNe kahyuM che ke- he devAnupriyo! tame svecchAthI te vipula azanAdine AsvAdatA yAvat vicaro, zaMkha zrAvaka hAla Avato nathI. tyAre te zrAvakoe te vipula azanAdine AsvAdatA yAvat rahyA. tyAre te zaMkha zrAvakane madhyarAtrie dharma jAgarikA karatA A, AvA prakArano yAvat saMkalpa samutpanna thayo. mAre kAle yAvat sUrya jAjavalyamAna thatAM zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namI yAvat paryupAsanA karIne, tyAMthI pAchA pharIne pAkSika pauSadha pAravo zreyaskara che. A pramANe vicArIne, bIje divase prAta:kAle sUryodaya thatAM yAvat pauSadhazALAthI nIkaLe che, nIkaLIne pravezayogya zuddha, maMgala, vastrone sArI rIte paheryA, potAnA gherathI nIkaLyo, nIkaLIne page cAlato zrAvastI. nagarInI vaccovaccathI thaIne yAvat paryupAme che. tene abhigama nathI. tyAre te sarve zrAvako kAla sUrya jAjavalyamAna thatA, snAna karyuM, balikarma karyuM yAvat zarIrane alaMkRta karIne pota-potAnA gharothI nIkaLyA, eka sthAne bhegA thayA, thaIne bAkInuM pUrvavat yAvatuM paryApAse che. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre, te zrAvakone tathA parSadAne dharmakathA kahI yAvat teo AjJAnA ArAdhaka thayA. tyArapachI te zrAvako bhagavaMtanI pAse dharma sAMbhaLI, avadhArI, harSita-saMtuSTa thaI utthAnathI uThe che, uThIne bhagavaMtane vAMdI-namIne jyAM zaMkha zrAvaka che tyAM AvIne, zaMkha zrAvakane Ama kahyuM - he devAnupriya! kAle te amane ema kahyuM ke - devAnupriyo ! tame svecchAthI vipula azanAdi karatA yAvat vicaro, tyAre tuM ekalo pauSadhazALAmAM yAvat rahyo, he devAnupriya! tame ThIka amArI helanA karI. he Aryo! ema bhagavaMte te zrAvakone AmaMtrIne kahyuM - he Aryo ! tame zaMkha zrAvakanI hIlanA-niMdA-khiMsAgaha-avamAnanA na karo. zaMkha zrAvaka priyadharmI, daDhadharmI che, teNe sudakSa jAgarikA karI che. pa32. bhagavan! ema kahIne gautamasvAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana namaskAra karyA, vAMdI, namIne A pramANe kahyuM - bhagavanuM jAgarikA keTalA bhede che ? gautama ! jAgarikA traNa bhede che, te A - buddha jAgarikA, abuddha jAgarikA, sudakSa jAgarikA. bhagavad ! traNa jAgarikA kahI, tenuM zuM kAraNa che? muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 7
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' gautama ! je A arahaMta bhagavaMta utpanna jJAna-darzanadhara Adi jema skaMdakamAM kahyA, yAvat sarvajJa, sarvadarzI che, te buddha che, buddha-jAgarikA jAge che, tenI pramAda rahita avasthAne 'buddha jAgarIkA' kahe che. je A aNagAra bhagavaMto irSA samita, bhASA samita, yAvatuM gupta brahmacArI che, teo abuddha (asarvajJa)jAgarikAthI jAge che.teonI dharma jAgaraNAne 'abuddha jAgarikA' kahe che. je A zrAvako jIvAjIvanA jJAtA che yAvatu tapokarmathI AtmAne bhAvita karatA vicare che, teonI jAgarikAne sudakSa jAgarikA jAge che. tethI he gautama! ema kahe che ke trividhA jAgarikA yAvatu sudakSa jAgarikA che. sUtra-pa33 tyAre te zaMkha zrAvake zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namIne, Ama kahyuM - bhagavan! krodhane vaza jIva zuM bAMdhe ? zuM kare ? zeno caya kare ? zeno upacaya kare ? he zaMkha ! krodhane vaza jIva Ayu sivAyanI sAta karmaprakRti zithilabaMdhana baddha hoya, tene daDha baMdhanavALI kare che, ityAdi pahelA zatakamAM asaMvRtta aNagAramAM kahyA mujaba kahevuM yAvatuM bhramaNa kare che. bhagavan! mAnane vaza thaIne jIvanA viSayamAM paNa e pramANe ja jANavuM. e rIte mAyAne vaza ane lobhane vaza yAvat jIva saMsAramAM paribhramaNa kare che. tyAre te zrAvako bhagavaMta pAse A arthane sAMbhaLIne, avadhArIne, bhayabhIta, trasta, duHkhita, saMsAranA bhayathI udvigna thaI bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karyA, vAMdI, namIne, zaMkha zrAvaka pAse AvIne, zaMkha zrAvakane vAMdI, namIne potAnA kRtya mATe sArI rIte vinayapUrvaka vAraMvAra khamAve che. tyAre te zrAvako, ityAdi badhuM zataka-11 mujaba AlaMbhikA mAphaka kahevuM yAvat pAchA gayA. bhagavan! ema AmaMtrIne gautama svAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI, namIne A pramANe kahyuM - he bhagavad ! zaMkha zrAvaka Apa devAnupriya pAse pravajyA grahaNa karavAmAM samartha che ?gautama ! tema zakaya nathI, ityAdi RSibhadraputra mAphaka kahevuM yAvatu aMta karaze. bhagavana! Apa kaho cho, te ema ja che, te ema ja che. zataka-12, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-2 jayaMti' sUtra-pa34 thI pa36 pa34. te kALe, te samaye kauzAMbI nagarI hatI, caMdrAvataraNa caitya hatuM, te kauzAMbI nagarImAM sahasrAnIka rAjAno pautra, zatAnIka rAjAno putra, caTaka rAjAno dohitra, mRgAvatI devIno putra, jayaMti zrAvikAno bhatrIjo evo udAyana rAjA hato. te kauzAMbI nagarImAM sahasAnIka rAjAnI putravadhU zatAnIka rAjAnI patnI, ceTaka rAjAnI putrI, udAyanA rAjAnI mAtA, jayaMti zrAvikAnI bhojAI mRgAvatI nAme rANI hatI. teNI sukumAla yAvat surUpA zrAvikA hatI. yAvat vicaratI hatI. te kauzAMbImAM sahasAnIka rAjAnI putrI, zatAnIka rAjAnI bahena, udAyana rAjanI phoI, mRgAvatI rANInI. naNaMda, vaizAlika zrAvaka, arahaMtanI pUrva zayyAtarI jayaMti nAme zrAvikA hatI. teNI sukumAla yAvat surUpA, jIvAjIvanI jJAtA yAvat hatI. pa35. te kALe, te samaye svAmI samosaryA yAvat parSadA paryApAse che. tyAre te udAyana rAjA A vRttAMta prApta thatA harSita, tuSTa thaIne kauTuMbika puruSone bolAve che, bolAvIne Ama kahyuM - he devAnupriyo ! jaladIthI kauzAMbI. nagarIne aMdara-bahArathI, e rIte jema kUNikamAM kahyuM tema badhuM kahevuM yAvat paryApAse che. tyAre jayaMti zrAvikA A vRttAMta jANIne harSita-saMtuSTa thaIne mRgAvatI devI pAse Ave che, AvIne muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 8
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' mRgAvatI devIne Ama kahyuM - jema zataka-9-mAM RSabhadattanA varNanamAM kahyA mujaba yAvat kalyANakArI thaze. tyAre te mRgAvatI devIe jayaMti zrAvikAnA vacanane e ja rIte svIkAryA, je rIte devAnaMdAe svIkArelA. tyAre te mRgAvatI devIe kauTuMbika puruSone bolAvyA, bolAvIne kahyuM - o devAnupriyo ! jaladI jemAM vegavAnA ghoDA joDela hoya tevo yAvatu dhArmika yAna pravara joDIne upasthita karo. yAvatu teo upasthita kare che, yAvatu te puruSoe AjJA pAchI soMpI. tyAre te mRgAvatI devI, jayaMti zrAvikA sAthe, snAna karIne, balikarma karIne yAvatuM zarIre alaMkRta thaIne, ghaNI kunjA dAsI sAthe yAvat aMtaHpurathI nIkaLe che, nIkaLIne bAhya upasthAnazALAmAM dhArmika zreSTha yAna pAse AvIne yAvat temAM beThI. tyAre mRgAvatI devI, jayaMti zrAvikA sAthe dhArmika zreSTha yAnamAM besIne potAnA parivAra sAthe nIkaLe che, yAvata jema RSabhadattAmAM kahyuM tema yAvat dhArmika yAnathI nIce UtarI. tyAre te mRgAvatI devI, jayaMti zrAvikA sAthe, ghaNI kunjA dAsI sAthe jema devAnaMdAmAM kahyuM tema yAvat vAMdI, namIne udAyana rAjAne AgaLa karIne tyAM rahI ane yAvat bhagavaMtane paryupAse che. tyAre bhagavaMta mahAvIra, rAjA udAyana, rANI mRgAvatI, jayaMti zrAvikA ane te moTI parSadAne yAvat dharma kahe che, parSadA pAchI pharI, udAyana pAcho pharyo, mRgAvatI devI paNa pAchI pharI. pa36. tyAre te jayaMti zrAvikA zramaNa bhagavaMta mahAvIranI pAse dharma sAMbhaLI, avadhArI, harSita-saMtuSTa thaIne bhagavaMtane vAMdI-namIne Ama kahe che - bhagavad ! jIvo kayA kAraNe jaladI gurutvane(bhArepaNAne) pAme? he jayaMti ! prANAtipAtathI yAvat mithyA darzana zalyathI, e rIte jIvo gurutvane jaladI pAme, prathama zataka mujaba yAvat karmasthiti vadhAre che ane saMsAramAM vAraMvAra paribhramaNa kare che ane prANAtipAta AdinA tyAgathI karmasthiti ghaTADe che ane saMsArano pAra pAme che. bhagavad ! jIvonuM bhavasiddhikatva svAbhAvika ke pAriNAmika ? he jayaMti! svAbhAvika che, pariNAmika nathI. bhagavan! bhavasiddhika badhA jIvo zuM siddha thaze ? hA, jayaMti ! thaze. bhagavan! jyAre badhA bhavasiddhika jIvo siddha thaze, tyAre zuM loka bhavasiddhika rahita thaI jaze ? nA, te artha samartha nathI. bhagavan! kayA kAraNathI ema kaho cho ke badhA bhavasiddhika jIvo siddha thaze tyAre bhavasiddhika rahita loka thaze nahIM? he jayaMti ! je rIte koI sarvAkAza zreNI hoya, je anAdi, anaMta, paritta, parivRtta hoya, temAMthI samaye samaye eka-eka paramANu pudgala khaMDa kADhatA-kADhatA anaMta utsarpiNI, avasarpiNI sudhI kADhavAmAM Ave to paNa te zreNI khAlI thatI nathI, te pramANe he jayaMti ! badhA bhavyo siddha thaze, loka bhavijIva rahita thaze, ityAdi. bhagavan! jIvo sUtA sArA ke jAgatA sArA ? he jayaMti! keTalAka jIvo sUtA sArA, keTalAka jIvo jAgatA sArA. bhagavad ! ema kema kaho cho ? he jayaMti! je A jIvo adhArmika, adharmAnuga, adharmiSTha, adharmakathI, adharmapralokI, adharmamAM Asakta, adharma samudAcAra, adharma vaDe ja vRttine karatA vicare che, evA jIvonuM sUtA rahevuM sAruM che, AvA jIvo sUtA rahIne, ghaNA prANa-bhUta-jIva-satvone duHkha, zoka yAvat paritApa devAmAM pravRtta thatA nathI. AvA jIvo sUtA rahIne potAne, parane, tadubhayane ghaNA adhArmika saMyogomAM phasAvatA nathI, AvA jIvonuM sUtA rahevuM sAruM. he jayaMti ! je A jIvo dhArmika, dharmAnuga yAvat dharma vaDe vRtti karatA vicare che, A jIvonuM jAgavu sAruM. AvA jIvo jAgatA rahIne ghaNA prANo yAvat sattvone duHkha na ApIne yAvat paritApa na ApIne varte che te jIvo jAgatA rahIne potAne, bIjAne, tadubhayane ghaNA dhArmika saMjogomAM joDanAra thAya che. AvA jIvo jAgatA rahIne dharma jAgarikAthI potAne jAgRta rAkhanArA thAya che. AvA jIvo jAgatA sArA, mATe he jayaMti! evuM kahela ke keTalAka jIvo. ughatA sArA ane keTalAka jIvo jAgatA sArA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 9
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! jIvomAM sabalatva sAruM ke durbalatva sAruM ? he jayaMti ! keTalAka jIvonuM sabalatva sAruM, keTalAka jIvonuM durbalatva sAruM. bhagavad ! ema kema kaho cho ? jayaMti ! je A adhArmika jIvo yAvat vicare che, e jIvonuM durbalatva sAruM, ahIM sUtelA jIvonI mAphaka durbalatva vaktavyatA kahevI. sabalatvane jAgatA jIvonI jema kahevA yAvat dhArmika saMjogamAM joDanArA thAya che. AvA jIvonuM balavAnapaNu sAruM. tethI he jayaMti! ema kahyuM. bhagavan! jIvomAM dakSatva(udyamIpaNuM) sAruM ke ALasItva sAruM ? jayaMti ! keTalAka jIvonuM dakSatva sAruM, keTalAka jIvonuM ALasItva sAruM. bhagavad ! ema kema kaho cho? he jayaMti ! je A adhArmika jIvo yAvat vicare che, A jIvonuM ALasupaNu sAruM, A jIvo ALasI thaIne, ghaNA jIvone jema sUtA jIvomAM kahyuM tema jANavuM, jAgatA jIvo mAphaka dakSa jIvone kahevA. yAvat dhArmika saMyoga karanArA thAya. A jIvo dakSatvathI ghaNA AcAryanI vaiiyAvaccAdi yAvat upAdhyAya-sthaviratapasvI-plAna-zaikSa-kula-gaNa-saMgha-sAdharmikonI vaiyAvacca vaDe AtmAne joDanArA thAya che. AvA jIvonuM dakSatva sAruM, tethI e pramANe kahevAmAM Avela che. bhagavan! zrotrendriyane vaza jIvo zuM bAMdhe ? jema krodhane vazamAM kahyuM tema yAvat saMsAramAM bhramaNa kare che. e pramANe cakSurindriyavazArta, e pramANe yAvat sparzanendriya vazArUM jIvo bhramaNa kare che. tyAre te jayaMti zrAvikA zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse A arthane sAMbhaLI, avadhArI, harSita-tuSTita thaI, bAkI devAnaMdAmAM jema kahyuM tema jayaMti zrAvikA pravrajita thaI yAvat sarva duHkhathI mukta thaI. bhagavan! te ema ja che. zataka-12, uddezA-2no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-3 pRthvI sUtra-pa37 rAjagRhe yAvatu Ama kahyuM - bhagavan! keTalI prathvIo che ? gautama ! sAta, pahelI, bIjI yAvata sAtamI. bhagavan! pahelI pRthvI kayA nAme, kayA gotrathI che ? gautama ! nAma dharmA, gotra-ratnaprabhA. e pramANe jIvAbhigamanA pahelA nairayika uddezakane saMpUrNa kahevo te alpabadutva sudhI jANavuM. bhagavad ! te ema ja che - ema ja che. zataka-12, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka12, uddezo:4pudgala sUtra-pa38 rAjagRha nagaramAM gautamasvAmIe yAvat A pramANe kahyuM - bhagavad ! be paramANu pudgala jyAre saMyuktA thaIne ekatra thAya che, tyAre tenuM zuM thAya che ? gautama ! dvipradezika skaMdha thAya che. tenA be vibhAga karAtA eka paramANu pudgala ane bIjuM eka paramANu pudgala thAya che. bhagavan! traNa paramANu pudgalo ekarUpe ekaThA thAya to zuM thAya ? gautama ! tripradezika skaMdha thAya che, teno bheda karAtA be ke traNa bhAga thAya. be bheda thatA eka paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha thAya che. traNa bhAga karAtA traNa paramANu pudgalo thAya che. bhagavad ! cAra paramANu pudgalo ekarUpe ekaThA thAya to yAvat pRcchA. gautama ! catuSpadezika skaMdha thAya che, teno bheda karAtA be, traNa, cAra bheda thAya che. be bheda karAtA eka paramANu pudgala ane eka tripradezika skaMdha thAya che, athavA be dvipradezika skaMdha thAya che, traNa bheda karAtA be paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha thAya che. cAra bheda karAtA cAra paramANu pudgalo thAya che. bhagavanuM ! pAMca paramANu pudgala vize pracchA. gautama ! pAMca pradezika skaMdha thAya che. teno bheda karAtA be muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 10
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' traNa-cAra-pAMca bheda thAya. be bheda karAtA eka paramANu pudgala, eka catuHpradezika skaMdha thAya che. athavA eka dvipradezika skaMdha ane eka tripradezika skaMdha thAya che. traNa bheda karAtA eka driparamANu pudgala, eka tripradezika skaMdha thAya, athavA eka paramANu pudgala, be dvipradezika skaMdha thAya che. cAra bhAga karAtA eka tarapha traNa paramANu pudgalo, eka dvipradezika skaMdha thAya che. pAMca bheda karAtA pAMca paramANu pudgala thAya che. bhagavad ! cha paramANu pudgalonI pRcchA. gautama ! cha pradezika skaMdha thAya che. teno bhAga karAtA be-traNa yAvat cha bheda thAya. 1. be bheda karAtA eka paramANu pudgala, bIjI tarapha pAMca pradezika skaMdha thAya che athavA eka tarapha dvipradezika skaMdha, bIjI tarapha catuHkhadezika skaMdha thAya che athavA baMne tarapha tripradezika skaMdha thAya che. 2. traNa bhAga karAtA eka tarapha be paramANu pudgala, bIjI tarapha catuHkhadezika skaMdha thAya che, athavA eka tarapha paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha thAya che. athavA traNa dvipradezika skaMdha thAya che. 3.cAra bheda karAtA eka tarapha traNa paramANu pudgalo, bIjI tarapha tripradezika skaMdha thAya che athavA eka tarapha be paramANu pudgalA thAya che, bIjI tarapha be dvipradezika skaMdha thAya che. 4.pAMca bheda karAtA cAra paramANu pudgala ane dvipradezika skaMdha thAya che. cha bheda karAtA cha paramANu pudgalo thAya che. bhagavan! sAta paramANu pudgalanI pRcchA. gautama ! sAta pradezika skaMdha thAya che. teno bheda karAtA be thI. sAta bhAga thAya. 1.be bhAga karAtA eka paramANu pudgala, eka cha pradezika skaMdha thAya che. athavA eka dvipradezika skaMdha, eka paMca pradezika skaMdha thAya che. athavA eka tripradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya che. 2. traNa bheda karAtA eka-be paramANu pudgalo, eka paMca pradezika skaMdha thAya che athavA eka paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya che athavA eka paramANu pudgala, eka - be tripradezika skaMdha thAya che, athavA eka - be dvipradezika skaMdha thAya che, eka tripradezika skaMdha thAya che. 3. cAra bheda karAtA eka tarapha traNa paramANu pudgala, eka catuHpradezika skaMdha thAya che athavA eka-be paramANu pudgalo, eka dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha thAya che athavA eka-paramANu pudgala, traNa dvipradezika skaMdha thAya che. 4.pAMca bheda karAtA eka-cAra paramANu pudgalo, eka tripradezika skaMdha thAya che athavA eka - traNa paramANu pudgalo, be dvipradezika skaMdha thAya che. pa.cha bheda karAtA eka tarapha pAMca paramANu pudgalo, eka dvipradezika skaMdha thAya che. sAta bheda karAtA sAta paramANu pudgalo thAya che. bhagavanaATha paramANu yugalonI pRcchA. gautama ! ATha pradezika skaMdha thAya che. yAvatuM 1.bhAga karAtA eka paramANu pudgala, eka sAta pradezika skaMdha thAya che, athavA eka dvipradezika skaMdha, eka cha pradezika skaMdha thAya che, athavA eka tripradezika skaMdha, eka pAMca pradezika skaMdha thAya che, athavA be catuHkhadezika skaMdha thAya che. 2.traNa bhAga karAtA eka tarapha be paramANu, eka cha pradezika skaMdha thAya che, athavA eka paramANu, eka dvipradezika skaMdha, eka paMca pradezika skaMdha thAya che athavA eka paramANu, eka tripradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya che, athavA be dvipradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya che, athavA eka dvipradezika skaMdha, be tripradezika skaMdha thAya. 3.cAra bhAga karAtA eka tarapha traNa paramANu pudgalo, eka paMcapradezika skaMdha thAya che athavA be paramANu pudgalo, eka dvi pradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA be paramANu, be tripradezika skaMdha thAya athavA eka paramANu pudgala, be dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha thAya che athavA cAra dvipradezika skaMdha thAya. 4.pAMca bhAga karAtA eka tarapha cAra paramANu pudgala, eka catuHpradezika skaMdha thAya che, athavA eka tarapha traNa paramANu, eka dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha thAya athavA eka tarapha be paramANu, traNa dvipradezika dha thAya muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 11
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 9 vAva. 5.cha bhAga karAtA eka tarapha pAMca paramANu, eka tripradezika skaMdha thAya che. athavA eka tarapha cAra paramANu pudgala, be dvipradezika skaMdha thAya - 6.sAta bhAga karAtA eka tarapha cha paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha thAya. 7.ATha bhAga karAtA ATha paramANu pudgala thAya. bhagavannava paramANu pudgalanI pRcchA. gautama ! yAvat navavidha bhAga thAya. 1.be bhAga karAtA eka paramANu, eka ATha pradezika skaMdha thAya. e rIte eka-ekanI vRddhi karavI yAvat eka catuHpradezika skaMdha, eka paMcapradezika skaMdha thAya che. 2.traNa bhAga karAtA eka tarapha be paramANu pudgala, eka sapta pradezika skaMdha thAya che. athavA eka paramANu pudgala, eka tripradezika skaMdha, eka pAMca pradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala, be catuHpradezika skaMdha thAya che. athavA eka dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA traNa tripradezika skaMdha thAya che. .cAra bheda karAtA eka tarapha traNa paramANu, eka cha pradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha be paramANu, eka dvipradezika skaMdha, eka paMcapradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha be paramANu, eka tripradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu, be dvipradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu, eka dvipradezika skaMdha, be tripradezika skaMdho thAya. athavA traNa dvipradezika skaMdha, thAya. 4.pAMca bheda karAtA eka tarapha cAra paramANu, eka paMca pradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha traNa paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha, eka catuHpradezika skaMdha thAya che. athavA eka tarapha traNa paramANu, be tripradezika pradeza thAya. athavA eka tarapha be paramANu pudgala, be dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala cAra dvipradezika skaMdha thAya. 5.cha bheda karAtA - eka tarapha pAMca paramANu pudgalo, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha cAra paramANu pudgalo, eka dvipradezika skaMdha, eka tripradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha - traNa paramANu pudgala, traNa dvipradezika skaMdha thAya. 6.sAta bheda karAtA eka tarapha cha paramANu pudgala, eka tri-pradezika skaMdha thAya athavA eka tarapha pAMca paramANu, be dvipradezika skaMdha thAya. 7.ATha bheda karAtA eka tarapha sAta paramANu, eka dvipradezika skaMdha thAya.8. navA bheda karAtA nava paramANu pudgalo thAya. bhagavad ! daza paramANu pudgala yAvat be bheda karAtA 1.eka paramANu pudgala, eka nava pradezika skaMdha thAya. athavA eka dvipradezika skaMdha, eka aSTapradezika skaMdha thAya. e rIte ekaikanI vRddhi karatA yAvat athavA be paMcapradezika skaMdha thAya. 2.traNa bhAga karAtA eka tarapha be paramANu, eka aSTapradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha, eka saptapradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala, eka tripradezika skaMdha, eka chapradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala, eka catuHpradezika skaMdha, eka paMcapradezika skaMdha thAya. athavA eka dvipradezika skaMdha, be catuHpradezika skaMdha thAya. athavA be tripradezika skaMdha, eka catuHkhadezika skaMdha thAya. 3.cAra bhAga karAtA eka tarapha be paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha, eka cha pradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha be paramANu, eka tripradezika skaMdha, eka pAMca pradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha be paramANu, be catuH pradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala, eka dvipradezika, eka tripradezika, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu pudgala, traNa tripradezika skaMdha thAya. athavA traNa tripradezika skaMdha, eka catuHpradezi skaMdha thAya athavA be dvipradezika skaMdha, be tripradezika skaMdha thAya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 12
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 4.pAMca bheda karAtA eka tarapha cAra paramANu pudgala, eka cha pradezika skaMdha thAya athavA eka tarapha traNa paramANu pudgala, eka dvipradezika skaMdha, eka paMcapradezika skaMdha thAya. athavA eka tarapha traNa paramANu, eka tripradezika, eka catuH pradezika skaMdha thAya. athavA be paramANu, dvipradezika skaMdha, be tripradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu, traNa dvipradezika, eka tripradezika skaMdha thAya. athavA pAMca dvipradezika skaMdha thAya. pa.cha bheda karAtA-pAMca paramANu, eka paMca pradezika skaMdha thAya. athavA cAra paramANu, eka dvipradezika, eka catuH pradezika skaMdha thAya. athavA cAra paramANu, be tripradezika skaMdha thAya. athavA traNa paramANu, be dvipradezika, eka tripradezika skaMdha thAya. athavA be paramANu, cAra dvipradezika skaMdha thAya. 6.sAta bheda karAtA - cha paramANu, eka catuHpradezika skaMdha thAya. athavA pAMca paramANu, eka dvipradezika, eka tripradezika skaMdha thAya. athavA cAra paramANu, traNa dvipradezika skaMdha thAya. 7.ATha bheda karAtA sAta paramANu, eka tripradeza skaMdha thAya. athavA cha paramANu, be dvipradezika skaMdha thAya. 8.nava bheda karAtA - ATha paramANu, eka dvipradezika skaMdha thAya athavA cha paramANu, be dvipradezika skaMdha thAya. 9.daza bheda karAtA daza paramANu pudgalo thAya. bhagavan! saMkhyAtA paramANu pudgalonA saMyukta thavAthI zuM bane che ? gautama ! saMkhyAta pradezika skaMdha thAya che. tenA bhAga karatA be bheda yAvatu daza bheda, saMkhyAta bheda paNa thAya. be bheda karAtA 1.eka paramANu pudgala, eka saMkhyAtapradezika skaMdha thAya. athavA eka dvipradezika skaMdha, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. e pramANe athavA - x . eka daza pradezika skaMdha, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA be saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. 2.traNa bheda karAtA be paramANu, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya athavA eka paramANu, eka dvipradezika, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu, eka tripradezika, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. e pramANe thAvat eka paramANu pudgala, eka daza pradezika skaMdha, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya athavA eka paramANu, be saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA eka Dhipradezika, be saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. e rIte yAvat eka dazA pradezika, be saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA traNe saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. 3.cAra bheda karAtA - traNa paramANu pudgala, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. be paramANu, eka dvipradezika, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA be paramANu, eka tripradezika, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya, e rIte yAvat athavA be paramANu, eka daza pradezika, eka saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA be paramANu, be saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. eka paramANu, eka dvipradezika, be saMkhyAtapradezika skaMdha thAya yAvat athavA eka paramANu, eka daza pradezika, be saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. athavA eka paramANu, traNa saMkhyAta pradezI skaMdha thAya. athavA cAre saMkhyAta pradezika skaMdha thAya. A pramANe A krame pAMce yAvat nava saMyoga kahevA. dasa bheda karAtA nava paramANu, eka saMkhyAta pradezI skaMdha thAya. athavA ATha paramANu, eka dvipradezI, eka saMkhyAta pradezI DhaMdha thAya. e rIte A kramathI ekaika vadhatA yAvat athavA eka dazapradezI, nava saMkhyAta pradezI DhaMdha thAya. athavA daze saMkhyAtapradezI DhaMdha thAya. saMkhyAta bhAga karAtA saMkhyAta paramANu pudgalo thAya. bhagavad ! asaMkhyAta paramANu pudgalo eka sAthe maLatA zuM thAya ? gautama ! asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya. tenA bhAga karatA be yAvat daza, saMkhyAta ane asaMkhyAta bhAga paNa thAya. 1.be bhAga karAtA eka paramANu, eka asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya. yAvat athavA eka dazapradezI, eka asaMkhyAta pradezI DhaMdha thAya athavA eka saMkhyAta pradezI, eka asaMkhyAta pradezI DhaMdha thAya athavA baMne asaMkhyAta pradezI DhaMdha thAya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 13
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 2.traNa bhAga karAtA be paramANu, eka asaMkhyAtapradezI skaMdha athavA eka paramANu, eka dvipradezika, eka asaMkhyAtapradezI skaMdha thAya yAvat eka paramANu, eka dazapradezika, eka asaMkhyAta pradezI skaMdha athavA eka paramANu, eka saMkhyAtapradezI, eka asaMkhyAta pradezI DhaMdha athavA eka paramANu, be asaMkhyAta pradezI DhaMdha athavA eka dvipradezI, be asaMkhyAta pradezI skaMdha thAya yAvat athavA eka saMkhyAta pradezI, be asaMkhyAta pradezI skaMdha thAya. athavA traNe asaMkhyAta pradezI. 3.cAra bhAga karAtA - traNa paramANu, eka asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya. e pramANe catuSka saMyoga yAvat dazaka saMyoga, je rIte saMkhyAtapradezInA kahyA tema jANavA. vizeSa A - asaMkhyAtamAM eka adhika kahevuM yAvat athavA daza asaMkhyAta pradezI DhaMdha thAya che. saMkhyAta bhAga karAtA eka saMkhyAta paramANu pudgala, eka asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya che athavA saMkhyAtadvipradezI skaMdha, eka asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya che. e pramANe yAvat athavA saMkhyAta dazapradezI skaMdha, eka asaMkhyAta pradezI DhaMdha thAya che. athavA eka saMkhyAta saMkhyAtapradezI skaMdha, eka asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya che athavA saMkhyAta asaMkhyAtapradezI DhaMdha thAya. asaMkhyAta bhAga karAtA asaMkhyAta paramANu pagalo thAya. bhagavad ! anaMtA paramANu yugalo ekatrita thaIne zuM thAya ? gautama ! anaMta pradezika skaMdha thAya che. tenA bheda karAtA-be, traNa yAvat daza, saMkhyAta, asaMkhyAta, anaMta bhAga paNa thAya che. 1.be bhAga karAtA eka paramANu pudgala, eka anaMtapradezika skaMdha yAvatu athavA be anaMtapradezika skaMdha thAya che. 2. traNa bhAga karAtA be paramANu, eka anaMtapradezika skaMdha athavA eka paramANu, eka dvipradezika, eka anaMta-pradezika skaMdha thAya. yAvat athavA eka paramANu, eka asaMkhyAtapradezI, eka anaMtapradezI skaMdha thAya athavA eka paramANu, be anaMtapradezI skaMdha athavA eka dvipradezI, be anaMtapradezI DhaMdha thAya. yAvat eka dazapradezI, be anaMtapradezI DhaMdha thAya athavA eka saMkhyAtapradezI, be anaMtapradezI DhaMdha thAya athavA eka asaMkhyAta pradezI, be anaMta pradezI DhaMdha thAya athavA traNe anaMtapradezI skaMdha thAya. 3.cAra bhAga karAtA-traNa paramANu pudgalo, eka anaMta pradezI DhaMdha thAya. e pramANe catuSka saMyoga yAvat asaMkhyAta saMyoga, badhA asaMkhyAtamAM kahyA, tema anaMtamAM paNa kahevA. vizeSa e ke - eka anaMtaka adhika kahevuM yAvat athavA eka saMkhyAta saMkhyAtapradezI skaMdha, eka anaMtapradezI DhaMdha thAya che. athavA eka saMkhyAta asaMkhyAtapradezI DhaMdha, eka anaMtapradezI DhaMdha thAya che athavA saMkhyAta anaMtapradezI DhaMdha thAya che. asaMkhyAta bhAga karAtA eka asaMkhyAta paramANu, eka anaMtapradezika skaMdha thAya che athavA eka asaMkhyAta dvipradezI skaMdha, eka anaMtapradezI DhaMdha thAya che. yAvat athavA eka asaMkhyAta saMkhyAtapradezI skaMdha, eka anaMtapradezI DhaMdha thAya che athavA eka asaMkhyAta asaMkhyAtapradezI DhaMdha, eka anaMtapradezI DhaMdha thAya. athavA asaMkhya anaMtapradezI DhaMdha thAya che. anaMta bhAga karAtA anaMta paramANu pudgalo thAya. sUtra-pa39 bhagavad ! zuM A paramANu pudgalonA saMghAta(saMyoga) ane bheda(vibhAga)nA saMbaMdhathI thanArA anaMtAnaMtA pudagala parAvarta jANavA yogya che ? tethI tenuM. kathana karAyu che? hA, gautama ! te kAraNe ja tenuM kathana karAyela che. bhagavan! pudgala parAvarta keTalA bhede che ? gautama ! sAta prakAre che - 1.audArika, 2.vaikriya, 3.taijasa, 4.kArpaNa pudgala parAvarta tathA pa.mana, u.vacana ane 7.AnApAna pudgala parAvarta. bhagavad nairayika jIvane keTalA prakAre pudgala parAvarta che ? gautama ! sAta prakAre che. te A - audArika, vaikriya yAvat AnA pAna pudgala parAvarta. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 14
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! pratyeka nairayikanA jIvane keTalA audArika pudgala parAvarta atItamAM thayA ? anaMtA. bhAvimAM keTalA thaze ? koInA thaze ane koInA nahIM thAya. jenA thaze tenA jaghanyathI eka ke be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMtA thaze. bhagavan! pratyeka asurakumAranA keTalA audArika pudgala parAvarta atItamAM thayA? gautama ! pUrvavata jANavuM, e pramANe ja. e rIte vaimAnika sudhI kahevA. bhagavan! pratyeka nairayikanA keTalA atIta vaikriya pudgala parAvarta che ? anaMtA. e pramANe jema audArika pudgala parAvartamAM kahyuM, tema vaikriya pudgala parAvartamAM paNa kahevuM. e pramANe yAvat vaimAnikanA AnApAna pudgalA parAvarta kahevA. ..... A pramANe ekatra sAta daMDako thAya che. ! nairayikonA atIta audArika pudagala parAvarta keTalA thayA ? gautama! anaMtA. bhAvi keTalA thaze ? anaMtA. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. e pramANe vaikriya pudgala parAvarta paNa kahevuM. e pramANe yAvat AnApAnA (zvAsocchAsa) pudgala parAvarta vaimAnika sudhI kahevA. e pramANe A pratyeka jIva apekSAthI sAta AlAvA kahevA. bhagavanpratyeka nairayika jIvanAnA nairayikapaNAmAM keTalA atIta audArika pudgala parAvarta thayA ? eka paNa nahIM. bhAvimAM keTalA thaze? eka paNa nahIM thAya. bhagavanuM pratyeka nairayikanA asurakumAratvamAM keTalA aMtIta audArika pudgala parAvarta thayA? pUrvavatuM. e pramANe yAvat svanitakumAratvamAM, asurakumAratva mAphaka kahevuM. bhagavad ! pratyeka nairayikanA pRthvIkAyikatvamAM keTalA atIta audArika pudgala parAvarta thayA ? anaMtA. bhAvimAM keTalA thaze ? koIne thaze, koIne nahIM thAya. jene thaze, tene jaghanyathI eka ke be ke traNa ane utkRSTathI. saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMtA thaze. e pramANe yAvat manuSyatvamAM jANavA. vyaMtara, jyotiSka ane vaimAnikatvamAM asurakumAratva mAphaka jANavuM. bhagavan! pratyeka asurakumAranA nairayikapaNAmAM keTalA atIta audArika pudgala parAvarta thayA ? nairayikanI je vaktavyatA kahI, tevI asurakumAranI paNa vaimAnika paryaMta kahevI. e pramANe yAvat svanitakumAranI, e pramANe pRthvIkAyathI laIne vaimAnika sudhI, badhAno eka samAna AlAvo kahevo. bhagavan! pratyeka nairayikanA nairayikapaNAmAM keTalA atIta vaikriya pudgala parAvarta thayA ? anaMtA. bhAvimAM keTalA karaze ? ekathI mAMDIne anaMtA. e pramANe yAvat svanitakumArapaNAmAM kahevuM. bhagavana ! pratyeka nairayikajIve pRthvIkAyanA bhavamAM keTalA vaikriya paddala parAvarta karyA? eka paNa nathI. bhAvimAM keTalA thaze? eka paNa nahIM. e pramANe jene vaikriya zarIra che, tyAMthI laIne uttarottara kahevA. jyAM vaikriya zarIra nathI, tene pRthvIkAyikatva mAphaka kahevA. yAvat vaimAnika jIvanA vaimAnikapaNA sudhI kahevA. taijasa pudgala parAvarta ane kAzmaNa pudgala parAvarta sarvatra ekathI laIne uttarottara kahevA. mana pudgala parAvarta badhA paMcendriyomAM ekathI uttarottara kahevuM. vikalendriyamAM nathI. vacana pudgala parAvarta e pramANe ja che, mAtra ekendriya mAM nathI tema kahevuM. AnApAna pudgala parAvarta sarvatra ekathI uttarottara yAvat vaimAnikanA vaimAnikapaNA sudhI kahevu. bhagavan! aneka nairayikonA nairayikapaNAmAM keTalA atIta audArika pudgala parAvarta thayA? eka paNa nahIM. keTalA thaze? eka paNa nahIM, e pramANe svanitakumArapaNA sudhI kahevuM. pRthvIkAyikatvamAM pRcchA. gautama ! anaMtA. keTalA thaze? anaMtA. e rIte manuSyapaNA sudhI kahevuM. vyaMtara, jayotiSTha, vaimAnikatvamAM nairayikatva mAphaka kahevuM. e pramANe yAvat vaimAnikanA vaimAnikapaNA sudhI kahevA. A pramANe sAte paNa pudgala parAvarte kahevA. jene che tene atita ane bhAvinA paNa anaMtA kahevA. jene muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 15
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' nathI tene baMne nathI tema kahevuM yAvat vaimAnikanA vaimAnikapaNAmAM keTalA atItA AnApAnu pudgala parAvarta thayA? anaMtA. keTalA thaze? anaMtA. sUtra-pa40 bhagavan! audArika pudgala parivarta, audArika pudgala parivarta, ema kema kahevAya che? gautama ! audArika zarIramAM vartatA jIve audArika zarIra yogya dravyone audArika zarIra rUpe grahaNa karyA, baddha-spaSTa karyA che, poSitaprasthApita-abhiniviSTa-abhasamanvAgata-paryApta-pariNAmita-nirjirNa-niHsRta-niHsRSTa karyA che, tethI he gautama ! ema kahyuM. e pramANe vaikriya pudgala parAvarta paNa che. vizeSa A - vaikriya zarIramAM vartamAna vaikriyazarIra yogya bAkI pUrvavat. e pramANe yAvat Ana-prANa pudgala parAvarta kahevuM. vizeSa A - AnaprANa prAyogya sarva dravyo. AnaprANa paNAe. bAkI pUrvavat . bhagavAna! audArika pudgala parAvartana keTalA kALe niSpanna thAya? gautama ! anaMtI utsarpiNI-avasarpiNI kALe niSpanna thAya. e pramANe vaikriya pudgala parAvartanathI AnaprANa(zvAsocchAsa) pudgala parAvarta sudhI jANavuM. bhagavan! A audArika pudgala parAvarta nirvartanA kALa, vaikriya yAvatuM AnaprANa pudgala parAvarta kALamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama ! sauthI alpa kArpaNa pudgala parAvarta nirvartanA kALa che. taijasa pudgala anaMtaguNa, audArika pudgala anaMtaguNa, AnaprANa pudgala anaMtaguNa, manapudgala anaMtaguNa, vacanapudgala anaMtaguNa, tenAthI vaikriya pudgala parAvarta nirvartanAkALa anaMtaguNa jANavo. sUtra-pa41 bhagavad ! A audArika pudgala parivarta yAvat AnaprANa pudgala parivartAmAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama ! sauthI thoDA vaikriyapudgala parAvarta, vacanapugala parAvarta anaMtaguNa, mana pudgala parAvarta anaMtaguNa, AnaprANa pudgala parAvarta anaMtaguNa, audArika pudgala parAvarta anaMtaguNa, taijasa pudgala parAvarta anaMtaguNa, kAmaNa pudgala parAvarta anaMtaguNa che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che, yAvat vicare che. zataka-12, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-5 'atipAta sUrata-pa42, pa43 pa42. rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - bhagavad ! prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, parigrahanA keTalA varNa-gaMdha-rasa-sparza che? gautama ! pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, cAra sparza kahyA che. bhagavan! krodha, kopa, rosa, doSa, akSamA, saMjvalana, kalaha, cAMDikya, laMDana, vivAda A badhAnA keTalA varNa yAvat sparza che ? gautama! pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, cAra sparza kahyA che. bhagavan! mAna, mada, darpa, staMbha, garva, atyutkroza, paraparivAda, utkarSa, apakarSa, unnata, unnAma, durnAma e badhAnA keTalA varNAdi che ? gautama ! pAMca varNa Adi krodha pramANe che. bhagavan! mAyA, upadhi, nikRti, valaya, grahaNa, tUma, karka, kurUpA, jihmatA, kilziSa, AcaraNa, gUhanatA, vacanatA, pratikuMcanatA, sAtiyoga A paMdaranA keTalA varNAdi che? gautama ! pAMca varNa Adi. bhagavad ! lobha, icchA, mUrchA, kAMkSA, gRddhi, tRSNA, bhidhyA, abhidhyA, AzaMsanatA, prArthanatA, lAlapanatA, kAmAzA, bhogAzA, jIvitAzA, maraNAzA, naMdirAga. A keTalA varNAdinA che ? krodha mujaba jANavuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 16
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! rAga, dveSa, kalaha yAvat mithyAdarzana zalya. A badhA keTalA varNanA che ? gautama ! krodhanI jema yAvat cAra sparza sudhI kahevuM. pa43. bhagavad ! prANAtipAta viramaNa yAvat parigraha viramaNa, krodha viveka yAvat mithyAdarzana zalya viveka, A badhA keTalA varNanA yAvat keTalA sparzavALA che ? gautama ! avarNa, agaMdha, arasa, asparza che. bhagavanautpAtikI, vainayikI, kArmikI, pAriNAmikI cAre keTalA varNAdithI che ? gautama ! te badhAM varNa, gaMdha, rasa, sparzathI rahita che. bhagavan! avagraha, IhA, apAya, dhAraNA e cAre keTalA varNAdivALA che ? gautama ! te badhAM varNa, gaMdha, rasa, sparzathI rahita che. bhagavad ! utthAna, karma, bala, vIrya, puruSAkAra parAkrama A badhA keTalA varNAdivALA che? gautama ! te badhAM varNa, gaMdha, rasa, sparzathI rahita che. bhagavad ! sAtamuM avakAzAMtara keTalA varNAdivALA che ? gautama ! te badhAM varNa, gaMdha, rasa, sparzathI rahita che. bhagavad ! sAtamo tanuvAta keTalA varNa AdithI che ? prANAtipAta mujaba che, vizeSa A - ATha sparzavALo kahyo che. jema sAtamo tanuvAta che, tema sAtamo ghanavAta, ghanodadhi, ane sAtamI pRthvI kahevA. chaThTho avakAzAMtara varNAdi rahita che. chaThTho tanuvAta yAvat chaThThI pRthvI e ATha sparza vALA che. e pramANe sAtamI pRthvInI vaktavyatA mAphaka thAvat pahelI pRthvI kahevA. jaMbUdvIpathI laIne svayaMbhUramaNasamudra, saudharmakalpa yAvat iSataprAmbhArA pRthvI, nairayikavAsa yAvat vaimAnikavAsa A badhA ja ATha sparzavALA che. bhagavan! nairayiko keTalA varNa yAvat sparzavALA che ? gautama ! vaikriya ane taijasazarIranI apekSAe pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, ATha sparzavALA che, kAmaNazarIrane AzrIne pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, cAra sparzavALA che. jIvanI apekSAe varNa yAvat sparzathI rahita che. e pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM. pRthvIkAyikanI pRcchA. audArika ane taijasa zarIranI apekSAe pAMca varNa yAvat ATha sparzavALA che, kArmaNazarIrane AzrIne, nairayikavatuM. jIvane AzrIne nairayikavatu e pramANe caurindriya sudhI jANavA. vizeSa e kevAyukAyika jIvone audArika, vaikriya, taijasane AzrIne pAMca varNa yAvatu ATha sparza kahevA, bAkInA jIvo nairayikavatu jANavA. paMcendriya tiryaMcayoniko vAyukAyikavat jANavA. manuSya viSayaka pRcchA. audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa zarIrane AzrIne pAMca varNa yAvatuM ATha sparze che. kArpaNa zarIra ane jIvane AzrIne nairayikavat kahevA. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikone nairayikavat kahevA. dharmAstikAya yAvat jIvAstikAya, A badhA varNAdirahita che. vizeSa e ke pudgalAstikAya pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, ATha sparzavALA che. jJAnAvaraNIyathI aMtarAya sudhInA, badhA cAra sparzavALA che. bhagavan! kRSNalezyA keTalA varNAdithI che ? dravyalezyAne AzrIne pAMca varNa yAvat ATha sparze che. bhAvalezyAne AzrIne avarNAdi che. e pramANe zuklalezyA paryanta jANavuM. samyagadRSTi, mithyASTi, mizradaSTi e traNa, cakSudarzana, acakSudarzana, avadhidarzana, kevaLadarzana e cAra, AbhinibodhikajJAna, zrutajJAna, avadhijJAna, mana:paryavajJAna, kevaLajJAna, matiajJAna, zrutaajJAna, virbhAgajJAna, e ATha, AhAra-bhaya-maithuna-parigraha e cArasaMjJA e sarve varNAdi rahita che. audArikazarIra, vaikriyazarIra, AhArakazarIra, taijasazarIra e cAre ATha sparzavALA che, kAmaNa zarIra, manoyoga, vacanayoga e traNa cAra sparzavALA che, kAyayoga ATha sparzavALo che. sAkAropayoga, anAkAropayoga varNAdirahita che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 17
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! sarve dravyo keTalA varNAdivALA che ? gautama ! keTalAka sarvadravyo pAMca varNa yAvat ATha sparzavALA che, keTalAka sarvadravyo pAMca varNa yAvat cAra sparzavALA che, keTalAka sarvadravyo eka gaMdha, eka varNa, eka rasa, be sparzavALA che. keTalAka sarvadravyo varNa yAvat sparza Adi rahita che. e pramANe sarve pradezo, sarva paryAyomAM jANavuM joIe. atItakALa, anAgatakALa, sarvakALa traNe avarNa yAvat asparza che. sUtra-pa4, 545 54. bhagavangarbhamAM utpanna thatA jIvane keTalA varNa, gaMdha, rasa, sparza, pariNAma pariName che ? gautama ! pAMca varNa, pAMca rasa, be gaMdha, ATha sparzavALA pariNAmathI pariNata thAya che. pa45. bhagavad ! zuM jIva karmothI ja manuSya, tiryaMca Adi vividha rUpone prApta thAya che, karmo vinA vividha rUpone prApta thatA nathI? zuM jagata karmothI vividha rUpone prApta thAya che, akarmathI nahIM ? hA, gautama! jIva ane jagata karmathI vividha rUpone prApta thAya che.. akarmathI vividha rUpone prApta nathI karatA. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-12, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-6 'rAhu sUtra-pa46 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmI A pramANe kahe che bhagavan! ghaNA loko paraspara Ama kahe che yAvat prarUpe che ke,- nize rAhu caMdrane grase che, nize rAhu caMdrane grase che. he bhagavan ! te kaI rIte Ama hoya? he gautama ! je ghaNA loko paraspara ema kahe che ke prarUpaNA kare che yAvatu te mithyA kahe che. paNa he gautama ! huM ema kahuM chuM, yAvat ema prarUpuM chuM ke- e pramANe nize rAhu deva mahaddhika yAvat mahAsaukhya, uttama vastradhArI, uttama mAlyadhara, uttama gaMdhadhara, uttama AbharaNadhArI che. te rAhu devanA nava nAma kahyA che - zRMgATaka, jaTilaka, kSatraka, kharaka, daraka, magara, masya, kAcabo, kRSNasarpa. rAhunuM devavimAna paMcavarNI che - kRSNa, nIla, lohita, hAlidra zukla. temAM rAhunuM kALu vimAna, kAjala varNanI AbhAvALu, nIla rAhu vimAna lIlI tuMbI samAna varNaprabhAvALu che. lohita rAhu vimAna maMjiTTa varNAbhAvALu che. pIta rAhu vimAna hAlidra varNAbhAvALu che. zukla rAhu vimAna bhasmarAzi varSAbhAvALu kahyuM che. jyAre gamanAgamana karato, vikrvaNA karato, kAmakrIDA karato, rAhudeva pUrvamAM sthita caMdranI lazyAne DhAMkIne pazcima tarapha cAlyo jAya che, tyAre pUrvano caMdra dekhAya che ane pazcimano rAhu dekhAya che. jyAre gamanAgamana - vidurvaNA-paricAra karato rAhudeva caMdranI lezyAne pazcimamAM AvarIne pUrvamAM cAlyo jAya che, tyAre pazcimI caMdra dekhAya che, pUrvano rAhu dekhAya che. e pramANe jema pUrva-pazcimamAM be AlAvA kahyA, e rIte dakSiNathI uttaramAM be AlAvA kahevA. e rIte uttarapUrvathI dakSiNapazcimamAM be AlAvA kahevA, dakSiNapUrvathI uttarapazcimamAM be AlAvA kahevA. e pramANe yAvat uttara-pazcimamAM caMdra dekhAya che tyAre dakSiNapUrvamAM rAhu dekhAya che. jyAre gamanAgamana, vidurvaNA ane paricAra karato rAhu caMdra vezyAne Avarato-Avarato rahe che, tyAre manuSyalokamAM manuSyo kahe che - e pramANe nize rAhue caMdranuM grahaNa karyuM, e pramANe jyAre gamanAgamana Adi karato rAhu caMdralezyAne Avarato najIka thaIne pasAra thAya che, tyAre manuSya lokamAM manuSyo kahe che - nizca caMdrae rAhunI. kukSInuM bhedana karyuM. e pramANe jyAre gamanAgamanAdi karato rAhu caMdranI lazyAne Avarato pAcho phare che, tyAre manuSyalokamAM manuSyo kahe che - nize rAhu vaDe caMdra vamana karAyo. e pramANe jyAre gamanAgamana karato rAhu caMdra lezyAne nIcethI, baMne paDakhethI, cAre dizAthI AvarIne rahe che, tyAre manuSya lokamAM manuSyo kahe che - nize rAhue caMdrane grasyo che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 18
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! rAhu keTalA bhede che ? gautama ! be bhede. te A dhruvarAhu ane pUrvarAhu. temAM je te dhruvarAhu che, te kRSNa pakSanI ekamathI paMdara bhAgathI caMdranI lazyAnA paMdaramA bhAgane Avarato Avarato rahe che. te A rIte - ekame pahelo bhAga, bIje bIjo bhAga yAvat paMdarame dine paMdaramo bhAga, carama samaye caMdra sarvathA AvRtta thaI jAya che, bAkInA samaye caMdra AvRtta ane anAvRtta hoya che. te ja pramANe zukla pakSamAM caMdramAne khullo karato-karato rahe che, prathamAe prathama bhAga yAvat paMdaramA divase paMdaramo bhAga khullo kare che. chelle samaye caMdra saMpUrNa anAvRtta thAya che, bAkInA samayamAM caMdra AvRtta ke anAvRtta hoya che. temAM je pUrvarAhu che, te jaghanyathI cha mAsamAM, utkRSTathI 42-mAsamAM caMdrane ane 48 varSe sUryane DhAMke che. sUtra-pa47, pa48 pa47. bhagavad ! ema kema kahe che - caMdra, zazi che ? gautama ! jyotiSendra, jyotiSa rAja caMdranA mRgAMka vimAnamAM kAMtadeva, kAMtA devIo che, suMdara Asana, zayana, staMbha, bhAMDa, mAtra, upakaraNo che. jyotiSendra jyotiSa rAja caMdra pote paNa saumya, kAMta, zubhaga, priyadarzana, surUpa che, tethI caMdrane zazI (sazrI)kahe che. 548. bhagavan! ema kema kahyuM ke sUrya Aditya' che ? gautama ! sUryanI AdithI samaya, AvalikA, yAvat utsarpiNI, avasarpiNI gaNAya che, tethI kahevAya che yAvat Aditya che. sUtra-pa9 bhagavad ! jyotiSendra jyotiSarAja caMdranI keTalI agramahiSIo che ? dazamA zatakamAM kahyA anusAra jANavuM tene cAra agramahiSI che yAvat caMdra sudharmAsabhAmA maithunanimitta bhoga na bhogave. sUryanuM paNa temaja jANavu. - jyotiSendra jyotiSa rAjAo caMdra ane sUrya kevA prakAranA kAmabhogo anubhavatA vicare che ? gautama ! jema koI puruSa prathama yauvanamAM utthAna balastha, prathama yauvana utthAna balastha bhAryA sAthe navo ja vivAha karIne, arthopArjana karavAne 16 varSa sudhI videzamAM vase, te tyArapachI dhana prApta karI, kArya saMpanna karI, nirvighna rUpe, pharI potAnA ghera pAcho Ave, balikarma karI, kautuka-maMgala-prAyazcitta karI, sarvAlaMkAra vibhUSita thaIne, manojJa, sthAlipAka zuddha 18 vyaMjanayukta bhojana karyA pachI te, tevA prakAranA vAsagRhamAM - (mahAbalakumAranA vAsagRhanuM varNana jANavu) yAvat zayanopacAra yukta thaI, tevA tevA prakAranA zRMgAranA gRha jevI, suMdara vezavALI yAvat lalitakalAyukta, anurakta, avirakta, manonukUla patnI sAthe iSTa zabda, sparza yAvatuM paMcavidha mAnuSI kAmabhogane anubhavato vicare. he gautama ! te puruSa veda upazamananA samaye kevA prakAranA sAtA saukhya anubhave? bhagavana ! te udAra sukhane anubhave che. he gautama ! te puruSanA A kAmabhogothI vANamaMtara devonA kAmabhogo anaMtaguNa viziSThatara kAmabhogathI che, vANamaMtara devonA kAmabhogothI asurendra sivAyanA bhavanavAsI devonA kAmabhogo AnAthI viziSThatara che. asurakumAra devonA kAmabhogo AnAthI viziSThatara anaMtaguNathI che, tenAthI graha-gaNa-nakSatra-tArArUpa jyotiSka -devonA AnAthI anaMtaguNa viziSThatara kAmabhoga che tenA kAmabhogothI jyotiSkanA jyotiSa rAja caMdra-sUryanA kAmabhoga AnAthI anaMtaguNa viziSTatara che. he gautama ! jyotiSendra, jyotiSa rAja caMdra-sUrya AvA prakAranA kAmabhogane anubhavatA vicare che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che yAvat gautama vicare che. zataka-12, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-7 'loka' sUtra-papa0 te kALe, te samaye yAvat Ama kahyuM - bhagavan! loka keTalo moTo che ? gautama ! ati mahAna che. pUrvamAM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 19
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAta koDAkoDI yojana, dakSiNamAM asaMkhyAta, e pramANe pazcimamAM ane uttaramAM paNa che, e pramANe upara ane nIce paNa asaMkhyAta koDAkoDI yojana laMbAI ane pahoLAIthI che. bhagavan! ATalA moTA lokamAM zuM koI paramANu pudgala jeTalo paNa AkAza pradeza che, jyAM A jIve janmamaraNa karela na hoya ? gautama ! A artha samartha nathI. bhagavad ! ema kema kaho cho ke ATalA moTA lokamAM koI paramANu pudgala mAtra pradeza nathI, jyAM A jIve janma ke maraNa karela na hoya? gautama! jema koI puruSa, bakarIo mATe eka moTo ajAvraja banAve. te tyAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI eka hajAra bakarIone rAkhe, tyAM temane mATe pracura gocara ane pracura pANI hoya. jo te bakarIo tyAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI cha mAsa sudhI rahe to he gautama ! te ajAvrajano koI paNa paramANu-pudgala mAtra pradeza evo rahe ke jyAM te bakarIonA maLa-mUtra, zleSma, nAkano mela, vamana, pitta, zukra, lohI, carma, roma, zRMga, khUra ane nakhothI askRSTa na rahyo hoya ? bhagavan! te artha samartha nathI. he gautama ! kadAca te vADAmAM koI eka paramANu pudgala mAtra pradeza evo rahI paNa zake che, je te bakarInA mala-mUtra yAvat nakhothI spaSTa thayo na hoya, paraMtu ATalA moTA lokamAM, lokanA zAzvatabhAvanI dRSTithI, saMsAranA anAdi hovAnA kAraNe, jIvanI nityatA, karma bahutva ane janma-maraNanI bahulatAne AzrIne koI paramANu yugala mAtra paNa pradeza nathI jyAM A jIvanA janma ke maraNa na thayA hoya, tethI, gautama ! tema kahyuM ke lokanA sarva AkAza pradezo para A jIve anaMtavAra janma-maraNa karyA che. sUtra-papa1 bhagavan! pRthvI keTalI che ? gautama ! sAta. jema pahelA zatakamAM pAMcamA uddezakamAM kahyuM, temaja narakAdinA AvAso kahevA. A rIte pAMce anuttara vimAnomAM aparAjita, sarvArthasiddha mahA vimAna sudhI kahevuM. bhagavan! zuM A jIva, A ratnaprabhA pRthvImAM trIsa lAkha narakAvAsomAM pratyeka narakAvAsamAM pRthvIkAyika paNe yAvat vanaspatikAyikapaNe, narakapaNe, nairayikapaNe pUrve utpanna thayela che. hA, gautama ! anekavAra ke anaMtavAra utpanna thayela che. bhagavanA jIva zarkarAmabhA pRthvInA paccIsa lAkha narakAvAsomAMthI pratyeka narakAvAsamAM pRthvIkAyika paNe yAvat vanaspatikAyikapaNe, narakapaNe, nairayikapaNe pUrve utpanna thayela che.e pramANe jema ratnaprabhAmAM kahyuM temAM AlAvA kahevA. e pramANe dhUmaprabhAmAM sudhI kahevuM. bhagavan! A jIva, tama:prabhA pRthvInA pAMca nyUna eka lAkha narakAvAsomAM pratyekamAM pUrve utpanna thayela che? gautama ! pUrvavat jANavuM. bhagavan! A jIvamAM adhaHsaptamI pRthvImAM pAMca anuttaramAM moTA mahAna mahAnarakomAM pratyeka narakAvAsamAM pUrve utpanna thayela che? gautama ! ratnaprabhA pRthvI samAna mujaba badhuM jANavuM.. bhagavan! A jIva asurakumAranA 64 lAkha AvAsamAM pratyeka asurakumArAvAsamAM pRthvIkAyikapaNe yAvat vanaspatikAyikapaNe, devapaNe, devIpaNe, Asana-zayana-bhAMDa-mAtra-upakaraNarUpe pahelA utpanna thayela che ? hA, gautama ! yAvat anaMtavAra thayo che. A pramANe badhA jIvonA viSayamAM svanitakumAromAM sudhI badhe kahevuM. paraMtu tenA AvAsomAM vaividhya che, je saMkhyA pUrve kahela che. bhagavad ! A jIva asaMkhyAta lAkha pRthvIkAyika AvAsomAMthI pratyeka pRthvIkAyikAvAsomAM pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyikamAM pUrve utpanna thayela che ? hA, gautama ! yAvatu anaMtavAra utpanna thayela che. e pramANe sarva jIvo paNa jANavA. e pramANe vanaspatikAya paryanta kahevuM. bhagavad ! A jIva asaMkhyAta beindriya AvAsomAM zuM pratyeka beindriya AvAsamAM pRthvIkAyika yAvat muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 20
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' vanaspati kAyikapaNe, beindriyapaNe pUrve utpanna thayela che ? hA, gautama ! yAvat anaMtavAra utpanna thayela che, e pramANe badhA jIvo paNa jANavA. e pramANe manuSyamAM sudhI kahevuM. vizeSa e ke - teindriyomAM pRthvIkAya yAvat vanaspatikAyikapaNe ane teindriyapaNe, caurindriyamAM caurindriyapaNe, paMcendriya tiryaMca yonikomAM paMcendriya tiryaMcayonikapaNe, manuSyomAM manuSyapaNAe, bAkI jema beindriyamAM kahyuM tema jANavu. vyaMtara, jyotiSka, saudharma, IzAnamAM asurakumAramAM kahyA mujaba kathana karavuM joIe. bhagavad ! A jIva sanakumAra kalpanA bAra lAkha vimAna AvAsamAM pratyeka vaimAnikAvAsamAM pRthvIkAyika Adi rUpe pUrve utpanna thayo che? gautama ! ityAdi badhuM asurakumAra mujaba kahevuM yAvat anaMtavAra utpanna thAya, paNa devIpaNe utpanna thatA nathI, e pramANe sarve jIvonAM viSayamAM jANavu. e pramANe yAvatu Anata-prANata ane AraNa-arcyutamAM paNa kahevu. bhagavanA jIva zuM 318 raiveyaka vimAnAvAsomAMthI pratyeka vaimAnikAvAsamAM pRthvIkAyika Adi rUpe pUrve utpanna thayo che? hA, gautama ! pUrve utpanna thayo che. badhuM sanakumAra samAna kahevuM, devIrUpe utpanna na thAya. bhagavad ! A jIva pAMca anuttara vimAnomAM pratyeka anuttara vimAnAvAsamAM pRthvIkAyikapaNe, ityAdi pUrvavat kahevuM yAvatu tyAM anaMtavAra deva ke devIrUpe utpanna thayela nathI. ema sarve jIvo paNa jANavA. bhagavad ! A jIva, zuM badhA jIvonA mAtA, pitA, bhAI, bahena, patnI, putra, putrI, putravadhU paNe utpanna thayela che? hA, gautama ! anekavAra athavA anaMtavAra utpanna thayela che. bhagavad ! sarve jIvo, A jIvanA mAtArUpe yAvat pUrve utpanna thayela che? hA, gautama ! yAvat anaMtavAra. bhagavan! A jIva, sarve jIvonA zatru, vairI, ghAtakartA, vadhakartA, pratyenIka, pratyAmitra rUpe pUrve utpanna thayela che? hA, gautama ! yAvat anaMtavAra. sarva jIvone paNa A pramANe jANavu. bhagavad ! A jIva zuM sarva jIvonA rAjA, yuvarAja, yAvat sArthavAhapaNe pUrve utpanna thayela che ? hA, gautama ! anekavAra yAvat anaMtavAra. sarva jIvomAM paNa ema ja jANavuM. bhagavan! A jIve sarve jIvonA dAsa, zreSya, bhUtaka, bhAgIdAra, bhogapuruSa, ziSya, dveSIrUpe pUrve utpanna thayela che? hA, gautama ! yAvat anaMtavAra, e pramANe sarve jIvo paNa anaMtavAra jANavA. bhagavad ! te ema ja che. zataka-12, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-8 'nAga' sUtra-papa2 te kALe, te samaye yAvat gautamasvAmIe A pramANe kahyuM - bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya devA eNvIne anaMtara dvizarIrI nAgomAM utpanna thAya ? hA, gautama ! thAya. zuM te tyAM arcita, vaMdita, pUjita, vastrAdi dvArA satkArita, vinayAdi dvArA sanmAnita thAya che? te mukhya deva rUpe gaNAya? tenA vacano satya ane pramANabhUta gaNAya che ? saMnihita thAya, mitra deva teno mahimA kare ? hA, gautama ! nAganA bhavamAM te arcita Adi thAya. bhagavan! te tyAMthI udvarta pAmIne anaMtarabhave siddha, buddha yAvat aMtakara thAya ? hA, yAvat thAya. bhagavan! maharphika deva, yAvat dvizarIrI maNImAM utpanna thAya? e pramANe jema 'nAga'mAM kahyuM tema jANavuM. bhagavan! mahaddhika deva yAvat dvizarIrI vRkSomAM utpanna thAya ? hA, thAya. zeSa varNana nAganA varNana samAnA kahevuM. vizeSa e ke - vRkSa saMnihita prAtihArika-mitra devo dvArA teno mahimA thAya che. vRkSanI pIThIkA pUjita thAya che. bAkI pUrvavat yAvat te sarva duHkhano aMta kare che. sUtra-papa3 muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 21
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagava! vAnara vRSabha, kurkITa vRSabha, maMDukka vRSabha, A badhA niHzIla, nirvata, nirguNa, nirmaryAda, pratyAkhyAnA pauSadhopavAsa rahita, kALamAse kALa karIne A ratnaprabhA pRthvImAM utkRSTa eka sAgaropama sthitika narakamAM nairayikapaNe utpanna thAya ? zramaNa bhagavaMta mahAvIra kahe che - "utpanna thato evo utpanna thayo" evuM kahI zakAya. bhagavanuM ! siMha, vAgha yAvatu parAsara jema zataka-7 mAM utsarpiNI uddezakamAM kahyA che. A badhA niHzIla Adi pUrvavat yAvat kahevA yAvata ratnaprabhAmAM nairayikarUpe utpanna thAya che. bhagavan! gIdha, kAgaDA, bilADA, meMDhaka, mora A badhA zIlarahIta ityAdi ratnaprabhA pRthvImAM nairayikarUpe utpanna thAya che. bhagavan! Apa kho cho, te ema ja che. te ema ja che. zataka-12, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-9 deva sUtra-papa4 thI papa9 papa4. bhagavad ! devo keTalA prakAre che ? gautama ! pAMca prakAre che - bhavyadravyadeva, naradeva, dharmadeva, devAdhideva ane bhAvadeva. bhagavanbhavyadravya devone 'bhavyadravyadeva' kema kahe che ? gautama ! je paMcendriya tiryaMca ke manuSya devomAM utpanna thavA yogya che, te bhAvi devapaNAthI. he gautama ! te bhavyadravyadeva kahevAya che. bhagavan! naradevane naradeva ema kema kahe che ? gautama ! je A cAturaMta cakravartIne samasta ratnomAM pradhAna uttama cakraratna utpanna thayuM che, navanidhipati che, samRddha koSa che, batrIsa hajAra uttama rAjA jenA mArgane anusare che, uttama sAgararUpa mekhalA paryanta pRthvInA adhipati che, manuSyomAM indra che, tethI temane yAvat naradeva kahe che. bhagavad ! dharmadevane dharmadeva kema kahe che ? gautama ! je A aNagAra bhagavaMta iryAsamita yAvat gupta brahmacArI che, tethI teone yAvat 'dharmadeva' ema kahevAmAM Ave che. bhagavana ! devAdhidevane devAdhideva kema kahe che ? gautama ! je A utpanna jJAna-darzanadhara arihaMta bhagavaMta yAvat sarvadarzI che, tethI te devAdhideva kahevAya che. bhagavad ! bhAladevane bhAgadeva kema kahe che ? gautama ! je A bhavanapati, vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika devo, devagati nAma gotrAdi karmone vede che, te kAraNe teo bhAvadeva kahevAya che. papapa. bhagavan! bhavyadravya devo kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? nairayikathI-tiryaMcathI-manuSyathIdevamAMthI AvIne upaje che? gautama ! nairayika, tiryaMca, manuSya, devamAMthI AvIne upaje che, prajJApanAsUtra pada-6 'vyutkrAMti' padAnusAra badhAno upapAta yAvat anuttaropapAtika kahevo. vizeSa e ke- asaMkhyAta varSAyuSka akarmabhUmija, aMtadvapaja, sarvArthasiddhanA jIvone choDIne yAvat aparAjita devamAMthI AvIne upaje che, sarvArtha siddhanA devomAMthI AvIne upajatA nathI. bhagavannaradeva, kyAMthI AvIne upaje che ? zuM nairayikathI, ityAdi pRcchA. gautama ! nairayikathI AvIne paNa upaje, devamAMthI AvIne paNa upaje. paraMtu tiryaMca ke manuSyamAMthI AvIne upajatA nathI. bhagavan! jo nairayikamAMthI AvIne upaje to zuM ratnaprabhApRthvI nairayikamAMthI AvIne upaje ke yAvat adhaHsaptamI pRthvI nairayikamAMthI AvIne upaja ? gautama ! ratnaprabhApRthvI nairayikamAMthI AvIne upaje, paNa zarkarAmabhAthI adhaHsaptamI pRthvIthI AvIne na upaje. bhagavanjo devamAMthI AvIne upaje to zuM bhavanapati devamAMthI AvIne upaje ke vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika devamAMthI AvIne upaja ? gautama ! bhavanapati devamAMthI AvIne upaje, e pramANe badhA devomAMthI utpAda muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 22
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' vyutkrAMti bhedathI sarvArthasiddha paryanta kahevuM. bhagavanadharmadeva, kyAMthI AvIne upaja ? nairayikamAMthI ityAdi, vyutkrAMti bhedathI badhAno upapAta yAvatu sarvArthasiddha sudhI kahevo, vizeSa e ke - teukAya, vAyukAya. tama:prabhA ane adhaHsaptamImAMthI na upaje. asaMkhyAta varSAyuSka akarmabhUmija, aMtardIpajamAMthI na upaje. bhagavad ! devAdhideva kyAMthI AvIne upaja ? nairayikathI AvIne upaje? ItyAdi pRcchA. gautama ! nairayikathI. ane devathI AvIne upaje, paNa tiryaMca ke manuSyamAMthI AvIne na upaje. bhagavan! jo nairayikathI upaje to pahelI traNa naraka pRthvImAMthI AvIne upaje, pachInI cArano niSedha karavo. jo devamAMthI Ave to vaimAnika sarvemAMthI AvIne upaje yAvat sarvArthasiddha. bAkInA badhAM devone choDI devA. bhagavan! bhAvadeva kyAMthI AvIne upaje che ? gautama ! e pramANe jema prajJApanAsUtranA vyutkrAMtipadamAM bhavanavAsIno upapAta kahyo, tema kahevuM. papa6. bhagavad ! bhavyadravya devonI keTalA kALanI sthiti che ? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI traNa palyopama. naradeva vize pRcchA. jaghanyathI 700 varSa, utkRSTathI 84 lAkha pUrva. bhagavad ! dharmadeva vize pRcchA. gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTa dezona pUrvakoDI. devAdhideva vize pRcchA. jaghanyathI 72 varSa, utkRSTa 84 lAkha. bhAvadeva vize pRcchA. gautama ! jaghanyathI 10,000 varSa, utkRSTa 33-sAgaropama. papa7. bhagavad ! bhavyadravya deva, zuM eka rUpa vikarvavA samartha che ke aneka rUpa vidurvavA samartha che ? gautama ! eka paNa viku ane aneka paNa viku. jo eka rUpa vipharve to ekendriya yAvat paMcendriyarUpane ane pRthapha vikurvaNA karatA ekendriyarUpone yAvat paMcendriyarUpone vipharve che. te rUpa saMkhyAta ke asaMkhyAta, saMbaddha ke asaMbaddha, sadaza ke asadaza viku che, vikrvIne pachI potAnuM yatheccha kArya kare. e pramANe naradeva ane dharmadevo paNa jANavA. devAdhideva eka rUpa vikrvavA samartha che ke aneka rUpa vikrvavA samartha che ? -gautama ! ekatva ke pRthakva rUpo vikarSavA samartha che, paNa saMprAptithI kadApi vikRrcA nathI, vikRrvatA nathI, vikRrvaze nahIM. bhAvadeva vize pracchA - gautama! jema bhavyadravya devo kahyA, tema bhAva deva kahevA. kahevA. papa8. bhagavad ! bhavyadravya devo marIne anaMtara kyAM jAya che ? kyAM upaje che? zuM nairayikamAM upaje ke yAvat devomAM upaja ? gautama ! nairayika, manuSya ke tiryaMcamAM na upaje, paNa devamAM upaje. jo te devamAM upaje, to badhA devomAM upaje - yAvat - sarvArthasiddhamAM kahevuM. bhagavad ! naradevo marIne anaMtara kyAM upaje ? pRcchA. gautama ! nairayikamAM upaje, tiryaMca ke manuSya ke devamAM na upaje. sAte pRthvImAM upaje. bhagavandharmadevo marIne anaMtara kyAM upaje? pRcchA. gautama ! naraka, tiryaMca ke manuSyamAM na upaje. paNa devamAM upaje. jo devamAM upaje to zuM bhavanavAsImAM upaja ? pRcchA. gautama ! bhavanapati, vyaMtara, jyotiSkamAM nA upaje, paraMtu vaimAnika devomAM upaje. badhA vaimAnikamAM upaje yAvat sarvArtha siddha anuttaropapAtikamAM yAvat upaje che. koIka siddha thaIne yAvat sarve duHkhono aMta kare che. devAdhideva Ayu pUrNa karIne anaMtara kyAM jAya che ? kyAM upaje che ? gautama ! siddha thAya che, yAvat sarve duHkhano aMta kare che. bhagavad ! bhAgadevo cyavIne anaMtara kyAM upaje? pRcchA. jema prajJApanA sUtranA vyutkrAMtika padamAM asurakumAronI udvartanA kahI tema ahI kahevuM. bhagavad ! bhavyadravya deva, kALathI keTalo kALa hoya? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI traNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 23
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' palyopama, e pramANe jenI je sthiti kahI che, te pramANe saMsthiti paNa yAvat bhAgadeva sudhI kahevI. vizeSa e ke - dharmadevanI sthiti- jaghanya eka samaya, utkRSTathI dezanyUna pUrvakoTI. bhagavad ! bhavyadravya devanuM keTalA kALanuM aMtara hoya ? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrNa adhika 10,000 varSa, utkRSTathI anaMtakALa, vanaspatikALa. naradevanI pRcchA. gautama ! jaghanyathI sAtirega sAgaropama utkRSTathI anaMtakALa-dezona apAddha pudgalA parAvarta. ... dharmadevanI pRcchA. gautama ! jaghanyathI palyopama pRthatva, utkRSTathI anaMtakALa yAvat dezona apAThuM pudgala parAvarta... devAdhideva vize pRcchA. gautama ! aMtara nathI. bhAvadevanI pRcchA. gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI anaMtakALa-vanaspatikALa. ... bhAgadevanI pRcchA. gautama ! bhAgadevanuM aMtara jaghanyathI aMtarmuhurta ane utkRSTathI vanaspatikAla paryaMta hoya che. bhagavan! A bhavyadravyadeva, naradeva, dharmadeva, devAdhideva ane bhAvadevamAM koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA naradeva che, devAdhideva tenAthI saMkhyAtaguNa che, tenAthI dharmadeva saMkhyAtaguNa che, tenAthI bhavyadravyadeva asaMkhyAtaguNa che, tenAthI bhAgadeva asaMkhyAtaguNa che. papa9. bhagavad ! A bhavanavAsI, vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika, saudharmaka yAvat azrutaka, raiveyaka, anuttaropapAtika bhAvadevomAM koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che? gautama ! sauthI thoDA, anuttaropapAtika bhAvadeva che, uparanA raiveyakanA bhAvadevo saMkhyAtaguNA che, madhyama raiveyaka devo saMkhyAtaguNA, nIcalI raiveyakanA devo saMkhyAtaguNA, tenAthI amruta kalpanA devo saMkhyAtaguNA yAvat AnatakalpanA devo saMkhyAtaguNA e pramANe jema jIvAbhigama sUtramAM traNa prakAre devapuruSonuM alpabadutva kahyuM che - te ja pramANe ahIM paNa kahevuM yAvat jyotiSka bhAvadevo asaMkhyAtaguNA che. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-12, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-12, uddezo-10 'AtmA' sUtra-pa60, pa61 pa60. bhagavan! AtmA keTalA bhede che ? gautama ! ATha bhede che. te A - dravyAtmA, kaSAyAtmA, yogAtmA, upayogAtmA, jJAnAtmA, darzanAtmA, cAritrAtmA ane vIryAtmA. bhagavana ! jene dravyAtmA che, tene kaSAyAtmA che, jene kaSAyAtmA che, tene dravyAtmA che ? gautama ! jene dravyAtmA che, tene kaSAyAtmA kadAca hoya, kadAca na hoya. jene kaSAyAtmA che, tene dravyAtmA niyamA che. bhagavan! jene dravyAtmA hoya, tene yogAtmA hoya ? e rIte jema dravyAtmA ane kaSAyAtmAmAM kahyuM, tema dravyAtmA ane yogAtmAnA saMbaMdhamAM kahevuM. bhagavanajene dravyAtmA hoya, tene upayogAtmA hoya ? e rIte sarvatra pracchA kahevI. gautama ! jene dravyAtmA che, tene upayogAtmA niyamo che, jene upayogAtmA che, tene dravyAtmA niyamo che. jene dravyAtmA che, tene jJAnAtmAnI bhajanA che, jene jJAnAtmA che, tene dravyAtmA niyamAM che. jene dravyAtmA che, tene darzanAtmA niyamo hoya, jene darzanAtmA che, tene dravyAtmA niyamAM hoya che. jene dravyAtmA che, tene cAritrAtmAnI bhajanA, jene cAritrAtmA che, tene dravyAtmA niyamA hoya. e rIte vIryAtmA sAthe e pramANe ja kahevuM. bhagavanjene kaSAyAtmA che, tene yogAtmAnI pRcchA. gautama ! jene kaSAyAtmA che, tene yogAtmA niyamo che, jene yogAtmA che tene kaSAyAtmA kadAca hoya ane kadAca na hoya. e pramANe upayogAtmA sAthe kaSAyAtmAne jANavo. kaSAyAtmA ane jJAnAtmAno paraspara saMbaMdha bhajanAe kahevo. jema kaSAyAtmA ane upayogAtmAno saMbaMdha muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 24
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kahyo, te rIte kaSAyAtmA ane darzanAtmAno saMbaMdha kahevo. kaSAyAtmA ane cAritrAtmA baMne paraspara bhajanAe kahevA. jema kaSAyAtmA ane yogAtmAno saMbaMdha kahyo tema kaSAyAtmA ane vIryAtmAno saMbaMdha kahevo. e pramANe jema kaSAyAtmAnI vaktavyatA kahI tema uparanA sAthe teno saMbaMdha kahevo. je pramANe dravyAtmAnI vaktavyatA kahI, te pramANe upayogAtmAnI vaktavyatA paNa AgaLanA cAra AtmA sAthe kahevI. jene jJAnAtmA hoya, tene darzanAtmA niyamA hoya che, jene darzanAtmA hoya tene jJAnAtmAnI bhajanA che. jene jJAnAtmA che, tene cAritrAtmA kadAca hoya, kadAca na hoya. paNa jene cAritrAtmA hoya tene jJAnAtmA niyamA hoya che. jJAnAtmA, vIryAtmA baMne paraspara bhajanAthI hoya che. jene darzanAtmA che, tene uparanA baMne bhajanAe hoya che. paNa jene te baMne hoya tene darzanAtmA niyamA hoya. jene cAritrAtmA che. tene vIryAtmA niyamathI hoya, jene vIryAtmA hoya, tene cAritrAtmA kadAca hoya, kadAca nA hoya. bhagavana ! A dravyAtmA, kaSAyAtmA yAvat vIryAtmAmAM A AThemAM koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA cAritrAtmA che, jJAnAtmA tenAthI anaMtaguNA che, kaSAyAtmA anaMtaguNa, yogAtmA vizeSAdhika che, vIryAtmA paNa vizeSAdhika che. upayoga-dravya-darzanAtmA traNe tulya ane vizeSAdhika che. pa61. bhagavad ! AtmA jJAnarUpa che ke ajJAnarUpa che ? gautama ! AtmA kadAcit jJAnarUpa, kadAcit ajJAnarUpa che, jJAna to niyamathI AtmarUpa ja che. bhagavannairayikonI AtmA jJAnarUpa che ke ajJAnarUpa ? gautama ! nairayikonI AtmA kathaMcita jJAnarUpa, kathaMcita ajJAnarUpa che. paNa temanuM jJAna niyamathI AtmarUpa che. te pramANe svanitakumAra paryanta jANavuM. bhagavad ! pRthvIkAyikano AtmA niyamathI ajJAnarUpa che, tenuM ajJAna avazya Atma svarUpa che. e pramANe vanaspatikAyika sudhI jANavu. be-traNa indriyathI vaimAnika sudhI nairayikavat kahevuM. bhagavan! AtmA darzanarUpa che ke darzanathI bhinna che ? gautama ! AtmA niyamA darzanarUpa che, darzana paNa niyamA AtmArUpa che. bhagavananairayikono AtmA darzanarUpa che ke darzanathI bhinna che ? gautama ! nairayika jIvono AtmA niyamathI darzanarUpa che, temanuM darzana paNa niyamAM AtmarUpa che. A pramANe yAvat vaimAnika sudhI covIze daMDakamAM jANavu. sUtra-pa62 bhagavan! ratnaprabhA pRthvI AtmarUpa che ke anyarUpa ? gautama ! ratnaprabhA kathaMcit AtmarUpa che, kathaMcita AtmarUpa nathI. kathaMcita avaktavya che. bhagavad ! Apa kayA kAraNathI Ama kaho cho ? gautama ! potAnA potAnA svarUpathI AtmarUpa che. para svarUpathI no-AtmarUpa che. ubhayarUpanI vivalAthI avaktavya che arthAt ratnaprabhA pRthvI sat-asat rUpa hovAthI, e pramANe kahyuM che. bhagavan! zarkarA prabhA pRthvI AtmarUpa che ? jema ratnaprabhA pRthvImAM kahyuM, tema zarkarAmabhAmAM paNa jANavu. e pramANe yAvat adhaHsaptamI sudhI kahevuM. bhagavan! saudharmakalpa AtmarUpa che?, gautama! saudharmakalpa kathaMcita AtmarUpa che, kathaMcita noAtmarUpa che yAvat te avaktavya che. bhagavan! ema kema kaho cho ? gautama ! potAne AzrIne te AtmarUpa che, bIjAne AzrIne te noAtmarUpa che, tadubhayane AzrIne avaktavya che kema ke AtmarUpa-noAtmarUpa che. tethI ema kahyuM che. e pramANe azrutakalpa paryanta kahevuM. bhagavan! greveyaka vimAna AtmarUpa che ke tethI bhinna che ? jema ratnaprabhAmAM kahyuM tema ahIM kahevuM, e pramANe anuttara vimAnamAM paNa kahevuM, e rIte iSat prAzmArAmAM paNa kahevuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 25
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! paramANu pudgala AtmarUpa che ke tethI anya che? jema saudharmakalpamAM kahyuM, tema paramANu pudgalamAM paNa kahevuM. bhagavad ! dvipradezika skaMdha AtmarUpa che ke anya che ? gautama ! dvipradezika skaMdha 1.kathaMcita AtmarUpa che, 2. kathaMcita no AtmarUpa che, 3. kathaMcita avaktavya che kema ke Atma-noAtma rUpa che, 4. kathaMcita AtmarUpa che ane noAtmarUpa che, 5.kathaMcita AtmarUpa che ane Atma-noAtmarUpa hovAthI avaktavya che. 6. kathaMcita noAtmarUpa che ane Atma-noAtmarUpa hovAthI avaktavya che. ema cha bhaMga che. bhagavad ! Ama kema kahyuM? gautama! 1. dvipradezI DhaMdha potAne AzrIne AtmarUpa che. 2.bIjAne AzrIne noAtmarUpa che. 3.tadubhayane AzrIne dvisvadezI skaMdha AtmarUpa-noAtmarUpa hovAthI avyakta che. 4. eka dezane AzrIne sadbhAva paryAyamAM, eka dezane AzrIne asadbhAva paryAyamAM dvipradezika skaMdha AtmarUpa ane noAtmarUpa che. 5. eka dezane AzrIne sabhAva paryAyamAM, dezane AzrIne tadubhaya paryAyamAM dvipradezika skaMdha AtmarUpa ane Atma-noAtmathI avaktavya che. 6. eka dezane AzrIne asadbhAva paryAyamAM ane bIjA dezane AzrIne tadubhaya paryAyamAM dvipradezika skaMdha noAtmarUpa ane Atma-noAtmathI avaktavya che tethI upara mujaba kahela che. bhagavan! tripradezika skaMdha AtmarUpa che ke tethI anya ? gautama ! tripradezika skaMdha 1. kathaMcita AtmarUpa che, 2. kathaMcita noAtmarUpa che, 3. kathaMcita Atma-noAtmathI avaktavya che, 4. kathaMcita Atma ane noAtmarUpa che, 5. kathaMcita AtmarUpa ane noAtmAo rUpa che, 6. kathaMcita AtmAo rUpa ane noAtmarUpa che, 7. kathaMcita AtmA rUpa ane AtmA-noAtmAthI avaktavya che, 8. kathaMcita eka AtmarUpa ane AtmAo-noAtmAothI avaktavya che. 9. kathaMcita AtmAo rUpa ane Atma-noAtmathI avaktavya che. 10. kathaMcita noAtmarUpa ane Atma-noAtmathI avaktavya che. 11. kathaMcita AtmarUpa ane AtmAo-noAtmAothI avaktavya che. 12. kathaMcita noAtmAo rUpa ane Atma-noAbhathI avaktavya che. 13. kathaMcita Atma ane noAtma ane avaktavya che. bhagavanema kema kaho cho ke tripradezika skaMdha A pramANe che ? gautama ! 1. AtmAdaSTithI AtmarUpa che. 2. parAdaSTithI noAtmarUpa che. 3. tadubhayAdaSTithI avaktavya che. 4. dezAdaSTithI saMbhAva paryAyamAM, dezAdaSTithI asadbhAva paryAyamAM tripradezika skaMdha Atma ane noAtma rUpa che. 5. dezAdaSTithI sabhAva paryAyamAM, dezAdaSTithI asadbhAva paryAyamAM tripradezika skaMdha aneka Atma-noAtma che. 6. dezAdRSTithI sabhAva paryAyamAM, dezAdRSTithI abhAva paryAyamAM tripradezika skaMdha Atma ane aneka noAtmarUpa che. 7. dezAdaSTi sadbhAva paryAyamAM, dezAdaSTi tadubhaya paryAyamAM tripradezika skaMdha Atma ane avaktavya che. 8. dezAdaSTithI sadubhAva paryAyamAM dezAdaSTithI tadubhaya paryAyamAM tripradezika skaMdha Atma ane aneka avaktavyo rUpa che. 9. dezAdaSTithI sabhAva paryAyamAM, dezAdaSTithI tadubhaya paryAyamAM tripradezika skaMdha aneka AtmArUpa ane avaktavya che. 10. A traNa bhaMgo che. eka deza AdezathI asadubhAva paryAya, eka deza AdezathI tadubhaya paryAya tripradezika skaMdha noAtmarUpa ane avaktavya che. 11. eka dezathI AdezathI abhAva paryAya, aneka deza AdezathI tadubhaya paryAya tripradezika skaMdha, noAtmA ane avaktavya che. 12. aneka deza AdezathI asabhAva paryAya, eka deza AdezathI tadubhaya paryAya tripradezika skaMdha aneka noAtmArUpa ane avaktavya che. 13. eka deza AdezathI saMbhAva paryAya, eka deza AdezathI asadubhAva paryAya, ekadeza AdezathI asadUbhAva paryAya, ekadeza AdezathI tadubhaya paryAye tripradezika skaMdha AtmarUpa ane noAtmarUpa ane avaktavya che. he gautama! tethI A upara pramANe kahyuM che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 26
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! catuHpradezika skaMdha AtmarUpa che ke anya che? he gautama! catuHpradezika skaMdha 1. kathaMcita AtmarUpa che. 2. kathaMcita noAtmarUpa che. 3. kathaMcita AtmA-noAtmAthI avaktavya che. 4. kathaMcita Atma ane noAtmA che. 5 thI 8. kathaMcita Atma ane avaktavya, 9 thI 12. kathaMcita no AtmA ane avaktavya. 13 thI 16. kathaMcita AtmA, noAtma ane eka avaktavya. 17. kathaMcita Atma, noAtmA, aneka avaktavya. 18. kathaMcita AtmA, aneka noAtmA ane avaktavya. 19. kathaMcita aneka AtmA, no AtmA, avaktavya. bhagavan! ema kema kahyuM ke catuHpradezika skaMdha A rIte che? he gautama ! 1. AtmAdaSTithI AtmarUpa che, 2. parAdaSTithI noAtmarUpa che, 3. tadubhayAdRSTithI avaktavya che, 4 thI 16. ekadezA dRSTithI sadbhAvaparyAyamAM ekadezA dRSTithI asadbhAva paryAyamAM cAra bhaMga che. sadbhAva paryAyathI tadubhaya vaDe cAra bhaMga, asadbhAvathI tadubhaya vaDe cAra bhaMga, ekadeza AdiSTathI sadbhAva paryAyamAM, ekadezA daSTithI asadbhAva paryAyamAM, ekadezA diSTathI tadubhayaparyAyamAM catuH pradezika skaMdhamAM AtmA, noAtmA, avaktavya, ekadezA diSTa saMbhAvaparyAyamAM ekadezA dithI asadbhAva paryAyamAM, aneka dezAdiSTathI tadubhaya paryAyamAM catuHpradezika skaMdhamAM AtmA, noAtmA, aneka avaktavya che. 18. dezAdiSTathI sadubhAvaparyAyamAM, aneka dezAdiSTathI asadubhAva paryAyamAM, dezAdiSTathI tadubhaya paryAyamAM, catuHpradezika skaMdha AtmA, aneka noAtmA, avaktavya che. 19. aneka dezAdiSTathI saMbhAvaparyAya, ekadezAdiSTa abhAva paryAya, eka dezAdiSTa tadubhaya paryAya catuHpradezika skaMdha aneka AtmA, noAtmA, avaktavya che. tethI he gautama! catuHpradezika skaMdha upara mujaba kahela che. bhagavan! paMcapradezika skaMdha AtmarUpa che ke anya che? gautama ! paMcapradezika skaMdha 1. kathaMcita AtmarUpa che, 2. kathaMcita noAtmarUpa che, 3. kathaMcita avaktavya che, 4 thI 7. kathaMcita AtmarUpa, noAtmarUpa, che. 8 thI 11. kathaMcita AtmarUpa ane avaktavya, 12 thI 15. kathaMcita noAtmarUpa ane avaktavya.trikasaMyogIATha bhaMgamAMthI ka AThamo bhaMga ghaTita thato nathI. bhagavad ! ema kema kahyuM? gautama ! 1. paMcapradezika skaMdha AtmAdiSTathI AtmarUpa, 2. parAdiSTathI noAtmArUpa, 3. tadubhayAdiSTathI avaktavya. - dezAdiSTathI sabhAva paryAya, dezAdiSTathI abhAva paryAya, e pramANe brikasaMyogI badhA bhaMga thAya che. trikasaMyogamAM eka bhaMga na kahevo. chapradezI skaMdhamAM badhA bhaMga thAya che. jema chapradezI che. tema yAvat anaMtapradezI skaMdha jANavA. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. zataka-12, uddezA-10no gujarAtI anuvAda pUrNa | zataka-12 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 27
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka13 sUtra-563 eka gAthA dvArA A teramAM zatakanA daza uddezAo jaNAve che, te A pRthvI, deva, anaMtara, pRthvI, AhAra, upapAta, bhASA, karma, anagAramAM keyAghaTikA, samughAta. zataka.13, uddezo.1 pRthvI sUtra-pa64 thI pa66 pa64. rAjagRhamAM yAvat A pramANe kahyuM - bhagavan! pRthvIo keTalI kahI che ? gautama ! sAta - ratnaprabhA. yAvat adhaHsaptamI. bhagavad ! A ratnaprabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa che? gautama ! 30 lAkha. bhagavan! te saMkhyAta yojana vistRta che ke asaMkhyAta ? gautama ! te saMkhyAta yojana. vistRta paNa che, asaMkhyAta yojana vistRta paNa che. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvInA 30 lAkha narakAvAsamAM saMkhyAta vistRta narakAvAsamAM eka samayamAM 1. keTalA nairayiko utpanna thAya che? 2. keTalA kApotalezyI? 3. keTalA kRSNapAkSika ? 4. keTalA zuklapAkSika? 5. keTalA saMjJI ? 6. keTalA asaMjJI ? 7. keTalA bhavasiddhika ? 8. keTalA abhavasiddhika ? 9. keTalA Abhinibodhika jJAnI ? 10. keTalA zrutajJAnI ? 11. keTalA avadhijJAnI ? 12. keTalA matiajJAnI ? 13. keTalA. zrutaajJAnI ? 14. keTalA virbhAgajJAnI ? 15. keTalA cakSudarzanI ? 19. keTalA acakSudarzanI ? 17. keTalA avadhidarzanI ? 18. keTalA AhAra-saMjJopayukta ? 19. keTalA bhayasaMjJopayukta ? 20. keTalA maithunasaMjJopayukta ? 21. keTalA parigraha saMjJopayukta ? 22. keTalA strIvedaka ? 23. keTalA puruSavedaka ? 24. keTalA napuMsakavedaka? 25. keTalA krodhakaSAyI 26 thI 28, yAvatu keTalA lobhakaSAyI? 29 thI 34. keTalA zrotrendriyopayukta yAvat sparzanendriyopayukta ? 34. keTalA noindriyopayukta ? 35 thI 37. keTalA manoyogI yAvat kAyayogI ? 38. keTalA sAkAropayukta ? 39. keTalA anAkAropayukta ? A badhA. keTalA upaje che? he gautama! A ratnaprabhA pRthvInA 30 lAkha narakAvAsamAM saMkhyAta yojana vistAravALA narakomAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA nairayiko upaje che. jaghanyathI eka, be, traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA kApota-lezyI upaje che. jaghanyathI eka, be, traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA kRSNapAkSika upaje che. e pramANe zuklapAkSika, saMjJI, asaMjJI, bhavasiddhika, abhavasiddhika yAvat vibhaMgAnI upaje che. cakSudarzanI utpanna thatA nathI, acakSudarzanI eka, be ke traNa, utkRSTA saMkhyAtA upaje che. e pramANe avadhi jJAnI, AhArasaMjJopayukta yAvat parigrahasaMjJopayukta upaje che. strIvedI ane puruSavedI utpanna thatA nathI, napuMsaka - vedaka eka, be ke traNa jaghanyathI ane utkRSTathI saMkhyAtA upaje che. e pramANe krodhakaSAyI yAvat lobhakaSAyI upaje che. zrotrendriyathI sparzanendriya upayukta upajatA nathI. noindriyopayukta jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA upaje che. manoyogI, vacanayogI upajatA nathI. kAyayogI, jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA upaje che. A pramANe sAkAropayukta ane anAkAropayukta paNa jANavA. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narakomAM eka samayamAM keTalA nairayiko udvarte? keTalA kApotalezyI udvarte yAvatu keTalA anAkAropayukta udvarte? gautama! A ratnaprabhA pRthvImAM 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narakomAM eka samayamAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAta nairayika udvarte che. e pramANe yAvat saMjJI, asaMjJI udvartatA nathI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 28
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhavasiddhika, jaghanya thI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA udvarte che, e pramANe yAvat zrutaajJAnI. virbhAgajJAnI udvartatA nathI. cakSudarzanI udvartatA nathI. acakSudarzanI jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA udvarte che. e rIte lobhakaSAyI sudhI jANavu. zrosendriya yAvat sparzanendriya upayukta udvartatA nathI. noindriya upayukta jaghanyathI eka, be ke traNa, utkRSTathI saMkhyAtA udvarte che. manoyogI, vacanayogI udvartatA nathI. kAyayogI jaghanyathI eka, be ke traNa utkRSTathI saMkhyAtA upaje che. e rIte sAkAra, anAkAra upayukta paNa jANavA. bhagavan! A ratnaprabhAnA 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narakomAM keTalA nArako kahyA che? keTalA kApotalezyI yAvat keTalA anAkAropayukta kahyA che ? keTalA anaMtaropapannaka, paraMparopapannaka che ? keTalA anaMtarAvagADha, paraMparAgADha che ? keTalA anaMtarAhArA, paraMparaAhArA che ? keTalA anaMtara paryAptA, paraMpara paryAptA che ? keTalA carima, keTalA acarima kahyA che? 39 + 10 = 49 prazno.. gautama ! A ratnaprabhA pRthvInA 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narakomAM saMkhyAta nairayiko che. saMkhyAtA kApotalezyI yAvat saMkhyAtA saMjJI che, asaMjJI kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be, Na ane utkRSTathI saMkhyAtA hoya. saMkhyAtA bhavasiddhika yAvat saMkhyAtA parigraha saMjJopayukta che. strIvedaka, puruSavedaka nathI, saMkhyAtA napuMsakavedaka che. e pramANe krodhakaSAyI ane mAnakaSAyIne asaMjJIvatu jANavA. manoyogI yAvat anAkAropayukta saMkhyAtA jANavA. anaMtaropapannaka kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to tene asaMjJIvata jANavA. paraMparopapannaka nairayika saMkhyAtA che. e rIte jema anaMtaropapannaka kahyA, tema anaMtarAvagADha jANavA. anaMtarAhAraka, anaMtara paryAptaka, paraMparAvagADha yAvatu acarima badhA saMkhyAtA che. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvInA 30 lAkha narakAvAsomAM asaMkhyAta yojana vistRta nArakomAM eka samayamAM keTalA nairayiko upaje che? yAvatu keTalA anAkAropayoga nairayika upaje che? gautama ! A ratnaprabhA pRthvInA 30 lAkha narakAvAsomAM asaMkhya vistRta narakomAM eka samayamAM jaghanyathI eka, be, traNa ane utkRSTathI asaMkhyAtA nairayiko utpanna thAya che. e pramANe jema saMkhyAta yojana vistRtanA traNa AlAvA kahyA, tema asaMkhyAta vistAravALA traNa AlAvA kahevA. vizeSa e ke saMkhyAtane badale asaMkhyAta kahevuM. bAkI pUrvavat yAvat asaMkhyAta acarama kahyA che, legyAmAM vibhinnatA che. lezyAne zataka-1 mAphaka kahevI, vizeSa e ke saMkhyAta vistRta ane asaMkhyAta vistRtamAM avadhijJAnI, avadhidarzanI saMkhyAta ja udvarte. bAkI pUrvavat. bhagavan! zarkarAmabhA pRthvImAM keTalA narakAvAso che? prazna. gautama ! 25 lAkha narakAvAsa. bhagavad ! te saMkhyAta yojana vistRta che ke asaMkhyAta ? e pramANe ratnaprabhAnI mAphaka zarkarAmabhA paNa kahevI. vizeSa e ke - A traNe AlAvAmAM asaMjJI na kahevA. bhagavan! vAlukAprabhA pRthvImAM keTalA narakAvAso che? gautama! 15-lAkha narakAvAso che. bAkI zarkarAmabhA. samAna jANavuM. vezyAomAM bheda che, te prathama zataka vat che. bhagavad ! paMkaprabhA pRthvImAM keTalA narakAvAso che ? gautama ! daza lAkha narakAvAsa che. e pramANe zarkarAmabhA. samAna jANavuM. vizeSa e ke avadhijJAnI-avadhi darzanI udvartatA nathI. bhagavan! dhUmaprabhA pRthvImAM keTalA narakAvAso che ? gautama ! traNa lAkha narakAvAsa che. bhagavad ! tamAM pRthvImAM keTalA narakAvAso che ? gautama ! pAMca nyUna eka lAkha narakAvAsa kahevAmAM AvyA che. bAkInuM paMtaprabhA samAna jANavuM. bhagavan! adhaHsaptamI pRthvImAM anuttara ane keTalA moTA mahAnarakAvAsa kahyA che? gautama ! pAMca anuttara, apratiSThAna paryanta. bhagavan! te saMkhyAta yojana vistRta che ke asaMkhyAta ? eka saMkhyAta vistRta che, bAkI cAre muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 29
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAta vistRta che. bhagavana ! adhaHsaptamI pRthvImAM pAMca anuttaromAM mahA moTA yAvatuM mahAnarakomAM saMkhyAta vistRta narakomAM eka samayamAM keTalA nairayika utpanna thAya che, ityAdi prazna. paMkaprabhA mujaba jANavu. vizeSa A - traNa jJAnavALA utpanna thatA nathI ke udvartatA nathI. bAkI badhuM pUrvavat kahevuM. e pramANe asaMkhyAta vistRtamAM paNa kahevuM, asaMkhyAta kahevA. pas5. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narakomAM samyagadaSTi narako upaje che, mithyAdaSTi narako upaje che ke samyagumithyAdaSTi nairayiko upaje che ? gautama ! samyagadaSTi, mithyAdaSTi upaje, paNa mizradRSTi upajatA nahIM. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narakomAM zuM samyagadaSTi nairayiko udvarte che, Adi pRcchA. gautama ! pUrvavat jANavuM joIe. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM 30 lAkha narakAvAsomAM saMkhyAta vistRta narako zuM samyagadRSTi nairayikothI. avirahita che, mithyAdaSTiothI ke mizradaSTiothI avirahita che ? gautama ! samyagu ane mithyAdaSTithI avirahita che, mizradRSTithI kadAcita avirahita, kadAcita virahita hoya. A pramANe asaMkhyAta vistRtamAM traNa AlAvA kahevA. zarkarA prabhAthI tamAruM sudhI kahevuM. bhagavanadhaHsaptamI pRthvImAM pAMca anuttaromAM yAvat saMkhyAta vistRta narakomAM samyagadRSTi nairayiko utpanna thAya ? gautama ! samyagadRSTi ane mizra na upaje, mithyAdRSTi upaje. e pramANe udvartemAM jANavuM. avirahita, ratnaprabhA mujaba che, e rIte asaMkhyAta vistRtamAM traNa AlAvA jANavA. 566. bhagavad ! zuM kRSNalezyI, nIlalezyI yAvat zullezyI thaI jIva kRSNalezyI narakomAM utpanna thAya ? hA, gautama ! thAya. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! vezyA sthAna saMklezane pAmatA-pAmatA kRSNa lezyAmAM pariName che, pachI kRSNalezyA nairayikomAM upaje che, tethI. bhagavankRSNalezyI yAvat zuklalezyI thaIne jIva nIlalezyI nairayikomAM upaja ? hA, gautama ! yAvat upaje che. bhagavan! ema kema kahyuM ? gautama ! vezyA sthAnamAM saMkleza pAmatA pAmatA ane vizudhyamAna thatA nIlalezyAmAM pariName che, pachI nIlalezyI nairayikomAM upaje che, tethI he gautama ! Ama kahyuM che. bhagavan! kRSNalezyI yAvatu zuklalezyI thaIne jIva kApotalezyI nairayikomAM upaje che ? nIlalezyA mAphaka kApotalezyAmAM paNa kahevuM yAvat upaje che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-13, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-2 "deva' sUtra-pa67 bhagavan! devo keTalA bhede che? gautama! cAra prakAre che - bhavanapati, vANavyaMtara, jyotiSka vaimAnika. bhagavan! bhavanavAsI devo keTalA bhede che ? gautama ! daza bheda. asurakumArAdi, jema bIjA zatakamAM deva uddezakamAM kahyA, tema sarvArthasiddhaka sudhI jANavA. bhagavanasurakumArAvAsa keTalA lAkha che ? gautama ! 64-lAkha che. bhagavad ! te saMkhyAta vistRta che ke asaMkhyAta? gautama ! baMne che. bhagavan! 64-lAkha asurakumArAvAsanA asaMkhyAta yojana vistRta asurakumArAvAsamAM eka samayamAM keTalA asurakumAro upaja ? yAvat keTalA teulezyI upaja ?, keTalA kRSNapAkSiko upaje. e pramANe ratnaprabhAmAM che muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 30
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tema ja pUchavuM, tema ja kahevuM. vizeSa e ke - be vede upaje, napuMsakaveda na upaje. bAkI pUrvavatuM. udvartanA paNa te pramANe ja che. vizeSa e ke asaMjJI udvarte. avadhijJAnI - avadhidarzanI na upaje. bAkI pUrvavatu. sattAnA viSayamAM paNa pUrvavat. vizeSa e ke - saMkhyAtA strIvedaka kahyA, e rIte puruSavedaka paNa che, napuMsakavedaka nathI. krodha kaSAyI kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa hoya. utkRSTathI saMkhyAtA hoya. e pramANe mAnI, mAyI jANavA. lobhakaSAyI saMkhyAtA jANavA, bAkI pUrvavat che. traNe AlAvAmAM saMkhyAta yojanamAM cAra lezyAo kahevI. e pramANe asaMkhyAta vistRtamAM paNa che, vizeSa e ke - traNe AlAvAmAM asaMkhyAtA kahevA yAvat asaMkhyAtA acarimo kahevA. bhagavad nAgakumArAvAsa keTalA che ? gautama ! nAgakumAronA 84-lAkha AvAso che. e pramANe yAvata svanitakumAro kahevA. vizeSa e ke - jyAM jeTalA lAkha bhavana hoya tyAM teTalA bhavana kahevA. bhagavan! vyaMtarAvAsa keTalA lAkha che? gautama! asaMkhyAta. bhagavan! te saMkhyAta vistRta che ke asaMkhyAta vistRta ? gautama ! te saMkhyAta vistRta che, asaMkhyAta nahIM. bhagavad ! saMkhyAta vistRta vyaMtarAvAsamAM eka samayamAM keTalA vyaMtaro upaje che ? e rIte jema saMkhyAta vistRta asurakumArAvAsamAM traNa AlAvA che, tema kahevA. vyaMtaronA paNa traNa AlAvA kahevA. bhagavan! jyotiSka vimAnAvAsa keTalA lAkha che ? gautama ! asaMkhyAta che. bhagavan! te saMkhyAta yojanA vistRta che? e rIte vyaMtaranI mAphaka jyotiSkanA paNa traNa AlAvA kahevA. vizeSa e ke - eka tejolezyA ja hoya. udvartanAdimAM asaMjJI hotA nathI. bAkI pUrvavat. bhagavad ! saudharmakalpamAM keTalA lAkha vimAnAvAsa che? gautama ! 32-lAkha. bhagavan! te saMkhyAnayojana vistRta che, asaMkhyAta yojana ? gautama ! baMne che. bhagavad ! saudharmakalpanA saMkhyAta vistRta 32-lAkha vimAnAvAsamAM eka samayamAM keTalA saudharma devo upaje che ? keTalA tejolezyI upaje che ? e rIte jyotiSkanI mAphaka traNa AlAvA kahevA. vizeSa e ke - traNemAM saMkhyAtA kahevA. avadhijJAnI avadhidarzanInuM cyavana paNa kahevuM, bAkI pUrvavatuM. - asaMkhyAta vistRtamAM paNa A rIte traNa AlAvA kahevA. mAtra traNe AlAvAmAM asaMkhyAta kahevA. avadhi jJAnI-darzanI saMkhyAtA cyave che, bAkI pUrvavatu. saudharma mAphaka izAnamAM paNa cha AlAvAo kahevA. sanakumAramAM paNa e pramANe che, mAtra strIvedaka tyAM nathI upajatA, tenI sattA nathI, mATe na kahevA. asaMjJI traNe AlAvAmAM na kahevA. bAkI pUrvavat. e pramANe sahasAra sudhI kahevuM. vimAna ane legyAmAM vividhatA che. bhagavanaAnata-prANatamAM keTalA so vimAno che? gautama ! 400 che. te vimAnAvAsa saMkhyAta vistRta che ityAdi? gautama ! baMne che. saMkhyAta vistRtamAM traNa AlAvA sahastrAra mujaba kahevA. asaMkhyAta vistRtamAM utpanna thAya che ane cyave che temAM saMkhyAta kahevA, sattAmAM asaMkhyAta kahevuM. vizeSa e ke - noindriya-upayukta, anaMtaropapannaka anaMtarAvagADha, anaMtarAhAraka, anaMtara paryAptaka, A badhAmAM jaghanyathI eka be, traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA kahyA che, bAkInAmAM asaMkhyAtA kahevA. AraNa-arcyutamAM Anata-prANata mAphaka kahevuM. vimAnamAM vaividhya che. e rIte raiveyakamAM che anuttara vimAno keTalA che ? gautama ! pAMca. bhagavan! te saMkhyAta vistRta che ke asaMkhyAta vistRta ? gautama ! eka saMkhyAta vistRta che, bAkInA asaMkhyAta vistRta che. bhagavad ! pAMce anuttara vimAnamAM je saMkhyAta vistRta vimAna che, temAM eka samayamAM keTalA anuttaropapAtika devo upaje che ? keTalA zuklalezyI upaje che ? prazna te pramANe ja gautama ! saMkhyAta vistRta muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 31
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' vimAnamAM eka samayamAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA devo upaje che, e rIte jema raiveyaka vimAnamAM saMkhyAta vistRtamAM kahyuM tema, vizeSa A - kRSNapAkSika, abhavasiddhika, traNa ajJAnavALA, A badhA nA upaje, na cyave, na sattAthI kahevA, acaramano paNa niSedha karavo yAvat saMkhyAta carama kahyA che. bAkI pUrvavat. asaMkhyAta vistRtamAM paNa A na kahevA. mAtra temAM acarama hoya che. bAkInuM asaMkhyAta vistRta raiveyaka mujaba yAvat acaramo kahyA che, sudhI kahevuM. bhagavad ! 64-lAkha asurakumArAvAsamAM saMkhyAta vistRta asurakumArAvAsomAM zuM samyagadRSTi asurakumAro upaje, mithyAdaSTi upaje, e rIte ratnaprabhA mujabanA traNa AlAvA kahevA. e rIte asaMkhyAta vistRtamAM traNa AlAvA kahevA. e rIte yAvat raiveyakamAM, anuttara vimAnamAM paNa kahevuM. traNe AlAvAmAM mithyASTi, samyagu mithyASTi na kahevA. bAkI pUrvavat jANavuM. bhagavana kRSNalezyI, nIlalezyI yAvatu zuklalezyI thaIne jIva kRSNalezyI devomAM upaje? hA, gautama ! e rIte nairayikomAM pahelA uddezAmAM kahyA mujaba kahevuM. nIlalezyI paNa nairayikavat kahevA, e rIte yAvatu padmalezyI, zuklalezyI kahevA. vizeSa A - lezyA sthAna vizuddha thatA thatA zuklalezyAmAM pariName che, pachI zuklalezyI devomAM utpanna thAya che. tethI pUrvavat kahyuM che. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. zataka-13, uddezA-2no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-3 nairayika' sUtra-pa68 bhagavan! nairayiko anaMtarAhAraka hoya, pachI zarIranI niSpatti kare che ityAdi prazna. gautama ! ahI prajJApanA. sUtranuM paricAraNA pada saMpUrNa kahevuM. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che. te ema ja che. zataka-13, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-4 pRthvI sUtra-pa69 bhagavan! pRthvIo keTalI che? gautama ! sAta. te A - ratnaprabhA yAvat adhaHsaptamI. bhagavan! adhaHsaptamI pRthvImAM pAMca anuttara mahA-moTA yAvat apratiSThAna che. te narakAvAso chaThThI tamA. pRthvInA narakAvAsothI 1.ati moTA, 2.ati vistRta, 3.ghaNA AkAzavALA, 4.ghaNI khAlI jagyAvALAche? paNa zuM mahA pravezavALA nathI, atyaMta AkIrNa nathI, ati vyApta nathI, parasparanA saMghaTTanarahita che? hA gautama ! tema che bhagavad ! te narAkAvAsamAM rahela nairayiko chaThThI tamAmRthvInA nairayikothI zuM mahAkarmavALA, mahAkriyAvALA, mahAzravavALA, mahAvedanAvALA che, paraMtu alpakarmavALA, alpakriyAvALA, alpa AzravavALA, alpa vedanAvALA nathI? zuM te nairayiko alpa RddhivALA, alpa dyutivALA che ? mahARddhivALA ane mahAdyutivALA nathI ? hA gautama ! temaja che. bhagavan! chaThThI tamAmRthvImAM pAMca nyUna eka lAkha narakAvAsa che ItyAdi prazna? hA, gautama ! che. te narako adhaHsaptamI pRthvInA nairayikothI mahattaraka yAvat mahA vistIrNatara nathI, mahApravezanataraka yAvat AkIrNa nathI. te narakomAM nairayiko adhaHsaptamI pRthvInA nairayikothI alpakarma vALA yAvat alpakriyAvALA che paNa mahAkarmavALA ane mahAkriyAvALA nathI. mahARddhivALA ane mahAdyutivALA che, alpaRddhivALA ane alpadyutivALA nathI. chaThThI tamAmRthvImAM narako pAMcamI dhUmaprabhA pRthvInA narakothI mahattara Adi che, mahApravezanAvALAdi nathI. te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 32
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' narakomAM nairayika pAMcamI dhUmaprabhA pRthvIthI mahAkarmAvALAdi che, paNa alpakarmavALA nathI. alpaRddhivALAdi che, paNa mahARddhivALA nathI. pAMcamI dhUmaprabhA pRthvImAM traNa lAkha narakAvAso che. e rIte jema chaThThImAM kahyuM, e pramANe sAte pRthvImAM paraspara kahevuM, yAvat ratnaprabhA yAvat mahARddhivALA che, alpaRddhivALA nathI. sUtra-570 thI pa74 pa70, bhagavan! ratnaprabhA pRthvI nairayika, kevo pRthvIsparza anubhavatA vicare che ? gautama ! teo aniSTa, akAMta, apriya, amanojJa, amaNAma sparzane anubhave che. e rIte adhaHsaptamI pRthvI nairayika sudhI kahevuM, e rIte apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatikAyano pratikuLa sparza kahevo. pa71. bhagavanaratnaprabhA pRthvI, bIjI zarkarAmabhA pRthvInI apekSAe bAhalyathI sauthI moTI, cotaraphathI sauthI nAnI che ? hA, gautama ! che, e pramANe jIvAbhigamanA bIjA nairayika uddezaka mujaba kahevuM. pa72. bhagavad ! A ratnaprabhA pRthvInA narakAvAsonA AsapAsamAM je pRthvIkAyikathI vanaspatikAyika sudhInA jIvo che, te mahAkarma, mahAkriyA, mahAzrava, mahAvedanAvALA che ? hA, gautama ! che ityAdi jIvAbhigamanA nairayika uddezakavat sAtamI pRthvI sudhI kahevuM. pa73. bhagavad ! lokano laMbAIno madhyabhAga kyAM che? gautama ! A ratnaprabhAnA AkAzakhaMDanA asaMkhyAta bhAgane avagAhIne lokano laMbAIno madhyabhAga che. bhagavanadholokano laMbAIno madhyabhAga kyAM che ? gautama ! cothI paMkaprabhA pRthvInA kaMIka adhika ardhabhAgane ullaMghI adholokano laMbAIno madhyabhAga che. bhagavad ! urdhvalokano laMbAIno madhyabhAga kyAM che? gautama ! sanakumAra ane mAhendrakalpanI upara ane brahmaloka kalpanI nIce riSTa vimAna prastaTamAM urvIlokano AyAma madhya che. bhagavan! tirthAlokano laMbAIno madhyabhAga kyAM che ? gautama ! jaMbudvIpamAM meru parvatanA bahumadhya dezabhAgamAM A ratnaprabhA pRthvInA uparanA ane nIcenA kSudra prataramAM tirthAlokamAM madhyabhAga rUpa ATha rUcaka pradeza kahyA che. jyAMthI A daza dizAo nIkaLe che. te A pUrvA, pUrvadakSiNA e pramANe dazamAM zatakamAM che, tema kahevuM. paja. bhagavana ! aindrI-pUrva dizAnI Adi zuM che? kyAMthI te nIkaLI che? tenI AdimAM keTalA pradeza che ? uttaramAM keTalA pradeza che? keTalA pradezavALI che ? kyAM paryavasAna pAme che? saMsthAna kayu che? gautama ! aiI dizAnI AdimAM rUcaka che, rUcaka pradezothI nIkaLe che, te AraMbhe dvipradezI che, banne pradezonI uttarottara vRddhi thAya che, lokane AzrIne te asaMkhyapradezI, alokane AzrIne anaMta pradezI che. te lokane AzrIne sAdi-sAMta che, alokane AzrIne sAdi-anaMta che. lokane AzrIne arajasaMsthita che. alokane AzrIne udghazakaTAkAra saMsthita che. bhagavan! AgneyI dizAnI AdimAM zuM che ?, teno uddabhava zuM che? tenI AdimAM keTalA pradeza che ? keTalA pradeza vistIrNa che? te keTalA pradezI che, teno aMta kyAM che? tenuM saMsthAna kevuM che? gautama ! AgneyI dizAnI AdimAM rucaka che, te cakamAMthI nIkaLe che, te ekapradezAdi che, eka pradeza vistRta che, anuttara che. te lokane AzrIne asaMkhyapradezI, alokane AzrIne anaMtapradezI che. te lokane AzrIne sAdi sAMta, alokane AzrIne sAdi-anaMta che. tUTelI muktAvalI AkAre che. yAmyA dizA aindrI mAphaka che. naismRtI, AgneyIvatuM che. e pramANe cAre dizAonuM varNana aindrI mAphaka ane vidizA, AgneyI mAphaka jANavI. bhagavan! vimalAdizA vize prazna. gautama ! vimalAdizAnI Adi rUcaka che, te rUcakamAMthI nIkaLe che, AdimAM cAra pradeza che, ddhipradeza vistIrNa che, anuttara che. lokane AzrIne Adi AgneyI mujaba jANavuM. vizeSa e ke te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 33
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' cakAkAra che e rIte 'tamA' dizAnuM varNana paNa jANavuM. sUtra-pa75 thI pa77 pa75. bhagavad ! A 'loka' zuM kahevAya che? gautama ! paMcAstikAyanA samUharUpa A loka kahevAya che. te A - dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAya, jIvAstikAya, pudgalAstikAya. bhagavan! dharmAstikAyathI jIvonI zuM pravRtti che? gautama ! dharmAstikAyathI jIvonuM Agamana, gamana, bhASA, unmeSa, manoyoga, vacanayoga ane kAyayoga pravRtti thAya che. A ane AvA prakAranA badhA cala bhAva che, te dharmAstikAya dvArA pravRtta thAya che. tenuM lakSaNa gati che. bhagavad ! adharmAstikAyathI jIvonI zuM pravRtti che? gautama ! tenA vaDe jIvonA sthAna, besavuM, sUvuM, mananuM ekAgra thavuM vagere je AvA prakAranA anya sthira bhAvo che, te badhA adharmAstikAyanI pravRtti che. adharmAstikAyanuM lakSaNa sthiti che. bhagavan! AkAzAstikAyamAM jIvo ane ajIvonI zuM pravRtti che ? gautama ! AkAzAstikAya, baMnenA. AzrayarUpa che. pa76. eka ke be paramANuthI eka AkAza pradeza pUrNarUpe vyApta thAya che. temAM so paramANu paNa samAI zake Da AkAza pradeza pUrNa bharAya jAya che, 1000 karoDa yAvata anaMtAnaMta paramANu paNa samAI zake che. AkAzAstikAyanuM lakSaNa avagAhanA che. pa77. bhagavanjIvAstikAyathI jIvonI zuM pravRtti che ? gautama ! jIvAstikAya dvArA jIvo anaMta Abhinibodhika jJAna paryAyo, anaMta zrutajJAna paryAyo, e rIte bIjA zatakanA astikAya uddezaka mujaba cAvat te upayogane pAme che. jIvanuM lakSaNa upayoga che. pudgalAstikAyanI pRcchA. gautama ! pudgalAstikAyathI jIvone audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, kArpaNa zarIra., zrotra-cakSu-dhrANa-jIbha-sparzana indriya, mana-vacana-kAyayoga, zvAsocchavAsa grahaNanI pravRtti thAya che. pudgalAstikAyanuM lakSaNa 'grahaNa' rUpa che. sUtra-pa78, pa79 pa78. bhagavan! dharmAstikAyano eka pradeza keTalA dharmAstikAya pradezo vaDe RSTa che? gautama! jaghanyapade traNa pradezone ane utkRSTathI cha pradezone sparze che. bhagavandharmAstikAyano eka pradeza keTalA adharmAstikAya pradezathI spaSTa che? gautama ! jaghanyathI cAra, utkRSTathI sAta. keTalA AkAzAstikAya pradezathI spaSTa che ? gautama ! sAta. keTalA jIvAstikAya pradezathI pRSTa che? anaMtathI. keTalA pudgalAstikAyathI spaSTa che ? gautama ! anaMtathI. keTalA addhA samayathI spaSTa che ? kadAca pRSTa hoya, kadAca na hoya. jo pRSTa hoya to niyamAM anaMtathI spaSTa hoya. bhagavanaeka adharmAstikAyano pradeza keTalA dharmAstikAya pradezathI spaSTa che ? gautama ! jaghanyathI cAra, utkRSTathI sAta vaDe. keTalA adharmAstikAyathI spaSTa che? jaghanyathI traNa, utkRSTathI cha vaDe. bAkI badhuM dharmAstikAya mujaba jANavu. bhagavad ! eka AkAzAstikAya pradeza keTalA dharmAstikAya pradeza vaDe pRSTa che? gautama ! kadAca spaSTa hoya, kadAca pRSTa na hoya. jo pRSTa hoya to jaghanyathI eka, be, traNa ke cAra vaDe hoya. utkRSTathI sAta vaDe hoya. e rIte adharmAstikAya pradezamAM paNa jANavuM. bhagavan! keTalA AkAzAstikAya pradezathI spaSTa hoya ? gautama ! cha vaDe. keTalA jIvAstikAya pradezathI ? kadAca pRSTa hoya, kadAca na hoya. jo pRSTa hoya to niyamA anaMta pradezathI hoya e rIte pudgalAstikAya, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 34
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' addhA samayamAM jANavuM. sUtra-pa79 bhagavan! eka jIvAstikAya pradeza keTalA dharmAstikAya pradezathI spaSTa che ? jaghanyathI cAra, utkRSTathI sAta. e rIte adharmAstikAya pradeza vaDe paNa jANavuM. keTalA AkAzAstikAyathI ? sAta vaDe. keTalA jIvAstikAyathI ? bAkI badhuM dharmAstikAya mujaba che. bhagavanuM ! eka pudgalAstikAya pradeza keTalA dharmAstikAya pradezathI spaSTa che ? e pramANe jIvAstikAya mujaba jANavuM. bhagavad ! be pudgalAstikAya pradezo keTalA dharmAstikAya pradezothI pRSTa che ? jaghanyathI cha, utkRSTathI bAra. e pramANe adharmAstikAya pradezamAM jANavuM. keTalA AkAzAstikAyathI? bAra. bAkI dharmAstikAya mujaba jANavuM. bhagavan! traNa pudgalAstikAya pradezo keTalA dharmAstikAya vaDe pRSTa che? jaghanyathI 8, utkRSTathI 17. e rIte adharmAstikAya pradezamAM jANavuM. keTalA AkAzAstikAyathI ? sattara. bAkI dharmAstikAya mujaba jANavuM. A. pramANe A AlAvA vaDe daza pradeza sudhI kahevuM. vizeSa e ke jaghanyapadamAM be ane utkRSTapadamAM pAMca umeravA. cAra pudgalAstikAyamAM jaghanyathI daza, utkRSTathI bAvIza. pAMcamAM jaghanyathI bAra, utkRSTathI sattAvIza. cha mAM jaghanyathI-14, utkRSTathI-32, sAtamAM jaghanyathI-16, utkRSTathI-27, 'AThamAM jaghanya 18, utkRSTathI-42, 'nava'mAM jaghanyathI-20, utkRSTathI-47. daza pudgala jaghanyathI-22, utkRSTathI-pa2 pradezo vaDe spaSTa thAya che. AkAzAstikAya mATe badhe utkRSTa pada kahevuM. bhagavan! saMkhyAtA pudgalAstikAya pradezo keTalA dharmAstikAya pradezo vaDe RSTa che ? jaghanya padamAM te saMkhyAtane bamaNA karI temAM be umero, utkRSTa padamAM te saMkhyAtAne pAMca gaNA karIne temAM be umeravA. adharmAstikAya vaDe sparzanA A pramANe ja jANavI. keTalA AkAzAstikAyao vaDe? te saMkhyAtane pAMca gaNA karI, be umero. keTalA jIvAstikAya0 vaDe? anaMtathI. keTalA pudgalAstikAya vaDe ? anaMtathI. keTalA addhA samaya vaDe ? kadAca sparze, kadAca nahIM. jo sparze to yAvatu anaMta vaDe sparze. bhagavan! asaMkhyAta pudgalAstikAya pradezo keTalA dharmAstikAya vaDe spaSTa che? jaghanyathI te asaMkhyAtane bamaNA karI, be umero. utkRSTathI te asaMkhyAtAne pAMca guNA karI, be umero. bAkI badhu saMkhyAtA mujaba yAvat niyamA anaMta samayo vaDe sparza. bhagavad ! anaMtA pudgalAstikAya pradezo keTalA dharmAstikAya vaDe pRSTa che? gautama! asaMkhyAtAnI mAphaka 'anaMtA' saMpUrNa kahevA. bhagavad ! eka addhAsamaya keTalA dharmAstikAya pradezothI spaSTa che ? sAtathI. keTalA adharmAstikAyathI ? pUrvavatu. e pramANe AkAzAstikAya vaDe paNa che. keTalA jIvAstikAyathI ? anaMta vaDe. e pramANe yAvatu addhA samaya vaDe. bhagavana ! dharmAstikAya, dharmAstikAyanA keTalA pradezo vaDe spaSTa che ? eka paNa pradezathI nahIM. keTalA adharmAstikAyathI? asaMkhyAta vaDe. keTalA AkAzAstikAyathI ? asaMkhyAta vaDe-keTalA jIvAstikAyathI ? anaMta vaDe. keTalA pudgalAstikAya pradezathI ? anaMta vaDe. keTalA addhA samayathI ? kadAca spaSTa thAya, kadAca na thAya. jo skRSTa thAya, to niyamAM anaMta vaDe thAya. bhagavan! adharmAstikAya, keTalA dharmAstikAya vaDe pRSTa thAya? asaMkhyAta vaDe. keTalA adharmAstikAyathI ? eka paNa nahIM. bAkI badhuM dharmAstikAya mujaba jANavuM. A AlAvA vaDe badhA ja sva sthAnamAM eka paNa pradezathI pRSTa na thAya, parasthAnamAM pahelAnA traNamAM asaMkhyAta vaDe, pachInA anaMta vaDe kahevA yAvat addhA samaya, yAvat muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 35
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' keTalA addhA samayathI pRSTa thAya? eka paNa nahIM. sUtra-580 bhagavanajyAM dharmAstikAyano eka pradeza avagADha hoya, tyAM dharmAstikAyanA bIjA keTalA pradeza avagADha hoya ? gautama ! ekapaNa nahIM. keTalA adharmAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! eka. keTalA AkAzAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! eka. keTalA jIvAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! anaMtA. keTalA addhA samaya avagADha hoya? kadAcit avagADha hoya, kadAcit avagADha na hoya. jo avagADha hoya, to anaMtA hoya. bhagavan! jyAM adharmAstikAyano eka pradeza avagADha hoya tyAM dharmAstikAyanA keTalA pradeza avagADha hoya? eka. keTalA adharmAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! eka paNa nahIM. bAkI dharmAstikAya samAna jANavuM. bhagavan! jyAM eka AkAzAstikAya pradeza avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAya pradeza avagADha hoya ? kadAca avagADha hoya, kadAca na hoya. jo hoya to eka hoya. e pramANe adharmAstikAyanA pradezo paNa jANavA. keTalA AkAzAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama !eka paNa nahIM. keTalA jIvAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! kadAca avagADha hoya, kadAca na hoya. jo avagADha hoya to anaMtA hoya e rIte yAvat addhAsamaya kahevuM. bhagavan! jyAM eka jIvAstikAyapradeza avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAya pradeza avagADha hoya ? eka. e pramANe adharmAstikAya ane AkAzAstikAya pradezo paNa kahevA. keTalA jIvAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! anaMtA. bAkI dharmAstikAya mujaba kahevuM. bhagavan! jyAM eka pudgalAstikAya pradeza avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAyapradeza avagADha hoya ? jema jIvAstikAyanA pradezamAM kahyuM, tema badhuM ja ahIM kahevuM. bhagavan! jyAM pudgalAstikAya pradeza avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama kadAca eka, kadAca be. e rIte adharmAstikAya, AkAzAstikAya kahevA. bAkI dharmAstikAya mujaba jANavuM. bhagavan! jyAM traNa pudgalAstikAya pradeza avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! kadAca eka, kadAca be, kadAca traNa. e rIte adharmAstikAya paNa kahevuM. AkAzAstikAya paNa kahevuM. bAkInuM be pudgalavata che. e pramANe AdinA traNa astikAya sAthe eka-eka pradezanI vRddhi karavI. bAkInuM jema be pudgalamAM kahyuM, tema daza sudhI kahevuM arthAt kadAca eka, kadAca be, kadAca traNa yAvat kadAca daza. saMkhyAtamAM kadAca eka, kadAca be, yAvatu kadAca daza, kadAca saMkhyAta. asaMkhyAtamAM kadAca eka yAvat kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta. jema asaMkhya kahyA, tema anaMta paNa kahevA. bhagavan! jyAM eka addhAsamaya avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAya ? eka. keTalA adharmAstikAya ? eka. keTalA AkAzAstikAya ? eka. keTalA jIvAstikAya ? anaMtA. e pramANe yAvat 'addhAsamaya'. bhagavan! jyAM eka dharmAstikAya dravya avagADha hoya, tyAM dharmAstikAyanA keTalA pradeza avagADha hoya ? eka paNa nahIM. keTalA adharmAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama! asaMkhyAta. keTalA AkAzAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama! asaMkhyAtA. keTalA jIvAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! anaMtA. yAvat addhAsamaya. bhagavanjyAM adharmAstikAya avagADha hoya, tyAM keTalA dharmAstikAya pradeza avagADha hoya ? asaMkhyAta. keTalA adharmAstikAya pradezo avagADha hoya ? gautama ! eka paNa nahIM. bAkI dharmAstikAyavat jANavuM. A pramANe badhA, svasthAnamAM eka paNa nathI tema kahevuM. parasthAnamAM AdinA traNe asaMkhyAtA kahevA. pachInA traNemAM anaMtA kahevA. yAvat addhAsamaya. yAvat keTalA addhAsamaya avagADha che ? eka paNa nathI. bhagavad ! jyAM eka pRthvIkAyika avagADha che, tyAM keTalA pRthvIkAyiko avagADha che ? asaMkhya. keTalA aprakAyiko avagADha che? asaMkhyAtA. keTalA teukAyiko avagADha che? asaMkhyAtA. keTalA vAyukAyiko avagADha che? muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 36
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAtA. keTalA vanaspatikAyiko avagADha che? anaMtA. bhagavan! jyAM eka aprakAyika avagADha che, tyAM keTalA pRthvIkAyiko avagADha che ? asaMkhyAtA. keTalA aprakAyiko avagADha che ? asaMkhyAtA. e pramANe pRthvIkAyikanI vaktavyatA mujaba badhAmAM saMpUrNa kahevuM yAvat vanaspatikAyika. yAvat keTalA vanaspatikAyiko tyAM avagADha che? anaMtA. sUtra-581 bhagavana ! A dharmAstikAya, adharmAstikAya, AkAzAstikAyamAM koI besavA, rahevA, niSadyA karavA, sUvA. mATe samartha thAya? nA, A artha samartha nathI. tyAM anaMtA jIvo avagADha hoya che. bhagavan! ema kema kaho cho? gautama ! jema koI kUTAgArazALA hoya, je baMne taraphathI lipta hoya, gupta hoya, guptadvAra hoya, ityAdi jemAM rAyappaleNaIyamAM kahyuM yAvat dvAranA kamADa baMdha karI de che. te kUTAgAra zALAnA bahumadhya dezabhAgamAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI 1000 dIvA pragaTAve. gautama ! te dIvAnI legyAo paraspara saMbaddha, paraspara pRSTa yAvat paraspara ekarUpa thaIne rahe che? hA, rahe che. he gautama ! koI te dIvAnI lezyAmAM besavA, sUvA ke yAvat paDakhA badalavA samartha che? bhagavad ! tevuM na thAya, tyAM anaMta jIvo avagADha hoya che. tethI gautama ! pUrvavat kahyuM che. sUtra-582 bhagavan! lokano bahusama bhAga kyAM che? bhagavan! lokano sarva saMkSipta bhAga kyAM che? gautama ! A ratnaprabhA pRthvInA upara ane nIcenA kSudra prataromAM lokano bahusama bhAga che ane A ja lokano sarva saMkSipta bhAga che. bhagavad lokano vigraha-vigrahika bhAga kyAM che? gautama ! jyAM vigraha kaMDaka che, te ja lokano vigrahavigrahika bhAga kahevAya che. sUtra-583 bhagavanaloka kayA saMsthAne che ? gautama ! supratiSThaka saMsthAne loka che. nIce vistIrNa, madhyamAM sAtamAM zatakanA pahelA uddezAmAM kahyuM, tema yAvat aMta kare che. bhagavanA adho-tIrjI-urdhvalokamAM kayo konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI nAno tirthAloka che, urdhvaloka asaMkhyAtagaNo che, adholoka vizeSAdhika che. bhagavan! te ema ja che, te ema ja che. zataka-13, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-5 'AhAra' sUtra-584 bhagavan! nairayiko zuM sacittAhArI, acittAhArI ke mizrAhArI che ? gautama ! sacitta ke mizrAhArI nathI, acittAhArI che. A pramANe asurakumArAdi, nairayika uddezaka-1 saMpUrNa kahevo. bhagavan! te ema ja che, te ema ja che. zataka-13, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-6 upapAta' sUtra-pa85 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - nairayika sAMtara upaje che ke niraMtara ? gautama ! nairayiko sAMtara paNa upaje ane niraMtara paNa upaje che. e pramANe asurakumAro paNa jANavA. e pramANe zataka-9nA 'gAMgeya uddezAmAM kahyA mujaba che, tema be daMDako kahevA. yAvatu vaimAnika niraMtara paNa cyave che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 37
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtrapa86 bhagavanasurendra asurarAja camarano camaracaMcA nAme AvAsa kyAM che? gautama ! jaMbudvIpamAM meru parvatanI dakSiNamAM tirjA asaMkhya dvIpasamudra gayA pachI Adi jema zataka-2mAM sabhA uddezakanI vaktavyatA che, te saMpUrNa jANavI. vizeSa e ke ahI utpAta parvatanuM nAma tigicchakUTa che, camaracaMcA rAjadhAnI che, camaracaMca nAme AvAsaparvata che ane anya ghaNA dvIpa Adi sudhI bAkI badhuM varNana karavuM yAvat 3,16,227 yojana, 3 gAuM, 228 dhanuSa ane vizeSAdhika sADAtera aMgula paridhi che. te camaracaMcA rAjadhAnInI dakSiNa-pazcimamAM 655 karoDa, 3pa-lAkha, 50 hajAra yojana dUra aruNodaka samudramAM tIrtho jaIne A asurendra asurakumAra rAja camaranA camaracaMcA nAme AvAsa parvata che. te 84,000 yojanA lAMbo che, paridhi 2,65,632 yojananI adhika che. A AvAsa eka prAkAra vaDe cotaraphathI gherAyela che, te prAkAra UMcAImAM 150 yojana che, A rIte camaracaMcA rAjadhAnInI vaktavyatA sabhAne choDIne yAvat cAra prAsAda paMktio. che sudhI kahevI. bhagavad ! zuM asurendra asurarAja camara, zuM te camaracaMca AvAsamAM rahe che? A artha samartha nathI. bhagavan! to kayA kAraNathI amarendrano AvAsa 'camaracaMca AvAsa kahevAya che? gautama ! jema A manuSyalokamAM upakArIlayana, udyAna-layana, niryANiyalayana, dhArAvArikalayana hoya che, tyAM ghaNA manuSyo, mAnuSIo bese che, sUve che Adi jema rAyappaleNaIya sUtramAM kahyuM che tema yAvat kalyANa phaLavRtti vizeSa anubhavatA vicare che, paNa teo. nivAsa sthAna anyatra svIkAre che, e pramANe gautama ! camarendrano 'camaracaMca AvAsa kevaLa kriDAratipratika che, paNa nivAsa anyatra kare che mATe pUrvavat kahyuM. bhagavad ! te ema ja che. te ema ja che. sUtra-587, 588 587. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre anya koI dine rAjagRhI nagarInA guNazIlacaityathI yAvat vihAra karyo te kALe, te samaye caMpA nagarI hatI, pUrNabhadra caitya hatuM. tyAre bhagavaMta mahAvIra anya koI divase pUrvAnupUrvI cAlatA yAvat vicaratA caMpAnagarImAM pUrNabhadra caitya hatuM tyAM AvyA. AvIne yAvat vicare che. te kALe, te samaye siMdhusauvIra janapadamAM vItIbhaya nAme nagara hatuM. tenI bahAra pUrva dizAmAM mRgavana udyAnA hatuM. sarvaRtuka Adi varNana karavuM. te vItibhaya nagaramAM udAyana rAjA hato, te mahAna hato Adi varNana karavuM. te udAyana rAjAne prabhAvatI (tathA padmAvatI)nAme rANI hatI. sukumAla ityAdi varNana karavuM. te udAyanA rAjAno putra, prabhAvatI devIno Atmaja evo abhicikumAra hato. sukumAla hato yAvat zivabhadrakumAravat yAvat sarva saukhya anubhavato vicarato hato. te udAyana rAjAne kezIkumAra nAme bhANeja sukumAla yAvat surUpa hato. te udAyana rAjA siMdhu sauvIra pramukha 16-janapadonA, vItIbhaya pramukha 363 nagaro ane Akarono, mahasenA Adi daza mugaTabaddha, tathA chatra cAmara, bAlavIjhanakavALA rAjAno ane bIjA ghaNA rAjA-izvara-talavara yAvat sArthavAha AdinuM Adhipatya yAvat karato, pAlana karato hato. jIvAjIvano jJAtA evo zrAvaka hato yAvat vicarato hato.(ahI nagarI, caitya, rAjA, rANI, kumAra vagere badhuM varNana ujavAI sUtrAnusAra jANavuM. tyAre te udAyana rAjA anya koI divase pauSadhazALAmAM Avyo. zaMkha zrAvaka mAphaka vicaravA lAgyo. tyAre te udAyanane madhyarAtrie dharmajAgarikAthI jAgatA A AvA prakArano manogata yAvat saMkalpa utpanna thayo - te grAma, Akara, nagara, khaMDa, karbaTa, maDaMba, droNamukha, paTTaNa, Azrama, saMbAha, saMnivezAdi dhanya che, jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra vicare che. te rAjA, izvara, talavara yAvatu sArthavAha vagere dhanya che, je bhagavaMtane vAMdI, namI, seve che. jo zramaNa bhagavaMta mahAvIra pUrvAnupUrvI cAlatA, gAma-gAma yAvat vicaratA, ahIM Ave, ahIM samosare, A. vItIbhaya nagaranI bahAra mRgavana udyAnamAM yathApratirUpa avagraha laIne saMyama ane tapa vaDe yAvat vicare, to huM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 38
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavaMtane vAMdIza, namIza yAvat temanI. paryupAsanA karIza. tyAre bhagavaMta mahAvIra, udAyana rAjAno AvA prakArano manogata saMkalpa yAvat utpanna thayela jANIne caMpA. nagarInA pUrNabhadra caityathI nIkaLIne, pUrvAnupUrvI cAlatA, gAmagAma yAvat vicaratA siMdhusauvIra janapadamAM vItIbhaya nagaranA mRgavana udyAnamAM padhArIne vicaravA lAgyA. tyAre vItIbhaya nagaranA zRMgATaka yAvat parSadA paryapAse che. tyAre te udAyana rAjA A vRttAMta prApta thatA hRSTa, saMtuSTa thayo. yAvat kauTuMbika puruSone bolAvI A pramANe kahyuM - o devAnupriyo ! jaladIthI, vItIbhaya nagarane aMdara-bahArathI jema koNike uvavAI sUtramAM karyuM tema zaNagAro yAvat te paryapAse che. prabhAvatI Adi rANIo paNa te pramANe yAvatu paryapAse che. dharmakathA thaI. tyAre te udAyana rAjA, bhagavaMta mahAvIra pAse dharma sAMbhaLIne, avadhArIne, hRSTa-tuSTa thaIne utthAnathI uThe che, uThIne bhagavaMta mahAvIrane traNa vakhata yAvat namIne, A pramANe kahyuM - bhagavan! te ema ja che, te ema ja che. yathArtha che,satya che, tathya che, jema Apa kaho cho. vizeSa kahe che - he devAnupriya! abhicikumArane rAjApade sthApIne, pachI huM devAnupriyanI pAse muMDa thaIne dIkSA levA icchuM chuM. he devAnupriya! jema sukha upaje tema karo, pratibaMdha na karo. tyAre te udAyana rAjA, bhagavaMta mahAvIre Ama kahetA, harSita-saMtuSTa thaI bhagavaMtane vAMdI, namIne pachI AbhiSekya hAthI para ArUDha thaIne bhagavaMta pAsethI mRgavana udyAnathI nIkaLIne vItIbhaya nagare javA nIkaLyo. tyAre te udAyana rAjAne AvA prakAre manogata saMkalpa yAvat utpanna thayo. nizca abhicikumAra mAro eka ja putra che. te iSTa, kAMta che yAvat darzananuM to kahevuM ja zuM? jo huM abhicikumArane rAjApade sthApIne bhagavaMta mahAvIra pAse muMDa thaIne yAvatu dIkSA laIza, to abhicikumAra rAjyamAM, rASTramAM yAvat janapadamAM, mAnuSI kAmabhogomAM mUrNita-gRddha-grathita-adhyApanna thaIne anAdi-anaMta dIrghakAlIna cAturaMta saMsAra kAMtAramAM bhramaNa karaze - tethI mArA mATe abhicine rAjyamAM sthApI bhagavaMta mahAvIra pAse yAvat dIkSA levI zreyaskara nathI. mArA mATe zreyaskara e che ke mArA nijaka bhANeja kezIkumArane rAjyamAM sthApIne bhagavaMta mahAvIra pAse yAvat dIkSA lauM. upara mujaba vicArIne vItIbhaya nagare pahoMcyA, pahoMcIne nagaranI vaccovaccathI, jyAM potAnuM gRha, bAhya upasthAnazALA che, tyAM Avyo. AvIne AbhiSekya hAthIne Ubho rAkhyo. AbhiSekya hAthIthI nIce Utaryo. UtarIne siMhAsana pAse Avyo. AvIne uttama siMhAsana upara pUrvAbhimukha beTho. kauTuMbika puruSone bolAvyA. bolAvIne A pramANe kahyuM - he devAnupriyo! jaladIthI vItIbhaya nagarane aMdara-bahArathI zaNagArI. yAvat mArI AjJA pAchI soMpo. tyAre udAyana rAjAe bIjI vakhata paNa kauTuMbika puruSone bolAvIne A pramANe kahyuM - he devAnupriyo! jaladIthI kezIkumAranA mahAI Adi rAjyAbhiSekane karo jema zivabhadrakumAramAM kahyuM. tema kahevuM yAvat dIrdhAyuSI thAo, iSTajanathI saMparivRtta thaI, siMdhu sauvIrAdi 16-janapadane, vItIbhayAdinagarane, mahasenAdi rAjAne, bIjA paNa ghaNA rAjA-izvarAdi ne yAvatuM Adhipatya karatA, pAlana karatA vicAro kahI jaya-jaya zabdo karyA. tyAre te kezIkumAra rAjA yAvatuM mahat yAvat vicare che. tyAre te udAyana rAja kezIrAjAne pUche che. tyAre te kezIrAjAe kauTuMbika puruSane bolAvyA. e pramANe jema jamAlimAM kahyuM, te rIte aMdara-bahArathI nagara sApha yAvat niSkramaNAbhiSekanI taiyArI karI. te kezIrAjA aneka gaNanAyakathI yAvat parIvarIne udAyanarAjAne uttama siMhAsane pUrvAbhimukha besADI 108 suvarNa kaLazo vaDe abhiSeka kare, jamAli mAphaka yAvat A pramANe kahyuM - he svAmI! kaho, zuM daIe ? zuM ApIe ? Apane zenuM prayojana che? tyAre te udAyana rAjAe kezIrAjAne kahyuM - he devAnupriya! huM icchuM chuM ke - kRtrikApaNathI e rIte jamAli mAphaka kahevuM. vizeSa e ke priyaviyoga dUSaNa anubhavatI padmAvatIe agrakeza grahaNa karyA. tyAre te kezIrAjAe pharI vakhata uttara dizAmAM siMhAsana rakhAvyuM. pharIthI udAyana rAjAne cAMdI-sonAnA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 39
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kaLazothI navaDAvyA, bAkI badhuM jamAliyata jANavuM yAvat zibikAmAM beThA, dhAvamAtAdi pUrvavat jANavu. vizeSa e ke padmAvatI rANI zveta vastra dhAraNa karIne beThI, bAkI varNana pUrvavat yAvat zibikAthI rAjA nIce Utaryo. UtarIne bhagavaMta mahAvIra pAse Avyo. AvIne bhagavaMtane traNa vAra vAMdI, namIne pUrva dizAmAM jaIne, ApameLe AbharaNaalaMkAra UtAryA Adi pUrvavatu. padmAvatIe grahaNa karyA. yAvat udAyana rAjarSine. Ama kahyuM - he svAmI! saMyamamAM puruSArtha karajo yAvatu pramAda na karatA. pachI kazIrAjA ane padmAvatI bhagavaMtane vAMdI, namI yAvatu pAchA gayA. udAyana rAjAe svayaM paMcamuSTI loca karyo. bAkI RSabhadatta mAphaka jANavu yAvat sarva duHkhathI mukta thayA. 588. tyAre te abhicikumAra anyadA koI divase madhyarAtrie kuTuMba jAgarikAthI jAgatA A AvA prakArano manogata saMkalpa yAvat utpanna thayo. nize huM udAyanano putra, prabhAvatI rANIno Atmaja, chatAM udAyanA rAjAe mane choDIne nijaka bhANeja kezIkumArane rAjyamAM sthApIne bhagavaMta mahAvIra pAse yAvatu dIkSA lIdhI. AvA prakAranA mahA aprItirUpa mano mAnasika duHkhathI abhibhUta thaIne, aMtaHpura-parivArathI saMparivarIne, bhAMDa-mAtra-upakaraNa laIne vItIbhaya nagarathI nIkaLI gayo. nIkaLIne pUrvAnupUrvI cAlatA, grAmAnugrAma vicaratA jyAM caMpAnagarImAM koNika rAjA hato, tyAM Avyo. AvIne koNika rAjAno Azraya karI rahevA lAgyo. tyAM paNa te vipula bhoga sAmagrIthI saMpanna thaI gayo. tyArapachI te abhicikumAra zrAvaka thayo, jIvAjIvane jANato yAvat vicare che. te udAyana rAjarSi prati vairanA anubaMdhathI yukta hato. te kALe, te samaye A ratnaprabhA pRthvInA narakAvAsonA paripArthamAM asurakumAronA 64-lAkha AvAsa che. tyAre te abhicikumAra ghaNA varSo sudhI zramaNa paryAya pALIne, ardhamAsika saMlekhanAthI 30 bhaktane anazana vaDe chedIne, pUrvokta sthAnanA AlocanA, pratikramaNa karyA vinA kALa mAse kALa karIne A ratnaprabhA pRthvInA 30 lAkha naraka AvAsanI samIpe rahelA 64 lAkha 'Atapa' nAmaka asurakumArAvAsamAM koI eka AtApamAM asurakumAra devarUpe utpanna thayo. tyAM ghaNA AtApa asurakumAra devonI sthiti eka palyopama che, tyAM abhicidevanI sthiti paNa eka palyopamanI thaI. bhagavana ! te abhicideva, te devalokathI AyukSayAdi pachI anaMtara udvartIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? gautama ! mahAvideha kSetramAM siddha thaze yAvat aMta karaze. bhagavan! te ema ja che. zataka-13, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-7 'bhASA' sUtra-pa89 rAjagRhamAM A pramANe kahyuM - bhagavad ! bhASA AtmArUpa che ke bIjuM che ? gautama ! bhASA AtmA nathI. bhASA bIjuM che. bhagavan! bhASA, rUpI che ke arUpI ? gautama ! bhASA rUpI che, arUpI nathI. bhagavan! bhASA sacitta che ke acitta ? gautama ! bhASA sacitta nathI, acitta che. bhagavana! bhASA jIva che ke ajIva? gautama ! bhASA jIva nathI, ajIva che. bhagavan! bhASA jIvone hoya ke ajIvone hoya ? gautama ! bhASA jIvone hoya, ajIvone nahIM. bhagavan! bolyA pahelA bhASA che, bolAtI te bhASA che ke bolavAno samaya vItyA pachI bhASA che? gautama! bolyA pUrve ke samaya vItyA pachI, te bhASA nathI, paNa bolAtI hoya tyAre te bhASA che. bhagavad ! bolyA pUrve bhASA bhedAya, bolAtI bhASA bhedAya ke bolavAno samaya vItyA pachI bhASA bhedAya ? gautama ! bolyA pUrve ke bolavAno samaya vItyA pachI bhASA bhedAtI nathI, paNa bolAtI vakhate bhASA bhedAya che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 40
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! bhASA keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede. te A - satyA, mRSA, satyAmRSA, asatyAmRSA bhASA. sUtra-pa90, 591 pa90. bhagavad ! mana, AtmA che ke anya ? gautama ! mana AtmA nathI anya che. jema 'bhASAmAM kahyuM temAM 'mana' mATe kahevuM yAvat ajIvone mana na hoya. bhagavanmanana pUrve mana hoya, manana karatI veLA mana hoya ? e pramANe 'bhASA' mujaba kahevuM. bhagavad ! manana pUrve mana bhedAya, manana karatA mana bhedAya ke manana samaya vItyA pachI mana bhedAya che ? e pramANe jemAM 'bhASAmAM kahyuM tema jANavuM. bhagavan! mana keTalA bhede che ? gautama! cAra bhede che. te A - satyamana yAvat asatyAmRSA mana. pa91. bhagavan! kAya, AtmA che ke anya ? gautama ! kAya AtmA paNa che, anya paNa che. bhagavan! kAyA. rUpI che ke arUpI ? gautama! kAyA rUpI paNa che, arUpI paNa che. e pramANe ekekamAM pRcchA. gautama ! kAyA sacitta paNa che, acitta paNa che. kAyA jIva paNa che, ajIva paNa che. kAyA, jIvanI paNa hoya, ajIvanI paNa hoya. bhagavan! kAyA pUrve hoya? ItyAdi prazna. gautama ! pUrve paNa kAyA che, kAya pudgala grahaNa karatI veLA paNa kAyA che, kAya samaya vItyA pachI paNa kAyA che. bhagavad ! pUrve kAyA bhedAya che? ItyAdi pRcchA. gautama ! pUrve paNa kAyA bhedAya che yAvat pachI paNa. kAyA bhedAya che. bhagavad ! kAyA keTalA bhede che? gautama ! sAta bhede. te A - audArika, audArimizra, vaikriya, vaikriyamizra, AhAraka, AhArakamizra, kArmaNa. sUtra-pa92 bhagavana ! maraNa keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede che. te A - AvIcika maraNa, avadhi maraNa, AtyaMtika maraNa, bALa maraNa ane paMDita maraNa. AvIcika maraNa keTalA bhede ? gautama! pAMca bhede -dravya, kSetra, kALa, bhava ane bhAvathI. AvIcika maraNa. bhagavan! dravyAvIcika maraNa keTalA bhede che ? gautama ! cAra bhede - nairayika, tiryaMcayonika, manuSya, ane deva-dravyApIcika maraNa. bhagavan! ema kema kaho cho - nairayika dravyApIcika maraNa, nairayika dravyApIcika maraNa che ? gautama ! je nairayika, nairayika dravyamAM vartatA je dravyone nairayikAyupaNe grahaNa kare - bAMdhe - sparze - kare - prasthApita kare - niviSTa kare - abhiniviSTa kare - abhisamanvAgata kare che, te dravyone prati samaya niraMtara choDatA-maratA rahe che, tethI he gautama ! nairayika dravyApIcika maraNa kahyuM che. yAvat deva dravyApIcika maraNa kahevuM. bhagavad ! kSetrAvIcika maraNa keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede - nairayika yAvat deva kSetrAvIcika maraNa. bhagavana ! nairayika kSetrAvIcika maraNano nairayika kema kahe che ? je nairayika, nairayika kSetramAM vartatA je dravyone nairayikAyuSyapaNe grahaNa kare ItyAdi e pramANe jema dravyApIcika maraNamAM kahyuM. tema kSetrAvAcika maraNamAM kahevuM. bhAvArIcika maraNa sudhI kahevuM. bhagavan! avadhimaraNa keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede - dravyAvadhi maraNa, kSetrAvadhi maraNa, kAlAvadhi maraNa, bhavAvadhimaraNa, bhAvAvadhi maraNa. bhagavan! dravyAvadhi maraNa keTalA bhede che? gautama ! cAra - nairayika yAvat deva dravyAvadhi maraNa. bhagavan! nairayika dravyAvadhi maraNa kema kahevAya che? nairayiko, nairayika dravyamAM vartatA je dravyone choDatA mare che, pharI nairayikatva pAmI, anAgata kALe pharI paNa maraze. tethI he gautama ! yAvat dravyAvadhi maraNa kahyuM. e pramANe muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 41
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tiryaMca - manuSya - devAvadhi maraNa jANavu. A AlAvAthI kSetra-kALa-bhava-bhAvamaraNa jANavA. bhagavad ! AtyaMtika maraNa ? gautama ! pAMca bhede che - dravyAtyaMtika maraNa yAvat bhAvAtyaMtika maraNa. bhagavad ! dravyAtyaMtika maraNa keTalA bhede che? gautama ! cAra. nairayika yAvat deva dravya AtyaMtika maraNa. bhagavan! nairayika dravyAtyaMtika maraNa kema kahe che ? gautama ! nairayiko, nairayika dravyamAM vartatA, je dravyone choDatA mare che, anAgata kALe paNa maraze. tethI yAvatuM maraNa kahyuM che. e pramANe tiryaMca - manuSya - deva AtyaMtika maraNa paNa jANavu. e pramANe kSetra yAvat bhAva AtyaMtika maraNa paNa jANavu. bhagavad ! bALamaraNa keTalA bhede che? gautama ! bAra bhede.-valayamaraNAdi jema skaMdakamAM vRddhapRSTha paryanta che. bhagavan! paMDita maraNa keTalA bhede che? gautama ! be bhede - pAdapopagamana, bhaktapratyAkhyAna. bhagavad ! pAdapopagamana keTalA bhede che ? gautama ! be bheda - nirdhArima, anirdhArima. yAvat niyamA apratikarma che. bhagavanuM ! bhaktapratyAkhyAna keTalA bhede che? pUrvavatu. vizeSa e ke te sapratikarma che. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-13, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-8 'karmaprakRti sUtra-pa93 bhagavan! karmaprakRti keTalI che? gautama ! ATha. ahIM prajJApanA sUtranuM pada-23 'baMdha sthiti uddezo saMpUrNa kahevo. bhagavad ! te ema ja che. te ema ja che. zataka-13, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-9 anagAralaikriya sUtra-pa94 rAjagRhamAM yAvat A pramANe kahyuM - jemAM koI puruSa dorIthI bAMdhela ghaDI laIne cAle, zuM te rIte bhAvitAtmA aNagAra paNa dorIthI bAMdhelI ghaDI svayaM hAthamAM laIne UMce AkAzamAM UDI zake che? hA, gautama ! UDI zake che. bhagavan! bhAvitAtmA aNagAra dorIthI bAMdhela ghaDI hAthamAM laIne keTalA rUpo vipharvavA samartha che? gautama! jema koI yuvatine yuvAna hAthamAM hAtha laIne e rIte jema trIjA zatakanA pAMcamA uddezAmAM kahyuM che, tema yAvat saMprAptithI vikurvela nathI, virvato nathI ane vikrvaze nahIM. jema koI puruSa sonAnI peTI laIne cAle che, e pramANe bhAvitAtmA aNagAra paNa suvarNapeTI hAthamAM laIne svayaM UDe? Adi pUrvavat. e pramANe sonAnI, ratnanI, vajanI, vastranI, AbharaNanI peTI. e pramANe - vAMsa, zuMba, carma, kaMbalanI caTTAI. e pramANe loDhA, tAMbA, kalaI zIzA, suvarNa, vajano bhAra laIne ityAdi praznottara karavA.. jema koI vazlI hoya, baMne paga laTakAvI-laTakAvI paga UMce ane mastaka nIcu karIne rahe, zuM e rIte bhAvitAtmA aNagAra paNa vaghulI mAphaka rUpa vipharvIne svayaM AkAzamAM UMce UDe ? hA, UDe. A pramANe yajJopavitanI vaktavyatA kahevI. yAvat vidurvaze nahIM. jema koI jalaukA hoya, potAnI kAyAne uzrerita karIne pANImAM cAle che. e pramANe vaghulIvatuM jANavuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 42
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jema koI bIjaMbIja pakSI potAnA baMne paga ghoDAnI mAphaka eka sAthe uThAvIne cAle che, e pramANe aNagArAdi pUrvavat. jema koI pakSIbiDAlaka, eka vRkSathI bIjA vRkSe kUdatA kUdatA jAya, te pramANe aNagAra bAkI pUrvavat. jema koI jIvaMjIvaka pakSI, potAnA baMne paga ghoDAnI mAphaka uThAvI-uThAvI cAle, e pramANe aNagAra bAkI pUrvavat. jema koI haMsa ekathI bIjA kinAre krIDA karato-karato cAlyo jAya che, e pramANe aNagAra haMsavatu vidurvaNA Adi pUrvavat. jema koI samudrI kAgaDo ekathI bIjI laherane atikramato cAlyo jAya, e pramANe pUrvavatu. jema koI puruSa cakrane laIne cAle, e pramANe bhAvitAtmA aNagAra Adi ghaDI mAphaka kahevuM. e pramANe chatra, cAmaranA viSayamAM kathana karavuM. jema koI puruSa ratnane laIne cAle e rIte vaja, vaiDUrya yAvat rijha. e rIte utpala, padma, kumuda hAthamAM laIne, e pramANe yAvat koI puruSa sahasrapatra laIne cAle, e rIte pUrvavat. jema koI puruSa kamaLanI DAMDIne toDato-toDato cAle e pramANe aNagAra paNa svayaM Avu rUpa vikurtI Adi pUrvavat. jema koI mRNAlikA hoya, potAnI kAyAne pANImAM DUbADI rAkhIne rahe, e pramANe bAkInuM vaghulIvatu kahevuM. jema koI vanakhaMDa hoya, je kALuM, kALA prakAzavALuM yAvat mahAmegha samAna prasAdIya hoya, e rIte bhAvitAtmA aNagAra vanakhaMDa samAna vikrvaNA karIne AkAzamAM UDe? Adi pUrvavat. jema koI puSkaraNI hoya, catuSkoNa ane samatIra hoya anukrame sujAta yAvat vividha pakSInA madhura svarAdithI yukta ane prAsAdIyAdi hoya, e rIte bhAvitAtmA aNagAra paNa puSkaraNI samAna viturvaNA karIne potAne UMce AkAzamAM uDADe? hA, uDADe. bhagavanbhAvitAtmA aNagAra puSkaraNI samAna keTalA rUpo viturvI zake ? bAkI badhuM pUrvavat. yAvat te vikrvaze nahIM. bhagavad ! pUrvokta rUpa zuM mAyI vidurve ke amArI ? gautama ! mAyI vidurve, amArI nahIM. mAyI te sthAnanI AlocanA karyA vinAe rIte jema trIjA zatakanA cothA uddezAmAM kahyuM tema yAvat tene ArAdhanA che. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-13, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-13, uddezo-10 'samudyAta' sUtra-pa95 bhagavad ! chAhmasthika samudhdhAMta keTalA che? gautama ! cha. te A - vedanA samudyAta Adi chAhmasthika samudyAta prajJApanA pada-36 mAM kahyA mujaba AhArasamudghAta' paryanta jANavu. bhagavad ! ema ja che. zataka-13, uddezA-10no gujarAtI anuvAda pUrNa libhai zataka-13 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa ! | muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 43
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-14 sUtrapa96 eka gAthA vaDe A caudamAM zatakanA 10 uddezAnA nAmo kahyA che- carama, unmAda, zarIra, pudgala, agni, kimAhAra, saMzliSTa, aMtara, aNagAra, kevalI. zataka-14, uddezo-1 'carama' sUtra-pa97, pa98 pa7. rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe A pramANe kahyuM - bhagavan! bhAvitAtmA aNagAra jaNe. carama devalokanuM ullaMghana karela hoya, paNa parama devalokane prApta na thayela hoya, jo te aMtaramAM ja kALa kare to he bhagavad ! tenI kaI gati thAya ?, kyAM upapAta thAya ? gautama ! je tyAM AsapAsamAM te vezyAvALA devAvAsa hoya, tyAM teno upapAta kahyo che, te tyAM jaIne pUrva vezyA virAdhe-choDe che to karmalezyAthI ja paDe che, jo tyAM jaIne nA virAdhe to te ja vezyAne svIkArIne vicare che. bhagavan! bhAvitAtmA aNagAra carama asurakumArAvAsa oLaMgIne parama asurakumArAvAsamAM utpanna thavA yogya lezyA pariNAmonuM ullaMghana karyuM che Adi pUrvavatuM. e pramANe yAvat svanitakumArAvAsa, jyotiSkAvAsa, vaimAnika AvAsa paryanta kathana karavuM yAvatuM te vicare che. pa98. bhagavan! nairayikonI kevI zIdhra gati che? zIdhra gatino viSaya kevo che? gautama ! jema koI puruSa taruNa-balavAna-yugavAna yAvat nipuNa zilpazAstrajJa hoya, potAnI saMkucita bAhune jaladI phelAve, phelAvIne saMkoce, khullI muThThI baMdha kare, baMdha muThThI khullI kare, khullI AMkha baMdha kare, baMdha AMkha khullI kare to evI zIdhra gati hoya? gautama ! artha samartha nathI. nairayiko eka-be ke traNa samayanI vigrahagatithI utpanna thAya che. he gautama ! nairayikonI eka, be ke traNa samayanI vigrahagatithI utpanna thAya che. he gautama ! nairayikonI tevI zIdhragati ane tevo zIdhragati viSaya che. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. vizeSa e ke ekendriyono cAra samayika vigraha kahevo. bAkI pUrvavatu. sUtra-pa9 bhagavan! nairayiko anaMtaropapannaka che, paraMparopapannaka che ke anaMtaraparaMparAnupapannaka che? gautama ! nairayiko A traNe che. bhagavad ! ema kaho cho ke traNe che ? gautama ! je nairayika prathama samaya-upapannaka che, te nairayika anaMtaropapannaka che, je nairayika dvitIya tRtIya Adi samayamAM vartI rahyA che, te paraMparopapannaka che ane je nairayika vigrahagatimAM che, te anaMtarA-paraMparA anupapannaka che, tethI pUrvavat kahyuM. e pramANe niraMtara vaimAnika sudhI jANavuM. bhagavan! anaMtaropapannaka nairayika, nairayikAyu bAMdhe ke tiryaMca-manuSya-devAyu bAMdhe ? gautama ! eka paNa nahIM bhagavan! paraMparopapannaka nairayika, nairayikAyu yAvat devAyu, zuM bAMdhe? gautama ! nairayika ke devAyu na bAMdhe, paNa tiryaMcayonikanuM ke manuSyAya bAMdhe. bhagavan! anaMtara paraMpara anupapannaka nairayika, zuM nairayika Ayu bAMdhe? prazna. nairayikAyu na bAMdhe yAvat devAyu na bAMdhe. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. vizeSa e ke paMcendriya tiryaMcayonika ane manuSyo paraMparopapannaka hoya to cAre Ayu bAMdhe che. bhagavananairayika zuM anaMtara nirgata che, paraMpara nirgata che ke anaMtara paraMpara-anirgata che? gautama ! te traNe che. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! je nairayika prathama samaya nirgata che, te anaMtaranirgata che. je nairayika aprathamasamaya nirgata che, te paraMpara nirgata che, je nairayika vigrahagati samApannaka che, te anaMtara-paraMpara-anirgata che. tethI he gautama ! pUrvavat kahyuM. e pramANe vaimAnika paryanta kahevuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 44
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! anaMtaranirgata nairayika, zuM nairayikAyu bAMdhe ? yAvat devAyu bAMdhe? gautama ! nairayika yAvat devAyu, eke na bAMdhe. bhagavan! paraMpara nirgata nairayika, nairayikAyu bAMdhe? prazna. gautama ! nairayikAyu paNa bAMdhe yAvat devAyu paNa bAMdhe. bhagavan! anaMtara-paraMpara anirgata nairayikano prazna - gautama ! nairayikAyu paNa na bAMdhe, yAvat devAyu paNa na bAMdhe. e pramANe vaimAnika sudhI saMpUrNa kahevuM. bhagavan! nairayiko, zuM anaMtara khedopapannaka che, paraMpara khedopapannaka che ke anaMtara paraMpara khedAnupapannaka che ? gautama ! nairayiko A AlAvAthI pUrvokta cAre daMDaka kahevA. bhagavana! te ema ja che. te ema ja che. zataka-14, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-2 'unmAda' sUtra-600, 601 600. bhagavan! unmAda keTalA bhede che ? gautama ! be bheda - yakSAvezathI ane mohanIyakarmanA udayathI. temAM je yakSAveza che, te sukhe vecAya che ane sukhe choDAvAya che. temAM je mohanIya karmanA udayathI che, te duHkhathI vedAya che ane duHkhathI choDAvAya che. bhagavan! nAraka jIvomAM keTalA bhede unmAda che? gautama ! be bheda - yakSAvezathI ane mohanIyakarma udayathI. bhagavanema kema kaho cho ke nairayikane be prakArano unmAda che? gautama ! koI deva nairayiko upara azubha pudgala prakSepe, te azubha pugalonA prakSepathI te nairayika yakSAviSTa unmAdane pAme che, mohanIya karmanA udayathI mohanIya unmAdane pAme che, tethI pUrvavat kahyuM ke yAvat unmAda pAme. bhagavad ! asurakumArane keTalA bhede unmAda che? e pramANe nairayikavat jANavu. vizeSa e ke - maharphika deva azubha pudgala prakSepe che, te azubha pudgalonA yakSAvezarUpa unmAdane prApta thAya che. tathA mohanIya karmanA udayathI. mohanIya karmajanya unmAdane pAme che. tethI pUrvavat kahyuM. e pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM. pRthvIkAyika yAvat manuSyo sudhI nairayiko samAna kahevuM. vyaMtarAdi devone, asurakumAravat jANavu. 601. bhagavan! kAlavarSe megha vRSTikAyava varasAve che ? hA, varasAve che. bhagavan! jyAre devendra devarAja zakra vRSTikAryo karavA icche che, tyAre te kaI rIte vRSTi kare che? gautama ! tyAre zakrendra atyaMtara parSadAnA devone bolAve che, bolAvela te atyaMtara parSadAnA deva, bAhya parSadAnA devone bolAve che, te bAhya parSadAnA bolAvAyela deva bAhya-bAhyanA devone bolAve che, pachI te bAhya-bAhya deva Abhiyogika devone bolAve che, pachI te bolAvAyela Abhiyogika deva vRSTikAyika devone bolAve che, tyAre te bolAvAyela vRSTikAyika deva vRSTi kare che. A pramANe he gautama ! devendra devarAja zakra vRSTi kare che. bhagavana ! zuM asurakumAra deva paNa vRSTi kare che ? hA, kare che. bhagavanaasurakumAra devo kayA prayojanathI vRSTi kare che ? gautama ! je A arahaMta bhagavaMto che, temanA janma mahotsava, niSkramaNa mahotsava, jJAnotpAda mahotsava, parinirvANa mahotsavamAM he gautama ! nizca asurakumAra devo vRSTikAryo kare che. e rIte nAgakumAro yAvat svanitakumAro sudhI kahevA. vyaMtara-jyotiSka-vaimAnika devomAM paNa Ama ja kahevuM. sUtra-602 bhagavanjyAre devendra devarAja izAna tamaskAyane karavA icche, tyAre te kaI rIte kare che? gautama ! tyAre devendra devarAja izAna atyaMtara parSadAnA devone bolAve che, bolAvAyela te AtyaMtara parSadAnA devo, e pramANe zakramAM kahyA mujaba yAvat Abhiyogika devone bolAve che, teo tamaskAya devone bolAve che tyAre te tamaskAya devo. tamaskAyane kare che. he gautama ! A rIte izAnendra tamaskAyane kare che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 45
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! asurakumAra devo paNa tamaskAyane kare che ? hA, kare che. bhagavad ! kayA hetuthI asurakumAra devo tamaskAyane kare che? gautama ! krIDA ane rati nimitte, zatrune vimohita karavAne mATe, gopanIya dhanAdinI surakSA mATe, potAnI kAyAne chUpAvavAne, he gautama ! AvA kAraNothI asurakumAra devo tamaskAyane kare, e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavana ! te ema ja che. te ema ja che. kahI yAvatu vicare che. zataka-14, uddezA-zno gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-3 "zarIra' sUtra-603 bhagavanmahAkAya, mahAzarIra deva bhAvitAtmA aNagAranI ThIka madhyamAMthI thaI nIkaLI jAya ? gautama ! koI jAya, koI na jAya. bhagavan! ema kema kahyuM? gautama ! devo be bhede che - mAyI mithyAdaSTi upapannaka ane amAyI samyagadaSTi upapatraka. temAM je mAyI mithyAdaSTi upapannaka deva che, te bhAvitAtmA aNagArane joIne vaMdana, namaskAra, satkAra karatA nathI, temane kalyANa-maMgala-deva-caityarUpa mAnIne yAvat paypAsatA nathI. te bhAvitAtmA aNagAranI vacco vaccathI nIkaLI jAya, paraMtu temAM je anAyI samyagadaSTi upapatraka deva che, te bhAvitAtmA aNagArane joIne vAMde, name yAvat paryupAse che, te bhAvitAtmA aNagAranI vaccovaccathI nIkaLe nahIM, tethI he gautama ! ema kahyuM ke yAvat na jAya. bhagavan! mahAkAya, mahAzarIra asurakumAra deva? pUrvavatu jANavu. e pramANe devadaMDakane vaimAnika sudhI kahevo. sUtra-604, 605 104. bhagavana ! zuM nArakomAM satkAra, sanmAna, kRtikarma, abhyatthAna, aMjali pragraha, AsanAbhigraha, AsanAnapradAna ke nArakonI sAme javuM, beselAnI sevA karavI, janAranI pAchaLa javuM, Adi vinayabhakti che? nA, te artha samartha nathI. bhagavan! asurakumAromAM satkAra, sanmAna yAvat anugamanAdi vinaya che ? hA, che. e pramANe yAvat svanitakumAra jANavu. pRthvIkAyika yAvat caurindriyamAM nairayiko mujaba jANavu. bhagavad ! paMcendriya tiryaMcayonikamAM satkAra yAvat anugamana vinaya che ? hA, che. paNa AsanAbhigraha, AsanAnapradAna vinaya nathI. manuSya yAvat vaimAnikamAM asurakumAravat jANavu. 605. bhagavan! alpaRddhika deva, mahaddhika devanI vaccovaccathI jaI zake? nA, te artha ThIka nathI. bhagavad zuM samaRddhika deva, samaRddhika devanI vaccovaccethI nIkaLI zake? nA, A artha yogya nathI. pramatta hoya to jaI zake bhagavad ! zuM te zastra prahAra vaDe javA samartha che ke zastrakrimaNa vinA javA samartha che ? gautama ! te zastrAkramaNathI jaI zake, zastrAkramaNa vinA nahIM. bhagavan! te pahelA zastrAkramaNa karIne pachI jAya ke pahelA jaI, pachI zastrAkramaNa kare ? A AlAvA vaDe jema dazamA zatakamAM Atmaddhi uddezAmAM kahyuM, tema saMpUrNa cAre daMDako kahevA. mahaddhika vaimAnikI, alpaddhika devInI madhyamAM thaIne jaI zake. tyAM sudhI kahevuM. sUtra-606 bhagavad ! ratnaprabhA pRthvI nairayiko kevA pudgala pariNAmane anubhavatA vicare che? gautama ! aniSTa yAvat amaNAma. e pramANe yAvat adhaHsaptamI pRthvI nairayika jANavA. A pramANe vedanA pariNAma jANavA, e pramANe jema jIvAbhigamamAM bIjA nairayika uddezakamAM kahyuM tema kahevuM - yAvat - bhagavan! adhaHsaptamI pRthvI nairayika kevA parigraha saMjJA pariNAma anubhavatA vicare che? gautama ! aniSTa yAvat amaNAma, bhagavad ! te ema ja che, te ema ja che. zataka-14, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 46
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-14, uddezo-4 pugala' sUtra-607 bhagavan! zuM A pudgala atItamAM anaMta, zAzvata, eka samaya sudhI rUkSa, eka samaya arUkSa, eka samaya rUkSa ane arUkSa baMne sparzavALo rahela che ? pahelAM karaNa dvArA aneka varNa aneka rUpavALA pariNAmathI pariNata thayA ane pachI te pariNAma nirjirNa thaIne pachI eka varNa ane eka rUpavALA thayA che ? hA, gautama ! tema thayuM che. bhagavan! A pudgala zAzvata vartamAnakALamAM eka samaya sudhI ? pUrvavat prazna. e rIte anAgata ane anaMtamAM paNa jANavu. bhagavad ! A skaMdha anaMta atItamAM ? pUrvavat, pudgalavat kahevuM. bhagavad ! zuM A skaMdha, anaMta, zAzvata, anAgata kALamAM eka samaya rukSa, eka samaya snigdha hoya che? pUrvavata prazna. gautama ! jema pudgala pariNAmanA viSayamAM kahyuM, tema skaMdhanA viSayamAM paNa kahevuM. sUtra-608 bhagavanzuM A jIva anaMta, zAzvata kALamAM eka samayamAM duHkhI, eka samayamAM sukhI, eka samayamAM duHkhI ane sukhI hato ? pahelA karaNa dvArA aneka bhAvavALA anekabhUta pariNAmathI pariNata thayela ? tyArapachI vedanIyanI nirjarA thatA eka bhAva, ekarUpavALo hato ? hA, gautama ! tema hato. A pramANe zAzvata, vartamAnakALamAM paNa jANavuM. e rIte anaMta zAzvata anAgata kALamAM paNa jANavuM. sUtra-109, 610 109. bhagavad ! paramANu pudgala zuM zAzvata ke azAzvata ? gautama ! kathaMcita zAzvata, kathaMcita azAzvata. bhagavanu ema kema kahyuM ? gautama ! dravyArthatAthI zAzvata, varNa yAvat sparza paryAyothI azAzvata che, tethI kahyuM kathaMcita zAzvata ane kathaMcita azAzvata che. 610. bhagavad ! paramANu pudgala carama che ke acarama ? gautama ! dravyAdezathI carama nathI, acarama che. kSetrAdezathI kathaMcita carama, kathaMcita acarama che. kAlAdezathI ane bhAvAdezathI paNa tema ja che. sUtra-611 bhagavan! pariNAma keTalA bhede che? gautama ! be bhede che - jIva pariNAma ane ajIva pariNAma. e pramANe prajJApanA sUtranuM 13 mu pariNAmapada saMpUrNa kahevuM. bhagavad ! te ema ja che 2. yAvat gautamasvAmI vicare che. zataka-14, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-5 'agni sUtra-612 bhagavad ! nairayika, agnikAyanI vaccovaccathI jaI zake? gautama! keTalAka jAya, keTalAka na jAya. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! nairayiko be bhede che - vigrahagati samApannaka ane avigrahagati samApannaka. temAM je vigrahagati samApannaka che, te nairayika agnikAyanI vaccovaccathI nIkaLI jAya, bhagavan! zuM temAM te baLI jAya ? nA, te artha samartha nathI. kema ke, tenA upara zastra na cAlI zake. temAM je avigrahagati samApannaka che, te nairayika agnikAyanI vaccovaccathI na nIkaLe. tethI ema kahyuM ke yAvat na jaI zake. bhagavan! asurakumAra deva, agnikAyanI vaccethI nIkaLI zake? gautama ! koIka nIkaLe, koIka na nIkaLe. bhagavan! ema kema kahyuM? gautama ! asurakumAra be bhede - vigrahagati samApannaka, avigrahagati samApannaka. temAM je vigrahagati samApannaka asurakumAra che, te nairayikavatu nIkaLI jAya che, temAM je avigrahagati samApannaka che, te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 47
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asurakumAramAM koI agnikAya madhyethI nIkaLI jAya, koI na nIkaLe. je nIkaLe te zuM tyAM baLI jAya ? nA, te artha samartha nathI. tene zastra prahAra na karI zake. tethI ema kahyuM. svanitakumAra sudhI Ama kahevuM. ekendriyo, nairayikavat kahevA. bhagavad ! beindriyo agnikAya madhyethI jaI zake ? asurakumAravat kahevA. vizeSa e ke je temAMthI nIkaLe, te baLI jAya ? hA, baLe che. e rIte caurindriya sudhI che. bhagavad ! paMcendriya tiryaMcayonika viSayaka prazna. gautama ! keTalAka nIkaLe, keTalAka na nIkaLe. ema kema kahyuM? gautama ! paMcendriya tiryaMcayonika be bhede che - vigrahagati samApannaka, avigrahagati samApannaka. vigrahagati samApannaka, nairayikavat kahevA yAvat tene zastrAkramaNa thatuM nathI. avigrahagati samApannaka paMcendriya tiryaMcayonika be bhede che - Rddhi prApta ane avRddhiprApta. temAM je RddhiprApta che, temAM koI agnikAya madhyethI nIkaLe, koI na nIkaLe. je nIkaLe, te tyAM dAjhe ? nA, te artha yogya nathI. tenA upara zastra na cAlI zake. temAM je anRddhi prApta che, temAM keTalAka agnikAya vaccovaccathI nIkaLI jAya, keTalAka na nIkaLe. je nIkaLI jAya, te zuM temAM dAjhe ? hA dAjhe. tethI kahyuM ke yAvat na nIkaLe. e rIte manuSya paNa kahevA. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane asurakumAravat jANavA. sUtra-613 nairayiko daza sthAnone anubhavatA vicare che. te A - aniSTa evA - 1. zabda, 2. rUpa, 3. gaMdha, 4. rasa, 5. sparza, 6. gati, 7. sthiti, 8. lAvaNya, 9. yazokIrti, 10. utthAna karmabaLa vIrya puruSAkAra parAkrama. asurakumAro daza sthAnone anubhavatA vicare che. te A - ISTa zabda, ISTa rUpa yAvat ISTa utthAna karma baLA vIrya puruSAkAra parAkrama. e pramANe svanitakumAra sudhI jANavu. pRthvIkAyiko cha sthAno anubhavatA vicare che. te A - ISTa aniSTa sparza, iSTa aniSTa gati yAvat parAkrama. e pramANe vanaspatikAyika sudhI kahevu. beindriyo sAta sthAnone anubhavatA vicare che. te A - iSTa aniSTa rasa, bAkI cha ekendriyo mujaba jANavA. teindriyo ATha sthAno anubhavatA vicare che. te A - iSTa aniSTa gaMdha, bAkI sAta beindriya mujaba. caurindriyo nava sthAnone anubhavatA vicare che. te A - iSTAniSTa rUpa, bAkI ATha indriya mujaba. paMcendriya tiryaMcayoniko daza sthAnone anubhavatA vicare che. te A - ISTAniSTa zabda yAvat parAkrama. e rIte manuSyo paNa jANavA. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane asurakumAravat jANavA. sUtra-614 bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva bAhya pulo grahaNa karyA vinA tirdhA parvata ke tirthI bhIMtane ullaMghavA ke pralaMghavA samartha che? gautama ! nA, te artha samartha nathI. bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva bAhya pudgala grahaNa karIne tirtho yAvat pralaMghavAne samartha che? hA, che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-14, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-6 "AhAra' sUtra-615, 616 615. rAjagRhamAM yAvat Ama kahyuM - bhagavan! nairayiko zuM AhAre che? zuM pariNAme che? kaI yonivALA che? keTalI sthiti che ? gautama ! nairayika pudgalAhArI, pudgala pariNAmI, pudgala yonika, pudgala sthitika che, teo karmopaka, karmanidAnA, karmasthitika, karmone kAraNe ja viparyAsane pAme che. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. - 616. bhagavad ! nairayiko zuM vIcI dravyone AhAre che ke avIcI dravyone ? gautama ! nairayiko te baMnene AhAre che. bhagavan! ema kema kahyuM ke baMne dravyo AhAre che? gautama ! je nairayiko eka pradeza nyUna dravyone AhAre muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 48
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' che, te nairayika vIcI dravyone AhAre che, je nairayiko pratipUrNa dravyone AhAre che, teo avIcIdravyone AhAre che. tethI gautama ! pUrvavat kahyuM e pramANe yAvat vaimAnika AhAra kare che. sUtra-617 bhagavan! jyAre devendra devarAja zakra, divya bhogopabhoga bhogavavAne icche, to te kayA prakAre upabhoga kare ? gautama ! tyAre te zakrendra eka mahAcakra sadaza goLAkAra vika, te sthAna laMbAI-pahoLAIthI eka lAkha yojana hoya, tenI paridhi 3,16,227 yojana yAvat 13NA aMgula hoya che. nemi pratirUpaka te sthAnano uparI bhUmibhAga bahuma ramaNIya yAvat maNino sparzavALo hoya. te nemi pratirUpakanA bahumadhya dezabhAge tyAM eka mahAna prAsAdAvataMsaka vidurve, te uMcAImAM 500 yojana ane 250 yojana pahoLo hoya, te atyaMta UMco ane prabhApuMjathI vyApta yAvat pratirUpa hoya. te prAsAdAvataMsakano uparitala pamalatAnA citraNathI yAvat pratirUpa hoya. te prAsAdAvataMsakano aMdarano bhAga bahusama ramaNIya yAvat maNinA sparzavALo hoya. temAM vaimAnikanI sadaza ATha yojananI maNipIThikA hoya. te maNipIThikA upara eka mahAna devazayanIya viku. zayyAnuM varNana, rAyappaleNaIya sUtrAnusAra yAvat pratirUpa karavuM. temAM te zakrendra ATha saparivAra agramahiSI sAthe, be sainya - nATyAnika ane gaMdharvAnika sAthe mahAAhata, nRtya yAvat divya bhogopabhoga bhogavato vicare che. - jyAre devendra devarAja IzAna divya bhoga bhogavavA icche. jema zakrendramAM kahyuM tema badhuM ja izAnendramAM paNa kahevuM. e pramANe sanakumAramAM paNa kahevuM. vizeSa e ke -prAsAdAvataMsaka 600 yojana UMco, 300 yojana pahoLo kahevo, maNipIThikA te ja pramANe ATha yojananI kahevI. te maNipIThikAnI upara eka moTuM siMhAsana viku te saparivAra kahevuM. tyAM devendra devarAja sanakumAra 72,000 sAmAniko yAvat 2,88,000 AtmarakSaka devo ane ghaNA sanaskumAra kalpavAsI vaimAnika deva-devIo sAthe parIvarIne yAvatu bhoga bhogavato vicare che. A pramANe sanakumAranI mAphaka yAvat prANata, ayyata indro. kahevA. vizeSa e ke - jeno jeTalo parivAra, te tene kahevo. prAsAda uccatva je sva-sva kalpamAM vimAnonuM uccatva che, tenAthI aDadho-aDadho vistAra yAvatu zrutanA 900 yojana uccatva ane 450 yojanano vistAra che. tyAM he gautama ! devendra devarAja ayyatA 10,000 sAmAnika yAvat bhoga bhogavato. vicare che. bAkI pUrvavat. bhagavad ! te emaja che. te emaja che. zataka-14, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-7 'saMsRSTa' sUtra-118 rAjagRhamAM yAvat ema kahyuM, parSadA pAchI gaI. he gautama ! e pramANe zramaNa bhagavaMta mahAvIre gautamane saMbodhIne Ama kahyuM - he gautama ! tuM mArI sAthe cira saMzliSTa che, tuM mAro cirasaMstuta che, mAro ciraparicita che, cira kAla sevita che, mAre cirakALathI tuM anugAmI che, gautama ! tuM mArI sAthe cirAnuvRtti che. anaMtara devaloka, anaMtara mAnuSya bhavamAM sneharAga vALo che.. keTaluM kahIe ? mRtyu pachI, kAyAno bheda thayA bAda, ahIMthI mRtyu pAmIne baMne tulya, ekArtha maNAmatAthI (eka prayojanavALA) vizeSatA rahita thaI jaIzuM. sUtra-619 bhagavan! je pramANe ApaNe baMne A arthane jANIe ane joIe chIe te pramANe anuttaropapAtika devo paNa A arthane jANe ane jue ? hA, gautama ! jema ApaNe baMne A arthane jANIe ane joIe chIe, tema anuttaropapAtika devo paNa jANe ane jue. bhagavad ! ema kema kaho cho ke anuttaropapAtika devo paNa jANe ane jue. ? gautama ! anuttaropapAtika muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 49
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' devone anaMtI manodravyavargaNA labdha-prApta-abhisamanvAgata hoya che. tethI A pramANe kahyuM. sUtra-620 bhagavad ! tulyo keTalA bhede che ? cha bhede che - dravyatulya, kSetratulya, kALatulya, bhavatulya, bhAvatulya, saMsthAnatulya. bhagavad ! dravyatulya ema kema kahevAya che ? gautama ! eka paramANu pudgala bIjA paramANu pudgalathI dravyathI tulya che, paraMtu paramANu pudgala, paramANu pudgala vyatirikta dravyathI tulya nathI. dvipradezika skaMdha, bIjA dvipradezika skaMdha dravyathI tulya nathI. e pramANe yAvat daza pradezika skaMdha kahevo. saMkhyAta pradezika skaMdha bIjA saMkhyAta pradezika skaMdhane tulya che, paNa tulya saMkhyAta pradezika skaMdha, tulya saMkhyAta pradezika vyatirikta skaMdha dravyanI tulya nathI. e pramANe tulya asaMkhyAta pradezika, tulya anaMta pradezika skaMdha paNa kahevo. tethI he gautama ! e pramANe kahyuM ke te dravyathI tulya che. bhagavad ! kayA kAraNathI e kSetratulya' kahevAya che ? gautama ! eka pradezAvagADha pudgala, bIjA eka pradezAvagADha pudgalanA kSetrathI tulya che. paNa eka pradezAvagADha pudgala, eka pradezAvagADhathI vyatirikta pudgalanA kSetrathI tulya nathI. bhagavan! kayA kAraNathI e 'kALatulya kahevAya che? gautama ! eka samaya sthitika pudgala, bIjA eka samaya sthitika pudgalane kALathI tulya che, paNa eka samaya sthitika vyatirikta pudgalane kALathI tulya nathI, e rIte yAvatu daza sthitika. e pramANe tulya saMkhyAta sthitika, e pramANe ja tulya asaMkhyAta sthitika jANavuM. bhagavankayA kAraNathI te "bhavatulya' ema kahevAya che? gautama ! nairayika, bIjA nairayikane bhavArthatAthI tulya che, nairayikathI vyatiriktane bhavArthatAthI tulya nathI, e pramANe tiryaMcayonika, manuSya ane devamAM paNa jANavu. te kAraNathI yAvat bhavatulya che. bhagavan! kayA kAraNathI te bhAvatulya, bhAvatulya kahevAya che? gautama ! eka guNa kALA pudgala, eka guNa kALA pudgalane bhAvathI tulya che. paNa eka guNa kALA vyatirikta pudgalane bhAvathI tulya nathI, e pramANe yAvat dazaguNa kALA. e rIte tulya saMkhyAta guNa kALA pudgala, e rIte tulya asaMkhyAta guNa kALA, e rIte tulyA anaMtaguNa kALAnA viSayamAM paNa jANavu. jema kALA tema nIlA, rAtA, pILA, saphedamAM kahevuM. e pramANe surabhigaMdha, durabhigaMdhamAM. e rIte tikta yAvat madhuramAM, e rIte karkaza yAvat rUkSamAM paNa jANavu. audayika bhAva, audayika bhAvane bhAvathI tulya che, paNa audayika bhAva vyatirikta bhAvane bhAvathI tulya nathI. e pramANe aupazamika, kSAyika, lAyopathamika, pAriNAmika, saMnipAtika bhAvamAM jANavuM bhAvatulya kahyuM. bhagavan! saMsthAnatulyane saMsthAnatulya kema kahe che? gautama ! parimaMDalasaMsthAna, bIjA parimaMDala saMsthAnathI tulya che, paNa parimaMDala saMsthAna vyatirikta saMsthAnane tulya nathI. e pramANe vRtta, vyasa, caturasa, AyatA saMsthAnamAM paNa kahevuM. samacaturaDha saMsthAna, bIjA samacaturaDha saMsthAnane saMsthAnathI tulya che, paraMtu samacaturasa saMsthAna vyatirikta saMsthAnane tulya nathI. e pramANe parimaMDala yAvat hUMDaka saMsthAnamAM paNa jANavuM, tethI saMsthAnatulya kahyuM. sUtra-121 bhagavad ! bhakta pratyAkhyAna karanAra aNagAra, saMthArAmAM kAla dharmane pAme, tene utpatti sthAnamAM, pahelA. mUcchita yAvat adhyapapanna thaI AhAra kare che, pachI amUcchita, amRddha yAvat anAsakta AhAra hoya che ? hA, gautama ! bhakta paccakakhANa kartA aNagAra e rIte AhAra kare che, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 50
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtra-622, 623 622. bhagavan! lavasaptama deva zuM lavasaptama hoya che? hA, hoya che. bhagavan! ema kema kahyuM ? gautama ! jema koI puruSa taruNa yAvat nipuNa-zilpakalA jJAtA hoya, te paripakva, kApavAne yogya avasthAne prApta, pILA paDela, pILI jALIvALA zAli - vrIhi - ghauM - java - javajavanI vikharAyela nAlone hAthathI ekaThA karI, muThThImAM pakaDI navI dhAra para caDAvela tIkSNa dAMtathI zIghratAthI kApe, e rIte sAta lava jeTalA samayamAM kApI le, he gautama ! jo te devanuM ATalu vadhu Ayu hoya to te e ja bhave siddha thaI yAvat aMta kare che. tethI te devane lavasaptama kahevAya. 623. bhagavad ! anuttaropapAtika deva, anuttaropapAtika deva hoya che ? hA, hoya che. bhagavanuM ! ema kema kahyuM? gautama ! anuttaropapAtika devone anuttara zabdo yAvat anuttara sparza hoya che, tethI he gautama ! evuM kahyuM che. bhagavad ! anuttaropapAtika devo keTalA karma bAkI rahetA anuttaropapAtika devapaNe utpanna thAya che? gautama! zramaNa nircantha SaSThabhakta tapathI jeTalA karmonI nirjarA kare che, teTalA karmo bAkI rahetA anuttaropapAtika deva devapaNe utpanna thAya che. ... bhagavanuM ! te ema ja che, ema ja che. zataka-14, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-8 'aMtara' sUtra-624 bhagavad ! A ratnaprabhA pRthvI ane zarkarAmabhA pRthvInuM keTaluM abAdhAe aMtara che ? gautama ! asaMkhyAtA hajAra yojana aMtara che. .... bhagavad ! zarkarAmabhA ane vAlukAprabhA pRthvImAM keTaluM abAdhA aMtara che ? e pramANe yAvat tamAM ane adhaHsaptamI pRthvI sudhI kahevuM. bhagavad ! adhaHsaptamI pRthvI ane alokanuM abAdhA aMtara keTaluM che ? gautama ! asaMkhyAta hajAra yojanA abAdhAe aMtara che. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvIthI jyotiSka devavimAnanuM keTaluM aMtara che? gautama ! 790 yojana abAdhAe aMtara kahela che. bhagavad ! jyotiSka devavimAnanuM thI sudharma-IzAna kalpanuM keTaluM aMtara che ? gautama ! asaMkhyAta yojanA yAvat aMtara kahela che. bhagavad ! saudharma-IzAnakalpathI sanaskumAra-mANekalpanuM aMtara keTaluM che? e pramANe ja che. sanakumAra -mAhendrathI brahmaloka kalpanuM aMtara ? e pramANe ja che. bhagavan! brahmalokathI lAMtaka kalpanuM? e pramANe ja che. bhagavad ! lAMtakathI mahAzukra kalpanuM? e pramANe aMtara che. mahAzukra kalpathI sahasAranuM ema ja che. sahasArathI Anata-prANata kalpanuM ema ja che, Anata-prANata kalpathI AraNa-arcyuta kalpanuM ema ja che. AraNa-arcyutathI raiveyaka ane raiveyakathI anuttara vimAnanuM ema ja che. bhagavan! anuttara vimAnathI ISat prAbhArA pRthvInuM aMtara ? gautama ! bAra yojana abAdhAe aMtara che. iSat prAbhArA pRthvIthI alokanuM aMtara ? gautama ! dezona eka yojana abAdhA aMtara che. sUtra-625 bhagavanuSNatAthI pIDita, tRSAthI pIDita, dAvAgni vAlAthI pIDita A zAlavRkSa kALamAse kALa karIne kyAM jAya che? kyAM upaje che ? gautama ! A ja rAjagRhanagaramAM zAlavRkSapaNe utpanna thaze. te tyAM arcita-vaMditapUjita-satkArita-sanmAnita ane divya, satya, satyAnapAta, sannihita prAtihArya, lIpala-paoNtela pUjanIya thaze. bhagavan! tyAMthI anaMtara udvartIne kyAM jaze? kyAM utpanna thaze? gautama ! mahAvidehakSetre siddha thaze yAvat aMta karaze. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 51
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! A uSNatAthI abhihata, tRSAthI abhihata, dAvAgni javAlAthI abhihata zAlayaSTikA kALamAse kALa karIne yAvatuM kyAM utpanna thaze ? gautama ! A ja jaMbudvIpamAM bharatakSetramAM viMdhyagirinA pAdamULamAM mAhezvarI nagarImAM zAlmalI vRkSarUpe pharI utpanna thaze. te tyAM arcita-vaMdita-pUjita yAvat lIMpela-guMpela pUjanika thaze. bhagavad ! tyAMthI anaMtara udvartIne bAkI zAlavRkSa mujaba yAvat aMta karaze. bhagavanA uSNatAthI abhihata Adi urdubara yaSTikA kALamAse kALa karIne yAvat kyAM utpanna thaze ? gautama ! A jaMbudvIpamAM bharatakSetramAM pADaliputra nAmaka nagaramAM pADalivRkSapaNe pharI janma leze. te tyAM arcita, vaMdita yAvat thaze. yAvat pUrvavat aMta karaze. sUtra-626, 627. - 626. te kALe, te samaye aMbaDa parivrAjakanA 700 ziSyo grISmakALa samayamAM e pramANe jema uvavAI sUtramAM kahyuM te pramANe yAvat ArAdhaka thayA. 627. bhagavan! ghaNA loko paraspara ema kahe che, e rIte nikSe aMbaDa parivrAjaka kAMDilyapura nagaramAM so. gharomAM e pramANe jema 'uvavAI sUtramAM aMbaDanuM kathana karyuM, tema daDhapratijJA sarva dukhono aMta karaze. sUtra-628 thI 630 - 628. bhagavan! zuM avyAbAdha deva' a-vyAbAdha deva che? hA, che. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! pratyeka avyAbAdha deva, pratyeka puruSanI, pratyeka AMkhanI palaka upara divya devaddhi, divya devaghuti, divya devayukti, divya devAnubhAga, divya batrIzavidha nRtyavidhi dekhADavAne samartha che, ema karatA te deva. te puruSane kaMI paNa AbAdhA ke vyAbAdhA pahoMcADato nathI, zarIra cheda karato nathI. eTalI sUkSmatAthI te deva nATyavidhi dekhADI zake che. tethI te deva avyAbAdha deva kahevAya. 629. bhagavad ! zuM devendra devarAja zakra, potAnA hAthamAM grahaNa karela talavArathI koI puruSanuM mastaka kApI kamaMDalamAM nAkhavA samartha che? hA, samartha che. te Ama kaI rIte kare che? gautama ! te mastakane chedI-chedIne nAMkhe che, bhedI-bhedIne nAMkhe che, kUTI-phUTIne nAMkhe che, cUrNa karI-karIne nAMkhe che. tyArapachI jaladIthI punaH mastaka banAvI de che. A prakriyAmAM. te puruSane kaMI paNa AbAdhA ke vyAbAdhA pahoMcADato nathI. A prakAranI sUkSmatApUrvaka mastaka kApIne te kamaMDalumAM nAMkhe che. 630. bhagavad ! jaMbhaka deva, jaMbhaka deva che ? hA, che. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! jaMbhaka devo, nitya pramodI, ati krIDAzIla, kaMdarpati, mohanazIla hoya che. je koI te devane kuddha jue che, te puruSa mahAna apayaza. pAme che. je koI te devane saMtuSTa jue che, te mahAyazane pAme che. tethI he gautama! jaMbhaka devo che. bhagavana jaMbhaka devo keTalA bhede che, gautama ! daza bhede - annajaMbhaka, pAnajaMbhaka, vastrajaMbhaka, layanajaMbhaka, zayanathaMbhaka, puSpabhraMbhaka, phaLaphaMbhaka, puSpaphaLajhuMbhaka, vidyAvRMbhaka, avyaktazRMbhaka. bhagavan! jaMbhaka devo kyAM nivAsa kare che ? gautama ! badhA dIrgha vaitADhyomAM, citra-vicitra-yamakaparvatomAM, kAMcana girimAM, ahIM jaMbhaka devo nivAsa kare che. bhagavan! jaMbhaka devonI keTalI kALa sthiti che? gautama ! eka palyopama. bhagavan! Apa kaho che, te ema ja che. te ema ja che. zataka-14, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-9 "ANagAra' sUtra-631 bhagavan! bhAvitAtmA aNagAra. je potAnI karmalezyAne na jANe, na jue te zuM sarUpI ane sakarmalezyane muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 52
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jANe-jue ? hA, gautama ! bhAvitAtmA te jANe-jue. bhagavad ! zuM sarUpI sakarmalezya pudgalo avabhAse che ?, prakAzita thAya che ? hA, thAya che. bhagavan! te sarUpI-sakarmalezya pudgala kayA che? gautama ! caMdra ane sUrya devanA vimAnothI nIkaLela bAhya vezyA tene avabhAse che, prakAze che. e pramANe he gautama ! te sarUpI-sakarmalezyI pudagalo avabhAsita, prakAzita Adi thAya che. sUtra-632, 633 632. bhagavad ! nairayikone Atta-sukhakAraka pudgala hoya ke anAtta-asukhakAraka? gautama ! AjJa pudgala nathI, anAra pudgala che. bhagavad ! asurakumArane zuM Atta pudgala che ke anAra ? gautama ! Atta pudgala che, anAttA nathI. e pramANe svanitakumAra sudhI jANavu. pRthvIkAyikanI pRcchA. gautama ! Atta pudgala paNa hoya ane anAra pudgala paNa hoya. e pramANe manuSya sudhI jANavu. vyaMtara, jyotiSka ane vaimAnikone asurakumAravata jANavA. bhagavan! nairayikone iSTa pudgala hoya ke aniSTa? gautama ! iSTa pudgala na hoya, aniSTa hoya. jema Atta pudgalo kahyA tema iSTa paNa kahevA. kAMta, priya, manojJa paNa kahevA. A pAMca daMDaka che. 633. bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva zuM hajAra rUpa vikurtI, hajAra bhASA bolavA samartha che? hA, samartha che. bhagavan! zuM te eka bhASA che ke hajAra bhASA che? gautama! te eka bhASA che, hajAra bhASA nathI. sUtra-634 te kALe, te samaye gautamasvAmIe tatkALa udita, jAsumaNa puSpa puMja prakAza samAna lAla varNano bALasUrya joyo, joIne jAtazraddha yAvat samutpanna kutUhala thaI jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra hatA, tyAM Ave che yAvat namIne yAvat A pramANe kahyuM - bhagavad ! A sUrya zuM che? A sUryano artha zo che? gautama ! sUrya zubha che, sUryano artha zubha che. bhagavad ! A sUrya zuM che? A sUryanI prabhA zuM che? e pramANe ja kahevuM. e pramANe chAyA ane vezyA kahevI. sUtra-635 bhagavan! je A zramaNa nircantha Aryatvayukta thaI vicare che, teo konI tejolezyAnuM atikramaNa kare che? gautama ! eka mAsanA paryAyavALA zramaNa nircantha vyaMtara devonI tejolezyAne atikrame che. be mAsa paryAyavALA zramaNa nircantha asurendra varjIne bAkI bhavanavAsI devanI tejolezyAne atikrame che. traNa mAsa paryAyavALA zramaNa asurakumAra devonI tejolezyAne, cAra mAsa paryAyavALA caMdra-sUrya jyotizkendra jyotiSarAjanI tejolezyAne, chA mAsa paryAyavALA zramaNa saudharma-IzAna devonI, sAta mAsa paryAyavALA sanaskumAra-mAhendra devonI, ATha mAsa paryAyavALA brahmaloka-lAMtakanA devonI tejolezyAne, daza mAsa paryAyavALA Anata-prANata AraNa-ayyatA devonI, 11-mAsa paryAyavALA raiveyaka devonI, bAra mAsa paryAyavALA zramaNa nircantha anuttaropapAtika devonI. tejolezyAne atikrame che. tyArapachI zukla, zuklAbhijAta thaIne pachI siddha thAya che yAvat aMta kare che. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. kahIne vicare che. zataka-14, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14, uddezo-10 'kevalI' sUtra-636 bhagavan! zuM kevalI chadmasthane jANe ane jue ? hA, jANeane jue. bhagavad ! je rIte kevalI chadmasthane jANe-jue, te rIte siddho paNa chadmasthane jANe-jue? hA, jANe-jue. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 53
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! zuM kevalI Adhovalikane jANe-jue? hA, gautama ! jANe-jue. e pramANe paramAdhovadhika paNa kahevA. e pramANe ja kevalI ane siddha yAvat kevaLIne jANe ane jue. bhagavan! je rIte kevalI, siddhane jANe-jue, tevI rIte siddha paNa siddhane jANe-jue? hA, jANe ane jue. bhagavad ! kevalI bole che ke uttara Ape che ? hA, bole ane uttara paNa. Ape bhagavan! jema kevalI bole ne uttara Ape, te rIte siddho paNa bole ke uttara Ape? nA, te artha samartha nathI. bhagavad ! ema kema kaho cho ke - 4 - yAvatu siddho na bole, na uttara Ape ? gautama ! kevalI, utthAna-karma-baLa-vIrya-puruSakAra parAkrama sahita hoya che. jyAre siddho utthAna yAvatu puruSAkAra parAkramathI rahita hoya che. tethI ema kahyuM ke yAvat uttara na Ape. bhagavan! kevalI, potAnI AMkha. khole ke baMdha kare ? hA, tema kare. e pramANe AkuMcana ke prasAraNa kare, e pramANe sthAna-zacyA-niSadyA kare che. siddhomAM A badhAno niSedha jANavo.. bhagavan! kevalI A ratnaprabhA pRthvIne ratnaprabhA pRthvI e rIte jANa-jue ? hA, jANe-jue. bhagavad ! je rIte kevalI ratnaprabhA pRthvIne ratnaprabhA pRthvI ema jANe-jue te rIte siddho paNa ratnaprabhA pRthvIne jANe-jue ? hA, jANe ane jue. bhagavad ! kevalI, zarkarA prabhA pRthvIne, zarkarA prabhA pRthvI che, ema jANe-jue ? pUrvavat kahevuM. adhaHsaptamI sudhI Ama kahevuM. bhagavad ! kevalI saudharma kalpane jANe-jue ? hA, jANe-jue. e pramANe ja IzAna yAvat azrutakalpane jANe-jue. bhagavad ! kevalI, raiveyaka vimAnane raiveyaka vimAna ema jANe-jue ? pUrvavat. e rIte anuttara vimAnane paNa jANe-jue. bhagavad ! kevalI, iSat prAzmArA pRthvIne iSat prAgabhArA pRthvI rUpe jANe-jue ? pUrvavat . A badhuM siddhomAM paNa samajI levuM.. bhagavan! kevalI, paramANu pudgalane paramANu pudgalarUpe jANe-jue ? pUrvavat. e pramANe dvipradezika skaMdha, e pramANe yAvatu he bhagavan! kevalI, anaMta pradezika skaMdhane anaMtapradezika skaMdharUpe je rIte jANe-jue che, te rIte siddho paNa - 8. jANe ane jue ? hA, jANe ane jue. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-14, uddezA-9tro gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-14 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 54
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-15 sUtra-637 bhagavatI mRtadevatAne namaskAra. te kALe, te samaye zrAvastI nAme nagarI hatI. te zrAvastI nagarInI bahAra IzAna khUNAmAM tyAM koSThaka nAme caitya hatuM. te zrAvastI nagarImAM hAlAhalA nAme kuMbhAraNa AjIvika-upAsikA rahetI hatI, teNI RddhimAna yAvat aparibhUta hatI. teNI AjIvika siddhAMtanI labdhArthI, gRhItArtha, puchitAryA, vinizcitArthA, asthimajjAvat prema-anurAgaraktA hatI. he AyuSyamAn AjIvika siddhAMta ja artha che, e ja paramArtha che, bAkI badho anartha che, ema temAM AtmAne bhAvita karI rahetI hatI. te kALe, te samaye gozAlaka maMkhaliputra 24 varSanA paryAyavALo hato, te hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhAra-ApaNA mAM AjIvikasaMghathI parivarIne AjIvika siddhAMtamAM AtmAne bhAvita karato rahelo. tyAre te gauzALA pAse anya koI divase cha dizAcaro AvyA, te A - zANa, kalaMda, karNikAra, acchidra, agnivaizyAyana, gautamaputra arjuna. tyAre te cha dizAcaro pUrvazratamAM kathita aSTAMga nimitta ane dazamAM mArgamAM pota-potAnA matidarzanothI nispRhaNA karIne gozAlaka maMkhaliputra pAse upasthita thayA. tyAre te gozAlaka maMkhaliputra, te aSTAMga mahAnimittanA koI upadeza dvArA sarve - prANa, bhUta, jIva, sattvone mATe A cha anatikramaNIya vAtonA viSayamAM uttara ApavA lAgyo. te A - lAbha, alAbha, sukha, duHkha, jIvita ane maraNa. tyAre te gozALo te aSTAMga mahAnimittanA svalpa upadeza mAtrathI zrAvastI nagarImAM jina na hovA chatAM huM jina chuM tema kaheto, arahaMta na hovA chatAM huM arahaMta chuM ema kaheto, kevalI na hovA chatAM huM kevalI chuM' ema kaheto asarvajJa chatAM sarvajJa pralApato, ajina chatAM jina che tema kahevA lAgyo. sUtra-638 tyAre zrAvastI nagarImAM zRMgATaka yAvat mArgomAM ghaNA loko paraspara ekabIjAne Ama kahevA yAvat prarUpavA lAgyA ke - he devAnupriyo! e pramANe kharekhara, gozAlaka maMkhaliputra jina, jinapralApI yAvat kahevaDAvato. vicare che to A vAta kaI rIte mAnavI? te kALe, te samaye svAmI padhAryA yAvat parSadA pAchI gaI. te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA moTA ziSya indrabhUti aNagAra je gautama gotranA hatA, yAvat niraMtara cha3-chaThTha tapa karatA. e pramANe jema bIjA zatakamAM nircantha uddezakamAM kahyuM che yAvatuM bhramaNa karatA ghaNA lokonA zabdone sAMbhaLe che. ghaNA loko paraspara A pramANe kahe che - he devAnupriyo! kharekhara, gozAlaka maMkhaliputra jina, jinapralApI yAvat kaheto vicare che, te kema mAnavuM ? tyAre gautamasvAmIe ghaNA loko pAse A vAta sAMbhaLI, avadhArI yAvat jAtazrAddha thai yAvat bhojanapAna dekhADIne yAvat paypAsanA karatA Ama kahyuM - e pramANe he bhagavan ! huM bhramaNa karato hato tyAre ityAdi badhuM kahevuM yAvat gozAlaka, jina zabda prakAzato vicare che. to he bhagavan! A vAta kema mAnavI? tethI he bhagavan! gozALA maMkhaliputranA utthAna-pariyANa Apa kaho tema huM icchuM chuM. gautamAdine saMbodhIne zramaNa bhagavad mahAvIre gautamasvAmIne Ama kahyuM - je te ghaNA loko paraspara emAM kahe che - prarUpe che - kharekhara, gozALo jina, jinapralApI yAvatu kaheto vicare che. te mithyA che. he gautama ! huM e pramANe kahuM chuM yAvat prarUpuM chuM ke - kharekhara, A gozAlaka maMkhaliputranA 'maMkhali' nAme maMkha pitA hatA. te saMkhali maMkhane bhadrA nAme suphamAla yAvatu pratirUpa patnI hatI, tyAre te bhadrA patnI anya koI divase garbhiNI thaI. te kALe, te samaye zaravaNa nAme saMniveza hatuM. te Rddhimaya, stimita yAvat devaloka samAna prakAzavALa, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 55
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' prAsAdIya Adi hatuM. te zaravaNa saMnivezamAM gobahula brAhmaNa raheto hato, te RddhimAna yAvatu saMparibhUta, Rgvada yAvat supariniSThita hato. gobahula 'brAhmaNanI gozALA' hatI. tyAre te makhali maMkha anya koI divase garbhiNI patnI-bhadrA sAthe hAthamAM citraphalaka laIne maMkhapaNAthI potAne bhAvita karato pUrvAnupUrvI cAlato gAma-gAma vicarato jyAM zaravaNa saMniveza hatuM, jyAM gobahula brAhmaNanI gauzALA hatI, tyAM Avyo. AvIne gobahula brAhmaNanI gozALAnA eka bhAgamAM bhAMDAdi rAkhyA. rAkhIne zaravaNa saMnivezanA ucca-nIca-madhyama kuLomAM gRhasAmudAnika bhikSAcaryAe bhaTakato vasatImAM cotarapha mArga gaveSaNA karato, vasatimAM cotarapha badhe mArga gaveSaNA karavA chatAM anyatra vasatI prApta na thatA te gobahula brAhmaNanI gozALAmAM eka khUNAmAM nivAsa karIne rahyo. tyAre te bhadrA nava mAsa bahu pratipUrNa thayA, sADA sAta divasa vItyA pachI sukumAla yAvat pratirUpa bALakane janma Apyo. te bALakanA mAtApitAe agiyAramo divasa vItyA pachI yAvat bAramA divase A - AvA prakAre gauNa-guNaniSpanna nAma karyuM - jethI amAro A bALaka gobahula brAhmaNanI gozALAmAM jamyo che, tethI amArA A bALakanuM nAma gozALo-gopAlaka thAo. tyAre te bALakanA mAtApitAe gozAlaka nAma rAkhyuM. tyArapachI te gozAlaka bALaka bALabhAvathI mukta thayo, tene vijJAna pariNamyu. yauvanane pAmyo. svayaM svataMtrapaNe eka citraphalaka karyuM, svayaM citraphalakane hAthamAM laI manapaNe potAne bhAvita karato vicaryo. sUtra-639 te kALe, te samaye he gautama ! huM 30-varSa sudhI gRhavAsamAM rahIne, mAtA-pitA devagata thayA pachI. e pramANe jema 'bhAvanA' adhyayanamAM kahyuM tema yAvat eka devadUSya grahaNa karIne muMDa thaIne, gharathI nIkaLIne parapaNe pravrajita thayo. tyAre he gautama ! huM pahelA varSAvAsamAM paMdara-paMdara divasanA tapa karato asthigrAmanI nizrAe paheluM comAsuM rahyo. bIjA varSAvAsamAM mAsakSamaNa-mAsakSamaNa karato pUrvAnupUrvI cAlatA eka gAmathI bIje gAma vicaratA jyAM rAjagRha nagara, jyAM nAlaMdA bahAra je taMtuvAya zALA, tyAM Avyo. AvIne tyAM yathApratirUpa avagraha yAcIne te taMtuvAya zALAnA eka bhAgamAM varSAvAsa svIkArIne rahyo. tyAre gautama ! huM paheluM mAsakSamaNa svIkArIne rahelo hato. tyAre te gozAlaka maMkhaliputra hAthamAM citraphalaka laIne mukhapaNe potAne bhAvita karato pUrvAnupUrvI cAlato yAvat vicarato jyAM rAjagRhanagara, jyAM nAlaMdAnI bahAranI taMtuvAya zALAM, tyAM Avyo, AvIne taMtuvAya zALAnA eka bhAgamAM bhAMDAdi mUkyA. mUkIne rAjagRhanagaramAM ucca, nIca yAvat anyatra kyAMya vasatI na maLatA, te ja taMtuvAya zALAnA eka bhAgamAM jyAM huM raheto hato, tyAM huM gautama ! varSAvAsa svIkArI rahyo. tyArapachI he gautama ! pahelA mAsakSamaNanA pAraNAmAM huM taMtuvAya zALAthI nIkaLyo. nIkaLIne nAlaMdAnI. bahArathI vaccovacca thaIne jyAM rAjagRhanagara hatuM tyAM Avyo, AvIne rAjagRha nagaranA ucca-nIca yAvat bhramaNa karatA vijaya gAthApatinA gharamAM pravezyo. tyAre te vijaya gAthApati mane Avato joIne harSita-saMtuSTa thaIne jaladIthI AsanethI Ubho thayo, thaIne pAdapITha upara paga mUkI nIce Utaryo. UtarIne eka zATika uttarAsaMga karyuM. mastake hAthanI aMjali joDI, mArA tarapha sAta-ATha pagalA sAme Avyo. mane traNa vakhata AdakSiNa pradakSiNA karI, karIne mane vaMdana-namaskAra karyA, karIne mane vipula azana, pAna, khAdima, svAdimathI pratilAlIza ema vicArI saMtuSTa thayo. pratilAlatA paNa saMtuSTa thayo. pratilAbhIne paNa saMtuSTa thayo. tyArapachI te vijaya gAthApatinI te dravyazuddhi, dAyakazuddhi, tapasvI vizuddhi, trikaraNa zuddhi, trividha yogazuddhi pratigrAhaka-pAtra zuddhi, trividha-trikaraNa zuddhithI dAna vaDe mane pratilAbhita karatA devAyuSa bAMdhyuM. saMsAra parimita muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 56
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' karyo, tenA gharamAM A paMca divyo pragaTa thayA, te A - vasudhArA vRSTi, paMcavartI puSpono nipAta, vastrono ullepa, devaduMdubhino nAda, tanmadhye AkAzamAM "ahodAnaM-ahodAnaM" udghoSaNA. tyAre rAjagRha nagaramAM zRMgATake yAvatuM mArgamAM ghaNA loko paraspara A pramANe kahe che yAvat prarUpe che - he devAnupriyo ! vijaya gAthApatine dhanya che, vijaya gAthApati kRtArtha che, kRtapunya che, kRtalakSaNa che. he devAnupriyo! vijaya gAthApatino A loka saphaLa che, vijaya gAthApatino manuSya janma-jIvita phaLa sulabdha che ke jenA gharamAM tathArUpa sAdhune sAdhurUpa pratilAbhita karatA A pAMca divo pragaTa thayA. jema ke - vasudhArA vRSTi yAvat ahodAnaahodAna nI udghoSaNA. tethI te dhanya, kRtArtha, kRtapuNya, kRtalakSaNa, baMne loka sArthaka, sulabdha manuSya janmajIvita phaLa te vijaya gAthApatinA thayA. tyAre te gozAlaka maMkhaliputra ghaNA loko pAse A arthane sAMbhaLIne, samajIne saMzaya utpanna thayo, kutUhala utpanna thayuM, jyAM vijaya gAthApatinuM gRha hatuM te tyAM Avyo, AvIne vijaya gAthApatinA gharamAM vasudhArAnI vRSTi, paMcavarNA puSpono nipAta joyo. mane vijaya gAthApatinA gharamAMthI nIkaLato joyo, joIne hRSTa-tuSTa thaI, mArI pAse Avyo, mane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI, mane vaMdana-namaskAra karyA, mane A pramANe kahyuM - bhagavad ! tame mArA dharmAcArya cho, huM tamAro dharmaziSya chuM tyAre he gautama ! meM gozAlaka maMkhaliputranI A vAtano Adara nA karyo, svIkAra na karyo, paNa huM mauna rahyo. tyArapachI he gautama ! huM rAjagRhanagarathI nIkaLyo, nIkaLIne nAlaMdAnI bahAra vaccovaccathI cAlatA jyAM taMtuvAyazALA hatI, tyAM Avyo. AvIne bIju mAsakSamaNa svIkArIne rahyo. pachI gautama ! huM bIjA mAsakSamaNanA pAraNe, taMtuvAyazALAthI nIkaLyo, nIkaLIne nAlaMdA bahArathI madhyamAM cAlatA jyAM rAjagRhanagara yAvatuM bhramaNa karato AnaMda gAthApatinA gharamAM pravezyo. tyAre te AnaMda gAthApati mane Avato joIne ityAdi vijaya gAthApatimAM kahyA mujaba jANavuM. vizeSa e ke - mane vipula khAdyavidhithI pratilAbhaze ema vicArI saMtuSTa thayo. bAkI badhuM pUrvavat. yAvat trIjuM mAsakSamaNa svIkArIne rahyo. tyArapachI he gautama ! huM trIjA mAsakSamaNanA pAraNe taMtuvAyA zALAthI nIkaLyo. nIkaLIne pUrvavat yAvat bhramaNa karatA sunaMda gAthApatinA ghera pravezyo. tyAre sunaMda gAthApatinuM vRttAMta vijaya gAthApati mAphaka kahevuM. vizeSa e ke - mane sarvakAmaguNita bhojana vaDe pratilAlyo. bAkI pUrvavat. yAvat huM cothuM mAsakSamaNa svIkArIne rahyo. tyAre nAlaMdA bahAra nikaTamAM eka kollAga nAme saMniveza hatuM. veza varNana karavuM). te kollAga saMnivezamAM "bahula' nAme brAhmaNa raheto hato. te Alya yAvat aparibhUta hato. Rgvada yAvat supariniSThita hato. tyAre te bahula brAhmaNa kArtika cAturmAsikanA paDave vipula madhu-bRta saMyukta paramAtrathI brAhmaNone jamADyA ane. Acamana karAvyuM. tyAre he gautama ! huM cothA mAsakSamaNanA pAraNAe taMtuvAya zALAthI nIkaLyo, nIkaLIne nAlaMdA bahAra vaccovaccathI nIkaLyo, nIkaLIne jyAM kollAga saMniveza hatuM tyAM Avyo. kollAga saMnivezanA uccanIca yAvat bhramaNa karatA bahula brAhmaNanA gharamAM pravezyo. tyAre te bahula brAhmaNa mane Avato joIne... ityAdi pUrvavat jANavu. yAvat mane vipula ghI-sAkara saMyukta paramAtrathI pratilAbhaze ema vicArI tuSTa thayo. bAkI varNana vijaya gAthApativat jANavu yAvat bahula brAhmaNane dhanya che.. tyAre te gozALo maMkhaliputra, mane taMtuvAyazALAmAM na joIne rAjagRhanagaramAM aMdara-bahAra cotarapha mArI mArgaNA-gaveSaNA karavA lAgyo. mArI kyAMya zruti-suti-pravRttinI jANa na thatA jyAM taMtuvAya zALA hatI tyAM Avyo. tyAM AvIne zATikA, pATikA, kuMDikA, upAnA citraphalaka Adi brAhmaNone ApI dIdhA, ApIne dADhI-mUcha sahita muMDana karAvyuM. karAvIne taMtuvAyazALAnI bahAra nIkaLyo. nIkaLIne nAlaMdA bAririkAthI vaccovacca cAlyo. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 57
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pachI jyAM kollAga saMniveza hatu tyAM Avyo, tyAre te kollAga saMnivezanI bahAra ghaNA lokone paraspara ema kahetA. yAvat prarUpatA sAMbhaLyA. he devAnupriyo! bahula brAhmaNa dhanya che, ityAdi yAvat teno janma, jIvita saphaLa che. tyAre te gozAlaka maMkhaliputra ghaNA loko pAse A artha sAMbhaLI, avadhArIne A - AvA prakArano tene manogata saMkalpa yAvatu utpanna thayo. mArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa bhagavAna mahAvIranI jevI Rddhi, dhRti, yaza, baLa, vIrya, puruSAkAra parAkrama labdha-prAptI ane abhisanmukha thayela che, tevI bIjA koI tathArUpa zramaNa ke brAhmaNanI Rddhi, dhRti yAvat parAkrama labdha-prApta-abhisanmukha thayela nathI. tethI niHsaMdeha A mArA dharmAcArya, dharmopadezaka, zramaNa bhagavaMta mahAvIra ahIM ja haze, ema karIne kollAga saMnivezanA aMdara-bahAra, cAre tarapha mArI mArgaNA-gaveSaNA karI, mane cotarapha zodhatA kollAga saMnivezanI bAhya praNitabhUmimAM mArI sanmukha AvI maLyo. tyAre te gozALo harSita-saMtuSTa thaI mane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI yAvat namana karIne Ama kahyuM - he bhagavana! tame mArA dharmAcArya cho, huM tamAro ziSya chuM. tyAre he gautama! meM gozALAnI A vAtano svIkAra karyo. tyArapachI he gautama ! huM gozAlaka maMkhaliputra sAthe praNita bhUmimAM cha varSa sudhI lAbha-alAbha, sukha-duHkha, satkAra-asatkArane anubhavato anitya jAgarikA karato vicaryo. sUtra-640 tyArapachI he gautama ! huM anya koI divase prathama zaradakALa samayamAM jyAre. alpavRSTi thayela tyAre. gozALA sAthe siddhArthagrAma nagarathI kurmAragrAma nagare vihAra karavA nIkaLyo, te siddhArthagrAma nagarathI kurmAragrAma nagaranA aMtaramAM eka moTo talano choDa, puSpa-patra yukta haryobharyo, zrI vaDe ati zobhato rahelo hato. tyAre te gozALAe talano choDa joIne, mane vaMdana-namaskAra karIne Ama pUchyuM ke, he bhagavan! A talano choDa niSpanna thaze. ke nahIM? A sAta talapuSpa jIvo marIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? tyAre meM kahyuM. A talano choDa niSpanna thaze, A sAta tala puSpa marIne A ja talanA choDamAM sAta talarUpe utpanna thaze. tyAre te gozALAe meM Ama kahetA, A vAtanI zraddhA na karI, pratIti na karI, rUcI na karI, A kathananI azraddhA, aprIti, arucI karIne mArA nimitte "A mithyAvAdI thaI jAya tema vicArIne mArI pAsethI dhIme-dhIme pAchaLa sarakyo, sarakIne jyAM talano choDa hato tyAM gayo. jaIne te talanA choDane mATI sahita samUla ukhADIne ekAMte pheMkI dIdho. he gautama ! te ja kSaNe divya vAdaLo pragaTa thayA, tyArapachI te divya vAdaLa jaladIthI garajavA. lAgyA, turaMta ja vijaLIo thavA lAgI, zIghratAthI ati mATI ke ati pANI na thAya te rIte pANInI buMdo varasI, raja ane dhULane zAMta karI dIdhI, divya salIla-udaka varSA varasI, jyAM te talano choDa rahelo, te tyAM ja coMTI gayo, tyAM ja baddhamUla thaIne tyAM ja sthira thaI gayo. te sAta talapuSpanA jIvo marIne pharI te ja talanA choDamAM eka talaphalikAmAM sAta talarUpe utpanna thayA. sUtra-641 thI 64 641. tyArapachI he gautama ! huM gozAlaka maMkhaliputra sAthe jyAM kuMDagrAmanagara hatuM tyAM Avyo, tyAre te kuMDagrAma nagaranI bahAra vaizyAyana nAme bAla tapasvI niraMtara chaTTa-chanA tapakarma sAthe be hAthane UMcA karI-karIne sUryAbhimukha rahI, AtapanA bhUmimAM AtApanA leto vicarato hato. sUryanA tejathI tapelI te juo cotarapha paDatI. hatI. prANa-bhUta-jIva-sattvanI anukaMpAthI te paDatI evI "june vAraMvAra upADIne mAthAmAM pAchI mUkato hato. tyAre te gozALAe vaizyAyana bAlatapasvIne joyo, joIne mArI pAsethI dhIme-dhIme pAchaLa sarakyo sarakIne jyAM vaizyAyana bAlatapasvI hato, tyAM gayo, jaIne bAlatapasvIne Ama kahyuM. zuM tame tatvajJa ke tapasvI muni cho ke "junA sajjAtara cho ? tyAre te vaizyAnane gozALAnA A kathanano Adara na karyo. svIkAryuM nahIM. paNa maunA rahyo. tyAre te gozALAe, vaizyAyanane be traNa vakhata Ama pUchyuM ke zuM tame tatvajJa ke muni yAvat zayyAtara cho? muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 58
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tyAre te vaizyAyane gozALAe be-traNa vakhata Ama kahetA zIdhra kopita thayo yAvat dAMta kacakacAvato. AtApanA bhUmithI Utaryo, UtarIne taijasa samudyAtathI samavahata thayo, thaIne sAta-ATha pagalA pAcho khasyo, khasIne gozALAnA vadhane mATe zarIramAM rahela tejane bahAra kADhyuM. tyAre he gautama ! meM gozALAnI anukaMpA mATe vaizyAyananA tejane pratisaMharaNArthe tenA mArgamAM zItala tejolezyA bahAra kADhI, jethI mArI zItala tejolezyAthI vaizyAyananI tejalezyAno pratighAta thaI jAya. tyAre te vaizyAyana, mArI zItala tejolezyAthI potAnI uSNa tejolezyAno pratighAta thayo jANIne gozALAnA zarIrane kaMI paNa AbAdhA ke vyAbAdhA ke zarIra cheda na karI zakyAnuM joIne, potAnI tejolezyAne pAchI saMharI lIdhI. saMgharIne mane ema kahyuM ke meM jANI lIdhuM bhagavan! meM jANI lIdhuM. tyAre te gozALAe mane ema kahyuM ke - bhagavan! A "juonA zayyAtare, Apane ema zuM kahyuM ke, "meM jANI lIdhuM, bhagavad ! samajI lIdhuM." tyAre he gautama ! meM gozALAne kahyuM ke he gozALA! tuM vaizyAyana bAlatapasvIne joIne mArI pAsethI maunapUrvaka pAcho sarakIne vaizyAyana pAse gayo, jaIne vaizyAyanane pUchayuM ke - zuM tame tattvajJa ke tapasvI muni cho athavA "juonA zayyAtara cho ? tyAre te vaizyAyane, tArA A kathanano Adara na karyo, svIkAra nA karyo paNa mauna rahyA. tyAre he gozALA! te bAlatapasvIne bIjI-trIjI vakhata paNa pUchyuM ke, tame tatvajJa ke tapasvI. muni yAvat zayyAtara cho ? tyAre te vaizyAyane, tane bIjI-trIjI vakhata Ama kaheto jANIne ati kopita thaI yAvat pAchA khasyA, khasIne tArA vadhane mATe zarIramAMthI tejolezyA kADhI. tyAre he gozALA! meM tArI anukaMpAthI vaizyAyana bAlatapasvInI uSNa tejolezyAnA pratisaMharaNa mATe, tenA mArgamAM zItala tejolezyA choDI yAvat tene pratihata jANIne tArA zarIrane kaMIpaNa AbAdhA ke vyAbAdhA ke zarIracheda na karAyela joIne teNe uSNa tejolezyA pAchI saMharI lIdhI, saMharIne mane kahyuM - bhagavan! meM jANI lIdhu, bhagavan! samajI lIdhu. tyAre te gozAlake mArI pAsethI A arthane sAMbhaLI, avadhArIne bhayabhIta thayo yAvat saMjAta bhayathI mane vaMdana, namana karIne, mane ema pUchyuM ke - bhagavad ! saMkSipta vipula tejolezyA kaI rIte prApta thAya ? tyAre he gautama ! meM gozAlakane kahyuM - gozAlaka! je nakhasahita baMdha karela muThThI jeTalA aDadanA bAkuLA tathA eka kogaLA jeTalA pANIthI niraMtara chaTTa-chaThThanA tapazcaraNapUrvaka baMne hAtha UMcA rAkhIne yAvat AtApanA laI vicare, tene cha mAsane aMte saMkSipta-vipula tejolezyA prApta thAya che. tyAre gozAlake mArI A vAtane samya vinayapUrvaka svIkArI. - 642. tyAre he gautama ! huM anya koI divase gozALA maMkhaliputranI sAthe kUrmagrAma nagarathI siddhArtha grAma nIkaLyo. jyAre ame te sthAnanI najIka AvyA. jyAM te talano choDa hato, tyAre te gozALAe kahyuM - bhagavan! Ape te divase mane Ama kahela yAvat prarUpela ke he gozALA! A talano choDa niSpanna thaze, yAvat sAtA tala utpanna thaze. te mithyA che, te A pratyakSa dekhAya che ke A te talano choDa niSpanna thayo nathI, aniSpanna ja che ane te sAta talapuSpajIvo cyavIne A talanA choDamAM, tenI eka talanI phaLImAM sAta tala utpanna thayA nathI. tyAre he gautama ! meM gozALAne kahyuM tyAre meM kahelA yAvat prarUpelA A kathananI te zraddhA, pratIti, rUcI karI na hatI. e kathananI azraddhA, aprIti, arUcI karato, mArA nimitte A mithyAvAdI thAo, ema vicArI mArI pAsethI nIkaLI, dhIme dhIme pAcho khasyo, khasIne jyAM talano choDa hato, tyAM gayo. yAvatu ekAMtamAM te choDa pheMkI dIdho. he gozALA! tatkSaNa ja divya vAdaLo pragaTyA. tyAre te divya vAdaLo yAvat te talano choDa eka tala phaLImAM sAta tala rUpe utpanna thayo. he gozALA! e rIte te talano choDa niSpanna ja che, aniSpanna nathI, te sAta tala puSpajIvo paNa marIne A ja talanA choDanI eka talaphaLImAM sAta tala rUpe utpanna thayA che. A prakAre he gozAlaka ! vanaspatikAyika pravRtta parihAra parihare che arthAta vanaspatikAya jIva, marIne e ja zarIramAM puna: utpanna thai zake che. tyAre te gozAlake mArA e kathananI yAvat prarUpelA e arthanI zraddhAdi na karyA, e kathananI azraddhA yAvat muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 59
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' arUcI karI, jyAM talano choDa hato, tyAM jaIne talanA choDanI talaphaLI toDI toDIne tene hathelImAM rAkhIne masaLIne sAta tala bahAra kADhyA. tyArapachI te gozALAe te sAta talane gaNatA A AvA prakArano manogata saMkalpa yAvat utpanna thayo. badhA jIva A prakAre parivRtya parihAra kare che arthAta zarIra ane sthAna parivartana kare che (te jIva mArIne pharI tyAM utpanna thAya che. he gautama ! A gozAlakano parivarte che ane he gautama ! A gozALAnuM mArI pAsethI potAnuM pRthak vicaraNa che. 643. tyAre te gozAlaka maMkhaliputre nakhasahita eka muThThImAM Ave teTalA aDadanA bAkuLA ane eka kogaLA jeTaluM pANI laIne niraMtara chaThTha-chaThThanA tapokarma pUrvaka be hAthane UMcA rAkhIne yAvat vicaravA lAgyo. tyAre te gozALAne cha mAsane aMte saMkSipta vipula tejolezyA utpanna thaI. 64. tyAre te gozAlaka maMkhaliputrane anya koI divase A cha dizAcaro, tenI pAse AvyA. te A - zANa Adi pUrvavat kahevuM yAvat ajina hovA chatAM jina zabda prakAzato vicare che. he gautama ! kharekhara te gozALo jina nathI, te jinapralApI yAvat jinazabdane bolato vicare che. vastutaH gozALo ajina che, jinapralApI che yAvat jina zabdane svayaM prakAzato vicare che. tyArapachI te mahA moTI mahatuM parSadA prabhune vaMdana-namaskAra karI pAchI pharI. tyAre zrAvatI nagarInA zRMgATake yAvat ghaNA loko paraspara yAvat prarUpavA lAgyA ke he devAnupriyo! gozALo potAne jina, jinapralApI kaheto yAvat vicare che, te mithyA che. zramaNa bhagavana mahAvIra e pramANe kahe che yAvat prarUpe che ke te gozAlaka maMkhaliputranA maMkhali nAme maMkha pitA hatA, ityAdi badhuM pUrvokta kathana jANavuM - kahevuM yAvat te jina nathI chatAM jina zabda bolato vicare che. paNa te gozALo jina nathI, mAtra jinapralApI thaI vicare che. zramaNa bhagavad mahAvIra jina che, jina kahetA evA yAvat jina zabdane prakAzatA vicare che. tyAre te gozALAe ghaNA loko pAse A kathana sAMbhaLIne avadhAryuM. te ati krodhita thayo yAvat dAMtA kacakacAvato AtApanA bhUmithI nIce Utaryo, UtarIne zrAvastI nagarI vaccovaccathI hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhArApaNe Avyo. AvIne hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhArApaNamAM AjIvika saMghathI parivRtta thaIne, ati roSa dhAraNa karato tyAM rahyo. sUtra-645 thI 647 - 645. te kALe, te samaye zramaNa bhagavAna mahAvIranA ziSya, AnaMda nAme sthavira, je prakRtibhadraka yAvat vinIta hatA, niraMtara cha-chaThThanA tapokarma vaDe saMyama ane tapathI AtmAne bhAvita karatA vicaratA hatA. tyAre te AnaMda sthavira chaThTha tapanA pAraNe prathama porisimAM jema gautamasvAmImAM kaheluM tema pUche che, te rIte yAvat uccanIca-madhyama yAvat gRhomAM. bhramaNa karatA hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhArApaNanI najIkathI pasAra thayA. tyAre te gozAlaka maMkhaliputre AnaMda sthavirane hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhArApaNanI nikaTathI pasAra thatA joyA. joIne Ama kahyuM - he AnaMda! ahIM Ava. eka moTuM dRSTAMta sAMbhaLa. tyAre te AnaMda sthavira gozALAe Ama kahyuM tyAre hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhArApaNamAM jyAM gozALo hato. tyAM AvyA. tyAre te gozAlake AnaMda sthavirane kahyuM - he AnaMda! e pramANe AjathI ghaNA varSo pUrve keTalAka ucca-nIca vaNiko arthIarthI, arthalabdha, arthagaveSI, arthakAMkSita, arthapIpAsu, arthanI gaveSaNArthe vividha vipula kariyANAnA vAsaNAdinA gADA-gADI bharIne ane ghaNu ja bhojana-pAnanuM pAtheya laIne eka mahAna agAmika, anaudhika, chinnApAta, lAMbA mArgavALI aTavImAM pravezyA. tyAre te vaNikoe, te akAmita, anaudhika, chinnApAta dIrgha mArgavALI aTavInA koI dezamAM pahoMcIne te pUrva-gRhIta pANI anukrame pItA-pItA te pANI pUruM thaI gayuM. tyAre te vaNiko, pANI khalAsa thaI javAthI tRSAthI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 60
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' parAbhUta thaIne paraspara bolAvIne, ekabIjAne kahyuM - he devAnupriyo! A pramANe ApaNe A agrAmika yAvat aTavImAM koI dezabhAgamAM pahoMcatA ja te pUrvagRhIta udaka anukrame pIvAtA-pIvAtA khalAsa thaI gayela che. to he devAnupriyo! ApaNA mATe e zreyaskara che ke ApaNe A agrAmika yAvat aTavImAM cotarapha pANInI mArgaNAgaveSaNA karIe. ema vicArI paraspara pAse A kathanano svIkAra karyo. tyArapachI te agrAmika yAvat aTavImAM cotarapha pANInI mArgaNA-gaveSaNA kare che. cotarapha pANInI mArgaNA-gaveSaNA karatA eka moTA vanakhaMDamAM pahoMcyA. je kRSNa, kRSNAvabhAsa yAvat prasannatAdAyaka ane prAsAdIya yAvat pratirUpa hatuM. te vanakhaMDamAM bahumadhya dezabhAgamAM eka moTo rAphaDo joyo. te rAphaDAnA cAra UMce UThelA, siMhanI kezarA samAna cAra zarIra hatA. tIrjA phelAyelA hatA. nIce addha sarpAkAre, ardha sarpa saMsthAna saMsthita prAsAdIya yAvat pratirUpa hatA. tyAre te vaNiko harSita, saMtuSTa thaIne ekabIjAne bolAvyA, bolAvIne Ama kahyuM - he devAnupriyo! ApaNe A agrAmika yAvat aTavImAM cotarapha mArgaNA-gaveSaNA karatA A vanakhaMDa joyuM ke kRSNa yAvat kRSNAvabhAsa che, A vanakhaMDanA bahumadhya dezabhAgamAM A rAphaDo joyo. A rAphaDAnA ati UMcA yAvatu pratirUpa cAra zarIrAkAra che. to he devAnupriyo! e zreyaskara che ke ApaNe A rAphaDAnA pahelA zikharane bhedIe. ahIM ghaNu udAra zreSTha pANI maLaze. tyAre te vaNikoe paraspara pAse A kathana svIkAryuMpachI te rAphaDAnuM paheluM zikhara bheghu. teoe tyAM svaccha, pathya, uttama, halakuM, sphaTikavartI udAra zreSTha jaLane joyuM. tyAre te vaNiko hRSTa-tuSTa thaIne te pANI. pIdhu. potAnA vAhanone pAyu, vAsaNo bharyA. pharI vakhata teoe ekabIjAne Ama kahyuM - e rIte he devAnupriyo! ApaNe A rAphaDAnA pahelA zIkharane bhedatA udAra, zreSTha jaLa meLavyuM. he devAnupriyo! ApaNe mATe zreyaskara che ke A rAphaDAnA bIjA zIkharane paNa bhedIe. tenAthI ApaNane paryApta uttama suvarNaratna prApta thaze. tyAre te vaNiko ekabIjAnI pAse A kathanane sAMbhaLIne, te rAphaDAnuM bIjuM zIkhara bheghu, teoe tyAM svaccha, jAtya, tapanIya, mahArtha, mahAddha, mahAe, udAra, zreSTha suvarNa prApta karyuM. tyAre te vaNikoe harSita, saMtuSTa thaIne bhAjano bharyA, bharIne vAhanone paNa bharI lIdhA. trIjI vakhata paNa ekabIjAne Ama kahyuM - he devAnupriyo! ApaNe A rAphaDAnuM paheluM zIkhara bheLu ane udAra zreSTha jaLa maLyuM. bIjA zIkharane bhedhu ane udAra zreSTha suvarNa maLyuM. he devAnupriyo! e zreyaskara che ke ApaNe A rAphaDAnuM trIjuM zIkhara paNa bhedIe. emAMthI ApaNane udAra maNiratna prApta thaze. tyAre te vaNikoe ekabIjA pAse A kathanane svIkAryu, svIkArIne te rAphaDAnuM trIju zIkhara paNa bheghu, temAMthI vimala, nirmala, ati goLa, niSkala, mahArtha, mahAI, mahAe, udAra, maNiratno prApta karyA. tyAre te vaNikoe harSita, saMtuSTa thaIne potAnA vAsaNo ane pravahaNa bharI lIdhA. cothI vakhata ekabIjAne bolAvIne kahyuM - devAnupriyo! ApaNe A rIte A rAphaDAnuM paheluM zIkhara bhedIne udAra zreSTha jaLa meLavyu, bIjA zIkharane bhedIne udAra suvarNa ratna meLavyu, trIju zIkhara bhedIne udAra maNiratnA meLavyuM. ApaNe zreyaskara che ke A rAphaDAnuM cothuM zIkhara bhedIne uttama, mahAI, mahAI, udAra vajaratna meLavazuM. tyAre te vaNikomAMnA eka vaNika, je hItakAmI, sukhakAmI, pathyakAmI, anukaMpaka, niHzreyasika, hitasukhaniHzreyasa kAmI hato, te vaNike A pramANe kahyuM- he devAnupriyo! ApaNe A rAphaDAnA pahelA zikharane bhedIne udAra, zreSTha jaLa yAvat trIjA zikharane bhedIne udAra maNiratno prApta karyA. have basa karo. ApaNe mATe ATaluM paryApta che, A cothA zikharane na bhedo. cothu zikhara ApaNe upasarga karanAru thaze. tyAre te vaNikoe te hItakAmI, sukhakAmI yAvat hitasukha niHzreyasakAmI vaNikane Ama kahetA yAvatu prarUpatA, te arthanI zraddhA yAvat rUcI na karI, A. kathananI azraddhA yAvat arUcI karIne te rAphaDAnuM cothuM zikhara bhedyu. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 61
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' temAMthI tyAM ugraviSa, caMDaviSa, ghoraviSa, mahAviSa, atikAya, mahAkAya, masi ane mUSA samAna kALo, viSaroSa pUrNa nayanavALo, aMjanakuMja samAna kAMtivALo, lAla AMkhovALo, caMcaLa-cAlatI-yamalayugala jIbhavALo, pRthvItalanI veNI samAna, utkaTa-skUTa-kUTila-jaTila-karkaza-vikaTa-phaTATopa karavAmAM dakSa, luhAranI dhamaNa samAna dhamadhamato - anAkalitta pracaMDa tIvra roSavALo-samukhI-tvarita-capaLa-dhamadhama karato dRSTiviSa sarpa saMghaSTita thayo. tyAre te dRSTiviSa sarpa, te vaNikothI saMghaTTana pAmatA ati krodhita thayo yAvat misamisATa karato dhIme dhIme UThaDyo, UThIne sarasara karato rAphaDAnA zikharatale caDyo, caDIne sUryane ekITaze joyo. joIne te vaNikone animeSa dRSTie cotarapha joyA. tyAre te vaNiko, te dRSTiviSa sarpa vaDe animeSa dRSTie cotaraphathI sArI rIte avalokAtA jovAtA. zIdhra ja bhAMDa-mAtra-upakaraNa sameta eka ja prahArathI kUTAghAta samAna bhasmarAzi thaI gayA. temAM je vaNika te vaNikono hitakAmaka yAvat hita-sukha-niHzreyasakAmaka hato, tenI anukaMpAthI devatAe bhAMDa-mAtra-upakaraNa sahita tene tenA potAnA nagaramAM pahoMcADI dIdho. e pramANe he AnaMda! tArA dharmAcArya, dharmopadezaka, zramaNa, jJAtaputra, udAraparyAya prApta karela che. udAra kIrti, varNa, zabda, zlokane deva-manuSya-asura sahitanA lokamAM pUrAya che, guMje che, stavAya che ke, "A pramANe zramaNa bhagavaMta mahAvIra che." paNa jo mArA viSayamAM Aja pachI kAMIpaNa kaheze, to jema te rAphaDAnA sarSe potAnA tapa, tejathI eka ja prahAramAM-kUTAghAtathI te vaNikone bALIne rAkha karI dIdhA, tema huM paNa temane bALIne rAkha karI daIza, paraMtu he AnaMda! jema te vaNika, te vaNikono hitakAmaka yAvat niHzreyasakAmaka hato, tene anukaMpAthI devatAe bhAMDa-mAtra-upakaraNa sahita yAvat nagaramAM pahoMcADyo. tema huM paNa tAru saMrakSaNa ane saMgopana karIza. tethI he AnaMda! tuM jA ane tArA dharmAcArya ane dharmopadezaka zramaNa jJAtaputrane A vAta kara. tyAre te AnaMda sthavira gozAlaka pAse A vAta sAMbhaLIne bhayabhIta thayo yAvatu saMjAtabhaya, gozALA pAsethI hAlAhala kuMbhAraNanI kuMbhAkArApaNathI nIkaLyo, nIkaLIne zIdhra, tvarita zrAvastI nagarInI madhyethI nIkaLyo, nIkaLIne jyAM koSTaka caitya hatuM, jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra hatA, tyAM Avyo. AvIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa pradakSiNA karI, karIne vaMdana-namaskAra karyA, karIne Ama kahyuM - he bhagavan! e pramANe chaThTha tapanA pAraNe ApanI anujJA pAmIne zrAvastI nagarInA ucca-nIca yAvat bhramaNa karatA hAlAhalA kuMbhAraNa yAvat pasAra thato hato tyAre gozAlake mane hAlAhalA samIpe yAvat joyo, joIne kahyuM ke - he ANaMda! ahIM Ava. eka moTuM dRSTAMta sAMbhaLa. tyAre huM gozALAe bolAvatA hAlAhalA kuMbhAraNanI. kuMbhArApaNamAM gozALA pAse gayo. tyAre te gozALAe mane Ama kahyuM - he ANaMda! ghaNA kALa pUrve keTalAka uccanIca vaNiko hatA. ityAdi pUrvavata badhuM kahevuM. 646. he bhagavana ! to zuM gozAlaka potAnA tapatejathI eka prahAramAM kUTAghAta samAna bhasmarAzi karavA samartha che? bhagavad ! gozALAno A viSayamAtra che ke te AvuM karavAne samartha paNa che? he AnaMda! gozALA yAvat tema karavA samartha che. paNa arahaMta bhagavaMtane tema na karI zake. paraMtu temane upatApa karI zake. he AnaMda! gozALAnuM jeTaluM tapa-teja che, tethI anaMtaguNa viziSTatara tapa-teja anagAra bhagavaMtonuM che, paNa aNagAra bhagavaMto zAMtikSama hoya che. he AnaMda! jeTaluM aNagAra bhagavaMtanuM tapa-teja che, tethI anaMtaguNa viziSTatara tapa-teja sthavira bhagavaMtonuM che, paNa sthaviro zAMtikSama hoya che. he ANaMda! sthavironuM je tapa-teja che, tethI anaMtaguNa viziSTatara tapa-teja arahaMta bhagavaMtonuM che, paraMtu arahaMtonuM tapa-teja che. kema ke teo krAMtikSama che. he AnaMda! A teno viSaya che ane tema karavAne samartha paNa che. paNa arihaMta bhagavaMtane nahIM. hA, temane paritApita to karI zake che. 647. he AnaMda! tuM jA, gautamAdi zramaNa nircanthone A vAta kahe ke - he Aryo ! tamArAthI koIe gozAlaka muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 62
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' maMkhaliputrane dhArmika pratipreraNAthI pratipreraNA na karavI. dhArmika pratisAraNAthI pratisAraNA na karavI, dhArmika pratyupacArathI pratyupacAra na kare. kema ke gozAlaka zramaNa nircanho prati vizeSa mithyAtvabhAva dhAraNa karela che. tyAre te AnaMda sthavira, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane Ama kahetA sAMbhaLIne bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karI, gautamAdi zramaNa nircantho pAse AvyA, AvIne teone AmaMtryA. AmaMtrIne kahyuM ke - he Aryo ! chaThThanA pAraNe bhagavaMtanI anujJA pAmIne zrAvastInagarInA ucca-nIca gharomAM huM gayo Adi badhuM pUrvavat kahevuM yAvat jJAtaputre A kathana karela che, tamArAmAMthI koIe gozALA sAthe pralApa na karavo, yAvatu te mithyAtvI thayo che. sUtra-648 jyAre AnaMda sthavira gautamAdi zramaNanircanthane A vAta kahetA hatA, teTalAmAM te gozAlaka khaliputra hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNathI nIkaLIne, AjIvika saMghathI parIvarIne mahA roSane dhAraNa karelo zIdhra, tvaritA yAvat zrAvastInagarInI madhyethI nIkaLyo. nIkaLIne koSThaka caityamAM bhagavaMta mahAvIra pAse Avyo. AvIne bhagavaMtanI samIpa Ubho rahyo, bhagavaMtane Ama kahyuM - he AyuSyamAnuM kAzyapa ! mAre mATe sAruM kaho cho ! mAre vize kaho cho ke gozAlaka mAro dharmaziSya che . je maMkhaliputra tamAro dharmaziSya hato te zukla, zuklAbhijAtya thaIne kALamAse kALa karIne koI devalokamAM devapaNe utpanna thayo che. huM udAyI nAme koMDinyAyana gotrIya chuM. meM gautamaputra arjunanA zarIrano tyAga karyo. karIne gozAlaka makhaliputranA zarIramAM praveza karyo che. meM A sAtamo pravRtta parihAra karela che. he AyuSyamAna kAzyapa! amArA siddhAMta mujaba je koI siddha thayA che, thAya che ke thaze te badhA 84 lAkhA mahAkalpa, sAta divya, sAta saMyUtha, sAta saMnigarbha, sAta pravRtta parihAra ane pa60603 karmone bhedIne anukrame kSaya karIne pachI siddha-buddha-mukta-parivivRtta thaIne badhA duHkhono aMta karyo che - kare che ane karaze. jema gaMgA mahAnadI jyAMthI nIkaLI che ane jyAM samApta thAya che, teno mArga 500 yojana lAMbo ane aDadho. yojana pahoLo che, UMDAI 500 dhanuSa che. A gaMgAnA pramANavALI sAta gaMgA maLIne eka mahAgaMgA thAya che. sAta mahAgaMgA maLIne eka sAdIna gaMgA che. sAta sAdIna gaMgA maLIne eka mRta gaMgA thAya che, sAta mRta gaMgAnI eka lohita gaMgA, sAta lohita gaMgA maLIne eka avaMtI gaMgA, sAta avaMtI gaMgA maLIne eka paramAvatI gaMgA bane che, e pramANe saMpUrvApara maLIne 170649 gaMgA thAya che. te gaMgA nadIno be prakAre uddhAra kahyo che - sUkSma ane bAdara boMdi kalevara. temAM sUkSma boMdi kalevara uddhAra sthApya che. temAM bAdara boMdi kalevara uddhAramAM, so-so varSe eka eka gaMgA vAlukaNa kADhavAmAM jeTalo kALamAM te koThA kSINa, nIraja, nirlepa, niSThita thAya che, te eka zarapramANa che, A zarapramANathI traNa lAkha zara pramANa kALathI eka mahAkalpa thAya, 84 lAkha mahAkalpono eka mahAmAnasa thAya che. anaMta saMyUthathI jIva cyavIne saMyUtha devabhavamAM uparanA mAnasamAM saMyUtha deva utpanna thAya che. te tyAM divya bhogopabhogane bhogavato vicare che, vicarIne te devalokathI Ayu-bhava-sthitino kSaya thatAM anaMtara cyavIne prathama saMjJI garbhamAM jIvarUpe upaje che. tyAMthI anaMtara udvartIne madhyama mAnasa saMyUtha devamAM upaje che. te tyAM divya bhogopabhogane bhogavIne yAvat vicarIne. te devalokathI Ayu Adi kSaya thatA yAvat cyavIne bIjA saMjJI garbhamAM upaje che. anaMtara udvartIne heTrila mANasa saMyUtha devapaNe upaje che, te tyAM divyabhoga bhogavI yAvatu eNvIne trIjA saMjJIgarbhamAM jIvarUpe utpanna thAya che. te tyAMthI yAvatu udvartIne uparanA mAnuSottaramAM saMyUtha devarUpe upaje che. te tyAM divya bhoga yAvatu cyavIne cothA saMjJI garbhajIvamAM utpanna thAya che. te tyAMthI anaMtara udvartIne madhyama mAnuSottaramAM saMyUtha devarUpe upaje che, te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 63
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tyAM divya bhoga yAvat cyavIne pAMcamAM saMjJIgarbhamAM jIvarUpe janme che. te tyAMthI anaMtara udvartIne heThillA mAnuSottaramAM saMyUtha devarUpe upaje che. te tyAM divya bhoga yAvat cyavIne chaThThI saMjJI garbhajIvamAM janme che. te tyAMthI anaMtara udvartIne brahmaloka nAme kalpa devarUpe upaje che. te kalpa pUrva-pazcima lAMbo, uttara-dakSiNa vistIrNa che. jema sthAna padamAM yAvat pAMca avataMsaka kahyA che. te A - azokAvataMsaka yAvat pratirUpa che. te tyAM devarUpe upaje che. te tyAM daza sAgaropama divya bhoga bhogavI yAvat cyavIne sAtamAM saMjJI garbhajIva rUpe utpanna thAya che. te tyAM nava mAsa bahupratipUrNa ane sAta rAtadivasa yAvat vItyA pachI sukumAla, bhadraka, mRdu, kuMDala kuMcita kezavALA, mRSTa gaMDasthalakarNa pIThaka, devakumAra sama bALakane janma Apyo. he kAzyapa ! te bALaka huM chuM, te pachI meM, he AyuSyamAn kAzyapa ! kumArAvasthAmAM lIdhela pravrajyAthI, kumArAvasthAmAM brahmacaryavAsathI aviddhakarNa hato, mane pravajyA levAnI buddhi prApta thaI. pachI meM sAta parivRtta parivAramAM saMcAra karyo, je A che - eNeyaka, mallarAmaka, mallamaMDika, roha, bhAradvAja, gautamaputra arjuna ane gozAlaka. temAM je pahelo pravRtta parihAra, te rAjagRha nagaranI bahAra maMDika kukSi caityamAM kaDiyAyaNa gotrIya udAyInA zarIrano tyAga karIne eNeyakanA zarIramAM praveza karyo. temAM 22 varSo pahelo parihAra karyo. mAM je bIjo pravatta parihAra, te uThaMDapara nagaranI bahAra caMdrAvataraNa caityamAM eNeyakanuM zarIra choDIne mallarAmanA zarIramAM praveza karyo. temAM 21 varSa rahI bIjo pravRtta parihAra karyo. temAM je trIjo pravRtta parihAra, te caMpAnagarI bahAra aMgamaMdira caityamAM mallarAmanuM zarIra choDIne maMDitanA zarIramAM praveza karyo. mallamaMDitanA zarIramAM 20 varSa rahI, trIjo pravRtta parihAra karyo. temAM je cotho pravRtta parihAra, te vArANasI nagarI bahAra kAma mahAvana caityamAM maMDitanuM zarIra choDIne rohanA zarIramAM praveza karyo. rohamAM 19 varSa rahI, cotho pravRtta parihAra karyo. temAM je pAMcamo pravRtta parihAra, te AlabhikA nagarI bahAra prApta kAlaka caityamAM rohanuM zarIra choDIne bhAradvAjanA zarIramAM praveza karyo. bhAradvAjanA zarIramAM 18 varSa rahI, pAMcamo pravRtta parihAra karyo. je chaThTho pravatta parihAra, te vaizAlI nagarInI bahAra koMDiyAyana caityamAM bhAradvAjanuM zarIra choDIne gautama putra arjunanA zarIramAM praveza karyo. temAM 17 varSa rahI, chaThTho pravRtta parivAra pariharyo. temAM sAtamo pravRtta parihAra, te ahIM ja zrAvastI nagarImAM hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNamAM gautamaputrA arjunanA zarIrane choDIne gozAlaka maMkhaliputranA zarIrane paryApta, sthira, dhruva, dhAraNIya, zIta saha, uSNasaha, vividha daMzamazaka pariSahopasarga saha, sthira saMghayaNa jANIne temAM praveza karyo. temAM 16 varSathI A sAtamo pravRtta parihAra che pramANe he AyuSyamAna kAzyapa ! A 133 varSomAM mArA A sAta pravRtta parihAra thayA che, ema meM kahela, te he AyuSyamAna kAzyapa ! tame ThIka kaho cho ke maMkhaliputra gozAlaka mAro dharmaziSya che. e tame ThIka ja kahyuM che ke maMkhali putra gozAlaka mAro dharmaziSya che. sUtra-69 thI 654 649. tyAre zramaNa bhagavad mahAvIre gozAlaka maMkhaliputrane A pramANe kahyuM - he gozALA! jema koI cora hoya, grAmavAsIthI parAbhava pAmato hoya, te koI khADA, dari, dUrga, nimnasthAna, parvata ke viSayane prApta na karI zakavAthI, potAne eka moTA unanA romathI, zaNanA romathI, kapAsanA pakSmathI ke taNakhalA vaDe potAne AvRtta karIne rahe ane na DhaMkAyelane paNa svayaM DhaMkAyela mAne, apracchanna chatAM potAne pracchanna mAne, alupta chatAM potAne lupta mAne, apalAyita chatAM potAne palAyita mAne, e pramANe he gozAlaka! tuM bIjo na hovA chatAM tane bIjo cho tema batAve che. tethI he gozALA! tuM AvuM na kara, A karavuM tAre ucita nathI, tuM te ja che, tArI te ja chAyA che, tuM bIjo koI nathI. 650. tyAre te gozAlaka maMkhaliputra zramaNa bhagavaMta mahAvIrane Ama kahetA sAMbhaLIne krodhita Adi thayo, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 64
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavaMtane uTapaTAMga Akroza vacanathI AkrozavA lAgyo, parAbhavakArI vacanothI apamAna karavA lAgyo, sArAkharAba zabdothI nirbharjanA karavA lAgyo. vividha durvacanothI tiraskAra karavA lAgyo. pachI A pramANe kahyuM - kadAca tame naSTa thaI gayA cho, vinaSTa thaI gayA cho, bhraSTa thaI gayA cho, naSTa-vinaSTa-bhraSTa thaI gayA cho. Aje tame jIvatA nahIM raho, mArA dvArA tamAruM zubha thavAnuM nathI. 651. te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA ziSya pUrva dezamAM janmela sarvAnubhUti aNagAra, je prakRti bhadraka yAvat vinIta hatA, teNe dharmAcAryanA anurAgathI, gozAlakanA kathana prati azraddhA karatA utthAnathI UThacA, UThIne gozALA pAse AvyA, AvIne gozALAne kahyuM - he gozALA! je manuSya tathArUpa zramaNa ke brAhmaNa pAse eka paNa Arya dhArmika suvacana sAMbhaLe che, te paNa temane vaMdana-namaskAra kare che yAvat kalyANa-maMgaladeva-caityarUpa temanI paryupAsanA kare che. to he gozALA! tArA mATe to kahevuM ja zuM? bhagavaMte tane pravrajita karyo, bhagavaMte ja muMDita karyo, bhagavaMte ja zikSA ApI, bhagavaMte ja keLavyo, bhagavaMte ja bahuzruta karyo ane tuM bhagavaMta pratye ja mithyAtva aMgIkAra kare che. he gozAlaka! tuM AvuM na kara, tAre mATe Ama karavuM yogya nathI, tuM te ja gozALo cho, bIjo nathI, tArI te ja prakRti che. tyAre te gozALo sarvAnubhUti ANagArane Ama kahetA sAMbhaLI krodhitAdi thayo. sarvAnubhUti aNagArane potAnA tapa-tejathI eka prahAramAM kUTAghAta mAphaka yAvat bhasmarAzi karI dIdhA. tyAre te gozAlake sarvAnubhUti aNagArane yAvat bhasmarAzi karyA pachI bIjI vakhata paNa zramaNa bhagavaMta mahAvIrane sArA-kharAba zabdo vaDe Akroza karyo yAvat kahyuM ke tamane sukha thavAnuM nathI. te kALe, te samaye bhagavaMtanA ziSya kauzala jAnapadI sunakSatra aNagAra, je prakRtibhadraka, vinIta hatA. teNe dharmAcAryanA anurAgathI jema sarvAnubhUtie kahyuM tema kahyuM yAvat he gozAlaka! tuM te ja che, tArI prakRti te ja che, tuM bIjo koI nathI. sunakSatra aNagAre Ama kahetA gozALo krodhitAdi thayo. potAnA tapa-tejathI sunakSatra aNagArane bALI nAMkhyA. tyAre te sunakSatra aNagAra, gozALAnA tapa-tejathI paritApita thatA, bhagavaMta pAse AvyA, AvIne bhagavaMtane traNa vakhata AdakSiNa pradakSiNA karI, vaMdana-namana karyA, svayaM ja pAMca mahAvratonuM punaH AropaNa karyuM, zramaNa-zramaNIone khamAvyA, khamAvIne, AlocanA-pratikramaNa karI, samAdhi pAmI kramazaH kALa karyo. tyAre te gozALo sunakSatra aNagArane potAnA tapa-tejathI paritApIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane sArAkharAba zabdothI Akroza karato yAvat tane sukha nathI kahyuM. tyAre bhagavaMte tene ema kahyuM - he gozALA! je tathArUpa zramaNa ke brAhmaNa pAse eka paNa dhArmika vacana sAMbhaLe che, yAvat te temane paryApAse che. he gozALA ! tAre mATe to kahevuM ja zuM ? tane meM ja pravrajita karyo yAvat meM ja bahuzruta karyo. mArA pratye te mithyAtva apanAvyuM. he gozALA! tuM evuM na kara, yAvat tuM bIjo koI nathI. tyAre te gozAlaka, bhagavaMtane Ama kahetA sAMbhaLI krodhita Adi thayo, taijasa samudyAtathI samavahata thayo, pachI sAta-ATha DagalA pAcho khasyo. khasIne bhagavaMtanA vadhane mATe zarIramAM rahela teja kAvyuM jema vAtotkalikA, vAta maMDalikA parvata, bhIMta, staMbha, stUpathI Avarita ane nivArita thatI, te parvatAdi para potAno thoDo paNa prabhAva na dekhADatI, vizeSa prabhAva na dekhADatI rahe. te ja rIte bhagavaMtanA vadha mATe gozALAe zarIramAMthI kADhelI tejolezyA bhagavaMta para thoDo ke vadhu prabhAva na dekhADI zakI, mAtra pradakSiNA karI, upara AkAzamAM uchaLI gaI. tyAMthI paDIne, pAchI pharatI gozALAnA zarIrane vAraMvAra dajhADatI, chelle gozALAnA zarIramAM ja pravezI gaI. tyAre te gozAlaka potAnI tejolezyAthI parAbhUta thaIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane kahevA lAgyo. he AyuSyamAn kAzyapa ! tuM mArA tapa-tejathI parAbhava pAmIne cha mahinAmAM pittavaragrasta zarIrI, dAhanI pIDA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 65
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' anubhavato chadmasthAvasthAmAM ja kALa karIza. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre gozALAne kahyuM - he gozALA! huM tArA tapa-tejathI parAbhUta thaIne cha mAsamAM yAvat kALa nahIM karuM. huM hajI bIjA soLa varSa jinapaNe suhastIvat vicarIza. paNa he gozALA! tuM tArA potAnA tapa-tejathI parAbhUta thaIne sAta rAtrine aMte pittajvarathI grasta zarIra yAvat chadmasthAvasthAmAM kALa karIza. tyAre zrAvastI nagarInA zRMgATaka yAvat mArgamAM ghaNA loko ekabIjAne Ama kahetA yAvat prarUpatA hatA ke he devAnupriyo ! zrAvastI nagarI bahAra koSTaka caityamAM be jino paraspara saMlApa kare che - eka kahe che - tuM pahelA kALa karIza. bIjo kahe che - tuM pahelA kALa karIza. temAM koNa samyaguvAdI ane koNa mithyAvAdI ? temAM je mukhya mANasa hato, teNe kahyuM ke bhagavaMta samyavAdI che, gozALo mithyAvAdI che. he Aryo! ema zramaNa bhagavaMta mahAvIre zramaNa nircanthone AmaMtrIne Ama kahyuM - he Aryo ! jema koI tRNakASTha-patra-chAla-tuSa-bhUsa-chANa ke kacarAno Dhagalo hoya tene agnimApita, agni jhosita, agni pAriNAmita thavAthI hata-teja, gata-teja, naSTa-teja, bhraSTa-teja, lupta-teja, vinaSTa-teja yAvat thAya tema makhaliputra gozALAe mArA vadhane mATe zarIramAMthI tejolezyA kADhI, tethI te hata-teja, gata-teja yAvat vinaSTa tejavALo thaI gayo che, have he Aryo ! tame svecchAthI gozALAne dhArmika praticodanAthI prero, dhArmika pratisAraNAthI smArita karo, dhArmika pratyupacAra vaDe upacAra karo, dhArmika artha-hetu-prazna-vyAkaraNa ane kAraNo vaDe tene nikRSTa praznavyAkaraNa karo. tyAre te zramaNa nircantho, bhagavaMta Ama kahetA, bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karIne gozALA pAse gayA, gozALAne dhArmika praticodanA vaDe prere che, dhArmika pratisAraNAthI smArita kare che, dhArmika pratyupacArathI upacAra kare che, dhArmika artha-hetu-kAraNo vaDe yAvat niruttara kare che. tyAre te gozALo zramaNa-nircantha dvArA dhArmika praticodanAthI prerita thaIne yAvat niruttara karAyo tyAre krodhita thaI yAvatu dAMta kacakacAvato gozALo, te zramaNa-nircanthonA zarIrane kaMIpaNa AbAdhA ke vyAbAdhA utpanna karavA ke zarIra cheda karavA samartha thayo nahIM, tyAre keTalAka AjIvika sthaviroe joyuM ke zramaNa nircantho dvArA smArita karAtA, dhArmika pratyupacArathI upacAra karAtA, artha-hetu AdithI niruttara karAtA yAvat krodhita thaIne yAvat dAMta kacakacAvatA paNa gozALo zramaNa nircanthonA zarIrane kaMIpaNa AbAdhA, vyAbAdhA ke zarIra cheda karI zakato nathI, te joIne gozALAnA pAsethI svayaM nIkaLI jaIne jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra hatA, tyAM AvI, bhagavaMtane traNa vakhata pradakSiNA karI, vaMdana-namaskAra karI, bhagavaMtano Azraya karI vicaravA lAgyA. keTalAka AjIvika sthaviro gozALAnA Azraye ja rahyA. tyAre te gozALo. je kArya mATe zIdhra Avelo, te kAryane sAdhI na zakyo, tyAre hatAza thaIne cAre dizAmAM joto, dIrgha ucchavAsa niHzvAsa karato, dADhInA vALa kheMcato, garadana pAchaLano bhAga khaMjavALato, kullAnA bhAga upara hAtha pachADato, hAtha halAvato, baMne paga vaDe bhUmine pITato, arere ! hA hA ! huM haNAI gayo, ema baDabaDato bhagavaMta pAsethI koSThaka caityathI nIkaLI gayo, nIkaLIne zrAvatI nagarImAM hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhArApaNe Avyo. AvIne tyAM Amra guTalI hAthamAM laIne madyapAnaka karato vAraMvAra gAto, vAraMvAra nAcato, vAraMvAra hAlAhalA. kuMbhAraNane aMjalikarma karato zItala mATInA pANI vaDe potAnA zarIranuM parisiMcana karato vicaravA lAgyo. 652. he Aryo! ema kahIne zramaNa bhagavaMta mahAvIre zramaNa nircanthone AmaMtrIne Ama kahyuM - he Aryo! gozAlaka maMkhaliputre mArA vadhane mATe tenA zarIramAMthI tejolezyA kADhelI. te teja 16-janapadonA ghAta-vadhauccheda-bhasma karavAne paryApta hatuM te 16-janapada A pramANe - aMga, baMga, magadha, malaya, mAlava, accha, vatsa, kautsa, pATa, lADha, vaja, maulI, kAzI, kauzala, avadha ane subhutara. he Aryo ! gozAlaka maMkhaliputra hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNamAM hAthamAM AmraguTalI laIne, madyapAnA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 66
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' karato, vAraMvAra yAvat aMjalikarma karato vicarI rahyo che. te potAnA te pApanuM pracchAdana karavA mATe A ATha carimonI prarUpaNA kare che. te A - carama evA - pAna, gAna, nATya, aMjalikarma, puSkalasaMvartaka mahAmegha, sacenaka gaMdhahastI, mahAzilAkaMTaka saMgrAma ane tIrthaMkara eTale gozAlaka maMkhaliputra. huM A avasarpiNInA 24-tIrthakaromAM carama tIrthaMkara rUpe siddha thaI yAvat aMta karIza. he Aryo! gozALo zItala kRtikA pAnaka vaDe Acamana udakathI zarIrane parisiMcato vicare che, te pApane chUpAvavA mATe A cAra pAnaka prarUpaze - te pAnaka kayA che? pAnaka cAra bhede che - 1. gopuThaka, 2. hAthathI masaLela, 3. AtapathI tapela, 4. zilAthI paDela. te apAnaka kayA che? apAnaka cAra bhede che - 1.sthAlapAnaka, 2.chAlapAnaka, 3.siMbalipAnaka, 4.zuddhapAnaka. te sthAlapAnaka zuM che ? pANI vaDe bhIMjAyela - thALa, vAraka, moTo ghaDo, kaLaza hoya. jeno hAthathI sparza thAya, paNa pANI pI na zakAya te. te tvacA chAla pAnaka zuM che? je Amra, aMbADaga Adi jema prajJApanA sUtra, 16mAM prayogapadamAM kahyA mujaba thAvat bora, tiMduruka tathA je taruNa, apakva hoya, mukhamAM rAkhIne thoDuM ke vizeSa cUsAya, paNa tenuM pANI na pI. zakAya te. te ziMbalipAnaka zuM che? je kalAya-maga-aDada ke ziMbalInI phalI taruNa ane apakva hoya, tene koI thoDuM ke vizeSa cAve, paNa pANI pI na zake. te zuddhapAnaka zuM che ? je cha mAsa zuddha khAdima khAya, be mAsa pRthvI saMthAre sUe, be mAsa kASTha saMthAre sUe, be mAsa darbha saMthAre sUe. tene cha mAsa pratipUrNa thatA, chellI rAtrimAM be mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva pragaTa thAya che - pUrNabhadra, mANibhadra. tyAre te devo zItaLa ane bhInA hAtho vaDe tenA zarIrane sparze che, je te devonuM anumodana kare, te AzIviSa rUpapa karma kare che. je te devonuM anumodana nathI karatA, tenA zarIramAM svayaM agnikAya saMbhave che, te potAnA ja teja vaDe zarIrane bALe che. tyAra pachI te siddha thAya che yAvat duHkhono aMta kare che. te zuddha pAnaka che. te zrAvastI nagarImAM atyaMpula nAme AjIvikopAsaka raheto hato. te dhanADhya yAvat aparibhUta hato. hAlAhalA mAphaka te AjIvika siddhAMta vaDe AtmAne bhAvita karato vicarato hato. tyAre te atyaMpula AjIvikopAsakane madhya rAtrinA samaye anya koI divase kuTuMba sAgarikAthI jAgatA A AvA prakArano manogata yAvat saMkalpa thayo ke - hallA' nAme jIvaDuM kevA AkAre che? tyAre te acaMpula AjIvikopAsakane bIjI vakhata paNa AvA prakArano manogata saMkalpa yAvat utpanna thayo. - nitye mArA dharmAcArya, dharmopadezaka gozAlaka maMkhaliputra utpanna jJAnadarzanadhara yAvat sarvajJa ane sarvadarzI che, A zrAvatI nagarImAM hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNamAM AjIvika saMghathI parivRtta thaIne AjIvika siddhAMtathI AtmAne bhAvita karatA vicare che. mArA mATe zreyakara che ke kAle yAvat sUrya jAjvalyamAna thatA temane vaMdana yAvat paryupAsanA karI A ane AvA prakAranA prazno pUchuM, uttara meLavuM. e pramANe nizcaya karyo. bIjA divase yAvat jAjavalyamAna sUrya thatA acaMpale snAna karyuM yAvat alpa paNa mahAI AbharaNAlaMkRta zarIra karIne potAnA gherathI nIkaLyo. nIkaLIne page cAlatA zrAvastI nagarInI madhye thaIne hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNe Avyo. AvIne gozAlakane tyAM hAthamAM AmraguTalI laI yAvat aMjalikarma karatA, zItaLa mATI vaDe yAvatu gAtrone siMcatA joIne lajita, udAsa, brIDita thaI dhIme dhIme pAchaLa sarakavA lAgyo. jyAre AjIvika sthaviroe acaMpula AjIvikopAsakane lajjita yAvat pAchaLa khasato joyo, tyAre joIne Ama kahyuM - he acaMpula ! ahIM Avyo tyAre AjIvika sthaviro dvArA bolAvAyela ayaMpula AjIvika sthaviro pAse Avyo, AvIne teone vaMdana, namaskAra karyA. karIne thoDo samIpa besI paryupAsavA lAgyo. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 67
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' he acaMpula! ema AmaMtrI AjIvika sthaviroe acaMpula AjIvika upAsakane Ama kahyuM - he acaMpula ! madhyarAtri pachInA kALe tane vicAra Avyo ke- 'hallA' kayA AkAre che ? tyArapachI he ayaMpula! bIjI vakhata paNa tane evo vicAra Avyo. ityAdi badhuM ja kahevuM. yAvat zrAvastI nagarI madhyethI hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNe ahIM tuM zIdhra Avyo, he ajpula ! zuM A artha barAbara che ? hA, bhagavAna ! barAbarache. he ayaMpula! jyAre tArA dharmAcArya, dharmopadezaka gozAlaka maMkhaliputrane ahIM hAthamAM AmraguTalI laI yAvat aMjali karatA vicare che, temaNe A ATha carimo prarUpyA che. carama pAna yAvat gozAlaka badhA duHkhono aMta karaze. he ayaMpula ! je A tArA dharmAcArya dharmopadezaka gozAlaka mATIvALA zItaLa pANIthI zarIrane siMcana karatA vicare che temaNe A cAra pAnaka ane cAra apAnaka prarUpela che, te pAnaka kayA prakAre che? yAvat tyArapachI teo siddha thaI yAvat aMta karaze. tethI he ayaMpula! tame jAo, tamArA dharmAcAryane AvA prazno pUcho. tyAre te atyaMpula AjIvikopAsaka, AjIvika sthaviroe A pramANe kahetA harSita, saMtuSTa thaI utthAnathI UDyo. uThIne gozAlaka pAse javA nIkaLyo. tyAre te AjIvika sthaviroe gozAlakane te AmraguTalI ekAMtamAM pheMkI devAno saMketa karyo. tyAre gozAlake AjIvika sthavironA saMketane svIkArI, te AmraguTikAne ekAMtamAM pheMkI dIdhI. tyAre te acaMpula AjIvikopAsaka, gozAlakanI pAse gayo. jaIne gozAlakane traNa pradakSiNA karI yAvat paryApAsavA lAgyo. acaMpalAdine AmaMtrI, gozAlaka maMkhaliputre acaMpulane Ama kahyuM - he acaMpula ! madhyarAtri pachInA kALe yAvat tuM mArI pAse zIdhra Avela che. he acaMpula ! zuM A artha samartha che? hA, che. mArI pAse te AmraguTalI nahIM, Amra phaLanI chAla hatI. tAro prazna che - 'hallA'no AkAra zuM che? hallA vAMsanA mULanA AkAre hoya che. tethI he vIro! vINA vagADo. he vIro! vINA vagADo. tyAre te atyaMpula, gozAlaka maMkhaliputra pAse A AvA prakArano uttara pAmIne hRSTa, tuSTa yAvat AnaMditA hRdaya thayo. pachI gozAlakane vaMdana, namaskAra karI, keTalAya prazno pUchaDyA, artha grahaNa karyA. pachI utthAnathI ukyo, uThIne gozAlakane vaMdana, namana karI pAcho pharyo. tyAre te gozAlake potAnuM maraNa najIka jANIne AjIvika sthavirone bolAvyA, bolAvIne Ama kahyuM - he devAnupriyo ! tame mane kAlagata jANIne sugaMdhI gaMdhodakathI snAna karAvajo, karAvIne komaLa, rUMvATIvALA gaMdhakASAyika vastrathI mAruM zarIra lUchajo. pachI sarasa gozISa caMdanathI zarIrane lIMpajo, pachI mahAI haMsalakSaNa paTaphATaka mane paherAvajo. mahAI sarvAlaMkArathI vibhUSita karajo. sahasapuruSavAhinI zibikAmAM padharAvajo, pachI zrAvastI nagarInA zRMgATaka yAvat mArgomAM moTA moTA zabdothI udghoSaNA karAvatA Ama kahejo - he devAnupriyo ! gozAlaka maMkhaliputra jina, jinapralApI thaI yAvat jina zabdane prakAzato vicarIne A avasarpiNInA 24 tIrthakaromAM carama tIrthaMkara rUpe siddha yAvat sarva duHkhathI kSINa thayA, Rddhi-satkAra sAthe mArA zarIranuM nIharaNa karajo. tyAre AjIvika sthaviroe gozAlaka maMkhaliputranA A kathanano vinayapUrvaka svIkAra karyo. 6pa3. tyArapachI sAtamI rAtri pasAra thatI hatI tyAre te gozAlaka maMkhaliputrane samyakatva prApta thayuM. tyAre tene AvA prakAre manogata saMkalpa yAvat samutpanna thayo. nize jina nathI, to paNa huM jinapralApI thaI yAvat jinA zabdathI svayaMne pragaTa karato vicaruM chuM. huM gozAlaka maMkhaliputra, zramaNaghAtaka, zramaNamAraka, zramaNapratyenIka, AcArya-upAdhyAyano ayazakAraka, avarNakAraka, akIrtikAraka chuM. huM asat bhAvanA pUrNa mithyAtva abhinivezathI potAne-parane-tadubhayane vyagrAhita karato, vyutpAdita karato vicarIne, mArI ja tejolezyAthI parAbhUta thaIne, sAtamI rAtrine aMte pittajvarathI grasta zarIrI thaIne dAhathI baLato, chadmasthAvasthAmAM ja kALa karIza, kharekhara to. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jina, jinapralApI yAvat jinazabda prakAzatA vicare che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 68
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' gozAlake A prakAre saMprekSaNa karyuM. karIne AjIvika sthavirone bolAvyA. bolAvIne ucca-nIca sogaMdothI yukta karIne Ama kahyuM - huM jina nathI, to paNa jinapralApI yAvat oLakhAvato vicaryo chuM. huM gozAlaka maMkhaliputra, zramaNa ghAtaka chuM yAvatu huM chadmasthapaNe ja kALa karIza. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jina che, jinapralApI che yAvat jinA zabdathI pragaTa karatA vicare che. he devAnupriyo! tame mane kALadharma prApta jANIne mArA DAbA pagamAM zuMbanuM doraDuM bAMdhajo, bAMdhIne traNa vakhata mArA moDhAmAM thUkajo. pachI zrAvastInagarInA zRMgATaka yAvat mArgomAM ahIM-tahIM ghaseDatA moTA-moTA zabdothI udghoSaNA karatA A pramANe kahejo - he devAnupriyo! gozAlaka maMkhaliputra jina na hato, mAtra jinapralApI yAvat thaIne vicarato hato. A gozAlaka maMkhaliputra zramaNaghAtaka hato yAvat chadmasthapaNe ja maryo. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jina che, jinapralApI che yAvat vicare che. mahA aRddhipUrvaka, asatkAra karatA mArA zarIranuM nIharaNa karajo, Ama bolIne kALadharma pAmyo. 654. tyAre te AjIvika sthaviroe gozALAne kAlagata jANIne hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNanA bAraNA baMdha karyA. karIne te dukAnamAM bahumadhyadezabhAgamAM zrAvastInagarI AlekhI, AlekhIne gozAlaka maMkhaliputranA zarIrane DAbA page zuMbanI doraDI bAMdhI, pachI traNa vakhata te mRtakanA mukhamAM dhUkyA. ghUMkIne cItarela. zrAvastInA. zRMgATaka yAvat mArgamAM ahIM-tahIM zarIrane. ghaseDyuM. te vakhate maMdamaMda zabdothI udghoSaNA karatA Ama kahyuM ke he devAnupriyo ! gozAlaka maMkhaliputra jina na hatA, jinapralApI thaI yAvat vicaratA hatA. A gozAlaka saMkhaliputra zramaNaghAtaka yAvat chadmasthapaNe kALa pAmyA. zramaNa bhagavaMta mahAvIra jina che, jinapralApI che, yAvat vicare che. A pramANe zapatha sogaMdathI mukta thayA. tyArapachI bIjI vakhata pUjA satkAranA spirikaraNArthe gozAlaka maMkhaliputranA DAbA pagathI cUMbanI doraDI. choDI nAMkhI, choDIne hAlAhalA kuMbhAraNanI kuMbhakArApaNanA dvAra paNa kholI nAMkhyA, kholIne gozALAnA zarIrane sugaMdhI gaMdhodaka vaDe snAna karAvyuM ityAdi pUrvavat yAvat mahAna Rddhi satkAra sAthe tenA zarIranuM nIharaNa karyuM. sUtra-6papa thI 6pa7 upapa. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra anya koI divase zrAvastI nagarInA koSTaka caityathI nIkaLyA, nIkaLIne bAhya janapadomAM vihAra karatA vicare che. te kALe, te samaye meMDhikagrAma nagara hatuM, tenI bahAra IzAnakoNamAM zAlakoSThaka nAme caitya hatuM yAvat tyAM pRthvIzilApaTTaka hato. te zAlakopTaka caityanI thoDe samIpamAM eka moTo mAlukA kaccha hato. te kRSNa, kRSNAvabhAsa yAvat mahAmegha samAna hato. patra-puSpa-phaLa-haritakathI lacakato ane zrI vaDe ati zobhato hato. te meMDhikagrAma nagaramAM revatI nAme gAthApatnI rahetI hatI. te dhanADhya yAvat aparibhUta hatI. tyAre bhagavaMta mahAvIra anya koI divase pUrvAnupUrvI vicaratA yAvat meMDhikagrAma nagaramAM zAlakopTaka caitye padhAryA yAvatu parSadA dharma zravaNa karIne, pAchI pharI. tyAre bhagavaMta mahAvIranA zarIramAM vipula rogAMtaka prAdurbhata thayo. ujjavala yAvat dUradhisahya pittavara parigata zarIramAM dAha vyApta thatA yAvat vicare che. tathA lohI yukta jhALA paNa thayA. cAturvarNa loko kahevA lAgyA - zramaNa bhagavaMta mahAvIra, gozAlaka maMkhaliputranA tapa-tejathI parAbhUta thaIne, cha mAsane aMte pittajavara grasta zarIramAM dAhathI pIDita thaIne chadmasthapaNe ja kALa karaze. te kALe, te samaye bhagavaMta mahAvIranA ziSya siMha nAmaka aNagAra, je prakRtibhadraka yAvat vinIta hatA, te mAlUkA kacchathI thoDe samIpa niraMtara chaThTha chaThTha tapokarma sAthe baMne hAtha UMcA karI, AtApanA letA, vicaratA hatA. tyAre te siMha aNagArane dhyAnAMtarikAmAM vartatA A AvA prakArano yAvat saMkalpa utpanna thayo - kharekhara, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 69
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' mArA dharmAcArya, dharmopadezaka zramaNa bhagavaMta mahAvIranA zarIramAM vipula rogAMtaka utpanna thayo che, ujjavala vedanA che yAvat chadmasthapaNe kALa karaze. anyatIrthiko kaheze ke chadmasthapaNe ja kALadharma pAmyA, AvA prakAranA mahA manomAnasika duHkhathI abhibhUta thaIne AtApanA bhUmithI UtaryA. UtarIne mAlukAkaccha AvyA, temAM pravezyA. pravezIne moTA moTA zabdothI avAjathI. kuhUkuhu karatA jora-jorathI. raDavA lAgyA. he Aryo ! ema AmaMtrIne bhagavaMta mahAvIre zramaNa nircanthone AmaMtrIne A pramANe kahyuM - kharekhara, he Aryo! mArA ziSya siMha aNagAra prakRtibhadraka ityAdi badhuM kahevuM yAvatu te moTemoTethI raDI rahyA che to he Aryo ! jAo. tame siMha aNagArane bolAvo. tyAre te zramaNa nircantho bhagavaMta dvArA Ama kahevAtA bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karyA. karIne bhagavaMta pAsethI zANakoSTha caityathI nIkaLyA, nIkaLIne mAlukAkacchamAM siMha aNagAra pAse AvyA. AvIne siMha aNagArane Ama kahyuM - he siMha ! dharmAcArya tamane bolAve che. tyAre te siMha aNagAra zramaNa nircantha sAthe mAlukAkacchathI nIkaLyA. nIkaLIne zANakoSThaka caitya bhagavaMta mahAvIra pAse AvyA. AvIne bhagavaMtane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI yAvat paypAsanA karI. siMhAdine AmaMtrI bhagavaMta mahAvIra siMha aNagArane Ama kahyuM - he siMha! dhyAnAMtarikAmAM vartatA tane AvA prakArano saMkalpa thayo yAvatu tuM raDavA lAgyo. he siMha ! A artha samartha che. hA, che. he siMha! gozAlaka maMkhaliputranA tapa-tejathI parAbhUta thaIne, cha mAsane aMte yAvat huM kALa karavAno nathI. huM bIjA sADA paMdara varSa gaMdhahasti mAphaka jinarUpe vicarIza. to he siMha ! tuM, meMDhikagrAma nagare revatI gAthApatnInA ghare jA, tyAM revatIe mArA mATe kohalAnA be phaLa saMskArita karelA che. tenuM mAre prayojana nathI, paraMtu tene tyAM mArjIrA nAmaka vAyUpazAMtaka bijorApAka kAle taiyAra karela che te laI Ava, mAre tenuM prayojana che. tyAre te siMha aNagAra, zramaNa bhagavaMta mahAvIre A pramANe kahetA, harSita saMtuSTa yAvat AnaMdita hRdhya thaI zramaNa bhagavaMtane vAMdI, namI atvarita-acapaLa-asaMbhrAMtapaNe muhapatti paDilehe che. pachI gautamasvAmI mAphaka yAvat zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse AvyA, AvIne bhagavaMta mahAvIrane vaMdana, namaskAra karI, temanI pAsethI zANakoSThaka caityathI nIkaLyA, nIkaLIne atvarita yAvatu meMDhikagrAma nagare AvyA. AvIne meMDhikagrAma nagaranI vaccovacca thaIne revatI gAthApatnInuM ghara hatuM, tyAM AvIne teNInA gharamAM pravezyA. tyAre te revatI gAthApatnI siMha aNagArane AvatA joIne harSita, saMtuSTa thaIne jaladIthI AsanathI UbhI thaI, pachI siMha aNagAra prati sAta-ATha pagalA sAme gaI, jaIne temane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karI, vaMdananamaskAra karI A pramANe kahyuM - he devAnupriya ! AjJA karo. ApanA AgamananuM prayojana jaNAvo. tyAre siMha aNagAre revatI gAthApatnIne Ama kahyuM ke - he devAnupriya ! tame bhagavaMta mahAvIra mATe be kohalAnA phaLa saMskArita karelA che, tenuM prayojana nathI. paraMtu mArjara vAyu upazAMtaka bijorApAka taiyAra karela che, tenuM mAre prayojana che. tyAre te revatI gAthApatnIe siMha aNagArane Ama kahyuM - evA koNa jJAnI ke tapasvI che, jeNe tamane A artha kahyo ane mArA aMtaranuM rahasya jaladI batAvI dIdhuM ke jethI tame A jANo cho ? tyAre skaMdakanA varNana samAna siMha aNagAre kahyuM yAvat huM jANuM chuM. tyAre siMha aNagAra pAse A vAta sAMbhaLI, avadhArI revatI gAthApatnI harSita, saMtuSTa thaIne, rasoI gRhamAM AvI, AvIne vAsaNa kholyuM. kholIne siMha aNagAra pAse AvI, AvIne siMha aNagAranA pAtramAM, te badho bijorA pAka samyak prakAre vahorAvyo. revatI gAthApatnIe te dravyazuddhithI yAvat dAnathI siMha aNagArane pratilAbhita karatA devAyu bAMdhyuM, jemAM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 70
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' vijaya gAthApatimAM kahyuM tema yAvat revatI gAthApatnIno janma ane jIvita saphaLa che. tyAre te siMha aNagAra revatI gAthApatnInA gherathI nIkaLyA. nIkaLIne meMDhikagrAma nagaranI vaccovaccathI nIkaLyA. nIkaLIne gautamasvAmInI mAphaka yAvatuM bhojana-pAna dekhADyA. dekhADIne zramaNa bhagavaMta mahAvIranA. hAthamAM samyak prakAre rAkhI dIdho. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIre amUcchita yAvat anAsakta rahIne jema bilamAM sarpa praveze tema te AhArane potAnA zarIra rUpI koThAmAM prakSepyo. tyAre bhagavaMtane te AhAra karyA pachI te vipula rogAMtaka jaladIthI upazAMta thaI gayo. teo hArSita yAvat rogarahita, baliSTha zarIrI thaI gayA. tenAthI zramaNo saMtuSTa thayA, zramaNIo saMtuSTa thayA, zrAvaka-zrAvikAo saMtuSTa thayA, deva-devIo saMtuSTa thayA. deva-manuSya-asura sahita loka saMtuSTa, harSita thayo. kema ke bhagavaMta hRSTa thayA. 6pa6. bhagavana! ema saMbodhana karI, gautamasvAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana-namaskAra karIne kahyuM bhagavan! te tyAre gozAlaka maMkhaliputranA tapa-tejathI bhammarAzi karAyA pachI kyAM gayA ? kyAM utpanna thayA? he gautama ! mArA ziSya prAcIna jAnapadI, sarvAnubhUti nAme aNagAra, je prakRtibhadraka yAvat vinIta hatA, te tyAre gozALA dvArA bhasmarAzi karAyA pachI, UMce caMdra-sUrya yAvat brahmaloka-lAMtaka-mahAzukra kalpa oLaMgIne sahastrAra kalpamAM devapaNe utpanna thayA che. tyAM keTalAka devonI 18 sAgaropama sthiti che, tyAM sarvAnubhUtinI devanI kSetramAM siddha thaze yAvat duHkhono aMta karaze. e pramANe Apa devAnupriyanA ziSya kauzalajAnapadI sunakSatra nAmaka aNagAra je prakRtibhadraka yAvatu vinIta hatA. he bhagavan! te tyAre gozAlaka maMkhaliputranA tapathI paritApita thaIne kALamAse kALa karIne kyAM gayA ? kyAM utpanna thayA? he gautama ! mArA ziSya sunakSatra aNagAra hatA. te gozALAnA tapa-tejathI paritApita thaIne mArI pAse AvyA. AvIne vAMdI, namIne svayaM ja pAMca mahAvrata AropI, pachI zramaNa-zramaNIne khamAvIne AlocanA pratikramaNa karIne samAdhi prApta thaI kALamAse kALa karIne UMce caMdra-sUrya yAvat Anata-prANata AraNa kalpane oLaMgIne ayyata kalpamAM devapaNe utpanna thayA. tyAM keTalAka devonI bAvIza sAgaropama sthiti kahI che, tyAM sunakSatra devanI paNa bAvIza sAgaropama sthiti hatI. bAkI sarvAnubhUti mujaba che. yAvat aMta karaze. 6pa7. e pramANe Apa devAnupriyano aMtevAsI kuziSya gozAlaka maMkhaliputra hato. he bhagavan ! te gozAlaka kALamAse kALa karIne kyAM gayo ? kyAM utpanna thayo ? he gautama ! mAro aMtevAsI kuziSya gozAla nAmaka maMkhaliputra, zramaNa ghAtaka yAvat chadmasthapaNe kALamAse kALa karIne caMdrathI upara yAvat acuta kalpe devapaNe utpanna thayo. tyAM keTalAka devonI bAvIza sAgaropama sthiti che, gozAlaka devanI paNa tyAM bAvIza sAgaropamanI sthiti thaI. bhagavante gozAlaka deva te devalokathI AyukSayAdi pachI yAvat kyAM upajaze ? gautama ! A jaMbudvIpanA bharatakSetramAM viMdhyagirinA pAdamUlamAM paMDra janapadamAM zatadvAra nagaramAM saMmati rAjAnI bhadrA nAme rANInI kukSImAM putrarUpe utpanna thaze. te tyAM nava mAsa pratipUrNa thatA yAvat surUpa bALakarUpe janma leze. je rAtrie te bALaka janmaze, te rAtri zatatAra nagaramAM aMdara ane bahAra bhAra pramANa, kuMbha pramANa padma ane ratnonI varSA thaze. tyAre te bALakanA mAtA-pitA 11mo divasa vItyA pachI yAvat bAramA divase AvA prakAre gauNa, guNa niSpanna nAma karaze. jyArathI A bALakano janma thayo, zatadvAra nagaranI aMdara-bahAra yAvat ratnonI vRSTi thaI, tethI amArA A bALakanuM nAma mahApadma thAo. tyAre te bALakanA mAtApitAe tenuM nAma mahApadma rAkhyuM. tyAre te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 71
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' mahApadma bALakanA mAtApitAe sAtireka ATha varSano thayelo jANIne zobhana tithi, karaNa, divasa, nakSatra, muhUrtamAM ghaNA moTA rAjyAbhiSeka thI abhiSikta karaze te tyAM rAjA thaze, te mahAhimavaMtAdi rAjA thaI. yAvat vicaraze. tyAre te mahApadma rAjA anya koI divase mahaddhika yAvat mahAsaukhya be devo senAkarma karaze - pUrNabhadra ane mANibhadra. te joIne zatadvAra nagaranA ghaNA rAjA, izvara, talavara yAvat mahAsaukhya deva senAkarma kare che, te joIne. yAvat sArthavAha Adi ekabIjAne bolAvIne A pramANe kaheze - he devAnupriyo! je kAraNathI ApaNA mahApadma rAjAne maharphika evA be devo yAvatu senAkarma kare che - pUrNabhadra ane mANibhadra, tethI he devAnupriyo ! ApaNA mahApA rAjAnuM bIjuM nAma devasena thAo. tyAre mahApadma rAjAnuM bIjuM nAma devasena' thaze. tyAre te devasena rAjAne anya koI divase zaMkhatala samAna vimala, cAra dAMtavALo hastiratna utpanna thaze. tyAre te devasenarAjA te zaMkhatala samAna vimala, caturdanta hastiratna para ArUDha thaI zatadvAra nagaranI vaccovaccathI vAraMvAra Avaze-jaze tyAre zatadvAra nagaramAM ghaNA rAjA, izvara yAvat sarve ekabIjAne bolAvIne paraspara kaheze ke he devAnupriyo ! jethI ApaNo devasena rAjA zaMkhatala samAna vimala, caturdanta hastiratna utpanna thayo che, tethI he devAnupriyo ! ApaNA devasena rAjAnuM trIjuM nAma vimalavAhana thAo, tyArathI te devasena rAjAnuM trIjuM nAma vimalavAhana thaze. tyAre te vimalavAhana rAjA anya koI divase zramaNa nircantha pratye mithyAtvane aMgIkRta karaze. te keTalAka zramaNo pratye Akroza karaze, keTalAkano upahAsa karaze, keTalAkane ekamekathI alaga karaze, keTalAkanI bhatrenA karaze, keTalAkane bAMdhaze, keTalAkane niruMbhaze, keTalAkano aMgaccheda karaze, keTalAkane mAraze, upadrava karaze, vastra-pAtrakaMbala-pAda prIMchanakane chinnabhinna karaze - nAza karaze - apaharaNa karaze, keTalAkanA bhojana-pAnano viccheda karaze, keTalAkane nirnagara karaze, keTalAkane nirvAsita karaze. tyAre zatadvAra nagaramAM ghaNA rAjA, izvara yAvat kaheze - he devAnupriyo ! vimalavAhana rAjA zramaNa nircantha prati mithyAtvavAsita thaIne keTalAka zramaNAdi pratye Akroza kare che yAvat nirvAsita kare che. he devAnupriyo ! te. ApaNe mATe zreyaskara nathI, te vimalavAhana rAjA mATe paNa zreyaskara nathI, te rAjya-rASTra-sainya-vAhana-puraaMtaHpura ke janapada mATe paNa zreyaskara nathI ke je A vimalavAhana rAjA zramaNa-nircanho pratye mithyAtvI thayo che. he devAnupriyo ! to zreyaskara che ke ApaNe vimalavAhana rAjAne A viSayamAM vinayapUrvaka kahIe. A pramANe vicArI ekabIjAnI pAse A arthane svIkArIne vimalavAhana rAjA pAse jaze, jaIne be hAtha joDI, vimalavAhana rAjAne jaya vijaya vaDe vadhAvIne ema kaheze - he devAnupriya! zramaNa nircanho prati Apa mithyAtvI thayA cho. keTalAka para Apa Akroza karo cho yAvat keTalAkane Apa nirvAsita karo cho. he devAnupriya ! te ApanA ke amArA mATe zreyaskara nathI. rAjya, rASTra yAvat janapada mATe paNa zreyaskara nathI ke Apa devAnupriya zramaNa nircantha prati anAryatva svIkAro. he devAnupriya! Apa A akAryathI aTako. tyAre te vimalavAhana rAjA, te ghaNA rAjA, izvara yAvatuM sArthavAha Adi vinayapUrvaka kaheze, tyAre "dharma kAMI nathI, tapa mithyA che evI buddhi chatAM mithyA vinaya batAvI A vAtane svIkArI leze. te zatadvAra nagaranI bahAra IzAna khUNAmAM subhUmibhAga nAme udyAna haze. te sarvaRtuka Adi haze. te kALe, te samaye vimala arahaMtanA praziSya sumaMgala nAme aNagAra, jAtisaMpannAdi, dharmaghoSa aNagAra samAna haze yAvat teo saMkSipta-vipula tejolezyAvALA, traNa jJAna vaDe yukta haze. teo subhUmibhAga udyAnanI kaMIka samIpe niraMtara chaTTa-chare tapa karatA yAvatuM AtApanA letA vicaraze. tyAre anya koI divase te vimalavAhana rAjA rathacaryA karavA nIkaLaze. tyAre te rAjA subhUmibhAga udyAnanI kiMIka samIpathI rathacaryA karatA niraMtara cha3-chaThThanA tapapUrvaka yAvat AtApanA letA sumaMgala aNagArane joze. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 72
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' joIne krodhita thaI yAvat dhamadhamato, sumaMgala aNagArane rathazira vaDe pADI deze. tyAre te sumaMgala aNagAra, vimalavAhana rAjA dvArA rathazira vaDe pADI devAtA, dhIme-dhIme ucI, uThIne pharI bIjI vakhata UMcA hAtha rAkhIne yAvat AtApanA letA vicaravA lAgaze. tyAre te rAjA, sumaMgala aNagArane bIjI vakhata paNa rathanA agrabhAgathI pADI deze, tyAre te sumaMgala muni, vimalavAhane bIjI vakhata pADI dIdhA pachI paNa dhIme-dhIme uThI jaze, uThIne avadhijJAna prayojaze, pachI vimalavAhana rAjAno bhUtakALa avadhijJAnathI joze. joIne rAjAne ema kaheze ke - tuM vimalavAhana rAjA nathI, tuM devasena ke mahApadma paNa nathI, tuM AjathI pUrve trIjA bhavamAM gozAlaka nAme makhaliputra hato. zramaNaghAtaka hato, yAvat chadmasthapaNe mRtyu pAmela hato. te samaye sarvAnubhUti aNagAra samartha hovA chatAM tAro aparAdha samyak prakAre sahela, khamela, titikSela, adhyAsita karela. e pramANe tyAre sunakSatra aNagAre paNa yAvat adhyAsita karela. je samaye zramaNa bhagavaMta. mahAvIre paNa samartha hovA chatAM yAvat adhyAsita karela. paraMtu huM te pramANe sahana yAvat adhyAsita karIza nahIM. huM tane mArA tapa-tejathI tArA ghoDA, ratha ane sArathi sahita eka ja prahAramAM kUTAghAta samAna bhasmarAzi karI daIza. tyAre te vimalavAhana rAjA, sumaMgala aNagArane Ama kahetA sAMbhaLIne krodhita thaI yAvat dAMta kacakacAvato, sumaMgala aNagArane trIjI vakhata rathanA agrabhAgathI pADI deze. tyAre te sumaMgala aNagAra, vimalavAhana rAjAe trIjI vakhata pADI detA krodhita thaI yAvat dAMta kacakacAvatA AtApanA bhUmithI utaraze, utarIne taijasa samudghAtathI samavahata thaIne sAta-ATha DagalA pAchA khasaze, khasIne vimalavAhana rAjAne ghoDA-ratha-sArathi sahita potAnA tapa-tejathI bhasmarAzi karI deze. bhagavan! sumaMgala aNagAra vimalavAhana rAjAne ghoDA sahita yAvat bhasmarAzi karIne kyAM jaze ? kyAM. utpanna thaze ? gautama ! sumaMgala aNagAra tyArapachI ghaNA upavAsa, chaThTha, aTTama, dazama, bArasa yAvat vicitra tapakarmothI mAsikI lekhanA karI 60 bhaktone anazana vaDe yAvat chedIne, AlocanA-pratikramaNa karIne samAdhi prApta thaI caMdrathI paNa UMce yAvat 100 raiveyaka vimAnAvAsa oLaMgI sarvArthasiddha mahAvimAnamAM devapaNe upajaze. tyAM devonI ajaghanya-utkRSTa 33-sAgaropamanI sthiti hoya che, tyAM sumaMgala devanI paNa ajaghanyotkRSTa 33sAgaropamanI sthiti thaze. bhagavan! te sumaMgala deva te devalokathI cyavI kyA jaze? kyAM utpanna thaze ? te mahAvideha kSetramAM janma lai yAvat siddha thaze yAvat sarvaduHkhono aMta karaze. sUtra-658 bhagavad ! vimalavAhana rAjA, sumaMgala aNagAra dvArA ghoDA sahita yAvat bhasmarAzi karAtA kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze? he gautama ! te adhaHsaptamI pRthvImAM utkRSTa kALasthiti narakamAM nairayikapaNe upajaze. tyAMthI anaMtara udvartIne matsya thaze, te tyAM zastravadhathI dAhapIDA thatA kALamAse kALa karIne bIjI vakhata paNa adhaHsaptamI. pRthvImAM utkRSTa kALa sthiti nairayikarUpe upajaze. tyAMthI cyavI anaMtara matsyapaNe upajaze. tyAM paNa zastravadhathI yAvat marIne chaThThI tamA pRthvImAM utkRSTI kALa sthitivALA narakamAM nairayikapaNe upajaze. te tyAMthI yAvat udvartIne strIrUpe upajaze. tyAM paNa zastravadhathI dAha pAmI yAvat bIjI vakhata chaThThI tamA. pRthvImAM utkRSTa kALa yAvat udvartIne pharI strI thaze. strIpaNAmAM pharI zastravadhathI yAvat marIne pAMcamI dhUmaprabhA pRthvImAM utkRSTa kALa yAvat udvartIne ura parisarpamAM utpanna thaze. tyAM paNa zastravadhathI yAvatu marIne bIjI vakhata pAMcamImAM yAvatu tyAMthI udvartana bIjI vakhata uraHparisarpamAM upajaze. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 73
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tyAMthI yAvatu marIne cothI paMkaprabhA pRthvImAM utkRSTa kALa sthitimAM upajI yAvat udvartIne siMhapaNe upajaze. tyAM paNa zastravadhathI te ja pramANe yAvatu marIne pharI bIjI vakhata cothI paMkaprabhAmAM yAvatu udvartIne bIjI vakhata paNa siMhapaNe upajaze. siMhapaNe yAvat marIne trIjI vAlukAprabhAmAM utkRSTakAla yAvat udvartIne pakSImAM utpanna thaze. temAM paNa zastra vadhathI yAvat marIne bIjI vakhata vAlukAprabhAmAM yAvat udvartIne bIjI vakhata pakSI thaze. pakSIpaNe yAvat marIne bIjI zarkarAmabhAmAM jaze yAvat udvartIne sarisarpamAM upajaze. tyAM paNa zastravadhathI yAvatuM marIne pharI bIjI vakhata zarkarAmabhAmAM jaze yAvat udvartIne sarIsarpamAM upajaze. sarisarpamAM yAvat marIne A ratnaprabhA pRthvImAM utkRSTakALa sthitika narakamAM nairayikapaNe upajaze. yAvat udvartIne saMjJImAM upajaze, tyAM paNa zastravadhathI yAvat marIne asaMjJImAM upajaze. tyAM paNa zastravadhathI yAvat marIne bIjI vakhata A ratnaprabhAmAM palyopamanA asaMkhyAta bhAga sthitivALA narakAvAsamAM nairayika thaze. te tyAMthI udvartIne yAvatu je A khecara jIvonA bheda che te thaze. jema ke - carmapakSI, romapakSI, samudgakapakSI, vitatapakSI, temAM aneka lAkha vakhata marI-marI temAM ja vAraMvAra janma leze. badhe ja zastravadhathI dAhavedanA pUrvaka kALamAse kALa karIne je A bhuja parisarpanA bhedomAM upajaze. jema ke -godha, nakula ityAdi prajJApanA sUtramAM pada-1 mAM kahyA mujaba yAvat jAhakAdi. tyAM aneka lAkha vAra yAvat khecaravata badhu kahevuM yAvat tyAMthI marIne je A ura parisarSanA bhedo che, jema ke - sarpa, ajagara, AzAlika, mahoraga AdimAM aneka lAkha vAra upajaze yAvat marIne je A. catuSpadanA bhedo che, jema ke - ekakhura, dvikhura, gaMDIpada, sanakhapadAdi temAM aneka lAkha vAra upajaze yAvat marIne je A jalacaranA bhedo che-jema ke, matya, kacchabha yAvat suMsumAra temAM aneka lAkha vAra upajaze. yAvat temAM marIne... je A caturindriyanA bhedo che. jema ke - aMbika, pautrikAdi jema pannavaNAsUtra pada-1 mAM kahyA che yAvat gomayakIDo, temAM aneka lAkha bhavomAM upajI yAvat marIne... je A teindriyanA bhedo che, jema ke - upacita yAvat hastisauMDa, temAM aneka lAkha bhava karI yAvat je A beindriyanA bhedo che, jema ke - pulAkRmi yAvatu samudralikSA, temAM aneka lAkha bhava karIne yAvatuM marIne... je A vanaspatikAyanA bhedo che. jema ke - vRkSa, guccha yAvat kuhaga, temAM aneka lAkha bhava karIne yAvat marIne pachI vizeSa kasavALA vRkSo ane velomAM upajaze. badhe ja zastravadhathI yAvat marIne je A vAyukAyikanA bhedo che, jema ke - pUrvavAyu yAvatu zuddha vAyu, temAM aneka lAkha bhavo karIne yAvatuM marIne, je A teukAyikanA bhedo che. jema ke - aMgAra yAvat sUryakAMtamaNi niHsRta agni AdimAM aneka lAkha bhavo karIne yAvat maraze. pachI je A aprakAyikanA bhedo che, jema ke osa yAvat khAInuM pANI, temAM aneka lAkha bhavo karaze yAvat marI marIne pharI. janmaze - vizeSatayA khArA pANI tathA khAInA pANImAM utpanna thaze. badhe ja zastravadhathI yAvatu. marIne, je A pRthvIkAyikanA bhedo che, jema ke - pRthvI, zarkarA, yAvat sUryakAMta maNi, temAM aneka lAkha vakhata yAvat pharI pharIne janmaze. vizeSatayA te khara-bAdara pRthvIkAyikamAM janmaze. badhe ja zastravadhathI yAvatuM maraNa pAmIne... rAjagRhanagara bahAra vezyArUpe utpanna thaze. tyAM paNa zastravadhathI yAvatuM maraNa pAmIne bIjI vakhata rAjagRha nagaranI aMdara vezyApaNe upajaze. tyAM paNa zastravadhathI yAvat maraNa pAmaze. sUtra-6pa9 peTImAM bebhela saMnivezamAM brAhmaNa kuLamAM bAlikArUpe janmaze. tyAre te bAlikA bAlyabhAva choDIne yauvanane prApta karaze, tyAre tenA mAtA-pitA ucita zulka ane ucita vinaya dvArA pratirUpa patine patnIrUpe Apaze. teNI tenI patnI thaze, te patine. iSTa, kAMta, yAvat anumata bhAMDa karaMDaka samAna, ratnanA paTArA samAnA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 74
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' surakSita, vastronI peTI samAna susaMparigRha, ratnakaraMDaka samAna susArakSita, susaMgopita, zIta ke uSNa yAvat parISaho upasarga tene na sparze. e rIte rAkhI. tyAre te bAlikA anya koI divase garbhiNI thaI zvasUra kULathI piyara jAtI evI mArgamAM dAvAgninI jvAlAthI pIDita thaI kALamAse kALa karIne dakSiNadizAnA agnikumAradevomAM devapaNe thaze. te deva tyAMthI anaMtara eNvIne manuSya zarIrane pAmaze tyAM kevalabodhine pAmaze, pAmIne muMDa thaIne ghara choDIne aNagAra pravrajyA leze. tyAM paNa zramaNya virAdhI kALamAse kALa karIne dakSiNanA asurakumAra devomAM devapaNe upajaze. te tyAMthI yAvat udvartIne manuSya zarIra pAmIne, pUrvavat yAvat tyAM paNa zramaNya virAdhI kALamAse yAvat karIne dakSiNa dizAmAM nAgakumAra devomAM devapaNe upajaze. te tyAMthI anaMtara cyavIne A AlAvAo vaDe dakSiNa dizAnA suvarNakumAromAM, e rIte vidhuskumAromAM utpanna thaze, A rIte agnikumAra devone choDIne yAvatu dakSiNa dizAnA svanitakumAromAM utpanna thaze. te tyAMthI yAvat udvartIne manuSya zarIra pAmaze yAvat zramaNya virAdhI jyotiSka devomAM utpanna thaze, te tyAMthI anaMtara cyavIne manuSya zarIra pAmIne yAvat avirAhita zramaNyathI kALamAse kALa karIne saudharmakalpa devapaNe upajaze. te tyAMthI anaMtara cyavIne manuSya zarIra pAmIne kevalibodhi pAmaze, tyAM paNa zrAmaNya virAdhyA vinA kALamAse kALa karIne IzAnakalpa devapaNe utpanna thaze. te tyAMthI cyavIne manuSya zarIra pAmaze, tyAM paNa zrAmaNya virAdhyA vinA kALamAse kALa karIne sanaskumAra kalpa devapaNe upajaze. te tyAMthI cyavIne e pramANe jema sanakumAra, tema brahmaloka, mahAzukra, Anata, AraNamAM upajaze. tyAMthI yAvat zramaNya virAdhyA vinA kALamAse kALa karI sarvArthasiddha mahAvimAnamAM devapaNe utpanna thaze. te tyAMthI anaMtara cyavIne mahAvideha varSakSetramAM je A kuLo che - dhanADhya yAvat aparibhUta, tevA prakAranA kuLamAM putrarUpe janmaze. e pramANe jema ujavAImAM daDhapratijJanI vaktavyatA kahI che, te samagra vaktavyatA saMpUrNa ahIM kahevI yAvat uttama kevaLa jJAnadarzana utpanna thaze. tyAre te daDhapratijJa kevalI potAno atItakALa upayogapUrvaka joze. joIne zramaNa nircanthone bolAvaze, bolAvIne Ama kaheze - he Aryo ! huM dIrghakALa pUrve gozAlaka nAmaka maMkhaliputra hato. zramaNaghAtaka yAvat chadmasthapaNe ja kALa pAmyo. he Aryo ! te pApamUlaka karmonA phaLarUpe. huM anAdi anaMta dIrghamArgavALA cAturaMta saMsAra kAMtAramAM bhamyo. tethI he Aryo ! tamArAmAMthI koIe paNa AcArya pratyenIka, upAdhyAya pratyenIka, AcAryaupAdhyAyanA ayaza-avarNa-akIrti karanArA na thavuM. meM je rIte anAdi anaMta yAvat saMsArakAMtAranuM bhramaNa karyuM tema tame saMsArATavImAM paribhramaNa na karajo. tyAre te zramaNa nircanho daDhapratijJa kevalInI pAse A vAta sAMbhaLI, avadhArI, bhayabhIta thayA, trAsa pAmyA, saMsAranA bhayathI udvigna thaI daDhapratijJa kevalIne vaMdana-namana karaze. karIne te sthAnanI AlocanA, niMdA yAvatuM tapazcaraNa no svIkAra karaze. tyArapachI te daDhapratijJa kevalI ghaNA varSo kevalaparyAyane pALIne, potAnA AyuSyane zeSa jANIne bhakta pratyAkhyAna karaze. e pramANe jema 'uvavAI sUtramAM kahyuM. tema yAvat sarve duHkhono aMta karaze. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che, yAvat vicare che. zataka-15 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 75
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-16 sUtra-660 eka gAthA dvArA A zatakanAM 14 uddezAno nAmollekha kare che- adhikaraNI, jarA, karma, yAvatIya, gaMgadatta, svapna, upayoga, loka, bali, avadhi, dvIpa, udadhi, dIkSA, svanita. zataka-16, uddezo-1 adhikaraNI sUtra-661, 662 661. te kALe, te samaye rAjagRhamAM yAvatu paryupAsanA karatA A pramANe kahyuM - bhagavan! zuM adhikaraNamAM vAyukAya utpanna thAya che ? hA, thAya che. bhagavad ! zuM te sparzIne mare che ke spardhyA vinA mare che? gautama ! sparzIne mare che, spardhyA vinA nahIM. bhagavad ! te sazarIrI nIkaLe che ke azarIrI nIkaLe che ? e pramANe jema zataka- 2 nAM skaMdaka uddezAmAM kahyuM tema yAvat zarIrarahita thaIne jato nathI. 662. bhagavan! aMgArakArikA(sagaDI)mAM agnikAya keTalo kALa rahe che ? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI traNa rAtridivasa. tyAM bIjA vAyukAyika jIva paNa utpanna thAya che. kema ke vAyukAya vinA agnikAya prajvalita thatA nathI. sUtra-663 bhagavan! loTuM tapAvavAnI bhaThThImAM tapela loDhAne sANasI vaDe UMcuM-nIcuM karanAra puruSane keTalI kriyAo lAge che ? gautama ! jyAM sudhI te puruSa loDhuM tapAvavAnI bhaThThImAM loDhAnI sANasI vaDe loDhAne UMcuMnIcuM kare che, tyAM sudhI te puruSa kAyikI vAva prANAtipAta kriyA sudhInI pAMca kriyAothI pRSTa thAya che. je jIvonuM zarIra loDhuM banela che, loDhAnI bhaThThI-sANasI banI che, aMgArA banela che, aMgAra kaTTiNI, dhamaNa banI che, te badhA jIvone paNa kAyikI Adi pAMce kriyAo pRSTa thAya che. bhagavan! lohabhaThThImAMthI, loDhAne, lohasANasI vaDe pakaDIne eraNa para rAkhatA ane upADatA puruSane keTalI kriyAo lAge che ? gautama ! jyAM sudhI loha bhaTTImAMthI loDhAne sANasI vaDe pakaDIne yAvat rAkhe che, tyAM sudhI te puruSa kAyikI yAvatu prANAtipAtikI pAMce kriyAthI spaSTa thAya che. je jIvonA zarIrathI loDhuM-sANasI-ghaNahathoDo-airaNa-airaNanuM lAkaDuM banela che, udaka droNI banI che, adhikaraNa zALA banI che, te badhA jIvo kAyikI Adi pAMce kriyAothI spaSTa thAya che. sUtra-664, 665 664. bhagavan! jIva, adhikaraNI che ke adhikaraNa ? gautama ! jIva, adhikaraNI paNa che ane adhikaraNa paNa che. bhagavan! Ama kema kaho cho ? gautama ! aviratine AzrIne te baMne kahela che. bhagavan! nairayika, zuM adhikaraNI ke adhikaraNa che? gautama ! adhikaraNI paNa che, adhikaraNa paNa che. e pramANe jema jIvamAM kahyuM tema nairayikamAM paNa kahevuM, e pramANe niraMtara vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! jIva, zuM sAdhikaraNI che ke nirAdhikaraNI ? gautama ! sAdhikaraNI che, nirAdhikaraNI nathI. Ama kema. kahyuM prazna. gautama ! aviratine AzrIne kahyuM yAvat nirAdhikaraNI nathI. yAvat vaimAnika Ama kahevuM. bhagavanazuM jIva, AtmAdhikaraNI che, parAdhikaraNI che, tadubhayAdhikaraNI che? gautama ! te traNe che. bhagavan! ema kema kaho cho ke yAvat tadubhayAdhikaraNI paNa che. gautama ! aviratine AzrIne te pramANe kahyuM yAvat tadubhayAdhikaraNI paNa che, A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM. bhagavad ! zuM jIvonA adhikaraNa AtmaprayogathI thAya che, paraprayogathI thAya che ke tadubhayaprayogathI thAya che? muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 76
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' gautama ! jIvonuM adhikaraNa A traNethI thAya che. bhagavan! ema kema kaho cho? gautama ! aviratine AzrIne. tethI kahyuM ke yAvat tadubhaya prayogathI thAya che. A pramANe vaimAnika sudhI jANavuM. 665. bhagavan! zarIra keTalA prakAre che? gautama ! pAMca prakAre audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, kAmaNa. bhagavan! indriyo keTalI kahI che ? gautama! pAMca. te A -zrotrendriya, cakSurindriya, ghrANendriya, jIhendriya ane sparzanendriya. bhagavan! yoga keTalA bhede che? gautama ! traNa. te A - manoyoga, vacanayoga, kAyayoga. bhagavad ! audArika zarIra bAMdhato jIva adhikaraNI che ke adhikaraNa ? gautama ! baMne che. bhagavad ! ema kema kaho cho ke baMne che? gautama ! aviratine AzrIne yAvat adhikaraNa paNa che. bhagavanpRthvIkAyika, audArika zarIra bAMdhatA adhikaraNI che ke adhikaraNa ? pUrvavatu. e pramANe manuSya sudhI kahevuM. e rIte vaikriyazarIramAM paNa jANavu. vizeSa e ke - jene je zarIra hoya, te tene kahevuM. bhagavan! AhAraka zarIra bAMdhato jIva adhikaraNI che? prazna. gautama! adhikaraNI paNa che. adhikaraNa paNa che. ema kema kahyuM ? gautama ! pramAdane AzrIne ema kahyuM ke yAvat adhikaraNa paNa che. e pramANe manuSyamAM paNa jANavu. taijasa zarIra, audArikavat jANavu. vizeSa e ke - sarve jIvone kahevA. kArpaNa zarIra paNa e pramANe che. bhagavad ! zrotrendriyane bAMdhato jIva adhikaraNI ke adhikaraNa che? e pramANe jema audArika zarIra kahyuM, tema zrotrendriya paNa kahevuM. vizeSa e ke - jene zrotrendriya hoya, tene kahevI. e pramANe cakSu-dhrANa-jIbha-sparzanendriya paNa kahevI. vizeSa e ke - jene je indriya hoya, tene te prakAre kahevuM. bhagavan! manoyogane bAMdhato jIva adhikaraNI che ke adhikaraNa ? e pramANe jema zrotrendriyamAM kahyuM, tema badhuM kahevuM. vacanayoga e pramANe ja che. vizeSa e ke - ekendriyone varjavA. e pramANe kAyayoga paNa kahevo. vizeSa e ke sarve jIvone vaimAnika sudhI kahevA. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-16, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-2 jarA sUtra-666 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama pUchyuM - bhagavad ! zuM jIvone jarA ane zoka hoya ? gautama ! te baMne hoya. bhagavan! ema kema kahyuM ? gautama ! je jIvo zArIrika vedanA vede che, te jIvone jarA hoya che. je jIvo mAnasika vedanA vede che, teone zoka hoya che. tethI A pramANe kahyuM che. e pramANe nairayikone paNa jANavu. e pramANe svanitakumAra sudhI jANavu. bhagavana! pRthvIkAyikane jarA ane zoka hoya ? gautama ! pRthvIkAyikane jarA hoya, zoka nahIM. bhagavan! ema kema kahyuM? gautama ! pRthvIkAyika zArIrika vedanA vede che, mAnasika vedanA na vede, tethI kahyuM. e pramANe caurindriya sudhI jANavu. bAkInA jIvanI mAphaka jANavA. vaimAnika sudhI Ama kahevuM. bhagavan! te ema ja che yAvatu paryapAse che. sUtra-667 te kALe, te samaye devendra devarAja zakra, vajapANI, puraMdara yAvat bhoga bhogavato vicarato hato. A saMpUrNa jaMbUdvIpa dvIpane potAnA vipula avadhijJAna dvArA upayogapUrvaka jotA zramaNa bhagavaMta mahAvIrane jaMbudvIpamAM jue che. e pramANe jema trIjA zatakamAM IzAnane kahela, te pramANe zakrane paNa kahevo. vizeSa e ke - Abhiyogika devone bolAvato nathI, padAtisenAnA adhipati harIzaigamelI deva che, sughoSA ghaMTA che, pAlaka vimAnakArI che, pAlakavimAna no nirmANa mArga uttara dizA che, agnikoNamAM ratikara parvata che. bAkI pUrvavat yAvat bhagavaMtane nAma kahI, paryApAse muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 77
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' che. bhagavaMte dharmakathA kahI, yAvat parSadA pAchI gaI. tyAre te zakrendra, bhagavaMta pAse dharma sAMbhaLI, avadhArI, harSita, saMtuSTa thaI bhagavaMtane vaMdana, namaskAra karyA. karIne Ama kahyuM- bhagavad ! avagraha keTalA bhede che ? zakra! pAMca bhede che- devendrAvagraha, rAjAvagraha, gAthApatiavagraha, sAgArikAvagraha, sAdharmikAvagraha. bhagavan! je A AjakAla zramaNa nircantho vicare che, teone huM avagrahanI anujJA ApuM chuM, ema kahIne bhagavaMtane vaMdana-namaskAra kare che. karIne te ja divya yAnavimAnamAM caDhe che, caDhIne je dizAmAMthI Avyo hato, te ja dizAmAM pAcho gayo. bhagavan! ema AmaMtrI, gautamasvAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana-namaskAra karIne Ama kahyuM - bhagavan! devendra devarAja zakre, je Apane pUrvokta avagraha viSe kahyuM, te artha satya che? hA, satya che. sUtra-668 bhagavan! devarAja devendra zukra, samyavAdI che ke mithyAvAdI ? gautama ! samyakuvAdI che, mithyAvAdI nathI. bhagavan! devendra devarAja zakra, satyA, mRSA, satyAmRSA ke asatyAmRSA bhASA bole che? gautama ! satyabhASA paNa bole che yAvat asatyAmRSA paNa bhASA bole che. bhagavad ! zakrendra sAvadya bhASA bole ke anavadya? gautama ! sAvadya bhASA paNa bole, niravadya paNa. bhagava! ema kema kaho cho? gautama ! jyAre zakrendra, sUkSmakAyane mukha DhAMkyA vinA bole che, tyAre te sAvadya bhASA bole che, jyAre sUkSmakAyane mukha DhAMkIne bole che, tyAre te anavadya bhASA bole che. tethI pUrvavat kahyuM yAvat bole che. bhagavanzakrendra bhavasiddhika che ke abhavasiddhika che ? samyagadaSTi che ? e rIte jema zataka- 3nA moka uddezAmAM sanakumAranA varNanamAM kahyuM tema yAvat zakrendra bhavyasiddhika, samyagadaSTi, carima che, acarima nathI. sUtra-669 bhagavad ! jIvo, cetanakRta karmo kare che ke acetanakRta karmo kare che? gautama! jIvo cetanakRta karmo kare che, acetana kRta nahIM. bhagavad ! ema kema kaho cho? - gautama ! jIvone AhAropacita, zarIropacita, kalevara rUpe upacita pudgalo che, te tathA-kathArUpe pariNatA thAya che, tethI he AyuSyamAn zramaNo! karmo acetanakRta nathI. te pudgalo duHsthAnarUpa, duHzayyArUpa, duniSadyArUpathI. te-te rUpe pariName che. tethI he AyuSyamAn zramaNo! karma acetanakRta nathI. te pudgalo AtaMkarUpe, saMkalparUpe ane maraNAMtarUpe pariNata thaIne jIvanA vadhane mATe thAya che, tethI he AyuSyamAn zramaNo ! karma acetanakRta nathI. tethI kahyuM ke yAvat karma cetanakRta hoya che. e pramANe nairayikathI vaimAnika paryanta jANavu. bhagavad ! te ema ja che. te ema ja che. zataka-16, uddezA-zno gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-3 karma sUtra-670 rAjagRhe yAvat Ama pUchayuM - bhagavad ! karmaprakRtio keTalA prakAre che ? gautama ! ATha. te A - jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! jIva, jJAnAvaraNIya karmane vedato keTalI karmaprakRtio vede che? gautama ! ATha. e pramANe jene pannavaNA'mAM "veda-veda' padamAM kahyuM. te badhuM ja ahIM kahevuM. vedabaMdha, baMdhaveda ane baMdha-baMdha pada paNa temaja kahevA thAvat vaimAnika. bhagavaMta! te ema ja che. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 78
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtra-671 tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra, anya koI divase rAjagRha nagaranA guNazIla caityathI nIkaLyA, nIkaLIne bAhya janapada vihArathI vicare che. te kALe, te samaye ulUkatIra nAme nagara hatuM. te nagaranI bahAra IzAna khUNAmAM eka jaMbU nAme caitya hatu. nagara ane caityanuM varNana uvavAI sUtronusAra karavuM. tyAre bhagavaMta mahAvIra anya koI divase pUrvAnupUrvI cAlatA yAvat ekajaMbU caitye samosaryA yAvat parSadA darzanArthe AvI, dharma zravaNa karI pAchI gaI. bhagavan! ema saMbodhIne gautamasvAmIe bhagavaMtane vaMdana, namaskAra karyA. vAMdI-namIne kahyuM ke - bhagavanuM ! bhAvitAtmA aNagAra niraMtara chaThTha tapa karatA yAvat AtApanA letA, divasanA pUrvAddhamAM potAnA hAtha, paga, bAju ke jaMghAne saMkocavuM ke prasAravuM na kalpe, paNa pazcimAddhamAM potAnA hAtha, paga yAvat jaMghAne saMkocavI ke prasAravI kalpa che. tene laTakatA mazA hoya, koI vaidya, te jue, RSine bhUmi upara sUvaDAve, pachI mazAne kApe. he bhagavan! je chede tene keTalI kriyA lAge ? jenA mazA chedAya tene eka dharmAtarAya sivAya bIjI kriyA na lAge? hA, gautama ! temaja che. yAvat aNagArane dharmAntarAya thAya che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-16, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa apA. zataka-16, uddezo-4 jAvaMtiya sUtra-672 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama pUchyuM - bhagavad ! haMmezA glAna(amanojJa) AhAra karanAra zramaNa nircantha jeTalA karmonI nirjarA kare, zuM teTalA karma narakomAM nairayika eka varSamAM, aneka varSomAM, so varSomAM khapAve? nA, te artha samartha nathI. bhagavad ! cothabhakta karanAra zramaNa nircantha jeTalA karmonI nirjarA kare, eTalA karmo narakamAM nairayika so. varSomAM, aneka so varSomAM, hajAra varSomAM, lAkha varSomAM khapAve che? nA, te artha samartha nathI. bhagavan! chaThThabhaktika zramaNa nircantha jeTalA karmo nirjare eTalA karmo narakamAM nairayika hajAra varSamAM, hajAro varSamAM, lAkha varSomAM khapAve? nA, te artha samartha nathI. bhagavan! aSTamabhaktika zramaNa nircantha jeTalA karmo khapAve, eTalA karmo narakamAM nairayika lAkha varSe lAkho varSe karoDa varSe khapAve? nA, te artha samartha nathI. bhagavandazama bhaktika zramaNa nircantha jeTalA karmo nijare eTalA karmo narakamAM nairayika karoDa varSe karoDo varSe, koDAkoDI varSe khapAve? nA, te artha samartha nathI. bhagavad ! ema kema kaho cho ? annaglAyaka zramaNa nircantha jeTalA karmo nirjare eTalA karma narakamAM nairayika eka varSe aneka varSomAM, so varSamAM ke hajAra varSamAM na khapAve, caturthabhaktika jeTalA ityAdi pUrvokta kathana kahevuM yAvat koDAkoDI varSe na khapAve ? gautama ! jema koI vRddha puruSa, jarA jarjarIta dehavALo, jenI cAmaDI zithila hovAthI saMkocAIne karacalIvALI thaI hoya, dAMtanI paMkti ghaNA dAMto paDI javAthI, thoDA dAMta rahyA hoya, je garamI ane tarasathI pIDAto hoya, je Atura, bhUkhyo, tarasyo, durbaLa, kalota hoya tevo vRddha eka moTA kozAMba vRkSanI sUkI-jaTIla-gaMThila-cIkaNIvAMkI-nirAdhAra caMDikA upara kuMThita parasu vaDe prahAra kare, te vakhate te puruSa moTA moTA avAjo kare to paNa te lAkaDInA moTA-moTA TukaDA na karI zake, A pramANe he gautama ! nairayikoe potAnA pApakarmo gADha karyA hoya, cIkaNA karyA hoya e pramANe chaThThA zataka mujaba yAvat mahAparyavasANA(mokSarUpa phaLavALA) na thAya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 79
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jema koI puruSa eraNa upara dhaNanI coMTa mArato moTA-moTA zabdothI yAvatuM mahAparyavasAnavALo na thAya. jema koI puruSa taruNa, balavAna yAvat medhAvI, nipuNa, zilpopaka hoya, te eka moTA zAlmalI vRkSanI bhInI, ajaTIla, agaThila, acikkaNa, avakra, AdhAra upara rahela gaMDikA upara tIkSNa kUhADIthI prahAra kare to jorajorathI zabdo karyA vinA, saraLatAthI tenA moTA-moTA TUkaDA karI de che. A ja pramANe he gautama ! je zramaNa nircanthoe potAnA karmo yathA-bAdara, zithila, niSThita karyA hoya yAvat jaladIthI naSTa thaI jAya che. jeTalA-teTalAmAM yAvat mahAparyavasAna vALA thAya che. he gautama ! jema koI puruSa sUkA tRNanA pULAne yAvat agnimAM nAMkhe to te jaladI baLI jAya che, tema ityAdi zataka-6mAM jema kahyuM tema tapelA loha upara jaLabiMdu yAvatuM mahAparyavasAna vALA thAya che. tethI he gautama! ema kahyuM ke - annaglAyaka zramaNa nircantha jeTalA karma nijere yAvat kroDAkroDa varase paNa na khapAve. bhagavan! te ema ja che, ema ja che, yAvat vicare che. zataka-16, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-5 gaMgadatta sUra-673 thI 675 - 173. te kALe, te samaye ulUkatIra nAme nagara hatuM. ekajaMbUka caitya hatuM. te kALe, te samaye bhagavaMta mahAvIra svAmI padhAryA, parSadA pAchI gaI. nagara ane caityanuM varNana ujavAI sUtrAnusAra jANavuM. te kALe, te samaye devendra devarAja zakra, vajapANI, e rIte jema bIjA uddezAmAM kahyuM, tema divya yAna vimAna vaDe AvyA. yAvatu jyAM zramaNa bhagavaMta mahAvIra hatA, tyAM AvIne yAvat namIne Ama kahyuM - bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva bAhya pudgalone grahaNa karyA vinA ahIM AvavAne samartha che? nA, te artha samartha nathI. bhagavad ! mahartuika yAvat mahAsaukhya deva bAhya pudgala grahaNa karIne ahIM AvavA samartha che? hA, samartha che. bhagavan! mahaddhika deva e pramANe A AlAvAthI 1.AvavA, 2.javA, 3.bolavA,uttara devA, 4.AMkha kholavA ke baMdha karavA, 5.saMkocana ke prasAraNamAM, 6.sthAna-zacyA-niSadyA karavAmAM, 7.vikurvaNA karavAmAM, 8.paricAraNA karavAmAM samartha che? yAvat hA, samartha che. A ATha ukSipta praznonA uttaro pUchyA, pUchIne saMbhramapUrvaka vaMdana karyA, karIne te ja divya yAna vimAnamAM ArUDha thaIne, je dizAthI Avelo, te ja dizAmAM pAcho gayo. 64. bhagavan! ema saMbodhIne gautamasvAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMdana, namana karIne Ama pUchayuM - anya koI divasomAM he bhagavan! devendra devarAja zakra Apa devAnupriyane vaMdana, namana, satkAra, yAvat paryupAsanA re che, paNa he bhagavan! Aje zakrendra Apane ATha praznonA uttara pUchIne saMbhrAMtatAthI vaMdana, namana yAvat karIne jaladI cAlyo gayo, tenuM zuM kAraNa ? gautamAdine AmaMtrIne bhagavaMte kahyuM - he gautama ! te kALe, te samaye mahAzukra kalpanA mahAsAmAnya nAmanA vimAnamAM mahaddhika yAvat mahAsaukhya be devo eka ja vimAnamAM devapaNe utpanna thayA. temAM eka mAyI mithyAdaSTi, bIjo amArI samyagadaSTi hato. tyAre te mAyImithyAdaSTi upapannaka deve, te amArI samyagadRSTi upapannaka devane Ama kahyuM - pariNamatA pudgala pariNata nA kahevAya, apariNata kahevAya. kema ke te pariNata thaI rahyA che. tethI AvA pudgalo pariNata nathI, apariNata che. tyAre amAyI samyagadaSTi deve mAyI mithyAdaSTi devane kahyuM ke - pariNamatA pudgala pariNata kahevAya, apariNata nahIM, kema ke te pudgalo pariNamI rahyA che, mATe pariNata che, apariNata nathI. Ama kahIne amArI samyagu-daSTi deve, tene parAjita karyo. tyAre amArI samyagadaSTi deve avadhijJAna prayojIne mane joyo, joIne tene evo vicAra yAvat utpanna muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 80
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' thayo ke - zramaNa bhagavaMta mahAvIra jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM uphUMkAtIra nagaramAM ekajaMbUka caityamAM yathApratirUpa avagraha lai yAvat vicare che. to mAre mATe zreyaskara che ke huM bhagavaMtane vAMdI yAvat paryupAsIne A prazna pUchIne uttara meLavuM. e pramANe vicAra karyo, karIne 4000 sAmAnika devonA parivAra sAthe sUryAbhadevanI mAphaka yAvat nirdoSanAdita zabdo saha jaMbudvIpanA bharatakSetramAM ulUkAtIra nagaramAM ekajaMbUka caityamAM mArI pAse AvavA nIkaLyo. tyAre te devendra devarAja zakra te devanI divya devaRddhi, devaghuti, devAnubhAga, tejalezyAne sahana na karavAthI mane ATha ukSipta prazna-vyAkaraNa pUchI saMbhAtapaNe yAvatuM gayo. 175. jyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra gautamasvAmIne ukta vAta kahI rahyA hatA, teTalAmAM te deva jaladIthI tyAM AvI gayo. tyAre te deve zramaNa bhagavaMta mahAvIrane traNa vakhata vaMdana, namaskAra karIne Ama kahyuM - bhagavad ! mahAzukra kalpanA mahAsAmAnya vimAnamAM utpanna eka mAyI mithyAdaSTi deve mane Ama kahyuM - pariNamatA pudgalo. pariNata nathI. apariNata ja pariName che. kema ke te pudgalo pariNamI rahyA che tethI te pariNata nathI, paNa apariNata che. tyAre meM te mAyI mithyAdaSTi upapannaka devane ema kahyuM ke - pariNamatA pudgala pariNata che, apariNata nathI. kema ke te pudgalo pariNata thaI rahyA che, mATe pariNata kahevAya, apariNata nahIM. A kathana kevuM che? gaMgadattane AmaMtrIne bhagavaMte gaMgadattane Ama kahyuM - he gaMgadatta! huM paNa e pramANe ja kahuM chuM Adi. pariNamatA pudgalo yAvat apariNata nathI. A artha satya che. tyAre te gaMgadatta deva bhagavaMta mahAvIra pAse A artha sAMbhaLI, avadhArI, harSita-tuSTita thaI bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karyA. karIne bahu dUra nahIM te rIte yAvat. paryupAsanA karavA lAgyo. tyAre bhagavaMte gaMgadara devane ane parSadAne yAvat dharma kahyo yAvat ArAdhaka thayo. tyAre te gaMgadatta deva bhagavaMta pAse dharma sAMbhaLI, avadhArI, harSita-tuSTita thaI, utthAnathI uThIne bhagavaMtane vaMdana-namana karyuM, karIne Ama kahyuM - he bhagavanuM ! huM gaMgadatta deva zuM bhavasiddhika chuM ke abhavasiddhika ? e pramANe sUryAbhavavat kahevuM yAvat batrIzavidha nRtyavidhi dekhADI, pachI yAvat te ja dizAmAM pAcho gayo. sUtra-676 bhanta! ema AmaMtrI, gautamasvAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane yAvat A pramANe kahyuM - bhagavad ! gaMgadatta devane te divya devaRddhi, divya devaghuti yAvatuM kyAM anupravezI ? gautama ! zarIramAM gaI, zarIramAM pravezI. kUTAgAra zALAnA daSTAMte yAvat zarIramAM anupravezI. gautamasvAmIe AzcaryathI kahyuM- aho ! he bhagavan! gaMgadatta devanI mahARddhi yAvat mahAsaukhya! bhagavan! gaMgadatta deve te divya devaRddhi, divya devaghuti kaI rIte prApta karI yAvat gaMgadatta devane te kaI rIte abhisanmukha thaI? gautamAdine saMbodhI bhagavaMta mahAvIre, gautamasvAmIne Ama kahyuM - he gautama ! te kALe, te samaye A ja jaMbUdvIpa dvIpanA bharatakSetramAM hastinApura nAme nagara hatuM. sahassAmravana udyAna hatuM. te hastinApura nagaramAM gaMgadatta nAme gAthApati raheto hato, te dhanADhya yAvat aparibhUta hato. te kALe, te samaye arahaMta munisuvrata, je Adikara yAvat sarvajJa, sarvadarzI hatA. AkAzagata cakrasahita yAvat devo dvArA laherAvAtA dharmadhvaja yukta, ziSyagaNathI saMparivRtta thayelA, pUrvAnupUrvI cAlatA, grAmAnugrAma vicaratA yAvat jyAM sahassAmravana udyAne padhAryA. yathAyogya avagraha lai vicAravA lAgyA, parSadA nIkaLI. tyAre te gaMgadatta gAthApati, A vRttAMta prApta thatA hRSTa tuSTa yAvat balikarma karI yAvat alaMkRta zarIre potAnA gherathI nIkaLe che, nIkaLIne page cAlIne hastinApura nagaranI vaccovaccathI sahassAmravana udyAnamAM munisuvrata arahaMta pAse Avyo. AvIne munisuvrata arahaMtane traNa vakhata pradakSiNA karI yAvat traNa prakAranI paryupAsanAthI paryApAse che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 81
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tyAre munisuvrata arahaMta gaMgadattane tathA te moTI parSadAne dharma kahyo yAvat parSadA pAchI gaI. tyAre te gaMgadatta gAthApati, munisuvratasvAmI pAse dharma sAMbhaLI, avadhArIne harSita, saMtuSTa thaI utthAnathI uThe che. uThIne munisuvrata arahaMtane vaMdana-namana kare che. karIne Ama kahyuM - bhagavan! huM nircanja pravacananI zraddhA karuM chuM yAvat jema Apa kaho cho, temaja che. he devAnupriya! moTA putrane kuTuMbamAM sthApI, pachI devAnupriya pAse huM muMDa yAvat pravrajita thavA icchuM chuM. he devAnupriya ! sukha upaje tema karo, pratibaMdha na karo. tyAre te gaMgadatta, munisuvratasvAmIne Ama kahetA sAMbhaLIne hRSTa-tuSTa thaI munisuvratasvAmIne vAMdI-namIne temanI pAsethI, sahasAmravana udyAnathI nIkaLe che. nIkaLIne hastinApura nagaramAM potAnA ghera Ave che. AvIne vipula azana, pAna yAvat taiyAra, karAvIne mitra-jJAtijananijakane yAvat AmaMtre che, AmaMtrIne pachI snAna karyu yAvat pUraNazreSThI samAna moTA putrane kuTuMba bhAra soMpe che. tyArapachI te mitra, jJAtijana yAvat moTA putrane pUche che, pUchIne sarasapuruSavAhinI zibikAmAM ArUDha thAya. che, thaIne mitra, jJAtijana, nijaka yAvat parijana ane moTA putrathI samyak anugamana karAto sarvaRddhi yAvat vAdyonA ghoSa pUrvaka hastinApuranI vaccovaccathI nIkaLe che, nIkaLIne sahasAmravana udyAne Ave che. AvIne chatra Adi tIrthaMkara atizaya jue che. udAyana rAja mAphaka yAvat jAte ja AbharaNa UtAre che, jAte ja paMcamuSTi loca kare che. karIne munisuvrata arahaMta pAse udAyana mAphaka AvIne te rIte dIkSA le che. te rIte agiyAra aMgone bhaNe che. yAvatuM mAsikI saMlekhanAthI 60 bhaktane anazana vaDe yAvat chedIne, AlocanA-pratikramaNa karIne, samAdhi pAmI. kALa mAse kALa karIne mahAzukra kalpa mahAsAmAnya nAmanA vimAnamAM upapAta sabhAmAM deva zayanIyamAM yAvat gaMgadatta devapaNe utpanna thayo. tyAre te tatkALa utpanna gaMgadatta deva paMcavidha paryApti vaDe paryAtibhAvane pAmyo. te A - AhAra paryApti yAvat bhASAmanaH paryApti vaDe. he gautama ! e pramANe gaMgadatta deve te divya devaRddhi yAvat abhisanmukha karI. bhagavan! gaMgadatta devanI keTalo kALa sthiti che ? gautama ! sAta sAgaropama. bhagavan! gaMgadatta deva, te devalokathI Ayuno kSaya thatA yAvat mahAvidehakSetramAM siddha thaze yAvat aMta karaze. bhagavan! te ema ja che, ema ja che zataka-16, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-6 'svapna' sUtra-677 thI 179 67. bhagavan! svapnadarzana keTalA prakAre che ? gautama ! pAMca prakAre che - yathAtathya svapnadarzana, pratAnA svapnadarzana, ciMtA svapnadarzana, tadviparIta svapnadarzana, avyakta svapnadarzana. bhagavad ! zuM sUtA prANI svapna jue ke jAgatA prANI svapna jue ke sUtA-jAgatA prANI svapna jue ? gautama ! sUtA ke jAgatA svapna na jue, sUtA-jAgatA svapna jue che. bhagavan! jIvo, sUtA che, jAgatA che ke sUtA-jAgatA? gautama ! jIvo traNe che. bhagava! nairayiko sUtA che ? prazna. gautama ! nairayiko supta che, jAgRta ke susajAgRta nathI. e pramANe caurindriya sudhI kahevuM. bhagavan! paMcendriya tiryaMcayonika zuM sUtA che ? prazna. gautama ! supta ane suptajAgRta che, jAgRta nahIM. manuSyone jIvanI mAphaka jANavA. vyaMtara, jyotiSTha, vaimAnikane nairayikavat jANavA. 678. bhagavad ! svapnane saMvRtta jIva jue, asaMvRtta jIva jue ke saMvRtA-saMvRta jIva jue ? gautama ! traNe jIva svapnone jue che. saMvRtta jIva je svapna jue te yathAtathya jue che. asaMvRtta je svapna jue te tathya paNa hoya atathya paNa hoya. saMvRttAsaMvRtta je svapna jue te asaMvRtta samAna jANavu. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 82
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! jIvo zuM saMvRtta che, asaMvRtta che ke saMvRttAsaMvRtta ? gautama ! jIvo traNe prakAre hoya, e pramANe jemAM sukha daMDakamAM kahyuM che tema kahevuM. bhagavad ! svapno keTalA bhede che ? gautama ! 42 bhede svapno che. bhagavan! mahAsvapna keTalA bhede che ? gautama! 30-bhede che. bhagavan! sarve svapnA keTalA bhede che? gautama ! 72-bhede kahelA che. bhagavan! tIrthaMkaranI mAtA tIrthaMkara garbhamAM Ave tyAre keTalA mahAsvapno joIne jAge che ? gautama ! 30 mahAsvapnomAMthI 14-mahAsvapno joIne jAge che. te A - hAthI, vRSabha, siMha, abhiSeka ityAdi. bhagavana ! cakravartInI mAtA cakravartI garbhamAM Ave tyAre keTalA mahAsvapno joIne jAge che ? gautama ! tIrthaMkara mAtA samAna jANavu. bhagavan! vAsudevanI mAtA vize prazna. gautama ! vAsudeva mAtA yAvat vAsudeva garbhamAM AvatA A cauda mahA svapnomAMthI koI sAta mahAsvapna joIne jAge che. baladevanI mAtA vize prazna. gautama ! baladevanI mAtA yAvatu A cauda mahAsvapnomAMthI koI cAra mahAsvapna joIne lAge che. bhagavan! mAMDalIkanI mAtA. gautama ! mAMDalIkanI mAtA yAvat A caudamAnuM koI eka svapna joIne jAge. 679. zramaNa bhagavaMta mahAvIra potAnA chadmastha kALanI aMtima rAtrie A daza mahAsvapno joIne jAgyA. te A pramANe - 1. eka mahAghora ane tejasvI rUpavALA tAlapizAcane svapnamAM parAjita karyo, joIne jAgyA. 2. eka mahAna zveta pAMkhavALA puskokilane svapnamAM joIne jAgyA. 3. eka mahAna citravicitra pAMkhavALA puskokilane svapnamAM joIne jAgyA. 4. eka mahAna mALAyugala je sarvaratnamaya hatuM, te svapnamAM joIne jAgyA. 5. eka moTo zvetavarga svapnamAM joIne jAgyA. 6. eka moTA padmasarovara je cotarapha kusumita hatuM, te joIne jAgyA. 7. hajAro taraMgo ane kallolothI yukta eka moTo sAgara hato, tene bhUjAthI taryA, tevuM svapna joIne jAgyA. 8. potAnA tejathI jAjvalyamAna eka mahAna sUryane joIne jAgyA. 9. eka moTA mAnuSottara parvatane nIla vaiDUrya maNi samAna potAnA AMtaraDAthI cotaraphathI AveSTitapariveSTita joIne jAgyA. 10. eka mahAna saMdaraparvatanI merucUlikA para zreSTha siMhAsana upara potAne svapnamAM beselA joIne jAgyA. (have daza svapnanA phaLane jaNAve che.) 1. bhagavaMte ghora, tejasvI rUpavALA tAlapizAcane svapnamAM parAjita karyo, tethI bhagavaMta mahAmohanIya karmane mULathI nAza karaze. 2. bhagavaMte je moTuM zukla pAMkhavALu puMskokila joyuM tethI teo zukla dhyAnavALA thaIne vicaraze. 3. citravicitra pAMkhALa puskokilane joyuM. tethI bhagavaMta svasamaya-parasamayika vicitra dvAdazAMgI gaNipiTakane kaheze. prajJapta karaze, prarUpita karaze, dekhADaze, nirdezaze, upanirdezaze. te AcAra, sUtrakRta yAvat daSTivAda. 4. bhagavaMte eka mahAna mALA yugala joyuM. tethI be dharmo prarUpaze. te A - AgAra dharma, aNAgAra dharma, 5. bhagavaMte je moTo zveta govarga joyo tethI bhagavaMtane cAturvaNa zramaNasaMgha thaze. 6. bhagavaMte eka mahApadma sarovara joyuM. tethI bhagavaMta cAra prakAre devonI prarUpaNA karaze - bhavanavAsI, vyaMtara, jyotiSka vaimAnika. 7. bhagavaMta eka mahAsAgara taryA tethI bhagavaMta mahAvIra anAdi anaMta yAvat saMsAra kAMtArane tarI gayA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 83
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 8. bhagavaMta eka moTA sUrya joIne jAgyA tethI temaNe anaMta, anuttara, nirAbAdha, nircAghAta, samagra, pratipUrNa kevaLa uparyuM. 9. bhagavaMte potAnA AMtaraDAthI mAnuSottara parvatane vIMTyo. tethI bhagavaMta, udAra kIrti-varNa-zabdazlokane prApta thayA. 10. bhagavaMta mahAvIra meru parvatanI meru cUlikAe yAvat jAgyA, tethI bhagavaMte deva-manuSya-asuranI parSadA madhye kevalI dharma kahyo. sUtra-680 koI strI ke puruSa svapnAMte eka moTI azvapaMkti, gajapaMkti yAvat vRSabhapaMktine avalokato jue. tene Arohato Arohe ane potAne ArUDha thayelo mAne, evuM svapna joIne tallaNa jAge to te ja bhavamAM siddha thAya che, yAvat duHkhano aMta kare che. koI strI ke puruSa svapnAMte eka moTI doraDI, pUrvathI pazcima lAMbI, samudrane baMne kinAre sparzatI avalokato jae, potAnA baMne hAthe tene sameTato sameTe, pote sameTI tema mAne, turaMta te jAge to te ja bhavagrahaNathI yAvatu duHkhano aMta kare. strI ke puruSa eka moTI doraDI, pUrva-pazcima lAMbI, lokanA baMne cheDAne avalokato jue, tene chedana karato chede, pote chedI tema mAne, turaMta jAge to yAvat duHkhano aMta kare che. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA kALA dorA yAvat sapheda dorAne avalokato jue. tenI guMcane ukelato ukele, pote ukelI, tema mAne to tatkSaNa ja yAvat duHkhano aMta kare. strI ke puruSa svapnAte eka moTA loDhA-tAMbu-trapuSa-sIsAnA DhagalAne avalokato jue, tenA para caDato evo caDe, pote caDyo tema mAne, tatkSaNa ja jAgI jAya to be bhavagrahaNathI siddha thAya yAvat aMta kare. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA hiraNya-suvarNa-ratna-vajanA DhagalAne jue. Arohato Arohe, potAne ArUDha thayo mAne. pachI turaMta jAgI jAya to te ja bhave siddha thAya yAvat duHkhano aMta kare. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA vraNarAzI, 'tejonisarga' zataka. mujaba yAvat kacarAnA DhagalAne jue. tene vikhere, pote tene vikheryo tema mAne, tatkSaNa jAge, to te ja bhave yAvat duHkhano aMta kare. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA sara-vIraNa-vaMzImUla-vallImUlanA staMbhane jue, tene ukhADIne pheMke pote ukheDI nAMkhyo tema mAne, tallaNa jAgI jAya, to te ja bhave yAvat duHkhano aMta kare. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA kSIra-dahI-ghI-madhunA kuMbhane jue, upADe, upADyo ema mAne, jaladI jAge, te bhave yAvat aMta kare. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA sauvIra-surArUpa-tela-carabIno kuMbha, tene bhede, bhedyo ema mAne, jaladI jAge, be bhave siddha thAya. strI ke puruSa svapnAMte eka moTA padma sarovarane puSpIta thayelo jue, tenuM avagAhana kare, meM avagAhana karyu tema mAne, takSaNa jAgI jAya, to te ja bhave yAvatu duHkhano aMta kare che. strI ke puruSa svapnAte eka moTo sAgara, taraMga-kallolathI yAvat uchaDato jue, tene tarI jAya, taryo temAM mAne, jaladIthI yAvat aMta kare. strI ke puruSa svapnAMte eka sarvaratnamaya mahAbhavanane jue, ArUDha thAya, praveza karato praveze, meM praveza karyo tema potAne mAne, jaladIthI jAgI jAya, to te ja bhave yAvatu sarva duHkhano aMta kare che. strI ke puruSa svapnAMte eka sarvaratnamaya vimAnane jue, ArohaNa kare, pote ArohaNa karyuM mAne, jaladIthI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 84
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jAge, yAvat aMta kare. sUtra-681 bhagavana ! koI koSThapuTa yAvatu ketakIpuTa kholI, eka sthAnethI bIjA sthAne laI jAya, anukULa havA vahetI. hoya, to tenI gaMdha phelAya athavA koSTha yAvatu ketakI vAyumAM vahe? gautama ! koSTha yAvatu ketakI na vahe paNa dhrANa sahagAmI pudgalo vahe che. bhagavan! tema ja che. zataka-16, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-7 'upayoga sUtra-682 bhagavan! upayoga keTalA bhede che? gautama ! be bhede che. e pramANe pannavaNAnA pada-29 'upayoga' mujaba saMpUrNa kahevuM. e pramANe 'pazyatA' pada paNa ahI saMpUrNa kahevuM. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-16, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-8 'loka' sUtra-683, 684 683. bhagavan! loka keTalo moTo che ? gautama ! ghaNo moTo che. jema zataka-12mAM kahyuM, tema asaMkhya koDAkoDI yojana parIkSepathI loka che, tyAM sudhI kahevuM. bhagavad ! lokanA pUrvIya caramAMtamAM zuM jIva, jIvadeza, jIvapradeza, ajIva, ajIvadeza, ajIvapradeza che ? gautama ! tyAM jIva nathI, jIvadezathI ajIva pradeza sudhI pAMce paNa che. je jIva dezo che, te niyamA ekendriya jIvonA dezo che, athavA ekendriyanA dezo ane beindriyano deza che e pramANe jema dazamAM zatakamAM kahela AgneyI dizAnusAra jANavu. vizeSa e ke - ghaNA dezonA viSayamAM anindriya saMbaMdhita pahelo bhaMga na kahevo. tathA tyAM je arUpI ajIva che, te ja prakAre che, tyAM kALa nathI. zeSa pUrvavat. bhagavan! lokanA dakSiNa caramAMtamAM zuM jIvo che? pUrvI caramAMta mAphaka sarva kathana karavuM. e pramANe pazcimI. ane utarI caramAMtanA viSayamAM paNa jANavu. bhagavan! lokanA uparI caramAMtamAM jIvo che? prazna. gautama ! tyAM jIvo nathI, jIva dezathI ajIvapradeza e pAMce che, je jIvadezo che, te niyamA ekendriya dezo ane anindriya dezo che. athavA ekendriya ane anindriyanA dezo tathA beindriyano eka deza che. athavA ekendriya, anindriya, beindriyanA dezo che, e rIte vaccenA bhaMgane choDIne yAvat paMcendriya sudhI kahevuM. ahIM je jIvapradeza che, te niyamA ekendriya ane anindriyanA pradeza che, athavA ekendriyo, anindriyo, beindriyanA pradeza che, athavA ekendriyo, anindriyo, beindriyanA pradezo che. A rIte pahelA bhaMgane choDIne me sudhI badhA bhaMga kahevA, ajIvone dazama zataka mujaba tamA(adho)dizA sudhI badhu ja saMpUrNa temaja kahevu. bhagavad ! zuM lokanA adhaHstana caramAMtamAM jIvo che, prazna. gautama ! jIva nathI, jIva dezo yAvat ajIva pradezo che. je jIvadezo che, te niyamA ekendriya dezo che, athavA ekendriya dezo ane beindriyano eka deza che, athavA ekendriya dezo ane beindriyonA dezo che. e rIte madhyano bhaMga choDIne yAvat anindriyo sudhI kahevu. badhA pradezone choDIne Adino bhaMga choDIne badhu pUrvIya caramAMta sudhI temaja kahevuM. ajIvo vize uparanA caramAMtanI vaktavyatA anusAra kahevu. muni dIparatnasAgara kRtu (bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 85
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavanA ratnaprabhA pRthvInA pUrvIya caramAMtamAM jIva che? prazna. gautama ! jIva nathI. e pramANe jema lokanA kahyA tema cAre caramAMto yAvat uttarIya sudhI kahevA. uparItanane jema dazamAM zatakamAM vimalA dizAmAM kahyuM, tema badhu kahevu. adhaHstana caramAMtamAM temaja kahevuM. vizeSa e ke - paMcendriyanA traNa bhaMgo kahevA. bAkI pUrvavatuM. ratnaprabhA pRthvInA cAre caramAMto kahyA, e rIte zarkarA prajAnA paNa cAra caramAMto kahevA. ratnaprabhAnA adhaHstana caramAMta samAna zarkarAmabhApRthvInA uparItana ane adhaHstana caramAMtanI vaktavyatA kahevI. A pramANe adhaHsaptamI pRthvInA caramAMto sudhInA viSayamAM kahevuM. e pramANe saudharma yAvatu acutamAM kahevuM. raiveyakamAM paNa ema ja kahevuM. vizeSa e ke - temAM uparItana ane adhaHstana caramAMta viSayamAM, jIva dezonA saMbaMdhamAM paMcendriyomAM paNa vacceno bhaMga na kahevo. e rIte raiveyaka vimAnonI jema anuttara vimAno ane ISat prAzmArA kahevA. 684. bhagavan! paramANu pudgala, eka samayamAM lokanA pUrvathI pazcima caramAMta ane pazcima caramAMtathI pUrva caramAMta sudhI, tathA dakSiNa caramAMtathI uttara caramAMta ane uttarathI dakSiNa caramAMta jaI zake? uparathI nIce, nIcethI uparanA caramAMte jaI zake? hA, gautama! jaI zake. sUtra-685 bhagavanavarSA varase che ke nathI varasatI e jANavA koI puruSa hAtha, paga, bAhu ke urune saMkoce ke phelAve to tene keTalI kriyA lAge? gautama ! te puruSane kAyikI yAvatu pAMca kriyA sparze. sUtra-686 bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva lokAMte rahIne alokamAM hAtha yAvat urune saMkocavA ke asAravAne samartha che? nA, te artha samartha nathI. bhagavanema kema kaho cho ke te yAvat samartha nathI ? jIvone AhAropacita, zarIropacita ane kalevaropacita pudgalo hoya che. pudgalone AzrIne jIvo ke ajIvonI gatiparyAya kahela che. alokamAM jIva nathI ke pudgala nathI, tethI ema kahyuM. bhagavanuM ! te ema ja che 2, te ema ja che . zataka-16, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-9 balIndra sUraNa-687 bhagavan! vairocanendra vairocanarAja balinI sudharmAsabhA kyAM che ? gautama ! jaMbudvIpanA meru parvatanI uttare tirjA asaMkhya yojanA gayA pachI jema camaranI yAvat 42,000 yojanA gayA pachI tyAM balIndrano rucakendra nAme utpAta parvata che, te 1721 yojana UMco che ityAdi tigicchi kUDavat kahevuM prAsAdAvataMsakanuM pramANa paNa temaja che. siMhAsana, saparivAra balino paricArano artha temaja che. vizeSa e - rucakendra prabhAdi che. bAkI pUrvavat yAvat balicaMcA rAjadhAnI ane bIjAnuM Adhipatya kare che yAvat rucakendra utpAt parvatanI uttare 6,5545,50,000 tihu~ jatA yAvat 40,000 yojana jatA balIndranI rAjadhAnI che teno viSphabha eka lAkha yojana che, bAkI pUrvavat. yAvat balipITha tathA upapAta thI AtmarakSaka sudhI, badhuM te pramANe saMpUrNa kahevuM. vizeSa e ke sAtireka sAgaropama sthiti che. bAkI balI sudhI pUrvavat kahevuM. bhagavad ! te ema ja che. zataka-16, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 86
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-16, uddezo-10 avadhijJAna' sUtra-688 bhagavad ! avadhi keTalA bhede che? gautama ! be bhede che. ahIM prajJApanA sUtranuM 33 muM avadhipada saMpUrNa kahevuM. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-16, uddezA-10no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16, uddezo-11 thI 14 dvipAdikumAro' sUtra-189 thI 692 - 689, bhagavad ! dvipakumAro badhA samAna AhAravALA, samAna uThThAsa-ni:zvAsavALA che ? nA, te artha samartha nathI. zataka-1, uddezo-2mAM dvIpakumAra vaktavyatA mujaba kahevuM yAvat samAyuSka, samaucchavAsaniHzvAsa che bhagavad ! dvIpakumArone keTalI vezyA che ? gautama ! cAra. kRSNa yAvat tejolezyA. dvIpakumAranI A kRSNa yAvat tejolezyAmAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA tejolezyI dvIpakumAro, kApotalezyI asaMkhyAtagaNA, nIlalezyI vizeSAdhika, kRSNa lezyI vizeSAdhika che. bhagavad ! A dvIpakumAromAM kRSNalezyI yAvatu tejolezyImAM koNa konAthI alpaddhika ke mahaddhika che ? gautama ! kRSNalezyathI nIlalezyI mahaddhika yAvat samaddhika tejolezyI che. bhagavan! te ema ja che. 690. bhagavad ! udadhikumAro badhA samAhArA, pUrvavat . 691. e pramANe dizAkumAro paNa jANavA. 692. e pramANe svanitakumAro paNa jANavA. zataka-16, uddezA-11 thI 14no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-16 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 87
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-17 sUtra-693 bhagavatI zrutadevatAne namaskAra thAo. A zatakanA uddezAnA nAmo eka gAthA dvArA jaNAve che- kuMjara, saMyata, zailezI, kriyA, IzAna, pRthvI, pRthvI, apU. apu, vAyu, vAyu, ekendriya, nAga, suvarNa, vidyutuM. vAyu, agni. zataka-17, uddezo-1 kuMjara' sUra-695 - rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - bhagavad ! udAyI hastirAja kyAMthI anaMtara udvartIne udAyI hastirAjapaNe utpanna thayo. gautama! asurakumAra devamAMthI anaMtara udvartIne udAyI hastirAjapaNe upanyo. bhagavan! udAyI hastirAja kALamAse kALa karIne kyAM jaze ? kyAM utpanna thaze ? gautama ! A ratnaprabhA. pRthvImAM utkRSTa sAgaropama sthitivALA narakAvAsamAM nairayikapaNe upajaze. bhagavanate tyAMthI anaMtara udvartIne kyAM jaze ? kyAM upajaze? gautama ! mahAvideha kSetramAM siddha thaze yAvatu sarve duHkhono. aMta karaze. bhagavanuM ! bhUtAnaMda hastirAja kyAMthI anaMtara udvartIne bhUtAnaMda hastirAjapaNe, e pramANe udAyInI mAphaka jANavuM yAvat te aMta karaze ? sUtra-696 bhagavad ! koI puruSa tADanA vRkSa upara caDhI, pachI te tADathI tADanA phaLane halAve ke pADe, to te puruSane keTalI kriyA lAge ? gautama ! jyAM sudhI te puruSa tADavRkSe caDI, tADanA phaLane halAve ke pADe, tyAM sudhI te puruSane kAyikI yAvatu pAMca kriyA sparze che. je jIvonA zarIrathI tADavRkSa, tADaphaLa utpanna thayela che, te jIvone paNa kAyikI Adi pAMca kriyA lAge. bhagavante tADaphaLa potAnA bhArathI yAvat nIce paDe che, tenAthI je jIva yAvat jIvanathI rahita thAya che, tenAthI te puruSane keTalI kriyA lAge ? gautama ! yAvat te phaLa vaDe jIvo jIvanarahita thAya teTalAmAM te puruSane kAyikI yAvat cAra kriyAo pRSTa thAya. je jIvonA zarIrathI tADaphaLa banyuM che, te jIvone kAyikI yAvat pAMce kriyA sparze. je jIva nIce paDatA tADaphaLane mATe svAbhAvika rUpe upakAraka hoya che, te jIvone paNa kAyikI Adi pAMce kriyAo lAge. bhagavan! koI puruSa vRkSanA mULane halAve ke nIce pADe to tene keTalI kriyAo lAge ? gautama ! jyAM sudhI te puruSa vRkSanA mULane halAve ke pADe tyAM sudhI, te puruSane kAyikI yAvatu pAMce kriyAo sparze. je jIvonA zarIrothI mULa yAvat bIja niSpanna thayA che, te jIvone paNa kAyikI Adi pAMce kriyAo lAge. bhagavad ! te mUla potAnA bhArathI yAvat jIvanarahita thAya, tyAre he bhagavan ! te puruSane keTalI kriyAo lAge ? gautama ! jyAM sudhI te mUla potAnA bhArathI yAvat jIvanarahita thAya, tyAM sudhI te puruSane kAyika Adi cAra kriyAo lAge. je jIvonA zarIrathI te kaMda yAvat bIja niSpanna thayA che, te jIvona kAyikI Adi cAra kriyAo lAge. je jIvonA zarIrathI mUla niSpanna thayela che, te jIvone kAyikI Adi pAMca kriyA sparze, je jIva paDatA evA mUlanA. svAbhAvika upakAraka hoya, te jIvone paNa kAyikI Adi pAMce kriyA lAge che. bhagavankoI puruSa vRkSanA kaMdane halAve athavA nIce pADe, to tene keTalI kriyAo lAge ? gautama ! te puruSane yAvatu pAMca kriyAo sparze che. je jIvonA zarIrathI mUla yAvatu bIja niSpanna thayA hoya, te jIvone yAvat pAMca kriyAo sparze. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 88
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! te kaMda potAnA bhArathI paDe yAvata jIvono ghAta kare to te purUSane keTalI kriyA lAge ? cAra kriyA lAge. je jIvonA zarIrathI mULa, skaMdha niSpanna thayA hoya tene yAvat cAra kriyA lAge. je jIvonA zarIrathI kaMda nivarsela hoya, te jIvone paNa pAMca kriyA lAge. je jIvo, te nIce paDatA kaMdanA svAbhAvika upakArI hoya, tene yAvat pAMce kriyAo lAge. jema skaMdhamAM kahyuM, tema yAvat bIjamAM kahevuM. sUtra67 bhagavan! zarIra keTalA bhede che? gautama! pAMca. audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, kAmaNa. bhagavanindriyo keTalI che ? gautama ! pAMca. zrotrendriya, cakSurindrIya, dhrANendriya, jihendriya ane sparzanendriya. bhagavad ! yoga keTalA che? gautama ! traNa, manoyoga, vacanayoga, kAyayoga. bhagavanaudArika zarIrane niSpanna karato jIva keTalI kriyAvALo hoya che ? gautama ! kadAcita traNa ke cAra ke pAMca. e pramANe pRthvIkAyika, e pramANe manuSya sudhI kahevuM. A pramANe vaikriya zarIranA paNa be daMDaka kahevA. vizeSa e ke - jene vaikriya zarIra hoya tene te kahevuM. e pramANe kAzmaNa zarIra sudhI kahevuM. e pramANe pAMca indriyo ane traNe yogomAM je jene hoya, tene te kahevA. e rIte 26-daMDako thAya. sUtra-698 bhagavana! bhAvo keTalA bhede che ? gautama ! cha bhede. te A - audayika, aupathamika, lAyopathamika, kSAyika, pAriNAmika ane saMnipAtika. te audayika zuM che? audayika bhAva be bhede - audayika ane audayikaniSpanna. e pramANe A abhilASathI jema anuyogadvAramAM cha nAma kahyA, te saMpUrNa kahevA. yAvat te saMnipAtika bhAva che. bhagavan! te ema zataka-17, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-2 "saMyata sUtra-69 bhagavanzuM saMyata, virata, pApakarmano pratighAta ane pratyAkhyAnakartA evA jIva dharmasthita che ? ane asaMyata, avirata-pApakarmano pratighAta ane pratyAkhyAna kartA adharmasthita che? saMyatAsaMyata dharmAdharmamAM sthita che? hA, gautama ! saMyata, jIva dharmamAM sthita che, asaMyata jIva adharmasthita che ane saMyatAsaMyata dharmAdharma sthita che. bhagavan! A dharma, adharma ke dharmAdharmamAM koI besavA yAvat paDakhA pheravavA samartha che ? gautama ! te artha samartha nathI. bhagavan! kayA kAraNe Ama kaho cho ? gautama ! saMyata, virata yAvat pApakarmanAM pratyAkhyAna karanAra jIva dharmasthita che, dharma svIkArIne vicare che. asaMyata yAvat adharmasthita adharmane svIkArIne vicare che. saMyatAsaMyata dharmAdharmamAM sthita dharmAdharma svIkArIne vicare che. tethI ema kahyuM ke yAvat sthita che. bhagavan! jIvo, zuM dharmasthita, adharmasthita ke dharmAdharmasthita che? gautama ! jIvo, traNemAM sthita che. nairayika prazna ? gautama ! nairayika dharmasthita nathI, adharmasthita che, dharmAdharmamAM sthita nathI. e pramANe caturindriya sudhI jANavu. paMcendriya tiryaMcayonika prazna ? gautama ! teo dharmamAM sthita nathI, adharma ane dharmAdharma sthita che. manuSyone jIvo mAphaka kahevA. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane nairayikavatu jANavA. sUtra-700 bhagavananyatIrthiko Ama kahe che yAvat prarUpe che - evuM che ke zramaNa paMDita che, zrAvaka bAlapaMDita che, meka paNa prANIno daMDa choDela nathI, te ekAMtabAla kahevAya che. he bhagavan! anyatIrthikonuM A kathana kaI rIte yathArtha che ? gautama ! anyatIrthiko je Ama kahe che. yAvat teo mithyA kahe che. gautama ! huM A pramANe kahuM chuM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 89
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' yAvat prarUpu chuM. zramaNo paMDita che, zrAvako bAlapaMDita che. jeNe eka paNa prANInA vadhano tyAga karyo che tene ekAMtabAla na kahevAya. bhagavan! jIvo bAla che? paMDita che ke bAlapaMDita che? gautama! jIvo A traNe che. nairayiko vize prazna. gautama ! nairayiko bAla che, paMDita ke bAlapaMDita nathI. A pramANe caturindriya sudhI kahevuM. paMcendriya tiryaMca0 prazna ? gautama ! teo paMDita nathI, bALa ke bALapaMDita che. manuSyane jIva mAphaka kahevA. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane nairayikavatu kahevA. sUtra-701, 702 - 701. bhagavad ! anyatIthiMka ema kahe che yAvat prarUpe che ke- e rIte prANAtipAda, mRSAvAda yAvatu mithyAdarzana zalyamAM vartatA prANIno jIva anya che ane jIvAtmA anya che. prANAtipAta viramaNa yAvat parigraha viramaNa, krodha viveka yAvat mithyAdarzana zalya vivekamAM vartato jIva anya che ane jIvAtmA anya che. autpAtikI yAvat pAriNAmikI buddhimAM vartato jIva anya che, jIvAtmA anya che. autpAtikI avagraha, ihA, apAya, dhAraNAmAM vartamAna jIva anya che, jIvAtmA anya che. utthAna yAvat parAkramamAM vartano jIva anya che, jIvAtmA anya che nairayika-tiryaMca-manuSya-devatvamAM vartato jIva anya che, jIvAtmA anya che. jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAyamAM vartato jIva anya che, jIvAtmA anya che e rIte kRSNalezyA yAvat zukla lezyAmAM, samyak dRthyAdi traNa, e rIte cakSudarzanAdi cAra, Abhinibodhika jJAnAdi pAMca, matiajJAnAdi traNa, AhAra saMjJAdi cAra, audArika zarIrAdI pAMca, manoyogAdi traNa, sAkAropayoga-anAkAropayogamAM vartato jIva anya che, jIvAtmA anya che. bhagavanA kevI rIte mAnavuM ? gautama ! je te anyatIrthiko Ama kahe che yAvat mithyA kahe che. paNa he gautama ! huM ema kahuM chuM yAvat prarUpuM chuM ke, e rIte prANAtipAta yAvat mithyAdarzana zalyamAM vartato jIva te ja che, jIvAtmA te ja che. yAvat anAkAropayogamAM vartato jIva te ja che, jIvAtmA te ja che. 702. bhagavad ! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva pahelA rUpI thaI pachI arUpIne vidurvavAmAM samartha che? nA, te artha samartha nathI. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! huM A jANu chuM, huM A jouM chuM. huM A nizcita jANu chuM, huM A pUrI taraphathI jANuM chuM. meM A jANyuM - joyu - nizcita karyu - pUrI rIte jANyuM che, ke tathA prakAranA sarUpI, sakarma, sarAga, saMveda, samoha, salezya, sazarIra ane te zarIrathI avipramukta jIvanA viSayamAM evuM saprajJAta hoya che. te A -kALApaNu yAvat zuklatva, surabhigaMdhatva ke durabhigaMdhatva, tikta yAvat madhura, karkazatva yAvat rUkSatva hoya che. tethI he gautama! yAvat te deva samartha nathI. bhagavad ! te jIva, pahelA arUpI thaI rUpI vidurvavA samartha che? nA, te artha samartha nathI. gautama ! huM A jANu chuM, yAvat tathA prakAra jIva arUpa, akarma, arAga, aveda, amoha, alezya, azarIra, te zarIrathI vipramukta jIvanA viSayamAM evuM jJAta nathI ke - kALApaNu yAvat rUkSapaNu che. A kAraNe he gautama ! te deva pUrvokta rIte vikurvaNA. karI na zake. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che, yAvat vicare che. zataka-17, uddezA-2no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-3 zaileSI sUtra-703 bhagavana ! zaileSI avasthA prApta aNagAra sadA, niraMtara kAMpe che. vizeSa kAMpe che. yAvatuM te-te bhAvomAM pariName che? nA, te artha samartha nathI. sivAya ke paraprayogathI ema thAya. bhagavan! ejanA keTalA bhede che? gautama ! pAMca bheda - drabaijanA, kSetrejanA, kAlejanA, bhavaijanA, bhAvaijanA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 90
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavandravya ejanA keTalA bhede che ? gautama ! cAra bhede che. te A - nairayika dravya ejanA, tiryaMca dravya ejanA, manuSya dravya ejanA ane deva dravya ejanA. bhagavan! ema kema kahyuM ke nairayika dravyaejanA, dravyaejanA che ? gautama ! nairayika, nairayika dravyamAM vartela che - varte che - vartaze. tethI nairayiko, nairayika dravyamAM vartatA nairayika dravya ejanAmAM kaMpyA che - kaMpe che - kaMpaze. tethI yAvat dravyejanA kahI che. bhagavad ! ema kema kaho cho tiryaMcayonika dravya ejanA, tiryaMcayonika dravya ejanA che? pUrvavat. vizeSa e ke -tiryaMcayonika dravyejanA kahevuM. bAkI pUrvavat. e pramANe yAvat deva dravyaMjanA. bhagavan! kSetra ejanA keTalA bhede che? gautama! cAra bhede che - nairayika yAvat devakSetra ejanA. nairayika kSetravedanA, nairayika kSetravedanA che? pUrvavatuM. vizeSa A nairayika kSetra vedanA kahevuM. e pramANe yAvat devakSetra vedanA. e pramANe kALa, bhava ane bhAvathI paNa devabhAva ejanA sudhI kahevuM. sUtra704, 705 704. bhagavan! calanA keTalA bhede? gautama ! traNa bhede. te A zarIracalaNA, indriyacalaNA, yogacalaNA. bhagavan! zarIracalaNA keTalA bhede? gautama ! pAMca bheda-audArika zarIracalaNA yAvat kAmaNa zarIracalaNA bhagavad ! indriyacalaNA keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che. te A - zrotrendriya-calaNA yAvat sparzanendriya-calaNA. bhagavan! yogacalaNA keTalA bhede che ? gautama ! traNa bhede che - manoyoga calaNA, vacanayoga calaNA, kAyayoga calaNA. bhagavan! audArika calaNAne audArika calaNA kema kaho cho ? gautama ! je jIva audArika zarIramAM vartatA audArika zarIrano yogya dravyone audArika zarIrarUpe pariNamAvatA audArika zarIra calaNa calyA, cale che ke calaze. tethI yAvat Ama kahyuM che. bhagavan! vaikriya zarIra calaNAne vaikriya kema kaho cho? pUrvavatuM. vizeSa e ke - vaikriya zarIramAM vartatA vaikriya zarIra calaNa calyA, cale che ke calaze. kAmaNa zarIra calaNA sudhI e pramANe kahevuM. bhagavan! zrotrendriya calaNAne zrotra kema kahe che? gautama ! jIvo zrotrendriyamAM vartatA zrotrendriya prAyogya dravyo zrotrendriyarUpe pariNamAvatA zrotrendriya calaNa cAlyA, cAle che, cAlaze tethI yAvatuM ema kahyuM. e rIte sparzanendriya calaNA sudhI kahevuM. bhagavan! ema kema kaho cho manoyogacalaNA, manoyogacalaNA ? gautama ! jIvo manoyogamAM vartatA manoyoga prAyogya dravyone manoyogapaNe pariNamAvatA manoyoga calaNa cAlyA, cAle che, cAlaze. tethI yAvatu manoyoga calaNA kahyuM. e rIte vacanayoga, kAyayoga calaNA che. 705. bhagavansaMvega, nirveda, guru-sAdharmika zuzruSA, AlocanA, niMdA, gaha, kSamApanA, zrutasahAyatA, vyapazamanA bhAvamAM apratibaddhatA, vinivartanA, vivikta zayanAsana sevanatA, zrotrendriya saMvara yAvat sparzanendriyasaMvara, yoga pratyAkhyAna, zarIra pratyAkhyAna, kaSAya-saMbhoga-upadhi-bhakta pratyAkhyAna, kSamA, virAgatA, bhAva-yoga-karaNa satya, mana-vacana-kAya samanvAharaNa, krodha viveka yAvat mithyAdarzana zalya viveka, jJAna-darzana-cAritra saMpannatA, vedanA adhyAsatA, mAraNAMtika adhyAsanatA; A padonuM bhagavad ! aMtima phaLa zuM ? he AyuSyamAn zramaNa! gautama ! saMvega, nirveda yAvat mAraNAMtika adhyAsanatA A badhAnuM atima phaLa siddhi che. tema he zramaNAyuSya! jANavu. bhagavan! te ema ja che, ! te ema ja che. yAvat vicare che. zataka-17, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 91
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-17, uddezo-4 'kriyA' sUtra-706, 707 706. te kALe, te samaye rAjagRhanagaramAM yAvat Ama kahyuM - jIvo prANAtipAta kriyA kare che? hA, kare che. bhagavad ! te spaSTa karAya ke aspaSTa ? gautama ! pRSTa karAya, askRSTa na karAya. e rIte jema zataka-1-uddezA6mAM kahyuM, tema yAvat "anukrama vinA nahIM sudhI kahevuM. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. vizeSa e ke - jIva ane ekendriyane nircAghAta apekSAe cha dizAmAM ane vyAghAtanI apekSAe kadAca traNa dizAmAM, kadAca cAra dizAmAM, kadAca pAMcamAM, bAkInAne niyamA cha dizAmAM che. bhagavan! jIvo mRSAvAda kriyA kare che ? hA, kare che. bhagavad ! te spaSTa kare che. Adi prANAtipAta daMDaka mAphaka mRSAvAda paNa kahevo. e pramANe adattAdAna, maithuna, parigrahamAM paNa jANavu. A pAMca daMDako che. bhagavanje samaye jIva prANAtipAta kriyA kare, te samaye te pRSTa kriyA kare ke aspRSTha? pUrvavat yAvat kahevuM. vaimAnika sudhI kahevuM. e pramANe parigraha sudhI kahevuM, e pramANe A pAMca daMDako che. bhagavad ! je dezamAM jIvo prANAtipAta kriyA kare, te spaSTa kare ke aspRSTha? parigraha sudhI pUrvavat kahevuM. A paNa pAMca daMDaka. .... bhagavad ! je pradezamAM jIva prANAtipAta kriyA kare te spaSTa ke aspaSTa ? pUrvavatu, pAMca daMDaka. parigraha sudhI kahevA. 20 daMDaka thayA. 707. bhagavan! jIvonuM duHkha AtmakRt che, parakRta che ke tadubhayakRta ? gautama ! dukha AtmakRta che, parakRta ke ubhayakRta nathI. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavad jIvo zuM AtmakRta duHkha vede che, parakRta ke tadubhayakRta duHkha vede che? gautama ! AtmakRta duHkha vede che. parakRta ke tadubhayakRta nahIM. Ama vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavad ! jIvone AtmakRta vedanA che, ItyAdi, prazna ? gautama ! AtmakRta vedanA che, parakRta ke ubhayakRta nahIM. ema vaimAnika sudhI Ama jANavu. bhagavad ! jIvo AtmakRta vedanA vede che? parakRta ke ubhayakRta vedanA vede che? gautama ! AtmakRta vedanA vede che. parakRta ke ubhayakRta nahIM. Ama vaimAnika sudhI jANavu. bhagavad ! te ema ja che, te ema ja che. zataka-17, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-5 IzAna sUtra-708 bhagavan! devendra devarAja IzAnanI sudharmAsabhA kyAM che? gautama ! jaMbudvIpamAM meru parvatanI uttare, A ratnaprabhA pRthvInA bahusama ramaNIya bhUmibhAgathI upara caMdra sUrya vimAnanI upara0 jema sthAnapadamAM kahyuM che, tema yAvat madhyamAM IzAnAvataMsaka mahAvimAna che, te mahAvimAna sADA bAra lAkha yojana ityAdi jema dazamAM zatakamAM zakra vimAna vaktavyatA che, te ahIM paNa IzAnanI vaktavyatA, AtmarakSaka devo sudhI saMpUrNa kahevI. sthiti sAtireka be sAgaropama che, bAkI pUrvavatu. te pramANe yAvat devendra devarAja IzAna sudhI kahevuM. bhagavan! te ema ja che 2.. zataka-17, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-6 pRthvIkAyika' sUtra-709 bhagavad ! je pRthvIkAyika, A ratnaprabhA pRthvImAM samudghAta karIne saudharmakalpamAM pRthvIkAyikapaNe utpanna muni dIparatnasAgara kRtu (bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 92
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' thavA yogya che. bhagavad ! te pahelA upajI, pachI AhAragrahaNa kare ke pahelA AhAra laI pachI upaje? gautama ! pUrve utpanna thaI pachI paNa AhAre, pahelAM AhAra karI pachI paNa upaje. bhagavana ema kema kaho cho ? gautama ! pRthvIkAyikane traNa samughAta kahyA che - vedanA, kaSAya, mAraNAMtika samudhdhAta. mAraNAMtika samudhdhAtathI samavahata dezathI paNa samuThThAta kare che ane sarvathI paNa samuddhAta kare che. dezathI samudghAta karatA pahelAM AhAra pudgala grahI, pachI utpanna thAya. sarvathI samudyAta kare tyAre, pahelAM utpanna thaI, pachI pudgala grahe. tethI Ama kahela che. bhagavad ! je pRthvIkAyika, A ratnaprabhA pRthvImAM yAvat samudghAta karIne, IzAna kalpe pRthvIkAyikapaNe utpanna thavA yogya che, te pahelA utpanna thai AhAra kare ke AhAra karIne pachI utpanna thAya?saudharma kalpa mujaba IzAnamAM paNa kahevuM. e rIte yAvat ayyata-raiveyaka-anuttaravimAna, iSat prAzmArAmAM che. bhagavad ! pRthvIkAyika jIva, zarkarA prabhAmAM samudghAta karIne saudharmakalpa pRthvIkAyikapaNe ItyAdi prazna e pramANe ratnaprabhA pRthvIkAyikavatuM zarkarAmabhAmAM paNa pRthvIkAyikano upapAta kahevo yAvatuM iSatuM prAbhArA. e pramANe ratnaprabhAnI vaktavyatA mAphaka yAvat adhaHsaptamImAM pRthvIkAyikano upapAta kahevo. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. zataka-17, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-7 'pRthvIkAyika' sUtra710 bhagavan! je pRthvIkAyika jIva saudharmakalpamAM maraNasamudghAta karIne A ratnaprabhAmAM pRthvIkAyika rUpe utpanna thavA yogya che, te pahelAM utpanna thaI pachI AhAra grahaNa kare ke pahelA AhAra grahI pachI utpanna thAya ? gautama ! jema ratnaprabhA pRthvIkAyiko sarve kalpamAM yAvat iSatuprAzmArAmAM utpAda kahyo. tema saudharma pRthvIkAyika no sAte pRthvImAM upavAda kahevo. yAvat adhaHsaptamImAM kahevuM. e rIte saudharma pRthvIkAyikano sarve pRthvImAM upapAta kahyo, e pramANe iSat prAbhArA pRthvIkAyikano sarve pRthvImAM upapAda, adhaHsaptamI sudhI kahevo. bhagavan! te ema ja che. zataka-17, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka.17 uddezo.8 aprakAyika sUtra-711 bhagavan! aprakAyika jIva A ratnaprabhAmAM maraNa samudghAta karIne saudharmakalpa utpanna thavA yogya hoya Adi, jema pRthvIkAyikamAM kahyuM, tema akAyamAM paNa sarve kalpomAM yAvat ISat prAbhArAmAM te pramANe ja upapAta kahevo. e pramANe jema ratnaprabhA aprakAyikano upapAta kahyo tema yAvat adhaHsaptamI pRthvImAM apakAyano utpAda, iSat prAbhArA sudhI kahevo. zataka-17, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-9 'aprakAyika' sUtra-712 bhagavan! je aprakAyika saudharma kalpamAM maraNa samughAta karIne A ratnaprabhA pRthvImAM ghanodadhi valayomAM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 93
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' a-kAyikapaNe utpanna thavA yogya hoya, bAkI pUrvavatuM. e rIte yAvat adhaHsaptamImAM, saudharma-aprakAyika mujaba kahevuM. e pramANe iSatu prAbhArA aprakAyika yAvat adhaHsaptamImAM upapAta kahevo. bhagavan! te ema ja che. zataka-17, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka.17 uddezo.10+11 vAyukAyika sUtra-713, 714 713. bhagavad ! vAyukAyika jIva, A ratnaprabhAmAM yAvatuM saudharmakalpa vAyukAyikapaNe utpanna thavA yogya hoya, te pRthvIkAyika mAphaka kahevA. vizeSa e ke - vAyukAyikane cAra samudhdhAto che - vedanA yAvat vaikriya0 mAraNAMtika samuddhAtathI samavahata thaIne dezathI sAmughAta kare. bAkI pUrvavatuM. yAvat adhaHsaptamImAM samudyAta karIne ISat prAbhArA sudhI utpAda kahevo. bhagavana ! Apa kaho cho, te emaja che. te emaja che. 714. bhagavad ! je vAyukAyika saudharmakalpa samavahata thaIne A ratnaprabhA pRthvInA ghanavAta, tanuvAta, ghanavAta valayamAM, tanuvAta valayamAM vAyukAyikapaNe upajavA yogya hoyabAkI pUrvavat. jema saudharma vAyukAyikano utpAda sAte pRthvImAM kahyo, e rIte yAvat iSa prAmbhArA vAyukAyikano adhaHsaptamI sudhI yAvat utpAda kahevo. zataka-17, uddezA-10/11no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-12 'ekendriya sUtra-715 bhagavan! ekendriyo badhA samAna AhArI, samAna zarIrI che? e pramANe zataka-, uddezaka-2mAM pRthvIkAyikanI vaktavyatA kahI. te ahIM ekendriyomAM kahevI. yAvatu samAyuSa samopapannaka nathI.. bhagavan! ekendriyone keTalI vezyA che? gautama ! cAra. te A - kRSNalezyA yAvat tejolezyA. bhagavad ! A ekendriyone kRSNalezyAdimAM yAvat koNa vizeSAdhika che ? gautama ! ekendriyomAM sauthI ochA tejolezyI, kApotalezyI anaMtA, nIlalezyI vizeSAdhika, kRSNalezyI vizeSAdhika che. bhagavana! ekendriyomAM kRSNalezyInI Rddhi dvIpakumAro zataka-16, uddezo-11.mAM kahI che tema kahevI. zataka-17, uddezA-12no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-17, uddezo-13 thI 17 'nAgAdikumAro' sUtra-716 thI 720 716. bhagavan! nAgakumAro badhA samAhArA che, ityAdi prazna, jema zataka-16mAM dvIpakumAra uddezAmAM kahyuM, tema badhu saMpUrNa Rddhi paryata kahevuM. 717. bhagavad ! suvarNakumAro samAhArI pUrvavat - x. 718. bhagavad ! vidyukumAro badhA samAhArI pUrvavat - X719. bhagavad ! vAyukumAro badhA samAhArI pUrvavat - 4 - 720. bhagavad ! agnikumAro badhA samAhArI pUrvavat - 1. zataka-17 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 94
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-18 sUtra-721 eka gAthA dvArA aDhAramAM zatakanA daza uddezAnA nAmo jaNAve che-prathama, vizAkhA, mAkaMdika, prANAtipAta, asura, guDa, kevali, anagAra, bhavya, somila. zataka18, uddezo.1 prathama sUtra-722 thI 726 722. te kALe, te samaye rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - jIva, jIvabhAvathI prathama che ke aprathama ? gautama ! prathama nathI aprathama che. e pramANe nairayikathI laIne vaimAnika sudhI jANavu. bhagavan! siddha, siddha bhAvathI prathama che ke aprathama ? gautama ! prathama che, aprathama nathI. bhagavansarva jIvo, jIvabhAvathI prathama che ke aprathama ? gautama ! prathama nathI, aprathama che e pramANe vaimAnika sudhI jANavu. bhagavad ! sarva siddha jIvo siddha bhAvathI prathama che ke aprathama ? gautama ! prathama che, aprathama nathI. bhagavan! AhAraka jIva, AhAra bhAvathI prathama che ke aprathama ? gautama ! prathama nathI, aprathama che. yAvat vaimAnika. bahuvacanamAM ema ja che. bhagavan! aNAhAraka jIva aNAhAraka bhAvathI prazna ? gautama ! kadAca prathama hoya, kadAca aprathama hoya. bhagavan! nairayika jIva, aNAhAraka bhAvathI prathama che ke aprathama ? gautama ! prathama nathI, aprathama che. e rIte vaimAnika sudhI jANavuM. siddha jIva anAhAraka bhAvathI prathama che aprathama nathI. bhagavad ! aNAhAraka jIvo aNAhAraka bhAvathI. ? prazna. prathama paNa hoya, aprathama paNa hoya. nairayikothI vamAnika sudhI sarva jIvo prathama nathI, aprathama che. sarva siddho prathama che, aprathama nathI. bhavasiddhika eka ke aneka jIva, AhAraka mujaba. e rIte abhavasiddhika paNa che. bhagavan! nobhavasiddhika no-abhavasiddhika jIva ? prazna. gautama ! prathama che, aprathama nathI. nobhavasiddhika noabhavasiddhika jIvo nobhavasiddhika noabhavasiddhika bhAvathI ? pUrvavat. e rIte bahuvacanamAM baMne jANavA. bhagavan! saMjJIjIva, saMjJIbhAvathI prathama che? prazna. gautama ! prathama nathI, aprathama che. e rIte vikasendriyane varjIne yAvat vaimAnika sudhI jANavu. bahuvacanamAM paNa Ama ja kahevuM. asaMjJI jIvo paNa e rIte ja ekavacanA bahuvacanathI jANavA, vizeSa e ke - asaMjJInuM kathana vyaMtara sudhI jANavuM. nosaMjJI-noasaMjJI jIva, manuSya ane siddha prathama che, aprathama nathI. e rIte bahuvacanamAM paNa che. bhagavan! salezyIno prazna. gautama ! AhAraka mujaba che. e rIte bahuvacanamAM paNa che. kRSNalezyA yAvat zuklalazyAmAM paNa e rIte che. vizeSa e ke - jene je lezyA hoya te kahevI. alezyI jIva, manuSya ane siddhanuM kathana nosaMjJI-noasaMjJI mAphaka kahevA. bhagavan! samyagadaSTi jIva, samyagadaSTi bhAvathI zuM prathama che ? pRcchA. gautama ! kadAca prathama paNa hoya, kadAca aprathama paNa hoya. e pramANe ekendriyane varjIne vaimAnika sudhI kahevuM. siddha prathama che, aprathama nathI. bahuvacanamAM jIvo prathama paNa che. aprathama paNa che. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. siddho prathama che, aprathama nathI. mithyAdaSTi jIva eka ke bahuvacanamAM AhAraka mAphaka jANavA. samyamithyAdaSTi jIva ekavacanamAM ke bahuvacanamAM samyagadaSTi mAphaka jANavA. vizeSa e ke - jene samyagu mithyAdaSTi hoya tene te kahevI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 95
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' saMyata jIva ane manuSyanuM kathana ekavacana-bahuvacanamAM samyagadaSTi jIva mAphaka jANavA. asaMyatane AhArakavat jANavA. saMyatAsaMyata jIva, paMcendriya tiryaMcayonika, manuSya, traNe padomAM ekavacana-bahuvacanamAM samyagadaSTi samAna jANavA. nosaMyata, noasaMyata, nosaMyatAsaMyata jIva ane siddha ekavacana-bahuvacanathI prathama che, aprathama nathI. sakaSAyI, krodhakaSAyI yAvat lobhakaSAyI jIvo ekavacana-bahuvacanamAM AhArakavatu jANavA. akaSAyI jIvo kadAca prathama, kadAca aprathama hoya. e pramANe akaSAyI manuSyo paNa jANavA. siddha prathama che, aprathama nathI. bahuvacanamAM akaSAyI jIvo ane manuSyo prathama paNa che, aprathama paNa che. siddho prathama che, aprathama nathI. jJAnI ekavacana-bahuvacanathI samyagadaSTi jIva mAphaka jANavA. AbhinibodhikajJAnI yAvat mana:paryavajJAnI ekavacana -bahuvacanathI e pramANe che. vizeSa e ke je jene hoya, te tene kahevuM. kevaLajJAnI jIva, manuSya ane siddha A sarva ekavacana-bahuvacanathI prathama che, aprathama nathI. ajJAnI, matiajJAnI, zrutaajJAnI, virbhAgajJAnI. ekavacana-bahuvacanamAM AhArakanI mAphaka jANavA. sayogI, manoyogI, vacanayogI, kAyayogI, A sarva ekavacana-bahuvacanamAM AhAraka mAphaka kahevA. vizeSa e ke- jene je yoga hoya te kahevo. ayogI jIva, manuSya, siddha, ekavacana-bahuvacanamAM prathama che, aprathama nathI. sAkAropayukta, anAkAropayukta jIva ekavacana-bahuvacanamAM anAhAraka mAphaka kahevA. savedaka yAvat napuMsakavedaka ekatva-pRthatvamAM AhAraka mAphaka kahevA. vizeSa e ke jene je veda hoya te kahevo. eka ke bahuvacanamAM avedaka jIva, manuSya ane siddhane, akaSAyI mAphaka kahevA. sazarIrI jIva, AhArakaDavat kahevA. e pramANe yAvat kArmaNazarIrI jANavA. jene je zarIra hoya tenuM kathana karavuM. vizeSa e ke - AhAraka zarIrI eka ke bahuvacanamAM samyagRSTi mAphaka jANavA. azarIrI jIvo ane siddho ekavacana-bahuvacanathI prathama che, aprathama nathI. - pAMca paryAptithI paryApta ane pAMca aparyAptithI aparyApta jIvo AhArakavatu jANavA. vizeSa e ke - jene je paryApti hoya te kahevI. vaimAnika sudhInA jIva prathama nathI, aprathama che. ahIM lakSaNa gAthA che. 723. jene je bhAva pUrvethI prApta che te, te bhAvathI aprathama che, bAkInA jemane te bhAva pUrve prApta thayA nathI. te, te bhAve prathama che. 724. bhagavad ! jIva, jIvabhAvathI carama che ke acarama? gautama ! carama nathI, acarama che. bhagavan! nairayika, nairayika bhAvathI ? prazna. gautama ! kadAca carama, kadAca acarama. e pramANe vaimAnika sudhI jANavu. siddhone jIvanI mAphaka kahevA. jIvo, jIvatvabhAvathI carama che ke acarama ? jIvo carama nathI, acarama che. nairayiko, nairayika-bhAvathI. carama paNa che, acarama paNa che. A rIte vaimAnika sudhI samajavuM. siddhonuM kathana jIvo samAna che. AhAraka jIva sarvatra ekavacanamAM kathaMcita carama, kathaMcita acarama che. bahuvacanamAM carama paNa che, acarama paNa che. anAhAraka jIva ane siddha ekavacana-bahuvacanathI carama nathI, acarama che. bAkInA sthAnomAM ekavacanabahuvacanamAM AhAraka mAphaka jANavu. bhavasiddhika jIva, eka ke bahuvacanamAM carama che, acarama nathI. bAkInA sthAnomAM AhArakavat jANavA. abhavasiddhika sarvatra ekavacana-bahuvacanamAM carama nathI, acarama che. nobhavasiddhika-noabhavasiddhika jIvo ane siddho eka ke bahuvacanamAM abhavasiddhivat jANavA. saMjJI, AhArakavatu che, asaMjJI paNa tema che. nosaMjJI-noasaMjJI jIvapada ane siddhapadamAM carama che. manuSya padamAM baMne vacanamAM carama che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 96
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' salezya yAvat zuklalezyanuM kathana AhArakavat che. mAtra jene je legyA hoya te kahevI. alezya, nosaMjJInoasaMjJIvatuM jANavA. samyagadaSTi, aNAhArakavat che. mithyAdaSTi, AhAraka mAphaka che. samyamithyAdRSTimAM ekendriya ane vikalendriyane varjIne kathaMcita carama, kathaMcita acarama che, bahuvacanamAM carama paNa che, acarama paNa che. saMyata jIva ane manuSya, AhArakavat che. asaMyata paNa temaja che. saMyatAsaMyata paNa temaja che. mAtra che jene hoya te kahevuM. nosaMyata-noasaMyata-nosaMyatAsaMyatane, nobhavasiddhika-noabhavasiddhika mAphaka jANavA. sakaSAyI yAvatu lobhakaSAyI sarvasthAnomAM AhArakavatu che. akaSAyI ane siddhamAM carama nathI, acarama che. manuSyapadamAM kathaMcita carama, kathaMcita acarama che. jJAnI, sarvatra samyagadaSTi samAna che, Abhinibodhika jJAnI yAvat mana:paryavajJAnI, AhArakavat che. mAtra jene je hoya te kahevuM. kevalajJAnI, nosaMjJI-noasaMjJIvat, ajJAnI yAvat virbhAgajJAnI, AhArakavatuM. sayogI yAvat kAyayogI, AhArakavatu, jene je yoga hoya te kahevo. ayogI, nosaMjJI-noasaMjJIvat kahevA. sAkAropayukta ane anAkAropayukta, anAhArakavat che. savedaka yAvat napuMsakavedaka, AhArakavat che. avedaka, akaSAyI mAphaka jANavA. sazarIrI yAvatu kArmaNazarIrI, AhArakavatu che. mAtra che jene hoya te kahevuM. azarIrI, nobhavasiddhika-noabhava siddhikavata che. pAMca paryAptithI paryApta, pAMca aparyAptithI aparyApta AhArakavat che. sarvatra ekavacana-bahuvacanamAM daMDako kahevA - ahI lakSaNa gAthA batAvela che 725. je jIva, je bhAvane punaH prApta karaze te, te bhAvathI acarama thaze. jeno je bhAvathI atyaMta viyoga thaze te, te bhAve carama thaze. 726. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che, ema ja che kahI vicare che. zataka-18, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka.18, uddezo.2 vizAkhA sUtra727 te kALe, te samaye vizAkhA nAme nagarI hatI. bahuputrika caitya hatuM. (nagarI ane caityanuM varNana uvavAI sUtra mujaba karavuM). bhagavaMta mahAvIra svAmI padhAryA yAvat parSadA paryApAse che. - te kALe, te samaye devendra devarAja zakra, vajapANI, puraMdara, Adi zataka-16, uddezA-2 mujaba te rIte divya Avyo. vizeSa e ke - Abhiyogika devo hatA. yAvatu batrIzavidha nATyavidhi dekhADI. dekhADIne yAvat pAcho gayo. bhanta! ema saMbodhI, gautamasvAmIe zramaNa bhagavaMta mahAvIrane yAvatu Ama kahyuM - jema zataka-3mAM IzAnendranuM varNana che, temaja kUTAgAra dRSTAMta, temaja pUrvabhava pRcchA che yAvat te divya Rddhi abhimukha thaI? gautama dine saMbodhIne bhagavaMta mahAvIre, gautamasvAmIne Ama kahyuM - he gautama ! te kALe, te samaye A ja jaMbudvIpa dvIpamAM bharatakSetramAM hastinApura nAme nagara hatuM. sahasrAmravana udyAna hatuM. te hastinApura nagaramAM kArtika nAme zreSThI raheto hato. te dhanADhya yAvat aparibhUta hato. vaNikomAM agra sthAne hato. te 1008 vaNikomAM ghaNA ja kAryomAM, kAraNomAM, kuTuMbamAM pUchavA yogya hato, e pramANe yAvat jema rAyaDUseNaIyamAM cittasArathIne varNana che temaja yAvat cakSubhUta hato. te 1008 vaNikanuM Adhipatya karato yAvat pAlana karato hato. jIvAjIvano jJAtA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 97
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' evo zrAvaka hato yAvat vicarato hato. te kALe, te samaye dharmanA Adikara ityAdi, jema zataka-16mAM kahyuM tema arahaMta munisuvrata padhAryA, yAvat parSadA paryapAse che. tyAre te kArtika zreSThI, A vRttAMta jANIne harSita, saMtuSTa thayo. ItyAdi jema zataka-11mAM sudarzana zreSThImAM kahyuM, tema te vaMdana karavA nIkaLyo yAvata te bhagavaMtane paryApAse che. tyAre te munisuvrata arahaMte kArtika zreSThI Adine dharma kahyo, yAvat parSadA pAchI gaI. tyAre te kArtika zreSThI, munisuvrata arahaMtane yAvat sAMbhaLIne, avadhArIne, harSita, saMtuSTa thaI. utthAnathI uDyo, uThIne munisuvrata svAmIne yAvat Ama kahyuM - bhagavad ! e pramANe yAvat jema tame kaho cho. vizeSa e ke - he devAnupriya! 1008 vaNikone pUchIne, moTA putrane kuTuMbamAM sthApIne, tyArapachI huM Apa devAnupriyanI pAse dIkSA levA icchuM chuM. bhagavaMte kahyuM- sukha upaje tema karo yAvat pratibaMdha na karo. tyAre te kArtika zreSThI yAvat nIkaLe che. hastinApure potAnA nagaramAM, potAnA ghera Ave che. AvIne 1008 vaNikone bolAve che. pachI Ama kahyuM - he devAnupriyo! meM munisuvrata arahaMta pAse dharma sAMbhaLyo, te dharma mane iSTa che, pratiSTha che, rUcela che. he devAnupriyo! huM saMsAranA bhayathI udvigna thayo chuM yAvat dIkSA levA icchuM chuM. he devAnupriyo! tame zuM karazo ? kayo vyavasAya karazo ? tamArA hRdayamAM zuM ISTa che ? tyAre te 1008 vaNikoe tene Ama kahyuM - he devAnupriya! jo tame saMsAranA bhayathI udvigna cho yAvat dIkSA lezo, to he devAnupriya! amAre bIjA konuM AlaMbana che ? kono AdhAra ke pratibaMdha che ? he devAnupriya! ame paNa saMsAranA bhayathI udvigna, janma-maraNathI bhayabhIta chIe. Apa devAnupriyanI sAthe munisuvrata arahaMtanI pAse muMDa thaIne gharathI nIkaLI, dIkSA laIzuM. tyAre te kArtika zreSThIe 1008 vaNikone Ama kahyuM - he devAnupriyo! jo tame saMsArabhayathI udvigna ane janma-maraNathI DarIne mArI sAthe munisuvrata svAmI pAse yAvat dIkSA levA icchatA ho, to tame pota-potAnA ghera jAo, potAnA gharamAM vipula azana, pAna yAvat taiyAra karAvo. mitra, jJAtijana yAvat samakSa moTA putrane kuTuMbamAM sthApo. sthApIne, te mitra, jJAtijana yAvatuM moTA putrane pUchIne sahastrapuruSavAhinI zibikAmAM ArUDha thaIne, mitrajJAtijana yAva-parijana ane moTA putra dvArA samyak anugamana karAtA sarva siddha yAvat nAdathI kALakSepa karyA vinA, mArI pAse Avo. tyAre te 1008 vaNiko kArtika zreSThInA A arthane vinayapUrvaka svIkAre che, svIkArIne pota-potAnA ghare Ave che. AvIne vipula azana yAvat taiyAra karAve che. karAvIne mitra, jJAtijana yAvat temanI samakSa moTA putrane kuTuMbamAM sthApe che. pachI te badhAne pUchIne, sahasrapuruSavAhinI zibikAmAM ArUDha thaIne, mitra-jJAtijana yAvat parijana ane moTA putra dvArA samyaka anugamana karAtA sarvaRddhi yAvatu nAdathI, kALakSepa karyA vinA kArtika zreSThI pAse Ave che. tyAre te kArtika zreSThI vipula azanAdi taiyAra karAve che, ityAdi varNana gaMgadatta mAphaka jANavuM yAvat mitra, jJAtijana yAvat parijana ane moTA putra tathA 1008 vaNiko vaDe samyak anugamana karAto sarvaRddhi yAvat nAdapUrvaka hastinApura nagaranI vaccovaccathI gaMgadatta mAphaka nIkaLI yAvat bhagavaMta munisuvratane A pramANe kahyuMhe bhagavan! A loka AdIpta che, pradIpta che, AdIpta-pradIpta che yAvat AnugAmikapaNe thaze. tethI he bhagavan! huM icchuM chuM ke 1008 vaNiko sAthe Apa pote ja dIkSA Apo. yAvat dharma kaho. tyAre te munisuvrata arahaMta, kArtika zreSThIne 1008 vaNiko sAthe pote ja dIkSA ApI ane dharma kahe che ke - he devAnupriyo! A rIte javuM. A rIte cAlavuM yAvatu saMyama pAlana karavuM. (zataka- 2 nA skaMdakano adhikAra kahevo). tyAre te kArtika zreSThI, 1008 vaNiko sAthe munisuvrata arahaMta pAse A AvA prakArano dharmopadeza samyaku muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 98
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' svIkAre che. temanI AjJA mujaba ja cAle che yAvat saMyamapAlana kare che. tyAre te kArtika zreSThI 1008 vaNika aNagAronI sAthe aNagAra thayA. iryAsamita yAvat gupta brahmacArI thayA. tyAre kArtika aNagAra munisuvrata arahaMtanA tathArUpa sthaviro pAse sAmayikAdi cauda pUrvone bhaNyA, ghaNA upavAsa-chaTTa-aTTama yAvat AtmAne bhAvita karatA bahu pratipUrNa 12 varSano zrAmANya paryAya pALIne mAsikI saMlekhanA vaDe AtmAne sevIne, 60 bhaktone anazana vaDe chedIne, AlocanA karIne, yAvat kALa karIne saudharma kalpamAM, saudharmAvalaMsaka vimAnamAM upapAta sabhAmAM devazayyAmAM yAvatu devendra zakrapaNe utpanna thayA. tyAre te devendra devarAja zake, utpanna thaIne ItyAdi, bAkInuM gaMgadattavat jANavu yAvat sarva dukhono aMtA karaze. vizeSa e ke - tenI sthiti be sAgaropama che. bAkI pUrvavat. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. zataka-18, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-3 'mAkaMdIputra sUtra-728 te kALe, te samaye rAjagRhanagara hatuM, guNazilaka caitya hatuM. yAvat parSadA pAchI gaI. te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA yAvat ziSya prakRtibhadraka mAkaMdIputra nAme aNagAra hatA, jema zataka-3 mAM, meDikaputrane kahyA tenI samAna yAvat paryApAsanA karatA Ama kahyuM - bhagavanzuM te kApotalezyI pRthvIkAyika, kApotalezyI pRthvIkAyika jIvomAM marIne aMtararahita manuSya zarIra prApta kare che ? pachI kevalabodhi pAme che ? pachI siddha-buddha-mukta thaI yAvatuM duHkhono aMta kare ? hA, mAkaMdIputra! yAvat te rIte. aMta kare che. bhagavan! te kApotalezyI aprakAyika, kApotalezyI aprakAyikathI anaMtara udvartIne manuSya zarIra pAme, pachI kevalabodhi pAme pachI yAvat duHkhano aMta kare ? hA, mAkaMdIputra! yAvat aMta kare che. bhagavan! kApotalezyI vanaspatikAyika e rIte yAvatu aMta kare che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che, kahI mAkaMdIputra aNagAra zramaNa bhagavanuM mahAvIrane yAvatu namIne jyAM zramaNa nirgaLyo che tyAM Ave che. AvIne zramaNa nircanthone Ama kahe che - he Aryo! kApotalezyI pRthvIkAya pUrvavat yAvat aMta kare. he Aryo ! kApotalezyI aprakAyika yAvat aMtA kare. he kAryo ! kApotalezyI vanaspatikAyika yAvat e rIte aMta kare che. tyAre te zramaNa nircanho mArkedika putra aNagArane Ama kahetA yAvat prarUpatA, A arthanI zraddhAdi karatA nathI. A arthanI azraddhA karatA, zramaNa bhagavad mahAvIra pAse AvyA. AvIne bhagavaMtane vaMdana, namaskAra karyA. karIne Ama kahyuM - bhagavan! mAkaMdika putra aNagAre amane Ama kahyuM yAvat prarUpyuM - he Aryo! kApotalezyI. pRthvIkAyika yAvat aMta kare che, he Aryo ! kApotalezyI aprakAyika yAvat aMta kare che, e rIte vanaspatikAyika paNa yAvat aMta kare che. e kaI rIte ? Aryo ! ema saMbodhI bhagavaMte zramaNa-nircanthone AmaMtrIne Ama kahyuM - he Aryo ! je mAkaMdikaputra aNagAre tamane ema kahyuM yAvat prarUpyuM ke - he Aryo ! kApotalezyI pRthvI-a-vanaspatikAya yAvat sarva duHkhono aMta kare che, A artha satya che. he Aryo! huM paNa ema ja kahuM chuM. he Aryo ! nizcitapaNe kRSNalezyI pRthvIkAya, kRSNalezyI pRthvIkAyikathI yAvat duHkhano aMta kare che, e pramANe he Aryo! nIlalezyI pRthvIkAyika yAvat aMta kare che. e rIte kApotalezyI pRthvIkAyika mAphaka aprakAyika, vanaspatikAyika paNa jANavA. A artha satya che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che, ema kahI zramaNa nircantho bhagavaMtane vAMdI, namIne mAkaMdika putra aNagAra muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 99
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pAse gayA, tene vaMdana, namaskAra karyA, pachI A arthane mATe samyak vinayapUrvaka vAraMvAra khamAvyA. sUtra-729 tyAre te mAkaMdikaputra aNagAra utthAnathI uThIne zramaNa bhagavaMta mahAvIra pAse Ave che, AvIne bhagavaMtane vaMde-name che. pachI Ama pUchyuM - bhagavanbhAvitAtmA aNagAra sarve karmone vedatA, sarve karmone nirjaratA carama maraNe maratA, sarve maraNe maratA, sarva zarIra tyAga karatA, carama karma vedatA, carama karma nirbharatA, carama zarIra choDatA, mAraNAMtika karma vedatA-nirbharatA-maratA, mAraNAMtika zarIra choDatA, je carama nirjarA pudgalo che, zuM te pudralo sUkSma kahela che? he AyuSyamAn zramaNa! zuM te pudgala samagra lokanuM avagAhana karIne rahela che? hA, mAkaMdika putra ! bhAvitAtmA aNagAranA yAvat carama nirjarA pudgalo. lokane avagAhIne rahe che. bhagavanzuM chadmastha manuSya, te nirjarA pudgalonA anyatva ane vividhatvane kaMI paNa jANe-dekhe ? mAkaMdIputra ! tema zakya nathI. jema prajJApanA sUtranA pada-15 nA pahelA indriya uddezakamAM kahyuM tema, yAvat vaimAnika yAvat je temAM upayogayukta che, te jANe-dekhe ane AhArarUpe grahe. paNa upayogarahita hoya te na jANe - na dekhe. paNa tene grahaNa kare. A pramANe nikSepo kahevA. bhagavanazuM nairayiko nirjarA pudgalone na jANe, na dekhe paNa grahaNa kare, ItyAdi prazna. mAkAndIputra ! emaja che, e rIte yAvat paMcendriya tiryaMcayonika kahevA. bhagavan! manuSya, nirjarA pudgalone zuM jANe-dekhe-grahe ke na jANe-na dekhe-na grahe? mAndIputra ! koIka jANe-dekhe-grahe. koIka na jANe-na dekhe-na grahe. bhagavan! ema kema kahyuM? gautama ! manuSyo be bhede che - saMjJIbhUta, asaMjJIbhUta. temAM je asaMjJIbhUta che, te na jANe-na dekhe- grahe. je saMjJIbhUta che, te be bhede - upayukta ane anupayukta, temAM je anupayukta che, te na jANe - na dekhe - grahe. temAM je upayukta che, te jANe - dekhe - grahe. tethI. gautama ! e pramANe pUrvavat kahyuM. vyaMtara ane jyotiSkane nairayikavat jANavA. bhagavad ! zuM vaimAnika, te nirjarA pudgalone jANe ? ItyAdi prazna. mAkandIputra ! manuSyavat jANavu. vizeSa e ke - vaimAniko be bhede che- 1. mAyI mithyAdaSTi upapannaka, 2. amAyI-samyagadRSTi upapatraka. temAM je mAyI. mithyAdRSTi che, te na jANe - na jue - grahe. je anAyI samyagudRSTi che, te be bhede - anaMtaropapannaka, paraMparopapatraka temAM je anaMtaropapannaka che, te na jANe - na jue - grahe. temAM je paraMparopapannaka che, te be bhede - paryAptA, aparyAptA. temAM je aparyApta che te na jANe - na jue - grahe. je paryAptA che te be bhede - upayukta, anupayukta. temAM je anupayukta che, te na jANe - na jue - grahe. paNa je upayukta che, te jANe - jue ane AhArarUpe grahaNa kare. sUtra-730 bhagavad ! baMdha keTalA bhede che? he mAkaMdika putra ! be bhede -dravyabaMdha, bhAvabaMdha. bhagavan! dravyabaMdha keTalA bhede che ? mAkaMdiputra ! be bhede -prayogabaMdha, vIsasAbaMdha. bhagavan! vIsasAbaMdha keTalA bhede che? mAkaMdikaputra ! be bhede - sAdI visasAbaMdha, anAdi visasAbaMdha. bhagavan! prayogabaMdha keTalA bhede che? be - zithila baMdhanabaMdha, ghana baMdhanabaMdha. bhagavad ! bhAvabaMdha, keTalA bhede che ? mAkaMdika putra ! be bhede - mUla prakRtibaMdha, uttara prakRtibaMdha. bhagavan! nairayikane keTalA bhede bhAvabaMdha che? mAkaMdika putra ! be bhede - mUla prakRtibaMdha, uttara prakRtibaMdha. e pramANe vaimAnika sudhI jANavu. bhagavan! jJAnAvaraNIyakarmano bhAvabaMdha keTalA bhede ? mAkaMdikaputra ! be bhede - mUlaprakRtibaMdha, uttaraprakRtibaMdha. bhagavan! nairayikane jJAnAvaraNIya karmano bhAvabaMdha keTalA bhede che ? mAkaMdikaputra! be bhede - mUlaprakRtibaMdha, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 100
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' uttaraprakRtibaMdha. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. jJAnAvaraNIyanA daMDaka mAphaka aMtarAya karmanA bheda kahevA. sUtra-731 bhagavad ! jIve pApakarma karyu che yAvat karaze, temAM paraspara koI bheda che? hA, che. bhagavan! ema kema kaho cho? mAkaMdikaputra ! jema koI puruSa dhanuSane grahaNa kare, pachI bANa grahaNa kare, sthAnathI Ubho rahe, bANane kAna sudhI kheMce, te bANane UMce AkAzamAM pheMke, to he mAkaMdiputra ! AkAzamAM pheMkela te bANanA kaMpanamAM bheda che yAvatu te te bhAve pariNamana kare temAM bheda che ? hA, bhagavan! tenA kaMpanamAM yAvat pariNamanamAM paNa bheda che. he mAkaMdikaputra! tethI kahyuM ke yAvatu temAM bheda che. bhagavan! nairayiko je pApakarma kare che ItyAdi prazna. mAkAndIputra! pUrvavat yAvat vaimAnikamAM jANavuM. sUtra-732 bhagavan! nairayiko, je pudgalo AhArapaNe grahaNa kare che, bhagavan! te pudgalono keTalo bhAga bhAvikALamAM AhArarUpe gRhita thAya che. keTalo bhAga nijere che ? mAkaMdikaputra! saMkhyAtamo bhAga AhArarUpe pariNata thAya, anaMta bhAga nijere che-choDe che. bhagavan! koI jIva te nirjarA pudgalomAM besavA yAvat sUvA mATe samartha che? nA, te artha samartha nathI. A pudgalo anAdhAra rUpa kahyA che. vaimAnika sudhI Ama kahevuM. bhagavan ! te ema ja che, ema ja che. zataka-18, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-4 prANAtipAta' sUtra-733 thI 735 33. te kALe, te samaye rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama pUchyuM - bhagavad ! prANAtipAta, mRSAvAda, yAvat mithyAdarzana zalya ane prANAtipAta viramaNa, mRSAvAda viramaNa yAvat mithyAdarzana zalya viramaNa, pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika, dharmAstikAya-adharmAstikAya-AkAzAstikAya-zarIra rahita jIvaparamANu pudgala, zailezI-pratipanna aNagAra ane sarve bAdara boMdIdhara kalevara, A badhA be prakAre che - jIva dravya ane ajIva dravya. bhagavan! zuM A badhA jIvanA paribhogamAM Ave ? gautama ! prANAtipAta yAvat A jIvadravya ane ajIvadravya keTalAka jIvone paribhogapaNe jaladI Ave che, keTalAka jIvone yAvatuM nathI AvatA. bhagavan! ema kema kaho cho? gautama ! prANAtipAta yAvat mithyAdarzana zalya, pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika, badhA bAdara boMdIdhara kalevara, A badhA jIvadravya ane ajIvadravya be bhede che, te jIvanA paribhogamAM jaladI Ave che. paNa prANAtipAta viramaNa yAvat mithyAdarzana zalya viveka dharmAstikAya, adharmAstikAya yAvat paramANu pudgala zaileSI pratipanna aNagAra. A badhA jIvadravya-ajIvadravya be bhede che, te jIvanA paribhogamAM jaladI nathI AvatA, tethI ema kahyuM ke yAvat jaladI AvatA nathI. 734. bhagavad ! kaSAya keTalA bhede che ? gautama ! cAra bhede che. ahIM kaSAyapada saMpUrNa kahevuM yAvat lobhanA. vedanathI nirjaraze, tyAM sudhInuM kathana karavuM joIe. bhagavad ! yugma keTalA che ? gautama ! cAra yugma che - kRtayugma, coja, dvAparayugma, kalyo. bhagavad ! ema kema kahyuM? gautama ! je rAzi catuSkathI apahAra karatA zeSa cAra rahe, te kRtayugma. jemAM rAzi catuSkathI apahAra karatA. zeSa traNa rahe te stroja, jemAM rAzi catuSka apahAra karatA zeSa be rahe, te dvAparayugma, jemAM rAzi catuSka apahAra karatA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 101
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' eka zeSa vadhe. te kalyoja che. tethI he gautama ! ema kahyuM yAvat kalyoja rAzi kahevAya. bhagavad ! nairayika zuM kRtayugma ke yAvat kalyoja che ? gautama ! jaghanyapadamAM kRtayugma, utkRSTapadamAM cyoja, ajaghanyotkRSTa padamAM kadAcit kRtayugma yAvat kalyoja che. svanitakumAra sudhI kahevuM. vanaspatikAyikanI pRcchA. gautama ! jaghanya ane utkRSTa padamAM apada che. ajaghanyotkRSTa padamAM kadAca kRtayugma yAvat kalyojarUpa hoya che. beindriyanI pRcchA. gautama ! jaghanyapade kRtayugma, utkRSTa pade dvAparayugma, ajaghanyotkRSTa padamAM kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyo. e pramANe yAvat caturindriya zeSa ekendriyo, beindriyavat kahevA. paMcendriya tiryaMcayonika yAvat vaimAnika, nairayikavat kahevA. siddho, vanaspatikAyika mAphaka kahevA. bhagavad ! strIo zuM kRtayugma che ? prazna. gautama ! jaghanya pade kRtayugma, utkRSTapade kadAca kRtayugma, ajaghanyotkRSTapade kadAca kRtayugma yAvatu kadAca kalyo. A pramANe asurakumAranI strIo yAvatu svanitakumAranI strIo jANavI. e pramANe tiryaMcayonika strIo ane mAnuSI strIo jANavI, e pramANe yAvata vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika devI jANavI. 735. bhagavad ! jeTalA alpAyuvALA aMdhakavRSNI jIva che teTalA ja utkRSTAyuvALA aMdhakavRSNI jIva che? hA, gautama ! jeTalA alpa AyuvALA aMdhakavRSNI jIva che, teTalA utkRSTAyuvALA aMdhakavRSNI jIva che. bhagavan! Apa kaho cho, te ema ja che, te ema ja che. zataka-18, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-5 'asurakumAra sUtra-736 bhagavan! be asurakumAra deva, eka ja asurakumArAvAsamAM asurakumAra devarUpe utpanna thayA. temAM eka asurakumAra deva prAsAdIya, darzanIya, abhirUpa, pratirUpa hato. bIjo asurakumAra deva prAsAdIya yAvat pratirUpa na hato. he bhagavan! AvuM kema hoya ? gautama ! asurakumAra devo be bhede che - vaikriyazarIrI ane avaikriya zarIrI. temAM je vaikriyazarIrI asurakumAra deva che, te prAsAdIya yAvatu pratirUpa che, je avaikriya zarIrI asurakumAra deva che, te prAsAdIya yAvat pratirUpa nathI. bhagavanAvuM kema kaho cho ? gautama ! jema A manuSyalokamAM koI be puruSa hoya, temAMthI eka puruSa alaMkRta, vibhUSita hoya, eka puruSa alaMkRta, vibhUSita na hoya. gautama ! A baMne puruSomAM kayo puruSa prAsAdIya yAvat pratirUpa che ane kayo puruSa prAsAdIya yAvat pratirUpa nathI, je puruSa alaMkRta ane vibhUSita che te ke alaMkRta, vibhUSita nathI te ? bhagavad ! temAM je puruSa alaMkRta ane vibhUSita che, te puruSa prAsAdIya yAvat pratirUpa che, je alaMkRta, vibhUSita nathI te prAsAdIya yAvat pratirUpa nathI, tethI Ama kahyuM. bhagavanbe nAgakumAra devo che, eka nAgakumAra, ityAdi pUrvavat jANavuM yAvat svanitakumAra. vyaMtara, jyotiSka vaimAnika A pramANe ja che. sUtra-737 bhagavan! be nairayika, eka ja narakAvAsamAM nairayikapaNe utpanna thayA, temAM eka nairayika mahAkarmavALo yAvat mahAvedanAvALo che ane eka nairayika alpakarmavALo yAvat alpa vedanAvALo che. Ama kema ? nairayika be bhede che- mAyImithyAdaSTi upapatraka amAyI samyagadaSTi upapatraka. temAM je mAyImithyAdaSTi che te nairayika mahAkarmavALo yAvat mahAvedanAvALo che, temAM je anAyI samyagadaSTi. nairayika muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 102
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' alpakarmavALA yAvat alpa vedanAvALA che. bhagavad ! be asurakumAra ? pUrvavat. e pramANe ekendriya ane vikasendriya varjIne vaimAnika sudhI kahevuM. sUtra-738, 739 738. bhagavad ! nairayika, anaMtara udvartIne je paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thavA yogya hoya, bhagavan! te kayu Ayu saMvede che ? gautama ! te nairayikAyu pratisaMvede che ane paMcendriya tiryaMcAyune sanmukha karIne rahe che. A pramANe manuSyamAM paNa jANavu. vizeSa e ke - te manuSyAyune sanmukha karIne rahe che. bhagavad ! asurakumAra udvartIne anaMtara je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya che? prazna. gautama ! te asurakumArAyu pratisaMvede che ane pRthvIkAyikAyune sanmukha karIne rahe che. e pramANe je jemAM utpanna thavAne yogya hoya, tene sanmukha karIne rahe che ane jyAM rahyo hoya, te Ayune pratisaMvede che. Ama vaimAnika sudhI jANavu. vizeSa e ke - pRthvIkAyika je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya, te pRthvIkAyikAyu pratisaMvede che ane anya pRthvIkAyakAyune udayAbhimukha karIne rahe che. A pramANe yAvatuM manuSya svasthAnamAM utpAda kahevo. parasthAne pUrvavatu. 739. bhagavad ! be asurakumAro eka asurakumArAvAsamAM asurakumAra devapaNe upajyA. temAM eka asurakumAra deva - "huM RjurUpathI vikurvaNA karIza.", ema vicAre. te RjurUpa vidurve. jo vakrarUpa vidurvavAne icche to vakrarUpa vidurve. te je rUpa vikrvavA icche, tevuM vidurve. jyAre. bIjo asurakumAra deva RjurUpa vikrvavA icche, to vakrarUpa vidurvI de ane vakrarUpa vikrvavA icche to RjurUpa vikrvI de, jyAM je icche, tyAM tevu rUpa vikrvI zakato nathI. bhagavad ! AvuM kema bane ? gautama ! asurakumAra devo be bhede che - mAyI mithyAdRSTi upapannaka ane amArI samyagadaSTi upapannaka. temAM je mAyI mithyAdaSTi asurakumAra deva che, te Rju vikRrvavA jatA vakra rUpa viFrve che, yAvat te rUpe vikrvI zakato nathI. temAM je amArI samyagadRSTiasurakumAra deva che, te Rju rUpa vidurvavA icchatA Rju ja vidurve yAvat te vidurve. bhagavad ! be nAgakumAro ? pUrvavat. e pramANe yAvat svanitakumAra, vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika jANavA. bhagavan! Apa akho cho, te ema ja che, te ema ja che. zataka-18, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka.18, uddezo.6 guDavarNAdi sUtra-740 bhagavana ! DhIlA goLamAM keTalA varNa-gaMdha-rasa-sparza hoya che ? gautama ! A viSayamAM be nayo che - nizcayanaya, vyavahArikanaya. vyavahArika nayathI DhIlo goLa madhura rasavALo che, naiRyika nayathI goLa pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa ane ATha sparzavALo che. bhagavan! bhramara keTalA varNAdithI che? gautama ! ahIM be naya che - nizcayanaya, vyavahAranaya. vyavahAranayathI bhramara kALo che, nizcaya nayathI pAMca varNa yAvat ATha sparzavALo che. bhagavan! popaTanI pAMkha keTalA varNAdiyukta che? pUrvavatuM. vizeSa e ke - vyavahAra nayathI popaTanI pAMkha lIlI che. nizcaya nayathI pAMca varNano che. bAkI pUrvavat . A rIte A abhizApathI majITha lAla che, haLadara pILI che, zaMkha zvata che, koSTha surabhigaMdha che. mRtakazarIra durabhigaMdha che, lImaDo kaDavo che, sUMTha tIkhI che, kapittha kASAyika che, AMbalI khATI che, khAMDa madhura che, vaja karkaza che, mAkhaNa mRdu che, loDhuM bhAre che, ghuvaDanI pAMkha haLavI che, hima zIta che, agnikAya uSNa che, tela snigdha che. paNa nizcayanayathI A sarvemAM pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa, ATha sparza hoya. bhagavan! rAkhamAM keTalA varNAdi che? prazna. gautama ! emAM be naya che. vyavahAra nayathI te rUkSa sparzavALI che, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 103
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' nizcaya nayathI pAMca varNa yAvat ATha sparzavALI che. sUtra-741 bhagavad ! paramANu pudgala keTalA varNa yAvat sparzavALA che ? gautama ! eka varNa, eka gaMdha, eka rasa, be sparza che. bhagavad ! dvipradezika skaMdha keTalA varNAdino che ? gautama ! kadAca eka varNa-kadAca be varNa. kadAca eka gaMdha-kadAca be, kadAca eka rasa-kadAca be, kadAca be sparza-kadAca traNa - kadAca cAra sparza hoya. e rIte tripradezika skaMdha paNa jANavu. vizeSa e ke - kadAca eka varNa - be varNa ke traNa varNa yukta hoya, e pramANe rasAdimAM paNa jANavu. bAkI badhuM dvipradezika skaMdha mujaba jANavu. e pramANe catuHpradezika skaMdha che. vizeSa e ke - kadAca eka varNa yAvat cAra varNa, bAkI pUrvavat. e pramANe paMca-pradezika skaMdha jANavo vizeSa e ke - kadAca ekavarNa yAvat pAMca varNa, e pramANe rasAdimAM paNa jANavu. gaMdha-sparza te mujaba ja. paMcapradezika kahyo e rIte yAvat asaMkhyapradezika skaMdha kahevo. bhagavan! sUkSma pariNata anaMtapradezika skaMdha keTalA varNAdivALA che? pUrvavat badhuM kahevuM. bhagavad ! bAdara pariNata anaMta pradezika skaMdha keTalA varNAdivALA che? gautama ! kadAca eka varNa yAvat paMcavarNa, kadAca eka ke be gaMdha, kadAca eka yAvatu pAMca rasa, kadAca cAra sparza yAvat ATha sparzavALo che. zataka-18, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-7 kevalI' sUtra-742 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - bhagavad ! anyatIrthiko Ama kahe che yAvat prarUpe che - kevalI yakSAvezathI AviSTa hoya tyAre be bhASAo bole che - mRSA, satyAmRSA. bhagavan! e kevI rIte bane ? gautama ! je anyatIrthiko Ama kahe che yAvat te mithyA kahe che, gautama ! huM ema kahuM chuM ke - kevalI yakSAvezathI AviSTa thatA nathI. kevalI yakSAvezathI AviSTa thaIne mRSA ke satyAmRSA bhASA bolatA nathI. kevalI. asAvadya, aparopaghAtika evI be bhASA bole - satya ane asatyA-amRSA. sUtra-743 bhagavanaupadhi keTalA bhede? gautamatraNa bhede - karmopadhi, zarIropadhi, bAhya bhAMDamAtropakaraNa upadhi. bhagavan! nairayiko vize prazna. gautama ! be bhede upadhi che - karmopadhi, zarIropadhi. ekendriyone choDIne vaimAnika paryanta bAkI badhAne traNa prakAre upadhi che. ekendriyone be bhede upadhi che te A - karmopadhi ane zarIropadhi. bhagavad ! upadhi keTalA bhede che? traNa bhede - sacitta, acitta, mizra. e pramANe nairayikanI paNa che, e rIte vaimAnika sudhI badhu kahevu. bhagavan! parigraha keTalA bheda che? gautama ! traNa bhede. karma parigraha, zarIra parigraha, bAhya bhAMDamAtropakaraNa parigraha. bhagavan! nairayikone? upadhinI mAphaka parigrahanA paNa be daMDako kahevA. bhagavan! praNidhAna keTalA bhede che? gautama ! traNa bhede - manapraNidhAna, vacanapraNidhAna, kAyapraNidhAna. bhagavad ! nairayikone keTalA bhede praNidhAna che? pUrvavat yAvat svanitakumAra. pRthvIkAyikanI pRcchA. gautama ! eka ja kAya praNidhAna. e pramANe vanaspatikAyika sudhI che. beindriyonI pRcchA. gautama ! be praNidhAna-vacana praNidhAna, kAyapraNidhAna. e pramANe caturindriya sudhI kahevuM. bAkInA vaimAnika sudhInAne traNa praNidhAna che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 104
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! dupraNidhAna keTalA bhede che ? gautama ! traNa bhede - manaHdupraNidhAnAdi, praNidhAnamAM kahyA mujaba daMDaka ahIM paNa kahevA. bhagavanuM ! supraNidhAna keTalA bhede che ? gautama ! traNa bhede che - manaHsupraNidhAna, vacanasupraNidhAna, kAyasupraNidhAna. bhagavan! manuSyane keTalA supraNidhAna che? pUrvavatuM. vaimAnika sudhI Ama kahevuM. bhagavan! te ema ja che, ema ja che yAvatu vicare che. tyArapachI zramaNa bhagavad mahAvIra yAvat bAhya janapadamAM vicare che. sUtra74 thI 748 74. te kALe, te samaye rAjagRhanagara, guNazIla caitya, yAvat pRthvIzilApaTTaka hato. te guNazIla caityathI kaMIka samIpa ghaNA anyatIrthiko rahetA hatA. te A pramANe che - kAlodAyI, zailodAyI, Adi zataka-7-mAM anyatIrthikoddezakamAM kahyA mujaba che yAvat anyatIrthikonI te vAta kema mAnavI? tyAM rAjagRha nagaramAM madraka nAme zrAvaka vasato hato. te dhanADhya yAvatu aparibhUta hato. jIvAjIvano jJAtA thaI vicarato hato. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra anyadA koI divase pUrvAnupUrvI cAlatA, yAvat padhAryA, parSadA nIkaLI yAvat paryupAsanA kare che. tyAre madraka zrAvake A vRttAMta jANyo. te harSita, saMtuSTa yAvatuM AnaMdita hRdaya thayo. snAna karyuM yAvatuM zarIra alaMkArI, potAnA gherathI nIkaLyo, nIkaLIne page cAlatA rAjagRhanagare yAvat prasthAna karyuM. cAlatA cAlatA te anyatIrthikonI nikaTathI pasAra thayo. tyAre te anyatIrthikoe madraka zrAvakane nikaTathI pasAra thato joyo. joIne ekabIjAne bolAvI, A pramANe kahyuM - he devAnupriyo ! ApaNe A vAta avidita che, A madruka zrAvaka ApaNI nikaTathI jaI rahyo che, to he devAnupriyo ! e zreyaskara che ke ApaNe madraka zrAvakane A vAta pUchIe. ema karIne ekabIjA samIpe, A vAtane svIkArI, svIkArIne madruka zrAvaka pAse AvyA. AvIne madraka zrAvakane Ama kahyuM - | he madruka! tamArA dharmAcArya, dharmopadezaka, zramaNa, jJAtaputra pAMca astikAya prarUpe che. jema zataka-7-mAM anyatIrthika uddezAmAM kahyuM tema yAvat he madraka! Ama kaI rIte che? tyAre te madruka zrAvake te anyatIrthikone Ama kahyuM - A dharmAstikAya AdinA kAryathI tenuM astitva jANI ane dekhI zakAya che. A padArthonA kArya vinA tene jANI-dekhI zakAtuM nathI. tyAre anyatIrthikoe Ama pUchayuM - he madraka! tuM kevo zrAvaka che ke tuM A arthane jANato-joto nathI? tyAre maka zrAvake te anyatIrthikone kahyuM - he AyuSyamAno ! vAyu vAya che ? hA, vAya che. AyuSyamAno! tame vahetI havAnuM rUpa juo cho? nA, te artha samartha nathI. he AyuSyamAno ! dhrANa sahagata pudgalo che? hA, che. tame dhrANa sahagata pudgalanA rUpane joyuM che ? nA, te artha samartha nathI. he AyuSyamAno ! araNi sahagata agnikAya che? hA, che. tame araNi sahagata agnikAyanA rUpane juo cho ? nA, te artha samartha nathI. he AyuSyamAno ! samudrane pAra jaIne rUpo che? hA, che. tame samudra pAragata rUpone juo cho? nA, te artha samartha nathI, he AyuSyamAno ! devalokagata rUpo che? hA, che. tame devalokagata rUpone juo cho ? nA, tema nathI. he AyuSamAno ! A pramANe huM, tame, ke bIjA koI chadmastha je kaMI na jANIe, na joIe, "te badhu nathI hotu" evuM mAnIe to lokamAM ghaNA padArthonuM astitva na rahe. ema kahI madruke temane pratihata karyA. ema karIne guNazIla caityamAM bhagavaMta mahAvIra pAse AvyA, AvIne bhagavaMta mahAvIrane paMcavidha abhigamathI yAvatu paryApAsyA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 105
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' madrakane AmaMtrI, bhagavaMte madrukane Ama kahyuM - he madraka ! te anyatIrthikone sAru kahyuM. te temane sAro uttara Apyo. he madruka! artha, hetu, prazna ke uttarane jANyA-joyA-sAMbhaLyA-saMmata-vijJAta thayA vinA je koI bahujanA madhye kahe che - prajJApe che yAvat upadeze che, te arihaMtanI-arihaMta prajJapta dharmanI - kevalInI ane kevalI prajJama dharmanI AzAtanAmAM varte che. he madraka! te temane Avo javAba Apyo. te ghaNuM sAruM karyuM. uttama kArya karyuM. yAvatu. anyatIrthikone niruttara karI dIdhA. tyAre madraka zrAvaka zramaNa bhagavaMta mahAvIre Ama kahetA harSita, saMtuSTa thaIne bhagavaMtane vAMdI, namIne samIpe jaI yAvat seve che. tyAre bhagavaMte madraka zrAvakane yAvat te moTI parSadAne dharma kahyo yAvat parSadA pAchI pharI. tyAre madraka zrAvaka yAvat dharma sAMbhaLIne harSita, saMtuSTa thaIne praznAdi pUchaDyA, pUchIne artho jANavA, utthAnathI uThIne bhagavaMtane vAMdI-namI yAvat pAcho gayo. bhanta ! ema AmaMtrI gautamasvAmIe bhagavaMtA mahAvIrane vAMdI-namI Ama kahyuM - he bhanta! madruka zrAvaka Apa devAnupriya pAse yAvat pravrajita thavA samartha che ? nA, tema nathI. e pramANe jema zaMkha zrAvakamAM kahyuM, tema kahevuM, yAvata te aruNAbhamAM deva thaze, mahAvidehe aMta karaze. ja5. he bhagavan! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva, hajAra rUpa vipharvI paraspara saMgrAma karavA samartha che? hA, che. bhagavad ! te vaikriya zarIra eka jIva saMbaddha che ke aneka jIva saMbaddha ? gautama ! ekajIva saMbaddha che, anekajIva saMbaddha nathI. bhagavad ! te vikurvita zarIranA aMtarAla zuM ekajIva spaSTa che ke anekajIva sRSTa? gautama ! ekajIva spaSTa che, anekajIva sRSTa nathI. he bhagavan ! koI puruSa, te vaikriyakRtu zarIronA aMtaramAM potAno hAtha, paga vaDe sparza karatA yAvata pIDA utpanna karI zake ? gautama ! zataka-8, uddezA-3 mujaba kahevuM yAvatu temAM zastrAkramaNa karI zake nahIM. 746. bhagavad ! zuM devo ane asuromAM saMgrAma thAya che? hA, thAya che. bhagavad ! devo ane asuro saMgrAmamAM vartatA hoya tyAre kaI vastu. te devonA zreSTha zastrarUpe pariNata thAya che ? gautama ! te devo, te tRNa-kASTha-patrakaMkarane sparza kare, te vastu te devone zastrarUpe pariName che. bhagavan! jema devomAM kahyuM tema asurakumAromAM kahevAya ? nA, te artha samartha nathI. asurakumArone nitya vikurvita zastra hoya. 747. bhagavan! mahartuika yAvat mahAsaukhya deva, lavaNa samudrane cotarapha pradakSiNA karI jaladI AvavAne samartha che? hA, samartha che. bhagavad ! mahaddhika yAvat mahAsaukhya deva, e rIte dhAtakIkhaMDa dvIpane ? yAvat hA, che. e rIte rucakavara dvIpane? yAvatu, hA samartha che. tenAthI AgaLa devo jAya che, paNa tenI cotarapha pradakSiNA karatA nathI. 748. bhagavana ! zuM evA paNa deva che, je anaMta karmAzone jaghanyathI 100, 200, 300 ke utkRSTathI 500 varSomAM khapAvI de? hA, che. bhagavan! evA deva che, je anaMta karmAzone jaghanya eka-be ke traNa hajAra ane utkRSTa 5000 varSomAM khapAvI de? hA, che. bhagavanazuM evA deva paNa che, je anaMta karmIzone jaghanyathI eka, be ke traNa lAkha ane utkRSTathI pAMca lAkha varSomAM khapAve ? hA, che. bhagavan! evA koNa deva che, je anaMta karmAzone jaghanya 100 yAvatu 500 varSomAM khapAve che ? evA koNa deva che, je yAvatu 5000 varSomAM khapAve che? evA koNa deva che je yAvatu pAMca lAkha varSomAM khapAve? gautama ! vyaMtara devo anaMta karmAzone 100 varSomAM khapAve che, asurendra sivAyanA bhavanapati deva anaMta. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 106
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' karmAzone 200 varSamAM khapAve. asurakumAra devo anaMta karmAzone 300 varSomAM khapAve. graha-nakSatra-tArArUpa jyotiSka devo anaMta karmAzone 400 varSamAM yAvat khapAve. caMdra-sUrya jyotirmendro jyotiSa rAja anaMta karmAzone 500 varSomAM khapAve. saudharma, izAna devo 1000 varSomAM yAvat khapAve, sanatakumAra-mAhendra devo 2000 varSomAM yAvat khapAve, e pramANe A AlAvAthI brahmaloka-lAMtaka devo 3000 varSomAM khapAve, mahAzukra-sahastrAra devo 4000 varSomAM, Anata-prANata, AraNa-ayyata devo 5000 varSomAM khapAve. nIcalI raiveyakanA devo anaMta karmAzone eka lAkha varSamAM khapAve, madhyama raiveyakanA devo be lAkha varSomAM, uparanI raiveyakanA devo traNa lAkha varSomAM, vijayAdi cAranA devo cAra lAkha varSomAM ane sarvArthasiddha devo anaMtA karmAzone pAMca lAkha varSomAM khapAve che. e kAraNe he gautama ! te devo je anaMta karmIzone jaghanyathI 100, 200, 300 ane 500 varSomAM khapAve che, yAvatu pAMca hajAra varSomAM khapAve che. yAvatu pAMca lAkha varSomAM khapAve. bhagavana! temaja che. zataka-18, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-8' anagArakriyA sUtra-79 rAjagRhe yAvat Ama kahyuM - bhagavad ! saMmukha ane baMne tarapha yugamAtra bhUmine jotA iryApUrvaka gamana karatA. bhAvitAtmA aNagAranA paga nIce maraghInuM baccuM, batakanuM baccuM ke kIDI jevA sUkSma jIva AvIne mare to te aNagArane airyApathikI kriyA lAge ke sAMparAyikI kriyA lAge ? gautama ! yAvat te bhAvitAtmA aNagArane airyApathikI kriyA lAge, bIjI nahIM. bhagavad ! ema kema kahyuM? zataka-7-mAM saMvRtta uddezA mujaba sarva uttara jANavo yAvat arthanA nikSepa sudhI kahevuM. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. yAvat vicare che. pachI bhagavaMta mahAvIra bAhya janapadamAM yAvat vicare che. sUtra-750, 751 750. te kALe, te samaye rAjagRha nagara, guNazIla caitya hatuM yAvat pRthvIzilApaTTaka hato. te guNazIla caityanI samIpe ghaNAM anyatIrthiko rahetA hatA. koI divase zramaNa bhagavAna mahAvIra yAvat samosaryA yAvat parSadA nIkaLI. te kALe, te samaye zramaNa bhagavaMta mahAvIranA moTA ziSya indrabhUti aNagAra yAvat urdhvajAnU yAvat vicare che. tyAre te anyatIrthiko, gautamasvAmI pAse AvyA, AvIne gautamasvAmIne Ama kahyuM - he Arya! tame trividha trividha asaMyata yAvatu ekAMtabAla cho. tyAre gautamasvAmIe, anyatIrthikone Ama kahyuM - he Aryo! kayA kAraNathI ame trividha trividha asaMyata yAvat ekAMtabAla chIe ? tyAre te anyatIrthikoe gautamasvAmIne Ama kahyuM - he Arya! tame gamana karatI veLA jIvone AkrAMta karo. cho, mAro cho yAvat upadrava karo cho. tethI tame jIvone AkrAMta karatA, yAva upadrava karatA hovAthI trividha trividhe yAvat ekAMtabAla cho. tyAre gautamasvAmIe, te anyatIrthikone Ama kahyuM ke - he Aryo! ame gamana karatI veLA jIvone kacaDatA nathI yAvat upadrava karatA nathI. he Aryo ! ame gamana karatI veLA kAyAthI saMyama yogane pALatA vizeSa rUpe nirIkSaNa karIne cAlIe chIe, ame e rIte joI-joIne gamana karIe chIe, vizeSa-vizeSa nirIkSaNa karatA cAlIe chIe. tethI ame jIvone kacaDatA nathI yAvatu upadravita karatA nathI. tethI ame prANone kacaDyA vinA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 107
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' yAvat upadrava karyA vinA trividha trividha yAvat ekAMta paMDita thaIe chIe. he Aryo! tame je svayaM trividha trividha yAvatu ekAMtabAla cho. tyAre te anyatIrthikoe gautamasvAmIne Ama kahyuM - kayA kAraNe he Aryo! ame trividha trividha yAvatu ekAMtabAla chIe? tyAre gautamasvAmIe, te anyatIrthikone Ama kahyuM - he Aryo! tame ja cAlatI veLA prANone kacaDo cho yAvat upadrava karo cho. tethI tame prANone kacaDatA yAvat upadrava karatA trividha yAvat ekAMtabAla cho. tyAre gautamasvAmIe te anyatIrthikone A rIte niruttara karyA, karIne jyAM bhagavaMta mahAvIra hatA, tyAM AvIne bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karyA, karIne bhagavaMta samIpe yAvat paryupAsanA kare che. gautamasvAmIne AmaMtrI bhagavaMte, gautamane Ama kahyuM - te he gautama ! te anyatIrthikone sAru kahyu, temane yathArtha kahyuM. he gautama ! mArA ghaNA ziSyo zramaNa nircantha chadmastha che. je tamArI jema uttara devAmAM samartha nathI. jema tame anyatIrthikone sAru kahyuM, temane Ama kahyuM te yathArtha che. tyArapachI bhagavaMte Ama kahetA, gautamasvAmI. harSita, saMtuSTa thayA. bhagavaMtane vaMdana-namaskAra karyA ane A pramANe pUchyuM - 751. bhagavad ! zuM chadmastha manuSyo paramANu pudgalane jANe che - jue che? athavA nathI jANatA-nathI. jotA ? gautama ! keTalAka jANe che, jotA nathI. keTalAka jANatA nathI - jotA nathI. bhagavana ! chadmastha manuSya dvipradezika skaMdhane zuM jANe che, jue che ? pUrvavat. e pramANe yAvat asaMkhyapradezika skaMdhamAM kahevuM. bhagavad ! chadmastha manuSya anaMtapradezI DhaMdhane zuM jANe che, jue che ? gautama ! keTalAka jANe che, jue che. keTalAka jANe che, jotA nathI. keTalAka jANatA nathI, jue che. keTalAka jANatA nathI, jotA nathI. [ zuM Adhovadhika manuSya paramANu pudgalane zuM jANe che, jue che ? chadmastha anusAra Adhovadhikane kahetA yAvat anaMtapradezI DhaMdha kahevo. bhagavanparamAdhovadhika manuSya, je samaye jANe che, te samaye jue che ane je samaye jue che, te samaye jANe che? nA, te artha samartha nathI. bhagavanuM ! ema kema kaho cho ? gautama ! sAkAramAM te jJAna hoya, anAkAramAM te darzana hoya. baMne upayoga eka samaye na hoya, tethI yAvat kahyuM ke te samaye na jANe. anaMtapradezI sudhI kahevuM. bhagavad ! kevalI manuSya paramANu pudgalane zuM jANe che, jue che ? paramAdhovadhinI mAphaka kevalI paNa kahevA. yAvat anaMtapradezI. bhagavan! Apa kaho cho, te emaja che. te emaja che zataka-18, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-9 bhavyadravya sUtra-752 rAjagRhamAM yAvat Ama kahyuM - bhagavad ! bhavyadravya nairayika zuM bhavyadravya nairayika che? hA, che. bhagavanaema kema kahyuM? je koI paMcendriya tiryaMcayonika ke manuSya, nairayikamAM utpanna thavA yogya che, te bhavyadravya nairayika kahevAya che. tethI yAvat Ama kahelu che. A pramANe svanitakumAra paryanta jANavu. bhagavad ! bhavyadravya pRthvIkAyika, bhavyadravyapRthvI che? hA, che. ema kema kahyuM? gautama ! je tiryaMcayonika ke manuSya ke deva pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya, te bhavyadravya pRthvIkAyika kahevAya che, tethI kahyuM che. A rIte ja aprakAyika, vanaspatikAyikane jANavA. tela, vAyu. be - traNa - cAra indriyovALAmAM je koI tiryaMca ke manuSya utpanna thavA yogya hoya te bhavyadravya teukAyika Adi kahevAya che. je koI nairayika yAvat deva paMcendriya tiryaMcayonikapaNe utpanna thavA yogya hoya, te bhavyadravya paMcendriya muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 108
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tiryaMcayonika kahevAya, A rIte manuSya paNa kahevA. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane nairayiko mAphaka kahevA. bhagavan! bhavyadravya nairayikanI keTalA kALanI sthiti che ? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI pUrvakoTi. bhavya dravya asurakumAranI, bhagavan! keTalI kALasthiti che? gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa traNa palyopama, e rIte yAvat svanitakumAra jANavA. bhavyadravya pRthvIkAyanI pRcchA. gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta ane utkRSTa sAtireka be sAgaropama. A pramANe apakAyane paNa jANavA. teu ane vAyune nairayikavat jANavu. vanaspatikAyane pRthvIkAyavat jANavA. be-traNacAra indriya vALAne nairayikavatu jANavA. paMcendriya tiryaMcanI jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI 33-sAgaropama. e pramANe manuSya paNa che. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane asurakumAravat jANavA. bhagavad ! te emaja che. te emaja che. zataka-18, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18, uddezo-10 somila' sUtra-753 rAjagRhamAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - bhagavad bhAvitAtmA aNagAra talavAra ke astrAnI dhAra upara rahI zake? hA, rahI zake. te tyAM chedAya, bhedAya ? nA, te artha yogya nathI, kema ke tenA upara zastra saMkramaNa na kare. e rIte jema pAMcamAM zatakamAM paramANu pudgala vaktavyatA che, te yAvat "bhagavad ! bhAvitAtmA aNagAra udakAvartamAM yAvat praveze, tene zastra saMkramaNa na kare ?" -tyAM sudhI kahevI. sUtra-754 bhagavad ! paramANu pudgala, vAyukAyathI spaSTa che ke vAyukAya paramANu pudgalathI spaSTa che ? gautama ! paramANu pudgala, vAyukAyathI pRSTa che paNa vAyukAya paramANu pudgalathI spaSTa nathI. bhagavan! dvipradezikaDhaMdha vAyukAyathI ? pUrvavat. e pramANe yAvat asaMkhyapradezika kahevo. bhagavan! anaMtapradezika skaMdha, vAyukAyathI ? pRcchA. gautama ! anaMta pradezI DhaMdha vAyukAya vaDe spaSTa che, vAyukAya, anaMtapradezI DhaMdha vaDe kadAca spaSTa che, kadAca spaSTa nathI. bhagavad ! mazaka vAyukAya vaDe pRSTa che ke vAyukAya mazaka vaDe spaSTa che? gautama ! mazaka vAyukAya vaDe spaSTa che, vAyukAya mazaka vaDe pRSTa nathI. sUtra-7papa bhagavad A ratnaprabhA pRthvInI nIce varNathI kALA-lIlA-lAla-pILA-zveta, gaMdhathI sugaMdhI-durgadha, rasathI tikta-karka-kaSAya-aMbila-madhura, sparzathI karkaza-mRdu-bhAre-halako-zIta-uSNa-snigdha-rUkSa e dravyo anyonyabaddha che - pRSTa che - yAvat saMbaddha che? hA, che. e rIte yAvat adhaHsaptamI sudhI jANavu. bhagavad ! saudharmakalpanI nIce pUrvavat jANavuM, e pramANe ISataprAmbhArA pRthvI sudhI jANavuM. bhagavad ! te ema ja che. yAvatu vicare che. pachI bhagavaMta mahAvIra paNa yAvatu bAhya janapada vihAre vicare che. sUtra-756 te kALe, te samaye vANijyagrAma nAme nagara hatuM. dhRtipalAza caitya hatuM. te vANijyagrAma nagaramAM somila nAme brAhmaNa vasato hato. te dhanADhya yAvatu aparibhUta hato. Rgvada Adino jJAtA, vaidika zAstramAM kuzaLa hato. pa00 ziSyo ane potAnA kuTuMbanuM Adhipatya karato yAvat vicarato hato. tyAre zramaNa bhagavaMta mahAvIra yAvat samosaryA yAvat parSadA paryapAse che. tyAre te somila brAhmaNane A vRttAMta jANIne AvA prakAre yAvat saMkalpa utpanna thayo. zramaNa jJAtaputrA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 109
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pUrvAnupUrvI cAlatA, grAmAnugrAma vicaratA, sukhe sukhe yAvat ahIM AvI, yAvat dUtipalAzaka caityamAM yathApratirUpa avagraha lai yAvat vicare che. to huM tyAM bhagavaMtanI pAse jaI. A AvA prakAranA artho yAvat vyAkaraNa pUchIza. teo jo AvA AvA prakAranA artho yAvatuM vyAkaraNanA uttaro Apaze, to vAMdIza-namIza yAvat paryApAzIsa. jo teo mArA A ane AvA arthavALA yAvat vyAkaraNano uttara nahIM Ape to huM AvA artho yAvat vyAkaraNa vaDe teone niruttara karI daIza. A pramANe vicAryuM, vicArIne snAna karyuM yAvat zarIrane alaMkRta karI, potAnA gherathI nIkaLyo, nIkaLIne page cAlato 100 ziSyo sAthe saMparIvarIne vANijyagrAma nagaranI vaccovaccathI nIkaLe che, nIkaLIne dUtipalAzaka caityamAM bhagavaMta mahAvIra pAse AvIne, samIpe rahIne bhagavaMtane A pramANe pUchyuM - Apane yAtrA che ?, yApanIya che?, avyAbAdha che?, prAsuka vihAra che ? he somila! mAre yAtrA paNa che, mAre yApanIya paNa che, mAre avyAbAdha paNa che, mAre prAsukavihAra paNa che. bhagavad ! ApanI yAtrA kevI che? he somila! mArA tapa, niyama, saMyama, svAdhyAya, dhyAna, AvazyakAdi yogamAM yatanA te yAtrA che. bhagavan! Apane yApanIya zuM che? somila ! yApanIya be bhede che - indriyayApanIya, noindriyayApanIya. te indriya yApanIya zuM che? je mArI zrotra-cakSu-dhrANa-jIbha-sparza indriyo nirUpaghAta ane mAre vaza varte che, te indriya yApanIya che. te noindriyayApanIya zuM che? je mArA krodha-mAna-mAyA-lobha naSTa thayA che, udaya prApta nathI te noindriya. yApanIya che. A pramANe mArA A yApanIya che. bhagavana tamAre avyAbAdha zuM che ? somila! je mArA vAtaja, pitaja, kaphaja, saMnipAtikaja vividha rogAMtaka ane zarIragatadoSa upazAMta che, udayamAM vartatA nathI, te mArA avyAbAdha che. bhagavad ! tamAre prAsuka vihAra zuM che? somila! je ArAma, udyAna, devakula, sabhA, prapAmAM strI-pazu-napuMsaka varjita vasatImAM prAsuka eSaNIya pIThaphalaka zayyA saMsmAraka svIkArIne vicaruM chuM. te prAsuka vihAra che. bhagavad ! Apane sarisava bhakSya che ke abhakSya ? somila! sarisava mAre bhakSya paNa che, abhakSya paNa che. ema kema kaho cho? he somila! tamArA brAhmaNanayomAM sarisava be bhede che. te A rIte - mitra sarisava ane dhAnya sarisava. temAM je mitra sarisava che, te traNa bhede che - sahajAta, sahavardhita, sahapAMzu krIDita. A traNe zramaNa nircanthone abhakSya che. temAM je dhAnya sarisava che, te be bhede che - te A -zastra pariNata ane azastra pariNata. temAM je azastra pariNata che te zramaNa nircanthone abhakSya che. temAM je zastra pariNata che, te be bhede che - eSaNIya ane aSaNIya. temAM je aSaNIya che, te zramaNa nircanthone abhakSya che, temAM je eSaNIya che, te be bhede che - yAcita ane ayAcita. temAM je ayAcita che, te zramaNa nircanthone abhakSya che. temAM je yacita che te be bhede che - labdha ane alabdha. temAM je alabdha che, te zramaNa nircanthone abhakSya che, temAM je labdha che, te zramaNa nircanthone bhakSya che. tethI he somila! ema kahyuM ke bhakSya paNa che, abhakSya paNa che. bhagavan! tamAre mAsa' bhakSya che ke abhakSya ? he somila! mAre mAsa bhakSya paNa che ane abhakSya paNa che. ema kema kaho cho? he somila! brAhmaNa nayomAM 'mAsa" be bhede che. te A rIte - dravya mAsa ane kAlamAsa. temAM je kAlamAsa che, te zrAvaNathI aSADha sudhI bAra bhede che. te A rIte zrAvaNa, bhAdrapada, Asoja, kArtika, mRgazira, poSa, mAgha, phAlvana, caitra, vaizAkha, jyeSTha mUla, ASADha. te mAsa. zramaNa nircanthane abhakSya che. temAM je dravya mAsa che, te be bhede che - arthamAsa, dhAnyamAsa. temAM je arthamAsa che, te be bhede che - suvarNamAsa ane rUpyamAsa. te baMne zramaNa muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 110
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' nircanthone abhakSya che. temAM je dhAnyamAsa che, te be bhede che - zastra pariNata ane azastra pariNata. e pramANe jema dhAnyasarisavamAM kahyuM tema ahIM kahevuM yAvat tethI kahyuM ke yAvat abhakSya che. bhagavad ! Apane kulatthA bhakSya che ke abhakSya. he somila! kulatthA bhakSya paNa che, abhakSya paNa che. ema kema kahyuM yAvat abhakSya che? he somila! tamArA brAhmaNanayamAM kulatthA be prakAre che. te A pramANe - strI kulatthA ane dhAnya kulatthA. temAM je strIkulatthA che, te traNa bhede che. te A pramANe -kula kanyA, kula vadhU. kula mAtA. A traNe zramaNa ninthone abhakSya che. temAM je dhAnya kulatthA chejema dhAnya sarisavamAM kahyuM tema jANavuM. tethI ema kahyuM ke yAvat abhakSya paNa che. sUtra-757 bhagavan! Apa eka cho, be cho, akSaya cho, avyaya cho, avasthita cho ke aneka bhUtabhAva bhAvika cho ? he somila! huM eka paNa chuM yAvat anekabhUta bhAva bhAvika paNa chuM. bhagavan! kayA kAraNe Apa ema kaho cho ke yAvat huM bhAvika paNa chuM ? he somila! dravyArthapaNe huM eka chuM, jJAna-darzana arthathI huM be chuM, pradezArthathI huM akSaya chuM, avyaya chuM ane avasthita paNa chuM. upayoga arthathI huM anekabhUta-bhAva-bhAvika paNa chuM, te kAraNathI yAvatuM ema kahyuM ke- huM bhAvika paNa chuM. A badhuM sAMbhaLI. te somila brAhmaNa saMbuddha thayo. zramaNa bhagavaMta mahAvIrane skaMdakanI mAphaka yAvat te je kaMI Apa kaho cho, je prakAre Apa devAnupriyanI pAse ghaNA rAjA, izvara e pramANe jema rAyapUseNaIyamAM citrasArathI yAvatu bAra prakAre zrAvaka dharmane svIkAre che, svIkArIne zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdIne yAvatuM pAcho gayo. tyAre te somila brAhmaNa zrAvaka thayo yAvat jIvAjIvano jJAtA thayo yAvat vicaraNa karavA lAgyo. bhanta! ema saMbodhana karIne, gautamasvAmI, zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vaMde che, name che. vAMdI-namIne pUchyuM - he bhagavan! somila brAhmaNa Apa devAnupriyanI pAse muMDa thaIne pravrajita thavA samartha ? jema zaMkha zrAvakamAM kahyuM, tema saMpUrNa kahevuM yAvat aMta karaze. bhagavan! te ema ja che, ema ja che, yAvat vicare che. zataka-18, uddezA-10no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-18 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa | muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 111
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-19 sUtra-758 eka gAthA dvArA A 19 mAM zatakamAM rahelA 10 uddezAnAM nAmo jaNAve che- vezyA, garbha, pRthvI, mahAzrava, carama, dvIpa, bhavana, nivRtti, karaNa, vanacarasura. zataka-19, uddezo-1 lezyA sUtra-759 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM - bhagavanuM ! vezyA keTalI che? gautama ! cha. te A pramANe - ahI pannavaNAsUtra, pada-17no cotho vezyA uddezo saMpUrNa kahevo. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-19, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-2 "garbha sUtra-760 bhagavan! vezyAo keTalI che? vezyAo 6 che- kRSNa yAvata zukla. e rIte jema pannavaNA sUtra, pada-17 no garbha uddezo che, te saMpUrNa kahevo. bhagavanate ema ja che, ema ja che. zataka-19, uddezA-2no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-3 pRthvI sUtra-761 - rAjagRhamAM yAvatu Ama kahyuM - bhagavanazuM kadAcita yAvatu cAra pAMca prakhvIkAyika maLIne sAdhAraNa zarIra bAMdhe che? bAMdhIne pachI AhAra kare che. pariNamAve che, zarIrano baMdha kare che? nA, te artha samartha nathI. kema ke pRthvIkAyika jIva pratyeka AhArI, pratyeka pariNAmI che, pratyeka zarIra bAMdhe che. tyArapachI teo AhAra kare che, pariNamAve che ane zarIrane puSTa karatA rahe che. bhagavana! te jIvone keTalI vezyAo che? gautama ! cAra. te A -kRSNa, nIla, kApota, ane tejalezyA. bhagavan! te jIvo zuM samyakdaSTi, mithyAdaSTi ke samyamithyAdaSTi che ? gautama ! teo samyakdaSTi ke samyakramithyAdaSTi nathI, mithyAdaSTi che. bhagavan! te jIvo jJAnI che ke ajJAnI? gautama ! jJAnI nathI, ajJAnI che. te - mati ajJAnI, zruta ajJAnI bhagavan! te jIvo zuM manoyogI, vacanayogI ke kAyayogI che? gautama ! teo manoyogI ke vacanayogI nathI, kAyayogI che. bhagavad ! te jIvo zuM sAkAropayukta ke anAkAropayukta che ? gautama ! teo sAkAropayukta paNa che, anAkAropayukta paNa che. bhagavante jIvo zuM AhAra kare che? gautama ! dravyathI anaMta pradezika dravyo. e rIte jema pannavaNAnA. pada- 28na pahelA AhAroddezakamAM kahyuM che, tema yAvat sarva AtmapradezathI AhAra kare che - tyAM sudhI kahevuM. bhagavad ! te jIvo je AhAra kare che, teno caya thAya che ane je AhAra nathI karatA, teno caya nathI thato ? cIrNa AhAra bahAra nIkaLe che athavA zarIrAdirUpe pariName che? hA, gautama! yAvat temaja che. bhagavan! te jIvone e pramANe saMjJA, prajJA, mana ane vacana hoya che ke - ame AhAra karIe chIe? nA, te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 112
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' artha samartha nathI. to paNa teo AhAra to kare ja che. bhagavante jIvone e pramANe saMjJA yAvat vacana hoya che ke - teo iSTa-aniSTa sparzane vede ke pratisaMvede che? nA, te artha samartha nathI, to paNa teo vedana-pratisaMvedana kare che. bhagavante jIvo zuM prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna yAvat mithyAdarzanazalya rahelA che ? gautama ! prANAtipAta yAvat mithyAdarzanazalyamAM rahelA hoya che. te jIvo bIjA jIvonI hiMsAdi kare che, paNa teone A jIva amArI hiMsAdi karanAra che, tevuM bheda jJAna hotuM nathI. bhagavad ! te jIvo kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? zuM teo nairayikothI AvIne utpanna thAya che ? e pramANe jema prajJApanA sUtra, pada-6 nA vyutkrAMti padamAM pRthvIkAyikano utpAda kahyo, tema ahIM kahevo. bhagavad ! te jIvonI keTalI kALasthiti che ? gautama ! jaghanyA aMtarmuhUrta ane utkRSTI bAvIza hajAra varSa. bhagavan! te jIvone keTalA samudhdhAto che? gautama ! traNa, te A che - vedanA, kaSAya, mAraNAMtika samudhdhAta. bhagavan! te jIvo mAraNAMtika samaghAtathI samavahata thaI mare ke asamavahata thaIne mare ? gautama ! samavahata thaIne paNa mare, asamavahata thaIne paNa mare. bhagavante jIvo anaMtara udvartIne kyAM jAya che ? kyAM utpanna thAya che ? prajJApanA sUtra, pada-6 nA vyutkrAMtipada mujaba udvartanA kahevI. bhagavan! zuM yAvatuM cAra-pAMca aprakAyika bhegA thaIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe che ? bAMdhIne pachI AhAra kare che? je pRthvIkAyikanA AlAvA che, te ja ahIM kahevA yAvat udvarte che. vizeSa e ke - sthiti utkRSTathI 7000 varSa kahevI. bAkI badhuM pUrvavat. bhagavanzuM yAvat cAra-pAMca teukAyikao ? pUrvavatu. vizeSa e ke - utpAda, sthiti, udvartanA pannavaNA. sUtra mujaba, bAkI pUrvavat kahevuM. vAyukAyikane e pramANe ja jANavA. samudyAta cAra kahevA. bhagavad ! kadAca yAvatu cAra-pAMca vanaspatikAyika pracchA, gautama ! te artha samartha nathI. anaMtA vanaspatikAyika ekaThA thaI sAdhAraNa zarIra bAMdhe che. bAMdhIne tyArapachI AhAra kare che, pariNamAve che. bAkI badhuM teukAyikavat kahevuM yAvatu udvarte che. vizeSa e ke - AhAra niyamA cha dizAthI, sthiti jaghanyathI aMtarmahatte, utkRSTathI paNa aMtarmuhUrta. bAkI pUrvavat. sUtra-762 bhagavan! A sUkSma-bAdara, paryAptA-aparyAptA pRthvI-apUteu-vAyu ane vanaspatikAyika jIvonI. jaghanya ane utkRSTa avagAhanAomAMthI koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che? gautama ! 1. sauthI thoDI aparyAptA sUkSma nigodanI jaghanya avagAhanA, 2. aparyAptA sUkSma vAyukAyikanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 3. aparyAptA sUkSma teukAyanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 4. aparyAptA sUkSma apakAyanI jaghanyA asaMkhyAtagaNI, 5. aparyAptA sUkSma pRthvInI jaghanyA asaMkhyAtagaNI. 6. aparyAptA bAdaravAyunI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 7. aparyAptA bAdara teunI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 8. aparyAptA bAdara apakAyanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 9. aparyAptA bAdara pRthvInI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 10, 11. paryAptA-aparyAptA pratyekazarIrI bAdara vanaspatikAyanI bAdara nigodanI jaghanyA avagAhanA baMne tulya ane asaMkhyAtagaNI. 12. tenAthI paryAptA sUkSmanigodanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 13. tenI ja aparyAptAnI utkRSTI avagAhanA vizeSAdhika, 14. tenI ja paryAptAnI utkRSTI avagAhanA vizeSAdhika, 15. paryAptA sUkSma vAyukAyikanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 16. tenI ja aparyAptAnI utkRSTI avagAhanA vizeSAdhika, 17. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 113
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tenI ja paryAptAnI utkRSTI vizeSAdhika, 18 thI 20. e pramANe sUkSma teukAyanI jANavI. 21 thI 23. e pramANe sUkSma apukAya paNa che. 24 thI 26. e rIte sUkSma pRthvIkAyika, te vizeSAdhika che. 27 thI 29. e rIte bAdara vAyukAyika che, te vizeSAdhika che. 30 thI 32. e rIte bAda teukAyika vizeSAdhika che. 33 thI 35. e rIte bAdara aprakAyikanI vizeSAdhika. 36 thI 38. e rIte bAdara pRthvIkAyikanI vizeSAdhika che. badhI traNa AlAvA vaDe kahevI. 39. paryAptA bAdaranigodanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI, 40. tenI ja aparyAptAnI utkRSTI avagAhanA vizeSAdhika che. 41. tenI ja paryAptAnI utkRSTI avagAhanA vizeSAdhika. 42. paryAptA pratyeka zarIra bAdara vanaspatikAyikanI jaghanyA avagAhanA asaMkhyAtagaNI. 43. tenI ja aparyAptAnI utkRSTI avagAhanA asaMkhyAtagaNI. 4. tenI ja paryAptAnI utkRSTI avagAhanA asaMkhyAtagaNI che. sUtra-763 bhagavanuM ! A pRthvI-a-teu-vAyu-vanaspatikAyikamAM kyA jIvo sauthI sUkSma ane kyA jIvo sarvethI sUkSmatara che? gautama ! vanaspatikAyika sauthI sUkSma, vanaspatikAyika sauthI sUkSmatara che. bhagavad ! A pRthvI-a-teu-vAyu kAyikamAM kaI kAya sauthI sUkSmane kaI kAya sauthI sUkSmatara che ? gautama ! vAyukAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. bhagavad ! A pRthvI-apUteukAyikamAM kaI kAya sauthI sUkSma ane kaI kAya sauthI sUkSmatara che? gautama ! teukAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. bhagavad ! A pRthvIkAyika, aprakAyikamAM kaI kAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. gautama ! apakAya sauthI sUkSma ane sUkSmatara che. bhagavan! A pRthvI-a-teu-vAyu-vanaspatikAyikamAM kyA jIvanikAya sauthI bAdara, kaI kAya sauthI bAdaratara che? gautama ! vanaspatikAya sauthI bAdara ane bAdaratara che. bhagavana pRthvI-apu-teu-vAyukAyikamAM kaI kAya sauthI bAdara, kaI kAya sauthI bAdaratara che ? gautama ! pRthvIkAya sauthI bAdara ane sauthI bAdaratara che. bhagavanuM ! A apUkAya-teukAya-vAyukAyanI kaI kAya sauthI bAdara, kaI kAya sauthI bAdaratara che? gautama ! apakAya sauthI bAdara, sauthI bAdaratara che. bhagavad ! A teukAya ane vAyukAyamAM kai kAya sauthI bAdara, kaI kAya sauthI bAdaratara che ? gautama ! teukAya sauthI bAdara, sauthI bAdaratara che. bhagavanuM ! pRthvI zarIra keTaluM moTuM che ? gautama ! anaMta sUkSma vanaspatikAyikanA jeTalA zarIro che. teTalA sUkSma vAyukAyanA zarIra thAya che, asaMkhyAta sUkSma vAyukAyikanA jeTalA zarIro che, teTaluM eka sUkSma agnikAyanuM zarIra thAya che. asaMkhyAta sUkSma teukAyanA jeTalA zarIra che, teTaluM eka sUkSma apakAyanuM zarIra che. asaMkhyAta sUkSma apakAyanA jeTalA zarIra che, teTaluM eka sUkSma pRthvIkAyanuM zarIra che. asaMkhyAta sUkSma pRthvIkAyanA jeTalA zarIra che, teTaluM eka bAdara vAyukAyanuM zarIra che. asaMkhyAta bAdara vAyukAyikanA jeTalA zarIra che, teTaluM eka bAdara teukAyanuM zarIra che, asaMkhyAta bAdara teukAyanA jeTalA zarIra che, teTaluM eka bAdara apakAyanuM zarIra che, asaMkhyAta bAdara apakAyanA jeTalA zarIra che. teTaluM eka bAdara pRthvIkAyanuM zarIra che. gautama ! pRthvIkAyanuM zarIra ATaluM moTuM kahyuM che. sUtra-764 bhagavan! pRthvIkAyikanI zarIravagAhanA keTalI moTI che ? gautama ! jema koI cAturaMta cakravartI rAjAnI muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 114
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' caMdana ghasanArI dAsI taruNa, baLavAna, yugavAna, yuvAna, rogarahita yAvat nipuNa-zilpakarmavALI hoya, vizeSa - ahIM carmeSTha, hRdhaNa, muSTika Adi vyAyAma sAdhanothI sudaDha banela zarIravALI, ityAdi vizeSaNa na kahevA. bAkI pUrvavat yAvat nipuNa zIlpakarmavALI, vajamaya tikSNazilA para, vajamaya tikSNalohathI lAkhanA goLAnI samAna, pRthvIkAyano moTo piMDa laI vAraMvAra ekaTho karatI, saMkSepatI- huM hamaNA pIsI nAMkhIza, ema vicAratI 21vAra pIse to he gautama ! keTalAka pRthvIkAyika sparza pAme ane keTalAka pRthvIkAya sparza na pAme. keTalAka saMghaTTana pAme ane keTalAka saMghaTTana na pAme, keTalAka pIDA pAme ane keTalAka pIDA na pAme, keTalAka udvarte ane keTalAka na udvarte. keTalAka pIsAya ane keTalAka na pIsAya. he gautama ! pRthvIkAyikanI ATalI moTI zarIrAvagAhanA che. bhagavan! pRthvIkAyika AkrAMta thatA kevI vedanA anubhavatA vicare che ? gautama ! jema koI taruNa, baLavAna yAvat nipuNa zilpakama eka puruSa hoya, te koI jIrNa, jarAjarjarIta dehavALA yAvat durbaLa puruSanA mastake muThThI vaDe prahAra kare, to te puruSanA muThThI prahArathI te vRddha kevI pIDA anubhave che? he AyuSyamAn zramaNa! te aniSTa pIDA anubhave. tema che gautama ! te puruSanI vedanA karatA, pRthvIkAyika jIva AkrAMta thAya tyAre AthI paNa adhikatara aniSTha, akAMta yAvat amaNAma vedanAne anubhavatA vicare che. bhagavan! apakAya, saMghaTTana pAmatA kevI vedanA anubhave ? gautama ! jema pRthvIkAyikamAM kahyuM tema jANavu. e rIte teukAya ane vAyukAyamAM paNa jANavuM, e rIte vanaspatikAyika paNa jANavu. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che, ema ja che. zataka-19, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-4 mahAzrava' sUtra-765 1.bhagavan! nairayika jIva mahAsaMva, mahAkriyA, mahAvedanA, mahAnirjarAvALA che? gautama! A artha samartha nathI 2. bhagavad ! nairayiko mahAzrava, mahAkriyA, mahAvedanA, alpanirjarA vALA che? hA, che. 3. bhagavan! nairayiko mahAzrava, mahAkriyA, alpavedanA, mahAnirjarA vALA che? gautama! te artha samartha nathI. 4. nairayiko mahAzrava, mahAkriyA, alpavedanA, alpanirjarA vALA che? gautama ! te artha samartha nathI. 5. bhagavad ! nairayiko mahAzrava, alpakriyA, mahAvedanA, mahAnirjarA vALA che? gautama ! te artha samartha nathI. 6. bhagavad ! nairayika mahAzrava, alpakriyA, mahAvedanA, alpanirjarA vALA che? nA, te artha samartha nathI. 7. bhagavad ! nairayika mahAzrava, alpakriyA, alpavedanA, mahAnirjarA vALA che? nA, te artha samartha nathI. 8. bhagavad ! nairayika mahAzrava, alpakriyA, alpavedanA, alpanirjarA vALA che? nA, te artha samartha nathI. 9. bhagavad ! nairayika alpA-zrava, mahAkriyA, mahAvedanA, mahAnirjarA vALA che? nA, te artha samartha nathI. 10. bhagavad ! nairayika alpAzrava, mahAkriyA, mahAvedanA, alpanirjarA vALA che? nA, tema nathI. 11. nairayika alpAzrava, mahAkriyA, alpavedanA, mahAnirjarA vALA che? nA, te artha samartha nathI. 12. nairayika alpAzrava, mahAkriyA, alpavedanA, alpanirjarA vALA che? nA, te artha samartha nathI. 13. nairayika alpAzraya, alpakriyA mahAvedanA, mahAnirjarA vALA che ? te artha samartha nathI. 14. nairayika alpAzraya, alpakriyA mahAvedanA, alpanirjarA vALA che? te artha samartha nathI. 15. nairayika alpAzrava, alpakriyA, alpavedanA, mahAnirjarA vALA che ? te artha samartha nathI. 16. nairayika alpAzrava, alpakriyA, alpavedanA, alpanirjarA vALA che? te artha samartha nathI. A pramANe 16 bhaMganI pRcchA che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 115
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! asurakumAra mahAzrava, mahAkriyA, mahAvedanA, mahAnirjarA vALA che ? te artha samartha nathI, e pramANe cotho bhaMga kahevo, bAkInA 15-bhaMgano niSedha karavo. e pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM. bhagavad ! pRthvIkAyika jIva mahAzrava, mahAkriyA, mahAvedanA, mahAnirjarAvALA che ? hA, kadAca hoya, e pramANe yAvat bhagavad ! pRthvIkAyika zuM alpAzrava, alpakriyA, alpavedanA, alpanirjarAvALA che ? hA, che. e pramANe manuSya sudhI kahevuM. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane asurakumAra mAphaka kahevA. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-19, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-5 carama sUtra-766 bhagavad ! zuM nairayika carama(alpa AyuvALA) paNa che ane parama(adhika AyuvALA) paNa che? hA, che. bhagavan! zuM carama nairayiko karatA parama bhairayika mahAkarmavALA mahAkriyAvALA. mahAzrayavALA ane mahAvedanA vALA che. tathA parama bhairayika karatA carama nairayika alpakarma vALA yAvat alpavedanA vALA che? hA, gautama ! carama karatA parama nairayika yAvat mahAvedanAvALA che. ityAdi. bhagavan! ema kema kahyuM ke yAvat alpavedanAvALA che? he gautama ! sthitine AzrIne gautama! Ama kahyuM che bhagavan! asurakumAro carama paNa che ane parama paNa che ? pUrvavat. vizeSa e ke - viparIta kahevuM, parama alpakarmI che, carama mahAkarmI che. bAkI pUrvavat. svanitakumAra sudhI Ama ja jANavu. pRthvIkAyikathI manuSya sudhI, nairayikavat jANavu. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane asurakumAravat jANavA. sUtra-767 bhagavad ! vedanA keTalA prakAre che ? gautama ! be prakAre - nidA(vyakta rIte) ane anidA (avyakta rIte). bhagavad ! nairayiko nidA vedanA vede che ke anidA vedanA ? pannavaNA sUtra, pada-35 mujaba kahevuM vaimAnika sudhI A pramANe jANavuM. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. zataka-19, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-6 'dvIpa' sUtra-768 bhagavan! dvIpa-samudro kyAM che? bhagavad ! dvIpasamudro keTalA che? kayA AkAre che ? jema jIvAbhigamamAM dvIpa-samadra uddezo che, te ja ahIM jyotiSkamaMDala uddezo varjIne kahevo. yAvat pariNAma, jIvano utpAda yAvat anaMtavAra sudhI kahevuM. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-19, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-7 ' bhavana sUtra-769 bhagavan! asurakumAronA keTalA lAkha bhavanAvAsa che ? gautama ! asurakumAronA 65 lAkha bhavano che. bhagavana ! te zenA banelA che ? gautama ! badhA ratnamaya, svaccha, zleSNa yAvat pratirUpa che. temAM ghaNA jIvo ane pudgalo utpanna thAya che, vinaSTa thAya che, cyave che, utpanna thAya che. te bhavano dravyathI zAzvata che. varNa paryAyo yAvat sparza paryAyo vaDe azAzvata che. e pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 116
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! vyaMtaronA bhUmigata nagarAvAsa keTalA lAkha che ? gautama ! vyaMtaronA bhUmigata nagaro asaMkhyAtA lAkha che. bhagavan! te zenA banelA che? badhuM pUrvavat kahevuM. bhagavan! jyotiSkonA vimAnAvAsa keTalA lAkha che? prazna. gautama ! te asaMkhyAta lAkha che. bhagavan! te zenA banelA che ? gautama ! sarve sphaTikamaya che. bAkI badhuM pUrvavat kahevuM. bhagavan! saudharmakalpamAM keTalA lAkha vimAnAvAsa che? gautama ! batrIsa lAkha. bhagavad ! te zenA banelA. che? gautama ! sarve ratnamaya, svaccha che. bAkI pUrvavatu. A pramANe anuttara vimAna sudhI kahevuM. vizeSa e ke - jenA jeTalA vimAna ke bhavana hoya te kahevA. bhagavana! te ema ja che. te ema ja che. zataka-19, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-8 nivRtti sUtra-770 thI 773 70. jIva nivRtti keTalA bhede che? gautama! pAMca bhede. te A - ekendriya jIva nivRtti yAvat paMcendriya jIva nivRtti. bhagavanuM ekendriya jIva nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che. te A - pRthvIkAya yAvatuM vanaspatikAya ekendriya jIva nivRtti. bhagavanpRthvIkAyika ekendriyajIva nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! be bhede - sUkSma pRthvIkAyika ekendriyajIva nivRtti ane bAdara pRthvIkAya ekendriyajIva nivRtti A pramANe A AlAvA mujaba bhedo, jema zataka-8mAM bRhad baMdhAdhikAramAM kahela taijasa zarIranA bhedo samAna jANavuM. yAvat. bhagavad ! sarvArthasiddha anuttaropapAtika kalpAtIta vaimAnika deva paMcendriyajIva nivRtti keTalA bhede che ? gautama! be bheda- paryAptaka ane aparyAptaka sarvArthasiddha anuttaropapAtika yAvatu deva paMcendriya jIva nivRtti, bhagavad karmanivRtti keTalA bhede che ? gautama ! ATha bhede. te A - jJAnAvaraNIya karma nivRtti yAvat aMtarAya karma nivRtti. A prakAre vaimAnika paryanta jANavuM. bhagavad ! zarIra nivRtti keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede che. te A - audArika zarIra nivRtti yAvat kArpaNa zarIra nivRtti. bhagavana ! nairayikonI zarIra nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! e ja pramANe che. e pramANe yAvatu vaimAnika jANavu. vizeSa e ke - jene jeTalA zarIra hoya te kahevA. bhagavan! sarvendriya nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede. te A - zrotrendriya nivRtti yAvatu sparzanendriya nivRtti. e pramANe nairayika sudhI kahevuM. yAvat svanitakumAra kahevA. bhagavanpRthvIkAyika jIvone indriya nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! eka sparzanendriya nivRtti. e pramANe jene jeTalI indriyo che te vaimAnika paryanta kahevI. bhagavanuM ! bhASA nivRtti keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede. te A - satyAbhASAnivRtti, mRSAbhASAnivRtti, satyAmRSAbhASAnivRtti, asatyA-amRSAbhASAnivRtti. A pramANe ekendriyane varjIne jene je bhASA hoya te vaimAnika paryanta kahevI. bhagavad ! mananivRtti keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede. te A - satyamananivRtti yAvat asatyA-amRSA manonivRtti. e pramANe ekendriya ane vikasendriyane varjIne vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavad ! kaSAya nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! cAra bhede. te A - krodhakaSAya nivRtti yAvat lobhakaSAya muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 117
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' nivRtti. e pramANe vaimAnika paryanta kahevuM. bhagavan! varNa nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede. te A - kALo varNa nivRtti yAvat sapheda varNa nivRtti. e pramANe badhuM ja vaimAnika paryanta kahevuM. e pramANe gaMdha nivRtti be bhede che. te vaimAnika sudhI jANavu. rasanivRtti pAMca bhede che. yAvat vaimAnika sparza nivRtti ATha bhede che, A varNana vaimAnika sudhI jANavuM. bhagavan! saMsthAna nivRtti keTalA bhede che? gautama ! cha bhede che. te A -samacaturasa saMsthAna nivRtti yAvat. huMDaka saMsthAna nivRtti. nairayika vize prazna ? gautama ! eka hUMDaka saMsthAna nivRtti. asurakumArano prazna ? gautama ! eka samacaturaDha saMsthAna nivRtti e pramANe svanitakumAra sudhI jANavuM. pRthvIkAyika vize pracchA. gautama ! eka masUracaMdra saMsthAna nivRtti. e rIte jene je saMsthAna hoya tene te vaimAnika paryanta kahevuM. saMjJA nivRtti keTalA bhede che? gautama! cAra bhede. te A - AhAra yAvat parigraha saMjJA nivRtti, e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! lezyA nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! cha bhede. te A -kRSNalezyA nivRtti yAvat zuklalezyA nivRtti. e rIte vaimAnika paryanta kahevuM. jene jeTalI vezyAo hoya, tene teTalI kahevI. bhagavan! dRSTi nivRtti keTalA bhede che? gautama ! traNa bhede. te A - samyagdaSTi nivRtti, mithyAdRSTi nivRtti, samyamithyA daSTi nivRtti. e pramANe vaimAnika sudhI jene je dRSTi hoya te kahevI. bhagavad ! jJAna nivRtti keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede. te A - Abhinibodhika jJAna nivRtti yAvat kevalajJAna nivRtti. e pramANe ekendriyane varjIne yAvat vaimAnika sudhI jene jeTalA jJAna hoya te kahevA. bhagavan! ajJAna nivRtti keTalA bhede che ? gautama ! traNa bhede. te A - matiajJAna nivRtti, zrutaajJAnA nivRtti, virbhAgajJAna-nivRtti. e rIte jene jeTalA ajJAna hoya, te vaimAnika sudhI kahevA. bhagavan! yoganivRtti keTalA bhede che? gautama ! traNa bhede che. te A - manoyoga nivRtti, vacanayoga nivRtti, kAyayoga nivRtti. e pramANe vaimAnika sudhI jene je prakAre yoga hoya te kahevo. bhagavana! upayoga nivRtti keTalA bhede che? gautama ! be bhede, te A - sAkAropayoga nivRtti, anAkAropayoga nivRtti. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. vAcanAMtaramAM ahIM saMgrahagAthA che. 771. jIvonI nivRtti, karmaprakRti, zarIranivRtti, sarvendriyanivRtti, bhASAnivRtti, manonivRtti, kaSAyanivRtti 772. varNa, gaMdha, rasa, sparza, saMsthAna, vezyA, daSTi, jJAna, upayoga ane yoga A badhAnI nivRtti.. 773. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-19, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-9 karaNa sUtra-774 thI 776 74. bhagavad ! karaNa keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede karaNa che. te A rIte - dravyakaraNa, kSetrakaraNa, kALakaraNa, bhavakaraNa, bhAvakaraNa. bhagavannairayikone keTalA bhede karaNa che ? gautama ! pAMca bhede karaNa che. te A - dravyakaraNa yAvat bhAvakaraNa. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! zarIrakaraNa keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che. te A - audArika zarIrakaraNa yAvat kArpaNa zarIrakaraNa. e pramANe vaimAnika sudhI, jene jeTalA zarIra hoya teTalA karaNa kahevA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 118
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad indriyakaraNa keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede che. te A - zrotrendriyakaraNa yAvat sparzanendriya karaNa. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. jene jeTalI indriyo hoya tema kahevuM. e pramANe A kramathI bhASAkaraNa cAra bhede. manaHkaraNa cAra bhede, kaSAyakaraNa cAra bhede, samudghAtakaraNa sAta bhede, saMjJAkaraNa cAra bhede, lezyAkaraNa cha bhede, dRSTikaraNa traNa bheda, vedakaraNa traNa bheda - strIvedakaraNa, puruSavedakaraNa, napuMsakavedakaraNa. A sarve nairayikAdi daMDako vaimAnika paryanta kahevA. jene je hoya, tene te badhA kahevA. bhagavan! prANAtipAta karaNa keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede. te A - ekendriya prANAtipAta karaNa yAvat paMcendriya prANAtipAta karaNa. e pramANe saMpUrNa, vaimAnika sudhImAM kahevuM. bhagavan! pudgalakaraNa keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bheda che. te A - varNakaraNa, gaMdhakaraNa, rasakaraNa, sparzakaraNa, saMsthAnakaraNa. bhagavad ! vargakaraNa keTalA bhede che? gautama ! pAMca bhede che. te A -kALo varNakaraNa yAvat sapheda varNakaraNa. e pramANe bhedo - gaMdhakaraNa be bhede, rasakaraNa pAMca bhede, sparzakaraNa ATha bhede kahela che. bhagavana ! saMsthAnakaraNa keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che. te A - parimaMDala saMsthAnakaraNa yAvatu AyAta saMsthAnakaraNa. bhagavan! te ema ja che, te ema ja che. yAvat vicare che. 775,. dravya, kSetra, kALa, bhava, bhAva, zarIrakaraNa, indriyakaraNa, bhASA, mana, kaSAya ane samudgAta. saMjJA, 776 lezyA, daSTi, veda, prANAtipAta, pula, varNa, gaMdha, rasa, sparza, saMsthAna ATalA viSayo ahIM che. zataka-19, uddezA-tno gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19, uddezo-10 vyaMtara sUtra-777, 778 777. bhagavan! vyaMtaro badhA samAna AhAravALA che ? e pramANe jema zataka-16mAM dvIpakumAra uddezo. yAvat alpaRddhika kahevo. 778. bhagavan! te ema ja che, ema ja che zataka-19, uddezA-10 no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-19 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 119
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-20 sUtra-779 eka gAthA dvArA A 20 mAM zatakamAM rahelA 10 uddezAnAM nAmo jaNAve che- beindriya, AkAza, prANavadha, upacaya, paramANu, aMtara, baMdha, bhUmi, cAraNa, sopakramajIva. zataka-20, uddezo-1 "beindriya' sUtra-780 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama kahyuM- bhagavan! kadAca yAvat cAra, pAMca beindriyo maLIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe ? sAdhAraNa zarIra bAMdhIne pachI AhAra kare che ? ke AhAra parisamAve che, pachI zarIrane bAMdhe che ? gautama ! te artha samartha nathI, kema ke beindriya pRtha-pRthak AhArI, pRtha-pRthak pariNamana karanAra, prathaku zarIra bAMdhe che, pachI AhAra kare che, pachI tene pariNamAve che. pachI zarIrane puSTa kare che. bhagavan! beindriya jIvone keTalI vezyAo che? gautama ! traNa. te A -kRSNa, nIla, kApota lezyA. e pramANe jema zataka-19mAM teukAyanA viSayamAM kahyuM tema ahI yAvat udvarte che, sudhI kahevuM. vizeSa e ke - beindriya jIvo samyagudaSTi paNa che, mithyAdaSTi paNa che. paNa samyagu mithyAdaSTi nathI hotA. be jJAna-be ajJAna niyamA che. manoyogI nathI, vacanayogI ane kAyayogI che. AhAra, niyamA cha dizAthI le. bhagavad ! te jIvone zuM evI saMjJA, prajJA, mana ke vacana hoya che ke - ame iSTAniSTa rasa ane sparzI anubhavIe chIe ? te artha samartha nathI, paNa teo anubhava kare ja che. sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI bAra varSa che. bAkI pUrvavatu. e pramANe teindriya, caturindriyamAM paNa jANavuM. mAtra indriya, sthitimAM bheda che. sthiti pannavaNA sUtranA pada-4 mujaba jANavI. bhagavan! kadAcita yAvat cAra-pAMca paMcendriyo maLIne eka sAdhAraNa zarIra bAMdhe ? pUrvavatuM. beindriya jIvo samAna jANavu. vizeSa e ke - kezyA-6, daSTi-3, cAra jJAna-traNa ajJAna bhajanAthI, yoga traNa che. bhagavan! te paMcendriya jIvone evI saMjJA ke prajJA ke yAvat vacana hoya che ke - "ame AhAra karIe chIe ?" gautama ! keTalAkane evI saMjJA ke prajJA ke mana ke vacana hoya che ke - "ame AhAra karIe chIe" keTalAkane evI saMjJA yAvat vacana hotuM nathI ke - "ame AhAra karIe chIe." jo ke teo AhAra to kare ja che. bhagavan! te paMcendriya jIvone evI saMjJA yAvat vacana hoya ke - "ame ISTAniSTa evA -zabda, rUpa, gaMdha, rasa, sparza anubhavIe chIe? gautama ! keTalAkane evI saMjJA yAvat vacana hoya che ke - ame iSTAniSTa zabda yAvat sparza anubhavIe chIe. keTalAkane evI saMjJA yAvat vacana hotA nathI ke ame iSTAniSTa zabda yAvat sparza anubhavIe chIe, paNa anubhave che. bhagavad ! te paMcendriyo jIvo zuM prANAtipAta yAvat mithyAdarzana zalyamAM rahelA hoya che? gautama ! keTalAka prANAtipAta yAvat mithyAdarzana zalyamAM rahelA hoya che. keTalAka prANAtipAta, mRSAvAda yAvat mithyAdarzana zalyamAM rahelA hotA nathI. je jIvo pratye, te jIvo Avo vyavahAra kare che, te jIvomAM keTalAkane evuM vijJAna-jJAna hoya che ane keTalAkane evuM vijJAna-jJAna hotA nathI. ke ame mAryA jaizuM ke A amane mArI nAMkhaze.. A jIvono utpAda yAvat sarvArthasiddha che, sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI 33-sAgaropama, kevalI sivAyanA cha samudhdhAto, udvartanA-te badhA yAvat sarvArthasiddha sudhI jaI zake che. bAkI beindriyavat badhu jANavuM. bhagavanaA beindriya yAvatu paMcendriyamAM koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che? gautama ! sauthI ochA paMcendriya che, caturindriya tethI vizeSAdhika che? gautama ! sauthI ochA paMcendriya che, caturindriya tethI muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 120
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' vizeSAdhika che, teindriya vizeSAdhika, beindriya vizeSAdhika che. bhagavana! te ema ja che, ema ja che, yAvatu vicare che. zataka-20, uddezA-1no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-2 AkAza sUtra-781 bhagavan! AkAza keTalA bhede che? gautama ! be bhede - lokAkAza ane alokAkAza. bhagavan! lokAkAza jIvarUpa che ke jIvadezarUpa che ? e pramANe jema zataka-2-nA asti uddezamAM che, tema ahIM paNa kahevu. vizeSa e ke- AlAvAmAM yAvat bhagavad ! dharmAstikAya keTalo moTo che? gautama ! loka, lokamAtra, lokapramANa, lokaspaSTa ane lokane avagAhIne rahe che. e pramANe yAvat pudgalAstikAya sudhI kahevuM joIe. bhagavan! adholoka, dharmAstikAyane keTalo avagAhe che? gautama ! sAtireka aDadho. e rIte A AlAvAthI bIjA zataka mujaba kahevuM yAvat bhagavad ! ISat prAmbhArA pRthvI lokAkAzanA zuM saMkhyAtamAM bhAgane avagAhe che ? prazna. gautama ! saMkhyAta bhAgane nahIM, paNa asaMkhyAta bhAgane avagAhe che. te lokanA saMkhyAta ke asaMkhyAta bhAgone avagAhita karyA nathI, samagra lokane paNa avagAhita karela nathI. bAkI varNana zataka-2 mujaba. sUtra-782 bhagavandharmAstikAyanA keTalA abhivacano-artho che ? gautama ! aneka. te A - dharma, dharmAstikAya, prANAtipAta viramaNa, mRSAvAda viramaNa yAvat parigraha viramaNa, krodhaviveka yAvat mithyAdarzana zalya viveka, iryAsamiti, bhASAsamiti yAvat uccAra prasavaNa khela jala siMdhANa pAriSThApanikA samiti, mana-vacanakAyagupti athavA je A ke AvA prakAranA che, te badhA dharmAstikAyanA abhivacano-artho che. bhagavanadharmAstikAyanA keTalA abhivacano che ? gautama ! aneka. te A - adharma, adharmAstikAya, prANAtipAta yAvat mithyAdarzana zalya, iryAasamiti yAvat uccAra prasavaNa asamiti. mana-vacana-kAya agupti athavA je A ke AvA prakAranA che te sarve abhivacano kahevA. AkAzAstikAyano prazna gautama! aneka abhivacano che. te A- AkAza, AkAzAstikAya, gagana, nabha, sama, viSama, khaha, viha, vIci, vivara, aMbara, aMbarasa, chidra, zuSira, mArga, vimukha, arka, vyarda, AdhAra, bhAjana, aMtarikSa, zyAma, avakAzAMtara, sphaTika, agama, anaMta ke AvA ke AvA prakAranA che te badhA AkAzAstikAyanA abhivacano che bhagavanjIvAstikAyanA abhivacano keTalA che ? gautama ! aneka. te A - jIva, jIvAstikAya, bhUta, sattva, vijJa, cetA, jetA, AtmA, raMgaNa, hiMDuka, pudgala, mAnava, kartA, vikartA, jagata, jaMtu, yoni, svayaMbhU, sazarIrI, nAyaka, aMtarAtmA athavA A ke AvA prakAranA badhA tenA paryAyo che. bhagavad ! pudgalAstikAyanI pRcchA. gautama ! aneka abhivacano che. te A - pudgala, pulAstikAya, paramANu pudgala, dvipradezika, tripradezika yAvat asaMkhyapradezika ke anaMta pradezika athavA je A AvA prakAranA, te sarve pudgalAstikAyanA abhivacano che. bhagavad ! tema ja che. zataka-20, uddezA-2no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-3 prANavadha' sUtra-783 bhagavad ! prANAtipAta, mRSAvAda yAvat mithyAdarzana zalya, prANAtipAta viramaNa yAvata mithyAdarzanazalya muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 121
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' viveka autpAtikI yAvat pAriNAmikI buddhi, avagraha yAvat dhAraNA, utthAna-karma-baLa-vIrya-puruSAkAra parAkrama, nairayikatva, asurakumAratva yAvat vaimAnikatva, jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya, kRSNalezyA yAvat zuklalezyA, samyadRSTi Adi traNa, cakSudarzanAdi cAra, Abhinibodhika jJAna yAvat vibhRgajJAna, AhArasaMjJA Adi cAra, audArikAdi pAMca zarIra, mana Adi traNa yoga, sAkAropayoga - anAkAropayoga, je A ke AvA, te badhA AtmA sivAya bIja pariNamana karatA nathI. hA, gautama! yAvat - x-te pariNamatA nathI. sUtra-784 bhagavan! jIva, garbhamAM utpanna thatA keTalA varNa, gaMdha, rasa, sparzanA pariNAmo hoya ? gautama ! e pramANe zataka-12-nA uddezaka-5-mujaba jANavuM yAvatu karmathI jagata che, akarmathI vividha bhAvamAM pariNamatA nathI. bhagavan! Apa kaho cho, te ema ja che. yAvat vicare che. zataka-20, uddezA-3no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-4 upacaya sUtra-785 bhagavad ! indriyopacaya keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede. te A - zrotrendriyopacaya ema bIjo indriyoddezaka saMpUrNa kahevo jema pannavaNAstranA pada-15 mAM che. bhagavan! Apa kaho cho, te ema ja che ema kahI gautama yAvat vicare che. zataka-20, uddezA-4no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-5 'paramANu sUtra-786 bhagavanuM ! paramANu pudgala keTalA varNa-gaMdha-rasa-sparzavALo che ? gautama ! eka varNa, eka gaMdha, eka rasa. be sparza che. te A pramANe - jo eka varNavALo hoya to - kadAcita - kALo, lIlo, lAla, pILo ke sapheda hoya. jo eka gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI, kadAca durgandhI hoya, jo eka rasavALo hoya to kadAca tikta, karka, kaSAya, amla ke madhura hoya, jo be sparzavALo hoya to kadAca zIta ane snigdha ke zIta ane rUkSa ke uSNa ane snigdha ke kadAca uSNa ane rUkSa hoya. bhagavandvipradezika skaMdha keTalA varNAdino che? e pramANe jema zataka-18, uddezo-6mAM che, tema yAvat. kadAca cAra sparzavALo che. jo ekavartI hoya to kadAca kALo yAvat kadAca sapheda hoya, jo be varmI hoya to kadAca kALo ane lIlo, kadAca kALo ane lAla, kadAca kALo ane pILo, kadAca kALo ane sapheda, kadAca lIlo ane lAla, kadAca lIlo-pILo, kadAca lIlo ane sapheda, kadAca lAla ane pILo, kadAca lAla ane sapheda, kadAca pILo ane sapheda. e rIte ahIM krikasaMyogamAM daza bhaMgo che. jo ekagaMdhI hoya to kadAca surabhigaMdha, kadAca durabhigaMdha hoya. jo be gaMdhavALo hoya to kadAca surabhi ane durabhigaMdha vALo hoya. varNanI mAphaka rasanA bhaMgo kahevA. jo sparza be hoya to kadAca zIta ane snigdha, ema je rIte paramANu pudgalamAM kahyuM tema kahevuM. jo traNa sparzavALo hoya to - 1. sarva zIta, dezathI snigdha, dezathI rUkSa. 2. sarve uSNa, dezathI snigdha, dezathI rUkSa. 3. sarve snigdha, dezathI zIta, dezathI uSNa. 4. sarve rUkSa, dezathI zIta, dezathI uSNa hoya. jo cAra sparzavALo hoya to dezathI zIta, dezathI uSNa, dezathI snigdha, dezathI rUkSa, A rIte 4 + 4 + 1. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 122
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' nava bhaMgo sparzamAM thAya che. bhagavad ! tripradezika skaMdha keTalA varNAdivALo che ? jema zataka-18nA, uddezA-6mAM yAvat "cAra sparzavALA che" sudhI kahevuM. jo eka varNavALo hoya to kadAca kALo yAvat sapheda hoya.. jo be varNavALo hoya to kadAca kALo ane lIlo, kadAca kALo ane lIlA, kadAca kALA ane lIlo, kadAca kALo ane lAla, kadAca kALo ane be lAla, kadAca kALA ane lAla. e pramANe pILA sAthe traNa bhaMga, e pramANe sapheda sAthe traNa bhaMga, kadAca lIlo ane lAla ahIM paNa traNa bhaMga. e rIte pILA sAthe traNa bhaMga, sapheda sAthe traNa bhaMga, kadAca lAla ane pILo ahIM traNa bhaMga, e rIte sapheda sAthe traNa bhaMga, kadAca pILo ane sapheda ahIM traNa bhaMga. A pramANe te baMdhA-daza drikasaMyogI bhaMga maLI 30 bhaMga thAya. jo traNa varNavALo hoya to - kadAca kALo, lIlo ane lAla. kadAca kALo, lIlo ane pILo. kadAca kALo, lIlo ane sapheda. kadAca kALo, lAla ane pILo, kadAca kALo, lAla ane sapheda. kadAca kALo, pILo ane sapheda. kadAca lIlo, lAla ane pILo. kadAca lIlo, lAla ane sapheda. kadAca lIlo, pILo ane sapheda. kadAca lAla, pILo ane sapheda. A daza trika saMyoga che. jo eka gaMdhavALo hoya to kadAca sugaMdhI, kadAca durgadhI hoya. jo be gaMdhavALo hoya to sugaMdhI ane durgadhInA traNa bhaMga thAya. varNanA bhaMganI mAphaka rasanA paNa 45. bhaMga kahevA. jo be sparzavALo hoya to kadAca zIta ane snigdha, ddhipradezika skaMdhanI mAphaka e pramANe cAra bhaMga kahevA. jo traNa sparzavALo hoya to sarva zIta, deza snigdha, deza rUkSa - sarve zIta, deza snigdha, dezo rUkSo - sarve zIta, dezo snigdho, deza rukSa. - sarve uSNa, deza snigdha, deza rUkSa. ahIM paNa traNa bhaMgo. sarve snigdha, deza zIta, deza uSNa - ahIM traNa bhaMga. sarve RkSa, deza zIta, deza uSNa-traNa bhaMga. jo cAra sparza hoya to - deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa. deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, dezo rUkSo. deza zIta, deza uSNa, dezo snigdho, deza rUkSa. deza zIta, dezo uSNo, deza snigdha, deza rUkSa. deza zIta, dezo uSNo, deza snigdha, dezo rUkSo. deza zIta, dezo uSNo, dezo snigdho, deza rUkSa. dezo zIto, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa. dezo gIto, deza uSNa, deza snigdha, dezo rUkSo. dezo zIto, deza uSNa, dezo snigdho, deza rUkSa. A rIte tripradezika sparzanA 4 + 12 + 9. 25-bhaMga thAya che. bhagavan! catuHpradezika skaMdha hoya to keTalA varNAdivALo che ? jema zataka-18mAM kahyuM tema yAvat kadAca cAra sparzavALo hoya, tyAM sudhI kahevuM. jo eka varNavALo hoya to kadAca kALo yAvat sapheda hoya. jo be varNavALo hoya to kadAca kALo ane lIlo hoya. kadAca kALo ane lIlA hoya. kadAca kALA ane lIlo hoya. kadAca kALA ane lIlA hoya. kadAca kALo ane lAla hoya. ahIM cAra bhaMga. kadAca kALo ane pILo hoya. cAra bhaMga 12 - kadAca kALo ane sapheda hoya - cAra bhaMga 16 - kadAca lIlo ane lAla hoya - cAra bhaMga 20 - kadAca lIlo ane pILo hoya - cAra bhaMga 24. - kadAca lIlo ane sapheda hoya - cAra bhaMga 28. - kadAca lAla ane pILo hoya - cAra bhaMga 32. - kadAca lAla ane sapheda hoya - cAra bhaMga36. - kadAca pILA ane sapheda hoya - cAra bhaMga 40. A rIte daza brikasaMyoga bhaMganA 40 bhaMga che. jo traNa varNavALo hoya to -1.kadAca kALo, lIlo ane lAla. 2.kadAca kALo, lIlo ane aneka aMza lAla. 3.kadAca kALo, lIlA ane lAla. 4.kadAca kALA, lIlo ane lAla. e pramANe cAra bhaMga. e rIte kALo, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 123
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' lIlo ane pILo - cAra bhaMga. *kALo, lIlo ane sapheda - cAra bhaMga. "kALo, lAla ane pILo - cAra bhaMga. "kALo, lAla ane sapheda - cAra bhaMga. "kALo, pILA ane sapheda- cAra bhaMga.lIlo, lAla ane pILA - cAra bhaMga. lIlo, lAla ane sapheda - cAra bhaMga. *lIlo, pILo ane sapheda - cAra bhaMga. 1deglAla, pILo ane sapheda - cAra bhaMga. e rIte A daza trikasaMyogamAM ekeka saMyogamAM cAra-cAra bhaMga, badhA maLIne 40 bhaMga. jo cAra varNavALo hoya to 1. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo. 2. kadAca kALo, lIlo, lAla, sapheda. 3. kadAca kALo, lIlo, pILo, sapheda. 4. kadAca kALo, lAla, pILo, sapheda. 5. kadAca lIlo, lAla, pILo, sapheda. e rIte A catuSka saMyogamAM pAMca bhaMga. badhA maLIne 5 + 40 + 40 + 5. 90 bhaMgo. jo eka gaMdhavALo hoya to - kadAca surabhigaMdha ke durabhigaMdha. jo be gaMdhavALo hoya to - kadAca surabhigaMdha ane durabhigaMdha. rasasaMbaMdhI 90 bhaMga, varNasaMbaMdhI 90 bhaMga mAphaka jANavA. *jo be sparza hoya to paramANu pudgala samAna cAra bhaMga kahevA. jo traNa sparza hoya to 1. sarvazIta, dezasnigdha, dezarUkSa. 2. sarva zIta, deza snigdha, dezo rUkSo. 3. sarva zIta, dezo snigdho, deza rUkSa. 4. sarva zIta, dezo snigdho, dezo rUkSo. *sarva uSNa deza snigdha, deza rUkSa-cAra bhaMga. *sarva snigdha, deza, zIta, deza uSNa-cAra bhaMga. *sarva rUkSa, deza zIta, deza uSNa-cAra bhaMga. e pramANe trisparzavALA 16 bhaMgo. jo cAra sparza hoya to - 1. deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa. 2. deza zIta, deza uSNa, deza. snigdha, dezo rUkSo. 3. deza zIta, deza uSNa, dezo snigdho, deza rUkSa. 4. deza zIta, deza uSNa, dezo snigdho, dezo. rUkSo. 5. deza zIta, dezo uSNo, deza snigdha, deza rUkSa. 6. deza zIta, dezo uSNo, deza snigdha, dezo rUkSo. 7. deza zIta, dezo uSNo, dezo snigdho, deza rUkSa. 8. deza zIta, dezo uSNo, dezo snigdho, dezo rUkSo. *9 thI 16. dezo zIto, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa e pramANe cAra sparzavALA 16 bhaMga kahevA. yAvatu *dezo zIto, dezo uSNo, dezo snigdho, dezo rUkSo. - A pramANe sparzasaMbaMdhI 4 + 16 + 16. 36 bhego thayA. bhagavan! pAMca pradezI DhaMdha keTalA varNAdivALA che ? jema zataka-18mAM yAvat "kadAca cAra sparzavALo hoya, tyAM sudhI kahevuM. jo eka varNavALo hoya athavA be varNavALo hoya, to catuHkhadezI DhaMdha mAphaka kahevuM. jo traNa varNavALo hoya to - 1. kadAca kALo, lIlo, lAla. 2. kadAca kALo, lIlo, aneka aMza lAla. 3. kadAca kALo, lIlA, lAla. 4. kadAca kALo, lIlA, aneka aMza lAla. 5. kadAca kALA, lIlo, lAla. 6. kadAca kALA, lIlo, aneka aMza lAla. 7. kadAca kALA, lIlA, lAla. *8 thI 14. kadAca kALo, lIlo, pILo - sAta bhaMga. *15 thI 21. kALo, lIlo, sapheda.*22 thI 28. kALo, lAla, pILo. *29 thI 35. kALo, lAla, sapheda. *36 thI 42. kALo, pILo, sapheda. *43 thI 49. lIlo, lAla, pILo. *pa0 thI pa6. lIlo, lAla, sapheda. *pa7 thI 63. lIlo, pILo, sapheda. *64 thI 70. lAla, pILo, sapheda. e rIte trikasaMyogamAM 70 bhaMga thAya. jo cAra varNavALo hoya to - 1. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo. 2. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA. 3. kadAca kALo, lIlo, aneka aMza lAla, pILo. 4. kadAca kALo, lIlA, lAla, pILo. 5. kadAca kALA, lIlo, lAla, che. e pAMca bhaMga. *kadAca kALo, lIlo, lAla, sapheda-pAMca bhaMga. e pramANe - *kALo, lIlo, pILo, sapheda e pAMca bhaMga. *kALo, lAla, pILo, sapheda - pAMca bhaMga. *lIlo, lAla, pILo, sapheda e pAMca bhaMga. e pramANe catuSka saMyogamAM 25-bhaMgo thAya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 124
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jo pAMca varNa hoya to - kALo, lIlo, lAla, pILo, sapheda. A badhA eka-ddhika-trika-catuSka-paMcaka saMyogathI 5 + 40 + 70 + 25 + 1. ema kula 141 bhaMga thAya che. gaMdhane catuHkhadezika samAna ahIM paNa cha bhaMga kahevA. varNanI mAphaka rasanA paNa 141-bhaMga thAya che. sparzanA 36-bhaMga catuHpradezI skaMdha samAna che. bhagavan! cha pradezI skaMdhanA keTalA varNAdi che. jema paMca pradezI skaMdhamAM kahyuM tema yAvat kadAca cAra sparzavALo hoya. jo eka varNa ane be varNavALo hoya to paMcapradezIvat che. jo traNa varNavALo hoya to kadAca kALo, lIlo, lAla e rIte jema paMcapradezamAM kahyuM tema sAta bhaMga yAvat kadAca kALA, lIlA, lAla. kadAca kALA, lIlA, anekAMza lAla. A ATha bhaMga. e pramANe dazatrika saMyogamAM ekeka saMyogamAM ATha bhaMgo, e rIte kula 80 bhaMgo. jo cAra varNa hoya to - 1. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo. 2. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA. 3. kadAca kALo, lIlo, anekAMza lAla, pILo. 4. kadAca kALo, lIlo, anekAMza lAla, pILA. 5. kadAca kALo, lIlA, lAla, pILo. 6. kadAca kALo, lIlA, lAla, pILA. 7. kadAca kALo, lIlA, lAlo, pILo. 8. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILo. 9. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILA. 10. kadAca kALA, lIlo, lAlo, pILo. 11. kadAca kALA, lIlA, lAla, pILo. A agiyAra bhaMga che. A pAMca catuSka saMyoga karavA. pratyeka catuSka saMyoganA-11, kula papa-bhaMgo thaze. jo pAMca varNa hoya to - 1.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, sapheda. 2.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, saphedo. 3.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA, sapheda. 4.kadAca kALo, lIlo, lAlo, pILo, sapheda. 5.kadAca kALo, lIlA, lAla, pILo, sapheda. 6.kadAca kALA, lIlo, lAla, pILo, sapheda. A cha bhaMga kahevA. A pramANe A badhA eka-ddhika-trika-catuSka-paMcakasaMyoge 5 + 40 + 80 + papa + 6=186 bhaMga thAya. gaMdha saMbaMdhI cha bhaMga paMcapradezI DhaMdha samAna jANavA. rasa saMbaMdhI 186 bhaMga, varNa saMbaMdhI bhaMga samAna kahevA. sparza saMbaMdhI 36 bhaMga catuHpradezIskaMdha samAna jANavA. bhagavan! sapta pradezI DhaMdha keTalA varNAdithI che? paMcapradezI DhaMdha samAna yAvat kadAca cAra sparzavALo hoya. jo eka, be ke traNa varNavALo hoya to SaTapradezI skaMdhanA eka, be ke traNa varNavALA anusAra kramazaH tenA bhaMgo. jANavA. jo cAravarNI hoya to 1.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo hoya. 2.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA hoya. 3.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo hoya. 4.kadAca kALo, lIlo, lAlo, pILA hoya. e pramANe catuSka saMyogamAM 15 bhaMgo kahevA yAvat kadAca kALA, lIlA, lAlo, pILo hoya. A rIte pAMca catuSka saMyogo jANavA. ekeka saMyogamAM 15-bhaMgo che. e rIte badhA maLIne 75 bhaMgo thAya. jo paMcavarNI hoya to - 1. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. 2. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, saphedo hoya. 3. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA, sapheda hoya. 3. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA, sapheda hoya. 4. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA, saphedo hoya. 5. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. 6. kadAca kALo, lIlo, lAlo, pILo, saphedo hoya. 7. kadAca kALo, lIlo, lAlo, pILA, sapheda hoya. 8. kadAca kALo, lIlA, lAla, pILo, sapheda hoya. 9. kadAca kALo, lIlA, lAla, pILo, saphedo hoya. 10. kadAca kALo, lIlA, lAla, pILA, sapheda hoya. 11. kadAca kALo, lIlA, lAlo, pILo, sapheda hoya. 12. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 125
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 13. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILo, saphedo hoya. 14. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILA, sapheda hoya. 15. kadAca kALA, lIlo, lAlo, pILo, sapheda hoya. 16. kadAca kALA, lIlA, lAla, pILo, sapheda hoya. A pramANe 16 bhaMga thAya. e rIte badhA - eka, dvika, trika, catuSka, paMca saMyoga vaDe 5 + 40 + 80 + 75 + 16. 216 bhaMga thAya. gaMdhanA bhaMga catuHkhadezI mAphaka jANavA. rasanA bhaMga varNa mAphaka 216 jANavA. sparzanA bhaMga catuHkhadezI mAphaka jANavA. bhagavana ! ATha pradezI skaMdha, prazna ? gautama ! jo ekavargI. hoya to saptapradezI mAphaka yAvat kadAca cAra sparza vALo hoya. jo ekavarsI, be vargI, traNa varNI hoya to saptapradezIvatuM. jo cAravarNI hoya to - 1.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo hoya. 2.kadAca kALo, lIlo, lAla, pILA hoya. e pramANe saptapradezI mAphaka yAvat kadAca kALA, lIlA, lAlo, pILo hoya e 15-bhaMga, kadAca kALA, lIlA, lAlo, pILA hoya. A 16-bhaMgo che. e rIte A pAMca, catuSka saMyogavALA thaIne, e pramANe 80 bhAMgA thAya che. jo paMcavarNI hoya to - 1. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. 2. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, saphedo hoya. e rIte A kramathI bhaMgo kahevA. yAvat kadAca kALo, lIlA, lAlo, pILA, sapheda hoya. ema 15 bhaMga thayA. 16. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. 17. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. 18. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILA, sapheda hoya. 19. kadAca kALA, lIlo, lAla, pILA, saphedo hoya. 20. kadAca kALA, lIlo, lAlo, pILo, sapheda hoya. 21. kadAca kALA, lIlo, lAlo, pILo, saphedo hoya. 22. kadAca kALA, lIlo, lAlo, pILA, sapheda hoya. 23. kadAca kALA, lIlA, pILo, sapheda hoya. 24. kadAca kALA, lIlA, lAla, pILo, saphedo hoya. 25. kadAca kALA, lIlA, lAla, pILA, sapheda hoya. 26. kadAca kALA, lIlA, lAlo, pILo, sapheda hoya. A paMca saMyogathI 26 bhaMgo thAya che. A pramANe pUrvApara sahita eka-ddhika-trika-catuSka-paMcaka saMyoga vaDe 5 + 40 + 80 + 80 + 26. 231 bhaMgo che. gaMdha, saptapradezIvat, rasanA varNa mAphaka-231 bhaMgo che. sparzanA bhaMgo catuHpradezikavat jANavA. *navapradezI DhaMdhanI pracchA. gautama ! aSTapradezI DhaMdha samAna yAvat kadAca cAra sparzavALA hoya. jo eka-be-traNa-cAra varNavALo hoya to aSTapradezIvat. jo paMcavarNI hoya to 1. kadAca kALo, lIlo, lAla, pILo, sapheda hoya. 2. kALo, lIlo, lAla, pILo, saphedo hoya. A paripATIthI e pramANe 31 bhaMga kahevA. e pramANe eka-ddhika-trika-catuSka-paMcaka saMyoga vaDe 5 + 40 + 80 + 80 + 31. kula 236 bhaMga thAya che. dazapradezI DhaMdhanI pRcchA. gautama ! navapradezI DhaMdha mAphaka yAvat cAra sparzavALo che. jo eka-be-traNacAra varNavALA hoya to kramazaH navapradezI DhaMdha mAphaka kahevo. paMcavartI paNa temaja che. vizeSa e ke - 32mo bhaMga kahyo che. A pramANe eka-ddhika-trika-catuSka-paMcaka saMyogamAM 5 + 40 + 80 + 80 + 32. badhA maLIne 237 bhaMgo che. gaMdha, navapradezIvat, rasa-ahIM kahela 237-varNa bheda mujaba 237 bhaMgo. sparza, catuHpradezika mAphaka kahevA. jema dazapradezika skaMdha kahyo, tema saMkhyAtapradezI, asaMkhyAta pradezI paNa kahevA. sUkSma pariNata anaMtapradezI. paNa A pramANe kahevo. sUtra-787 bhagavan! bAdara pariNata anaMtapradezI DhaMdha keTalA varNa AdivALo hoya ? gautama !jema zataka-18mAM kahyuM tema yAvat ATha sparza kahyA. varNa, gaMdha, rasa traNe dazapradezI DhaMdha samAna kahevA. jo cAra sparzavALA hoya to - 1. sarva karkaza, sarvabhAre, sarva zIta, sarva snigdha hoya. 2. karkaza, sarva bhAre, sarva muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 126
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zIta, sarva rUkSa hoya. 3. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva uSNa, sarva snigdha hoya. 4. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva zIta, sarva rUkSa hoya. 5. sarva karkaza, sarva laghu, sarva zIta, sarva rUkSa hoya. 6. sarva karkaza, sarva laghu, sarva zIta, sarva rUkSa. 7. sarva karkaza, sarva laghu, sarva uSNa, sarva snigdha. 8. sarva karkaza, sarva laghu, sarva uSNa, sarva rUkSa hoya. 9. sarva mRdu, sarva bhAre, sarva zIta, sarva snigdha hoya, 10. sarva mRdu, sarva bhAre, sarva zIta, sarva rUkSa hoya. 11. sarva mRdu, sarva bhAre, sarva uSNa, sarva snigdha hoya. 12. sarva mRdu, sarva bhAre, sarva uSNa, sarva rUkSa hoya. 13. sarva mRdu, sarva laghu, sarva zIta, sarva snigdha hoya. 14. sarva mRdu, sarva laghu, sarva zIta, sarva rUkSa hoya. 15. sarva mRdu, sarva laghu, sarva uSNa, sarva snigdha hoya. 16. sarva mRdu, sarva laghu, sarva uSNa, sarva rUkSa hoya - A 16 bhaMgo thAya. jo pAMca sparza hoya to - 1. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva zIta, deza snigdha, deza rUkSa hoya. 2. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva zIta, deza snigdha, dezo rUkSo. 3. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva zIta, dezo snigdho, deza rUkSa. 4. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva zIta, dezo snigdho, dezo rUkSo. 5 thI 8. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva uSNa, deza snigdha, deza RkSacAra bhaMga. 9 thI 12. sarva karkaza, sarva laghu, sarva zIta, deza snigdha, deza rUkSa-cAra bhaMga. 13 thI 16. sarva karkaza, sarva laghu, sarva uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - cAra bhaMga. A rIte karkaza sAthe 16-bhaMgo ema 16 + 16 1. batrIza bhaMgo thayA. sarva mRdu, sarva bhAre, sarva zIta, deza snigdha, deza rUkSa - cAra bhaMga e pramANe mRdu sAthe 16 bhaMga kahevA. e rIte tenA 32-bhaMga thaze.. sarva karkaza, sarva guru, sarva snigdha, deza zIta, deza uSNa - cAra bhaMga thAya. sarva karkaza, sarva bhAre, sarva RkSa, deza zIta, deza uSNa - cAra bhaMga thAya. A 2. batrIsa bhego thaze. sarva karkaza, sarva zIta, sarva snigdha, deza bhAre, deza laghu - e paNa 3. batrIza bhaMgo thaze. sarva bhAre, sarva zIta, sarva snigdha, deza karkaza, deza mRdu - emAM paNa 4. batrIza bhaMga thaze. A rIte badhA maLIne kula 128 bhaMgo thaze. jo cha sparza hoya to - 1. sarva karkaza, sarva bhAre, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, dezo rUkSo. 2. sarva karkaza, sarva bhAre, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa e pramANe yAvat sarva karkaza, sarva bhAre, dezo zIto, dezo uSNo, dezo snigdho, dezo rUkSo hoya. A 1. soLa bhego thaze. sarva karkaza, sarva laghu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - AmAM paNa 2. 16-bhaMgo thaze. sarva mRdu, sarva laghu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa-AmAM paNa 3. 16 bhaMga thaze. sarva mRdu, sarva bhAre, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - AmAM paNa 4. soLa bhaMga thaze. vRttimAM A 16-bhaMga dekhAtA nathI, ame mULa joIne noMdhela che, anyathA 64 bhedo na thAya.. A rIte kula 64 bheda thayA. sarva karkaza, sarva snigdha, deza bhAre, deza laghu, deza snigdha, deza rUkSa - AmAM paNa 64 bhaMgo thaze. 1. sarva karkaza, sarva snigdha, deza bhAre, deza laghu, deza zIta, deza uSNa yAvat sarva mRdu. sarva rUkSa, dezo bhAre, dezo laghu, dezo zIto, dezo uSNo-16 ema 64 bhaMga. sarve bhAre, sarve zIta, deza karkaza, deza mRdu, deza snigdha, deza rUkSa e pramANe yAvat sarva laghu, sarva uSNa, dezo karkazo, dezo snigdho, dezo mRduo, dezo rUkSo-A 64 bhego thaze. sarva guru, sarva snigdha, deza karkaza, deza mRdu, deza gIta, deza uSNa yAvat sarva laghu, sarva rUkSa, dezo karkazo, dezo mRduo, dezo zIto, dezo uSNo A 64 bhego thaze. sarva zIta, sarva snigdha, deza karkaza, deza mRdu, deza guru, deza laghu yAvat sarva uSNa, sarva rUkSa, dezo karkazo, dezo mRduo, dezo guruko, dezo laghuko - A 64 bhaMgo thaze. badhA cha sparzI maLIne 384 bhaMgo thaze. jo sAta sparza hoya to - 1. sarva karkaza, deza guru, deza laghu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa hoya, yAvat sarva karkaza, deza guru, deza laghu, deza zIta, deza uSNa, dezo snigdho, dezo rUkSo - cAra bhaMgo - sarva karkaza, deza guru, deza laghu, deza zIta, dezo uSNo, deza snigdha, dezo rUkSo - cAra bhaMga - sarva karkaza, deza guru, deza laghu, dezo. zIto, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - cAra bhaMga. ahIM paNa vRttimAM kyAMka koIka mudraNa bhUla che. amArA mULa tathA anuvAda jovA.. A 16-bhaMgo thayA. sarva karkaza, deza guru, dezo laghuo, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 127
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' rUkSa - A pramANe guru ekavacanamAM, 'laghu bahuvacanamAM laIne 16-bhaMgo kahevA. sarva karkaza, dezo guruko, deza laghu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - A paNa 16 bhaMgo kahevA. sarva karkaza, dezo guruko, dezo laghuko, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - A paNa 16 bhaMga kahevA. A pramANe kula 64-bhaMgo thaze. e pramANe *mRdu sAthe paNa 64 bhaMgo kahevA- sarva mRdu, deza guru, deza laghu, deza zIta, deza uSNa, deza. snigdha, deza rukSa. *A pramANe *guru sAthe 64 bhaMgo karavA. sarva guru, deza karkaza, deza mRdu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa. * e pramANe 'laghu sAthe 64-bhaMgo karavA. sarva laghu, deza karkaza, deza mRdu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa. *e pramANe zIta sAthe 64 bhaMga karavA. sarva zIta, deza karkaza, deza mRdu, deza guru deza laghu, deza. snigdha, deza rUkSa. *e pramANe uSNa sAthe 64 bhaMga kahevA. sarva uSNa, deza karkaza, deza mRdu deza guru, deza laghu, deza dha, deza rUkSa. * e pramANe snigdha sAthe 64 bhaMga kahevA. sarva snigdha, deza karkaza, deza mRdu, deza guru, deza laghu, deza zIta, deza uSNa. * e pramANe rUkSa sAthe paNa 64 bhaMgo kahevA-sarva rUkSa, deza karkaza, deza mRdu, deza guru, deza laghu, deza zIta, deza uSNa - yAvatu sarva rUkSa, dezo karkazo, dezo mRduo, dezo guruko, dezo laghuko, dezo zIto, dezo uSNo. A pramANe sAta sparzanA 512 bhaMga thAya che. jo ATha sparza hoya to - 1.deza karkaza, deza mRdu, deza guru, deza laghu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - AzrIne cAra bhaMga. 2.deza karkaza, deza mRdu, deza guru, deza laghu, deza zIta, dezo uSNo, deza snigadha, deza rUkSa - AzrIne cAra bhaMga. 3.deza karkaza, deza mRdu, deza guru, deza laghu, dezo zIto, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - AzrIne cAra bhaMga. 4.deza karkaza, deza mRdu, deza guru deza laghu, dezo zIto, dezo uSNo, deza snigdha, deza rUkSa - AzrIne cAra bhaMga. e rIte 16 bhaMgo thayA. *deza karkaza, deza mRdu, deza guru dezo laghuko, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - e pramANe A 'guruka' ekavacanamAM, laghuka bahuvacanamAM laIne - 16 bhaMga karavA. *deza karkaza, deza mRdu, dezo guruko, deza laghu, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza RkSa - AnA paNa 16 bhaMgo karavA. *deza karkaza, deza mRdu, dezo guruko, dezo laghuko, deza zIta, deza uSNa, deza snigdha, deza rUkSa - AnA paNa 16 bhaMgo kahevA. A badhA maLIne 64 bhego thayA. temAM karkaza, mRdu baMne ekavacanamAM lIdhA che. *temAM karkaza ekavacanamAM ane mRdu bahuvacanamAM laIne bIjA 64 bhaMgo karavA. *temAM karkaza bahuvacanamAM ane mRdu ekavacanamAM laIne trIjA. 64bhaMgo karavA. *temAM karkaza, mRdu baMne bahuvacanamAM laIne cothA. 64-bhaMgo karavA. yAvat dezo karkazo, dezo mRduo, dezo guruko, dezo. laghuko, dezo zIto, dezo uSNo, dezo snigdho, dezo rUkSo A chello bhAMgo jANavA. A badhA maLIne aSTa sparza vALA kula-256 bhAMgAo thayA. A pramANe A bAdara pariNata anaMta pradezI DhaMdhamAM badhA saMyogo maLIne kula 1296 bhaMgo thayA. sUtra-788 bhagavan! paramANu keTalA bhede che ? gautama ! cAra bhede che. te A - dravya paramANu, kSetra paramANu, kALA paramANu ane bhAva paramANu. bhagavad ! dravya paramANu keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede - acchedya, abhedya, adagdha, agrAhya. bhagavad ! kSetra paramANu keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede - anao, amadhya, apradeza, avibhAjya. bhagavan! kALa paramANunI keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede che. te A - avarNa, agaMdha, arasa, asparza. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 128
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! bhAva paramANu keTalA bhede che? cAra bhede - varNavAna, gaMdhavAna, rasavAna, sparzavAna,. bhagavan! te ema ja che. ema ja che, yAvat vicare che. zataka-20, uddezA-pano gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-6 aMtara sUtra-789 thI 791 789. bhagavad ! pRthvIkAyika jIva A ratnaprabhA pRthvI ane zarkarA prabhA pRthvInA aMtaramAM maraNa samudyAtA karIne saudharmakalpamAM pRthvIkAyikarUpe utpanna thAya, to he bhagavan! zuM pahelA utpanna thaIne pachI AhAra kare ke pahelA AhAra karIne pachI utpanna thAya ? gautama ! pahelA utpanna thaIne pachI AhAra kare athavA pahelA AhAra karIne pachI utpanna thAya. ityAdi, jema zataka-17nA uddezA-6-mAM kahyuM tema yAvat te kAraNe he gautama ! ema kahyuM ke pUrve paNa yAvat utpanna thAya. vizeSa e ke -tyAM saMprApta karIne, ahIM AhAra kare che - ema kahevuM. bAkI pUrvavatuM. bhagavan! pRthvIkAyika A ratnaprabhA ane zarkarA prabhA pRthvInA aMtaramAM maraNa samudghAta karIne je IzAnA kalpamAM pRthvIkAyikapaNe utpanna thavA yogya hoya0 pUrvavat kahevuM. yAvat ISat prAbhArAe utpAda kahevo. bhagavan! pRthvIkAyika zarkarA prabhA ane vAlukAprabhA pRthvInA aMtaramAM maraNa samudghAta karIne, je saudharma yAvat iSat prAbhArAmAM utpanna thavA yogya hoya e pramANe A kramathI yAvat tamA ane adhaHsaptamI pRthvInA aMtaramAM maraNa samuThThAta karIne utpAda kahevo. - bhagavan! pRthvIkAyika saudharma IzAna ane sanakumAra mAhendra kalpanA aMtaramAM maraNa samuddhAtamAM marIne je A ratnaprabhA pRthvImAM pRthvIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya, he bhagavan! te pahelA upajIne pachI AhAra kare ? ityAdi badhuM pUrvavat jANavu yAvat tethI e pramANe kahyuM che, yAvat nikSepo karavo. bhagavanuM ! pRthvIkAyika saudharma-IzAna sanakumAra mAhendra kalpanA aMtaramAM maraNa samughAta karIne je zarkarAmabhA pRthvImAM pRthvIkAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya, ityAdi pUrvavat. yAvat adhaHsaptamImAM utpAda kahevo. e pramANe sanatakumAra-mAhendra ane brahmaloka kalpanA aMtaramAM maraNa samughAta karIne, pharI paNa yAvat, adhaHsaptamImAM utpAda kahevo. e pramANe brahmaloka ane lAMtaka kalpanA aMtaramAM maraNa samudghAta karIne pharI paNa yAvat adhaHsaptamImAM utpAda kahevo. e pramANe lAMtaka ane mahAzukra kalpanA aMtaramAM maraNa samudghAta karIne pharI paNa yAvat adhaHsaptamImAM, e rIte mahAzukra ane sahastrAra kalpanA aMtaramAM samAvahata thaIne pharI paNa yAvat adhaHsaptamIe e pramANe sahastrAra ane Anata-prANata kalpanA aMtaramAM yAvat adhaHsaptamImAM, e pramANe Anata-prANata ane AraNa-amruta kalpanA aMtaramAM pharI paNa yAvat adhaHsaptamImAM. e rIte AraNa-ayyata ane raiveyaka vimAnanA aMtaramAM yAvatu adhaHsaptamImAM. e pramANe raiveyaka vimAna ane anuttara vimAnanA aMtaramAM yAvat adhaHsaptamImAM, e pramANe anuttara vimAna ane ISat prAzmArAmAM yAvat adhaHsaptamImAM utpAda kahevo. 790. bhagavad ! aprakAyika, A ratnaprabhA ane zarkarAkhabhA pRthvInA aMtaramAM samavahata thaIne, je saudharma kalpamAM aprakAyikapaNe utpanna thavA yogya hoya, bAkI badhuM pRthvIkAyika mujaba kahevuM. yAvat tethI e pramANe pahelA ane bIjA kalpanA aMtaramAM samavahata thaIne yAvat iSat prAglArAmAM utpAda kahevo. e rIte A kramathI yAvat tamA. ana adhaHsaptamI pRthvInA aMtaramAM samavahata thaIne yAvat iSat prAzmArAmAM aprakAyikatvathI utpAda kahevo. bhagavana ! je apukAyika saudharma-IzAna sanakumAra-mAde-kalpanA aMtaramAM maraNa samughAta kare, karIne je ratnaprabhA pRthvImAM ghanodadhi valayamAM aprakAyikapaNe utpAda kahevo, e pramANe yAvat anuttara vimAna ane iSatu muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 129
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' prAzmArA pRthvInA aMtaramAM maraNa samudyAta karIne yAvat adhaHsaptamInA ghanodadhi valayamAM utpAda kahevo. 791. bhagavad ! vAyukAyika, A ratnaprabhA pRthvI ane zarkarAmabhA pRthvInA aMtaramAM maraNa samudghAtathI marIne je saudharmakalpamAM vAyukAyikapaNe utpanna thavAne yogya hoya. e pramANe jema zataka-17mAM vAyukAyika uddezakamAM kahyuM, tema ahIM paNa kahevuM. vizeSa e ke - aMtaramAM samudyAta jANavo. bAkI pUrvavat yAvat anuttara vimAna ane ISat prAmbhArA pRthvInA aMtaramAM maraNa samudghAtathI samavahata thaIne je ghanavAta-tanuvAta, ghanavAta tanuvAta valayomAM vAyukAyikapaNe utpanna thavA yogya hoya. bAkI pUrvavat jANavu. yAvat tethI ema kahevuM yAvat utpanna thAya che. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che, te ema ja che. zataka-20, uddezA-6no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-7 baMdha' sUtra-792 bhagavan! baMdha keTalA bhede che? gautama ! traNa bhede. te A jIva prayogabaMdha, anaMtara prayogabaMdha, paraMparabaMdha. bhagavan! nairayikane keTalA bhede baMdha che? pUrvavat traNa prakAre. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavanjJAnAvaraNIya karmano baMdha keTalA prakAre che? gautama ! baMdha traNa bhede che. te A - jIvaprayogabaMdha, anaMtarabaMdha, paraMparabaMdha. bhagavana ! nairayikone jJAnAvaraNIya karmano baMdha keTalA bhede che ? pUrvavatu traNa prakAre kahevuM. e pramANe yAvat vaimAnika jANavuM, e rIte aMtarAyakarma sudhI jANavuM. bhagavad ! jJAnAvaraNIya karmanA udayamAM keTalA bhede baMdha thAya che ? gautama ! traNa bhede che. pUrvavatuM. A pramANe nairayikone paNa kahevu. e rIte vaimAnika sudhI kahevu. e rIte yAvat aMtarAya udayamAM kahevu. bhagavan! strIvedano baMdha keTalA bhede che? gautama ! traNa prakAre, baMdha pUrvavat che. bhagavad ! asurakumArone strIvedano baMdha keTalA bhede che ? gautama ! traNa prakAre pUrvavat che. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. vizeSa e ke - jene strIveda hoya tene te kahevo. e pramANe puruSavedamAM paNa kahevuM napuMsakavedamAM paNa kahevuM. yAvat vaimAnikomAM. vizeSa e ke - jene je veda hoya, tene te kahevo. bhagavandarzana mohanIya karmano baMdha keTalA bhede che ? pUrvavatu. niraMtara yAvat vaimAnika. e rIte cAritra mohanIyano paNa vaimAnika paryanta kahevo. e rIte A krame audArika zarIra yAvat kArpaNa zarIrano, AhArasaMjJA yAvat parigraha saMjJA, kRSNalezyA yAvat zuklalezyA, samyagadaSTi, mithyAdaSTi, samyamithyAdaSTimAM, Abhinibodhika jJAnano yAvat kevaLajJAnano, matiejJAna, zrutaajJAna, virbhAgajJAnanA baMdha pUrvavat kahevA. bhagavan! A pramANe AbhinibodhikanA viSayano baMdha keTalA prakAre che? yAvat kevaLajJAna viSayano, mati ajJAna viSayano, zruta ajJAna viSayano, virbhAgajJAna viSayano, A badhA padArthono baMdha traNa bhede kahyo che. A badhAne covIza daMDakamAM kahevA. vizeSa e ke - jene je hoya te kahevuM yAvat vaimAnika. bhagavan! vaimAnikane virbhAgajJAna viSayano baMdha keTalA bhede che? gautama ! baMdha traNa bhede che- jIvaprayogabaMdha, anaMtara baMdha, paraMpara baMdha. bhagavan! Apa kaho cho, te ema ja che. te ema ja che. yAvat vicare che. zataka-20, uddezA-7no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-20, uddezo-8 bhUmi sUtra-793 thI 800 793. bhagavad ! karmabhUmi keTalI che? gautama ! paMdara che. te A pAMca bharata, pAMca airAvata, pAMca mahAvideha. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 130
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! akarmabhUmi keTalI che? gautama ! trIza che. pAMca haimavata, pAMca hairaNyavata, pAMca harivarSa, pAMca ramyavAsa, pAMca devaku, pAMca uttarakuru. bhagavan! A trIza akarmabhUmimAM utsarpiNI, avasarpiNI hoya che? te artha samartha nathI. bhagavan! A pAMca bharata, airavatamAM utsarpiNI, avasarpiNI hoya che? hA, che. bhagavan!A pAMca mahAvidehamAM ? tyAM utsarpiNI nathI, avasarpiNI nathI. tyAM avasthita kALa che. 794. bhagavad ! A pAMca mahAvidehamAM arihaMta bhagavaMta paMcamahAvratika sapratikramaNa dharma prarUpe che ? te artha. samartha nathI. paraMtu A pAMca bharata, pAMca airavatamAM pahelA ane chellA baMne arihaMta bhagavaMto paMca mahAvratika - paMca aNuvratika sapratikramaNa dharma kahe che, bAkInA arihaMta bhagavaMto caturyAmadharma prarUpe che. A pAMca mahAvidehamAM arihaMta bhagavaMto caturyAma dharma prarUpe che. bhagavan! jaMbudvIpa dvIpamAM bharatakSetramAM A avasarpiNImAM keTalA tIrthaMkaro kahyA che ? gautama ! covIzA tIrthaMkaro kahyA che. te A rIte - RSabha, ajita, saMbhava, abhinaMdana, sumati, suprabha, supArzva, zazi, puSpadaMta, zreyAMsa, vAsupUjya, vimala, anaMta, dharma, zAMti, kuMthu, ara, mali, munisuvrata, nami, nemi, pArzva, vardhamAna. 795. bhagavad ! A covIza tIrthakaronA keTalA jinAMtara che? gautama! 23-jinAMtara che. bhagavad ! A 23-jinAMtaromAM koIne kyAMya kAlika zrutano uccheda thayo che ? gautama ! A 23jinaMtaromAM pahelA ane pachInA ATha-ATha jinAMtaromAM kAlika zrutano vyavaccheda thayo nathI. madhyanA sAta jinaMtaromAM kAlika sUtrano vyavaccheda thayo che. paraMtu dRSTivAdano viccheda sarve jivaMtaromAM thayo che. - 796. jaMbudvIpa- dvIpanA bharatakSetramAM A avasarpiNImAM he bhagavan! Apa devAnupriyanuM pUrvakRtagata keTalo kALa sthAyI raheze? gautama ! mAruM pUrvagata zrata A avasarpiNImAM 1000 varSa raheze. bhagavad ! je rIte jaMbudvIpanA bharatakSetramAM A avasarpiNImAM Apa devAnupriyanuM pUrvagata zrata 1000 varSa raheze, tema he bhagavan! jaMbUdvIpanA bharatakSetramAM A avasarpiNImAM bIjA tIrthaMkaronuM pUrvagata zrata keTalo kALa raheze? gautama! keTalAkanuM saMkhyAta kALa, keTalAkanuM asaMkhyAtakALa. 79(c). bhagavan! jaMbudviIpa dvIpanA bharata kSetramAM A avasarpiNImAM Apa devAnupriyanuM tIrtha keTalo kALa raheze ? gautama ! mAruM tIrtha 21000 varSa sudhI raheze. 798. bhagavan! jema jaMbudvIpanA bharatakSetramAM A avasarpiNImAM Apa devAnupriyanuM tIrtha 21,000 varSa sudhI raheze. tema he bhagavan! jaMbudvIpamAM bharatakSetramAM AgAmI kALe chellA tIrthaMkaranuM tIrtha keTalo kALa sthAyI raheze ? gautama ! ahaMnuM kauzalika RSabhano jinaparyAya che, eTalA saMkhyAta varSa AgAmIkALe chellA tIrthaMkaranuM tIrtha raheze. 79. bhagavan! tIrthane tIrtha kahevAya ke tIrthaMkarane tIrtha kahevAya ? gautama ! arahaMto to niyamA tIrthaMkara che, paNa tIrtha cAturvarNa zramaNasaMgha che - te A - zramaNa, zramaNI, zrAvaka, zrAvikA. 800. bhagavan! pravacana e pravacana che ke prAvacanI e pravacana che? gautama ! arahaMta to niyamA pravacanI che, paraMtu dvAdazAMgI gaNipiTaka pravacana che. te A - AcAra yAvat daSTivAda. bhagavan! je A ugra, bhoga, rAjanya, isyAku, jJAna, kauravya che, te A dharmamAM avagAhIne, ATha prakAranI karmarAja malane dhUe che, dhoIne pachI siddha thaI yAvatu duHkhano aMta kare che? hA, gautama ! je A ugra, bhoga, te pramANe ja yAvat aMta kare che, keTalAka koI eka devalokamAM, devapaNe utpanna thAya che. bhagavan! devaloka keTalA bhede che? gautama ! cAra bhede devaloka che - bhavanavAsI, vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-20, uddezA-8no gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 131
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-20, uddezo-9 cAraNa' sUtra-801, 802 801. bhagavan! cAraNa keTalA bhede che? gautama ! be bhede che. te A - vidyAcAraNa ane jaMghAcAraNa. bhagavan! te vidyAcAraNane vidyAcAraNa kema kahe che ? gautama ! temane aMtararahita chaThTha chaThThanA tapazcaraNapUrvaka vidyA dvArA uttaraguNa labdhine prApta munine vidyAcAraNa labdhi nAme labdhi samutpanna thaI hoya che. te kAraNathI yAvat vidyAcAraNa kahevAya che. bhagavana ! vidyAcAraNanI zIghagati kevI che ? temanI zIdhragatino viSaya kevo che ? gautama ! A jaMbudvIpa yAvatu kiMcita vizeSAdhika parikSepathI che. koI maharphika yAvatu mahAsaukhya deva yAvatu e pramANe vicArIne saMpUrNa jaMbUdvIpane traNa capaTI vagADe teTalA samayamAM traNa vakhata cakkara lagAvIne zIdhra pAcho Ave, eTalI zIdhragIta he gautama ! vidyAcaraNa nI che, eTalo zIdhragati viSaya che. bhagavana ! vidyAcaraNanI tIrthI gati keTalI che? tIrtho gatino viSaya keTalo che? gautama ! te ahIMthI eka utpAta thI mAnuSottara parvate samavasaraNa kare che, karIne tyAM caityone vAMdIne, tyAMthI bIjA utpAta vaDe naMdIzvara dvIpe samosaraNa kare che. karIne tyAM caityone vAMde che. tyAMthI eka utpAtamAM. pAcho phare che, pharIne ahIM Ave che, ahIM caityone vAMde che. gautama ! vidyAcAraNanI ATalI tIrthI gati che, ATalo tIrthI gatino viSaya che. bhagavanvidyAcAraNanI urdhvagati keTalI che? urdhva gatino viSaya keTalo che ? gautama ! te ahIMthI eka utpAta vaDe naMdanavanamAM samavasaraNa kare che, tyAM caityonI vaMdanA kare che, tyAMthI bIjA utpAta vaDe paMDakavanamAM jAya che. jaIne paMDakavanamAM caityonI vaMdanA kare che. tyAM pAcho pharI eka utpAtamAM. ahIM Ave che, ahIM AvIne ahIM caityonI vaMdanA kare che. he gautama! vidyAcAraNanI ATalI urdhvagati che, ATalo urdhvagatino viSaya che. te te sthAnonI AlocanA, pratikramaNa karyA vinA kALa kare to tene ArAdhanA nathI, jo te te sthAnonI AlocanA pratikramaNa karIne kALa kare to tene ArAdhanA che. 802. bhagavan! kayA kAraNe jaMghAcAraNa, jaMghAcAraNa kahevAya che? gautama ! tene niraMtara aThThama-aTTamanA tapokarma vaDe AtmAne bhAvita karatA jaMghAcAraNalabdhi nAme labdhi samutpanna thAya che, te kAraNathI. bhagavan! jaMghAcAraNanI kevI zIdhragati che? kevo zIdhra gativiSaya che? gautama ! A jaMbudvIpamAM e pramANe jema vidyAcAraNamAM kahyuM tema jANavu. vizeSa e ke - te 21 vakhata cakkara lagAvIne zIdhra pAcho Ave che. he gautama ! jaMghAcAraNanI tevI zIdhragati che, teTalo zIdhragativiSaya che. bAkI pUrvavatu. bhagavanjaMghAcAraNanI tIrtho gatino viSaya keTalo che ? gautama ! te ahIMthI eka utpAda vaDe rUcakavara dvIpe samavasaraNa kare che. karIne tyAM caityonI vaMdanA kare che. vAMdIne tyAMthI pAcho vaLatA bIjA utpAta vaDe naMdIzvara dvIpe samavasaraNa kare che. karIne tyAM caityonI vaMdanA kare che. vAMdIne eka utpAta vaDe. zIdhra ahIM pAcho phare che. ahIM AvIne ahIMnA caityonI vaMdanA kare che. jaMghAcAraNano he gautama ! ATalo tIrtho gatino viSaya che. bhagavanjaMghAcAraNano urdhvagati viSaya keTalo che ? gautama ! te ahIMthI eka utpAta vaDe paMDakavanamAM samosaraNa kare che. karIne tyAM caityonI vaMdanA kare che. vAMdIne tyAMthI pAchA AvatA bIjA utpAta vaDe naMdanavane samosaraNa kare che. karIne naMdanavanamAM tyAM caityonI vaMdanA kare che. karIne tyAMthI eka utpAta vaDe. ahIM Ave che, ahIM AvIne ahIMnA caityonI vaMdanA kare che. he gautama ! jaMghAcaraNano urdhvagati viSaya ATalo che. te te sthAnanI AlocanA pratikramaNa karyA vinA kALa kare to tene ArAdhanA nathI, te te sthAnanI AlocanA pratikramaNa karIne kALa kare to tene ArAdhanA che. bhagavad ! te ema ja che. te ema ja che. yAvat vicare che. zataka-20, uddezA-9no gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 132
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-20, uddezo-10 sopakrama' sUtra-803 bhagavad ! jIvo zuM sopakramAyukyuM che ke nirupakramAyuSu? gautama ! jIvo sopakramAyuSya paNa che, nirUpakramAyuSa paNa che. nairayiko vize prazna ? gautama ! nairayiko sopakramAyuSa nathI, nirUpakramAyuSa che. e pramANe yAvat svanitakumAro sudhI kahevuM. pRthvIkAyikone jIva' samAna kahevA. e pramANe manuSyo sudhI kahevuM. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikone nairayikonI samAna kahevA. sUtra-804 bhagavan! nairayiko, zuM AtmopakramathI upaje che, ke paropakramathI upaje che ke nirUpakramathI upaje che? gautama ! AtmopakramathI paNa upaje, paropakramathI paNa upaje, nirUpakramathI paNa upaje. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! nairayiko zuM AtmopakramathI udvarte, paropakramathI udvarte ke nirUpakramathI udvarte ? gautama ! teo. AtmopakramathI na udvarte, paropakramathI na udvarte, paNa nirUpakramathI udvarte. e pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM. pRthvIkAyiko yAvat manuSyo traNe rIte udvarte, bAkInA nairayika samAna kahevA. mAtra jyotiSka, vaimAnika devonA udvartanane sthAne cyave che ema kahevuM. bhagavan! nairayiko AtmaRddhithI upaje ke paraRddhithI upaje? gautama! AtmaRddhithI upaje, paraRddhithI nahIM. ema vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! nairayiko AtmaRddhithI udvarte, paraRddhithI udvarte? gautama ! AtmaRddhithI udvarte, paraRddhithI nahIM. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. vizeSa e ke - jyotiSka, vaimAnika cyave che tema kahevuM. bhagavana ! nairayika zuM AtmakathI upaje ke parakarmothI upaja ? gautama ! AtmakarmathI upaje che. parakarmothI. nahIM. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. ema udvartanA kahevI. bhagavana ! nairayika AtmaprayogathI upaje, paraprayogathI upaje ? gautama ! AtmaprayogathI upaje paraprayogathI nahIM. e rIte vaimAnika sudhI kahevuM. ema udvartanA kahevI. sUtra-805 bhagavananairayika katisaMcita che, akatisaMcita che ke avaktavya saMcita che? gautama ! nairayiko katisaMcita paNa che, atisaMcita paNa che, avaktavyasaMcita paNa che. bhagavad ! ema kema kaho cho? gautama ! je nairayika saMkhyAta praveza vaDe praveze che, teo katisaMcita che. je nairayika asaMkhyAta praveza vaDe praveze che, te nairayika atisaMcita che. je nairayika eka-eka praveza vaDe praveze che, te nairayika avaktavyasaMcita che. te kAraNathI he gautama ! yAvat avaktavyasaMcita paNa che. svanitakumAra sudhI A pramANe kahevuM. pRthvIkAyikanI pRcchA. gautama ! pRthvIkAyika katisaMcita nathI, akatisaMcita che, avaktavyasaMcita nathI. ema kema kahyuM? yAvat avaktavyasaMcita nathI ? gautama ! pRthvIkAyika asaMkhyAta praveza vaDe praveze che. tethI Ama kahyuM che. e pramANe vanaspatikAyika sudhI kahevuM. beindriyothI vaimAnikane nairayikavat jANavA. siddhonI pRcchA. gautama ! siddho katisaMcita che, akatisaMcita nathI, avaktavyasaMcita paNa che. bhagavanuM ! ema kema kahyuM? gautama ! je siddho saMkhyAnA praveza vaDe praveze che, teo katisaMcita che, jeo eka-eka pravezana vaDe praveze che, teo avaktavyasaMcita che. tethI A pramANe kahyuM. bhagavan! A katisaMcita, atisaMcita, avaktavyasaMcita nairayikomAM koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA nairayika avaktavyasaMcita che, katisaMcita saMkhyAtagaNA, akatisaMcita muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 133
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAtagaNA. e rIte ekendriyone varjIne yAvat vaimAnika sudhI alpabadutva kahevuM. ekendriyomAM alpabadutva nathI tema jANavuM. bhagavan! siddhomAM katisaMcita, atisaMcita, avaktavyasaMcitomAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA siddho katisaMcita che, avaktavyasaMcita siddho saMkhyAlagaNA che. siddho akatisaMcita na hoya. bhagavan! nairayiko zuM Sakkasamarjita che? noSakasamarjita che ? Saka ane noSakathI samarjita che ? anekaSaka samarjita che? anekaSaka ane noSaka vaDe samarjita che? gautama ! nairayiko Saka samarjita che, noSaka samarjita che, Saka ane noSakathI paNa samarjita che. aneka SakothI paNa samarjita che ane Saka-noSakathI samarjita che. bhagavad ! ema kema kahyuM ? gautama ! je nairayiko Saka pravezathI praveze che, te nairayiko Saka samarjita che. je nairayiko jaghanyathI eka, be ke traNa vaDe utkRSTathI pAMca vaDe praveze che teo noSaka samarjita che. je nairayiko eka Saka vaDe ane bIjA jaghanyathI eka, be ke traNa pravezathI ane utkRSTathI pAMca praveza vaDe praveze che, teo Saka vaDe ane noSaka vaDe samarjita che. je nairayiko anekaSaka praveza vaDe praveze che teo anekaSaka samarjita che. je nairayiko aneka SaTka vaDe ane bIjA jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa pAMca praveza vaDe praveze che, teo aneka Sako ane noSaka vaDe samarjita che. tethI pUrvavat yAvat kahyuM. e pramANe yAvat svanitakumAro che. pRthvIkAyikanI pRcchA. gautama ! Saka samarjita nathI, noSaka samarjita nathI, eka noSaka vaDe samarjita nathI, paNa aneka Sako vaDe samarjita che. aneka Sako ane noSako vaDe samarjita che. bhagavana ! ema kema kahyuM? gautama ! je pRthvIkAyiko aneka Sako pravezanaka vaDe praveze che, te pRthvIkAyiko Sako vaDe samarjita che. je pRthvIkAyiko aneka Sako vaDe ane bIjA jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI pAMca pravezanako vaDe praveze che, te pRthvIkAyiko aneka Sako ane noSako vaDe samarjita che. tethI ema kahyuM che. e pramANe yAvat vanaspatikAyiko sudhI jANavu. beindriyo yAvat vaimAnikone pUrvavat jANavA. siddho nairayikavat bhagavan! A nairayikomAM Saka samarjita, noSaka samarjita, Saka ane noSaka vaDe samarjita, aneka SakothI. samarjita, aneka Sako ane noSaka vaDe samarjitamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama ! sauthI thoDA nairayika SaTsa samarjita che, noSaka samarjita saMkhyAtaguNA, Saka ane noSarkathI samarjita saMkhyAtaguNA, aneka SakothI samarjita asaMkhyAtaguNA, aneka Sako ane noSakathI samarjita saMkhyAtaguNA che. A pramANe svanitakumAra sudhI jANavu. ! A pRthvIkAyikomAM SaTaka vaDe samarjita, aneka SaTako ane noSaTaka vaDe samarjitamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA pRthvIkAyika aneka SaTkothI samarjita che. aneka Sako ane noSaka vaDe samarjita saMkhyAlagaNA che. e rIte yAvat vanaspatikAyika. beindriyo yAvat vaimAnikone nairayikovatu samajavA. bhagavad ! A siddhomAM Saka samarjita, noSaka samarjita yAvat aneka Sako ane noSaka samarjitamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama ! sauthI thoDA siddho aneka Sako ane noSaka vaDe samarjita che, Sako vaDe samarjita saMkhyAtaguNA che. Sako ane noSaka vaDe samarjita saMkhyAtaguNA, Saka samarjita saMkhyAtaguNA, noSaka samarjita saMkhyAtaguNA. bhagavad ! nairayika jIvo zuM dvAdaza samarjita che ? nodvAdaza samarjita che ? dvAdaza ane nodvAdaza vaDe samarjita che? dvAdazo vaDe samarjita che? dvAdazo ane nodvAdaza vaDe samarjita che? gautama ! nairayiko dvAdaza samarjita paNa che yAvat dvAdazo vaDe paNa samarjita che. bhagavana ! ema kema kahyuM ? gautama ! je nairayiko dvAdaza praveza vaDe praveze che te nairayiko dvAdaza samarjita che. je nairayiko jaghanyathI eka, be ke traNa, utkRSTathI agiyAra pravezanaka vaDe praveze che, te nairayiko nodvAdaza samarjita che. je nairayiko dvAdaza ane muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 134
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bIjA jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa agiyAra pravezanakathI praveze che te nairayiko dvAdaza-nodvAdazathI samarjita che. je nairayiko aneka dvAdaza pravezanakathI praveze che, te nairayika dvAdazo vaDe samarjita che. je nairayiko aneka dvAdazo vaDe ane bIjA jaghanyathI eka, be ke traNa vaDe ane utkRSTa agiyAra pravezana vaDe praveze che, te dvAdazo ane nodvAdaza vaDe samarjita che. tethI pUrvavat kahyuM che. e pramANe svanitakumAra sudhI jANavu. pRthvIkAyikonI pRcchA ? gautama ! pRthvIkAyiko dvAdaza samarjita nathI, nodvAdaza samarjita nathI, dvAdaza ane nodvAdaza samarjita nathI. paNa dvAdazo vaDe samarjita che. dvAdazo ane nodvAdaza vaDe paNa samarjita che. ema kayA kAraNe kaho cho? gautama! je pRthvIkAyika aneka dvAdazo pravezanakathI praveze che, teo aneka dvAdazo vaDe samarjita che. je pRthvIkAyiko aneka dvAdazo vaDe ane bIjA jaghanya eka, be ke traNa ane utkRSTA agiyAra vaDe praveze che, teo dvAdazo nodvAdaza vaDe samarjita che. tethI yAvat ema kahyuM. e rIte yAvat vanaspatikAyika. beindriyo yAvat siddho, nairayikavat che. bhagavan! A nairayikomAM dvAdaza samarjita badhe alpabadutva Saka samarjitavat kahevuM. mAtra dvAdazano abhilApa kahevo. bhagavad ! nairayiko zuM coryAzI samarjita che?, nocoryAzI samarjita che?, coryAzI ane nIcoryAzI samarjita che? aneka coryAzI vaDe samarjita che ? aneka coryAzI ane nocoryAzI samarjita che? gautama ! nairayiko ukta pAMce vikalpo samarjita che. ema kema kahyuM ? gautama ! je nairayiko 84 pravezanakathI praveze che, te coryAzI samarjita, jeo jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI 83 pravezanaka vaDe praveze che, te nocoryAzI samarjita. je nairayiko ukta baMne rIte praveze che, te coryAzI-nocoryAzI samarjita che. je nairayiko aneka 84-pravezanakothI praveze che te aneka coryAzI samarjita. je nairayiko ukta cothA ane bIjA bhaMga vaDe praveze te anekacoryAzI-nocoryAzI samarjita che. tethI pUrvavat kahyuM. e pramANe yAvat svanitakumAra pRthvIkAyiko pUrvavatu chellA be bhaMga paDe che. mAtra AlAvAmAM coryAzI bhaMga kahevA. e rIte vanaspatikAyika sudhI kahevuM. beindriya yAvat vaimAniko, nairayikavatuM jANavA. siddhonI pRcchA.gautama ! siddho coryAzI samarjita che, nocoryAzI samarjita paNa che, coryAzI ane nocoryAzI samarjita paNa che. paraMtu siddhomAM chellA be bhaMga na kahevA. bhagavana! ema kema kahyuM ? - gautama ! je siddho 84 pravezanaka vaDe praveze che, teo coryAzI samarjita che. je siddho jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI 83-pravezanaka vaDe praveze che, teo no coryAzI samarjita che. je siddho ukta baMne bhaMga vaDe praveze. che. teo coryAzI ane nocoryAzI samarjita che. tethI kahyuM ke yAvata samarjita che. bhagavan! A nairayikomAM coryAzI samarjita, nocoryAzI samarjita badhuM alpabadbhutva Sakasamarjitavat kahevuM yAvat vaimAnika. mAtra AlAvAmAM 84 kahevuM. bhagavan! A siddhomAM coryAzI samarjita, nocoryAzI samarjita, coryAzI samarjitamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama! sauthI thoDA siddho coryAzI-nocoryAzIthI samarjita che, coryAzI samarjita anaMtaguNA che, nocoryAzI samarjita anaMtaguNA che. bhagavad ! te ema ja che, yAvat vicare che. zataka-20, uddezA-10no gujarAtI anuvAda pUrNa zataka -20 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 135
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-21 sUtra-806 - zAli, kalAya, aLasI, vAMsa, ikSu, darbha, abhra, tulasI e rIte zataka-21nA ATha varga che, pratyekanA 10 uddezAo che, e rIte kula 80 uddezA che, je A eka gAthA dvArA jaNAvela che. varga-1, uddezo-1 sUtra-807 rAjagRha nagaramAM yAvat Ama pUchyuM - bhagavad ! zAlI, vrIhI, ghauM, java, javajava A dhAnyonA jIvo bhagavan! mULarUpe utpanna thAya, bhagavad ? te jIvo kyAMthI AvI utpanna thAya che ? zuM nairayikathI ke tiryaMca, manuSya, vathI ? vyutkrAMti padamAM kahyA mujaba utpAda kahevo. vizeSa e ke- devanuM varjana karavuM. bhagavad ! te jIvo eka samaye keTalA upaje ? gautama! jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTathI saMkhyAtA, asaMkhyAtA upaje. A jIvono apahAra utpala uddeza mAphaka kahevo. bhagavan! A jIvonA zarIranI avagAhanA keTalI moTI che? gautama ! jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI dhanuSa pRthac. bhagavan! te jIvo jJAnAvaraNIya karmanA baMdhaka che ke abaMdhaka ? jema utpala uddezamAM kahyuM tema kahevuM. e pramANe vedana, udaya ane udIraNA paNa kahevA. bhagavan! te jIvo zuM kRSNalezyI che, nIlalezyI che ke kApota-lezyI ? 26 aMgo kahevA. daSTi yAvat utpala uddezavat kahevA. bhagavan! te zAlI, vrIhI, ghauM, yava, yavakanA mULanA jIvo keTalo kALa rahe che? gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta. utkRSTa asaMkhyAtakALa. bhagavad ! te zAlI, vrIhI, ghauM, java, javakanA mULanA jIvo pRthvIjIvamAM utpanna thaI pharI zAlI Adi rUpe keTalo kALa rahe? keTalo kALa gati-Agati kare ? utpala uddeza mujaba kahevuM. e pramANe A AlAvAthI yAvat manuSya jIva sudhI kahevuM. AhAra utpala uddezavat kahevo. sthiti jaghanya aMtarmuhUrta. utkRSTa varSa pRthakva. samudyAta samavahata, utpala uddezakavat kahevA. bhagavanzuM sarva prANa yAvat sarva satva zAlI, vrIhI yAvat java, javakanA mULa jIvapaNe pUrve utpanna thayA che ? hA, gautama ! anekavAra athavA anaMtavAra utpanna thayA che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-21, varga-1, uddezo-2 thI 10. sUtra-808 bhagavad ! zAlI, vrIhI yAvat javajava, A dhAnyonA jIvo kaMdapaNe utpanna thAya to he bhagavan ! te jIvo kyAMthI AvIne utpanna thAya ? ahIM "kaMda' adhikAramAM 'mULa' uddezo saMpUrNa kahevo. yAvat anekavAra athavA anaMtavAra pUrve utpanna thayela che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. sUtra-809 e pramANe skaMdhano uddezo paNa jANavo. sUtra-810 e pramANe tvacA/chAlano uddezo paNa kahevo. sUtra-811 zAla/zAkhAnAM uddezo paNa kahevo. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 136
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtra-812 pravAla kuMpaNano uddezo paNa kahevo. sUtra-813 patra/pAMdaDAno uddezo paNa kahevo. A sAte 2 thI 7 uddezA saMpUrNa 'mUla'nI jema jANavA. sUtra-814 e pramANe puSpano uddezo paNa kahevo. vizeSa e ke - devo upaje che. utpaloddeza mAphaka cAra lezyA ane 80 bhaMga kahevA, avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamAM bhAga, utkRSTathI aMgula pRtha8 - . puSpanI mAphaka phaLano uddezo paNa saMpUrNa kahevo. e pramANe bIjano uddezo paNa. A daza uddezA che. zataka-21, varga-2, uddezo-1 thI 10 sUtra-815 bhagavad ! kalAya, masUra, tala, maga, aDada, vAla, kaLathI, AlisaMdaka, saTina, palimaMthaka/caNA A dhAnyonA mULa rUpe je jIva utpanna thAya, te kyAMthI AvI utpanna thAya ? e pramANe mUlAdi dasa uddezA "zAli' mAphaka kahevA. zataka-21, varga-3 thI 8 sUtra-816 thI 821 3/816. bhagavad ! alasI, kusuMbha, kodarA, kAMga, rALa, tuvera, kodUsA, saNa, sarasava, mUlakabIja AnA jIvo. je mULarUpe utpanna thAya che, te he bhagavan! kyAMthI AvIne upaje che? e pramANe ahIM paNa mUlAdi daza uddezA 'zAli' mAphaka saMpUrNa temaja kahevA. 4/817. bhagavad ! vAMsa, veNu, kanaka, karNAvaMza, cAru vaMza, daMDA, kuDA, vimA, kaMDA, veNukA, kalyANI, AnA jIvo je mULarUpe utpanna thAya che, AnA paNa mUlAdi daza uddezA 'zAli' mAphaka kahevA. mAtra devo koIpaNa sthAnamAM upajatA nathI. sarvatra traNa vezyA, 26 bhaMga kahevA. 5/818. bhagavan! izka, izuvATikA, vIraNa, ikkaDa, bhabhAsa, sUMTha, zatta, vetra, timira, sataboraga, nala AnA. jIvo mULarUpe upaje to - jema vAMsano varga 4. kahyo, tema AnA paNa mUlAdi daza uddezA kahevA. mAtra "skaMdha' uddezAmAM devo upaje che, vezyA cAra che, bAkI pUrvavat. 6/819. bhagavan! seDiya, bhaMDiya, koMtiya, darbha, kuza, parvaka, podaIla, arjuna, ASADhaka, rohitaka, mutA, khIra, bhusa, eraMDa, kurukuMda, karakara, sUMTha, vibhaMgu, madhuramaNa, thuraga, zilpika, saMkalItRNa AnA je jIvo mULapaNe utpanna thAya, ahIM paNa 'vaMza'nI mAphaka daze uddezA saMpUrNa kahevA. 7/820. bhagavad ! abharUha, vAyANa, harItaka, taMdubhecyaka, tRNa, vatthala, coraka, mArjINaka, pAI, cili, pAlaka, dagappilI, darvI, svastika, zAkamaMDukI, mUlaka, sarSapa, aMbalazAka, jIvaMtaka AnA jIvo mUlarUpe e pramANe vaMza' mAphaka daza uddezA kahevA. 8/821. bhagavad ! tulasI, kRSNadaLa, phaNejA, ajA, cUyaNA, corA, jIrA, damaNA, maruyA, iMdIvara, zatapuSpa AnA jIvo je mULapaNe utpanna thAya. AnA paNa daza uddezA vaMza' mAphaka kahevA. A rIte 8 varganA 80 uddezA thAya A zataka-21 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa | muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 137
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-22 sUtra-822 eka gAthA dvArA A zataka-22 nA cha vargonA nAma kahe che- tAla, ekAsthita, bahubIjaka guccha, gulma, vallI A cha vargamAM pratyekanA daza uddezako arthAt 60-uddezA che. varga-1, uddezo-1 thI 10 sUtra-823 rAjagRha nagaramAM yAvatu gautamasvAmIe Ama kahyuM - bhagavad ! tAla, tamAla, takkali, tetali, zAla, sarala, sAragala yAvat ketakI, kadalI, carmarUkSa, guMdavRkSa, hiMguvRkSa, lavaMgavRkSa, pUgaphala, khajUra, nAriyela A badhAnA mULarUpe je jIva utpanna thAya, te bhagavan! kyAMthI AvIne utpanna thAya ? e pramANe ahIM paNa mUlAdi daza uddezako 'zAli mAphaka kahevA. vizeSa e ke - A mULa, kaMda, skaMdha, tvacA ane zAkhA A pAMcamA devo utpanna thatA nathI. lezyA traNa, sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI 10,000 varSa pachInA pAMcamA devo utpanna thAya che. lezyA cAra. sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI varSa pRthatva, avagAhanA mULa ane kaMdamAM dhanupRthatva, puSpamAM hasta pRthakva, phaLa-bIjamAM aMgula pRthatva, badhAnI jaghanyathI aMgulanA asaMkhyAtamAM bhAge che, bAkI zAli' mAphaka. e rIte A daza uddezAo che. varga-2, uddezo-1 thI 10 sUtra-824 bhagavad ! lImaDo, AMbo, jAMbu, kosaMba, tAla, aMkola, pIlu, selu, salakI, mocakI, mAluka, bakula, palAza, karaMja, putrajIvaka, ariSTa, baheDA, haritaka, bhallAya, ubarIya, kSIraNI, dhAtakI, priyAla, pUtika, nivAga, sehaka, pAsIya, zIzama, atasI, punnAga, nAgavRkSa, zrIparNI, azoka A badhAnA je jIvo mULarUpe utpanna thAya e pramANe mUlAdI daza uddezako saMpUrNa tAlavarganI mAphaka kahevA. varga-3, uddezo-1 thI 10 sUtra-825 bhagavad ! agastika, tiMduka, bora, kapiTha, aMbADaka, mAtRliMga, bilva, Amalaka, phaNasa, dADima, azvattha, uMbara, vaDa, nyagrodha, naMdIvRkSa, pippala, saMtara, plekSavRkSa, kAkodubarI, kustubharI, devadAli, tilaka, lakuca, chatraugha, zirISa, saptavarNa, dadhiparNa, lodhaka, dhavacaMdana, arjuna, nIpa, kuTaja, kadaMba A badhAnA mULarUpe je jIva utpanna thAya che, te bhagavan! e pramANe mUla' Adi daza uddezA tAla varga samAna bIja sudhI jANavA. varga-4, udezo- 1 thI 10 sUtra-826 bhagavan! veMgaNa, alakI, poMDakI ityAdi jema prajJApanAmAM che, tema gAthAnusAra jANavA yAvat gaMjapATalA, vAsI aMkola, AmAM je jIvo mULarUpe utpanna thAya che. e pramANe ahIM paNa 'mUla Adi daza uddezA 'bIja paryanta 'tAlavarga' mAphaka. vaMzavarga mAphaka kahevA. varga-5, uddezo-1 thI 10 sUtra-827 bhagavansiriyaka, navamAlika, koraMTaka, baMdhujIvaka, maNoja Adi prajJApanAmAM pahelA padamAMnI gAthAnusAra yAvat nalinI, kuMda, mahAjAti sudhI kahevA. A jIvo mULarUpe utpanna thAya e pramANe ahIM paNa "mUla' Adi daza muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 138
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' uddezA "zAli varga mAphaka saMpUrNa kahevA. varga-6, uddezo-1 thI 10 sUtra-828 bhagavanuM ! pUsaphalikA, kAliMgI, taMbI, trapuSI, elA, vAlaMkI e pramANe vallIvAcaka pado pannavaNAnI gAthAnusAra kahevA. 'tAlavarga samAna yAvat daliphollaI, kAkalI, sokalI, arkaboMdi A je jIvo mULarUpe utpanna thAya. A pramANe mULa' Adi daza uddezA tAlavarga samAna kahevA.' vizeSa e ke - phaLa uddezAmAM avagAhanA. jaghanyathI aMgulano asaMkhya bhAga ane utkRSTathI dhanuSaprathac, sthiti jaghanyathI aMtamuhUrta ane utkRSTI varSa pRthatva kahevI. bAkI pUrvavat. zataka- 22 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa ] muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 139
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-23 sUtra-829 zrI zrutadevatA bhagavatIne namaskAra. zataka- 23mAM Aluka, lohI, avaka, pAThA ane mASaparNa. A pramANe pAMca vargo che, te pratyekanA daza-daza uddezA, e rIte 50 uddezAo thAya. varga-1, uddezo-1 thI 10 sUtra-830 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama pUchyuM - bhagavad ! Aluka, mUlaka, zRMgabera, haLadara, ruru, kaMDarika, jIru, kSIravirAli, kiki, kuMdu, kRSNakaDasu, madhu, payalaI, madhuzRMgI, niruhA, sarpasugaMdhA, chinnaruha, bIjaha. AmAM je jIvo mULapaNe utpanna thAya che. e pramANe mUlAdi daza uddezA vaMzavarga samAna kahevA. vizeSa e ke - parimANa, jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTI saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMtA upaje che. he gautama! apahAra -te anaMtA samayamAM pratyeka samaye eka-eka jIva apahAra karAtA anaMtI avasarpiNI, utsarpiNI. eTalo kALa apahAra karAtA paNa apahAra na thAya. sthiti jaghanya ke utkRSTathI aMtarmuhUrta. bAkI pUrvavat . varga-2 thI 5, pratyekanA 10 uddezA. sUtra-831 thI 834 2/831. bhagavad ! lohI, nIhUDa thIC, thIbhaga, azvakarNI, siMhakarNI, sIuDhI, musuMDhI. AnA jIvo 'mULa rUpe e pramANe ahIM paNa daza uddezA Aluvarga mAphaka kahevA. avagAhanA 'tAlavarga samAna kahevI. 3/832. bhagavad ! Aya, kAya, kuhaNA, kaMdukka, ulvehaliya, saphA, sakjhA, chattA, vaMzAnikA, kumAra A jIvo mUlapaNe utpanna thAya. e pramANe AmAM paNa mULa' Adi daza uddezA "Aluvarga mAphaka saMpUrNa kahevA. mAtra avagAhanA 'tAluvarga samAna kahevI. bhagavad ! te ema ja che. 4/833. bhagavad ! pAThA, mRgavAlaMkI, madhurarasA, rAjavallI, padmA, moDharI, daMtI, caMDI A jIvo mUlapaNe e pramANe ahIM paNa 'mUlAdi daza uddezA Aluka varga sadaza kahevA. avagAhanA vallIvat kahevI. 5/834. bhagavana ! mASaparTI, madugaparNI, jIvaka sarasava, kareNukA, kAkolI, kSIrakAkolI, bhaMgI, nakhI, kRminAzI, bhadramustA, lAMgalI, payodakirtI, payodalatA, hareNukA, lohI A jIvonA 'mUla rUpe e pramANe AmAM dazA uddezA saMpUrNa 'Alukavarga samAna kahevA. A pramANe pAMca vargonA 50 uddezo kahevA. A badhAmAM devo utpanna thatA nathI, vezyA traNa che. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che. te ema ja che. A zataka- 23 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 140
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-24 sUtra-835, 836 835. upapAta, parimANa, saMghayaNa, uccatva, saMsthAna, vezyA, daSTi, jJAna, ajJAna, yoga, upayoga. 836. saMjJA, kaSAya, indriya, samudghAta, vedanA, veda, Ayu, adhyavasAya, anubaMdha, kAyasaMvedha. sUtra-837 pratyeka jIvapadamAM jIvonA A 24 daMDakanA 24 uddezA kahevAze. zataka-24,uddezo-1 nairayika sUtra-838 rAjagRhamAM yAvat Ama kahyuM - bhagavan! nairayika jIva kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? nairayikathI, tiryaMca yonikathI, manuSyathI ke devothI AvIne upaje che ? gautama! nairayika ke devathI AvIne na upaje, paNa tiryaMcayonika ke manuSyathI AvIne upaje che. jo tiryaMcayonikathI AvIne upaje, to zuM ekendriya, beindriya, teindriya, caturindriya ke paMcendriya tiryaMcathI AvIne upaja ? gautama! eka-be-traNa-cAra indriyomAMthI AvIne na upaje. paMcendriya tiryaMcathI AvIne upaje. jo paMcendriya tiryaMcathI AvIne upaje to zuM saMjJImAMthI ke asaMjJI paMcendriya tiryaMcamAMthI AvIne upaje? gautama! baMnemAMthI upaje. jo asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje to zuM jalacara-sthalacara ke khecarathI AvIne upaje ? gautama! traNemAMthI upaje. jo jalacara, sthalacara, khecarathI AvIne upaje to zuM paryAptathI ke aparyAptathI AvIne upaje? gautama! paryAptAthI AvIne upaje, aparyAptAthI nahIM. paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM he bhagavan! je nairayika utpanna thAya to, bhagavan! keTalI pRthvImAM upaje che ? gautama ! eka ratnaprabhA pRthvImAM upaje che. 1. bhagavad ! paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika mAMthI ratnaprabhA pRthvImAM nairayikamAM utpanna thavA yogya jIva keTalA kALanI sthitimAM upaja ? gautama ! jaghanya 10,000 varSa sthitimAM ane utkRSTa palyopamanA asaMkhyAta bhAga sthitimAM upaje. 2. bhagavad ! te jIvo eka samayamAM keTalA upaje? gautama! jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTathI saMkhyAtA ke asaMkhyAtA upaje. 3. bhagavad ! te jIvonA zarIra kayA saMghayaNe hoya che ? gautama! sevArta saMghayaNamAM. 4. bhagavad te jIvonI zarIrAvagAhanA keTalI moTI che ? gautama ! jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI 1000 yojana. 5. bhagavan! te jIvonA zarIra kayA saMsthAne che ? gautama! huMDaka saMsthAne. 6. bhagavan! te jIvonI keTalI vezyAo che ? gautama! traNa -kRSNa, nIla, kApotalezyA. 7. bhagavan! te jIvo samyagadaSTi, mithyAdaSTi ke samyamithyAdRSTi che? gautama! teo samyak daSTi ke samyamithyAdaSTi nathI, paNa mithyAdaSTi che. 8. bhagavad ! te jIvo jJAnI che ke ajJAnI ? gautamajJAnI nathI, ajJAnI che. 9. niyamA be ajJAnI che - mati ajJAnI, zrata ajJAnI. 10. bhagavad ! te jIvo mana-vacana-kAyayogI che ? gautama! manoyogI nathI, vacanayogI che, kAyayogI che. 11. bhagavad ! te jIvo zuM sAkAropayukta che ke anAkAropayukta? gautama! baMne. 12. bhagavad ! te jIvone keTalI saMjJA che ? gautama! cAra - AhAra, bhaya, maithuna, parigrahasaMjJA. 13. bhagavan! te jIvo keTalA kaSAyavALA che ? cAra che -krodha, mAna, mAyA, lobhakaSAya. 14. bhagavan! te jIvone keTalI indriyo che ? gautama ! pAMca - zrotra, cakSu yAvat sparza. 15. bhagavad ! te jIvone keTalA samudyAta che? gautama ! traNa - vedanA, kaSAya, mAraNAMtika samudhdhAta. 16. bhagavana ! te jIvo sAtA vedaka che ke asAtavedaka? gautama! baMne. 17. bhagavad ! te jIvo strI-puruSa ke napuMsaka vedako che ? gautama! strI ke puruSa vedaka nathI, napuMsaka vedaka che. 18. bhagavad ! te jIvonI keTalo kALo muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 141
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sthiti che ? gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta - utkRSTI pUrvakoDI. 19. bhagavan! te jIvo keTalA adhyavasAyavALA che? gautama ! asaMkhya. bhagavan! teo prazasta che ke aprazasta ? gautama! baMne. 20. bhagavad ! te paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayoniko kALathI kyAM sudhI rahe che? gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI pUrvakoDI. 21. bhagavan! te paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayoniko ratnaprabhA pRthvImAM nairayikarUpe utpanna thaIne pharI paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonikapaNe keTalo kALa seve ane keTalo kALa gati-Agati kare ? gautama ! bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kALAdezathI jaghanyathI 10,000 varSa ane aMtarmuhUrta adhika utkRSTathI palyopamano asaMkhyAtamo bhAga, pUrvakoDI adhika ATalo kALa seve, ATalo kALa gati-Agati kare. 2. bhagavan! paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je jaghanyakALa sthitika ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM utpanna thavA yogya hoya, te bhagavan! keTalI kALa sthitimAM upaja ? gautama ! jaghanya 10,000 varSa, utkRSTa paNa 10,000 varSa sthitimAM. bhagavad ! te jIvo eka samayamAM keTalA upaje che ? gautama ! ahIM badhI ja vaktavyatA saMpUrNa pUrvavat kahevI. bhagavad ! paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika thaI jaghanya kALa sthitika ratnaprabhA. pRthvImAM nairayika thaI, pachI pharI paryAptA asaMjJImAM yAvat keTalo kALa gati-Agati kare ? gautama ! bhavAdezathI be bhava, kAlAdezathI jaghanya 10,000 varSa aMtarmuhUrta adhika, utkRSTathI pUrvakoDI ane 10,000 varSa adhika ATalo. kALa rahe, ATalo kALa gamanAgamana kare. 3. bhagavad ! paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je utkRSTa kALa sthitika ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM utpanna thavA yogya hoya te bhagavad ! keTalI kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanyathI ane utkRSTathI palyopamano asaMkhyAta bhAga sthitimAM upaje. bAkI badhuM pUrvavat anubaMdha sudhI jANavu. bhagavad ! te paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika utkRSTa kALa sthitika ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM pharI paryAptA yAvatu kare ? gautama! bhavAdezathI be bhavagrahaNa vaDe kAlAdezathI jaghanya palyopamano asaMkhyAta bhAga ane aMtarmuhUrta adhika, utkRSTathI palyopamano asaMkhyAta bhAga, pUrvakoDI adhika ATalo kALa seve, gati-Agati kare. 4. jaghanya kALa sthitika paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika hoya, bhagavad ! te ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM upajavA yogya hoya to bhagavanuM ! te keTalo kALa sthitimAM utpanna thAya ? gautama ! jaghanya 10,000 varSa ane utkRSTa palyopamano asaMkhyAta bhAga sthitithI upaje. bhagavan! te jIvo eka samayamAM keTalA upaje ? bAkI pUrvavatu. vizeSa e ke- A traNa jJAna, Ayu, adhyavasAya, anubaMdhamAM aMtara che. jaghanya ane utkRSTa sthiti aMtarmuhUrta che. bhagavan! te jIvonA keTalA adhyavasAna che ? asaMkhya. bhagavad ! te prazasta che ke aprazasta ? gautama! prazasta nathI, aprazasta che. anubaMdha aMtarmuhUrta che. bAkI pUrvavatu. bhagavan! te jaghanyakALa sthitika paryAptA asaMjJI paMcendriya ratnaprabhA yAvat kare? gautama! bhavAdezathI be bhavagrahaNa vaDe, kAlAdezathI jaghanya daza hajAra varSa ane aMtarmuhUrta adhika tathA utkRSTathI palyopamano asaMkhyAtamo bhAga ane aMtarmuhUrta adhika, ATalo kALa rahe, yAvat gati-Agati kare. 5. bhagavad ! jaghanyakAla sthitika paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je jaghanyakAla sthitika ratnaprabhA pRthvInairayikamAM upajavA yogya hoya, te keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI ane utkRSTathI. 10,000 varSamAM upaje. bhagavad ! te jIvo. bAkI pUrvavat, tene traNa jJAno che yAvat bhagavad ! te jaghanyakAla sthitika paryAptA yAvat yonimAM jaghanya kALasthitika ratnaprabhAmAM pharI yAvat gautama! bhavAdezathI be bhavagrahaNa vaDe, kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTathI aMtarmuhUrta adhika 10,000 varSa, ATalo kALa seve yAvat gati-Agati kare. 6. bhagavad ! jaghanyakALa sthitika yAvat tiryaMcayonika utkRSTa kALa sthitika ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM upajavA yogya hoya, te bhagavan! keTalo kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanyathI, utkRSTathI paNa palyopamano muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 142
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAtamo bhAga sthitithI upaje. bhagavan! te jIvo. bAkI pUrvavatu, temaja traNa jJAno yAvat he bhagavanuM ! jaghanyakAla sthitika paryAptA yAvat tiryaMcayonika utkRSTa kALa sthitika ratna, yAvat kare? gautama! bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTathI palyopamano asaMkhyAta bhAga adhika aMtarmuhUrta kALa yAvat kare. 7. bhagavanutkRSTatAla sthitika paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM upajavA yogya hoya, te bhagavan! keTalo kALa yAvat upaja ? gautama! jaghanyathI 10,000 varSa sthitimAM, utkRSTathI palyopamano asaMkhyAta bhAga yAvatu upaje. bhagavana! te jIvo eka samayathI avazeSa jema audhika gamamAM kahyuM tema jANavu. vizeSa e be jJAna, sthiti jaghanya ane utkRSTathI pUrvakoTI, e rIte anubaMdha paNa jANavo. bAkI pUrvavatuM. bhagavan! te jIvo utkRSTakAla sthitika paryAptA asaMjJI yAvat tiryaMcayonika ratnaprabhA yAvat gautama! bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya pUrvakoDI ane 10,000 varSa adhika, utkRSTathI. palyopamano asaMkhyAta bhAga, pUrvakoDI adhika ATalI yAvat kare. 8. bhagavad ! utkRSTakALa sthitika paryAptA tiryaMcayonika je jaghanyakALa sthitika ratnaprabhA yAvat upajavA yogya che, te bhagavan! keTalo yAvat upaja ? gautama! jaghanya ane utkRSTa baMne 10,000 varSa. bhagavad ! te jIvo, bAkI pUrvavat jema sAtamAM gamamAM kahyuM yAvat te bhagavad ! utkRSTa kALa sthiti yAvat tiryaMcayonika jaghanya kALa sthitika ratnaprabhAmAM yAvat kare ? gautama! bhavAdezathI be bhava, kAlAdezathI jaghanya pUrvamoTI ane 10,000 varSa abhyadhika utkRSTathI pUrvakoDI ane 10,000 varSa adhika ATalo yAvat kare. 9. utkRSTa sthitika paryAptA yAvat tiryaMcayonika, he bhagavan! je utkRSTakALa sthitika ratnaprabhAmAM yAvat utpanna thavA yogya hoya, te he bhagavan! keTalo kALa yAvat upaje? gautama! jaghanya ane utkRSTa paNa palyopamanI asaMkhya bhAga sthitimAM upaje. bhagavana ! te jIvo eka samayamAM bAkI sAtamAM gama mujaba yAvat utkRSTakALa sthitika paryAptA yAvat tiryaMcayonika utkRSTa kALa sthitika ratnaprabhA yAvatuM kare ? gautama ! bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTa baMnemAM palyopamano asaMkhyAtamo bhAga, adhika pUrvakoDI, ATalo kALa seve yAvat gati-Agati kare. A pramANe A traNa gama audhika che, traNa gama jaghanya kALa sthitikamAM che. traNa gama utkRSTa kALa sthitimAM che. kula nava gama che. sUtra-839 1. jo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAMthI upaje to saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAMthI upaje ke asaMkhyAtaothI ? gautama! saMkhyAta varSAyu saMjJI paMcendriya tiryaMcathI upaje. asaMkhyAta nahIM. jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI yAvat upaja ? to jalacarathI upaje prazna ? gautama ! jalacarathI upaje, jemAM asaMjJI yAvat paryAptAthI upaje, aparyAptAthI nahIM. bhagavad ! paryAptA saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je nairayikamAM upajavA yogya che, te he bhagavan! kaI pRthvImAM upaje? gautama! ratnaprabhAdi sAte pRthvImAM. bhagavan! paryAptA saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je ratnaprabhApRthvI nairayikamAM upajavA yogya che, te keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanya 10,000 varSa, utkRSTa sAgaropama. bhagavan! te jIvo eka samayamAM keTalA upaje ? asaMjJIvatu. bhagavan! te jIvonA zarIro kayA saMghayaNavALA. che? gautama! cha saMghayaNI. te A - vajaRSabhanArAca saMghayaNI yAvat sevArta saMghayaNI. zarIrAvagAhanA, asaMjJIvatuM. jaghanya thI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI 1000 yojana. bhagavad ! te jIvonuM zarIra kayA saMsthAne che ? cha saMsthAne, te A - samacaturasa, nyagrodha yAvat huMDaka. bhagavana ! te jIvone keTalI vezyA che ? gautama ! cha - kRSNa yAvatu zukla lezyA. daSTi traNe. jJAna traNe. ajJAna bhajanAe. yoga traNe. bAkI badhu anubaMdha paryanta, asaMjJI mAphaka kahevuM. vizeSa e ke samudhdhAto pahelA pAMca muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 143
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' che, veda traNe che. bAkI pUrvavat yAvat bhagavad ! te paryApta saMkhyAta varSAyuSka yAvat tiryaMcayonika ratnaprabhAva yAvat kare? gautama! bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTathI ATha bhava grahaNa vaDe. kAlAdezathI jaghanyathI aMtarmuhUrta adhika 10,000 varSa, utkRSTathI cAra pUrvakoDI adhika cAra sAgaropama, ATalo kALa rahe yAvat kare. 2. paryAptA saMkhyAta yAvat jaghanya kALa bhavika yAvatu te he bhagavan! keTalI kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanya ane utkRSTa baMne 10,000 varSa sthitimAM yAvatu upaje. bhagavan! te jIvo e pramANe pahelA gama mujaba niravazeSa kahevuM yAvat kAlAdezathI - 1. yAvat kare. 3. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna thAya to jaghanya sAgaropama sthitimAM, utkRSTa paNa temaja upaje. bAkI parimANAdithI bhavAdeza paryanta badhu pahelA gAma pramANe jANavu - - - 4. bhagavad ! jaghanyakAla sthitika paryApta saMkhyAta varSa AyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je ratnaprabhA pRthvImAM yAvat utpanna thavAyogya che, te keTalA kALa sthitimAM upaja ? gautama ! jaghanya 10,000 varSa, utkRSTa sAgaropama. bhagavan! te jIvo. bAkI pahelA gama mujaba. vizeSa A - A AThamAM vizeSatA che. zarIrAvagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTa dhanuSa pRthakva. lezyA - pahelI traNa, mithyASTi, niyamA be ajJAnajJAnI nahIM, pahelA traNa samudghAta, Ayu, adhyavasAya, anubaMdha traNe asaMjJI mujaba, bAkI pahelA gama mujaba. 5. jo te utkRSTa kALa sthitimAM upaje, to jaghanyathI ane utkRSTathI sAgaropama sthitimAM upaje. e. pramANe cotho gama saMpUrNa kahevo. 6. bhagavad ! utkRSTa kALasthitika paryApta saMkhyAta varSAyuvALA yAvat. tiryaMcayonika, je ratnaprabhA pRthvI nairayikamAM utpanna thavA yogya hoya, bhagavan! te keTalA kALanI sthitimAM upaje ? gautama ! jaghanya 10,000 varSa, utkRSTa sAgaropama sthitimAM upaje. bhagavan! te jIvonA parimANAdithI bhavAdeza paryanta pahelA gama mujaba jANavuM. mAtra sthiti jaghanyathI pUrvakoDI, utkRSTathI paNa pUrvakoDI. e pramANe anubaMdha paNa. bAkI pUrvavat kAlAdezathI jaghanyathI 10,000 varSa adhika pUrvakoDI Adi - 8. 7. jo te jaghanya kALa sthitimAM utpanna thaI jaghanya ke utkRSTa baMne 10,000 varSa sthitimAM utpanna thAya to he bhagavan ! te jIvo sAtamA gama mujaba saMpUrNa kahevA yAvat bhavAdeza paNa yAvat kAlAdezathI - x 8. utkRSTa kALa sthitika paryApta yAvat tiryaMcayonikamAM he bhagavan! je utkRSTa kALa sthitika yAvatu utpanna thavA yogya che, te bhagavan! keTalA kALa sthitimAM utpanna thAya? gautama! jaghanyathI ane utkRSTathI paNa sAgaropama sthitimAM upaje. bhagavan! te jIvo sAtamA gama mujaba saMpUrNa kahevA yAvat bhavAdezathI yAvat kAlAdezathI - 4. A pramANe A nava gama che. tenA ullepa-nikSepa navemAM asaMjJI mAphaka kahevA. sUtra-840 1. bhagavad ! paryAptA saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je zarkarAmabhA pRthvI nairayikamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalA kALanI sthitimAM utpanna thAya ? gautama! jaghanyathI sAgaropama ane utkRSTathI traNa sAgaropama sthitimAM upaje. bhagavana te jIvo eka samayamAM e pramANe ratnaprabhAmAM utpanna thavAnA gamanI mAphaka samagra vaktavyatA kahevI. yAvat bhavAdeza tathA kAlAdezathI jaghanyathI aMtarmuharta adhika sAgaropama, utkRSTathI cAra pUrvakoDI adhika bAra sAgaropama, ATalo kALa yAvatuM gamanAgamana kare. 2. e pramANe ratnaprabhA pRthvI gama samAna nave gamo kahevA. vizeSa e ke - badhA gamomA nairayika sthiti ane saMvedhamAM sAgaropama kahevuM. A pramANe chaThThI pRthvI sudhI kahevuM. vizeSa e ke - nairayika sthiti je je pRthvImAM jaghanya-utkRSTa hoya tene cAra gaNI karavI. jema ke. vAlukAprabhAmAM 28 sAgaropama, e cAragaNI thAya. paMkaprabhAmAM ja, dhUmaprabhAmAM-68, tamAmAM-88, saMghayaNomAM vAlukAprabhAmAM pAMca saMghayaNI, vajaRbhanArAca yAvat kIlikA. paMkaprabhAmAM cAra saMghayaNI, dhUmaprabhAmAM traNa saMghayaNI, tamAmA be saMghayaNI - vajaRSabhanArAja ane RSabha muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 144
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' nArAcavALA utpanna thAya. bAkI pUrvavat. paryApta saMkhyAta varSAyuSka yAvatu tiryaMcayonika je adhaHsaptamI pRthvI nairayikamAM utpanna thavA yogya che. te keTalA kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanyathI 22-sAgaropama, utkRSTathI. 33-sAgaropama sthitimAM upaje. bhagavante jIvojema ratnaprabhAnA nava gamako kahyA, tema ahIM jANavA. vizeSa e ke - vajaRSabhanArAcA saMghayaNI utpanna thAya ane strIvedako utpanna na thAya. bAkI pUrvavat yAvat anubaMdha. saMvedha - bhavAdezathI jaghanya traNa bhava, utkRSTa sAta bhava grahaNa kare che. kAla AdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta adhika 22-sAgaropama, utkRSTathI cAra pUrvakoDI adhika 66-sAgaropama, eTalo kALa yAvat kare. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna thAya to pUrvavat ja vaktavyatA yAvat bhavAdeza. kAlAdezathI jaghanya paNa temaja yAvat cAra pUrvakoDI adhika yAvat kare. te ja svayaM utkRSTa kAla sthitimAM utpanna thAya to te pra yAvat anubaMdha, bhavAdezathI jaghanyathI traNa bhavagrahaNa, utkRSTathI pAMca vigrahaNa. kAlAdezathI jaghanyathI 33sAgaropama ane be aMtarmahUrta adhika, utkRSTathI 66-sAgaropama ane traNa pUrvakoDI adhika. te ja jaghanyakALa sthitika ratnaprabhA pRthvI jaghanyakALa sthitimAM vaktavyatA. mAphaka kahevI yAvatu bhavAdeza. mAtra prathama saMghayaNa, strIvedaka nahIM. bhavAdezathI jaghanya traNa bhava-utkRSTa sAta bhava. kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuharta adhika 22-sAgaropama, utkRSTa 66-sAgaropama ityAdi - x. te ja jaghanya kALa sthitimAM utpanna, e pramANe cotho gama saMpUrNa kahevo yAvat kAlAdeza. te ja utkRSTa kAla sthitikamAM utpanna badhuM pUrvavat yAvat anubaMdha, bhavAdezathI jaghanya traNa bhava, utkRSTa pAMca bhava, kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta 33-sAgaropama, utkRSTathI traNa aMtarmuhUrNa adhika 66-sAgaropama. eTalo kALa yAvat kare. te ja svayaM utkRSTa kALa sthitimAM jaghanya 22-sAgaropama, utkRSTa 33-sAgaropama sthitimAM upaje che - bhagavan! te bAkI badhuM sAtamI pRthvI prathamagama vaktavyatA kahevI. yAvat bhavAdeza, vizeSa e ke - sthiti, anubaMdha, jaghanyathI pUrvakoDI, utkRSTathI pUrvakoDI. bAkI pUrvavat. kAlAdezathI jaghanya be pUrvakoDI abhyadhika 22sAgaropama, utkRSTa cAra pUrvakoDI adhika 66-sAgaropama. eTalo kALa yAvat kare. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna thAya. sAtamAM gama mujaba ja badhI vaktavyatA ane saMvedha kahevo. te ja utkRSTakALa sthitimAM utpanna e pramANe ja yAvatu anubaMdha. bhavAdezathI jaghanya traNa bhava, utkRSTathI pAMca bhava. kAlAdezathI 33-sAgaropama be pUrvakoDI adhika, utkRSTa 66-sAgaropamAdi. sUtra-841, 842 841. jo te nairayika, manuSyathI AvIne upaje to saMjJI manuSyathI AvIne upaje ke asaMjJI manuSyathI? gautama! saMjJIthI, asaMjJIthI nahIM. jo saMjJI manuSyathI AvIne upaje to zuM saMkhyAta varSAyu saMjJI manuSyathI ke asaMkhyAta0 thI upaje? gautama! saMkhyAta varSAyu saMjJI manuSyathI AvIne upaje, asaMkhyAta varSAyu thI nahIM. jo saMkhyAta varSAyu, yAvat upaje to paryApta saMkhyAta thI aparyApta saMkhyAta varSAyuthI ? gautama! paryApta saMkhyAta varSa AyuthI AvIne upaje, asaMkhyAta varSAyuvALAmAMthI nahIM. bhagavad ! je paryApta saMkhyAyuSkaTa saMjJI manuSya nairayikamAM upajavA yogya hoya, te bhagavad ! keTalI pRthvImAM utpanna thAya ? gautama! sAte pRthvImAM upaje. ratnaprabhA yAvat adhaHsaptamI. bhagavad ! paryApta saMkhyAta varSAyu saMjJI manuSya, je ratnaprabhA pRthvImAM utpanna thavA yogya hoya te keTalI kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanyA 10,000 varSa, utkRSTI sAgaropama sthitimAM upaje. bhagavan! te jIvo eka samaye keTalA upaje? gautama! jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 145
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' upaje. saMghayaNa-cha. zarIravagAhanA jaghanyathI aMgula pRthakva, utkRSTathI 500 dhanuSa e pramANe bAkInuM saMjJI paMcendriya tiryaMca yonika yAvatuM bhavAdezathI. vizeSa e ke cAra jJAna, traNa ajJAna bhajanAe. samudyAta che. sthiti ane anubaMdha jaghanyathI mAsa pRthatva-utkRSTathI pUrva koTI. bAkI pUrvavatuM. kAlAdezathI jaghanyA mAsa pRthatva adhika 10,000 varSa ane utkRSTI cAra pUrvakoDI adhika cAra sAgaropama ATalo kALa rahe. te ja jaghanya kALa sthitimAM utpanna thAya, to te ja vaktavyatA, mAtra kAlAdezathI jaghanyA pUrvavat, utkRSTI 40,000 varSa adhika cAra pUrvakoDI. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna thAya to A ja vaktavyatA. mAtra kAlAdezathI jaghanyA mAsa pRtha7 adhika sAgaropama, utkRSTI cAra pUrvakoDI adhika cAra sAgaropama. te ja svayaM jaghanyakALa sthiti A ja vaktavyatA. vizeSa e ke - A pAMcamAM aMtara che. zarIrAvagAhanA jaghanyA aMgula pRthatva, utkRSTI temaja traNa jJAna traNa ajJAna bhajanAe. pAMca samudhdhAto. sthiti ane anubaMdha jaghanyathI mAsa pRthatva, utkRSTathI paNa temaja. bAkI pUrvavat yAvat bhavAdeza, kAlAdezathI jaghanyA mAsa pRthatva adhika 10,000 varSa, utkRSTI cAra mAsa pRthatva adhika cAra sAgaropama. ATalo kALa rahe. te ja jaghanya kALasthitimAM utpanna hoya to A ja vaktavyatA cothA gama samAna jANavI. mAtra kAlAdezathI jaghanyA mAsa pRtha8 adhika 10,000 varSa, utkRSTI cAra mAsa pRthatva adhika 40 hajAra varSa. ATalo kALa rahe. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna hoya to A ja gama che. mAtra kAlAdezathI jaghanyA sAgaropama ane mAsa pRthatva adhika, utkRSTI cAra mAsa pRthatva adhika cAra sAgaropama yAvat rahe. te ja svayaM utkRSTa kALa sthitika janmIne pahelA gama mAphaka jANavuM. mAtra zarIravagAhanA jaghanyA 500 dhanuSa, utkRSTI 500 dhanuSa. sthiti jaghanyA ane utkRSTI pUrvakoDI. ema anubaMdha jANavo. kAlAdezathI jaghanyA. 10,000 varSAdhika pUrvakoDI, utkRSTI cAra pUrvakoDI adhika cAra sAgaropama. ATalo kALa yAvatu rahe. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna thAya, sAtamAM gamanI vaktavyatA jANavI. mAtra kAlAdezathI jaghanyA 10,000 varSa adhika pUrvakoDI, utkRSTI 40,000 varSAdhika cAra pUrvakoDI - . te ja utkRSTI kALa sthitimAM utpanna hoya to sAtamA gama mujabanI vaktavyatA. mAtra kAlAdezathI pUrvakoDI adhika jaghanyA sAgaropama ane utkRSTI cAra pUrvakoDI adhika cAra sAgaropama. 842. paryAptA saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSyathI he bhagavan! je zarkarA prabhAmAM nairayikarUpe yAvat utpanna thAya, te bhagavad ! keTalo yAvat upaje? gautama! jaghanyathI sAgaropama ane utkRSTathI traNa sAgaropama. bhagavad ! te ja jIvo. ratnaprabhA pRthvInA gama mujaba jANavuM. mAtra zarIrAvagAhanA jaghanyathI ratnI pRthatva, utkRSTI 500 dhanuSa, sthiti jaghanyA varSe prathatva, utkRSTI pUrvakoDI, e pramANe anubaMdha paNa kahevo. bAkI pUrvavat yAvatu bhavAdezathI, kAlAdezathI jaghanyA varSa pRthatva adhika sAgaropama, utkRSTI cAra pUrvakoDI adhika bAra sAgaropama. e pramANe A audhikamAM traNe gamamAM manuSyanI kahevI. mAtra nairayika sthiti kAlAdezathI ane saMvedha jANavo. jo te svayaM jaghanya sthitivALA saMjJI paMcendriya paryApta manuSya utpanna thAya, to traNe gamomAM pUrvavat ja. vizeSa A - zarIrAvagAhanA jaghanyathI ratnIpratharva, utkRSTathI paNa temaja, sthiti jaghanya-utkRSTa baMne varSa pRthatva, e rIte anubaMdha paNa jANavo. bAkI badhuM audhika mujaba. saMvedha paNa upayogapUrvaka samajavo. jo te svayaM utkRSTa sthitika hoya, tene paNa traNe gamomAM pUrvavatuM. ATalI vizeSatA - zarIravagAhanA. jaghanya ane utkRSTathI paNa 500 dhanuSa, sthiti jaghanya-utkRSTathI paNa pUrvakoDI, anubaMdha paNa temaja che. bAkI badhuM pahelA gama mujaba. vizeSa- nairavikasthiti ane kAyasaMvedha jANavA. e pramANe yAvat chaThThI pRthvI. mAtra trIjI pRthvIthI eka eka saMghayaNa ghaTe che, te tiryaMcayonika mAphaka jANavu. kAlAdeza paNa temaja. mAtra manuSyasthiti kahevI. bhagavan! paryApta saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya je adhaHsaptamI pRthvI nairayikamAM utpanna thavA yogya che, te muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 146
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' he bhagavan! keTalA kALanI sthitimAM utpanna thAya ? gautama! jaghanyA 22-sAgaropama ane utkRSTa 33-sAgaropamAM sthitimAM utpanna thAya. bhagavan! te jIvo eka samayamAM zeSa temaja, zarkarAmabhA pRthvI gamaka jANavo. mAtra saMghayaNa paheluM kahevuM ane strIvedaka na upaje. bAkI pUrvavat yAvat anubaMdha. bhavAdezathI be bhavagrahaNa kAlAdezathI jaghanya 22-sAgaropama ane varSa pRthatva adhika, utkRSTa 33-sAgaropama ane pUrvakoDI adhika, ATalo kALa rahe. te ja jaghanya kALa sthitimAM utpanna thAya to A ja kathana karavuM vizeSa - nairayika sthiti ane saMvedha jANavA. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna thAya to A ja kathana karavuM. vizeSa - saMvedha jANavo. te ja manuSya svayaM jaghanyakALa sthitika utpanna thayela hoya, tene traNe gamakomAM A ja vaktavyatA. mAtra zarIravagAhanA jaghanya-utkRSTa baMne ratnIpRtha7. sthiti jaghanya-utkRSTa baMne varSa pRthac. e rIte anubaMdha paNa che. saMvedha upayogapUrvaka kahevo. te svayaM ja utkRSTa kALasthitika utpanna hoya to, tene paNa traNe gamakamAM A ja vaktavyatA. mAtra zarIrAvagAhanA jaghanya-utkRSTa baMne 500 dhanuSa, sthiti jaghanya-utkRSTa baMne pUrvakoDI, e rIte anubaMdha paNa che. A nave gamakomAM nairayika sthiti ane saMvedha jANavo. badhe bhavagrahaNa be yAvat nava gamakamAM kAlAdezathI jaghanya 33sAgaropama, pUrvakoDI adhika utkRSTa paNa temaja. ATalo kALa rahe - gamanAgamana kare. bhagavan! tema ja che. zataka-24,uddezo-2 ' asurakumAra ' sUtra-843 rAjagRhamAM yAvat Ama pUchyuM - bhagavad ! asurakumAra kyAMthI AvIne upaje che - nairayikathI yAvatu devathI ? gautama ! nairayika ke devathI AvIne upajatA nathI, tiryaMca ane manuSyathI AvIne upaje che. e pramANe jema nairayika uddezakamAM kahyuM tema yAvat paryAptA asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, bhagavan! je asurakumAramAM utpanna thavA yogya hoya te he bhagavan! keTalI kALa sthitimAM utpanna thAya che ? gautama! jaghanyathI 10,000 varSa sthitimAM, utkRSTa palyopamanA asaMkhyAta bhAga sthitimAM upaje che. bhagavan! te jIvo e rIte ratnaprabhA gamaka samAna nave paNa gamo kahevA. vizeSa e - jemanI svayaM jaghanya kAla sthiti hoya, temane adhyavasAyo prazasta hoya, aprazasta nahIM. traNe gamamAM bAkI pUrvavatuM. jo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM upaje to zuM saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriyamAM yAvat upaje ke asaMkhyAta varSAyuSkamAM ? gautama! saMkhyAta varSAyumAM yAvat upaje, asaMkhyAtamAM paNa upaje. asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMca je asurakumAramAM upajavA yogya hoya, te bhagavan! keTalI kALA sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI 10,000 varSa, utkRSTa traNa palyopama sthitimAM upaje. bhagavan! te jIvo. eka samayamAM prazna? jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTa thI saMkhyAtA upaje. vajaRSabhanArAca saMghayaNI, avagAhanA jaghanyatI dhanuSa pRthatva, utkRSTathI cha gAu, samacaturasa saMsthAna saMsthita, cAra vezyA, mithyAdaSTi, ajJAnI-niyamA be ajJAnI-mati ajJAnI, zrutaajJAnI, traNe yoga, baMne upayoga, cAra saMjJA, cAra kaSAyo, pAMca indriyo, traNa samudhdhAto samavahata thaIne ke samavahata na thaIne mare, vedanA be - zAtA, azAtA veda be - strI, puruSa. sthiti jaghanya-sAtireka pUrvakoDI ane utkRSTI traNa palyopama, adhyavasAya prazasta-aprazasta baMne. anubaMdha sthiti mujaba. kAyasaMvedha bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanyA sAtireka pUrvakoDI-1000 varSa adhika. utkRSTathI cha palyopama, ATalo kALa rahe. te e ja jaghanya kALa sthitimAM utpanna hoya to A ja kathana. mAtra asurakumAranI sthiti ane saMvedha jANavA. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna hoya to jaghanya ane utkRSTa traNa palyopama sthitimAM upaje. A ja vaktavyatA che. vizeSa A - sthiti ane utkRSTathI traNa palyopama. anubaMdha e pramANe ja che. kAlAdeza vaDe jaghanya ane utkRSTa paNa cha palyopamAdi. bAkI pUrvavat. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 147
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' te ja svayaM jaghanyakAla sthitika utpanna thayo hoya to jaghanya 10,000 varSa sthitimAM, utkRSTI sAtireka pUrvakoDI Ayu upaje. bhagavad ! teo? bAkI pUrvavat yAvat bhavAdeza, vizeSa-avAgahanA jaghanyathI dhanuSa pRthatva-utkRSTathI sAtireka 1000 dhanuSa. sthiti jaghanya ane utkRSTathI paNa sAtireka pUrvakoDI A pramANe anubaMdha paNa che. kAlAdeza vaDe jaghanya thI sAtireka pUrvakoDI-10,000 varSa adhika, utkRSTathI sAtireka be pUrvakoDI eTalo kALa rahe. te svayaM jaghanyakALa sthitimAM upaje to A ja vaktavyatA. mAtra asurakumAranI sthiti ane saMvedha jANI. levo. te ja utkRSTa kALasthitimAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTathI sAtireka pUrvakoDI AyumAM utpanna thAya to pUrvavat, vizeSa -kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTa paNa sAtireka be pUrvakoDI, ATalo kALa rahe. te ja svayaM utkRSTa kAlasthitika janme to pahelA namaka mujaba kahevuM. mAtra sthiti jaghanyathI-utkRSTathI traNa palyopama, e pramANe anubaMdha paNa che, kAlAdezathI jaghanya traNa palyopama-10,000 varSa adhika ane utkRSTathI cha palyopama che. te ja jaghanyakAla sthitika utpanna. A ja vaktavyatA. vizeSa e ke - asurakumAranI sthiti ane saMvedha jANavo joIe. te ja utkRSTa kALa sthitika utpanna jaghanyathI ane utkRSTathI traNa palyopama e ja vaktavyatA kahevI. vizeSa - kAlAdezathI jaghanyathI cha palyopama eTalo kALa ja rahe. jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya yAvat upaje, to zuM jalacara e pramANe yAvat paryAptA saMkhyAtA varSAyu saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je asurakumArapaNe utpanna thavA yogya hoya, te bhagavan! keTalA kALanI sthitimAM upaja ? gautama! jaghanya 10,000 varSanI sthitimAM, utkRSTa sAtireka sAgaropama sthitimAM upaje. bhagavad ! te jIvo ekasamayamAM e rIte emanA ratnaprabhA pRthvInA gamaka samAna jANavu. vizeSa - je svayaM jaghanyakALa sthitika hoya che, temane traNe gamamAM ATaluM vizeSa che - cAra vezyA, adhyavasAya prazasta ane aprazasta, bAkI pUrvavat saMvedha sAtireka sAgaropama kahevo. jo manuSyathI AvIne upaje to zuM saMjJI manuSyathI Ave ke asaMjJI manuSyathI? gautama! saMjJI manuSyathI, asaMjJI manuSyathI nahIM. jo manuSyathI AvIne upaje to zuM saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSyathI AvIne upaje ke asaMkhyAta varSAyuSkaothI? gautama! saMkhyAta varSAyuSkathI yAvat upaje. asaMkhyAta varSAyuSkathI AvIne paNa upaje. bhagavad ! asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya, je asurakumAramAM utpanna thavA yogya hoya, bhagavan! te keTalI. kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanya 10,000 varSa, utkRSTa traNa palyopama sthitimAM upaje. A pramANe asaMkhya varSAyuSka tiryaMcayonika samAna pahelA traNa gamo jANavA. mAtra zarIravagAhanA pahelA-bIjA gamAmAM jaghanya sAtireka 500 dhanuSa ane utkRSTa traNa gAu. bAkI pUrvavat. trIjA gamamAM jaghanya ane utkRSTathI paNa traNa gAuM. bAkI tiryaMcayonika mujaba jANavu. te ja svayaM jaghanya kAla sthitika utpanna thAya, tene paNa jaghanya kALa sthitika tiryaMcayonika samAna traNa gamo kahevo. vizeSa zarIra avagAhanA traNe gamamAM jaghanya ane utkRSTa paNa sAtireka 500 dhanuSa che. bAkI pUrvavat. te ja svayaM utkRSTakALa sthitika janma, tene te ja pAchalA traNa gamako kahevA. mAtra zarIrAvagAhanA traNe gamomAM jaghanya ane utkRSTa paNa traNa gAu, bAkI pUrvavatu. jo saMkhyAta varSAyuvALA saMjJI manuSyathI AvIne upaje to zuM paryApta saMkhyAta varSAyuSka ke aparyApta saMkhyAtA varSAyuSka? gautama! paryApta saMkhyAtaothI, aparyApta saMkhyAtathI nahIM. bhagavan! paryApta saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya je asurakumArapaNe utpanna thavA yogya hoya, te bhagavad ! keTalA kALanI sthitithI upaje? gautama! jaghanya 10,000 varSanI sthitimAM, utkRSTa sAtireka sAgaropama sthitikamAM upaje, bhagavana ! je jIvo jema ratnaprabhAmAM utpanna thanAranA nava gamo kahyA, tema ahIM paNa nava gamo kahevA. mAtra saMvedha sAtireka sAgaropamathI karavo. bAkI pUrvavatu. bhagavan! tema ja che. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 148
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-24,uddezo-3' nAgakumAra'' sUtra-84 rAjagRhe yAvatuM Ama pUchayuM - bhagavan! nAgakumAra kyAMthI AvIne upaja ? nairayikathI yAvatuM devathI ? gautama nairayika ke devathI AvIne na upaje, paNa manuSya, tiryaMcayonikathI AvIne upaje. jo tiryaMca0 e pramANe asurakumAranI vaktavyatA mujaba ahIM paNa kahevuM yAvat asaMjJI. jo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI Ave to zuM saMkhyAta varSAyu ke asaMkhyAta varSAyu ? gautama! baMnethI. asaMkhya varSAyu saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, bhagavan! je nAgakumAramAM upajavA yogya hoya, te keTalA kALanI sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI 10,000 varSa, utkRSTathI dezona palyopama sthitimAM. bhagavan! te jIvo. bAkI badhuM asurakumAramAM utpAda mAphaka kahevuM yAvat bhavAdeza. kAlAdezathI jaghanyA 10,000 varSAdhika pUrvakoDI, utkRSTI dezonA pAMca palyopama ATalo kALa rahe. te ja jaghanyakAla sthitimAM utpanna hoya to A ja vaktavyatA che. mAtra nAgakumAranI sthiti ane saMvedha che. te ja utkRSTa kAla sthitimAM utpanna hoya to tenI paNa A ja vaktavyatA. mAtra sthiti jaghanyathI dezona be palyopama, utkRSTa traNa palyopama. bAkI pUrvavat yAvat bhavAdeza, kAlAdezathI jaghanya dezona cAra palyopama, utkRSTa dezona pAMca palyopama, ATalo kALa rahe. te ja svayaM jaghanya kALa sthitimAM janmyo hoya, tene traNe gamakamAM asurakumAramAM utpanna thanAra jaghanyakALa sthitika mAphaka kahevA. te ja svayaM utkRSTa kALa sthitikamAM jamyo hoya, tene paNa te ja pramANe traNe gamaka jema asurakumAramAM kahyA tema jANavA. vizeSa e ke - nAgakumAranI sthiti, saMvedha jANavo joIe. bAkI pUrvavatu. jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya yAvat zuM paryApta saMkhyAta varSAyuSka ke aparyApta ? gautama ! paryApta saMkhyAta varSAyuSka, aparyApta saMkhyAta varSAyuSka nahIM. paryApta saMkhyAta varSAyuSka yAvat je nAgakumAramAM utpanna thavA yogya hoya, te he bhagavan! keTalI kALasthitimAM upaja ? jema asurakumAromAM utpanna thanAranI vaktavyatA che, te mujaba ahIM paNa nave gamatomAM kahevI. mAtra nAgakumAra sthiti ane saMvedha jANavo. jo manuSyathI Ave to zuM saMjJI manuSya ke asaMjJI manuSya0 ? gautama ! saMjJI manuSyathI upaje, asaMjJI manuSyathI nahIM. jema asurakumAramAM utpanna thanAra yAvat asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya, bhagavad ! je nAga kumAra mAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanyA 10,000 varSa ane utkRSTathI dezona be palyopama, e pramANe jema asaMkhyAta varSAyuSka tiryaMcayonikono nAgakumAramAM pahelA traNa gamako te pramANe ja ahIM kahevA - mAtra pahelA, bIjA gamakamAM zarIrAvagAhanA jaghanyathI sAtireka 500 dhanuSa, utkRSTathI traNa gAu, trIjA gamamAM avagAhanA jaghanyathI dezona be gAu, utkRSTathI traNa gAu, bAkI pUrvavat. te ja svayaM jaghanyakALa sthitika jamyo hoya, tene traNe gamamAM asurakumAranA temAM utpAda mAphaka saMpUrNa kahevuM. te ja svayaM utkRSTa kALa sthitika jamyo hoya, tenA traNe gamaka, utkRSTakAla sthitika asurakumAramAM utpanna thanAra mAphaka kahevA. mAtra nAgakumAranI sthiti ane saMvedha jANavA. bAkI pUrvavatu. jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya zuM paryApta ke aparyApta saMkhyAta gautama! paryApta saMkhyAta. aparyApta nahIM. bhagavad ! paryApta saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSyamAM je nAgakumAramAM utpanna thavA yogya hoya, te bhagavad ! keTalA kALanI ? gautama! jaghanya 10,000 varSa, utkRSTathI dezona be palyopama sthiti. e rIte asurakumAramAM. utpanna thanAra mAphaka sarva kaMI saMpUrNa nave gamatomAM kahevuM. mAtra nAgakumAranI sthiti ane saMvedha jANavA. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 149
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-24,uddezo-4 thI 11' 'suvarNakumArAdi ' sUtra-845 bAkInA suvarNakumArathI svanitakumAra sudhInA AThe uddezA nAgakumAranI mAphaka saMpUrNa kahevA. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-24,uddezo-12 pRthvIkAyika' sUtra-846 bhagavan! pRthvIkAyika kyAMthI AvIne utpanna thAya che? zuM nairayikathI, tiryaMcathI, manuSyathI ke devathI AvIne ? gautama! te nairayikathI nahIM, paNa tiryaMca-manuSya-devathI AvIne upaje che. jo te tiryaMcathI AvIne upaje to zuM ekendriya tiryaMcathI. ityAdi. jema vyutkrAMti padamAM utpAda kahyo, tema yAvat jo bAdara pRthvIkAyika ekendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje to zuM paryAptabAdara0 yAvat upaje ke aparyApta bAdara0thI ? gautama! baMne prakAre yAvat upaje. bhagavan! te jIvo eka samayamAM prazna? gautama! pratisamaya avirahita asaMkhya upaje. te sevArta saMghayaNI, zarIravagAhanA jaghanyA aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTa paNa temaja, masura caMdra saMsthita, cAra lezyA, mAtra mithyA-daSTi, ajJAnI-be ajJAna niyamA, mAtra kAyayogI, baMne upayogavALA, cAra saMjJA, cAra kaSAya, eka sparzanendriya, traNa samudyAta, be vedanA, mAtra napuMsaka vedaka, sthiti-jaghanyA aMtarmuhUrta, utkRSTI 22,000 varSa prazasta-aprazasta adhyavasAya, sthiti mAphaka anubaMdha che. bhagavan! te pRthvIkAya pharI pRthvIkAyikarUpe utpanna thAya to keTalo kALa rahe, keTalo kALa gati-Agati kare? gautama! bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa asaMkhya bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa asaMkhya kALa, eTalo kALa yAvat kare. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa hurta sthitimAM, e pramANe pUrvavat badhuM kahevuM. te ja utkRSTakALa sthitimAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa baMne 22,000 varSa sthitimAM, bAkI pUrvavat yAvat anubaMdha. mAtra jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAta ke asaMkhyAta utpanna thAya bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa ATha bhava grahaNa kare. kAlAdezathI jaghanya 22,000 varSa aMtarmuhUrta adhika ane utkRSTathI 1,76,000 varSa. ATalo kALa yAvatuM gamanAgamana kare. te ja svayaM jaghanyakAla sthitika upaje, to pahelA gamaka samAna kahevuM. mAtra vezyA traNa, sthiti jaghanya ane utkRSTathI aMtarmuhUrta, aprazasta adhyavasAna anubaMdha sthiti mujaba, bAkI pUrvavatuM. te jo jaghanyakALa sthitikamAM upaje, to cothA gamanuM kathana. te jo utkRSTakALa sthitimAM upaje, to A ja vaktavyatA, mAtra jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAta ke asaMkhyAta yAvat bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa ATha bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanyathI aMtarmuharta adhika 22,000 varSa, utkRSTathI 88,000 varSa ane cAra aMtarmuhUrta adhika, ATalo kALa rahe. te jo svayaM utkRSTa kALa sthitika upaje, to trIjA gama samAna saMpUrNa kahevuM. mAtra svayaM te sthiti jaghanyathI ane utkRSTathI 22,000 varSa. te ja jaghanyakALa sthitimAM upaje to jaghanya ane utkRSTa baMne aMtarmuhUrta. e rIte sAtamAM gama mAphaka yAvat bhavAdeza, kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika 22,000 varSa, utkRSTI cAra aMtarmuhUrta adhika 88,000 varSa. te ja utkRSTa kALa sthitimAM upaje to jaghanyathI ane utkRSTathI paNa 22,000 varSa sthitimAM upaje. ahIM sAtamA gamanI vaktavyatA jANavI yAvat bhavAdeza, kAlAdezathI jaghanyA 4,000 varSa, utkRSTathI 1,76,000 varSa. jo apukAyika ekendriya tiryaMcayonikamAMthI upaje to zuM sUkSma apU0, bAdara apu e pramANe A cAra muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 150
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhedo kahevA yAvat pRthvIkAyika. bhagavan! aprakAyika, je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya, to keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanya aMtarmuhUrta sthiti, utkRSTI 22,000 varSamAM upaje. e rIte pRthvIkAyika gamaka samAna nava gamako kahevA. vizeSa A - tibuka biMdu AkAre che, sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta-utkRSTathI 7000 varSa, e rIte anubaMdha paNa che. e rIte traNe gamakamAM sthiti, saMvedha paNa che. trIjA, chaThThI, sAtamA, AThamA, navamAM gamamAM saMvedha bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa ATha bhavagrahaNa. bAkInA cAra gamakamAM jaghanya be bhava, utkRSTa asaMkhyAta bhavagrahaNa. trIjA gamamAM kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika 22,000 varSa. utkRSTathI 1,16,000 varSa kALa rahe. chaThThI camakamAM kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika 22,000 varSa, utkRSTathI 88,000 varSa ane cAra aMtarmuhUrta adhika sAtamAM gamakamAM kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika 7000 varSa, utkRSTa 1,16,000 varSa rahe. AThamAM gamakamAM kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika 7000 varSa, utkRSTa 28,000 varSa ane cAra aMtarmuhUrta adhika kALa rahe. navamAM gamakamAM bhavAdezathI jaghanya be bhava - utkRSTa ATha bhavagrahaNa. kAlAdezathI jaghanya 29,000 varSa, utkRSTa 1,16,000 varSa kALa rahe. A rIte nava gamakamAM apakAya sthiti che. jo teukAyathI AvIne upaje to A ja vaktavyatA. vizeSa e ke nave gamakamAM traNa lezyAo, tejaskAyikanuM zucikalApa saMsthAna, sthiti jANavI. trIjA gamakamAM kAlAdezathI jaghanyA aMtarmahattva adhika 22,000 varSa sthitiutkRSTa thI 12-rAtridivasa adhika 88,000 varSa rahe. e pramANe saMvedha upayoga karavo kahevo. jo vAyukAyikathI AvIne upaje to, vAyukAyikanA paNa e pramANe nava gamako teukAyika mAphaka kahevA. vizeSa e- patAkA saMsthAna, saMvedha hajAro varSothI kahevo. trIjA gamakamAM kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika 22,000 varSa - utkRSTathI eka lAkha varSa, saMvedha upayogapUrvaka kahevo. jo vanaspatikAyikathI AvIne upaje to, vanaspatikAyikanA aprakAyikanA gama samAna nava gamaka kahevA. vizeSa e - vividha prakAre rahela che, zarIrAvagAhanA pahelA ane chellA traNa gamakomAM jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga, utkRSTathI sAtireka 1000 yojana, madhyanA traNa gamakamAM pRthvIkAyika mAphaka che. saMvedha ane sthiti jANavA. trIjA gamakamAM kAlAdezathI jaghanya 22,000 varSa ane aMtarmahattva adhika utkRSTathI 1,28,000 kALa kahevo. saMvedha upayoga pUrvaka kahevo. sUtra-847 jo beindriyathI upaje to zuM paryAptA beindriyathI upaje ke aparyAptathI ? gautama ! baMnemAMthI AvIne upaje. bhagavad ! je beindriya pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalA kALanI sthitivALA pRthvIkAyamAM upaje ? gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI 22,000 varSa sthitimAM upaje. bhagavad ! te jIvo eka samayamAM ? gautama! jaghanyathI eka, be, traNa. utkRSTathI saMkhyAta ke asaMkhyAta. sevArta saMghayaNa, avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga ane utkRSTathI 12 yojana huMDaka saMsthAna, traNa lezyA, samyagRSTi ane mithyAdRSTi, be jJAna - be ajJAna niyamA, vacana ane kAyayogI, upayoga baMne, cAra saMjJA, cAra kaSAya, be indriya - jIhA ane sparza, traNa samughAta, bAkI badhuM pRthvIkAyika mujaba. vizeSa e ke sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta. utkRSTathI bAra varSa, e rIte anubaMdha. bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTathI saMkhyAtA bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhurta ane utkRSTathI saMkhyAta kALa, ATalo kALa rahe. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna thAya to A ja vaktavyatA. te ja utkRSTakALa sthitimAM utpanna thAya to paNa pUrvokta vaktavyatA. vizeSa e - bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTathI ATha bhava. kAlAdezathI jaghanya 22,000 varSa ane aMtarmuharta adhika, utkRSTa 48 varSa adhika, 88,000 varSa, ATalo kALa rahe. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 151
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' te ja svayaM jaghanya sthitika janme. tene paNa A ja vaktavyatA traNe gamakamAM kahevI. vizeSa A - sAtamAM aMtara che. zarIravagAhanA pRthvIkAyikavatuM, mAtra mithyAdaSTi, be ajJAna niyamA, mAtra kAyayogI, sthiti - sthiti mAphaka, saMvedha. pahelA be camakamAM te pramANe ja. trIjA gamakamAM bhavAdezathI temaja ATha bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika 22,000 varSa, utkRSTathI cAra aMtarmuhUrta adhika 88,000. te ja svayaM utkRSTatAla sthitika janme, AnA paNa audhika gamaka samAna traNa gamako kahevA. mAtra traNe gamakamAM sthiti jaghanya ane utkRSTa baMne 12 varSa, e rIte anubaMdha paNa che. bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTathI ATha bhava grahaNa. kAlAdezathI upayogathI kahevuM yAvat navamAM gamakamAM jaghanyathI 12 varSa adhika 22,000 varSa, utkRSTathI 48 varSa adhika 88,000 varSa. ATalo kALa rahe. jo teindriyathI AvIne upaje to A pramANe ja nava gamako kahevA. vizeSa A - pahelA traNa gamakomAM zarIrA-vagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI traNa gAu, traNa indriyo, sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI 49 rAtridivasa. trIjA gamamAM kAlAdezathI jaghanyathI aMtarmuhUrta adhika 22,000 varSa - utkRSTathI 96 rAtri divasa adhika 88,000 varSa. madhyanA traNa gamako tema ja che. chellA traNa gamako tema ja che. vizeSa A - sthiti jaghanyathI 49 rAtridivasa, utkRSTathI paNa temaja saMvedha upayogapUrvaka kahevo. jo caurindriyathI AvIne upaje to e ja rIte nave gamako kahevA. mAtra A sthAnomAM aMtara che - zarIrAvagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTa cAra gAu, sthiti-jaghanya aMtarmuhUrta-utkRSTa cha mAsa. e rIte anubaMdha, cAra indriyo, bAkI pUrvavat yAvat navamAM gamakamAM kAlAdezathI jaghanya cha mAsa adhika 22,000 varSa, utkRSTa thI 24 mAsa-adhika 88,000 varSa ATalo kALa rahe. jo paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje to zuM saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje ke asaMjJI paMce thI ? gautama ! baMnethI. jo asaMjJI paMcendriyathIto jalacarathI AvIne upaje ke yAvat aparyAptAthI AvIne upaja ? gautama! paryAptAthI paNa ane aparyAptAthI paNa AvIne upaje. bhagavanasaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalo kALa0? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI 22,000 varSa. bhagavad ! te jIvo. ? beindrayanA audhika samAnA kahevA. mAtra zarIravagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga ane utkRSTathI 1000 yojana. paMcendriyonI sthiti, anubaMdha jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI pUrvakoDI. bAkI pUrvavatu. bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa ATha bhava grahaNa, kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTathI 88,000 varSAdhika cAra pUrvakoDI, ATalo kALa rahe. nave gamakomAM kAyasaMvedha bhavAdezathI jaghanya be bhavagrahaNa, utkRSTa ATha bhavagrahaNa, kAlAdeza upayogapUrvaka kahevo. vizeSa A -traNa camakomAM jema beindriyanA madhyama traNa gamako samAna ane chellA traNa gamakomAM prathama traNa gamaka samAna kahevuM. vizeSa- sthiti, anubaMdha jaghanyathI pUrvakoDI, utkRSTathI pUrvakoDI, bAkI pUrvavat yAvat navamAM gamakamAM jaghanya pUrvakoDI, 22,000 varSa adhika. utkRSTamAM 88,000 varSAdhika cAra pUrvakoDI, ATalo kALa rahe. jo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI Ave to saMkhyAta varSAyuthI ke asaMkhyAta varSAyuthI Ave ? gautama ! thI ja Ave. jo saMkhyAta varSAyuthI Ave to zuM jalacarathI Ave ? bAkInuM asaMjJIvat kahevuM yAvat bhagavad ! te jIvo eka samayamAM keTalA upaja ? jema ratnaprabhAmAM utpanna thanAra saMjJImAM kahyuM, tema ahIM kahevuM. vizeSa e ke - avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI hajAra yojana. bAkI pUrvavat yAvat kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta utkRSTathI 88,000 varSAdhika cAra pUrvakoDI, ATalo kALa rahe. saMvedha, nave gamakomAM asaMjJI mAphaka saMpUrNa kahevuM. temAM pahelA traNa ane vacalA traNa gamakomAM paNa tema ja, paNa A navamAM aMtara che - avagAhanA - jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI paNa temaja che, traNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 152
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' lezyA, mithyA daSTi, be ajJAna, kAyayogI, traNa samughAta, sthiti jaghanya ane utkRSTathI aMtarmuhUrta, aprazasta adhyavasAya, anubaMdha sthiti mAphaka, bAkI pUrvavatuM. chellA traNe gamakamAM-prathama gamakavatuM. mAtra sthiti, anubaMdha, jaghanya ane utkRSTa baMnethI pUrvakoDI, bAkI pUrvavat . sUtra-848 jo manuSyathI AvIne pRthvIkAyikamAM upaje, to zuM saMjJI manuSyathI AvIne upaje ke asaMjJI thI ? gautama! baMnemAMthI upaje. bhagavad ! asaMjJI manuSya, je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalI kALa sthitimAM upaje? asaMjJI paMcendriya tiryaMcanI jaghanya kALasthitinA traNa gamako kahyA, tema AnA audhika traNa gamako te pramANe ja saMpUrNa kahevA. bAkInA cha na kahevA. jo saMjJI manuSyathI AvIne upaje to saMkhyAta varSAyuSkathI AvIne upaje ke asaMkhyAta varSAyuSkathI ? gautama ! saMkhyAta varSAyuSkathI. jo saMkhyAta varSAyuvALAthI upaje to paryAptAthI AvIne upaje ke aparyAptAthI. ? gautama ! paryApta-aparyApta baMnethI. bhagavana ! saMjJI manuSya, je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalI kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI aMtarmuhurta, utkRSTathI 22,000 varSa. bhagavan! te jIvo. ? ratnaprabhAmAM utpanna thanAra jema kahyA, tema traNe gamakamAM prApti kahevI. vizeSa A - avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhya bhAga, utkRSTathI 500 dhanuSa. sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI pUrvakoDI, e rIte anubaMdha, saMvedha, nave gamakamAM saMjJI paMcendriyavat che. madhyama traNa gamakamAM prApti saMjJI paMcendriya mAphaka che, bAkI badhuM saMpUrNa temaja kahevuM. chellA traNa gamaka, aughika gama mAphaka kahevA. vizeSa e ke - avagAhanA. jaghanyA 500 dhanuSa, utkRSTI-500 dhanuSa. sthiti ane anubaMdha jaghanyA ane utkRSTI baMne pUrvakoTI. bAkI pUrvavat. mAtra pAchalA gamakomAM saMkhyAtA ja upaje che. jo devathI AvIne upaje to zuM bhavanavAsI devathI AvIne upaje ke vyaMtara-jyotiSka-vaimAnikathI AvIne upaje? gautama! cArethI. jo bhavanavAsI devathI AvIne upaje to asurakumAra bhavanavAsIthI AvIne upaje ke yAvatu. svanitakumArathI? gautama! dazathI. bhagavan! je asurakumAra pRthvIkAyikamAM upajavA yogya hoya to keTalA kALa sthitimAM upaje gautama! jaghanya aMtarmuharta, utkRSTa 22,000 varSa. bhagavan! te jIvo praznara gautama! jaghanyathI. eka, be ke traNa. utkRSTathI saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. bhagavan! te jIvonA zarIra kayA saMghayaNe che? gautama! cha saMghayaNa, asaMghayaNI yAvat pariName che. bhagavad ! te jIvonA zarIranI avagAhanA keTalI moTI che ? gautama! be bhede - bhavadhAraNIya ane uttaravaikriya. temAM je bhavadhAraNIya che, te jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI sAta ratnI, temAM je uttaravaikriya che, te jaghanyathI aMgulano asaMkhya bhAga, utkRSTathI 1000 yojana. bhagavad ! te jIvonA zarIra kayA AkAre che? gautama! be bhede - bhavadhAraNIya, uttaravaikriya. temAM je bhavadhAraNIya che te samacaturasa saMsthita che. je uttaravaikriya che, te vividhAkAre che. lezyA cAra, daSTi traNe, traNa jJAna niyamo - traNa ajJAna bhajanAe. yoga traNe, upayoga baMne, cAra saMjJA, cAra kaSAya, pAMca samughAta, baMne vedanA, strI ane puruSa veda, sthiti jaghanyA 10,000 varSa, utkRSTI sAtireka sAgaropama, adhyavasAya asaMkhya-prazasta ane aprazasta baMne. anubaMdha sthiti mujaba, bhavAdezathI be grahaNa, kAlAdezathI aMtarmuhUrta adhika 10,000 varSa jaghanyA ane utkRSTI 22,000 varSAdhika sAgaropama. A pramANe nave gamako jANavA, mAtra madhyanA ane chellA traNe gamakomAM asurakumAronI sthiti vizeSa jANavI, bAkI audhika mujaba prApti. kAyasaMvedha jANavo joIe. badhe be bhavagrahaNa yAvat navamAM gamakamAM kAlAdezathI jaghanyA 22,000 varSAdhika sAgaropama, utkRSTa paNa temaja. je nAgakumAra pRthvIkAyikapaNe upajavA yogya hoya temAM A ja vaktavyatA yAvat bhavAdeza. vizeSa A - jaghanya sthiti 10,000 varSa, utkRSTI dezona be palyopama, e rIte anubaMdha paNa che. kAlAdezathI aMtarmuhUrta adhika muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 153
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 10,000 varSa, utkRSTI 22,000 varSAdhika dezona be palyopama. e rIte nave gamako asurakumAranA gamaka samAna che. mAtra sthiti kAlAdezathI jANavI. A pramANe svanitakumAra paryanta A kahevuM. jo vyaMtarathI AvIne upaje to zuM pizAcathI AvIne ke yAvatu gaMdharvathI? gautama! pizAca yAvat gaMdharva, badhAthI upaje. bhagavan! vyaMtara deva je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya, tenA asurakumAra samAna nave gamako kahevA. vizeSa e - sthiti ane kAlAdeze jANavo. sthiti jaghanyA 10,000 varSa, utkRSTI palyopama. jo jyotiSka devothI AvIne upaje to zuM caMdravimAnathI AvIne upaje ke tArAvimAnathI ? gautama! te pAMcathI. bhagavad ! je jyotiSka deva pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya? asurakumAravat labdhi kahevI. mAtra eka tejolezyA che. traNa jJAna - traNa ajJAna niyamA. sthiti - jaghanyA palyopamano AThamo bhAga. utkRSTI 1000 varSa adhika palyopama. e rIte anubaMdha, kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika palyopamano AThamo bhAga utkRSTI 22,000 varSAdhika palyopama. A rIte bAkInA ATha gamako paNa kahevA. mAtra sthiti, kAlAdeza jANavo. jo vaimAnika devothI AvIne upaje to zuM kalpopagathI ke kalpAtItathI AvIne? gautama! kalpopagathI, kalpAtItathI nahIM. jo kalpopagathI AvIne upaje, to zuM saudharmakalpathI ke yAvat azrutakalpathI AvIne upaje? gautama! saudharma ane izAna kalpathI AvIne upaje, sanaskumArAdi kalpathI AvIne nahIM. bhagavansaudharmakalpathI AvIne je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya che, te keTalo kALa0? jyotiSka gamaka mAphaka jANavu. vizeSa e - sthiti, anubaMdha jaghanyathI palyopama - utkRSTI be sAgaropama. kAlAdezathI aMtarmuhUrta adhika palyopama ane utkRSTI 22,000 varSAdhika be sAgaropama. e rIte bAkInA AThe gamako kahevA. vizeSa A sthiti ane kAlAdeza jANavo joIe. bhagavanizAnadevathI je pRthvIkAyikamAM utpanna thavA yogya hoya e rIte izAnadevathI paNa nava gamako kahevA. mAtra sthiti, anubaMdha jaghanyathI sAtireka palyopama, utkRSTI sAtireka be sAgaropama. bAkI pUrvavatu. bhagavana! te ema ja che. te ema ja che. yAvat vicare che. - zataka-24,uddezo-13 thI 16 ' apUkAya Adi ' sUtra-89 thI 852 13/89. bhagavad ! aprakAyika kyAMthI AvIne upaje che ? jema pRthvIkAyika uddezakamAM kahyuM che tema, yAvatu bhagavan! pRthvIkAyika jIva je aprakAyikamAM upajavA yogya hoya, te keTalA kALanI sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI 7000 varSanI sthitivALAmAM upaje, e rIte pRthvIkAyika uddezaka sadaza kahevuM. mAtra sthiti, saMvedha jANavo. bAkI pUrvavatu. bhagavana! te ema ja che, ema ja che. 14/850. bhagavan! teukAyika kyAMthI AvIne upaje che ? pRthvIkAyikanA uddezAmAM kahyuM tema kahevuM. mAtra sthiti ane saMvedha jANavA. devamAMthI AvI na upaje. bAkI pUrvavatu. bhagavan! te ema ja che 2. 15/851. bhagavad ! vAyukAyika kyAMthI AvIne upaja ? gautama! teukAyika uddezaka mujaba jANavu. mAtrA sthiti ane saMvedha jANI levA. bhagavanuM ! te ema ja che 2. 16/852. bhagavan! vanaspatikAyika kyAMthI AvIne upaja ? pRthvIkAyika samAna saMpUrNa uddezo kahevo. vizeSa e ke- vanaspatikAyika jIva vanaspatikAyamAM upaje tyAre pahelA, bIjA, cothA, pAMcamAM gamakamAM parimANa A che - pratisamaya, niraMtara anaMtA upaje, bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTathI anaMtA bhavagrahaNa. kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTathI anaMtA kALa rahe yAvata eTalA kALa sudhI gamanAgamana kare. bAkInA pAMca gamato ATha bhavagrahaNavALA temaja che. mAtra sthiti ane saMvedha jANI levo. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che - ema ja che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 154
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-24,uddezo-17 thI 19 ' ' beindriyAdi ? sUtra-853 thI 855 17/853. bhagavan! beindriya jIva kyAMthI AvIne upaje che ? yAvat he bhagavanpRthvIkAyika je beindriyamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalA kALanI sthitimAM upaja ? pUrvokta pRthvIkAyanuM kathana kahevuM yAvat kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa saMkhyAta bhavagrahaNa eTalo kALa rahe. e rIte temAM cAra gamakomAM saMvedha jANavo. bAkInA pAMca gamakomAM te rIte ja ATha bhavo che. e rIte yAvat caurindriya sudhI cAramAM saMkhyAta bhavo, pAMcamAM ATha bhavo che. paMcendriya tiryaMcayonika ane manuSyomAM te rIte ATha bhavo che. devo eNvIne beindriyomAM nA upaje. sthiti ane saMvedha jANI levo. bhagavan! te ema ja che 2.. 18/854. bhagavana ! teindriyo kyAMthI AvIne upaje? te indriyo, beindriyanA uddeza mAphaka kahevA. mAtra sthiti ane saMvedha jANI levo. teukAya sAthe tRtIyagamamAM utkRSTa 208 rAtridivasa ane beindriya sAthe tRtIya gamamAM utkRSTathI 196 rAtridivasa adhika 48 varSa thAya. teindriyo sAthe trIjA gamamAM utkRSTa 392 rAtridivasa thAya. A pramANe saMjJI manuSya sudhI sarvatra jANavu. bhagavad ! te ema ja che - ema ja che. 19/855. bhagavana caturindriya kyAMthI AvIne upaje che ? jema teindriyanA uddezaka kahyA temaja caurindriyane paNa kahevA. vizeSa e ke - sthiti ane saMvedha jANI levA. bhagavan! te ema ja che 2. zataka-24,uddezo-20 tiryaMca paMcendriya ' sUtra-856 bhagavan! paMcendriya tiryaMcayonika, kyAMthI AvIne upaje che ? zuM nairayikathI yAvat devathI AvIne upaje? gautama! cArethI AvIne upaje. jo nairayikathI AvIne upaje to zuM ratnaprabhA yAvatu adhaHsaptamI pRthvI nairayikathI AvIne upaje? gautama! sAte narakathI AvIne0 bhagavan! ratnaprabhA pRthvI nairayika, je paMcendriya tiryaMcayonikamAM upajavAne yogya hoya, te keTalA kALanI sthitimAM upaja ? gautama ! jaghanya aMtarmuhUrta sthitimAM, utkRSTa pUrvakoDI AyuvALAmAM upaje. bhagavan! te jIvo eka samayamAM keTalA upaje ? asurakumAranI vaktavyatA mujaba kahevuM. vizeSa e ke - saMghayaNamAM aniSTa, akAMta yAvat pudgalo pariName che. avagAhanA be bhede - bhavadhAraNIya, uttaravaikriya. temAM je bhavadhAraNIya che, te jaghanya aMgulano asaMkhyAtamo bhAga, utkRSTa sAta dhanuSa, traNa ratnI, cha aMgula che. temAM je uttaravaikriya che, te jaghanyA aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTI 15-dhanuSa, aDhIratnI che. bhagavad ! te jIvonA zarIro kayA AkAre che ? gautama ! te be bhede - bhavadhAraNIya, uttaravaikriya. temAM je bhavadhAraNIya che te huMDaka saMsthita che. je uttaravaikriya che, te paNa huMDaka saMsthAne che. temane eka kApotalezyA, cAra samuddhAta, mAtra napuMsakaveda, sthiti - jaghanyA 10,000 varSa, utkRSTathI sAgaropama che, anubaMdha ema ja che. bAkI pUrvavatuM. bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa ATha bhava che. kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika 10,000 varSa. utkRSTI cAra pUrvakoDI adhika cAra sAgaropama che - ATalo kALa rahe. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna hoya to jaghanya ane utkRSTathI aMtarmuhUrta sthitimAM utpanna thAya. bAkI pUrvavatuM. vizeSa A -kAlAdezathI jaghanyA pUrvavatu, utkRSTathI cAra aMtarmuhUrta adhika cAra sAgaropama. ATalo kALa rahe. e rIte bAkInA sAte gamako jema nairayika uddezakamAM saMjJI paMcendriya sAthe nairayiko che te mujaba kahevA. madhyama traNa gamako ane chellA traNa gamakomAM sthitimAM vizeSatA che. bAkI pUrvavatu badhe ja sthiti ane saMvedha jANI levA. bhagavana ! zarkarAmabhA pRthvI nairayika0? jema ratnaprabhAmAM nava gumako kahyA, tema ahIM paNa kahevA. mAtra zarIrAvagAhanA avagAhanA saMsthAna pada mujaba kahevI. traNa jJAna ane traNa ajJAna niyamA. sthiti, anubaMdha pUrve muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 155
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kahyA che. e rIte nave namaka upayogapUrvaka kahevA. e rIte chaThThI pRthvI sudhI kahevuM. vizeSa e ke- avagAhanA, vezyA, sthiti, anubaMdha, saMvedha jANavA. bhagavanadhaHsaptamI pRthvInairayika ? e rIte nava gamako kahevA. vizeSa A - avagAhanA, sthiti, anubaMdha jANI levA. saMvedha - bhavAdezathI be bhava, utkRSTathI cha bhavagrahaNa. kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika 22-sAgaropama, utkRSTI traNa pUrvakoDI adhika 66-sAgaropama. pahelA cha gamakamAM jaghanyathI be bhava, utkRSTI cha bhavagrahaNa, chellA traNa gamakomAM jaghanya be bhava, utkRSTA cAra bhavagrahaNa. nave gamakomAM labdhi prathama gamaka mujaba che. vizeSa e ke - sthiti vizeSa che. kAlAdezathI bIjA gamakamAM jaghanyathI aMtarmuhUrta adhika 22-sAgaropama, utkRSTI aMtarmuhUrta adhika 66-sAgaropama ATalo kALa rahe. trIjA gamakamAM jaghanyathI pUrvakoDI adhika 22-sAgaropama, utkRSTathI traNa pUrva koDI adhika 66-sAgaropama.cothA gamakamAM jaghanya 22 sAgaropama ane aMtarmuhurta adhika, utkRSTa 66 sAgaropama ane traNa pUrvakoTI varSa adhika. pAMcamAM gamakamAM jaghanyA pUrvavat, utkRSTI traNa aMtarmahattva adhika 66-sAgaropama, chaThThA gamakamAM jaghanyA pUrvakoDI adhika 22-sAgaropama. utkRSTI traNa pUrvakoTI adhika 66-sAgaropama. sAtamA gamakamAM jaghanyA aMtarmuhUrta adhika 33-sAgaropama, utkRSTI be pUrvakoDI adhika 66-sAgaropama. AThamAM gamakamAM jaghanyA aMtarmuhUrta adhika 33sAgaropama, utkRSTI be aMtarmahUrta adhika 66-sAgaropama. navamAM gamakamAM jaghanyA pUrvakoDI adhika 33sAgaropama, utkRSTI be pUrvakoDI adhika 66-sAgaropama che. jo tiryaMcayonikathI AvIne utpanna thAya to zuM ekendriyathI AvIne utpanna thAya ? upapAda pRthvIkAyika uddezakavat kahevo yAvat bhagavad ! je pRthvIkAyika paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalA kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanyA aMtarmuhurta sthitimAM, utkRSTI pUrva koDI AyuvALAmAM upaje. bhagavan! te jIvo e rIte parimANAdi anubaMdha paryanta jema potAnA svasthAnamAM vaktavyatA che, te badhI paMcendriya tiryaMcayonikamAM paNa utpanna thanAranI kahevI. vizeSa e ke nave gamakomAM parimANa jaghanyathI eka, be ke traNa, utkRSTamAM saMkhyAta, asaMkhyAtamAM upaje che. bhavAdezathI nave gamakomAM jaghanyathI be bhava, utkRSTathI ATha bhavagrahaNa, bAkI pUrvavat kAlAdezathI baMne sthiti karavI, jo apakAyathI AvIne upaje to e pramANe apakAya paNa jANavu. A pramANe yAvat caturindriyano upapAta kahevo. vizeSa e ke - badhe ja potapotAnI labdhi kahevI. nave gamakomAM bhavAdezathI jaghanyathI be bhava, utkRSTathI ATha bhavagrahaNa. kAlAdezathI baMne sthiti badhAmAM karavI. jema pRthvIkAyikamAM utpanna thanAranI labdhi temaja sarvatra sthiti ane saMvedha jANI levo. jo paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje to saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI upaje ke asaMjJIthI? gautama! A baMne bhedo pRthvIkAyikomAM utpanna thanAranI mAphaka yAvat he bhagavan! asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, je paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thavA yogya hoya te keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI aMtarmuhurta, utkRSTathI palyopamano asaMkhyAta bhAga sthitimAM. . 4. bAkI jema pRthvIkAyikamAM utpanna thanAra asaMjJIne saMpUrNa temaja kahevuM yAvat bhavAdeza. kAlAdezathI jaghanyA be aMtamuhUrta, utkRSTathI palyopamano asaMkhyAtamo bhAga pUrvakoDI pRthatva adhika kALa rahe. bIjA gamakamAM A ja labdhi che. vizeSa A -kAlAdezathI jaghanyA be aMtarmuhUrta, utkRSTI cAra aMtarmuhUrNa adhika cAra pUrvakoDI kALa gamanAgamana kare che. te ja utkRSTa kAla sthitikamAM upaje to jaghanya palyopamanA asaMkhya bhAga, utkRSTa paNa temaja upaje. bhagavan! te jIvo e pramANe je ratnaprabhAmAM utpanna thanAra asaMjJIne temaja saMpUrNa kahevA yAvat kAlAdeza. vizeSa e - parimANamAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTA saMkhyAtA utpanna thAya. bAkI pUrvavat . muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 156
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' te ja potAnI jaghanya kAla sthitika, jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI pUrvakoDI AyuvALAmAM upaje. bhagavad te jIvo. bAkI badhuM jema A pRthvIkAyikamAM utpanna thanArane madhyanA traNa gamatamAM che, tema ahIM paNa madhyama traNa gamakomAM kahevuM yAvatu anubaMdha. bhavAdezathI jaghanyathI be bhava, utkRSTathI ATha bhavagrahaNa. kAlAdezathI jaghanyA be aMtarmuhUrta, utkRSTathI cAra aMtarmuhUrta adhika cAra pUrvakoDI. te ja jaghanyakAla sthitimAM utpanna hoya, A ja vaktavyatA. vizeSa e ke - kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTa ATha aMtarmuhUrta. te ja utkRSTa kALa sthitikamAM utpanna jaghanya pUrva koDI AyuSkamAM, utkRSTathI paNa temaja upaje. A ja vaktavyatA che. vizeSa e ke -kAlAdezathI jANI levu. te ja potAnI utkRSTa kALasthitimAM janme, to saMpUrNa prathama gamaka vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke - sthiti, jaghanya pUrvakoDI utkRSTa paNa pUrvakoDI. bAkI pUrvavat. kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika pUrvakoDI, utkRSTathI pUrvakoDI pRthatva adhika palyopamano asaMkhyAtamo bhAga. te ja jaghanyakALa sthitikamAM upaje to A ja vaktavyatA, jema sAtamAM gamakamAM che. mAtra kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika pUrvakoDI, utkRSTathI cAra aMtarmuhUrta adhika cAra pUrvakoDI. te ja utkRSTa sthitikamAM utpanna hoya to jaghanyathI ane utkRSTathI palyopamano asaMkhyAtamo bhAga. e pramANe jema ratnaprabhAmAM utpanna thanAra asaMjJInA nava gamaka che, tema saMpUrNa kahevA yAvat kAlAdeza. vizeSa e- pariNAma jema AnA ja trIjA gamamAM che tema. jo saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikamAM upaje to zuM saMkhyAta varSAyu ke asaMkhyAta ? gautama ! saMkhyAta asaMkhyAta nahIM. jo saMkhyAta yAvat zuM paryApta saMkhyAta ke asaMkhyAtamAM ? baMnemAM upaje. saMkhyAta varSAyu saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je paMcendriya tiryaMcayonimAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalI sthitimAM upaja ? gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTI traNa palyopama sthitimAM upaje. bhagavad ! te bAkInuM jema AnA saMjJInA ratnaprabhAmAM utpanna thanAra pahelA gamaka mAphaka kahevuM. mAtra avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTI 1000 yojana, bAkI pUrvavat yAvat bhavAdeza. kAlAdezathI jaghanyathI be aMtarmuhUrta, utkRSTI traNa palyopama ane pUrvakoDI pRthatva adhika kALa rahe. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna thAya, A ja vaktavyatA, vizeSa e ke - kAlAdezathI jaghanyathI be aMtarmuhUrta, utkRSTathI cAra pUrvakoDI ane cAra aMtarmuhurta adhika che. te ja utkRSTa kALasthitimAM - jaghanya traNa palyopama sthitimAM utpanna thAya. utkRSTa paNa te ja che. A ja vaktavyatA che. vizeSa e ke parimANa jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTa saMkhyAtA utpanna thAya. avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI 1000 yojana. bAkI pUrvavat yAvatu anubaMdha. bhavAdezathI be bhava, kAlAdezathI jaghanyA aMtarmahattva adhika traNa palyopama utkRSTathI traNa palyopama ane pUrvakoDI adhika. te ja svayaM jaghanyakALa sthitika janme to jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa pUrvakoDI AyuvALAmAM janma, labdhi - AnA saMjJI paMcendriyanA pRthvIkAyikanA utpanna thanAranA madhyama traNa gamakamAM che tema ahIM paNa madhyanA traNa gamakomAM kahevI. saMvedha - asaMjJI madhyama traNa gamakamAM che. te ja svayaM utkRSTa kAla sthitimAM janme to prathama gamaka mujaba kahevuM. vizeSa A - sthiti, anubaMdha jaghanya ane utkRSTa pUrvakoDI. kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika pUrvakoDI. utkRSTI traNa palyopama ane pUrvakoDI pRthatva adhika. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna hoya to A ja vaktavyatA. mAtra kAlAdezathI jaghanyA pUrvakoDI aMtarmuhUrta adhika utkRSTathI cAra aMtarmaharta adhika cAra pUrvakoDI. te ja utkRSTakALa sthitimAM utpanna hoya to jaghanya ane utkRSTa baMne palyopama sthiti, bAkI pUrvavatuM. mAtra parimANa, avagAhanA AnA trIjA gamata mujaba che. bhavAdezathI be bhavagrahaNa. kAlAdezathI jaghanyA pUrvakoDI adhika traNa palyopama, utkRSTathI paNa temaja rahe. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 157
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jo manuSyamAM utpanna thAya to zuM saMjJImAM ke asaMjJImAM? gautama! baMnemAM. bhagavan! asaMjJI manuSya je paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thavAne yogya hoya, te keTalA kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa pUrvakoDI Ayu vALAmAM upaje. labdhi-traNe gamakomAM pRthvIkAyikamAM utpanna thanAranI mAphaka che. saMvedha - ahIM asaMjJI paMcendriyanA madhyama traNa gamaka mujaba saMpUrNa kahevo. jo saMjJI manuSyamAM upaje to zuM saMkhyAta varSAyuSkamAM upaje ke asaMkhyAta varSAyuSkamAM? gautama! saMkhyAta0mAM, asaMkhyAtaomAM nahIM. jo saMkhyAta varSAyuvALAmAM upaje to zuM paryAptA ke aparyAptAmAM ? gautama! baMnemAM. bhagavan! saMjJI manuSya, je paMcendriya tiryaMcamAM upajavAne yogya hoya, te keTalI kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa traNa palyopama sthitimAM upaje. bhagavad ! te labdhi, ahIMnA saMjJI manuSyanA pRthvIkAyikamAM utpanna thanAra prathama gamaka mujaba yAvat bhavAdeza. kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhUrta, utkRSTA pUrvakoDI adhika traNa palyopama kALa gamanAgamana kare. te ja jaghanyakALa sthitikamAM utpanna thAya to A ja vaktavyatA che. mAtra kAlAdezathI jaghanya be aMtarmuhurta, utkRSTa cAra aMtarmuhUrta adhika cAra pUrvakoDI che. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna thAya to jaghanya ane utkRSTa baMne traNa palyopama sthitimAM upaje. pUrvokta vaktavyatA kahevI. mAtra avagAhanA jaghanyathI aMgula pRthatva, utkRSTathI 500 dhanuSa, sthiti jaghanya mAsa prathatva, utkRSTa pUrvakoDI. e pramANe anubaMdha paNa che. bhavAdezathI be bhavagrahaNa. kAlAdezathI jaghanya mAsa pRthatva adhika traNa palyopama, utkRSTathI pUrvakoDI adhika traNa palyopama, ATalo kALa rahe. te ja svayaM jaghanya kALa sthitika. janma, jema saMjJI paMcendriya tiryaMca yonikanA paMcendriya tiryaMcayonikamAM utpanna thanAranA madhyama traNa gamakamAM vaktavyatA kahI, te ja ahIM madhyama traNa gamakamAM kahevI. vizeSa A - parimANa- utkRSTA saMkhyAtA upaje, bAkI pUrvavatu. te svayaM utkRSTa kALa sthitimAM janme, badhI vaktavyatA pahelA gama mujaba kahevI. mAtra avagAhanA-jaghanya ane utkRSTa-500 dhanuSa sthiti, anubaMdha jaghanya ane utkRSTa pUrvakoDI. bAkI temaja yAvat bhavAdeza, kAlAdezathI jaghanya aMtarmuhUrta adhika pUrvakoDI, utkRSTa pUrvakoDI pRthatva adhika traNa palyopama-ATalo kALa rahe. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna hoya, A ja vaktavyatA. vizeSa A -kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika pUrvakoDI, utkRSTI cAra aMtarmuhUrta adhika cAra pUrvakoDI kALa rahe. te ja utkRSTa sthitikamAM utpanna hoya to jaghanya ane utkRSTathI traNa palyopama, A ja labdhi sAtamA gamata mujaba che. bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanyA pUrvakoDI adhika traNa palyopama, utkRSTathI paNa A ja kALa, gamanAgamana kare. jo devamAMthI AvIne upaje to zuM bhavanavAsI devathI ke vyaMtara, jyotiSka vaimAnika devathI upaja ? gautama ! cArethI upaje. jo bhavanavAsIthI AvIne upaje to zuM asurakumArathI ke yAvat svanitakumArathI AvIne upaje? gautama! dazemAMthI AvIne upaje. bhagavan! je asurakumAra paMcendriya tiryaMcayonikomAM upajavA yogya hoya, te keTalA kALa sthitimAM upaje ? gautama ! jaghanyA aMtarmuhUrta, utkRSTI pUrvakoDI AyuvALAmAM upaje. asurakumAronI labdhi nave gamakomAM, pRthvIkAyikamAM utpanna thanAranI mAphaka kahevI. e rIte yAvat IzAna devanI labdhi kahevI. bhavAdezathI sarvatra ATha bhavagrahaNa utkRSTathI, jaghanyathI be bhavasthiti, saMvedha sarvatra jANI levo. bhagavan! je nAgakumAra paMce tiryaMcamAM utpanna thavA yogya hoya to A ja vaktavyatA. vizeSa e ke - sthiti, saMvedha jANI levA yAvat svanitakumAra sudhI Ama kahevuM. jo vyaMtaramAM upaje to zuM pizAcamAM ? pUrvavat yAvat he bhagavan ! je vyaMtara paMcendriya tiryaMcamAM utpanna muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 158
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' thavA yogya hoya ? pUrvavat ja. mAtra sthiti ane saMvedha jANI levI. jo jyotiSkamAM upaje? tema ja jANavu. yAvat je jyotiSa paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thavA yogya hoya, A. ja vaktavyatA kahevI je pRthvIkAyika uddezamAM kahI, nave gamakamAM ATha bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanyA aMtarmuhUrta adhika ATha palyopama, utkRSTathI cAra pUrvakoDI cAra lAkha varSa adhika cAra palyopama kALa rahe. e rIte nave gamakamAM sthiti ane saMvedha jANI levo. jo vaimAnika devamAM upaje to zuM kalpopakathI ke kalpAtIta ? gautama! kalpopaka vaimAnikathI AvIne upaje, kalpAtItathI nahIM. jo kalpopakathI yAvat sahastrAra kalpopaka vaimAnika devathI AvIne upaje, paNa Anata yAvat azruta kalpopakathI AvIne nahIM. bhagavad ! saudharma deva, je paMcendriya tiryaMcamAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalI kALasthitimAM upaje? gautama! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa pUrvakoTI AyumAM, bAkI nave gamakomAM pRthvIkAyika uddezaka mujaba jANavu. vizeSa A - nava gamakamAM jaghanya be bhava, utkRSTa ATha bhavagrahaNa, sthiti ane kAlAdeza jANI levo. e rIte IzAna dezamAM paNa kahevuM. e rIte A kramathI bAkInA yAvat sahasAra devono utpAda kahevo. mAtra avagAhanA, "avagAhanA saMsthAna" pada mujaba kahevI, vezyA sanaskumAra, mAhendra, brahmalokamAM eka ja padmalezyA, pachInAne eka ja zuklalezyA, vedamAM strI, puruSavedaka, Ayu, anubaMdha sthitipada mujaba. bAkInuM IzAnaka mujaba. kAyasaMvedha jANI levo. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-24,uddezo-21' manuSya ' sUtra-857 bhagavan! manuSya kyAMthI AvIne utpanna thAya che ? nairayikathI ke yAvatu devathI AvIne ? gautama! cArethI AvIne upaje. e pramANe upapAta paMcendriya tiryaMcayonika uddezakavat kahevo yAvat tamAM pRthvI nairayikathI AvIne paNa upaje. paNa adhaHsaptamIthI AvIne na upaje. bhagavad ! ratnaprabhApRthvI nairayika je manuSyamAM upajavA yogya hoya te keTalA kALanI sthitimAM upaje? gautama! jaghanya mAsapRthatva ane utkRSTa pUrvakoDI AyuvALAmAM. bAkInI vaktavyatA paMcendriyatiryaMca0mAM utpanna thanAranI mAphaka temaja kahevI. vizeSa e - parimANa jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTA saMkhyAtA upaje. tyAM aMtarmuharta sAthe karyo tema ahIM mAsa pRthatvathI saMvedha karavo joIe. bAkI pUrvavatu. ratnaprabhA vaktavyatA mAphaka zarkarAmabhAnI vaktavyatA kahevI. vizeSa A jaghanya varSaprathatva sthitimAM, utkRSTa pUrvakoDImAM. avagAhanA, lezyA, jJAna, sthiti, anubaMdha, saMvedhamAM vizeSatA tiryaMcayonika uddezA mAphaka jANavI. e pramANe tamA pRthvInairayika sudhI jANavu. jo tiryaMcayonikothI AvIne upaje, to zuM ekendriyathI ke yAvatu paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje? gautama! ekendriya tiryaMcayonika bhedo, paMcendriya tiryaMcayonika uddezaka anusAra jANavA. mAtra teukAya vAyukAyano niSedha karavo. bAkI pUrvavat yAvat - bhagavad ! je pRthvIkAyika manuSyamAM upajavA yogya hoya, te he bhagavan ! keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI pUrvakoDI AyuvALAmAM upaje. bhagavan! te jIvo. e pramANe jema paMcendriya tiryaMcayonikomAM utpanna thanAra pRthvIkAyanI vaktavyatA ahIM paNa utpanna thanAranI nave gamakamAM kahevI. mAtra trIjA, chaThThI, navamAM gamakamAM parimANa jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA upaje. jyAre svayaM jaghanyakALa sthitika hoya che, tyAre vaccenA traNa gamakomAM prathama gamakamAM adhyavasAya prazasta, aprazasta baMne hoya che. bIjA gamakamAM aprazasta, trIjA gamakamAM prazasta hoya che - . muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 159
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' jo apakAyathI Ave to pUrvokta vaktavyatA. e rIte vanaspatikAyikanI paNa, e pramANe yAvat caturindriyanI paNa jANavI. asaMjJI paMcendriya tiryaMcayonika, saMjJI paMce tiryaMca0, asaMjJI manuSya, saMjJI manuSya A badhA paMcendriya tiryaMcayonika uddezA pramANe kahevA. vizeSa e ke - AnA pariNAma, adhyavasAyanI bhinnatA pRthvIkAyika uddezA mujaba kahevI. bAkI saMpUrNa pUrvavat. jo devathI AvIne upaje, to zuM bhavanavAsI yAvat vaimAnika devathI AvIne upaje? gautama! cArethI AvIne upaje. jo bhavanavAsI to asurathI yAvat svanitathI Ave ? gautama! te dazethI Ave. bhagavan! je asurakumAra, manuSyamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalA kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanya mAsapRthatva utkRSTa pUrvakoDI AyuvALAmAM. e rIte jema paMcendriya tiryaMcayonika uddezakanI vaktavyatA che, te ahIM paNa kahevI. vizeSa e - je tyAM aMtarmuhUrta sthitimAM che, te ahIM mAsa pRthatvamAM kahevuM. parimANa jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI saMkhyAtA upaje che. bAkI pUrvavat. e pramANe IzAna deva sudhI kahevuM ane ukta vizeSatA. jANavI. paMcendriya tiryaMcayonikanA uddezA anusAra sanakumArathI sahastrAra deva sudhI kahevuM. vizeSa e ke - parimANamAM jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI pUrvakoDI AyuSkamAM upaje. bAkI temaja che. saMvedha varSapRthatva ane pUrvakoDI kahevo. sanakumAramAM sthitinA cAra gaNA karatA 28-sAgaropama thAya che. mAhendramAM te ja sAtireka thAya. brahmalokamAM 40, lAMtakamAM-56, mahAzukramAM-68, sahasAramAM-72 sAgaropama, A utkRSTa sthiti kahevI. jaghanya sthiti paNa cAra gaNI kahevI. bhagavad ! ANatadeva je manuSyamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalA kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanyathI varSaprathatva, utkRSTathI pUrvakoDI sthitimAM upaje. bhagavad ! te e pramANe jema sahastrAra devanI vaktavyatA che tema kahevuM. mAtra avagAhanA, sthiti, anubaMdha jANI levo. bAkI pUrvavatu. bhavAdezathI jaghanya be bhava, utkRSTa cha bhava. kAlAdezathI jaghanya varSa pRthatva adhika 18-sAgaropama, utkRSTathI traNa pUrvakoDI adhika pa7sAgaropama ATalo kALa rahe. e pramANe nava gamako che. mAtra sthiti, anubaMdha, saMvedha jANavA. prANatadevanI sthitine traNa gaNI karatA 60 sAgaropama, AraNanI 63 sAgaropama, ayyatanI 66 sAgaropama. jo kalpAtIta vaimAnikadevathI upaje to zuM raiveyakaothI upaje ke anuttaropapAtikathI? gautama! baMnethI. jo raiveyakathI upaje to zuM heTrimathI ke yAvat uparima raiveyakathI upaje? gautama! traNethI upaje. bhagavanraiveyaka deva je manuSyamAM utpanna thavA yogya hoya te keTalo kALa sthitimAM upaja ? gautama! jaghanya varSa pRthatva sthitimAM, utkRSTathI pUrvakoDI. bAkInuM AmaMtadevanI vaktavyatA mujaba jANavuM. mAtra avagAhanAmAM teo eka bhavadhAraNIya zarIrI che, jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI be ratnI. saMsthAna, bhavadhAraNIya zarIranuM samacaturasa, pAMca samudyAta vedanA yAvat taijasa, paNa vaikriya ke taijasa samudyAta vaDe samavahata thayo nathI - thato nathI - thaze nahIM. sthiti, anubaMdha jaghanyathI 22-sAgaropama, utkRSTathI 21-sAgaropama. bAkI pUrvavat, kAlAdezathI jaghanya varSa pRthatva adhika 22-sAgaropama, utkRSTa traNa pUrvakoDI adhika 93-sAgaropama. e rIte bAkInA AThe gamakamAM jANavuM. mAtra sthiti ane saMvedha jANI levo. jo anuttaropapAtika kalpAtIta vaimAnikathI upaje to zuM vijaya anuttarathI AvIne upaje ke sarvArthasiddha) thI? gautama! pAMcethI upaje. bhagavad ! vijaya-vaijayaMta-jayaMta-aparAjita deva je manuSyamAM utpanna thavA yogya hoya, te keTalI kALa sthitimAM upaje? jema raiveyaka devamAM kahyuM tema jANavuM. mAtra avagAhanA jaghanyA aMgulano. asaMkhyAta bhAga, utkRSTI eka ratnI, mAtra samyagadRSTi, jJAnI-niyamAM traNa jJAnI- Abhinibodhika, zruta, avadhi jJAnI, sthiti-jaghanya 31-sAgaropama, utkRSTathI 33-sAgaropama. bAkI pUrvavatuM. bhavAdezathI - jaghanya be bhavuM, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 160
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' utkRSTa cAra bhava grahaNa. kAlAdezathI jaghanyathI varSa pRthakvAdhika 31-sAgaropama, utkRSTathI be pUrvakoDI adhika66 sAgaropama. A pramANe bAkInA ATha gamako kahevA. mAtra sthiti, anubaMdha, saMvedha jANI levo. bAkI pUrvavat. bhagavanasarvArthasiddhaka deva, je manuSyamAM upajavAne yogya hoya, te vijayAdi deva vaktavyatA mAphaka kahevA. vizeSa e- sthiti ajaghanyotkRSTa 33-sAgaropama, anubaMdha paNa ema ja. bAkI pUrvavatu. bhavAdezathI be bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanya varSa pRthatva adhika 33-sAgaropama, utkRSTathI pUrvakoDI adhika 33-sAgaropama kALa rahe. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna hoya to A ja kathana karavuM. mAtra kAlAdezathI jaghanyA varSapRthatvAdhika 33-sAgaropama, utkRSTI sarva prathatvAdhika 33-sAgaropama kALa rahe. te ja utkRSTakALa sthitika utpanna, A ja vaktavyatA. mAtra kAlAdezathI jaghanyathI ane utkRSTathI paNa pUrvakoDI adhika 33-sAgaropama, ATalo kALa rahe. A traNa ja gamaka che, bIjA na kahevA. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-24,uddezo-22 "vyaMtaradeva" sUtra-858 bhagavana ! vyaMtaro kyAMthI AvIne upaja ? nairayikathI ke tiryaMcathI ? jema nAgakumAra uddezakamAM kahyuM. tema asaMjJI sudhI badhuM kahevuM. jo saMjJI paMcendriya yAvat asaMkhyAta varSAyu saMjJI paMce. je vyaMtaramAM upajavA yogya hoya, te keTalA kALa sthitimAM upaje che? gautama! jaghanyathI 10,000 varSa sthitimAM, utkRSTathI palyopama sthitimAM upaje. bAkInuM nAgakumAra uddezaka mujaba jANavu yAvat kAlAdezathI jaghanya 10,000 varSa adhika pUrvakoDI, utkRSTathI cAra palyopama sudhI gamanAgamana kare che. te ja jaghanyakALa sthitimAM utpanna hoya to nAgakumAranA bIjA gama mAphaka vaktavyatA kahevI. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna hoya to jaghanya ane utkRSTa baMne palyopama, utkRSTathI traNa palyopama. saMvedha-jaghanyathI be palyopama, utkRSTathI cAra palyopama kALa rahe. madhyamanA traNa gamako, nAgakumAranA pAchalA traNa gamako mAphaka kahevA, jema nAgakumAra uddezakamAM kahyA. mAtra sthiti ane saMvedha jANI levA. saMkhyAta varSAyuSka te pramANe. mAtra sthiti, anubaMdha ane saMvedha ubhaya sthitimAM jANI levA. jo te vyaMtara, manuSyathI AvIne utpanna thAya. to nAgakumAroddezakanA asaMkhyAta varSAyuSkavALA mAphaka kahevuM. mAtra trIjA gamamAM sthiti jaghanyathI palyopama, utkRSTathI traNa palyopama, avagAhanA jaghanya eka gAu, utkRSTa traNa gAu, bAkI pUrvavatu. saMvedha, A uddezAmAM ja asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriyavat kahevI. saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSyamAM jema nAgakumAroddezakamAM kahyA mujaba kahevI. mAtra sthiti ane saMvedha jANavo. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-24,uddezo- 23 jyotiSka deva' ' sUtra-859 bhagavanjyotiSka kyAMthI AvIne upaja ? zuM nairayikathI Adi ? bhedo yAvat saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne upaje che, asaMjJI paMceothI nahIM. jo saMjJIthI upaje to zuM saMkhyAtAthI ke asaMkhyAtA thI ? gautama! saMkhyAta ane asaMkhyAta varSAyuSkathI upaje. bhagavan! saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je jyotiSkamAM upajavA yogya hoya te keTalI sthitivALAmAM upaje ? gautama! jaghanya ATha palyopama sthitimAM, utkRSTa eka lAkha varSAdhika palyopama sthitimAM upaje. bAkI badhu asurakumAro phlezaka mujaba kahevuM. mAtra sthiti jaghanyathI palyopamano AThamo bhAga, utkRSTathI traNa palyopama. e rIte anubaMdha paNa che. bAkI pUrvavatu. mAtra kAlAdezathI jaghanyathI. be-aSTa bhAga palyopama ane utkRSTathI eka muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 161
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' lAkha varSAdhika cAra palyopama che. te jo jaghanyakALa sthitimAM upaje to jaghanya aSTa bhAga palyopama sthitimAM, utkRSTa paNa temaja. A ja vaktavyatA che mAtra kAlAdezathI jANI levuM. te ja utkRSTa kALa sthitimAM upaje, to A ja vaktavyatA, mAtra sthiti jaghanya lAkha varSa adhika palyopama, utkRSTa traNa palyopama. e rIte anubaMdha che. kAlAdezathI jaghanya be lAkha varSAdhika be palyopama, utkRSTathI lAkha varSAdhika cAra palyopama che. te ja svayaM jaghanyakALa sthitikamAM utpanna hoya to jaghanya ane utkRSTa baMnemAM aSTa bhAga palyopamAM sthitimAM upaje. bhagavad ! te jIva A ja vaktavyatA. mAtra avagAhanA jaghanyathI dhanuSa pRthakva, utkRSTa sAtireka 1800 dhanuSa. sthiti jaghanyathI ane utkRSTathI aSTa bhAga palyopama. e rIte anubaMdha paNa che. bAkI pUrvavat. kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTa be aSTabhAga palyopama kALa rahe te jaghanya sthitika gamaka. te ja svayaM utkRSTa kALasthitimAM janmela hoya to audhika vaktavyatA kahevI. mAtra sthiti jaghanyathI traNa palyopama, utkRSTathI paNa temaja. e rIte anubaMdha paNa che. bAkI pUrvavat. e rIte chellA traNa gamako jANavA. mAtra sthiti, saMvedha jANI levA. A sAta gamako che. jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya saMkhyAta varSAyuvALAmAM jema asurakumAramAM utpanna thanAramAM kahyuM tema nave gamako kahevA. mAtra jyotiSka sthiti ane saMvedha jANI levo. bAkI pUrvavat. jo manuSyathI upaje to bhedo temaja yAvat asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya, he bhagavan ! je jyotiSkamAM utpanna thavA yogya hoya, te e pramANe jema asaMkhyAta varSAyu saMjJI paMce nA jyotiSkamAM utpanna thanAra mAphaka sAtA gamako mujaba manuSyamAM paNa kahevA. mAtra avagAhanA pahelA traNa gamakamAM jaghanyathI sAtireka nava dhanuSa, utkRSTathI traNa gAu. madhyama gamakamAM jaghanya ane utkRSTathI sAtireka nava dhanuSa, chellA traNa gamakamAM jaghanya ane utkRSTa traNe gAu, bAkI pUrvavat saMpUrNa yAvat saMvedha kahevuM. jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSyathI saMkhyAmavarSAyu jema asurakumAramAM utpanna thanAra mAphaka nave gamako kahevA. mAtra jyotiSa sthiti ane saMvedha jANavo. bAkI badhuM pUrvavat. bhagavad ! tema ja che. zataka-24,uddezo- 24 "vaimAnika deva" sUtra-860 bhagavansaudharmadeva kyAMthI upaje che ? zuM nairayikothI ? bhedo, jyotiSka uddezA mAphaka che. asaMkhyAta varSAyuvALA saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikathI AvIne saudharmadevamAM utpanna thavA yogya hoya to he bhagavan! keTalA kALa0 upaje? gautama! jaghanyathI palyopama sthitimAM ane utkRSTathI traNa palyopama sthitimAM upaje. bhagavad ! te jIvo. ? bAkInuM jema jyotiSkamAM utpanna thanAramAM kahyuM tema kahevuM - mAtra samyak dRSTi, mithyAdRSTi che. jJAnI ane ajJAnI paNa hoya, be jJAna-be ajJAna niyamA hoya. sthiti jaghanya be palyopama, utkRSTa cha palyopama. te ja jaghanyakALa sthitimAM upaje to A ja vaktavyatA, mAtra kAlAdezathI jaghanyathI be palyopama, utkRSTathI cAra palyopama. te ja utkRSTa kALa sthitimAM utpanna hoya to jaghanyathI ane utkRSTathI traNa palyopama, e ja vaktavyatA. mAtra sthiti jaghanya ane utkRSTathI traNa palyopama. bAkI temaja. kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTa baMnethI cha palyopama, ATalo kALa rahe. te ja svayaM jaghanyakALa sthitika utpanna hoya to jaghanyathI ane utkRSTathI palyopama sthitimAM upaje, A ja vaktavyatA - mAtra avagAhanA jaghanyathI dhanuSapRthatva, utkRSTa be gAuM, sthiti jaghanyathI ane utkRSTathI paNa palyopama bAkI temaja. kAlAdezathI jaghanya ane utkRSTathI paNa be palyopama kALa rahe. te ja svayaM utkRSTa kALA sthitimAM janmela hoya to pahelA traNe gamako sadaza traNe gamako jANavA. mAtra sthiti, kAlAdeza jANI levo. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 162
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' - jo saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriyathI saMkhyAmavarSAyu jema asurakumAramAM utpanna thanAranA, temaja navA gamako kahevA. vizeSa sthiti ane saMvedha jANI levo. jema potAnI jaghanyakALa sthiti hoya che, temaja traNe gamakomAM - samyak daSTi ane mithyAdaSTi paNa che, be jJAna ane be ajJAna niyamA che, bAkI pUrvavatuM. jo manuSyathI AvIne upaje to bheda, jyotiSkamAM utpanna thanAranI mAphaka kahevA. yAvat - he bhagavan! asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya, je saudharmakalpamAM devapaNe upajavA yogya hoya, to jema asaMkhyAta varSa AyuvALA. saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikano saudharmakalpamAM utpAda kahyo temaja sAte gamako ahIM kahevA. mAtra pahelA be gamakamAM avagAhanA jaghanyathI eka gAu, utkRSTathI traNa gAu kahevI. trIjA gamakamAM jaghanya ane utkRSTa baMnemAM traNa gAu kahevI. cothI gamakamAM jaghanya-utkRSTa baMne eka gAuM, pAchalA gamakomAM jaghanya-utkRSTa baMne traNa gAuM, bAkI saMpUrNa pUrvavat, jo saMkhyAta varSAyu saMjJI manuSyathI upaje to, jema asurakumAramAM saMjJImanuSyathI kahyuM, te rIte nave gamato kahevA. mAtra saudharmadevanI sthiti ane saMvedha jANI levo. bAkI pUrvavat . bhagavan! IzAna deva kyAMthI AvIne upaja ? saudharma deva samAna vaktavyatA IzAna devanI kahevI. vizeSa A - asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonikane saudharmamAM je sthAne utpanna thanAranI palyopama sthiti kahI, te ahIM sAtireka palyopama kahevI. cothA gamakamAM avagAhanA jaghanyathI dhanuSa pRthatva, utkRSTathI sAtireka be gAu. bAkI temaja. asaMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSyanI sthiti temaja kahevI jema paMcendriya tiryaMcayonikanI kahI che. asaMkhyAta varSAyuSkanI avagAhanA paNa je sthAne eka gAu che, tyAM sAtireka eka gAu kahevI. saMkhyAta varSAyuSka tiryaMcayonika manuSyonI jema saudharmamAM utpanna thanAranI kahI, tema saMpUrNa nave gamakamAM kahevI. mAtra - IzAnanI sthiti ane saMvedha jANI levA. bhagavan! sanaskumAra deva kyAMthI AvIne upaje che ? zarkarAmabhA pRthvI nairayikonI samAna kahevo. yAvat - he bhagavan ! paryApta saMkhyAta varSAyuSka saMjJI paMcendriya tiryaMcayonika je sanakumAra devamAM utpanna thavA yogya hoya bAkI parimANAdithI bhavAdeza paryanta te ja vaktavyatA kahevI, jema saudharmamAM utpanna thanAranI kahI che. mAtra sanakumAranI sthiti ane saMvedha jANI levA. jema potAnI kALa jaghanyakALa sthiti hoya che, tevI traNe gamakomAM pahelI pAMca vezyA kahevI. bAkI pUrvavat jo manuSyothI AvIne upaja ? zarkarAmabhAmAM upajanAra manuSyo mAphaka nave gamako kahevA, mAtra sanaskumAranI sthiti, saMvedha jANavA. bhagavana ! mAhendraka devo kyAMthI AvIne upaje je sanaskumAranI mAphaka mAhendra devanI vaktavyatA kahevI. vizeSa e- mahendranI devanI sthiti sAtireka jANavI. e rIte brahmaloka devanI vaktavyatA che. vizeSa A - brahmalokanI sthiti ane saMvedha jANavA. e rIte sahastrAra sudhI kahevuM. mAtra sthiti ane saMvedha jANI levA. lAMtakAdinI jaghanyakALa sthitika tiryaMcayonikanA traNe gamakamAM cha e vezyA kahevI. saMghayaNo brahmaloka ane lAMtakamAM pahelA pAMca, mahAzukra, sahasAramAM cAra, tiryaMcayonikone ane manuSyone paNa kahevuM. bAkI pUrvavat. bhagavan! Anata devo kyAMthI AvIne upaje che ? sahasAra devo mAphaka upapAta kahevo. vizeSa etiryaMca yonika choDI devA. yAvat - bhagavan! paryApta saMkhyAta varSAyuSka saMjJI manuSya je Anata devomAM upajavA yogya che, te manuSyanI vaktavyatA sahastrAramAM utpanna thanAranI mAphaka kahevI. mAtra saMghayaNa traNa kahevA. bAkI anubaMdha sudhI pUrvavatu. bhavAdezathI jaghanyathI traNa bhava, utkRSTathI sAta bhava grahaNa. kAlAdezathI jaghanyathI be varSa pRthatva adhika 18-sAgaropama, utkRSTathI cAra pUrvakoDI adhika pa7-sAgaropama kALa rahe. e pramANe bAkInA AThe gamako kahevA. mAtra sthiti, saMvedha jANI levA. bAkI pUrvavatu. e pramANe acuta deva sudhI jANavuM. mAtra saMvedha jANI levo. cAra saMghayaNomAMthI AnatAdimAM traNa saMghayaNavALA upaje. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 163
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavanvijaya, vaijayaMta, jayaMta, aparAjita devo kyAMthI AvIne upaje? A ja vaktavyatA saMpUrNa kahevI yAvat anubaMdha. vizeSa e ke saMghayaNa pahelu. bAkI pUrvavatu. bhavAdezathI jaghanyathI traNa bhava ane utkRSTathI pAMca bhava grahaNa. kAlAdezathI be varSa pRtha8 adhika 31-sAgaropama jaghanyathI ane traNa pUrvakoDI adhika 66sAgaropama utkRSTathI rahe. A pramANe bAkInA AThe gamako kahevA. mAtra sthiti ane saMvedha jANavo. manuSyanA nave gamakomAM, raiveyakamAM utpanna manuSyonA gamaka samAna kahevuM. mAtra saMghayaNa paheluM. bhagavan! sarvArthasiddhaka devo kyAMthI AvIne upaje che? upapAta, vijayAdi deva mAphaka kahevo. yAvat - he bhagavan! keTalI kALa sthitimAM upaje? gautama! jaghanya ane utkRSTathI 33-sAgaropama sthitimAM upaje. bAkInuM vijayAdimAM utpanna thanAra mAphaka jANavuM. mAtra bhavAdezathI traNa bhavagrahaNa, kAlAdezathI jaghanyathI be varSa pRthatva adhika 33-sAgaropama, utkRSTathI be pUrvakoDI adhika 33-sAgaropama, ATalo kALa rahe. te ja svayaM jaghanyakALa sthitikamAM jamyo hoya, to A ja vaktavyatA, mAtra avagAhanA ratnI pRthatva, sthiti varSa pRtha7, bAkI pUrvavat kahevuM. saMvedha jANI levo. te ja potAnI utkRSTakALa sthitimAM janmyo hoya to A ja vaktavyatA. mAtra avagAhanA jaghanya ane utkRSTathI 500 dhanuSa, sthiti jaghanya ane utkRSTa baMne pUrvakoDI. bAkI pUrvavat yAvat bhavAdeza, kAlAdezathI jaghanya 33-sAgaropama - be pUrvakoDI adhika, utkRSTa paNa temaja. ATalo kALa rahe, ATalo kALa gati-Agati kare. A sarvArtha-siddhaka devonA traNa gamako che. bhagavanate ema ja che, ema ja che yAvat gautamasvAmI vicare che. zataka-24 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 164
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-25 sUtra-861 eka gAthA dvArA A zataka- 25nA 12 uddezAno nAma-nirdeza kare che- lezyA, dravya, saMsthAna, yugma, paryava, nirjhanka, zramaNa, ogha, bhavya, abhavya, samyak mithyA. zataka-25, uddezo-1 "lezyA" sUtra-862 te kALe, te samaye rAjagRhamAM yAvat Ama pUchyuM - bhagavad ! vezyAo keTalI che ? gautama! che. te A - kRSNa lezyA Adi, jema zataka-1, uddezo-2mAM kahyA mujaba vezyA vibhAga, alpabadutva yAvat cAra prakAranA devonuM mizra alpabadutva sudhI jANavuM. sUtra-863 saMsArI jIva keTalA prakAre che ? gautama ! cauda prakAre che. te A - 1. sasma aparyAptaka. 2. sakSma paryAptaka 3. bAdara aparyAptaka, 4. bAdara paryAptaka, 5. beindriya aparyAptaka, 6. beindriya paryAptaka, 7-8. e rIte teindriya, 9-10. e rIte caturindriya, 11. asaMjJI paMcendriya aparyAptaka, 12. asaMjJI paMcendriya paryAptaka, 13-14. e rIte saMjJI paMcendriya aparyAptaka ane paryAptaka. bhagavad ! A cauda saMsArI jIvomAM jaghanya ane utkRSTa yoganI apekSAe koNa konAthI alpa, bahu, tulya ke vizeSAdhika che? gautama! 1. sauthI thoDA sUkSma aparyApta jaghanya yoga. 2. tethI bAdara aparyAptaka jaghanya yoga asaMkhyAtagaNA, 3. tethI beindriya aparyAptaka jaghanya yoga asaMkhyAtagaNA, 4. e rIte teindriyanA, 5. e rIte caturindriyanA. 6. asaMjJI paMcendriya aparyAptanA jaghanya yoga tethI asaMkhyAtagaNA - tethI - 7. saMjJI paMcendriya aparyAptakanA jaghanya yoga asaMkhyAtagaNA. 8. tethI sUkSma paryAptAM jaghanya yoga asaMkhyAtagaNA, 9. bAdara paryAptakanA jaghanya yoga tethI asaMkhyAtagaNA, 10. tethI sUkSma aparyAptanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA. 11. tethI bAdara aparyAptakanA utkRSTa yoga asaMkhyAta gaNA. 12. tethI sUkSma paryAptanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA, 13. bAdara paryAptakanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA, 14. beindriya paryAptAnA jaghanya yoga asaMkhyAtagaNA, 15 thI 18. e rIte te indriya yAvat saMjJI paMcendriya paryAptakanA yoga asaMkhyAtagaNA - tethI - 19. beindriya aparyAptAnA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA. 20. e rIte indriyanA, 21. e rIte caturindriyanA, 22-23. e rIte yAvat saMjJI paMcendriya aparyAptakanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA. 24. tethI beindriya paryAptakanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA, 25. e rIte te indriya paryAptakanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA. 26. caturindriya paryAptakanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA, 27. asaMjJI paMcendriya paryAptAM utkRSTa yoga asaMkhyAta-gaNA. 28. saMjJI paMcendriya paryAptanA utkRSTa yoga asaMkhyAtagaNA. sUtra-864 bhagavan! prathama samaya utpanna be nairayika samayogI hoya ke viSamayogI? gautama ! kadAca samayogI, kadAca viSamayogI.bhagavan! ema kema kahyuM? gautama! AhAraka nArakathI anAhAraka nAraka ane anAhAraka nArakathI AhAraka nAraka kadAcit hInayogI, kadAca tulyayogI, kadAca adhika yogI che. jo hIna hoya to asaMkhyAta bhAga hIna ke saMkhyAtabhAga hIna ke saMkhyAtaguNahIna ke asaMkhyAtaguNahIna hoya. jo adhika hoya to asaMkhyAta bhAga adhika, saMkhyAtabhAga adhika, saMkhyAtaguNa adhika ke asaMkhyAtaguNa adhika hoya che. tethI ema kahyuM ke - yAvatu kadAca viSamayogI hoya. A. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 165
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. sUtra-865 bhagavan! yoga keTalA bhede che ? gautama! 15-bhede. te A - satya manoyoga, mRSA manoyoga, satyAmRSA. manoyoga, asatyAmRSA manoyoga, satya vacanayoga, mRSA vacanayoga, satyAmRSA vacanayoga, asatyAmRSA vacanayoga, audArika zarIra kAyayoga, audArika mizra zarIra kAyayoga, vaikriya zarIra kAyayoga, vaikriya mizra zarIra kAyayoga, AhAraka zarIra kAyayoga, AhAraka mizra zarIra kAyayoga, kArpaNa zarIra kAyayoga. bhagavad ! A paMdara prakAranA kAyayogamAM jaghanya-utkRSTamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! 1. sauthI thoDA kArmaNazarIra jaghanyayogI, 2. audArika mizra jaghanyayoga asaMkhyAtA, 3. vaikriya mizra jaghanyayogI asaMkhyAtA, 4. audArika zarIranA jaghanyayogI asaMkhyAtA. 5. vaikriya zarIranA jaghanya yogI asaMkhyAtA, 6. kArmaNazarIranA utkRSTa yogI asaMkhyAtA, 7. AhAraka mizranA jaghanya yogI asaMkhyAtA, 8. tenA ja utkRSTayogI asaMkhyAtA, 9. audArika mizranA, 10. vaikriya mizranA, A chellA baMne yoga utkRSTathI tulya ane asaMkhyAtA, 11. asatyAmRSA manoyoganA jaghanya yogI asaMkhyAtA, 12. AhAraka zarIranA jaghanya yogI asaMkhyAtA, 13 thI 15. tenAthI traNa prakAranA manoyoganA, 16 thI 19. cAra prakAranA vacana yoganA, A sAte tulya jaghanya yoga asaMkhyAtA. 20. AhAraka zarIranA utkRSTa yoga asaMkhyAtA, 21 thI 30. audArika zarIranA, vaikriya zarIra, cAra manoyoga ane cAra vacanayoga A daze tulya utkRSTa yogamAM asaMkhyAtaguNA che - bhagavan! te ema ja che. zataka-25, uddezo- 2 "dravya" sUtra-866 bhagavan! keTalA dravyo che? gautama! be bhede. jIvadravya ane ajIvadravya. bhagavan! ajIvadravyo keTalA bhede che ? gautama ! be bhede - rUpI ajIvadravyo, arUpI ajIvadravyo. e rIte A abhizApathI, ajIvaparyAya mujaba yAvatu he gautama! tema kahyuM che ke - ajIvadravya saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI, paNa anaMta che. bhagavan! jIvadravyo zuM saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? gautama! te saMkhyAta ke asaMkhyAta nathI, paNa anaMta che. bhagavad ! ema kema kahyuM yAvat jIvadravya anaMta che? gautama! nairayika asaMkhyAta che yAvat vAyukAyika asaMkhyAta che, vanaspatikAya anaMta che. beindriya yAvat vaimAnika asaMkhyAta che, siddho anaMta che. tethI jIvo anaMtA kahyA. sUtra-867 bhagavan! jIvadravyonA paribhogamAM ajIvadravyo Ave ke ajIva dravyonA paribhogamAM jIvadravyo Ave che ? gautama! ajIvadravyo, jIvadravyonA paribhogamAM Ave che, ajIvadravyonA paribhogamAM jIvadravyo na Ave. bhagavad ! ema kema kaho cho ? gautama ! jIvadravyo, ajIvadravyone grahaNa kare che. karIne audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, kArpaNa zarIrarUpe.. zrotra yAvat sparza indriyarUpe, mana-vacana-kAya yogarUpe ane zvAsocchavAsarUpe pariNamAve che. tethI ema kahyuM ke yAvat upabhogamAM Ave che. bhagavan! nairayikone ajIvadravyo paribhogamAM Ave ke ajIva dravyone nairayiko paribhogamAM Ave? gautama! nairayikone ajIvadravyo paribhogamAM Ave, ajIva dravyone nairayiko paribhogamAM na Ave. ema kema? gautama! nairayiko ajIva dravyone grahaNa karIne vaikriya-taijasa-kAzmaNa, zrotrendriya yAvat sparzanendriya, zvAsocchavAsa rUpe pariNamAve che, tethI ema kahyuM che, gautama! vaimAnika sudhI Ama jANavu. vizeSa e ke - zarIra, indriya, yogo jene je hoya te kahevA sUtra-868 bhagavan! asaMkhya loka AkAzamAM anaMta dravyo rahI zake ? gautama! hA, rahI zake. bhagavad ! lokanA eka AkAza pradezamAM keTalI dizAthI AvIne pudgalo ekatrita thAya che? gautama! nirvAghAtathI cha e dizAthI, vyAghAtane muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 166
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' AzrIne kadAca traNa dizA, kadAca cAra dizA, kadAca pAMca dizAmAMthI. bhagavad ! lokanA eka AkAza pradezamAM keTalI. dizAmAM pudgalo prathapha thAya? pUrvavatu. e rIte upacita thAya, apacita thAya. sUtra-869 bhagavan! jIva je pudgala dravyone audArika zarIrapaNe grahaNa kare che, te zuM sthita dravyone grahaNa kare che ke asthita dravyone ? gautama ! sthitane paNa grahe, asthitane paNa grahe. bhagavan! te dravyone zuM dravyathI grahaNa kare ke kSetrathI, kAlathI, bhAvathI grahaNa kare? gautama! dravyathI grahaNa kare, kSetrathI - kALathI ane bhAvathI paNa grahaNa kare. temAM dravyathI anaMtapradezika dravyone, kSetrathI asaMkhyAta pradeza avagADhane, e pramANe jema pannavaNAnA pahelA AhAruddezakamAM yAvat nirvAghAtathI cha e dizAmAMthI, vyAghAtane AzrIne kadAca traNa dizAmAMthI, kadAca cAra dizAmAMthI, kadAca pAMca dizAmAMthI grahaNa kare. bhagavan! jIva, je dravyone vaikriya zarIrapaNe grahaNa kare, tene zuM sthitane grahe ke asthitane ? pUrvavat. vizeSa e - cha e dizAmAMthI grahaNa kare. e pramANe AhArakazarIranA viSayamAM paNa jANavu. bhagavanjIva, je dravyone taijasa zarIrapaNe grahe prazna ? gautama! sthitane grahaNa kare, asthitane nahIM. bAkI audArika zarIranI mAphaka jANavu. kArpaNa zarIramAM paNa ema ja jANavu. yAvat bhAvathI paNa grahe. je dravyone dravyathI grahe te zuM eka pradezikane grahe ke dvipradezikane grahe ? jema bhASApadamAM kahyuM tema kahevuM yAvat anupUrvIthI grahaNa kare, anAnupUrvIthI nahIM sudhI kahevuM.. bhagavad ! tene keTalI dizAthI grahaNa kare ? gautama! nircAghAta hoya to audArikanI mAphaka ityAdi kahevuM. bhagavan! jIva, je dravyone zrosendriyapaNe grahaNa kare ? jema vaikriya zarIramAM kahyuM tema kahevuM ema yathAvat jihendriya paryanta jANavu. sparzaindriyanA viSayamAM audArikazarIra mAphaka kahevu. manoyoganA viSayamAM kArmaNa zarIra mAphaka kahevuM. mAtra niyamA cha dizAmAMthI grahe. A pramANe vacanayoganA viSayamAM paNa kahevuM. kAyayogane audArika zarIravat kahevuM. bhagavad ! jIva, je dravyane zvAsocchavAsapaNe grahaNa kare, to dArika zarIra mAphaka kahevuM yAvat kadAca pAMca dizAthI Avelane grahaNa kare. bhagavana! te ema ja che 2.. koI covIze daMDakomAM A padone kahe che, paNa jene je hoya te kahevA. zataka-25, uddezo-3 "saMsthAna" sUtra-870 bhagavad ! saMsthAno keTalA che ? gautama ! cha - parimaMDala, vRtta, , caturasa, Ayata, anitthastha. bhagavan! parimaMDala saMsthAna, dravyArthatAthI saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che ? gautama! saMkhyAta, asaMkhyAta nathI. paNa anaMta che. bhagavan! vRtta saMsthAna. e pramANe ja yAvat aniyaMttha jANavu. e pramANe pradezArthatAthI ane dravya-pradezArthatAthI paNa kahevuM. bhagavana ! A parimaMDala-vRtta-caturasa-Ayata-anizcaMtya saMsthAnomAM dravyArthatAthI, pradezArthatAthI, dravyapradezArthatAthI koNa, konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama! sauthI alpa parimaMDala saMsthAna dravyArthapaNe, vRtta saMsthAna dravyArthatAthI saMkhyAtagaNa, caturaDha saMsthAna dravyArthapaNe saMkhyAtagaNa, trasa saMsthAna dravyArthatAthI saMkhyAta gaNu, Ayata saMsthAna dravyArtha paNe saMkhyAtagaNu, anizcaMtya saMsthAna dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNu che. pradezArthatAthI sauthI alpa parimaMDala saMsthAna pradezArthatAthI, vRtta saMsthAna saMkhyAtagaNu, e rIte dravyArthatA mAphaka pradezArthatAe kahevuM. yAvat anizcaMtya saMsthAna pradezArthatAe asaMkhyAtagaNu che. dravyArtha-pradezArthatAthI sauthI alpa parimaMDala saMsthAna dravyArthapaNe Adi pUrvavat gamaka kahevo yAvat ' ' ' ' - 1 muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 167
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' anicaeNnja saMsthAna dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNu, dravyArtharUpa anizcaMtya saMsthAnathI parimaMDala saMsthAna pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNa, vRtta saMsthAna pradezArthatAthI saMkhyAtagaNu, te ja pradezArthatAthI Adi gamaka pUrvavat yAvat anizcaMtya saMsthAna pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNu che. sUtra-871 bhagavan! saMsthAno keTalA che? gautama ! pAMca-parimaMDala yAvat Ayata. bhagavan! parimaMDala saMsthAna zuM saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che? gautama! saMkhyAta nathI, asaMkhyAta nathI, anaMta che. bhagavan! vRtta saMsthAna, saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta ? gautama! e pramANe pUrvavat Ayata sudhI kahevu. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM parimaMDala saMsthAna saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che ? gautama! saMkhyAta, asaMkhyAta nathI, anaMta che. bhagavad ! vRtta saMsthAna? e pramANe pUrvavat yAvat Ayato kahevu. bhagavad ! zarkarAmabhA pRthvImAM parimaMDala saMsthAna, e pramANe ja che, A rIte pUrvavat Ayata sudhI kahevuM. e. rIte adhaHsaptamI sudhI che. bhagavana ! saudharma kalpamAM parimaMDala saMsthAna e pramANe ja che, e rIte yAvat acuta sudhI kahevuM. bhagavad raiveyaka vimAne ? e pramANe ja kahevuM. e rIte anuttara vimAna, iSatuprabhArA sudhI kahevuM. bhagavad ! yava madhyamAM jyAM eka parimaMDala saMsthAna che tyAM bIjA parimaMDala saMsthAno zuM saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che ? gautama! saMkhyAta, asaMkhyAta nathI paNa anaMta che. bhagavad ! vRtta saMsthAna ? anaMta che, e pramANe Ayata sudhI kahevuM. bhagavanjyAM eka vRtta saMsthAna yavAkAra che, tyAM parimaMDala saMsthAna keTalA che? pUrvavat jANavu. aneka vRtta saMsthAna hoya, tyAM paNa ema ja che, yAvat Ayata. e rIte eka-eka saMsthAna sAthe pAMce paNa vicAravA. bhagavad ! A ratnaprabhA pRthvImAM jyAM eka parimaMDala saMsthAna yavAkAra che, tyAM bIjA parimaMDala saMsthAna zuM saMkhyAtA pRcchA. gautama! saMkhyAtA-asaMkhyAtA nathI, anaMtA che. bhagavad ! vRtta saMsthAna. zuM saMkhyAtApRcchA. gautama! saMkhyAtAasaMkhyAtA nathI, anaMtA che, e pramANe yAvat Ayata kahevuM. bhagavan! A ratnaprabhAmAM jyAM yavAkAra eka vRtta saMsthAna che, tyAM parimaMDala saMsthAna zuM saMkhyAtA prazna? gautamasaMkhyAtA, asaMkhyAtA nathI, anaMtA che. vRtta saMsthAna e pramANe ja che. e rIte Ayata sudhI kahevuM. e pramANe pharI paNa eka eka saMsthAna sAthe pAMceno paNa saMbaMdha joDavA. je rIte nIcenA kahyA tema yAvat Ayata' sudhI kahevuM. e pramANe adhaHsaptamI sudhI, e rIte kalpomAM paNa yAvat ISat prAgabhArA pRthvI sudhI kahevuM. sUtra-872 bhagavad ! vRtta saMsthAna keTalA pradezavALu ane keTalA pradeza avagADha che ? gautama! vRtta saMsthAna be bhede - ghanavRtta ane prataravRtta. temAM je prataravRtta che, te be bhede - oja pradezI ane yugma pradezI. temAM je oja pradezI che, te jaghanyathI paMca pradezI ane paMca pradezAvagADha che. utkRSTathI anaMtapradezI ane asaMkhya pradezAvagADha che. temAM je yugma pradezI che, te jaghanyathI bAra pradezI ane bAra pradezAvagADha che, utkRSTathI anaMta pradezI ane anaMta pradezAvagADha che. temAM je ghanavRtta che te be bhede che - oja pradezI ane yugma pradezI. temAM je oja pradezI che, te jaghanyathI saptapradezI. ane saptapradezAvagADha che. utkRSTathI anaMta pradezI, asaMkhya pradezAvagADha che. temAM je yugmapradezI che, te jaghanyathI batrIza pradezI, batrIza pradezAvagADha che, utkRSTathI anaMta pradezI, asaMkhya pradezAvagADha che. bhagavad ! casa saMsthAna keTalA pradezI, keTalA pradezAvagADha che ? gautama! cusa saMsthAna be bhede - ghana cesa, pratara cusa. temAM je pratara vyasra che, te be bhede - oja pradezI, yugma pradezI. temAM je ja pravezI che, te jaghanyathI tripradezI, tripradezAvagADha che, utkRSTathI anaMta pradezI ane asaMkhya pradezAvagADha che, temAM je yugma pradezI che, te muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 168
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jaghanyathI cha pradezI, cha pradezAvagADha che, utkRSTathI anaMta pradezI, asaMkhya pradezAvagADha che. temAM je ghana cesa che, te be bhede che - oja pradezI ane yugma pradezI. temAM je oja pradezI che, te jaghanyathI 35-pradezI, 3pa-pradezAvagADha che, utkRSTathI anaMta pradezI ane asaMkhya pradezAvagADha che. temAM je yugma pradezI che, te jaghanyathI cAra pradezI, cAra pradezAvagADha che, utkRSTathI pUrvavatuM. bhagavancaturasa saMsthAna keTalA pradezI ane keTalA pradeza avagADha che? gautama! caturasa saMsthAna be bhede - ityAdi jema vRtta saMsthAnamAM kahyuM yAvat temAM je oja pradezI che, te jaghanyathI nava pradezI ane nava pradezAvagADha che, utkRSTathI anaMta pradezI, asaMkhya pradezAvagADha che. temAM je yugma pradezI che te jaghanyathI catuHpradezI catuHpradezAvagADha che, utkRSTathI anaMtapradezI, anaMta pradezAvagADha che. temAM je ghanacaturasa che, te be bheda - oja pradezI, yugma pradezI. temAM je oja pradezI che te jaghanyathI 27-pradezI, 27-pradezAvagADha che, utkRSTathI pUrvavat che. je yugma pradezI che, te jaghanyathI aSTa pradezI, aSTa pradezAvagADha che Adi - X. bhagavan! Ayata saMsthAna keTalA pradezI, keTalA pradeza avagADha che? gautama! Ayata saMsthAna traNa bhede che - zreNI Ayata, pratara Ayata, ghana Ayata. temAM je zreNI Ayata che, te be bhede che - oja pradezI, yugma pradezI. temAM je oja pradezI che, te jaghanyathI tripradezI, tripradezAvagADha che, utkRSTathI pUrvavatu. je yugma pradezI che, te jaghanyathI dvipradezI, dvipradeza-avagADha che, utkRSTathI pUrvavat. je pratara pradezI che, te be bhede che - oja pradezI ane yugma pradezI. je oja pradezI che, te jaghanyathI 15-pradezI, 15-pradezAvagADha che, utkRSTathI pUrvavatuM. je yugma pradezI che te jaghanyathI cha pradezI, cha pradezAvagADha che. utkRSTathI pUrvavat. temAM je ghanAyata che te be bhede che - oja pradezI, yugma pradezI. je oja pradezI che, te jaghanyathI 45-pradezI, 45-pradezAvagADha che. utkRSTathI pUrvavatu. je yugma pradezI che, te jaghanyathI 12-pradezI ane 12-pradeza avagADha che. utkRSTathI pUrvavat che. bhagavana! parimaMDala saMsthAna keTalA pradezI che ? prazna. gautama! parimaMDala saMsthAna be bhede che - ghana parimaMDala, pratara parimaMDala. temAM je pratara parimaMDala che, te jaghanyathI 20-pradezI, 20-pradezAvagADha che. utkRSTathI pUrvavatu. je ghana parimaMDala che te jaghanyathI 40-pradezI, 40-pradezAvagADha che. utkRSTathI anaMtapradezI, asaMkhya-pradezAvagADha che. sUtra-873 bhagavan! parimaMDala saMsthAna, dravyArthatAthI zuM kRtayugma, coka, dvAparayugma ke kalyoja che ? gautama! te kRtayugma, coja, dvAparayugma nathI, paNa kalyoja che. bhagavan! vRtta saMsthAna dravyArthatAthI ? pUrvavatuM. yAvat AyatA saMsthAna sudhI Ama kahevuM. bhagavad ! aneka parimaMDala saMsthAno dravyArthatAthI zuM kRtayugma, cora, dvAparayugma, kalyoja che? gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma, kadAca coja, kadAca dvAparayugma, kadAca kalyoja che. vidhAnAdezathI kRtayugma-bhyojadvApara yugma nathI, paNa kalyoja che. e rIte Ayata sudhI kahevuM. bhagavan! parimaMDala saMsthAna pradezArthatAthI zuM kRtayugma che Adi pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma, kadAca coja, kadAca dvAparayugma, kadAca kalyoja che. e pramANe Ayata sudhI jANavuM. bhagavananeka parimaMDala saMsthAno pravezArthatAthI zuM kRtayugma che? pRcchA. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja che. vidhAnAdezathI kRtayugma-bhyoja-dvAparayugma-kalyoja e cAre paNa che. e pramANe Ayata saMsthAna sudhI kahevuM. bhagavan! parimaMDala saMsthAna zuM kRtayugma pradezAvagADha che ke yAvat kalyoja pradezAvagADha che? gautama! kRtayugma pradezAvagADha che, coka, dvApara ke kalyoja pradezAvagADha nathI. bhagavan! vRtta saMsthAna zuM kRtayugma che? pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma pradezAvagADha che. kadAca coja pradezAvagADha che, dvAparayugma pradezAvagADha nathI, muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 169
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kalyoja kadAca che. bhagavad ! casa saMsthAna pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma pradezAvagADha yAvat dvAparayugma pradezAvagADha che. kalyoja nathI. bhagavan! caturasa saMsthAna vRtta saMsthAnavat kahevuM. bhagavanAyata pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma pradezAvagADha yAvat kadAca kalyoja pradezAvagADha. bhagavan! parimaMDala saMsthAna zuM kRtayugma pradezAvagADha che. pRcchA, gautama! oghAdezathI ane vidhAnAdezathI paNa, kRtayugma pradezAvagADha che, Roja- dvAparayugma-kalyoja pradezAvagADha nathI. bhagavad ! vRtta saMsthAna zuM kRtayugma pradezAvagADha che? gautama! oghAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, paNa vyAja, dvAparayugma ke kalyoja pradezAvagADha nathI. vyasa saMsthAna, bhagavan! kRtayugma che prazna. gautama! ogha AdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, cojadvApara yugma-kalyoja pradezAvagADha nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma ane cyoja pradezAvagADha che, paNa dvAparayugma ane kalyoja pradezAvagADha nathI. caturasane vRtta mAphaka kahevuM. bhagavad ! Ayata saMsthAna pRcchA. gautama! oghAdezathI. kRtayugma pradezAvagADha che, coja-dvAparayugma-kalyoja pradezAvagADha nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma pradezAvagADha paNa che yAvat kalyoja pradezAvagADha paNa che. bhagavan! parimaMDala saMsthAna zuM kRtayugma samaya sthitika che, cyoja samaya sthitika che, dvAparayugma samaya yoja samaya sthitika che? gautama! kadAca kRtayugma sthitika yAvatu kadAca kalyoja samaya sthitika che. e pramANe Ayata saMsthAna sudhI jANavu. bhagavan! aneka parimaMDala saMsthAno zuM kRtayugma samaya sthitika che. pRcchA. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma samaya sthitika yAvat kadAca kalyoja samaya sthitika che. vidhAnAdezathI kRtayugma sthitika paNa che. yAvat kalyoja samaya sthitika paNa che. e pramANe yAvat Ayata saMsthAna. bhagavanparimaMDala saMsthAna kALAvarNa paryAyathI kRtayugma che yAvat kalyoja che? gautama! kadAca kRtayugma ityAdi pUrvavatuM. A pramANe A abhizApathI sthiti anusAra kahevuM. A rIte nIlavarNa paryAyathI che. e pramANe pAMca varNa, be gaMdha, pAMca rasa, ATha sparzamAM kahevuM - 4 - sUtra-874 bhagavad ! zreNIo dravyArtharUpe saMkhyAta che, asaMkhyAta che, anaMtA che ? gautama ! saMkhyAta ke asaMkhyAta nathI, anaMta che. bhagavan! pUrva-pazcimamAM zreNIo dravyArthathI zuM saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che ? pUrvavat. e rIte dakSiNottara, urdhva-adho jANavu. bhagavad ! pUrva-pazcima lokAkAza zreNI dravyArthatAthI zuM saMkhyAta che ? pUrvavat. e rIte dakSiNa-uttara, urdhva-adho jANavu. bhagavanalokAkAza zreNI dravyArthathI zuM saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta che ? gautama! saMkhyAta, asaMkhyAta nathI, anaMta che. e pramANe pUrva-pazcima, dakSiNa-uttara, urdhva-adhodizAmAM jANavuM. bhagavana ! zreNI pradezArthathI zuM saMkhyAta che ? dravyArthatAmAM jema kahyuM, tema pradezArthatAmAM kahevuM. yAvatu urdhva-adho badhI anaMta che. bhagavan! lokAkAza zreNI pradezArthatAthI zuM saMkhyAta che ? gautama! kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta che, paNa anaMta nathI. e rIte pUrva-pazcima, dakSiNa-uttara paNa jANavI, urdhva-adhodizA zreNI saMkhyAta nathI, asaMkhyAta che, paNa anaMta nathI. bhagavad ! alokAkAza zreNI pradezArthatAthI pRcchA. gautama! kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta che. bhagavad ! pUrva-pazcima alokAkAza zreNI pRcchA. gautama! saMkhyAta, asaMkhyAta nathI, paNa anaMta che. e rIte dakSiNa-uttara paNa jANavI. urdhva adho. pRcchA. gautama! kadAca saMkhyAta, kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 170
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtra-875 thI 880 875. bhagavan! zuM zreNIo 1. sAdi-sAMta che? 2. sAdi-anaMta che ? 3. anAdi sAMta che?4. anAdianaMta che ? gautama! sAdi-sAMta nathI, sAdI-anaMta nathI, anAdi-sAMta nathI, paNa anAdi-anaMta che. e pramANe urdhva-adho lAMbI zreNI sudhI jANavu. bhagavan! lokAkAza zreNI zuM sAdI-sAMta che ? prazna. gautama! sAdi-sAMta che, sAdi-anaMta nathI, anAdisAMta nathI, anAdi anaMta nathI. A pramANe urdhva-adho lAMbI zreNI sudhI jANavu. bhagavad ! alokAkAza zreNI, zuM sAdi-sAMta che ? prazna. gautama! 1. kadAca sAdi-sAMta, 2. kadAca sAdianaMta, 3. kadAca anAdi-sAMta, 4. kadAca anAdi-anaMta hoya. pUrva-pazcima lAMbI, dakSiNa-uttara lAMbI e pramANe ja che. vizeSa e ke - sAdi sAMta nathI, kadAca sAdi-anaMta hoya, bAkI pUrvavatuM. urdhva adho lAMbI yAvat audhikavat cAra bhaMga. bhagavan! zreNIo dravyArthatAthI zuM kRtayugma, vyoja che? prazna. gautama! kRtayugma che, cyoja-dvAparayugma ke kalyoja nathI. e rIte yAvat urdhva-adho lAMbI kahevI. lokAkAza, alokAkAza zreNI ema ja che. bhagavan! zreNI pradezArthatAthI zuM kRtayugma che prazna? pUrvavat. e pramANe yAvat urdhva-adho lAMbI jANavI. bhagavan! lokAkAza zreNI, pradezArthatAthI pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma, cyoja nahIM, kadAca dvAparayugma, kalyoja nahIM. e rIte pUrva-pazcima lAMbI ane uttara-dakSiNa lAMbImAM jANavu. urdhva-adho lAMbImAM pRcchA. gautama! kRtayugma che, coja-dvAparayugma-kalyoja nathI. bhagavad ! alokAkAza zreNI pradezArthatAe pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma yAvat kalAca kalyo. pUrvapazcima lAMbI, dakSiNa-uttara lAMbI e pramANe jANavI. urdhva-adho paNa temaja, mAtra kalyoja nahIM. 876. bhagavan! zreNIo keTalI che? gautama! sAta. te A - RjuvAyatA, ekatovakrA, ubhayatovakrA, ekataHkhA, ubhayataHkhA, cakravAla ane ardhacakravAla. bhagavad ! paramANu pudgalanI gati anuzreNI hoya ke vizreNI gati hoya ? gautama! anuzreNI gati pravarte. vizreNI gati na pravarte. bhagavAna ! dvipradezI DhaMdhanI gati anuzreNI pravarte ke vizreNI pravarte? pUrvavatu. e pramANe anaMtapradezI DhaMdha sudhI jANavu. bhagavad ! nairayikonI gati anuzreNI pravarte ke vizreNI ? pUrvavat jANavu. e pramANe vaimAnika sudhI kahevu. 877. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvImAM keTalA lAkha narakAvAsa che ? gautama! 30 lAkha. pahelA zatakanA pAMcamA uddezA pramANe badhu kahevu. anuttara vimAna paryanta A kahevuM. 878. bhagavan! gaNipiTaka keTalA prakAre che ? gautama! bAra aMgarUpa gaNipiTaka che. te A - AcAra yAvatu. dRSTivAda. te AcAra zuM che? AcAramAM zramaNa-nircanthonA AcAra, gocara0 e pramANe aMga prarUpaNA kahevI, jema 'naMdI' mAM bAre aMgonuM varNana kahela che. tema kahevuM. 879. sarva prathama sUtrArtha kahevo. bIjAmAM niryukti mizrita artha kahevo, trIjAmAM saMpUrNa artha kahevo, A anuyoga vidhi che. 880. bhagavan! A nairayika yAvat deva ane siddha, A pAMce gatimAM saMkSepathI koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama! alpabadutva "bahuvaktavyatA" pada mujaba kahevI. ATha gatinuM alpabadutva paNa kahevuM. bhagavan! A saindriya, ekendriya yAvat anindriyamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? ahIM paNa "bahuvaktavyatA" pada anusAra audhika pada kahevuM. saphAyikanuM alpabadutva paNa audhika pada anusAra kahevu. bhagavad ! A jIvo, pudgalo yAvat sarva paryAyomAM koNa konAthI yAvat "bahuvaktavyatA" pada mujaba yAvat muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 171
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' AyukarmanA abaMdhaka jIvo vizeSAdhika che. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-25, uddezo-4 "yugma" sUtra-881 bhagavad ! yugma keTalA che? gautama! cAra. te A - kRtayugma yAvat kalyoja. evuM kema kahyuM ke cAra yugmo che? jema zataka-18nA uddezA-4mAM kahyuM tema kahevuM. yAvat tethI gautama ! ema kahyuM che. bhagavan! nairayikone keTalA yugmo kahyA che ? gautama ! cAra. te A -kRtayugma yAvat kalyo. ema kema kahyuM? pUrvavat jANavu. e pramANe yAvat vAyukAyika kahevuM. bhagavan! vanaspatikAyikanI pRcchA. gautama! vanaspatikAyika kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja che. bhagavanema kema kahyuM? gautama! upapAtane AzrIne, A pramANe kahyuM ke vanaspatikAya yAvatu kadAca kalyoja che. beindriyo nairayikavat che. e rIte yAvat vaimAnika kahevuM. siddhonuM kathana vanaspatikAyika mAphaka karavuM. bhagavana ! sarva dravyo keTalA bhede che? gautama! cha prakAre. te A - dharmAstikAya, adharmAstikAya yAvatu addhAsamaya. bhagavad ! dharmAstikAya dravyArthatAthI zuM kRtayugma yAvat kalyoja che? gautama! te kRtayugma - vyoja - dvAparayugma nathI, paNa kalyoja che, A pramANe adharmAstikAya ane AkAzAstikAya paNa kahevA. bhagavanjIvAstikAyanI pRcchA. gautama! kRtayugma che, paNa te coja, dvAparayugma ke kalyoja nathI. pudgalAstikAyanI pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja. addhAsamaya jIva mAphaka che. bhagavan! dharmAstikAya pradezArthatAthI kRtayugma che ? pRcchA. gautama! kRtayugma che. vyAja, dvAparayugma, kalyoja nathI. e rIte addhAsamaya sudhI. bhagavan! A dharmAstikAya yAvat addhAsamayamAM dravyArthatAthI yAvata koNa konAthI vizeSAdhika che ? AnuM alpabadutva 'bahuvaktavyatA' pada mujaba saMpUrNa kahevuM. bhagavan! dharmAstikAya zuM avagADha che ke anAvagADha? gautama! avagADha che, anAvagADha nathI. jo avagADha che, to zuM saMkhyAta pradezAvagADha, asaMkhya pradezAvagADha che ke anaMtapradezAvagADha ? gautama ! saMkhyAta ke anaMtA pradezAvagADha nathI paNa asaMkhya pradezAvagADha che. jo asaMkhya pradezAvagADha che, to zuM kRtayugma pradezAvagADha0 prazna ? gautama ! kRtayugma pradezAvagADha che, coja, dvAparayugma ke kalyoja pradezAvagADha nathI. A pramANe adharmAstikAya ane AkAzAstikAya, jIvAstikAya, pudgalAstikAya, addhAsamaya che. bhagavan! A ratnaprabhA pRthvI zuM avagADha che, anAvagADha che ? dharmAstikAya mujaba kahevuM. adhaHsaptamI sudhI Ama kahevuM. saudharmamAM A pramANe kahevuM. e pramANe iSat prAbhArA pRthvI sudhI kahevuM. sUtra-882 dravyArthatAthI jIva zuM kRtayuma che ? pRcchA. gautama! kRtayuma-bhyoja- dvAparayugma nathI, paNa kalyoja che. e rIte nairayikathI siddha sudhI kahevuM. bhagavad ! jIvo dravyArtharUpe zuM kRtayugma che ? pRcchA. gautama! oghAdezathI kRtayugma che, paNa coka, dvAparayugma ke kalyoja nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma, stroja, dvAparayugma nathI, kalyoja che. bhagavan! nairayiko dvavyArthapaNe pRcchA.gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kalyoja, vidhAnAdezathI kRtayuma - coja - dvAparayugma nathI, paNa kalyoja che. A pramANe siddha sudhI kahevuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 172
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! jIva pradezArthatAthI zuM kRtayugma0 pRcchA. gautama! jIva pradeza AzrIne kRtayugma che, vyoja - dvApara yugma- kalyoja nathI. zarIrapradeza AzrIne kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja che, e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavad ! siddha pradezArthatAthI zuM kRtayugma che?. gautama! kRtayugma che, lyoja - dvAparayugma - kalyoja nathI. bhagavad ! jIvo pradezArthatAthI zuM kRtayugma? pRcchA. gautama! jIvapradeza AzrIne oghAdezathI ane vidhAnAdezathI paNa kRtayugma che, stroja- dvAparayugma-kalyoja nathI. zarIra pradeza AzrIne ovAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja che, vidhAnAdezathI kRtayugma paNa che yAvat kalyoja paNa che. A pramANe nairayiko yAvat vaimAniko jANavA. bhagavad ! aneka siddho pradezathI zuM kRtayugma che? prazna. gautama ! oghAdezathI ane vidhAnAdezathI paNa kRtayugma che, vyoja - dvAparayugma - kalyoja nathI. sUtra-883 bhagavan! jIva zuM kRtayugma pradezAvagADha che? ItyAdi prazna. gautama! kadAca kRtayugma pradezAvagADha yAvat kadAca kalyoja pradeza avagADha che. e pramANe siddha sudhI kahevuM. bhagavan! jIvo zuM kRtayugma pradezAvagADha0 che? prazna. gautama! oghAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, cojadvAparayugma-kalyoja nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma yAvat kalyoja pradezAvagADha che. nairayikonI pRcchA. gautama ! oghAdezathI kadAca kRtayugma pradezAvagADha yAvat kadAca kalyoja pradezAvagADha che. vidhAnAdezathI kRtayugma pradezAvagADha paNa che yAvat kalyoja pradezAvagADha paNa che. e pramANe ekendriya ane siddhane varjIne badhA kahevA. siddho ane ekendriyone jIvonI mAphaka kahevA. bhagavan! eka jIva, zuM kRtayugma samaya sthitika che ? ItyAdi prazna. gautama! kRtayugma samaya sthitika che, vyoja- dvAparayugma-kalyoja nahIM. bhagavan! nairayika ? prazna. gautama! kadAca kRtayugma sthitika yAvat kadAca kalyoja samaya sthitika che. vaimAnika sudhI A pramANe kahevuM. siddhone jIva mAphaka kahevA. bhagavan! aneka jIvo ? prazna. gautama! oghAdezathI paNa ane vidhAnAdezathI paNa kRtayugma samaya sthitika che. bAkI traNa nathI. aneka nairayiko prazna ? gautama! oghAdezathI kadAca kRtayuma sthitika yAvatu kadAca kalyoja samaya sthitika. vidhAnAdezathI kRtayugma samaya sthitika yAvat kalyoja samaya sthitika paNa che. e rIte yAvat vaimAnika. siddhone jIvo mAphaka kahevA. sUtra-884 bhagavad ! eka jIva kALAvarNa paryAyathI zuM kRtayugma che ? prazna. gautama ! jIvapradezane AzrIne kRtayugmA nathI yAvat kalyoja nathI. zarIrapradeza AzrIne kadAca kRtayugma yAvat kalyoja che. e rIte vaimAnika sudhI jANavuM. paNa siddhonA viSayamAM A prazna na karavo. bhagavad ! aneka jIvo kALAvarNa paryAyathI ? prazna. gautama ! jIvapradeza AzrIne oghAdezathI. ane vidhAnAdezathI kRtayugma yAvat kalyoja nathI. zarIrapradeza AzrIne ovAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyo ja che. vidhAnAdezathI kRtayugma paNa che yAvat kalyoja paNa che. e pramANe vaimAnika sudhI jANavu. e pramANe ekavacana-bahavacanamAM nIla paryAyathI daMDaka kahevo. e rIte yAvatu rUkSa sparza paryAya sudhI kahevu. bhagavaneka jIva, Abhinibodhika jJAna paryAyothI zuM kRtayugma che ? prazna. gautama ! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja. e rIte ekendriyane vajIne vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! aneka jIvo, Abhinibodhika muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 173
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jJAna paryavothI ? prazna. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja. vidhAnAdezathI kRtayugma paNa yAvat kalyoja paNa che. e rIte ekendriyane varjIne vaimAnika sudhI kahevuM. e pramANe zrutajJAnanA paryAyomAM paNa kahevuM. avadhijJAnanA paryAyomAM paNa ema ja che. mAtra vikalendriyane avadhijJAna nathI. mana:paryava jJAnamAM paNa ema ja che, mAtra jIvo ane manuSyo ja kahevA, bAkInAne mana:paryavajJAna nathI. bhagavankevaLajJAna paryAyathI eka jIva zuM kRtayugma che ? prazna. gautama ! kRtayugma che, stroja, dvAparayugma ke kalyoja nathI. e pramANe manuSyamAM ane siddhamAM paNa jANavu. bhagavad ! aneka jIvonA kevalajJAnanI pRcchA, gautama! oghAdezathI ane vidhAnAdezathI kRtayugma che, stroja- dvAparayugma ke kalyoja nathI. e pramANe manuSyone ane siddhone paNa jANavA. bhagavan! jIva, matiajJAna paryavathI zuM kRtayugma che ? prazna. jema Abhinibodhika jJAnaparyavamAM kahyuM, tema be daMDako kahevA. e rIte zrutaajJAna paryavomAM, virbhAgajJAna paryavomAM paNa kahevu. cakSurdarzana, acakSurdarzana, avadhidarzanA paryAyomAM paNa ema ja che. mAtra che jene hoya, te tene kahevuM. kevaladarzana paryAyomAM kevalajJAna paryAyavat kahevuM. sUtra-885, 886 885. bhagavan! zarIro keTalA che ? gautama! pAMca. te A - audArika yAvat kAmaNa. ahIM pannavaNAnu pada12 'zarIra pada' saMpUrNa kahevuM. 886. bhagavan! jIvo, sakaMpa che ke niSkapa ? gautama! baMne. bhagavan! ema kema kahyuM - 4.? gautama! jIvo be prakAre - saMsArI, asaMsArI. temAM je asaMsArI che, teo siddha che. A siddho be bhede che - anaMtarasiddha ane paraMpara siddha. temAM je paraMparasiddha che, te niSkapa che, temAM je anaMtarasiddha che, te sakaMpa che. bhagavad ! te dezakaMpaka che ke sarvakaMpaka? gautama! dezakaMpaka nathI, paNa sarvakaMpaka che. te jIvomAM saMsArI kahyA te be bhede - zailezI pratipannaka ane azailezI pratipannaka. temAM je zailezI pratipannaka che te niSkapa che, je azaileSI pratipannaka che te sakaMpa che. bhagavad ! teo zuM dezakaMpaka che ke sarvakaMpaka? gautama! baMne. tethI kahyuM ke yAvat niSkapa che. dezakaMpaka che ke sarvakaMpaka ? gautama! baMne. ema kema kahyuM - 5-7 gautama! nairayiko be bhede - vigrahagati samApannaka ane avigrahagati samApannaka. temAM je vigrahagati samApannaka che te sarvakaMpaka che ane je avigrahagati samApannaka che, te dezakaMpaka che. tethI ema kahyuM ke yAvat sarvakaMpaka che. A pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. sUtra-887 bhagavad ! paramANu pudgala zuM saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMtA che? gautama! saMkhyAtA, asaMkhyAtA nathI, paNa anaMtA che. e pramANe yAvatu anaMtapradezI DhaMdha kahevA. bhagavad ! eka pradezAvagADha pudgalo zuM saMkhyAtA. asaMkhyAtA ke anaMtA che ? pUrvavat. e rIte yAvat asaMkhyAta pradezAvagADha pudgalo sudhI kahevuM.. bhagavan! eka samaya sthitika pudgalo zuM saMkhyAtA che ? pUrvavatu. A pramANe asaMkhyaya samayasthitika sudhI jANavu. bhagavad ! eka guNa kALA pudgalo zuM saMkhyAta che? pUrvavat e pramANe yAvat anaMtaguNakALA jANavA. e rIte bAkInA paNa varNa-gaMdha-rasa-sparza jANavA yAvat anaMtaguNa rUkSa pudgalo.. bhagavan! A paramANu pudgala ane dvipradezI skaMdha dravyArthatAthI koNa konAthI alpa, vadhu, tulya ke vizeSAdhika che? gautama! dvipradezI DhaMdha karatA paramANu pudgala dravyArthatAthI ghaNA che. bhagavad ! A dvipradezI ane tripradezI skaMdhamAM dravyArthatAthI koNa konAthI vadhu che? gautama! tripradezIskaMdhathI dvipradezIskaMdha dravyArthapaNe vadhu che. e rIte A AlAvA vaDe yAvatu dazapradezI DhaMdhathI navapradezI skaMdha dravyArthatAthI vadhu che. bhagavan! dazapradezInI pRcchA - gautama! dazapradezIthI saMkhyAtapradezI DhaMdha dravyArthatAthI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 174
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' vadhu che. saMkhyAta pradezI skaMdhapRcchA. gautama! saMkhyAta pradezI skaMdhathI asaMkhyAta pradeza skaMdha dravyArthapaNe vadhu che. bhagavan! asaMkhyAtao pRcchA. gautama! anaMtapradezI DhaMdhathI asaMkhyAta pradezI DhaMdha dravyArthatAthI vadhu che. bhagavad ! A paramANu pudgala, dvipradezI skaMdha pradezArthatAthI koNa konAthI vadhu che? gautama! paramANu pudgala karatA dvipradezI skaMdha pradezArthatAthI vadhu che. e rIte A AlAvA vaDe yAvat navapradezI DhaMdhathI dazapradezI skaMdha pradezArthatAe bahu che. A pramANe badhA ja prazna karavA. dazapradezI DhaMdhathI saMkhyAtapradezI skaMdha pradezArthatAthI bahu che. saMkhyAtapradezI karatA asaMkhyAtapradezI DhaMdha pradezArthatAthI bahu che. bhagavad ! A asaMkhyAtapradezanI pracchA. gautama! anaMtapradezI DhaMdha karatA asaMkhyAta pradezI DhaMdha pradezArthatAe baha che. bhagavan A eka pradezAvagADha ane dvipradezAvagADha pudgalomAM dravyArthapaNe koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama! dvipradezAvagADha pudgala karatA eka pradezAvagADha pudgalo dravyArthapaNe vizeSAdhika che. e pramANe A AlAvA vaDe tripradezAvagADha karatA dvipradezAvagADha pulo dravyArthapaNe vizeSAdhika che yAvat dazapradezAvagADha karatA nava pradezAvagADha pulo dravyArthapaNe vizeSAdhika che. dazapradezAvagADha pudgalathI saMkhyAta pradezAvagADha pudgalo dravyArthapaNe bahu che. saMkhyAta pradezAvagADha pudgalathI asaMkhyAta pradezAvagADha pudgalo dravyArthapaNe bahu che. sarvatra prazna karavo. bhagavan! eka pradezAvagADha ane dvipradezAvagADha pudgalomAM pradezArthathI koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama! eka pradezAvagADha karatA dvipradezAvagADha pudgalo pradezArthatAthI vizeSAdhika che, e rIte yAvatuM nava pradezAvagADha karatA daza pradezAvagADha pudgalo pradezArthathI vizeSAdhika che. daza pradezAvagADha karatA saMkhyAta pradezAvagADha pudgalo pradezArthathI ghaNA che. saMkhyAta pradezAvagADha pudgalothI asaMkhyAta pradezAvagADha pradezArthatAthI vadhu che bhagavad ! A eka samaya sthitika ane dvisamaya sthitika pudgalomAM dravyArthatAthI avagAhanA mAphaka sthitinI vaktavyatA kahevI. bhagavad ! A ekaguNa kALA ane dviguNa kALA pudgalomAM dravyArthatAthI A A kathana paramANu pudgalAdinI vaktavyatA mAphaka saMpUrNa kahevuM. e pramANe badhA varNa-gaMdha-rasane kahevA. bhagavanA ekaguNa karkaza ane dviguNa karkaza pudgalomAM dravyArthatAthI koNa konAthI vizeSAdhika che? gautama! eka guNa karkaza karatA dviguNa karkaza pudgalo dravyArthatAthI vizeSAdhika che. e pramANe yAvat navaguNa karkaza karatA dazaguNa karkaza pudgalo dravyArthatAthI vizeSAdhika che. dazaguNa karkaza karatA saMkhyAtaguNa karkaza pudgalo dravyArthatAthI ghaNA che. saMkhyAtaguNa karkazathI asaMkhyAtaguNa karkaza pudgalo dravyArthatAthI ghaNA che. asaMkhyAta guNa karkazathI anaMtaguNa karkaza pugalo dravyArthatAthI ghaNA che. e pramANe pravezArthatAthI sarvatra prazno kahevA. je pramANe karkaza kahyA, e pramANe mRdu-guru-laghu paNa kahevA. zIta-uSNa-snigdha-rUkSane varNa mAphaka kahevA. sUtra-888 bhagavad ! A paramANu pudgalomAM saMkhyAta-asaMkhyAta-anaMtapradezI DhaMdhomAM dravyArthatAthI, pradezArthatAthI, dravya-pradezArthatAthI koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdho dravyArthapaNe che. paramANu pudgalo dravyArthatAthI anaMtaguNA che, saMkhyAtapradezI DhaMdho dravyArthatAthI saMkhyAtaguNA che, asaMkhyAtapradezI skaMdho dravyArthatAthI asaMkhyAta gaNA che, pradezArthatAthI sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdho che. pradezArthatAthI paramANu pudgalo apradezapaNe anaMtaguNa che, saMkhyAtapradezI DhaMdho pradezArthatAthI saMkhyAtaguNA, asaMkhyAtapradezI DhaMdho pradezArthatAthI asaMkhyAtaguNA che. dravya pradezArthatAthI sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdho dravyArthathI che, te ja pradezArthatAthI anaMtagaNA che. paramANu pudgala dravyArtha-pradezArthathI anaMtaguNa che, saMkhyAtapradezI DhaMdhA dravyArthatAthI saMkhyAtagaNA che, te ja pravezArthatAthI saMkhyAtagaNA che, asaMkhyAtapradezI DhaMdha dravyArthatAthI muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 175
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAtaguNa che, te ja pradezArthatAthI asaMkhyAtaguNa che. bhagavad ! eka pradezAvagADha, saMkhyAta pradezAvagADha ane asaMkhyAta pradezAvagADha pudgalomAM dravyArthatAthI, pradezArthatAthI, dravyArtha-pradezArthatAthI koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama! sauthI thoDA eka pradezAvagADha pudgalo dravyArthatAthI, saMkhyAta pradezAvagADha pudgalo dravyArthatAthI saMkhyAlagaNA, asaMkhya pradezAvagADha pudgalo dravyArthatAthI asaMkhyAtagaNA che. pradezArthatAthI sauthI thoDA eka pradezAvagADha pudgalo apradezArthatAthI, saMkhyAtA pradezAvagADha pudgalo pradezArthatAthI saMkhyAlagaNA, asaMkhyAta pradezAvagADha pudgalo pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNA che. dravya-pradezArthatAthI sauthI thoDA eka pradezAvagADha pudgalo dravyArtha-apradezArthatAthI che, asaMkhyAtA pradezAvagADha pudgalo dravyArthatAthI saMkhyAtagaNA, te ja pradezArthatAthI saMkhyAlagaNA che. asaMkhyAta pradezAvagADha pudgalo dravyArthatAthI asaMkhyAtagaNA, te ja pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNA. bhagavad ! A eka samaya sthitika, saMkhyAta samaya sthitika, asaMkhyAta samaya sthitika pudgalomAM ? avagAhanA mujaba ahIM paNa kahevuM. bhagavan! A eka guNa kALA, saMkhyAtaguNa kALA, asaMkhyAta guNa kALA ane anaMtaguNa kALA pudgalo dravyArtha-pradezArtha-dravyArtha-pradezArthapaNe ? AnuM alpabadutva paramANu pudgalanA alpabahutva mAphaka kahevuM. e pramANe bAkInA varNa-gaMdha-rasonuM paNa kahevu. bhagavad ! A eka guNa karkaza, saMkhyAta guNa karkaza, asaMkhyAta guNa karkaza, anaMta guNa karkaza pudgalomAM dravyArthatA, pradezArthatA, dravyArtha-pradezArthatAthI koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama! sauthI thoDA eka guNa karkaza pudgalo dravyArthatAthI che. saMkhyAta guNa karkaza pudgalo dravyArthapaNe saMkhyAtagaNA che, asaMkhyAta guNa karkaza pudgalo dravyarthatAthI asaMkhyAtagaNA che. anaMtaguNa karkaza dravyArthapaNe anaMtagaNA che. pradezArthatAthI ema ja che. mAtra saMkhyAta guNa karkaza pudgala pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNA che. bAkI pUrvavatuM. dravyArtha-pradezArthatAthI sauthI. thoDA eka guNa karkaza pudgalo, dravyArtha-pradezArthatAthI saMkhyAta guNa che. asaMkhyAta guNa karkaza dravyArthapaNe asaMkhyAtaguNa, te ja pradezArthatAthI asaMkhyAta guNa che, anaMta guNa karkaza dravyArthapaNe anaMta guNa, te ja pradezArthapaNe anaMtaguNa che. e pramANe mRdu-guru-laghunuM paNa alpabadutva jANavu. zIta-uSNa-snigdha-rUkSanuM alpa-bahutva varNa mAphaka kahevuM. sUtra-889, 890 889. bhagavan! paramANu pudgala dravyArthatAthI zuM kRtayugma, coja, dvAparayugma ke kalyoja che ? gautama! katayugma -sroja-dvAparayugma nathI, mAtra kalyoja che. e pramANe yAvatu anaMtapradezI DhaMdha sudhI jANavu. bhagavad ! paramANu pudgalo dravyArthatAthI kRtayugma che ? prazna, gautama ! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyo. vidhAnAdezathI mAtra kalyoja che. e pramANe anaMtapradezI DhaMdho sudhI jANavu. bhagavad paramANu pudgala pradezArthatAthI kRtayugma che ? prazna. gautama! kRtayugma-bhyoja-dvAparayugma nathI, kalyoja che. dvipradezI pRcchA. gautama ! kRtayuma-coka-kalyoja nathI, dvAparayugma che. tripradezI pracchA. gautama ! kRtayugma-dvAparayugma-kalyoja nathI, vyoja che. catuHsvadezI pRcchA. gautama ! mAtra kRtayugma che, bAkI traNa nathI. paMcapradezI pRcchA. paramANu pudgala mujaba jANavuM. SaSThadezI, dvipradezIvat che. saptapradezI, tripradezI mujaba che. aSTapradezI, catuHkhadezIvatu che. navapradezI, paramANu pugalavat che. dazapradezI, ddhipradezI mAphaka che. bhagavan! saMkhyAtapradezI pudgalanI pRcchA. gautama ! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja che. e rIte asaMkhyAta ane anaMtapradeza paNa che. bhagavan! eka paramANu pudgalo pradezArthatAthI kRtayugma che ? prazna. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 176
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' thAvat kadAca kalyoja. vidhAnAdezathI mAtra kalyoja che, bAkI traNa nathI. dvipradezI DhaMdhonI pRcchA. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma ke kadAca dvAparayugma che. vyAja ke kalyoja nathI. vidhAnAdezathI dvAparayugma che. kRtayugma-cyoja-kalyoja nathI. tripradezI DhaMdhonI pRcchA. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja, vidhAnAdezathI cyoja che, bAkInA traNe nathI. catuHkhadezI DhaMdhonI pracchA. gautama! oghAdezathI paNa ane vidhAnAdezathI paNa katayuma che. bAkInA traNe nathI. paMcapradezI, paramANu pudgalo. mAphaka che. SapradezI, dvipradezIvat che. saptapradezI, tripradezI mAphaka che. aSTapradezI, catuHpradezIvat che. navapradezI, paramANu pudgalo mAphaka che. dazapradezI, dvipradezIvat che. saMkhyAtapradezI skaMdhonI pRcchA. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyo ja. vidhAnAdezathI kRtayugma paNa yAvat kalyoja paNa che. e rIte asaMkhyAtapradezI DhaMdho paNa kahevA, anaMtapradezI DhaMdho paNa kahevA. bhagavan! paramANu pudgala zuM kRtayugmapradezAvagADha0 che? prazna. gautama! kRtayugma pradezAvagADha ane kalyoja pradAvagADha che, bIjA be nathI. dvipradezAvagADhanI pRcchA. gautama! kRtayugma ke cojapradeza avagADha nathI, paNa kadAca dvAparayugma ane kadAca kalyojapradezAvagADha che. tripradezI pradezAvagADhanI pRcchA. gautama! kRtayugma pradezAvagADha nathI. kadAca vyoja kadAca dvAparayugma kadAca kalyoja pradezAvagADha che. catuHpradezAvagADhanI pracchA. gautama! kadAca kRtayugmapradeza avagADha yAvat kadAca kalyoja pradezAvagADha che. yAvat anaMta pradezika. bhagavananeka paramANu pudgalo zuM kRtayugma pRcchA. gautama! oghAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che. coja- dvApara yugma-kalyoja nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma-bhyoja- dvAparayugma nathI, kalyoja pradezAvagADha che. dvipradezI DhaMdhonI pRcchA. gautama! oghAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, coja- dvAparayugma-kalyoja0 nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma-coja pradezAvagADha nathI, dvAparayugma ane kalyoja pradezAvagADha che. tripradezI DhaMdhonI pRcchA. gautama! oghAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, coja- dvAparayugma-kalyoja0 nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, stroja- dvAparayugma ane kalyaja pradezAvagADha paNa che. catuHkhadezI DhaMdhonI pRcchA. gautama! oghAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che, sroja- dvAparayuma-kalyoja0 nathI. vidhAnAdezathI kRtayugma pradezAvagADha che yAvat kalyoja pradezAvagADha che. yAvat anaMtapradezI bhagavan! paramANu pudgala zuM kRtayugma sthitika che ? pRcchA. gautama! kadAca kRtayugma sthitika yAvat kadAca kalyoja samaya sthitika che. e pramANe anaMtapradezI sudhI jANavu. bhagavad ! paramANu pudgalo zuM kRtayuma0 pRcchA. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma samaya sthitika yAvat kadAca kalyoja samayasthitika che. vidhAnAdezathI. kRtayugma samaya sthitika paNa che yAvat kalyoja paNa che. e rIte anaMtapradezI sudhI kahevuM. bhagavad ! paramANu pudgala kALA varNa paryAyathI zuM kRtayugma, coja0? sthitinI vaktavyatAnI mAphaka sarve varSo ane sarve gaMdhone kahevA. e pramANe rasanI vaktavyatA paNa madhurarasa sudhI kahevuM. bhagavad anaMtapradezI DhaMdha karkaza sparza paryAyathI zuM kRtayugma che? prazna. gautama! kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja. bhagavan! anaMtapradezI DhaMdho karkaza sparza paryAyothI zuM kRtayugma ? prazna. gautama! oghAdezathI kadAca kRtayugma yAvat kadAca kalyoja che, vidhAnAdezathI kRtayugma paNa che yAvat kalyoja paNa che. A pramANe mRdu-gurulaghu sparzI paNa kahevA. zIta-uSNa-snigdha-rUkSane varNa mAphaka kahevA. 890. bhagavana paramANu yugala zuM sAddha che ke anardhva gautamAM sAddha nathI, anaddha che. dvipradezI pracchA, gautama! sAddha che, anardu nathI. tripradezika skaMdha, paramANu pudgala mAphaka che. catuHpradezika, dvipradezIvat che. paMcapradezI, tripradezIvatuM. SapradezI, dvipradezIvatu. saptapradezI, tripradezIvatuM. aSTapradezI, dvipradezIvatuM. navapradezI, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 177
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' tripradezIvatuM. dazapradezI, dvipradezIvatuM. bhagavad ! saMkhyAtapradezI DhaMdhanI pRcchA. gautama! kadAca sAddha, kadAca anao. e rIte asaMkhyAtapradezI ane anaMtapradezI skaMdha paNa jANavA. bhagavan! aneka paramANu padgalo, zuM sADhuM che ke anaA ? gautama ! sAddha paNa che, anaA paNa che. e rIte yAvat anaMtapradezI DhaMdho jANavA. sUtra-891, 892 891. bhagavanuM ! eka paramANu yugala sarkapa che ke niSkapa ? gautama ! kadAca sakaMpa, kadAca niSkapa. e pramANe anaMta pradezI DhaMdha sudhI jANavuM. bhagavanuM ! aneka paramANu yugalo sarkapa che ke niSkapa ? gautama ! sakaMpa paNa che, niSkapa paNa che, e rIte anaMtapradezI DhaMdha sudhI jANavu. bhagavad ! eka paramANu pudgala sakaMpa keTalo kALa rahe ? gautama! jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAno. asaMkhyAta bhAga, bhagavan! eka paramANu pudgala niSkapa keTalo kALa rahe ? gautama! jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyAtakALa. e pramANe anaMtapradezI skaMdha sudhI jANavu. bhagavad ! aneka paramANu pudgalo keTalo kALa sakaMpa rahe che ? gautama! sarvakALa. bhagavad ! aneka paramANu pudgalo keTalo kALa niSkapA rahe che? gautama ! sarvakALa. e pramANe anaMtapradezI DhaMdha sudhI jANavu. bhagavan! paramANu yugalanI sakaMpatAmAM keTalo kALa aMtara hoya ? gautama ! svasthAna apekSAe jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhya kALa. parasthAna AzrIne jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyakALa. jhaMpatAnuM aMtara keTalo kALa hoya ? gautama! svasthAna AzrIne jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI AvalikAno asaMkhyAta bhAga. parasthAnane AzrIne jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI asaMkhyAtakALa. bhagavanuM ! dvipradezI DhaMdhanuM sakaMpa aMtara ? gautama ! svasthAna AzrIne jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyAtA kALa. parasthAnanI apekSAthI jaghanya eka samaya, utkRSTa anaMtakALa. niSkapanuM keTalo kALa aMtara ? gautama ! svasthAnane AzrIne jaghanya eka samaya, utkRSTathI AvalikAno asaMkhyAta bhAga. parasthAnane AzrIne jaghanya eka samaya, utkRSTa anaMtakALa. A pramANe anaMtapradezI DhaMdha paryanta jANavu. bhagavad ! paramANu pudgalonuM sakaMpanuM kALa aMtara keTaluM che ? gautama! aMtara nathI. A pramANe anaMtapradezika skaMdho sudhI jANavu. bhagavad A paramANu pudgalonA sakaMpa ane niSkapamAM koNa konAthI yAvatuM vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA paramANu pudgalo kaMpa che, niSkapa asaMkhyAtagaNA che. e rIte asaMkhyapradezI skaMdhamAM jANavu. bhagavan! A anaMtapradezI DhaMdhonA sakaMpa ane niSkapamAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdho niSkapa che, sakaMpa tenAthI anaMtagaNA che. bhagavad ! A paramANu pudgalonA saMkhyAtapradezI, asaMkhyAta pradezI, anaMtapradezI DhaMdhonA sakaMpa ane niSkapamAM dravyArthapaNe, pradezArthapaNe, dravyArthapradezArthapaNe koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama! 1. sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdho niSkapa dravyArthapaNe, 2. anaMtapradezI DhaMdho sakaMpa dravyArthipaNe anaMtaguNA, 3. paramANu pudgalo sakaMpa dravyArthapaNe anaMtagaNA, 4. saMkhyAtapradezI DhaMdho sakaMpa dravyArthapaNe asaMkhyAta gaNA, 5. asaMkhyAtapradezI DhaMdho sakaMpa dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 6. paramANu pudgala niSkapa dravyArthapaNe asaMkhyAta gaNA, 7. saMkhyAtapradezI DhaMdha niSkrapa dravyArthatAthI saMkhyAlagaNA, 8. asaMkhyAtapradezI. skaMdha niSkrapa dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 9. pradezArthatAthI e pramANe ja che, vizeSa e ke - paramANu pudgalo apradezArthapaNe kahevA. saMkhyAta-pradezI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 178
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' skaMdha niSkapa pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNA. bAkI pUrvavatu. 1. dravyArtha-pradezArthatAthI sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdha niSkrapa dravyArthatAthI, 2. te ja pradezArthatAthI anaMta gaNA, 3. anaMtapradezI DhaMdha sakaMpa dravyArthapaNe anaMtagaNA, 4. te ja pradezArthapaNe anaMtagaNA, 5. paramANu pudgalo sakaMpa dravyArthatAthI apradezArthapaNe anaMtagaNA, 6. saMkhyAtapradezI DhaMdha sakaMpa dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 7. te ja pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNA, 8, asaMkhyAtapradezI DhaMdha sakaMpatAthI dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 9. te ja pradezArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 10. paramANu pudgala niSkrapa dravyArtha-apradezapaNe asaMkhyAtagaNA, 11. saMkhyAtapradezI skaMdha niSkrapa dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 12. te ja pradezArthapaNe saMkhyAlagaNA, 13. asaMkhyAtapradezI skaMdha niSkrapa dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 14. te ja pradezArthapaNe asaMkhyAtagaNA. bhagavan! paramANu pudgala zuM dezathI niSkapa che ke sarvathI? gautama! dezathI nathI, kadAca sarva kaMpaka che, kadAca niSkapaka che. bhagavad ! dvipradezI DhaMdhanI pRcchA. gautama! kadAca dezakaMpaka, kadAca sarvakaMpaka, kadAca niSkapaka. e rIte anaMtapradezI sudhI jANavu. bhagavad ! paramANu pudgalo zuM dezakaMpakai che ? gautama! dezakaMpaka nathI, kadAca sarvakaMpaka che, kadAca niSkapaka che. dvipradezI DhaMdha ? gautama ! kadAca dezathI kaMpaka, kadAca sarvathI kaMpaka, kadAca niSThapaka che. e pramANe anaMtapradezI skaMdha sudhI jANavuM. bhagavan! eka paramANu pudgala keTalo kALa sarvakaMpaka, rahe ? gautama ! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI AvalikAno asaMkhyAta bhAga. niSkapaka keTalo kALa rahe? jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI asaMkhyAtakALa. bhagavad ! dvipradezI DhaMdha keTalo kALa dezakaMpaka rahe ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI AvalikAno asaMkhyAtabhAga. sarvakaMpaka keTalo kALa rahe ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI AvalikAno asaMkhyAta bhAga. niSkapaka keTalo kALa rahe? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI asaMkhyAtakALa. ema anaMtapradezI sudhI jANavu. bhagavan! aneka paramANu pudgalo sarvakaMpaka, keTalo kALa rahe? gautama! sarvakALa. niSkapaka keTalo kALa rahe? sarvakALa. bhagavan! dvipradezI DhaMdho dezakaMpaka keTalo kALa rahe? sarvakALa. sarvakaMpaka keTalo kALa rahe ? sarvakALa. niSThapaka keTalo kALa rahe? sarvakALa. anaMtapradezI sudhI A pramANe kahevuM. bhagavanparamANu pudgalanuM sarvakaMpakanuM keTalo kALa aMtara hoya ? gautama! svasthAnane AzrIne jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI asaMkhyAtakALa. niSkapakanuM aMtara keTaluM che ? svasthAnathI jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAno asaMkhyAta bhAga. parasthAnathI jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyAtakALa. bhagavana dvipradezI DhaMdhanuM dezakaMpakanuM aMtara keTalo kALa rahe ? svasthAnathI jaghanya eka samaya, utkRSTa asaMkhyAtakALa. parasthAnathI jaghanya eka samaya, utkRSTathI anaMtakALa. sarvakaMpakanuM aMtara keTalo kALa ? e pramANe jema dezakaMpakanuM kahyuM. niSkapakanuM aMtara keTalo kALa ? svasthAnathI jaghanya eka samaya, utkRSTa AvalikAno asaMkhyAta bhAga. parasthAnathI jaghanya eka samaya, utkRSTa anaMtakALa. e pramANe anaMtapradezInuM kahevuM. bhagavan! sarvakaMpaka paramANu pudgalonuM aMtara keTalo kALa? aMtara nathI. niSkapakanuM keTalo kALa? aMtara nathI bhagavan! dezakaMpaka dvipradezI DhaMdhonuM aMtara keTalo kALa hoya ? aMtara nathI. sarvakaMpakonuM keTalo kALa ? aMtara nathI. niSkapakonuM keTalo kALa ? aMtara nathI. e pramANe anaMtapradezikonuM jANavu. bhagavad ! A paramANu pudgalomAM sarvakaMpaka ane niSkapakomAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA paramANu pudgalo sarvakaMpaka che, niSkapako tethI asaMkhyAtagaNA che. bhagavad ! A dvipradezI DhaMdhonA dezakaMpaka, sarvakaMpaka, niSkapaka emAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA dvipradezI DhaMdho sarvakaMpaka che, dezakaMpaka asaMkhyAtagaNA, niSThapaka asaMkhyAtagaNA. e pramANe muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 179
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' asaMkhyAtapradezI DhaMdhonuM paNa jANavu. bhagavana! A anaMtapradezI DhaMdhonA dezakaMpako, sarvakaMpako, niSThapakomAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama! sauthI thoDA anaMtapradezI dho sarvakaMpaka che, niSkapaka anaMtagaNA, dezakaMpaka anaMtagaNA che. bhagavanA paramANu pudgalonA saMkhyAtapradezI, asaMkhyAtapradezI, anaMtapradezI DhaMdhonA dezakaMpaka, sarvakaMpaka, niSThapakomAM dravyArthapaNe, pradezArthapaNe, dravyArtha-pradezArthapaNe koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che? gautama ! sauthI thoDA anaMtapradezI DhaMdho sarvakaMpaka dravyArthapaNe anaMtapradezI DhaMdho niSThapako dravyArthatAthI anaMtagaNA. anaMtapradezI DhaMdho dezakaMpaka dravyArthatAthI anaMtagaNA. asaMkhyAtapradezI DhaMdho sarvakaMpaka dravyArthatAthI asaMkhyAtagaNA. saMkhyAtapradezI DhaMdho sarvakaMpaka dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. paramANu pudgalo sarvakaMpaka dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. saMkhyAta pradezI DhaMdho dezakaMpaka dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. asaMkhyAtapradezI DhaMdho dezakaMpaka dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNI. paramANu pudgalo niSkapaka dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. saMkhyAtapradezI DhaMdho. niSkapaka dravyArthapaNe saMkhyAtagaNI. asaMkhyAtapradezI DhaMdho niSkapaka dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. e pramANe pravezArthatAthI paNa jANavu. vizeSa e ke - paramANu yugalo apradezArthapaNe kahevA. saMkhyAtA pradezI DhaMdha niSkapaka pradezArthapaNe asaMkhyAtaguNA che. bAkI pUrvavat jANavu. dravyArtha-pradezArthapaNe 1.sauthI thoDA sarvakaMpaka anaMtapradezI DhaMdha dravyArthapaNe. 2.te ja pradezArthapaNe anaMtagaNA. 3. niSkapaka anaMtapradezI DhaMdha dravyArthapaNe anaMtagaNA. 4.te ja pradezArthapaNe anaMtagaNA. 5. dezakaMpaka anaMtapradezI DhaMdha dravyArthapaNe anaMtagaNA. 6.te ja pradezArthapaNe asaMkhyagaNA. 7. sarvakaMpaka asaMkhyAta pradezI DhaMdha dravyavArthapaNe asaMkhyagaNA, 8.te ja pradezArthapaNe asaMkhyagaNA, 9.sarvakaMpaka saMkhyAtapradezI skaMdha dravyArthapaNe asaMkhyagaNA, 10.te pradezArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 11. sarvakaMpaka paramANu pudgala dravyArthaapradezArthapaNe asaMkhyAtagaNA, 12. dezakaMpaka saMkhyAtapradezI DhaMdha dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. 13.te ja pradezArthapaNe asaMkhyAtagaNI. 14. dezakaMpaka asaMkhyapradezI skaMdha dravyArthapaNe asaMkhyAtagaNA. 15. te ja pradezArthapaNe asaMkhyAtagaNA. 16. niSkapaka paramANu yugalo dravyArtha apradezArthapaNe asaMkhyagaNA. 17. niSkapakapaNe saMkhyAtapradezI DhaMdha dravyArthatAthI saMkhyAlagaNA. 18. te ja pradezArthatAthI saMkhyAtagaNA.19. niSkapakapaNe asaMkhyAtapradezI skaMdha dravyArthatAthI saMkhyAlagaNA, 20. te ja pradezArthatAthI asaMkhyAtagaNA. 892. bhagavad ! dharmAstikAyanA madhyapradeza keTalA che ? gautama ! ATha. bhagavanadharmAstikAyanA madhyapradeza keTalA che? ATha. bhagavan! AkAzAstikAyanA madhyapradeza keTalA che? ATha. bhagavan! jIvAstikAyanA madhyapradeza keTalA che ? ATha. bhagavan! A jIvAstikAyanA ATha madhyapradezo keTalA AkAzapradezane avagAhe che ? gautama ! jaghanyathI eka, be, traNa, cAra, pAMca, cha, utkRSTathI ATha paNa sAtane nahIM. bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che, ema ja che. zataka-25, uddezo-5 "paryava" sUtra-893 thI 895 893. bhagavana ! paryavo keTalA bhede che? gautama! be bhede. te A jIvaparyavo, ajIvaparyavo. ahI prajJApanA sUtranuM pada-5'paryavapada' saMpUrNa kahevuM. 894. bhagavad ! AvalikA, zuM saMkhyAta samayanI, asaMkhyAta samayanI ke anaMta samayanI hoya ? gautama ! te mAtra asaMkhyAta samaya che. bhagavad ! AnaprANa zuM saMkhyAta samayanI hoya ? ItyAdi prazna. pUrvavat jANavu. bhagavad ! stoka, zuM saMkhyAta samaya hoya ? ItyAdi prazna. pUrvavat jANavu. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 180
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' e pramANe lava, muhUrta jANavA. e pramANe ahorAtra, pakSa, mAsa, Rtu, ayana, saMvatsara, yuga, so varSa, hajAra varSa, lAkha varSa, pUrvAga, pUrva, truTitAMga, truTita, aDaDAMga, aDada, avavAMga, avava, hUhayAMga, duhuta, utpalAMga, utpala, padmAMga, padma, nalinAMga, nalina, akSanipUrAMga, akSanipUra, ayutAMga, ayuta, nayutAMga, nayuta, prayutAMga, prayuta, cUlikAMga, cUlikA, zIrSaprahelikAMga, zIrSaprahelikA, palyopama, sAgaropama, avasarpiNI, utsarpiNI jANavA. bhagavad ! eka pudgala parAvarta zuM saMkhyAta samayaka, asaMkhyAta samayaka ke anaMtAsamayaka che ? prazna. gautama ! saMkhyAta ke asaMkhyAta samayaka nathI, anaMta samayaka che. e rIte atIta-anAgata-sarvakALa jANavo. bhagavan! AvalikAo zuM saMkhyAta samayika che ? prazna. gautama! saMkhyAta samayika nathI, kadAca asaMkhyAta, kadAca anaMta samayika che. bhagavan! AnaprANo, zuM saMkhyAtasamayika che? pUrvavatuM. bhagavan! toko, zuM saMkhyAta samayika che ? e pramANe yAvat avasarpiNIo sudhI jANavu. bhagavad ! aneka pudgala parAvarto, zuM saMkhyAta samayika che?. gautama ! saMkhyAta ke asaMkhyAta samayika nathI, anaMta samayika che. bhagavanuM ! AnaprANa, zuM saMkhyAta AvalikArUpa che ? prazna. gautama! saMkhyAta AvalikArUpa che. asaMkhyAta ke anaMta AvalikArUpa nathI. e pramANe sToka yAvat zIrSa prahelikArUpa sudhI jANavu. bhagavan! palyopama, zuM saMkhyAta AvalikArUpa che ? prazna. saMkhyAta ke anaMta AvalikArUpa nathI, asaMkhyAta AvalikArUpa che. e pramANe sAgaropama, avasarpiNI, utsarpiNI paNa jANavA. bhagavaneka pudgala parAvarta pRcchA. gautama ! saMkhyAta ke asaMkhyAta AvalikArUpa nathI, anaMtA AvalikA rUpa che. e pramANe yAvat sarvakALa. bhagavad ! AnaprANa zuM saMkhyAta AvalikArUpa che ? gautama! kadAca saMkhyAta AvalikA, kadAca asaMkhyAtA AvalikA, kadAca anaMta AvalikArUpa che. e pramANe zIrSa prahelikA sudhI jANavu. bhagavanpalyopamanI pRcchA. gautama ! saMkhyAta AvalikArUpa nathI, kadAca asaMkhyAta AvalikA, kadAca anaMta AvalikA rUpa che. e pramANe utsarpiNI sudhI jANavu. pudgala parivartanI pRcchA. gautama! saMkhyAta ke asaMkhyAta AvalikArUpa nathI, paNa anaMta AvalikArUpa che. bhagavad ! sToka zuM saMkhyAta AnaprANa che, asaMkhyAta AnaprANa che ? AvalikA mAphaka AnaprANa vaktavyatA saMpUrNa kahevI. e pramANe A AlAvA vaDe zIrSaprahelikA paryanta kahevu. bhagavad ! sAgaropama zuM saMkhyAta palyopamarUpa che? prazna. gautama! saMkhyAta palyopama che, asaMkhyAta ke anaMta lyopama nathI. e rIte avasarpiNI ane utsarpiNI paNa jANavA. bhagavan! pudgala parivartao pRcchA. gautama ! saMkhyAta ke asaMkhyAta palyopama nathI, anaMta palyopama che. e pramANe sarvakALa paryanta jANavu. bhagavan! aneka sAgaropamo zuM saMkhyAta palyopamarUpa che ? prazna. gautama ! kadAca saMkhyAta palyopamo, kadAca asaMkhyAta palyopamo, kadAca anaMtA palyopamo. e pramANe avasarpiNI, utsarpiNImAM paNa kahevu. bhagavan! aneka pudgala parAvartAnI pRcchA. gautama! saMkhyAta palyopama nathI, asaMkhyAta palyopama nathI, paNa anaMta palyopamo che. bhagavad ! avasarpiNI, zuM saMkhyAta sAgaropama che ? jema palyopamanI vaktavyatA kahI, tema sAgaropamanI paNa kahevI. bhagavan! pudgala parAvarta, zuM saMkhyAta avasarpiNI che ? gautama! saMkhyAta ke asaMkhyAta avasarpiNIo rUpa nathI, paNa anaMta avasarpiNI-utsarpiNIrUpa che. e pramANe sarvakALa paryanta jANavu. bhagavan! aneka pudgala parAvarte zuM saMkhyAta avasarpiNI-utsarpiNIo che? prazna. gautama! mAtra anaMta avasarpiNI utsarpiNI che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 181
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! atItakALa, zuM saMkhyAta pudgala parivarta che? gautama ! te anaMtA pudgala parivarta che. A rIte anAgatakALa, sarvakALa jANavo. 85. bhagavad ! anAgatakALa zuM saMkhyAta atItakALarUpa che ke asaMkhyAta ke anaMtao ? gautama! saMkhyAtaasaMkhyAta ke anaMta atItakALarUpa nathI. anAgatakALa, atItakALathI samayAdhika che. atItakALa, anAgatakALathI samaya nyUna che. bhagavan! sarvakALa zuM saMkhyAta atItakALa che ? prazna. gautama! saMkhyAta-asaMkhyAta-anaMta atItakALarUpa nathI. sarvakALa, te atItakALathI sAtireka bamaNo che, atItakALa, sarvakALathI sToka nyUnAI che. bhagavan! sarvakALa, zuM saMkhyAta anAgatakALarUpa che ? gautama ! saMkhyAta-asaMkhyAta-anaMta anAgatakALarUpa nathI. sarvakALa anAgatakALathI sToka nyUna bamaNo che. anAgatakALa, sarvakALathI sAtireka aDadho che. sUtra-896, 897 896. bhagavan! nigoda keTalA che? gautama! be bhede che. te A - nigoda ane nigoda jIva. bhagavan! nigoda, keTalA bhede che ? gautama ! be bhede - sUkSma nigoda ane bAdara nigoda. e pramANe nigodane jema jIvAbhigamamAM kahyA, tema saMpUrNa kahevA. 87. bhagavad ! nAma keTalA bhede che ? cha bhede che - audayika yAvat saMnipAtika. te audayika nAma zuM che ? te be bhede che - udaya ane udaya niSpanna. e pramANe zataka 17 uddezo-1mAM bhAvo kahyA, tema ahIM paNa kahevA. mAtra 'bhAvAne badale ahIM 'nAma' kahevuM. bAkI pUrvavat yAvat saMnipAtika. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-25, uddezo-6 "nircantha" sUtra-898 thI 900 898. nircantha saMbaMdhI 36-dvAra che - 1. prajJApana, 2. veda, 3. rAga, 4. kalpa, 5. cAritra, 6. pratisevanA, 7. jJAna, 8. tIrtha, 9. liMga, 10. zarIra, 11. kSetra, 12. kALa, 13. gati, 14. saMyama, 15. nikAza. 89, 16. yoga, 17. upayoga, 18. kaSAya, 19. vezyA, 20. pariNAma, 21. baMdha, 22. veda, 23. karmaudIraNA, 24. upasaMpatu hAna, 25. saMjJA, 26. AhAra. 900. 27. bhava, 28. AkarSa, 29. kALa, 30. aMtara, 31. samudghAta, 32. kSetra, 33. sparzanA, 34. bhAva, 35. pariNAma, 36. alpabadutva - e 36 dvArothI nircanthone kahe che - sUtra-901 - rAjagRhamAM yAvat Ama kahyuM - bhagavad ! nircantho keTalA che ? gautama ! pAMca nircantha che. te A - pulAka, bakuza, kuzIla, nircantha, snAtaka. bhagavan! pulAka keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che. te A - jJAnapulAka, darzanapulAka, cAritrapulAka, liMgapulAka, yathAsUmulAka. bhagavan! bakula keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede. te A - Abhoga bakuza, anAbhoga bakuza, saMvRtta bakuza, asaMvRtta bakuza, yathAsUkSma bakuza. bhagavan! kuzIla keTalA bhede che ? gautama ! be bhede che -pratisevanA kuzIla ane kaSAya kuzIla. bhagavad ! pratisevanA kuzIla keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede. jJAna pratisevanA kuzIla, darzana pratisevanA kuzIla, cAritra pratisevanA kuzIla, liMga pratisevanA kuzIla ane yathAsUkSma pratisevanA kuzIla, bhagavad ! kaSAyakuzIla keTalA bhede che? gautama! pAMca bhede che. te A pramANe - jJAnakaSAya kuzIla, darzana kaSAya kuzIla, cAritrakaSAya kuzIla, liMgakaSAya kuzIla ane yathAsUkSma kaSAya kuzIla. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 182
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavannircantha keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che. te A - prathama samaya nircantha, aprathama samaya nircantha, carama samaya nircanha, acarama samaya nircantha, yathAsUkSma nircantha nAme pAMcamAM. bhagavad ! snAtaka keTalA bhede che ? gautama ! pAMca - 1.acchavI, 2.azabala, 3.akasmaza, 4.saMzuddha jJAnadarzanadhara ahata jinakevalI, 5.aparizrAvI. bhagavanmulAka, zuM savedaka hoya ke avedaka ? gautama ! savedaka hoya, avedaka nahIM. jo savedaka hoya to zuM strIvedI hoya, puruSavedI hoya ke puruSa-napuMsakavedI ? gautama! strIvedI na hoya, bAkInA be vede hoya. bhagavan! bakuza, savedI hoya ke avedI ? gautama ! savedI hoya, avedI nahIM. jo savedI hoya to zuM strI vedapuruSa vede ke puruSanapuMsaka vede hoya ? gautama ! A traNe vede hoya. e rIte pratisevanA kuzIla paNa jANavA. bhagavankaSAyakuzIla, zuM savedI hoya ? ItyAdi prazna. gautama ! baMne hoya. jo avedI hoya to zuM upazAMtA vedI hoya ke kSINavedI ? gautama! te baMne hoya. jo savedI hoya to zuM strIvedI, pRcchA. gautama ! traNe hoya. bhagavana ! nircantha, savedI ke avedI ? gautama ! savedI na hoya, avedI hoya. jo avedI hoya, to zuM upazAMta prazna. gautama! upazAMta vedI hoya, kSINavedI paNa hoya. bhagavansnAtaka, zuM savedI hoya ? nircantha mAphaka snAtaka kahevA. vizeSa e ke - upazAMta vedI na hoya, kSINavedI hoya. sUtra-902 thI 905 902. bhagavan! mulAka, sarAga hoya ke vItarAga ? gautama ! sarAga hoya, vItarAga nahIM. e rIte kaSAyakuzIla sudhI kahevu. bhagavan! nircantha sarAga hoya ke vItarAga ? gautama! sarAga na hoya, vItarAga hoya. jo vItarAga hoya to zuM upazAMta kaSAyavItarAga hoya ke kSINakaSAya vItarAga ? gautama! te baMne hoya. snAtaka paNa temaja jANavo. paNa te mAtra kSINakakSAya vItarAga hoya. 903. bhagavan! pulAka, sthitakalpa hoya ke asthitakalpa ? gautama ! te baMne hoya. e pramANe snAtaka sudhI kahevuM. bhagavana! pulAka, jinakalpamAM hoya ke sthavirakalpamAM hoya ke kalpAtIta ? gautama! jinakalpamAM ke kalpAtIta nA hoya, sthavirakalpI hoya. bakuzanI pRcchA. gautama ! te jinakalpI ke sthavirakalpI hoya, kalpAtIta na hoya. e rIte pratisevanA kuzIlane jANavA. kaSAyakuzIlanI pRcchA. gautama ! te jinakalpI-sthavirakalpI-kalpAtIta traNe hoya. nircanthanI pRcchA. gautama! jinakalpI ke sthavirakalpI na hoya, mAtra kalpAtIta hoya. e rIte snAtaka paNa jANavA. 904. bhagavad ! pulAka, sAmAyika saMyamamAM hoya ke chedopasthApaniya-parihAravizuddhi - sUkSmasaMparAyayathAkhyAta saMyamamAM hoya ? gautama! sAmAyika ke chedopasthApanIya saMyamamAM hoya, paNa parivAra vizuddhi - sUkSmasaMparAya ke yathAkhyAta saMyamamAM na hoya. e rIte bakuza ane pratisevanA kuzIlane paNa jANavA. kaSAya kuzIlanI. pRcchA. gautama! sAmAyika yAvat sUkSma saMparAya saMyamamAM hoya, paNa yathAkhyAta saMyamamAM na hoya. nircanthanI pRcchA - gautama! sAmAyika yAvat sUkSmasaMparAyamAM na hoya, paNa yathAkhyAta saMyamamAM hoya. e rIte snAtaka paNa jANavA. 905. bhagavan! mulAka, pratisevI hoya ke apratisevI ? gautama ! pratisevI hoya, apratisavI nahIM. jo pratisevI hoya to mUlaguNa pratisevI hoya ke uttaraguNa pratisevI ? gautama ! te baMne hoya. jo mUlaguNa pratisevanA kare to pAMca AzravomAMnA koIne paNa seve, uttaraguNa pratisevanA kare to dazavidha paccakhANamAMthI koI ekanuM pratisevana kare che. bakuzanI pRcchA. gautama ! pratisevI hoya, apratisavI nahIM. jo pratisevI hoya to mULaguNa pratisavI nA hoya, uttaraguNa pratisevI hoya. uttaraguNa pratisevatA dazavidha pratyAkhyAnamAMnA koI ekane pratiseve che. pratisevanA kuzIla, gulAkavatuM jANavA. kaSAyakuzIla0 ? pratisavI nathI, apratisevI che. e pramANe nirgastha ane snAtaka paNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 183
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' apratisavI jANavA. sUtra-906, 907 906. bhagavanuM ! pulAka keTalA jJAnamAM hoya? gautama! be ke traNamAM hoya. bemAM hoya to Abhinibodhika ane zrutajJAnamAM hoya. traNamAM hoya to Abhinibodhika, zrata ane avadhijJAnamAM hoya. e rIte bakuza paNa che. pratisevanA kuzIla paNa che. kaSAyakuzIlanI pRcchA. gautama ! be-traNa ke cAramAM hoya. bemAM hoya to Abhinibodhika -zrutamAM hoya. traNamAM hoya to Abhinibodhika-zruta-avadhimAM hoya, athavA Abhinibodhika-zruta-mana:paryavamAM hoya. cAramAM hoya to Abhinibodhika-zruta-avadhi-mana:paryavamAM hoya, A pramANe nirgastha paNa kahevA. bhagavad ! snAtaka keTalA jJAnamAM hoya? gautama ! te mAtra kevalajJAnamAM hoya. 907. bhagavad ! pulAka, keTalA zruta bhaNe ? gautama! jaghanyathI navamAM pUrvanI trIjI AcAra vastu, utkRSTathI nava pUrva. bakuzanI pRcchA-gautama! jaghanyathI ATha pravacana mAtA, utkRSTathI daza pUrvo. e rIte pratisevanAkuzIla paNa jANavA. kaSAyakuzIlanI pRcchA - gautama! jaghanyathI aSTapravacana mAtA ane utkRSTathI cauda pUrvo. e pramANe nircanthane paNa jANavA, snAtakanI pracchA. gautama ! te zruta vyatirikta hoya che (kema ke te kevalajJAnI che sUtra-908 thI 911 908. bhagavan! pulAka, tIrthamAM hoya ke atIrthamAM ? gautama! tIrthamAM hoya, atIrthamAM nahIM. e pramANe bakuza ane pratisevanAkuzIla paNa kahevA. kaSAyakuzIlanI pRcchA. gautama! tIrthamAM hoya, atIrthamAM paNa hoya. jo atIrthamAM hoya to te tIrthaMkara hoya ke pratyeka buddha? gautama! te baMne paNa hoya. e rIte nircantha ane snAtaka jANavA. 909. bhagavan! mulAka, svaliMga hoya ke anyaliMga ke gRhIliMga hoya? gautama! dravyaliMgane AzrIne svaliMga -anyaliMga ke gRhIliMge paNa hoya. bhAvaliMgane AzrIne niyamA svaliMga hoya. e pramANe snAtaka sudhI jANavu. 910. bhagavanuM ! pulAka, keTalA zarIromAM hoya ? gautama! te audArika, taijasa, kArmaNa traNa zarIramAM hoya. bakuzanI pRcchA. gautama! traNa ke cAra zarIramAM hoya. jo traNa zarIramAM hoya to audArika-taijasa-kAzmaNa e traNamAM hoya. jo cAramAM hoya to dArika-vaikriya-taijasa-kArpaNa e cAramAM hoya. e rIte pratisevanAkuzIla paNa kahevA. kaSAyakuzIlanI pRcchA - gautama! traNa-cAra ke pAMca zarIramAM hoya. jo traNamAM hoya to audArika, taijasa, kArmaNamAM hoya, cAramAM hoya to audArika, vaikriya, taijasa, kAmaNamAM hoya, jo pAMcamAM hoya to audArika, vaikriya, AhAraka, taijasa, kAmaNamAM hoya. nirgastha ane snAtakane pulAkavat jANavA. - 911. bhagavan! pulAka, karmabhUmimAM hoya ke akarmabhUmimAM ? gautama! janma ane sadbhAvane AzrIne karmabhUmimAM hoya, akarmabhUmimAM na hoya. bakuzanI pRcchA. gautama ! janma ane sadbhAvane AzrIne karmabhUmimAM hoya, akarmabhUmimAM nahIM. saMharaNa apekSAe karmabhUmi ke akarmabhUmi baMnemAM hoya. e pramANe snAtaka sudhI jANavu. sUtra-912 bhagavanmulAka, zuM avasarpiNI kALe hoya, utsarpiNI kALe hoya ke noavasarpiNI-utsarpiNIkALe hoya? gautama! avasarpiNI-utsarpiNI ane noavasarpiNI utsarpiNI traNe kALe hoya. jo avasarpiNI kALe hoya to zuM te 1. suSama suSamA kALe hoya, 2. suSama kALe hoya, 3. suSama dUSamA kALe hoya, 4. duSama suSamAkALe hoya, 5. dUSamA kALe hoya ke 6. dUSama dUSamAkALe hoya ? gautama ! janmane AzrIne mAtra suSamadUSamAM ane dUSamasuSamA kALe hoya, bAkInA cAra kALe na hoya. sadbhAvane AzrIne suSamadUSamAM kALe hoya, dUSama suSamA kALe hoya, dUSamAkALe hoya paNa bAkInA traNa kALamAM na hoya. jo utsarpiNIkALamAM hoya to zuM dUSamaduSamA kALe hoya, ke dUSamakALe, dUSamasuSama kALe, suSamaduHSamA kALe, suSamAM kALe, suSamasuSamA kALe hoya ? gautama! janmane AzrIne dUSamA kALe hoya, dUSamasuSamA kALe hoya, suSamadUSamAM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 184
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kALe hoya paNa bAkInA traNa kALe na hoya. sabhAvane AzrIne duSamA kALe hoya, duSamasuSamA kALe hoya, suSamadUSamAM. kALe hoya paNa bAkInA traNa kALamAM na hoya. jo noutsarpiNI-avasarpiNI kALamAM hoya to zuM suSamasuSamA samAna kALamAM hoya, suSamA samAna kALamAM hoya, suSamadUSamAM samAna kALe hoya ke dUSamasuSamA samAna kALe hoya ? gautama! janma ane sadbhAvane AzrIne mAtra dUSama-suSamA samAna kALamAM hoya, paNa bAkInA suSamasuSamAM samAna kALa Adi traNamAM na hoya. bakuzanI pRcchA. gautama! avasarpiNIkALe hoya, utsarpiNIkALe hoya ke noavasarpiNI-noutsarpiNI kALe hoya ? te traNe paNa kALamAM hoya. jo avasarpiNIkALamAM hoya to zuM suSamasuSamA kALamAM hoya. prazna ? gautama! janma ane sadbhAvane AzrIne suSamasuSamA kALamAM na hoya, suSamA kALe na hoya, suSamaduSamA kALe hoya, dUSamasuSamA kALe hoya, dUSamAM kALe hoya, dUSamadUSamA kALe na hoya. saMharaNa apekSAe koIpaNa kALamAM hoya. jo utsarpiNI kALamAM hoya to zuM dUSamadUSamA kALe hoya ityAdi prazna? gautama! janmane AzrIne dUSamadUSamAM kALe na hoya Adi jema pulAkamAM kahyuM tema kahevuM. sadbhAvane AzrIne dUSamadUSamAkALe na hoya, dUSamA kALe na hoya e pramANe pulAkamAM kahyA mujaba yAvat suSamasuSama kALe na hoya. saMharaNa apekSAe koIpaNa kALamAM hoya. jo noavasarpiNI-noutsarpiNI kALamAM hoya to ? prazna. gautama! janma ane sadbhAvane AzrIne suSamasuSamA samAnakALamAM na hoya Adi jema lAkamAM kahyuM tema yAvat duSamasuSamA samAna kALamAM hoya. saMharaNane AzrIne koIpaNa kALe hoya. | bakuzamAM kahyuM tema pratisevanAkuzIla, kaSAyakuzIlamAM paNa kahevuM. nircantha ane snAtakamAM pulAkanI mAphaka kahevuM. vizeSa e ke - saMharaNa adhika kahevuM. bAkI pUrvavat. sUtra-913 bhagavad ! pulAka, kALadharma(mRtyu) pAmI kaI gatimAM jAya ? gautama ! devagatimAM jAya. devagatimAM jatA zuM bhavanapatimAM upaje ke vyaMtara-jyotiSka-vaimAnika upaja ? gautama! bhavanapati-vyaMtara-jyotiSkamAM na upaje, paNa vaimAnikamAM upaje che. vaimAnikamAM upajatA jaghanyathI saudharmakalpamAM, utkRSTathI sahastrArakalpamAM upaje che. bakuzamAM e pramANe ja jANavu. mAtra utkRSTa azrutakalpamAM upaje. pratisevanAkuzIlane bakuza mAphaka jANavA. kaSAyakuzIlane pulAkavatu jANavA. vizeSa e ke - utkRSTa anuttara vimAnamAM upaje. nircanthamAM ema ja jANavu. e rIte yAvat vaimAnikamAM upajatA ajaghanya-utkRSTa anuttaravimAnomAM upaje. bhagavan! snAtaka kAladharma pAmIne kaI gatimAM jAya? gautama! siddhigatimAM jAya che. bhagavan! pulAka, devamAM utpanna thatA zuM indrapaNe upaje, sAmAnikapaNe, trAyastrizakapaNe, lokapAlapaNe ke ahamiMdrapaNe upaje che ? gautama! avirAdhanAne AzrIne indrapaNe yAvat lokapAlapaNe upaje che, paNa ahamiMdrapaNe na upaje. virAdhanAne AzrIne anya koI devamAM upaje che. e pramANe bakuza ane pratisevanAkuzIlamAM jANavu. kaSAyakuzIlano prazna ? gautama! avirAdhanAne AzrIne indrapaNe yAvat ahamindrapaNe upaje. virAdhanAne AzrIne anya koI devamAM upaje. nircanthano prazna ? gautama! avirAdhanAne AzrIne indrapaNe yAvatu lokapAlapaNe nA upaje. paNa ahamiMdrapaNe upaje. virAdhanAne AzrIne anya koI devamAM upaje. na ! devalokamAM utpanna thanAra pulAkanI keTalo kALa sthiti che? gautama ! jaghanyathI palyopama pRthatva, utkRSTathI 18 sAgaropama. bakuzano prazna ? jaghanyathI palyopama pRthatva, utkRSTathI 22-sAgaropama. e pramANe pratisevanA kuzIla paNa jANavA. kaSAyakuzIlano prazna ? gautama ! jaghanyathI palyopama pRthakva, utkRSTa 33sAgaropama. ninthano prazna ? gautama! ajaghanyotkRSTa 33-sAgaropamAM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 185
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtra-914 bhagavad ! pulAkane keTalA saMyama sthAna che ? gautama! asaMkhya. e pramANe kaSAyakuzIla sudhI kahevu. bhagavad ! nircanthane keTalA saMyamasthAna che ? gautama ! eka ja ajaghanyotkRSTa saMyama sthAna. A pramANe snAtakane paNa kahevA. bhagavad ! A pulAka-bakuza-pratisevanA ane kaSAyakuzIla, nircantha ane snAtakonA saMyama sthAnomAM koNa konAthI yAvat vizeSa che ? gautama! sauthI thoDA nircantha ane snAtakanA eka ja ajaghanyotkRSTa saMyama sthAna che, pulAkanA saMyama sthAna asaMkhyAtagaNA, bakuzanA saMyamasthAna asaMkhyAtagaNA, pratisevanA-kuzIlanA saMyamasthAnA asaMkhyAtagaNA, kaSAya kuzIlanA saMyamasthAno asaMkhyAtagaNI che. sUtra-915 thI 918 915. bhagavan! pulAkanA keTalA cAritraparyavo che ? gautama! anaMtA. e pramANe snAtaka sudhI jANavu. bhagavad eka pulAka, bIjA pulAkanA svasthAna saMnikarSathI cAritraparyavothI hIna-tulya ke adhika che? gautama! kadAca hIna, kadAca tulya, kadAca adhika. jo hIna hoya to anaMta bhAgahIna, asaMkhyAta bhAgahIna ke saMkhyAta bhAgahIna. saMkhyAtaguNa hIna, asaMkhyAtaguNa hIna ke anaMtaguNa hIna. jo adhika hoya to anaMtabhAga adhika, asaMkhyAta bhAga adhika yAvat anaMtaguNa adhika. bhagavan! pulAka cAritra paryAyathI, bakuzanA parasthAna saMnikarSathI hIna-tulya ke adhika che ? hIna che, anaMtaguNa hIna che. tulyAdi nathI. A pramANe pratisevanA kuzIlanA viSayamAM paNa kahevuM. kaSAyakuzIla sAthe SasthAna patita svasthAnavat kahevu. nircantha, bakuzavat jANavA. snAtaka temaja che. bhagavanbakuza, pulAkanA parasthAna saMnikarSathI cAritraparyAyonI apekSAe hIna che, tulya che ke adhika ? te hIna ke tulya nathI, paNa adhika che. anaMtaguNa adhika che. bhagavad ! bakuza, bakuzanA svasthAna saMnikarSathI cAritra paryavathI prazna ? gautama! kadAca hIna, kadAca tulya, kadAca adhika. jo hIna hoya to SasthAna patita che. bhagavan! bakuza, pratisevanA kuzIlanA parasthAna saMnikarSathI cAritraparyavothI zuM hIna che ? cha sthAnapatita che. e rIte kaSAyakuzIla kahevA. bhagavan! bakuza, nircanthanA parasthAna saMnikarSathI cAritra paryavothI pRcchA. gautama! hIna che, tulya ke adhika nathI. anaMtaguNahIna che. e rIte snAtaka paNa che. pratisevanA kuzIlanI A pramANe bakuza vaktavyatA kahevI. kaSAyakuzIlanI A rIte bakuzavaktavyatA kahevI. vizeSa e ke - pulAkanI sAthe cha sthAna patita kahevA. bhagavad ! nircantha, pulAkanA parasthAna saMnikarSathI cAritraparyAya vaDe pRcchA. gautama ! hIna ke tulya nahIM, adhika che. anaMtagaNa adhika che. e pramANe kaSAyakUzIla sudhI kahevuM. bhagavana ! nircantha, bI svasthAna saMnikarSa vaDe pRcchA. gautama! tulya che. e rIte snAtakane jANavA. bhagavad ! snAtaka, pulAkanA parasthAna saMnikarSathI ? e rIte nircanthanI mAphaka snAtakanI vaktavyatA kahevI. yAvat - bhagavan! snAtaka, bIjA snAtakanI svasthAna saMnikarSathI pRcchA. gautama ! tulya che. bhagavad ! A pulAka-bakuza-pratisevanA ane kaSAyakuzIla, nircantha ane snAtakanA jaghanya-utkarSa cAritraparyavomAM koNa, konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama ! pulAka ane kaSAya kuzIlanA jaghanya cAritraparyAya baMne tulya che ane sauthI thoDA che. pulAkanA utkRSTa cAritra paryAya anaMtagaNA che. bakuza ane pratisevanA kuzIlanA A jaghanya cAritra paryAya baMne tulya ane anaMtagaNA che. bakuzanA utkRSTa cAritraparyAya anaMtagaNA che, pratisevanA kuzIlanA utkRSTa cAritra paryAya anaMtagaNA che. kaSAya kuzIlanA utkRSTa cAritraparyAya anaMtagaNA, nircantha ane snAtakanA ajaghanyotkRSTa cAritraparyavo baMne tulya ane anaMtagaNA che. 916. bhagavanuM ! pulAka sayogI hoya ke ayogI ? gautama ! sayogI hoya, ayogI nahIM. jo sayogI hoya to muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 186
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' manoyogI hoya, vacanayogI ke kAyayogI hoya ? gautama ! traNe yoga hoya. e pramANe nircantha sudhI jANavu. snAtakanI pRcchA, gautama!sayogI-ayogI baMne hoya. jo sayogI hoya to zuM manoyogI hoyaAdi badhu pulAkanI jema jANavu. 917. bhagavanuM ! pulAka, sAkAropayukta hoya ke anAkAra upayukta? gautama! te baMne hoya, e rIte snAtaka sudhI jANavu. 918. bhagavan! pulAka, sakaSAyI hoya ke akaSAyI ? gautama ! sakaSAyI hoya, akaSAyI nahIM. jo sakaSAyI hoya to keTalA kaSAyamAM hoya ? gautama! cAre kaSAyamAM hoya. e rIte bakuza, pratisevanAkuzIla paNa che. kaSAyakuzIlano prazna ? gautama! saMkaSAyI hoya, akaSAyI na hoya. jo sakaSAyI hoya to bhagavan! te keTalA. kaSAyamAM hoya ? gautama ! cAra-traNa-be ke ekamAM hoya. cAramAM hoya to saMjavalana krodha-mAna-mAyA-lobhamAM hoya? traNamAM hoya to saMjavalana mAna-mAyA-lobhamAM hoya, bemAM hoya to saMjvalana mAyA-lobhamAM hoya, ekamAM hoya to saMjavalana lobhamAM hoya. nircanthano prazna? gautama! sakaSAyI na hoya, akaSAyI hoya. jo akaSAyI hoya to zuM upazAMta kaSAyI hoya ke kSINa kaSAyI ? gautama! baMne hoya. snAtakane A pramANe ja jANavA. vizeSa e ke - upazAMtakaSAyI nA hoya, kSINakaSAyI hoya. sUtra-919, 920 919. bhagavan! mulAka, salezyI hoya ke alezyI ? gautama ! salezyI hoya, alezyI nahIM. jo salezyI hoya to he bhagavan! te keTalI lezyAmAM hoya che ? gautama ! traNe vizuddha lazyAmAM hoya che - tejolezyA, padmavezyA ane zukla legyAmAM. e pramANe bakuza ane pratisevanA kuzIla che. kaSAyakuzIlamAM prazna ? gautama! salekzI hoya, alezyI nahIM. jo salezyI hoya, to he bhagavan! te keTalI lezyAmAM hoya ? gautama! cha e legyAmAM hoya. te A -kRSNalezyA yAvat zukla legyAmAM. bhagavan! nircantha vize prazna ? gautama! salezyI hoya, alezyI nahIM. jo salekzI hoya, to he bhagavan! te keTalI legyAmAM hoya ? gautama ! eka ja zuklalezyAmAM hoya. snAtaka vize prazna ? gautama ! salezyI hoya ke alezyI hoya. jo salezyI hoya to keTalI lezyAmAM hoya ? gautama! eka ja paramazukla zyAmAM hoya. 920. bhagavad ! pulAka, vardhamAna pariNAmI hoya, zrIyamAna pariNAmI hoya ke avasthita pariNAmI hoya ? gautama! vardhamAna-hIyamAna-avasthita traNe pariNAmI hoya. e pramANe kaSAyakuzIla sudhI jANavu. nircantha vize prazna ? gautama! vardhamAna ke avasthita pariNAmI hoya, phrIyamAna pariNAmI nahIM. e pramANe snAtaka paNa jANavA. bhagavan! pulAka, keTalo kALa vardhamAna pariNAmI hoya ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI aMtarmuhUrta. keTalo kALa hrIyamAna pariNAmI hoya ? gautama! jaghanya eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta. keTalo kALa avasthita pariNAmI hoya ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI sAta samaya. e pramANe kaSAyakuzIla sudhI jANavu. bhagavannircantha, keTalo kALa vardhamAna pariNAmI hoya ? gautama ! jaghanyathI ane utkRSTathI aMtarmuhUrta. keTalo kALa avasthita pariNAmI hoya? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta. bhagavana ! snAtaka, keTalo kALa vardhamAna pariNAmI hoya ? gautama! jaghanyathI ane utkRSTathI aMtarmuhurta. keTalo kALa avasthita pariNAmI hoya ? gautama! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa dezona pUrvakoDI. sUtra-921 thI 923 921. bhagavan! pulAka, keTalI karmaprakRti bAMdhe ? gautama ! Ayune varjIne sAta karmaprakRti bAMdhe. bakuzanI pRcchA. gautama! sAta ke ATha bhede bAMdhe. sAta bAMdhe to Ayune varjIne sAta karmaprakRti bAMdhe, ATha bAMdhe to pratipUrNa ATha karma prakRti bAMdhe. e rIte pratisevanAkuzIla che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 187
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kaSAyakuzIlano prazna ? gautama! sAta bAMdhe, ATha bAMdhe ke cha bhede bAMdhe. sAta bAMdhatA Ayune varjIne sAta karmaprakRti bAMdhe. ATha bAMdhe to pratipUrNa ATha bAMdhe, cha bAMdhe to Ayu, mohanIya sivAyanI cha bAMdhe. nircantha vize prazna ? gautama! eka vedanIya karma bAMdhe. snAtaka vize prazna? gautama! eka bhede bAMdhe ke na bAMdhe. jo eka bAMdhe to eka vedanIya karma bAMdhe. 922. bhagavan! pulAka keTalI karmaprakRti vede? gautama! niyamA ATha karmaprakRtio vede. e rIte kaSAyakuzIla sudhI jANavu. nircantha vize prazna ? gautama! mohanIya varjIne sAta karma prakRtio vede che. snAtaka vize prazna ? gautama! vedanIya-Ayu-nAma-gotrane vede che. 923. bhagavad ! pulAka keTalI karmaprakRtinI udIraNA kare che ? gautama! Ayu, vedanIya varjIne cha karmaprakRti udIra che. bakuza vize prazna ? gautama! sAta bhede ke ATha bhede ke cha bhede udIre che. jo sAtane udIre to Ayune varjIne sAta karmaprakRti udIre che, AThane udIre to pratipUrNa AThe karmaprakRtio udIre che, cha ne udIre to AyurvedanIyane varjIne cha karmaprakRtine udIre che. pratisevanA kuzIla e pramANe ja che. kaSAyakUzIla vize prazna ? gautama! sAta-ATha-cha ke pAMca bhede udIre che. jo sAtane udIre to Ayune varjIne sAta karmaprakRtine udare che. AThane udIra to pratipUrNa ATha karmaprakRtine udIra che. chane udIra to Ayu ane vedanIya varjIne cha karmaprakRtine udIre che. jo pAMcane udIre to AyuvedanIya-mohanIyane varjIne pAMca karmaprakRtine udIra che. nircantha vize prazna ? gautama! pAMca bhede udIre athavA be bhede udIre che. pAMcane udIre to AyuvedanIyamohanIya ne varjIne pAMca karmaprakRtine udIre che. bene udIra to nAma ane gotrane udIre che. snAtaka vize prazna ? gautama! be bhede udIraNA kare athavA ekenI paNa udIraNA na kare. jo benI udIraNA kare to nAma ane gotranI udIraNA kare che. sUtra-914 thI 926 924. bhagavad ! pulAka, pulAkatvane choDatA zuM choDe che ? ane zuM pAme che? gautama ! pulAkatvane choDe che, kaSAya kuzIla ke asaMyama pAme che. bhagavad ! bakuza bakuzatvane choDato zuM choDe ? zuM pAme ? gautama! bakuzavane choDe che. pratisevanA ke kaSAyakuzIla ne, asaMyama ke saMyamasaMyamane pAme. bhagavad ! pratisevanA kuzIla0? pratisevanA kuzIlatvane choDe che, bakuza-kaSAyakuzIla-asaMyama ke saMyamasaMyamane pAme. kaSAyakuzIlano prazna ? gautama! kaSAyakuzIlatvane choDe che, pulAka, bakuza, pratisevanAkuzIla, nircantha, asaMyama, saMyamAsaMyamane pAme. nircanthano prazna ? gautama! nircandhatvane choDe, kaSAyakuzIla, snAtaka ke asaMyamane pAme. snAtaka ? snAtakatva choDI siddhigati pAme. 925. bhagavad ! pulAka, zuM saMjJopayukta che ke nosaMjJopayukta ? gautama ! saMjJopayukta na hoya, nosaMjJopayukta hoya. bakuza vize pRcchA. gautama ! te baMne hoya. e rIte pratisevanA ane kaSAyakuzIla paNa jANavA. nirgastha ane snAtaka baMnene pulAkavat jANavA. 926. bhagavad ! pulAka, AhAraka hoya ke anAhAraka ? gautama ! AhAraka hoya, anAhAraka na hoya. e rIte nircantha sudhI jANavu. snAtaka vize prazna ? gautama! AhAraka paNa hoya ke anAhAraka paNa hoya. sUtra-927,928 927. bhagavan! mulAka, keTalA bhava grahaNa kare ? gautama! jaghanyathI eka, utkRSTathI traNa. bakuzano prazna ? gautama ! jaghanyathI eka utkRSTathI ATha. e rIte pratisevanA ane kaSAyakuzIla paNa jANavA. nircanthane pulAvat muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 188
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' jANavA. snAtaka vize prazna ? gautama! eka bhava kare.. 928. bhagavad ! pulAkanA eka bhavasaMbaMdhI AkarSa keTalA che ? gautama! jaghanyathI eka, utkRSTathI traNa. bakuzano prazna ? gautama! jaghanyathI eka, utkRSTathI sAta. e pramANe pratisevanA ane kaSAyakuzIla jANavA. nirjhanthano prazna ? gautama! jaghanyathI eka, utkRSTathI be. snAtakano prazna ? gautama! eka bhavAkarSa hoya.. bhagavan! mulAkane vividha bhava grahaNa saMbaMdhI keTalA AkarSa hoya ? gautama! jaghanyathI be, utkRSTathI sAta. bakuza vize prazna ? gautama! jaghanyathI be, utkRSTathI hajAro. e rIte kaSAyakuzIla sudhI jANavu. nircanthano prazna ? gautama! jaghanyathI be, utkRSTathI pAMca. snAtaka ? eke nahIM. sUtra-929, 930 929. bhagavana ! pulAka kALathI keTalo kALa rahe? gautama! jaghanyathI ane utkRSTathI aMtarmaharta. bakuza vize pRcchA. gautama ! jaghanyathI eka samaya, utkRSTa deza nyUna pUrvakoDI. e rIte pratisevanA kuzIla ane kaSAya kuzIla paNa jANavA. nircantha vize pRcchA. gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta. snAtaka vize pRcchA. gautama ! jaghanyathI aMtarmuhUrta ane utkRSTathI dezanUna pUrvakoDI. bhagavad ! pulAko kALathI keTalo kALa hoya? gautama! jaghanyathI eka samaya ane utkRSTathI aMtarmuhUrta. bakuzo vize pRcchA. gautama! sarvakALa e pramANe kaSAyakuzIlo sudhI jANavu. nircanthone pulAkovat jANavA. snAtakone bakuzovat jANavA. 930. bhagavad ! pulAkane keTalA kALanuM aMtara hoya ? gautama! jaghanya aMtarmuhUrta, utkRSTa anaMtakALa, anaMta, avasarpiNI utsarpiNI kALa, kSetrathI deza nyUna apAddha pudgala parAvarta. e rIte yAvat nircantha. snAtako vize pRcchA. temane. aMtara nathI. bhagavad ! pulAkone keTalo kALa aMtara hoya ? gautama! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta varSo. bakuzo vize prazna ? gautama! aMtara nathI. e pramANe kaSAyakuzIlo sudhI jANavu. nirguntho vize prazna ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI cha mAsa. snAtakone bakuzo mujaba jANavA. sUtra-931 thI 934 931. bhagavan! pulAkane keTalA samudyAta che ? gautama ! traNa vedanA - kaSAya ane mAraNAMtika samudhdhAta. bhagavad ! bakuzane ? pAMca samudyAta - vedanA yAvat taijasa samuThThAta. pratisevanA kuzIla paNa A pramANe ja che. kaSAya kuzIla vize prazna ? gautama! cha samuddhAto che. vedanA yAvat AhAra samudyAta. nirgastha vize prazna ? gautama! eka paNa nathI. snAtaka vize pracchA-gautama! eka ja kevalI samudyAta. 932. bhagavan! mulAka, zuM lokanA saMkhyAtamAM bhAgamAM hoya ? asaMkhyAtamAM bhAgamAM hoya ? saMkhyAta bhAgomAM hoya ? asaMkhyAta bhAgomAM hoya ? sarvalokamAM hoya ? gautama ! te mAtra asaMkhyAtamAM bhAgamAM hoya che, saMkhyAta bhAgamAM, saMkhyAta bhAgomAM, asaMkhyAta bhAgo ke sarvalokamAM na hoya. e pramANe nircantha sudhI kahevuM. snAtaka vize prazna ? gautama ! saMkhyAta bhAga ke saMkhyAta bhAgomAM na hoya. asaMkhyAta bhAgamAM hoya, asaMkhyAta bhAgomAM hoya ke sarvalokamAM hoya. 933. bhagavanuM pulAkalokanA saMkhyAta bhAgane sparze ? ke asaMkhyAta bhAgane sparze ? jema avagAhanA kahI. tema sparzanA paNa kahevI. e pramANe snAtaka sudhI kahevuM. 934. bhagavan! pulAka, kayA bhAvamAM hoya che ? gautama! te kSAyopathamika bhAvamAM hoya. e pramANe kaSAyakuzIla sudhI jANavu. nircantha vize prazna ? gautama! aupathamika ke kSAyika bhAvamAM hoya. snAtaka vize prazna ? gautama ! kSAyika bhAvamAM hoya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 189
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' sUtra-935 bhagavan! pulAko eka samayamAM keTalA hoya ? gautama! pratipadyamAnane AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI zatapratha7. pUrva pratipannane AzrIne kadAca hoya. kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be, traNa. utkRSTa sahasrapRtha7. bhagavanbakuzo eka samayamAM keTalA hoya ? gautama! pratipadyamAnakane AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa ane utkRSTathI zata pratha7. pUrva pratipannane AzrIne jaghanyathI koDI zata pRthakva, utkRSTathI paNa temaja che. e rIte pratisevanA kuzIla che. kaSAyakuzIla vize prazna ? gautama! pratipadyamAnane AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTa sahasra pRthatva. pUrva pratipannane AzrIne jaghanyathI ane utkRSTathI koDI-sahasra pRthac. nircantha vize prazna ? gautama! pratipadyamAna AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTa 162 hoya che, temAM kSapaka zreNIvALA 108, upazama zreNIvALA-pa4 hoya che. pUrva pratipanna apekSAe kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTathI zatapRthatva che. snAtaka vize prazna? gautama! pratipadyamAna AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa. utkRSTathI 108, pUrva pratipanna ne AzrIne jaghanyathI koDI pRthatva, utkRSTathI paNa koDI pRtha7. bhagavan! A pulAka-bakuza-pratisevanA ane kaSAyakuzIla, nircantha ane snAtakomAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama! sauthI thoDA nircantho, pulAko saMkhyAtagaNA, snAtako saMkhyAlagaNA, bakuzo saMkhyAlagaNA, pratisevanA kuzIla saMkhyAlagaNA, kaSAyakuzIla saMkhyAtagaNA che. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-25, uddezo-7 "saMta" sUtra-936 thI 941 936. bhagavad ! saMyato keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede-sAmAyika saMyata, chedopasthApanIya saMyata, parihAravizuddhisaMyata, sUkSma saMparAya saMyata, yathAkhyAta saMyata. bhagavansAmAyika saMyata keTalA bhede che ? gautama ! be bhede - itvarika ane yAvatkathita. chedopasthApanIya saMyatano prazna ? gautama! be bhede - sAticAra, niraticAra. parihAra vizuddhi saMyatanI pRcchA. gautama ! be bhede nirvisamAnika nirviSTakAyika. sUkSma saMparAya vize prazna ? gautama ! be bhede - saMknizyamAnaka ane vizuddhamAnaka. yathAkhyAta saMyata vize prazna ? gautama ! be bhede -chadmastha ane kevalI. 937. sAmAyika cAritra svIkArI, cAturyAma anuttara dharmane je trividha sparzato tesAmAyika saMyata kahevAya. 938. pUrva paryAyane chedIne, je potAnA AtmAne paMca mahAvratamAM sthApe che te chedopasthApanIya saMyata che. 939. je pAMca mahAvratarUpa anuttara dharmane trividha sparzato vizuddha tapane dhAraNa kare che, te parivAra vizuddhika saMyata kahevAya che. 940. je sukSma lobhane vedana karato, upazamaka ke kSepaka hoya che. te sUkSma saMparAya saMyata che, te yathAkhyAtathI kiMcit hIna hoya. 941. mohanIya karmanA upazAMta ke kSINa thaI javAthI je chadmastha ke jina hoya che, te yathAkhyAta saMyatA kahevAya che. sUtra-942, 943 942. bhagavad ! sAmAyika saMyata, zuM savedI hoya ke avedI ? gautama! savedI paNa hoya, avedI paNa hoya. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 190
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' jo savedI hoya to kaSAyakuzIlavatuM badhuM kahevuM. e pramANe chedopasthApanIya saMyata jANavA. parihAra vizuddhika saMyatane pulAkavatu jANavA. sUkSma saMparAya saMyata ane yathAkhyAta saMyata baMnene nircantha samAna jANavA. bhagavansAmAyika saMyata, zuM sarAga hoya ke vItarAga hoya ? gautama ! te sarAga hoya, vItarAga nahIM. e pramANe sUkSma saMparAya saMyata sudhI kahevuM. yathAkhyAta saMyatane nircanthane samAna kahevA. bhagavan! sAmAyika saMyata, zuM sthitakalpamAM hoya ke asthita kalpamAM hoya ? gautama! sthitakalpamAM paNa hoya, asthitakalpamAM paNa hoya. chedopasthApanIya saMyatano prazna ? gautama! sthitakalpamAM hoya, asthitakalpamAM nA hoya, e pramANe parihAravizuddhi kahevA. bAkInA sAmAyika saMyatavatuM jANavA. bhagavad ! sAmAyika saMyata, zuM jinakalpamAM hoya, sthavira kalpamAM hoya ke kalpAtIta hoya ? gautama ! kaSAyakuzIla mAphaka saMpUrNa kahevA. chedopasthApanIya ane parihAravizuddhika bakuza mAphaka kahevA. bAkInA nircantha mAphaka kahevA. 943. bhagavad ! sAmAyika saMyata zuM pulAka hoya yAvat snAtaka hoya ? gautama ! pulAka, bakuza yAvat kaSAya-kuzIla hoya, paNa nircantha ke snAtaka na hoya. e pramANe chedopasthApanIya jANavA. parihAravizuddhika saMyatA vize prazna ? gautama! pulAka, bakuza ke pratisevanA kuzIla na hoya paNa kaSAyakuzIla hoya, nircantha ke snAtaka na hoya. e pramANe sUkSma-saMparAya paNa jANavA. yathAkhyAta saMyata vize prazna ? gautama! pulAka yAvat kaSAyakuzIla na hoya. nircantha ke snAtaka hoya. bhagavan! sAmAyika saMyata, zuM pratisevI hoya ke apratisevI ? gautama ! pratisevI hoya, apratisavI na hoya. jo pratisevI hoya to zuM mUlaguNa pratisevI hoya? bAkI pulAka mujaba kahevuM. chedopasthApanIya saMyatane sAmAyika saMyata mAphaka jANavA. parihAra vizuddhi saMyata vize prazna ? gautama ! pratisavI na hoya, apratisevI hoya. e pramANe yathAkhyAta saMyata sudhI kahevuM. bhagavan! sAmAyika saMyata keTalA jJAnamAM hoya ? be, traNa ke cAra jJAnamAM hoya. e rIte jema kaSAyakuzIla kahyA, tema cAra jJAna bhajanAe kahevA. e pramANe yAvat sUkSmasaMparAya kahevA. yathAkhyAta saMyatane pAMca jJAnA bhajanAe jJAnoddezaka mujaba kahevA. bhagavana ! sAmAyika saMyata, keTaluM zruta bhaNe ? gautama! jaghanyathI aSTa pravacana mAtA, kaSAyakuzIlamAM kahyA mujaba kahevuM. e pramANe chedopasthApanIya kahevA. parihAra vizuddhi saMyata vize prazna? gautama ! jaghanyathI navamAM pUrvanI. bIjI AcAra vastu, utkRSTathI asaMpUrNa daza pUrvo bhaNe. sUkSma saMparAya sAmAyika saMyata mujaba kahevA. yathAkhyAta saMyatano prazna ? gautama! jaghanyathI aSTapravacana mAtA, utkRSTathI cauda pUrve ke zrutavyatirikta hoya. bhagavan! sAmAyika saMyata zuM tIrthamAM hoya ke atIrthamAM gautama! tIrthamAM hoya, atIrthamAM paNa hoya, kaSAyakuzIlavat kahevA. chedopasthApanIya ane parihAravizuddhika pulAvat kahevA. bAkInA saMyatone sAmAyika saMyata mAphaka kahevA. bhagavan! sAmAyika saMyata, zuM svaliMga hoya, anya liMga hoya ke gRhI liMge hoya ? pulAka mAphaka kahevA. e pramANe chedopasthApanIya paNa kahevA. bhagavan! parivAra vizuddhika saMyata vize prazna? gautama! te dravyaliMga ane bhAvaliMganI apekSAe svaliMgI hoya, anyaliMgI ke gRhIliMgI na hoya. bAkInA saMyato, sAmAyika saMyatavat kahevA. bhagavan! sAmAyika saMyata keTalA zarIrI hoya ? gautama! traNa, cAra ke pAMca. kaSAyakuzIlamAM kahyA mujaba jANavA, e pramANe chedopasthApanIyane paNa kahevA. bAkInA saMyata pulAkavat kahevA. bhagavan! sAmAyika saMyata zuM karmabhUmimAM hoya, akarmabhUmimAM hoya ? gautama ! janma ane sadbhAvane AzrIne muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 191
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' karmabhUmimAM hoya, akarmabhUmimAM na hoya, bakuza mAphaka kahevA. e pramANe chedopasthApanIya paNa kahevA, parihAra vizuddhikane pulAvat kahevA. bAkInA sAmAyika saMyatavat jANavA. sUtra-94 thI 947 944. bhagavad ! sAmAyika saMyata zuM avasarpiNIkALe hoya, utsarpiNIkALe hoya ke noavasarpiNInoutsarpiNI kALe hoya ? gautama ! avasarpiNI kALe bakuzavat kahevuM. e rIte chedopasthApanIyamAM paNa kahevu. mAtra janma ane sadbhAva AzrIne cAra ArAmAM nathI hotA, saMharaNanI apekSAe koIpaNa palibhAga (ArA)mAM hoya che. bAkI pUrvavat. parivAra vizuddhimAM prazna? gautama! avasarpiNI ke utsarpiNI kALamAM hoya che. noavasarpiNI-noutsarpiNI. kALamAM nathI hotA. avasarpiNI kALamAM hoya to pulAkavatuM jANavA, utsarpiNI kALamAM paNa mulAkavat che. sUkSmasaMparAya, nircanvavat che. e rIte yathAkhyAta paNa che. 945. bhagavan! sAmAyika saMyata kAladharma pAmIne kaI gatimAM jAya che ? devagatimAM jAya. devagatimAM jAya to zuM bhavanapatimAM upaje ke vyaMtara, jyotiSka ke vaimAnikamAM upaja ? gautama ! bhavanapatimAM na upaje, Adi kaSAyakuzIla vat kahevuM. e pramANe chedopasthApanIyamAM kahevuM. parihAra vizuddhikane pulAkavat kahevA. sUkSmasaMparAyane nircanvavat kahevA. yathAkhyAta vize prazna ? gautama! e pramANe yathAkhyAtasaMyata paNa yAvat ajaghanyotkRSTa anuttara vimAnomAM upaje, koIka siddha thAya, yAvat sarve duHkhono aMta kare che. bhagavan! sAmAyika saMyata, devalokamAM upajatA zuM indrapaNe upaje prazna ? gautama ! avirAdhanAne AzrIne, kaSAyakuzIlamAM kahyA mujaba jANavu. e pramANe chedopasthApanIya paNa kahevA. parihAravizuddhikane pulAkavat kahevA. bAkInA badhAne nircanvavat kahevA. bhagavad sAmAyika saMyatane devalokamAM upajatA keTalo kALa sthiti hoya che ? gautama! jaghanyathI be palyopama, utkRSTa 33-sAgaropama. e pramANe chedopasthApanIyane kahevA. parihAra vizuddhikano prazna ? gautama ! jaghanyathI be palyopama, utkRSTathI 18 sAgaropama. bAkI nircanja pramANe. 946. bhagavad ! sAmAyika saMyatane keTalA saMyamasthAno che ? gautama ! asaMkhya saMyamasthAno che. e rIte yAvat parihAra vizuddhikane kahevA. sUkSma saMparAya vize prazna ? gautama ! asaMkhya aMtarmuhUrta samaya samAna. yathAvAtA saMyata vize prazna ? gautama! eka ajaghanyotkRSTa saMyamasthAna. bhagavan! A sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAravizuddhika, sUkSma saMparAya, yathAkhyAta saMyatonA saMyama sthAnomAM koNa konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama! sauthI thoDA yathAkhyAta saMyatanA eka ajaghanya-utkRSTa saMyama sthAna che, sUkSma saMparAya saMyatanA aMtarmuhUrtika saMyama sthAna asaMkhyAtagaNA che. parivAra vizuddhika saMyatanA saMyama sthAna asaMkhyAtagaNA che. sAmAyika saMyatanA ane chedopasthApanIya saMyatanA saMyamasthAno tulya ane asaMkhyAtagaNA che. 947. bhagavanuM ! sAmAyika saMyatanA keTalA cAritraparyavo che ? gautama ! anaMtA cAritraparyavo che. e pramANe yAvat yathAkhyAta saMyatanA che. bhagavan! sAmAyika saMyata, sAmAyika saMyatanA svasthAna saMnikarSa cAritraparyavothI zuM hIna-tulya ke adhika che ? gautama! kadAca hIna-cha sthAna patita. bhagavad ! sAmAyika saMyata chedopasthApanIya parasthAna saMnikarSa, cAritraparyavothI prazna ? gautama! kadAca hIna-cha sthAna patita. e pramANe parivAra vizuddhikanA paNa jANavA. bhagavad ! sAmAyika saMyata, sUkSma saMparAya saMyatanA parasthAna saMnikarSathI cAritraparyavamAM pRcchA. gautama! muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 192
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' hIna che, tulya nathI. adhika nathI, anaMtaguNa hIna che. e rIte yathAkhyAta saMyatanA paNa jANavA. e pramANe chedopasthApanIya paNa nIcenA traNanI sAthe cha sthAna patita ane uparanA be sAthe te ja pramANe anaMtaguNahIna che. parihAra vizuddhikane chedopasthApanIya mAphaka jANavA. bhagavan! sUkSma saMparAya saMyata, sAmAyika saMyatanA parasthAnano prazna ? gautama ! hIna ke tulya nathI, adhika che. anaMtaguNa adhika che. e pramANe chedopasthApanIya ane parivAra vizuddhinI sAthe svasthAnathI kadAca hIna, kadAca tulya, kadAca adhika che. jo hIna hoya to anaMtaguNahIna, jo adhika hoya to anaMtaguNa adhika hoya che. sUkSma saMparAya saMyata, yathAkhyAta saMyatanA parasthAnamAM prazna ? gautama! hIna che, tulya ke adhika nahIM. anaMtaguNa hIna che. yathAkhyAta, nIcenA cAramAM hIna ke tulya nahIM, adhika che - anaMtaguNa adhika che. svasthAnamAM hIna nathI, tulya che, adhika nathI. bhagavanA sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAravizuddhi, sUkSmasaMparAya, yathAkhyAta saMyatonA jaghanyautkRSTa cAritraparyavomAM koNa, konAthI yAvat vizeSAdhika che ? gautama! sAmAyika saMyatanA ane chedopasthApanIya saMyatanA A jaghanya cAritraparyavo baMne tulya ane sauthI thoDA che. parihAravizuddhika saMyatanA jaghanya cAritraparyavo anaMtagaNA che, tenA ja utkRSTa cAritraparyavo anaMtagaNA che. sAmAyika ane chedopasthApanIya saMyatanA utkRSTa cAritraparyavo anaMtagaNA che, tenAthI yathAkhyAta saMyatanA ajaghanya-utkRSTa cAritraparyavo anaMtagaNA che. bhagavad ! sAmAyikasaMyata zuM sayogI hoya ke ayogI ? gautama ! sayogI, pulAvat jANavA. e pramANe yAvat sUkSmasaMparAya saMyata kahevA. yathAvAtane stAnakavat jANavA. bhagavad ! sAmAyika saMyata zuM sAkAropayukta che ke anAkAropayukta ? gautama! sAkAropayukta, pulAkavat che. e rIte yathAkhyAta sudhI kahevuM. mAtra sUkSma saMparAya, sAkAropayukta hoya, anAkAropayukta na hoya. bhagavan! sAmAyika saMyata zuM sakaSAyI hoya ke akaSAyI ? gautama ! sakaSAyI hoya, akaSAyI na hoya, jema kaSAyakuzIla kahyA e pramANe chedopasthApanIya paNa kahevA. parihAra vizuddhikane pulAkavat kahevA. sUkSma saMparAyano prazna ? gautama! sakaSAyI hoya, akaSAyI nahIM. jo sakaSAyI hoya to he bhagavan! te keTalA kaSAyomAM eka ja saMjavalana lobhamAM hoya. yathAkhyAta saMyatane nircanvavat kahevA. bhagavana! sAmAyika saMyata, zuM salezyI hoya ke alezyI ? gautama! salezyI hoya, jema kaSAyakuzIla kahyA. e rIte chedopasthApanIya kahevA. parihAravizuddhika, pulAkavat kahevA. sUkSmasaMparAya, nircanvavat kahevA. yathAvAtA snAtakavatu kahevA. mAtra salezyI hoya, eka zuklalezyA hoya. sUtra-948 bhagavan! sAmAyika saMyata, zuM vardhamAna pariNAmI hoya ke hIyamAna pariNAmI ke avasthita pariNAmI hoya ? gautama ! vardhamAna pariNAma, pulAkavatu jANavA. e rIte parihAravizuddhi paryanta jANavu. sUkSma saMparAyano prazna ? gautama! vardhamAna ke zrIyamAna pariNAmI hoya, avasthita pariNAmI na hoya. yathAkhyAta saMyata, nircantha mAphaka kahevA. bhagavan! sAmAyika saMyata keTalo kALa vardhamAna pariNAmI hoya ? gautama ! jaghanya eka samaya pulAvatu che. e rIte yAvatu parihAravizuddhika paNa jANavA. bhagavad ! sUkSma saMparAya saMyatano prazna? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI aMtarmuhUrta vardhamAna pariNAmI. e rIte zrIyamAna pariNAmI jANavA. bhagavad ! yathAkhyAta saMyata vize prazna ? gautama! jaghanya ane utkRSTa baMne aMtarmuhUrta, vardhamAna pariNAma che. avasthita pariNAma jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI dezona pUrvakoDI. sUtra-949 thI 951 99. bhagavad ! sAmAyika saMyata keTalI karmaprakRti bAMdhe ? gautama ! sAta bhede bAMdhe, ATha bhede bAMdhe Adi muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 193
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bakuzavatu. A pramANe parihAravizuddhi sudhI jANavu. sUkSma saMparAya saMyata vize prazna ? gautama ! Ayu ane mohanIyA vajIne cha karmaprakRti bAMdhe. yathAkhyAta saMyata snAtaka mujaba che. bhagavan! sAmAyika saMyata keTalI karmaprakRtio vede che ? gautama ! niyamA ATha karmaprakRtine vede che. e pramANe sUkSmasaMparAya sudhI jANavu. yathAkhyAta vize prazna? gautama! sAta ke cAra bhede vede. jo sAta bhede vede to mohanIyavarjita sAta karmaprakRti vede, cArane vedatA vedanIya, Ayu, nAma ane gotra e cAra karmaprakRtione vede che. bhagavan! sAmAyika saMyata, keTalI karmaprakRtio udare che ? gautama! sAta bhede bakuzavat. e pramANe parihAra-vizuddhi sudhI kahevuM. sUkSma saMparAya vize prazna ? gautama ! cha bhede ke pAMca bhede udIre. cha ne udIrato Ayu ane vedanIya sivAyanI cha karmaprakRtine udIre. pAMcane udIrato Ayu, vedanIya, mohanIya varjIne pAMca karmaprakRti udIre. yathAkhyAta saMyata vize prazna ? gautama ! pAMca bhede ke be bhede udIre athavA na udIre. pAMca udIrato Ayu bAkI badhuM nircanvavat kahevuM. 950. bhagavad ! sAmAyika saMyata, sAmAyika saMyatapaNAne choDato zuM choDe ? zuM prApta kare ? gautama! sAmAyika saMyatatvane choDe che ane chedopasthApanIya ke sUkSma saMparAya saMyata, asaMyata, saMyatAsaMyatane pAme che. chedopasthApanIyano prazna ? gautama! chedopasthApanIya saMyatatva choDe che, sAmAyika-parihAravizuddhisUkSmasaMparAya-asaMyama ke saMyamAsaMyama prApta kare che. parihAravizuddhi vize prazna ? gautama! parihAravizuddhi saMyatatvane choDe che. chedopasthApanIya saMyama ke asaMyamane prApta kare che. sUkSmasaMparAya vize prazna ? gautama! sUkSmasaMparAyatvane choDe che. sAmAyika saMyama, chedopasthApanIya saMyama, yathAkhyAta saMyama ke asaMyama prApta kare che. yathAkhyAta saMyata vize prazna ? gautama! yathAkhyAta saMyatapaNAne choDe che. sUkSma saMparAya saMyama, asaMyama, siddhigatine pAme che. 51. bhagavad ! sAmAyika saMyata zuM saMjJopayukta hoya ? nosaMjJopayukta hoya ? gautama! saMjJopayukta bakuzavat jANavA. e rIte parihAravizuddhi sudhI jANavu. sUkSmasaMparAya ane yathAkhyAta, pulAkavat che. bhagavad ! sAmAyika saMyata zuM AhAraka hoya ke anAhAraka ? pulAkavat jANavu. e rIte sUkSmasaMparAya sudhI jANavu. yathAkhyAta saMyatane snAtaka mujaba jANavA. bhagavan! sAmAyika saMyata keTalA bhavagrahaNa kare ? gautama ! jaghanya eka samaya, utkRSTa ATha. e pramANe chedopasthApanIyane jANavA. parihAra vizuddhika vize prazna? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI traNa samaya. e pramANe yathAkhyAta saMyata sudhI kahevuM. sUtra-952 bhagavan! sAmAyika saMyatane eka bhavagrahaNamAM keTalA AkarSa hoya ? gautama! jaghanyathI bakuzanI mAphaka. chedopasthApanIyano prazna? gautama ! jaghanyathI eka, utkRSTathI vIsa pRthatva. parihAra vizuddhikano prazna ? gautama ! jaghanyathI eka utkRSTathI traNa. sUkSma saMparAyano prazna ? gautama ! jaghanyathI eka, utkRSTathI cAra. yathAkhyAta vize prazna ? gautama ! jaghanyathI eka utkRSTathI be. bhagavan! sAmAyika saMyatanA vividha bhavagrahaNathI keTalA AkarSa che? gautama! bakuzavatuM. chedopasthApanIyanI pRcchA. gautama ! jaghanyathI be, utkRSTathI 900 thI 1000nI vacce. parihAravizuddhikanA jaghanyathI be, utkRSTathI sAta. sUkSmasaMpAyanA jaghanyathI be, utkRSTathI nava. yathAkhyAta saMyatanA jaghanyathI be, utkRSTathI pAMca. sUtra-953 bhagavan! sAmAyika saMyata kALathI keTalo kALa hoya ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI dezanyUnA 900 varSa ochA pUrvakoDI. e pramANe chedopasthApanIya paNa jANavA. parihAra vizuddhika jaghanyathI eka samaya, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 194
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' utkRSTathI deza nyUna 29 varSa ochA pUrvakoDI. sUkSma saMparAya saMyatane nircanvavat jANavA. yathAkhyAta, sAmAyika saMyatavat che. bhagavan! sAmAyika saMyato kALathI keTalo kALa rahe ? gautama! sarvakALa. chedopasthApanIyano prazna? gautama! jaghanyathI 250 varSa, utkRSTathI 50 lAkha karoDa sAgaropama. parihAra vizuddhikono prazna ? gautama! jaghanyathI dezonA 200 varSa, utkRSTathI dezona be pUrvakoDI. sUkSma saMparAya saMyato vize prazna ? gautama! jaghanya eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta. yathAkhyAta saMyatone sAmAyika saMyato mAphaka jANavA. bhagavad sAmAyika saMyatane keTalA kALanuM aMtara hoya ? gautama! jaghanyathI pulAvat. e rIte yathAkhyAta saMyata sudhI jANavu. bhagavana ! sAmAyika saMyatone keTalA kALanuM aMtara rahe ? aMtara nathI. chedopasthApanIyano prazna ? gautama! jaghanyathI 63,000 varSa, utkRSTathI 18 koDAkoDI sAgaropama. parihAravizuddhikono prazna ? gautama! jaghanyathI 84,000 varSa, utkRSTathI 18 koDAkoDI sAgaropama. sUkSmasaMparAya saMyato nircantho mujaba. yathAvAto. sAmAyikasaMyato mujaba. bhagavad ! sAmAyikasaMyatane keTalA samughAto che ? gautama! cha samudyAta, kaSAyakuzIla mAphaka che. e rIte chedopasthApanIyanA jANavA. parihAra vizuddhika, pulAvat. sUkSmasaMparAya, nircantha mujaba ane yathAkhyAta saMyatanA snAtaka mujaba jANavA. bhagavan! sAmAyika saMyata zuM lokanA saMkhyAta bhAgamAM hoya ke asaMkhyAta bhAgamAM prazna. gautama! saMkhyAta bhAgamAM na hoya. Adi pulAka samAna jANavu. e pramANe sUkSmasaMparAya sudhI jANavu. yathAkhyAta saMyatane snAtakavat jANavA. bhagavan! sAmAyika saMyata zuM lokanA saMkhyAtamAM bhAgane sparze ? kSetra avagAhanA samAna sparzanA kahevI. bhagavan! sAmAyika saMyata kyA bhAvamAM hoya ? gautama! pathamika bhAvamAM hoya che. e rIte sUkSma saMparAya sudhI jANavu. yathAkhyAta saMparAya vize prazna ? gautama! aupathamika ke kSAyika bhAvamAM hoya. bhagavansAmAyika saMyato eka samayamAM keTalA hoya ? gautama! pratipadyamAnakane AzrIne sarva kathanA kaSAyakuzIla vat kahevuM. chedopasthApanIyono prazna ? gautama! pratipadyamAnane AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya, jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa hoya. utkRSTa zata pRthatva hoya. pUrva pratipannane AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanya ane utkRSTa baMne koDI zata pRthatva hoya. parihAravizuddhiko, pulAkovat jANavA. sUkSma saMparAya saMyato, nircantha vat jANavA. yathAkhyAta saMyato vize prazna ? gautama! pratipadyamAnane AzrIne kadAca hoya, kadAca na hoya. jo hoya to jaghanyathI eka, be ke traNa hoya ane utkRSTathI 162 hoya, jemAM 108 sapaka, 54 upazamaka hoya. pUrvapratipannane AzrIne jaghanya ane utkRSTathI koDI pRthatva hoya. bhagavanA sAmAyika, chedopasthApanIya, parihAra vizuddhi, sUkSmasaMparAya, yathAkhyAta sayatomAM koNa, konAthI cAvatu vizeSAdhika che ? gautama ! sauthI thoDA sUkSmasaMparAya saMyato che, parihAra vizuddhiko saMkhyAtagaNA, yathAkhyAta saMyato saMkhyAlagaNA, chedopasthApanIya saMyato saMkhyAtagaNA, sAmAyika saMyato saMkhyAlagaNA che. sUtra-954 thI 59 54. pratisevanAAlocanA doSa, AlocanAI, sAmAcArI, prAyazcitta ane tapa. A cha dvAra che.. 55. bhagavad ! pratisevanA(pratikuLa AcaraNa) keTalA bhede che ? gautama ! daza bhede che- darpa(ahaMkAra), pramAda, anAbhoga(ajANatA), Atura, Apatti, saMkIrNa, sahasAkAra, bhaya, pradveSa ane vimarza A daza pratisevanA che.. 57. AlocanA doSa daza kahyA - muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 195
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 958. AkaMpya, anumAnya, dRSTa, bAdara, sUkSma, pracchanna, zabdAkula, bahujana, avrata, tatsavI. (A daze AlocanAnI gaMbhIratA samajI atre tenA artho Apela nathI) 59. daza sthAne saMpanna aNagAra potAnA doSonI AlocanA karavAne yogya hoya che - jAtisaMpanna, kula saMpanna, vinayasaMpanna, jJAnasaMpanna, darzanasaMpanna, cAritrasaMpanna, zAMta, dAMta, amAyI, apazcAtApI. ATha sthAnothI saMpanna aNagAra AlocanA devAne yogya che - AcAravAnuM, AdhAravAnuM, vyavahAravAnuM, apavrIDaka, prapharvaka, aparisAvI, niryApaka, apAyadarzI. sUtra-960 thI 962 960. sAmAcArI daza prakAre che, te A pramANe - 961. IcchAkAra, mithyAkAra, tathAkAra, AvazyakI, naiSadhikI, ApRcchanA, pratipracchanA, chaMdaNA, nimaMtraNA, upasaMpadA. daza sAmAcArI che. 962. prAyazcitta daza bhede che - AlocanArda, pratikramaNAuM, tadubhayAI, vivekArDa, vyutsargohaM, tapAuM, chedAuM, mUlAuM, anavasthApyArDa ane pArAMcikAuM. sUtra-963 thI 969 963. tapa be bhede che - bAhya ane atyaMtara. te bAhya tapa zuM che? bAhya tapa cha bhede che. te A pramANe - 964. anazana, uNodarI, bhikSAcaryA, rasaparityAga, kAyakleza ane pratisalInatA. A cha bAhya tapa che. 965. te anazana zuM che? be bhede che - itvarika, yAvatkathita. te i-rika anazana zuM che ? aneka bhede che, te A - caturthabhakta, chaThTha bhakta, aThThamabhakta, dazama bhakta, bArasa bhakta, caudaza bhakta, ardhamAsika bhakta, mAsika bhakta, bemAsika bhakta, trimAsika bhakta yAvat cha mAsika. te yAvatkathita zuM che? be bhede che - pAdapopagamana, bhaktapratyAkhyAna. te pAdapopagamana zuM che ? be bhede - nIharima, anIrdhArima. A baMne niyamathI apratikarma che. te bhakta pratyAkhyAna zuM che ? be bhede che - nIrima, anIharima, A baMne niyamA sapratikarma che. te A bhakta pratyAkhyAna che, te A yAvatkathita che, te A anazana che. te avamodarikA zuM che? be bhede che - dravya avamodarikA ane bhAva avamodarikA. te dravya avamodarikA zuM che? be bhede che - upakaraNa dravya avamodarikA ane bhojana-pAna dravya avamodarikA. te upakaraNa dravya avamodarikA zuM che? eka vastra, eka pAtra ane tyakta upakaraNa-svadanatA arthAtA gRhasthapUrNa upayoga karI choDI dIdhelA upakaraNa grahaNa karavA te . te upakaraNa dravya avamodarikA che. te bhojana-pAna dravya avamodarikA zuM che ? kukaDInA iMDA pramANa ATha kavala AhAra karavo te alpAhAra, bAra kavala0 Adi jema zataka-7nA uddezA-1mAM kahyuM tema yAvat prakAmarasabhojI hotA nathI ema kahI zakAya che. te A bhojana-pAna-avamodarikA, te A dravya-avamodarikA che. te bhAva-avamodarikA zuM che ? te aneka bhede che - alpakrodha yAvat alpalobha, alpazabda, alpajhaMjhA, alpa tuM-tuM, te bhAvamodarikA. te bhikSAcaryA zuM che ? te aneka bhede che - dravyAbhigrahacaraka, Adi jema uvavAI sUtramAM kahyuM tema yAvatuM zuddha eSaNIya saMvAdattika. te rasaparityAga zuM che ? anekavidha che. vigaI rahitatA, praNIta rasavarjana Adi jema ujavAImAM che, tema cAvat rakSAhAra kahevuM te rasaparityAga. te kAyakleza zuM che ? te aneka bhede che - sthAnAyatiga(ubhA rahevuM), ukuTuka Asanika Adi jema uvavAI sUtramAM che tema kahevuM. yAvat zarIranA sarva saMskAra ane zobhAno tyAga karavo). te A kAyakleza kahyo. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 196
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' te pratisalInatA zuM che ? te cAra bhede che - indriya pratisalInatA, kaSAya pratisaMlInatA, yogapratisalInatA, vivikta zayanAsana sevanatA. te indriya pratisaMlInatA zuM che ? pAMca bhede che -zrotrendriya viSaya pracAra nirodha athavA zrotrendriya viSaya prApta padArthomAM rAgadveSa nigraha. e pramANe yAvat sparzanendriya viSaya pracAra nirodha athavA sparzanendriya viSaya prApta padArthomAM rAgadveSa nigraha. te indriya pratisaMlInatA che. te kaSAya pratisaMlInatA zuM che? te cAra bhede che - krodhodaya nirodha athavA udaya prApta krodhane viphaLa karavo, e pramANe yAvat lobhoya nirodha athavA udaya prApta lobhane viphaLa karavo. te kaSAyapratisaMlInatA che. te yoga pratisaMlInatA zuM che ? te traNa bhede che - mana-vacana-kAya yoga pratisalInatA. temAM akuzala manA nirodha athavA kuzalamana udIraNA athavA manane ekAgra karavuM te manayoga pratisaMlInatA che. vacana yoga pratisalInatA ? akuzala vacana nirodha, athavA kuzala vacana udIraNA athavA vacanane ekAgra karavuM. kAyayoga pratisalInatA ? samyak prakAre samAdhipUrvaka prazAMtabhAvathI hAtha-pagane saMkucita karavA, kAcabA mAphaka guNendriyaAlIna-malIna thaIne rahevuM. te A kAya pratisalInatA che, te A yoga pratisalInatA che. te vivikta zayanAsana sevanatA zuM che ? te, je ArAmamAM, udyAnamAM jema somila uddezakamAM kahyuM tema yAvatu zayyA saMsmAraka svIkArIne vicaravuM. te vivikta zayanAsana sevanatA, pratisalInatA, bAhya tapa che. te atyaMtara tapa zuM che? cha bhede che - prAyazcitta, vinaya, vaiyAvacca, svAdhyAya, dhyAna ane vyutsarga che. te prAyazcitta zuM che? te daza bhede che - AlocanAe yAvat pArAMcitAhaM. te A prAyazcitta che. te vinaya zuM che ? vinaya sAta bhede che - jJAna vinaya, darzana vinaya, cAritra vinaya, mana vinaya, vacana vinaya, kAya vinaya, lokopacAra vinaya. te jJAnavinaya zuM che pAMca bhede che - AbhinibodhikajJAna vinaya yAvat kevaLajJAna vinaya. te A jJAnavinaya che. te darzana vinaya zuM che ? be bhede che - zuzruSA vinaya, anAzAtanA vinaya. te zuzruSA vinaya zuM che ? aneka prakAre che. satkAra, sanmAna Adi jema zataka-14, uddezA-3mAM kahyA mujaba yAvat pratisaMsAdhanatA. - . te anAzAtanA vinaya zuM che? te 45 bhede che. te A pramANe - 1.arihaMtonI anAzAtanA, 2.arihaMta prajJapta dharmanI anAzAtanA, 3.AcAryanI anAzAtanA, 4. upAdhyAyanI anAzAtanA, 5. sthaviranI 6. kuLanI. 7. gaNanI8. saMghanI 9. kriyAmAM 10. sAMbhogikanI 11. Abhinibodhika jJAnanI yAvat 15. kevaLajJAnanI anAzAtanA. A paMdaranI 1. bhakti, 2. bahumAna, 3. guNakIrtana karavuM. eTale 15 x 3 = 45 bheda thayA.. te anAzAtanA vinaya, te darzana vinaya che. - te cAritravinaya zuM che ? pAMca bhede - sAmAyika cAritravinaya yAvatu yathAkhyAta cAritravinaya. te A cAritra vinaya che. te mana vinaya zuM che? be bhede che - prazasta mana vinaya ane aprazasta mana vinaya. te prazasta mana vinaya zuM che ? sAta bhede che. te A - apApaka(krodhAdi pAparahita), asAvadya(niravadya), akriya(kAyikI Adi kriyA rahita), nirUpakaleza(zokAdi kaleza rahita), anAzravakara(Azrava rahita), acchavikara(sva paranI pIDA rahita), abhUtAbhizaMkita(jIvone bhaya na karanAra). te A prazasta mana vinaya che. te aprazasta mana vinaya zuM che ? te sAta bhede che. te A - pApaka, sAvadya yAvat bhUtAbhizaMkita, te aprazasta vinaya, mana vinaya che. te vacana vinaya zuM che? be bhede che - prazasta vacana vinaya, aprazasta vacana vinaya. te prazasta vacana vinaya muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 197
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zuM che ? sAta bhede che - apApaka yAvat abhUtAbhizaMkita. - x . te aprazasta vacana vinaya zuM che? sAta bhede che - pApaka, sAvadya yAvat bhUtAbhizaMkita. - - te A vacana vinaya che. te kAya vinaya zuM che ? be bhede che - prazastakAya vinaya, aprazastakAya vinaya. te prazasta kAyavinaya zuM che ? sAta bhede che - upayogapUrvaka - 1. gamana, 2. sthAna, 3. nizIdana, 4. paDakhuM badaluM, 5. ullaMghana, 6. pralaMghana, 7. sarvendriya yogajjanatA. te prazastakAya vinaya che. te aprazasta kAyavinaya zuM che ? sAta bhede che. anAyukta-upayogarahita. gamana yAvat sarvendriya yoga yujanatA. - 4.x. te lokopacAra vinaya zuM che? sAta bhede che - abhyAsavRttitA, parachaMdAnavartitA, kArya hetu, kRtapratikriyA, Atma gaveSaNA, dezakAlajJatA ane sarvArtha-apratilomatA. te lokopacAra vinaya che, te A vinaya che. 966. te vaiyAvacca zuM che ? te daza bhede che - AcArya vaiyAvacca, upAdhyAya vaiyAvacca, sthavira vaiyAvacca, tapasvI, glAna, zaikSa vaiyA, kuLavai0, gaNavai0, saMghavai0 ane sAdharmika vaiyAvacca. te A vaiyAvacca che. 97. te svAdhyAya zuM che ? pAMca bhede che, te A - vAMcanA, pratipracchanA, parivartanA, anuprekSA, dharmakathA. te A svAdhyAya che. 968. te dhyAna zuM che? cAra bhede che, te A - ArtadhyAna, raudradhyAna, dharmadhyAna ane zukladhyAna. 1. ArtadhyAna cAra bhede che - 1. amanojJa saMprayoga saMprAptimAM tenA viyoganI ciMtA karavI. 2. manojJa saMprayoga saMprAptimAM tenA aviyoganI ciMtA karavI. 3. AtaMka (rogAdi) saMprayoga saMprAptimAM tenA viyoganI ciMtA karavI. 4. parisevita kAmajoga saMprayoga saMprAptimAM tenA aviyoganI ciMtA karavI. ArtadhyAnanA cAra lakSaNo che. te A - kaMdanatA, zocanatA(zoka karavo), tapanatA(AMsu pADavA) ane parivedanatA(vilApa karavo). 2. raudradhyAna cAra bhede che - hiMsAnubaMdhI, mRSAnubaMdhI, teyAnubaMdhI, saMrakSaNAnubaMdhI. raudradhyAnanA cAra lakSaNo che. osanna doSa, bahula doSa, ajJAna doSa, AmaraNAMta doSa. 3. dharmadhyAna cAra bhede ane catupratyavatAra che - AjJAvicaya, apAyaricaya, vipAkavicaya, saMsthAnA vicaya. dharmadhyAnanA cAra lakSaNa che - AjJArUci, nisargarUci, sUtrarUci, avagADharUci. | dharmadhyAnanA cAra AlaMbana che - vAcanA, pratipRcchanA, parivartanA, dharmakathA. dharmadhyAnanI cAra anuprekSA che. - ekavAnuprekSA, anityAnuprekSA, azaraNAnuprekSA, saMsArAnuprekSA. 4. zukladhyAna cAra bhede ane catupratyAvatAra che - pratha_vitarka savicAra, ekatvavitarka avicAra, sUkSmakriyA anivartI ane samucchinnakriyA apratipAti. zukla dhyAnanA cAra lakSaNo che - zAMti, mukti, Arjava, mArdava. zukla dhyAnanA cAra AlaMbana che - avyathA, asaMmoha, viveka ane vyutsarga. zukladhyAnanI cAra anuprekSA che. -anaMtavartitAnuprekSA, vipariNAmAnuprekSA, azubhAnuprekSA, apAyAnuprekSA. 969. te vyutsarga zuM che? be bhede che - dravya vyutsarga, bhAva vyutsarga. te dravya vyutsarga zuM che ? te cAra bhede che -gaNa vyutsarga, zarIra vyutsarga, upadhi vyutsarga, bhaktapAna vyatsarga. - . te bhAva vyutsarga zuM che ? te traNa bhede che - kaSAya vyutsarga, saMsAra vyutsarga, karmavyutsarga. te kaSAya vyutsarga zuM che ? cAra bhede che - krodha vyutsarga, mAna vyutsarga, mAyA vyutsarga, lobha vyutsarga. - 4 - te saMsAra vyutsarga zuM che? te cAra bhede che - nairayika saMsAra vyutsarga yAvat deva saMsAra vyutsarga. te A saMsAra vyutsarga che. te karmabutsarga zuM che? te ATha bhede che - jJAnAvaraNIya karma vyutsarga yAvat aMtarAya karma vyutsarga. te A karma vyutsarga che. te A bhAvavyutsarga kahyo. te atyaMtara tapa kahyuM. bhagavad ! te ema ja che. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 198
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-25, uddezo-8 ogha' . sUtra-970 rAjagRhamAM yAvat Ama pUchyuM - bhagavan ! nairayiko kaI rIte upaje che ? jema koI kUdato puruSa, adhyavasAya nivartita karaNa upAya vaDe bhaviSyakALamAM te sthAnane choDIne AgalA sthAnane pAmIne vicare che, ema ja A jIvo paNa kUdaka puruSanI jema kUdatA adhyavasAya nivartita karaNa upAyothI bhAvikALe te bhava choDIne AgaLano bhava pAmIne vicare che. bhagavan! te jIvonI kevI zIdhragati, kevo zIdhragati viSaya che? gautama! jema koI puruSa taruNa, baLavAna, e pramANe jema zataka-14, uddezo-1mAM kahyuM tema yAvat traNa samayanA vigrahathI upaje che. te jIvonI tevI zIdhra gati che, tevo zIghragati viSaya che. bhagavan! te jIvo, parabhavAyu kaI rIte bAMdhe ? gautama! adhyavasAya yoga nivartita karaNa upAyathI, e rIte parabhavAyu bAMdhe. bhagavan! te jIvonI gati kema pravRtta thAya ? gautama! Ayu-bhava-sthitinA kSayathI te jIvonI gati pravRtta thAya. bhagavanate jIvo AtmaRddhie upaje ke paraRddhithI ? gautama! AtmaRddhithI upaje che - X. bhagavan! te jIvo potAnA karmothI upaje ke bIjAnA karmothI ? gautama! AtmakarmothI upaje, parakarmothI nahIM. bhagavan! te jIvo Atmaprayoga vaDe upaje ke paraprayoga vaDe? gautama! AtmaprayogathI upaje, paraprayoge nahIM. bhagavan! asurakumAra kaI rIte utpanna thAya ? nairayika mAphaka saMpUrNa kahevuM - 8. e rIte ekendriya varjIne yAvat vaimAnika sudhI kahevuM. ekendriyomAM vizeSa e ke -cAra samaya vigraha che. bAkI pUrvavatu. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che yAvat vicare che. zataka-25, uddezo-9 thI 12 "bhavasiddhikAdi" sUtra-971 thI 74 71. bhagavad ! bhavasiddhika nairayika kaI rIte utpanna thAya ? gautama! jema koI kUdato puruSo bAkI pUrvavat thAvat vaimAnika. - x. 972. bhagavad ! abhavasiddhika nairayika kaI rIte utpanna thAya ? gautama! jema kUdato puruSa pUrvavat, yAvat vaimAnika. temaja che. 73. bhagavad ! samyagadRSTi nairayika kaI rIte upaje che ? gautama ! jema kUdato puruSa bAkI pUrvavat. ekendriya varjIne yAvat vaimAnika. bhagavan! te ema ja che 2.. 74. bhagavad ! mithyASTi nairayika kaI rIte upaje che ? gautama ! jema koI kUdaka kUdato, bAkI pUrvavat yAvat vaimAnika. zataka-25 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 199
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-26 sUtra-75 mRtadevI bhagavatIne namaskAra. A zatakamAM 11. uddezako che. te A - 1. jIvo, 2. vezyA, 3. pAkSika, 4. daSTi, 5. ajJAna, 6. jJAna, 7. saMjJA, 8. veda, 9. kaSAya, 10. upayoga, 11. yoga. zataka-26, uddezo-1 jIva ' ' sUtra-976, 77 976. te kALe, te samaye rAjagRhamAM yAvat Ama pUchyuM - bhagavad ! jIve, 1. pApakarma bAMdhyuM, bAMdhe che, bAMdhaze ? 2. bAMdhyuM. bAMdhe che, bAMdhaze nahIM ? 3. bAMdhya, bAMdhato nathI, bAMdhaze? 4. bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze. nahIM? gautama! 1. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze. 2. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze nahIM. 3. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze. 4. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze nahIM. bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze ? 2. bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze nahIM? prazno. gautama! keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze. e pramANe cAre bhaMga kahevA. bhagavad ! kRSNalezyI jIve pApakarma bAMdhya prazna ? gautama! keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze nahIM. e pramANe yAvat padmavezyA. badhAmAM pahelo, bIjo bhaMga kahevo. zukla lekzIne salezyanI jema cAre bhaMga kahevA. alezyI jIve pApakarma bAMdhyuM che prazna? gautama! bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze nahIM bhagavan! kRSNa pAkSika jIve pApakarma bAMdhya prazna ? gautama! keTalAka bAMdhyuM che, pahelo-bIjo bhaMga kahevo. bhagavad ! zuklapAkSika jIve prazna ? gautama! cAre bhaMga kahevA. 77. samadaSTine cAra bhaMgo. mithyAdRSTine pahelo-bIjo bhaMga. samyam mithyAdaSTine e pramANe ja jANavu. jJAnIne cAre bhaMgo che. Abhinibodhika jJAnI yAvat mana:paryavajJAnIne cAra bhaMgo che. kevaLajJAnIne chello bhaMga, jema alezyI. ajJAnIne pahelo-bIjo, e rIte matiajJAnI Adi traNe jANavA. AhAra saMjJopayukta yAvat parigraha saMjJopayuktane pahelo-bIjo bhaMga, nosaMjJopayuktane cAre bhaMgo jANavA. savedakane pahelo-bIjo bhaMga, strIvedaka, puruSavedaka, napuMsakavedakane paNa temaja che. avedakane cAre bhaMgo jANavA. sakaSAyIne cAre bhaMga, krodha yAvat mAyA kaSAyIne pahelo-bIjo bhaMga. lobhakaSAyIne cAre bhaMga. bhagavad ! akaSAyI jIve pApakarma bAMdhya prazna ? gautama! akaSAyIne trIjo, cotho bhaMga jANavo. sayogIne cAre bhaMgo che. e rIte mana-vacana-kAya yogIne paNa jANavA. ayogIne chello bhaMga jANavo. sAkAra ane anAkAra upayogIne cAre bhaMgo jANavA. sUtra-978, 79 78. bhagavad ! nairayike pApakarmane bAMdhya, bAMdhe che, bAMdhaze ? gautama! keTalAka bAMdhe, pahelo-bIjo bhaMga. bhagavan! salezyI nairayika pApakarma ? pUrvavatuM. e pramANe kRSNalezyI, nIlalezyI, kApotalezyIne jANavA. e pramANe kRSNapAkSika, zulapAkSikane. samyagadaSTi, mithyAdaSTi, mizradaSTine. jJAnI, Abhinibodhika yAvat avadhijJAnIne ajJAnI, mati Adi traNe ajJAnIne yAvat parigraha saMjJopayuktane. savedakane, napuMsaka vedakane. sakaSAyI yAvatu lobha-kaSAyIne. sayogI, mana-vacana-kAya yogIne. sAkAra-anAkAra upayuktane. A badhA padamAM pahelo ane bIjo bhaMga kahevA. muni dIparatnasAgara kRt "(bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 200
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' e pramANe asurakumAranI vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke tejolezyA, strIvedaka-puruSavedakane adhika kahevA. napuMsaka vedakane na kahevA. bAkI pUrvavatu. e rIte ja pahelo-bIjo bhaMga kahevo. A pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM. A pramANe pRthvIkAyikane, aprakAyikane yAvat paMcendriya tiryaMcayonikane, e badhe pahelo-bIjo bhaMga kahevo. vizeSa e ke - jene jeTalI vezyA, daSTi jJAna, ajJAna, veda, yoga je jene hoya, te tene kahevA. bAkI pUrvavatu temaja jANavu. manuSyane jIvapadanI vaktavyatA mAphaka badhu saMpUrNa kahevuM. vyaMtarane asurakumAra mujaba kahevA. jyotiSka, vaimAnikane temaja kahevA. vizeSa e ke vezyA jANI levI. bAkI pUrvavatuM. 79. bhagavan! jIve jJAnAvaraNIya karma bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze. e pramANe jema pApakarmanI vaktavyatA che temaja jJAnAvaraNIyanI kahevI. vizeSa e ke - jIva ane manuSyamAM sakaSAyI yAvat lobhakaSAyImAM pahelo, bIjo bhaMga kahevo. bAkInuM pUrvavat. yAvat vaimAnika kahevuM. e rIte darzanAvaraNIya karmanA daMDaka paNa saMpUrNa kahevA. bhagavan! jIve vedanIyakarma zuM bAMdhyuM che. prazna ? gautama 1. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze. 2. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhe che, bAMdhaze nahIM. 3. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze nahIM. salezyIne e pramANe ja trIjA sivAyanA traNa bhaMgo che. kRSNalezyA yAvatu paulezyAmAM pahelo-bIjo bhaMga. zukla lezyIne trIjA sivAyanA traNa bhaMga. alezyIne cotho bhaMga kahevo. kRSNapAkSikane pahelA be bhaMgo, zuklapAkSikane trIjA sivAya traNa bhaMgo. e pramANe samyagdaSTine paNa che. mithyA daSTi, mizra daSTine pahelo-bIjo. jJAnIne trIjA sivAyanA, Abhinibodhika yAvat mana:paryavajJAnIne pahelo-bIjo. kevaLajJAnIne trIjA sivAyanA. e pramANe nosaMjJopayukta, avedaka, akaSAyI, sAkAropayukta, anAkAra upayukta e badhAne trIjA sivAyanA, ayogIne chello, bAkInAne pahelo-bIjo bhaMga jANavo. bhagavannairayike vedanIya karma bAMdhyuM. bAMdhe che ? A pramANe nairayikathI vaimAnika sudhI jene je hoya te kahevuM. temAM pahelo-bIjo bhaMga che. mAtra manuSyane jIvo mujaba kahevA. bhagavan! jIve mohanIya karma bAMdhyuM? jema pApakarma tema mohanIya paNa saMpUrNa vaimAnika paryanta kahevu. sUtra-980 adhUru.... bhagavanjIva Ayukarma bAMdhyuM. bAMdhe che ? prazna. gautama! keTalAke bAMdhya. cAra bhaMga. salezyI yAvat zuklalezyIne cAra bhaMga, azlIne chello bhaMga. kRSNapAkSika vize prazna ? gautama! keTalAke bAMdhya, bAMdhe che, bAMdhaze. keTalAke bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze. zuklapAkSika, samyagadRSTi, mithyASTine cAre bhaMgo che. samyagu mithyASTinI pRcchA. gautama! keTalAke bAMdhyuM, bAMdhatA nathI, bAMdhaze. keTalAke bAMdhya, bAMdhato nathI, bAMdhaze nahIM. jJAnI yAvat avadhijJAnIne cAre bhaMga, mana:paryavajJAnIno prazna. gautama! keTalAke bAMdhyuM, bAMdhe che, bAMdhaze. keTalAke bAMdhyuM, bAMdhato nathI, bAMdhaze. keTalAke bAMdhyuM, bAMdhato nathI, bAMdhaze nahIM. kevaLajJAnamAM chello bhaMga che. e rIte A kramathI nosaMjJopayuktane bIjA bhaMga sivAya mana:paryavajJAnIvatu kahevA. avedaka ane akaSAyIne trIjo, cotho samyamithyAdaSTivat kahevo. ayogIne chello ane bAkInA padomAM cAre bhaMga yAvatu anAkAropayukta kahevA. sUtra-980 adhurethI.... bhagavad ! nairayike Ayukarma bAMdhyuM che. prazna ? gautama ! keTalAkane cAre bhaMga che. e rIte sarvatra nairayikone cAre bhaMga che. mAtra kRSNalezyI ane kRSNapAkSikane pahelo-trIjo bhaMga. samyamithyAtvamAM trIjo-cotho bhaMga. asurakumArane e pramANe ja, kRSNalezyIne paNa cAra bhaMgo kahevA, bAkI badhuM nairayikavatuM. e pramANe svanita-kumAro sudhI jANavu. pRthvIkAyikone sarvatra cAra bhaMga. mAtra kRSNapAkSikane pahelo-trIjo bhaMga. tejolezyI vize prazna ? gautama! bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze. bAkInA badhAmAM cAra bhaMgo. e rIte muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 201
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' aprakAyika vanaspatikAyika paNa saMpUrNa kahevA. teukAyika-vAyukAyikane badhe ja pahelo-trIjo bhaMga. be-traNa-cAra indriyavALAne paNa sarvatra pahelo, trIjo bhaMga, mAtra samyatva, jJAna, Abhinibodhika jJAna, zrutajJAnamAM trIjo bhaMga. paMcendriya tiryaMcayonikone kRSNapAkSikamAM pahelo-trIjo bhaMga, samyatva-mithyAtvamAM trIjA-cotho bhaMga. samyatva, jJAna, Abhinibodhika jJAna, zrutajJAna, avadhijJAna e pAMca padomAM bIjA sivAyanA traNa bhaMgo. bAkInA mAM cAra bhaMgo. manuSyone jIva mAphaka kahevA. mAtra samyatva audhika jJAna, Abhinibodhika jJAna-zrutajJAnaavadhijJAnamAM bIjA sivAyanA bhaMgo che, bAkI pUrvavat. vyaMtara, jyotiSka vaimAnika traNe asurakumAravat jANavA. nAma, gotra, aMtarAya traNe jJAnAvaraNIya mAphaka kahevI. bhagavana! te ema ja che, ema ja che, yAvatu vicare che. zataka-26, uddezo-2 sUtra-981 bhagavan! anaMtaropapannaka nairayike pApakarma bAMdhyo ? te pramANe ja gautama ! koIka bAMdhe. pahelo-bIjo bhaMga. bhagavanuM ! salezyI anaMtaropapannaka nairayika pApakarma bAMdha0 prazna ? gautama! pahelo, bIjo bhaMga. e rIte sarvatra pahelo-bIjo bhaMga. vizeSa e - samyatva mithyAtva, manoyoga, vacanayoga na pUchavo. e rIte svanitakumAra paryanta kahevuM. beindriya-teindriya-caturindriyane vacanayoga na kahevo. paMcendriya tiryaMcone paNa samyatva mithyAtva, avadhijJAna, vibhaMga jJAna, manoyoga, vacanayoga e pAMca pado na kahevA. manuSyomAM alezyatva, mizradaSTi, mana:paryavajJAna,kevaLajJAna,virbhAgajJAna,nosaMjJopayukta, avedaka, akaSAyI, manoyogI, vacanayogI, ayogI A agiyAra pado na kahevA, vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane nairayikovat kahevA. pUrvokta traNa pada na kahevA. bAkInA je sthAno, temAM sarvatra pahelo-bIjo bhaMga kahevo. ekendriyone sarvatra prathamabIjo bhaMga kahevA. pApakarmamAM kahyA mujaba jJAnAvaraNIya karmano daMDaka kahevo. e rIte Ayune varjIne aMtarAyakarma sudhI daMDaka kahevA. bhagavananaMtaropapannaka nairayike zuM Ayukarma bAMdhyuM che. prazna ? gautama! bAMdhyuM che, bAMdhato nathI, bAMdhaze. bhagavad ! salekzI anaMtaropapannaka nairayike zuM Ayukarma bAMdhyuM ? pUrvavat trIjo bhaMga. e rIte yAvat. anAkAropayukta, sarvatra trIjo bhaMga, e pramANe manuSya varjIne yAvatu vaimAnika kahevuM. manuSyone sarvatra trIjA-cotho bhaMga kahevo. mAtra kRSNa-pAkSikamAM trIjo bhaMga kahevo. badhAmAM bhinnatA pUrvavatu. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-26, uddezo-3 sUtra-982 bhagavanparaMparAtpanna nairayike pApakarma bAMdhya prazna ? gautama ! keTalAke pahelo, bIjo bhaMga. jema uddezA1 mAM kahyuM, tema A uddezo paNa kahevo. nairayikonA te rIte ja nava daMDaka kahevA. ATha karmaprakRtimAM jene je karmanI vaktavyatA hoya te tene anyUnAdhika jANavI yAvat anAkAropayukta vaimAnika. bhagavan! te ema ja che. ema ja che. zataka-26, uddezo-4 thI 11 sUtra-983 thI 90 983. bhagavan! anaMtarAvagADha nairayike pApakarma bAMdhelu0 prazna ? gautama! keTalAke bAMdhyuM. e pramANe jema anaMtarotpannakanA nava daMDaka sahitano uddezo kahelo, tema anaMtarAvagADha paNa anyUnAdhika nairayika yAvat vaimAnika sudhI kahevo. bhagavad ! te ema ja che. 4. 984. bhagavan! paraMparAvagADha nairayike pApakarma bAMdhelo prazna ? paraMparotpanna uddezA samAna saMpUrNa kahevuM. bhagavan! temaja che. 5. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 202
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5 "bhagavatIsUtra bhAga-2' 985. bhagavan! anaMtarAhAraka nairayike pApakarma bAMdhelu0 prazna ? gautama! anaMtarotpanna uddezA mujaba saMpUrNa kahevuM. - 8.6. - 986. bhagavad ! paraMparAhAraka nairayike pApakarma bAMdhelu. prazna ? gautama! paraMparAtpanna uddezA mujaba saMpUrNa kahevuM. - 8. 7. - 987. bhagavan! anaMtara paryAptaka nairayike pApakarma bAMdhelo prazna? gautama! anaMtarotpanna uddezA mujaba saMpUrNa kahevuM. - 4, 8. 988. bhagavad ! paraMpara paryAptaka nairayike pApakarma bAMdhelo prazna ? gautama! paraMparAtpanna uddezA mujaba saMpUrNa kahevuM. - 8-9. 989. bhagavan! carama nairayike pApakarma bAMdhela0 prazna ? gautama! paraMparAtpanna uddezA mujaba ahIM saMpUrNa kahevuM. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che yAvat vicare che. 10. 990. bhagavan! acarama nairayike zuM pApakarma bAMdhelu Adi prazna ? gautama! keTalAke e pramANe jema pahelo uddezo tema pahelo-bIjo bhaMga sarvatra paMcendriya tiryaMcayonika sudhI kahevuM. bhagavad ! acarama manuSya zuM pApakarma bAMdhelo prazna. gautama ! keTalAke bAMdhelu, bAMdhe che, bAMdhaze. keTalAke bAMdhelu, bAMdhe che, bAMdhaze nahIM. keTalAke bAMdhelu, bAMdhatA nathI, bAMdhaze. traNa bhaMga. bhagavad ! salezyI acarama manuSya zuM pApakarma bAMdheluM ? pUrvavat chellA bhaMgane choDIne traNa bhaMga uddezA-1-samAna kahevA. vizeSa e ke - je vIsa padomAM cAra bhaMga che, temAM ahIM chellA bhaMgane choDIne pahelAnA traNa bhaMgo kahevA. alezyI, kevaLajJAnI, ayogI A. traNemAM prazna na karavo. bAkI pUrvavat. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnika vize nairayika samAna kahevu. bhagavad ! acarama nairayike zuM jJAnAvaraNIya karma bAMdhelu? gautama ! pApakarma samAna ahIM kahevuM. vizeSa e ke - manuSyomAM sakaSAyI ane lobhakaSAyImAM pahelo, bIjo bhaMga kahevo ane bAkInA aDhAra padomAM chellA bhaMgane choDIne traNa bhaMga zeSa sarvatra vaimAnika paryanta pUrvavatu. darzanAvaraNIya karmamAM e pramANe ja badhuM kahevuM. vedanIyamAM sarvatra paNa pahelo, bIjo bhaMga vaimAnika sudhI kahevo. mAtra manuSyomAM alezyI, kevaLI, ayogI hotA nathI. bhagavan! acarama nairayike mohanIyakarma bAMdhela0 ? gautama! pApakarma mAphaka badhuM ja vaimAnika paryanta kahevuM. bhagavan! acarama nairayike Ayukarma bAMdheluM ? prazna. gautama! pahelo, bIjo bhaMga kahevo. A pramANe nairayikonA. bahuvacanA sarve padomAM pahelo, trIjo bhaMga kahevo. mAtra samyamithyAtvamAM trIjo bhaMga kahevo. A pramANe svanitakumAra sudhI kahevuM. pRthvI, apu, vanaspatikAyikamAM tejolezyAmAM trIjo bhaMga bAkInA padomAM sarvatra pahelo, trIjo bhaMga kahevo. tela, vAyumAM sarvatra pahelA traNa bhaMgo, be-traNa-cAra indriyomAM e pramANe ja kahevuM. mAtra samyatva, avadhijJAna, Abhinibo-dhikajJAna, zrutajJAna e cAra sthAnomAM trIjo bhaMga kahevo. paMcendriya tiryaMcayonikomAM samyaku mithyAtvamAM trIjo bhaMga. bAkInA padomAM sarvatra pahelo, trIjo bhaMga. manuSyomAM samyamithyAtva, avedaka, akaSAyamAM trIjo bhaMga. alezyI, kevaLajJAna, ayogImAM na pUchavuM. bAkI padomAM sarvatra pahelo-trIjo bhaMga. vyaMtara-jyotiSkavaimAnikone nairayikavat jANavA. nAma, gotra ane aMtarAyakarmamAM saMpUrNa jJAnAvaraNIya mAphaka ja kahevuM. bhagavan! te ema ja che ema ja che kahI yAvat vicare che. zataka-26 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 203
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-27 zataka-27, uddezo-1 thI 11 sUtra-91 bhagavad ! jIve pApakarma karyuM, kare che, karaze ? karyuM che, kare che, karaze nahIM ? karyuM che, karato nathI, karaze ? karyuM che, karato nathI, karaze nahIM? gautama! keTalAke karyuM che, kare che, karaze. keTalAke karyuM che, kare che, karaze nahIM. keTalAke karyuM che, karato nathI, karaze. keTalAke karyuM che, karato nathI, karaze nahIM. bhagavan! salezyI jIva pApakarma e pramANe A AlAvAthI jema zataka-26mAM vaktavyatA che, te saMpUrNa ahIM kahevI. te rIte ja nava daMDako sahita 11-uddezA kahevA. "karyu che'. zataka-27 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-28 zataka-28, uddezo-1 sUtra-92 bhagavanjIvoe kyAM pApakarmanuM samarthana karyuM ane kyAM AcaraNa karyuM? gautama! badhA jIvo tiryaMcayoniko mAM hatA.athavA tiryaMcayoni ane nairayikomAM hatA.athavA tiryaMcayonika ane manuSyomAM hatA. athavA tiryaMcayonika ane devomAM hatA.athavA tiryaMcayonika, manuSya ane devomAM hatA.athavA tiryaMca, manuSya ane nArakamAM hatA.athavA tiryaMca, naraka, devomAM hatA.athavA tiryaMca, nairayika, manuSya, devomAM hatA. te te gatimAM samarjana ane AcaraNa karyuM bhagavan! salezyI jIvo pApakarma kyAM samArjana kare, kyAM Acare? pUrvavatuM. e rIte kRSNalezyI yAvat alezyI, kRSNapAkSika, zuklapAkSika, e pramANe yAvat anAkAropayukta kahevA. bhagavad ! nairayikoe pApakarmanuM samArjana kyAM karyu samAcaraNa kyAM karyu? gautama! badhA jIvo tiryaMcayonimAM hatA ityAdi ATha bhaMga pUrvavat kahevA. e rIte sarvatra ATha bhaMgo anAkAropayukta sudhI kahevA. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. e rIte jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya sudhI kahevuM. A ja pramANe jIvAdithI vaimAnika paryanta nava daMDako thAya che. bhagavad ! te ema ja che 2. yAvat vicare che. zataka-28, uddezo-2 sUtra-93 bhagavad ! anaMtaropapannaka nairayike pApakarma kyAM grahaNa karyu ? kyAM AcaraNa karyu ? gautama! te badhA. tiryaMcayonika mAM hatA, e pramANe ahIM paNa ATha bhaMgo che. e pramANe anaMtaropapannaka nairayikone jene je legyAthI anAkAropayoga paryanta hoya, te badhuM ja ahIM bhajanAthI vaimAnika paryanta kahevuM. vizeSa e ke - anaMtaramAM je choDavA yogya che, te - te bola baMdhizataka mAphaka ahIM paNa choDI devA. e pramANe jJAnAvaraNIya karmathI aMtarAya karma sudhI badhA daMDaka saMpUrNa kahevA. nava daMDaka sahita A uddezo kahevo. zataka-28, uddezo-3 thI 11 sUtra-94 e pramANe A kramathI jema baMdhi zatakamAM uddezakonI paripATI che, temaja ahIM paNa ATha aMgomAM jANavI. vizeSa e ke- je bola jemAM hoya, te temAM kahevo yAvatu acarama uddezo. A badhA thaIne 11-uddezA che. | zataka-28 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa ... muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 204
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-29 zataka-29, uddezo-1 sUtra-5 bhagavan! jIvo, pApakarma zuM 1. eka kALe vedavAno AraMbha kare che ane eka kALe samApta kare che? 2. eka kALe AraMbha kare che ane aMta bhinna kALe kare che ? 3. bhinna kALe AraMbhe che ane eka kALe aMta kare che ? 4. bhinna kALe AraMbhe che ane bhinna kALe aMta kare che ? gautama! keTalAka eka kALe AraMbha kare che ane eka kALe aMta kare che. yAvat keTalAka bhinna kALe AraMbhe che ane bhinna kALe aMta kare che. bhagavad ! ema kema kahyuM ? gautama ! jIvo cAra bhede che - 1. keTalAka samAnAyu samAnotpanna che. 2. keTalAka samAnAyu viSamotpannaka che. 3. keTalAka viSamAyu samAnotpanna che. 4. keTalAka viSamAyu viSamotpannaka che. temAM je samAnAyu samAnotpanna che, teo pApakarma eka kALe vedavAnuM AraMbhI, eka kALe aMta kare che. temAM je samAyu viSamotpannaka che, teo pApakarma eka kALe AraMbhI bhinna bhinna kALe aMta kare che. temAM je viSamAyu samAnotpanna che, teo pApakarma vedana bhinna bhinna kALe AraMbhI, samakALe aMta kare che. temAM je viSamAyu viSamotpanna che, teo pApakarma vedana bhinna bhinna kALe AraMbhI, bhinna bhinna kALe aMta kare che. mATe kahyuM. bhagavan! salezyI jIvo pApakarma ? pUrvavatuM. e pramANe anAkAropayukta sudhI badhA sthAnomAM badhA padomAM A vaktavyatA kahevI. bhagavan! nairayiko pApakarmonuM vedana samakALe ane aMte paNa samakALe kare ityAdi prazno? gautama! keTalAka samakALe AraMbhe. e pramANe jIvomAM kahyA mujaba kahevuM. yAvat anAkAropayuktatA. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM paNa jene je hoya, te A krama vaDe pApadaMDakAvat kahevuM. A ja kramathI AThe karmaprakRtimAM ATha daMDako jIvathI vaimAnika sudhI kahevA. A nava daMDaka sahita pahelo uddezo kahevo. bhagavana! te ema ja che. zataka-29, uddezo-2 sUtra-96 bhagavana ! anaMtaropapatraka nairayika samakALe pApakarma vedanano AraMbha kare ane samakALe aMta kare. keTalAka samakALe AraMbhe, bhinna kALe aMta kare. bhagavad ! ema kema kahyuM - 8 - ? gautama! anaMtarotpanna nairayika be bhede - keTalAka samAnAyu samotpannaka che, te pApakarma vedana samakALe AraMbhe che, samakALe aMta kare che. temAM je samAnAyu, viSamotpannaka che, te pApakarma vedana samakALe AraMbhe che ane bhinnakALe aMta kare che. tethI Ama kahyuM. bhagavanuM ! salezyI anaMtaropapanna nairayika pApa ? pUrvavatu. e rIte anAkAropayukta sudhI kahevuM. e rIte asurakumArathI vaimAnika sudhI kahevuM. mAtra jene je hoya, te tene kahyuM. A pramANe jJAnAvaraNIyathI aMtarAya sudhImAM daMDako kahevA. bhagavan! te ema ja che 2.. zataka-29, uddezo-3 thI 11 sUtra-97 A pramANe A AlAvA vaDe baMdhi zatakanI uddeza paripATI mujaba badhuM ja ahIM acarama uddezaka sudhI kahevuM. anaMtara cAra uddezonI eka vaktavyatA ane bAkInA sAtanI eka vaktavyatA kahevI. ... zataka-29 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa ... muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 205
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-30 zataka-30, uddezo-1 sUtra-98 bhagavad ! samavasaraNa keTalA che? gautama ! cAra - kriyAvAdI, akriyAvAdI, ajJAnavAdI, vinayavAdI. bhagavanajIvo kriyAvAdI che yAvat vinayavAdI che? gautama! jIvo kriyAvAdI Adi cAre che. salekzI jIvo zuM kriyAvAdI che, prazna ? gautama! kriyAvAdI Adi cAre che. e rIte zuklalezyA sudhI kahevuM. bhagavad ! alezyI jIva vize prazna? gautama! kriyAvAdI che, akriyA-ajJAna-vinayavAdI nathI. bhagavan! kRSNapAkSika jIvo zuM kriyAvAdI che prazna ? gautama! kriyAvAdI nathI, akriyA-ajJAna-vinayavAdI paNa che. zuklapAkSikone salezyI samAna jANavA. samyagadaSTi, alezyIvatu, mithyAdaSTi, kRSNapAkSika samAna. mizradRSTino prazna? gautama! te kriyAvAdI ke akriyAvAdI nathI, paNa ajJAnavAdI ane vinayavAdI che. jJAnI yAvat kevaLajJAnI, alezyIvatuM. ajJAnI yAvat virbhAgajJAnI, kRSNapAkSikavatuM. AhArasaMjJopayukta yAvat parigraha saMjJA upayukta, salezyIvatu. nosaMjJopayukta, alezyIvatu. savedaka yAvat napuMsakavedaka, salezyIvatu. avedaka, alezyIvatuM. sakaSAyI yAvatuM lobhakaSAyI alezyIvatuM. sAkAra-anAkAropayukta, salekzIvat che. bhagavad ! nairayika zuM kriyAvAdI che, prazna ? gautama! kriyAvAdI yAvat vinayavAdI paNa che. bhagavan! salekzI nairayika zuM kriyAvAdI che ? pUrvavat. e rIte yAvat kApotalezyI nairayika jANavA. kRSNapAkSiko kriyAvAdI nathI. e pramANe A kramathI jema jIva vaktavyatA che, temaja nairayikanI vaktavyatA anAkAropayukta sudhI kahevI. mAtra che jene hoya, te tene kahevuM. bAkI na kahevuM. nairayikavat svanitakumAra sudhI kahevu. bhagavan! pRthvIkAyika zuM kriyAvAdI prazna ? gautama! te kriyAvAdI ke vinayavAdI nathI. akriyAvAdI che, paNa che. e rIte pRthvIkAyikamAM je saMbhave, te badhAmAM vaccenA be samosaraNa, anAkAropayukta sudhI kahevA. e pramANe caturindriya sudhI badhA padomAM be samosaraNa hoya. samyatva ane jJAnamAM paNa A be madhyanA. samosaraNa jANavA. paMcendriya tiryaMcayonikane jIvo samAna jANavA. mAtra je hoya te kahevuM. manuSyone jIva samAna saMpUrNa kahevA. vyaMtara-jyotiSka-vaimAniko asurakumAravat jANavA. bhagavan! kriyAvAdI jIvo zuM nairayikAyu bAMdhe ke tiryaMca0-manuSya deva0 Ayune bAMdhe che? gautama ! nairayika ke tiryaMca Ayu na bAMdhe, paNa manuSyAyu, devAyune bAMdhe che. jo devAyu bAMdhe to zuM bhavanavAsI devAyu bAMdhe ke yAvat vaimAnika devAyu bAMdhe? gautama! mAtra vaimAnika devAyu bAMdhe. - x bhagavan! akriyAvAdI jIvo zuM nairayikAyu bAMdhe, Adi prazna ? gautama ! nairayika yAvat devAyu bAMdhe. e rIte aMjJAna, vinayavAdI jANavA. bhagavad ! salezyI kriyAvAdI jIvo zuM nairayikAyu0 bAMdhe ? gautama! nairayikAyu na bAMdhe, e rIte jIvonI mAphaka salezyIne cAre samosaraNa kahevA. bhagavan! kRSNalezyI kriyAvAdI jIvo zuM nairayikAyu bAMdhe? gautama! mAtra manuSyAya bAMdhe, bAkI traNa Ayu na bAMdhe. akriyA-ajJAna-vinayavAdI traNe. cAreya Ayune bAMdhe. e rIte nIlalezyI, kApotalezyI paNa jANavA. bhagavana ! tejolezyI kriyAvAdI jIvo zuM nairayikAyu bAMdhe ? gautama ! nairayika tiryaMca0 Ayu na bAMdhe, manuSyAya ke devAyu bAMdhe. jo devAyu bAMdhe to pUrvavat jANavu. bhagavantejolezyI akriyAvAdI jIva zuM nairayikAyu bAMdhe ? gautama! nairayikAyu na bAMdhe, manuSyAdi traNe Ayu bAMdhe. e pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI jANavA. tejalezyI mAphaka paddha, zuklalezyI jANavA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 206
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! alezyI yAvat kriyAvAdI zuM nairayikAyu prazna? gautama! cAre Ayu bAMdhe. e pramANe ajJAnavAdI, vinayavAdI paNa jANavA. zuklapAkSiko, salezyI samAna jANavA. bhagavan! samyagadaSTi kriyAvAdI jIvo zuM nairayikAyu prazna ? gautama! nairayika ke tiryaMcAyu na bAMdhe. manuSya ke devAyu bAMdhe. mithyAdaSTi, kRSNapAkSikavat che. bhagavad ! mizradaSTi ajJAnavAdI jIvo zuM nairayikAyu alezyIvat jANavA. e pramANe vinayavAdI paNa jANavA. jJAnI, Abhinibodhika-zruta-avadhijJAnI, samyagadaSTi samAna jANavA. bhagavan! mana:paryavajJAnI vize prazna? gautama! mAtra devAyu bAMdhe, anya traNa na bAMdhe. jo devAyu bAMdhe to gautama! mAtra vaimAnika devAyu bAMdhe, anya traNa bhavanavAsIAdi na bAMdhe. kevaLajJAnI, alezyIvat jANavA.ajJAnIthI virbhAgajJAnI, kRSNapAkSikavat jANavA. cAre saMjJAmAM, salekzIvatuM. nosaMjJopayukta, mana:paryavajJAnI samAna jANavA. savedaka yAvat napuMsakavedaka, salezyI samAna. avedaka, alezyI samAna. sakaSAyI yAvat lobhakaSAyI, salezyI samAna che. akaSAyI, alezyIvat che. sayogI yAvat kAyayogI, salezyI samAna. ayogI, alezyIvatuM. sAkAra-anAkAropayuktaka, salezyIvatu jANavA. sUtra- 9 bhagavankriyAvAdI nairayika, nairayikAyu. bAMdhe ? gautama! nairayika-tiryaMca ke devAyu na bAMdhe, mAtra manuSpAyu bAMdhe. bhagavan! akriyAvAdI nairayika vize prazna. tiryaMca ke manuSyAthu bAMdhe, deva ke nArakAyu na bAMdhe. e pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI paNa jANavA. bhagavana ! salezyI kriyAvAdI nairayika zuM nairayikAya bAMdhe ? e pramANe badhA ja nairayiko je kriyAvAdI che. te eka ja manuSyAya bAMdhe che. je akriyAvAdI, ajJAnavAdI, vainAyikavAdI che, te badhA sthAnomAM nairayika ke devAyu nA Raa. bAMdhatA nathI. e pramANe svanitakumAra sudhI nairayika samAna jANavu. bhagavad ! akriyAvAdI pRthvIkAyika vize prazna. gautama! nairayika ke devAyu na bAMdhe, tiryaMca ke manuSyAyu bAMdhe. e rIte ajJAnavAdI jANavA. bhagavan! salezyI pRthvIkAyikanA je je pada hoya che, temAM - temAM ajJAnavAdI ane akriyAvAdI baMne A pramANe be Ayu bAMdhe. mAtra tejolezyAmAM koI Ayuno baMdha na thAya. e rIte avanaspatikAyikane paNa jANavA. teu-vAyukAyika sarvasthAnomAM madhyanA be samavasaraNamAM ekamAtra tiryaMcayonika Ayu bAMdhe. be-traNa-cAra indriyovALAne pRthvIkAyika mAphaka jANavA. mAtra samyatva ane jJAnamAM koI Ayu na bAMdhe. bhagavankriyAvAdI paMcendriya tiryaMcayonika zuM nairayikAyu bAMdhe? prazna. gautama! mana:paryavajJAnI samAna. akriyAvAdI, ajJAnavAdI, vinayavAdI cAre prakAranuM Ayu bAMdhe. salekzI, audhika jIvavat jANavA. bhagavan! kRSNalezyI kriyAvAdI paMcendriyatiryaMca0? nairayika Ayuno prazna? gautama! nairayika yAvat deva, eke Ayu na bAMdhe. akriyAvAdI, ajJAnavAdI, vinayavAdI cAre prakAranA Ayu bAMdhe. kRSNalezyI mAphaka nIlalezyI, kApota-lezyI paNa jANavA. tejalezyI, salezyIvatu jANavA. vizeSa e ke - akriyAvAdI, ajJAnavAdI, vinayavAdI nairayikAyu na bAMdhe, bAkInA traNa bAMdhe. e pramANe padmavezyA paNa jANavI. zullezyA paNa kahevI. kRSNapAkSika A traNe samavasaraNamAM cAre Ayu bAMdhe. zuklapAkSika, salezyIvatu jANavA. samyagadaSTi mana:paryavajJAnIvat vaimAnika devAyuM bAMdhe. mithyAdaSTi, kRSNapAkSikavatuM. mizradaSTi ekapaNa na bAMdhe, nairayika samAna che. jJAnI yAvat avadhijJAnI, samyagadaSTivat che. ajJAnI yAvat virbhAgajJAnI kRSNapAkSikavat che. bAkInA muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 207
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' anAkAropayuktA sudhInA badhA salezyI mAphaka kahevA. paMcendriyatiryaMca mAphaka manuSyanI paNa vaktavyatA kahevI. vizeSa e ke - mana:paryavajJAnI ane nosaMjJopayuktane samyakdaSTi tiryaMcayonikanI mAphaka kahevA. alezyI, kevaLajJAnI, avedaka, akaSAyI, ayogI A badhAM eka paNa Ayu na bAMdhe, teo audhika jIvavata che. bAkI pUrvavat. vyaMtara-jyotiSka-vaimAnika, asurakumAravat che. bhagavana ! kriyAvAdI jIvo bhavasiddhika che ke abhavasiddhika ? gautama! bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. bhagavan! akriyAvAdI jIvo, zuM bhavasiddhika che ? gautama ! baMne che, e rIte ajJAna-vinayavAdI jANavA. bhagavansalezyI kriyAvAdI jIvo bhavasiddhika che. prazna ? gautama! bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. e rIte ajJAna-vinayavAdI jANavA. e pramANe yAvat zuklalezyI jIvo salezyIvat jANavA. bhagavad ! alezyI kriyAvAdI jIvo zuM bhava0 prazna? gautama! bhavasiddhika che, abhayasiddhika nathI. e rIte A abhizApathI kRSNapAkSika traNe samavasaraNamAM bhajanAe che. zuklapAkSika cAre samosaraNamAM bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. samyagadRSTi, alezyI samAna. mithyAdRSTi, kRSNapAkSika samAna. mizradaSTi be ja samosaraNamAM alezyI. samAna. jJAnI yAvatu kevaLajJAnI bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. ajJAnI yAvat virbhAgajJAnI, kRSNapAkSika samAna. cAre saMjJAmAM salezyI samAna. nosaMjJopayukta, samyagadRSTi samAna. savedaka yAvat napuMsakavedaka, salekzI samAna. sakaSAyI yAvat lobhakaSAyI, salekzIvat akaSAyI, samyagadaSTi samAna, sayogI yAvat kAyayogI, salezyI. samAna, ayogI, samyam daSTi samAna, sAkAra-anAkAropayukta, salezyI samAna. e pramANe nairayiko paNa kahevA. vizeSa e - je jene hoya te jANavuM. e pramANe asurakumAravat yAvat svanita kumAra. pRthvIkAyika sarva sthAnomAM vaccenA be samosaraNamAM bhavasiddhika-abhavasiddhika baMne che. e pramANe vanaspatikAya sudhI jANavu. be-traNa-cAra indriyavALA e pramANe ja. vizeSa e ke - samyatva avadhiAbhinibodhika-zrutajJAnamAM A vaccenA be samosaraNamAM bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. bAkI pUrvavatu. paMcendriya tiryaMcayonika, nairayikavatuM. vizeSa e ke je jeTaluM hoya te jANavu. manuSya, audhika jIva samAna. vyaMtarajyotiSka-vaimAnika, asurakumAra samAna. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. zataka-30, uddezo-2 sUtra-1000 anaMtarotpanna nairayika zuM kriyAvAdI prazna ? gautama ! kriyAvAdI yAvatu vainayikavAdI paNa che. bhagavan! salezyI anaMtaropapannaka nairayika zuM kriyAvAdI che ? pUrvavatu. e pramANe jema uddezA-1-mAM nairayika vaktavyatA kahI, tema ahIM paNa kahevA. vizeSa e ke - anaMtaropapatraka nairayikamAM je jene che, te tene kahevuM. e pramANe sarve jIvo, vaimAnika sudhI jANavu. vizeSa e - anaMtara utpannakamAM ja jene hoya, te tene kahevu. bhagavankriyAvAdI anaMtarotpanna nairayika zuM nairayikAyu bAMdhe prazna ? gautama ! eke paNa Ayu na bAMdhe. A rIte akriyA Adi traNe vAdI kahevA. bhagavansalezyI kriyAvAdI anaMtarotpanna nairayika, nairayika Ayu bAMdhe ? gautama ! eka paNa Ayu nA bAMdhe. e pramANe vaimAnika sudhI kahevuM. e pramANe sarve sthAnomAM anaMtarotpanna nairayika koI ja Ayu na bAMdhe, tema anAkAropayukta sudhI kahevuM. e rIte vaimAnika sudhI ke jene hoya te tene kahevuM. bhagavad ! kriyAvAdI anaMtarotpanna nairayika bhavasiddhika che ke abhavasiddhika ? gautama! te bhavasiddhika che, abhavasiddhika nathI. akriyAvAdI vize prazna ? gautama! te bhavasiddhika paNa che, abhavasiddhika paNa che. e pramANe ajJAnavAdI ane vinayavAdI paNa jANavA. bhagavana! salezyI kriyAvAdI anaMtarotpanna nairayika bhavasiddhika che ke abhavasiddhika ? gautama ! te bhavasiddhika muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 208
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' che, abhava nathI. e pramANe A abhilApa vaDe audhika uddezamAM jema nairayikonI vaktavyatA che, tema ahIM paNa anAkAropayukta sudhI kahevI. e rIte vaimAnika sudhI jANavu. vizeSa e ke - jene je hoya te tene kahevuM. tenuM lakSaNa A che - je kriyAvAdI, zuklapAkSika - mizradRSTi che, e badhA bhavasiddhika che, avasiddhika nathI. bAkInA badhA bhavasiddhika paNa che, abhavasiddhika paNa che. bhagavana! te ema ja che. zataka-30, uddezo-3 sUtra-1001 bhagavanparaMparAtpanna nairayika kriyAvAdI ? audhika uddezamAM kahyuM, tema paraMparAtpannamAM paNa nairayikAdimAM badhu kahevu. te rIte ja traNa daMDaka sahita kahevu. bhagavan! te ema ja che, ame ja che yAvat vicare che. zataka-30, uddezo-4 thI 11 sUraNa-1002 e pramANe A kramathI jema baMdhizatakamAM uddezakonI paripATI che, te badhI ja ahIM yAvatu acaramoddezaka kahevI. vizeSa e ke - 'anaMtara' cAre eka gamavALA che. paraMpara cAra eka gamaka che. e rIte carama ane acarama che. vizeSa e ke - alekzI, kevalI, ayogI na kahevA. bAkI pUrvavat. - xx. zataka-30 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 209
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-31 zataka-31, uddezo-1 sUtra-1003 rAjagRha nagaramAM yAvat gautamasvAmIe Ama pUchyuM - bhagavan! mukayugma keTalA che ? gautama! cAra. kRtayuma, coja, dvAparayugma, kalyo. bhagavad ! ema kema kahyuM ke cAra mudradhumma che ? gautama! je rAzi catuSka apahArathI apahAratA chelle cAra zeSa vadhe, te mudrakRtayugma. je rAzI cAra-cAranA apahArathI zeSa traNa vadhe te kSadra sroja. je rAzI cAra-cAranA apahArathI chelle zeSa - be vadhe te mudra dvAparayugma. je rAzI cAra-cAranA apahArathI chelle zeSaeka vadhe te mudra kalyoja. bhagavan! kSadra kRtayugma nairayika kyAM upaja ? zuM nairayikAdithI upaje, prazna ? gautama ! nairayikathI AvIne nA upaje, e pramANe nairayikono upapAta "vyutkrAMti' padamAM kahyA mujaba kahevo. bhagavan! te jIvo eka samayamAM keTalA upaja ? gautama ! cAra, ATha, bAra ke soLa ke saMkhyAta-asaMkhyAta. bhagavan! te jIvo kaI rIte upaja ? gautama ! jema koI kUdaka puruSa kUdavAnA adhyavasAyathI. e rIte zataka25, uddezA-8mAM nairayika vaktavyatAmAM kahyuM, tema ahIM paNa kahevuM. yAvat AtmaprayogathI upaje, paraprayogathI nahIM. bhagavad ! ratnaprabhA pRthvI mudrakRtayugma nairayika kyAMthI AvIne upaja ? audhika nairayikanI vaktavyatA saMpUrNa ahIM ratnaprabhAmAM paNa kahevI yAvat paraprayogathI na upaje. e rIte zarkarAmabhA yAvat adhaHsaptamImAM kahevu. e rIte utpAda, vyutkrAMti pada mujaba kahevo. kyAM sudhI kahevu ?, asaMjJI pahelI sudhI, sarIsarpa bIjI sudhI, pakSI trIjI sudhI ityAdi gAthA mujaba utpAda sudhI kahevuM. bAkI pUrvavat jANavu. bhagavansroja nairayika kyAMthI AvIne upaja ? zuM nairayikathI Adi ? utpAda, 'vyutkrAMti pada mujaba kahevo. bhagavad ! te jIvo eka samayamAM keTalA upaja ? gautama! traNa, sAta, agiyAra, paMdara ke saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. bAkI badhu kRtayugma nairayika samAna jANavu. e rIte adhaHsaptamI sudhI. bhagavan! mudra dvAparayugma nairayika kyAMthI AvIne utpanna thAya ? mudra kRtayugma samAna jANavu. vizeSa e ke - parimANa be-cha-daza-cauda ke saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. bAkI pUrvavat adhaHsaptamI sudhI kahevuM. zudra kalyoja nairayika kyAMthI AvIne upaja ? zudra kRtayugma samAna jANavu. mAtra parimANamAM bheda che - eka, pAMca, nava, tera, saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. bAkI pUrvavat. e pramANe adhaHsaptamI sudhI kahevuM. bhagavana! te ema ja che, ema ja che, yAvatu vicare che. zataka-31, uddezo-2 sUtra-1004 bhagavan! mudrakRtayuma kRSNalezyI nairayika kyAMthI AvIne upaje che ? audhikagama anusAra jANavuM yAvat para-prayogathI na upaje. vizeSa e ke upapAta, vyutkrAMti pada samAna kahevo. teno upapAta dhUmaprabhA pRthvImAM thAya. bAkI pUrvavat jANavu. dhUmaprabhA pRthvI kRSNalezyI sudrakRta yugma nairayika kyAMthI AvIne upaje che? saMpUrNa pUrvavat jANavu. e rIte tamAM ane adhaHsaptamI pRthvI sudhI jANavu. vizeSa e ke - upapAta sarvatra vyutkrAMtipada mujaba kahevo. kRSNalezyI kSudra vyoja nairayika kyAMthI AvIne upaje che? pUrvavat. vizeSa e ke traNa, sAta, agiyAra, paMdara, saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. bAkI pUrvavat yAvat adhaHsaptamI jANavu. kRSNalezyI kSudra dvAparayugma nairayika kyAMthI AvIne upaje? pUrvavat, vizeSa e - be, cha, daza, cauda Adi muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 210
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pUrvavatu. A pramANe dhUmaprabhAthI adhaHsaptamI sudhI jANavu. kRSNalezyI kalyoja nairayika kyAMthI AvIne upaje? pUrvavat. vizeSa e ke - eka, pAMca, nava, tera, saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. bAkI pUrvavat. e pramANe dhUmaprabhAmAM, tamAmAM ane adhaHsaptamImAM paNa jANavuM. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-31, uddezo-3 sUtra-1005 bhagavan! mudra kRtayugma nIlalezyI nairayika kyAMthI AvIne upaje? kRSNalezyI kSudra kRtayugma samAna jANavu. vizeSa e ke upapAta vAlukAprabhA samAna jANavo. bAkI pUrvavat, vAlukAprabhA pRthvI nIlalezyI mudra kRtayuma nairayika ? pUrvavat. e pramANe paMkaprabhAmAM paNa jANavu, dhUmaprabhAmAM paNa jANavu. A pramANe cAre yugmomAM jANavu. vizeSa e ke parimANa jANI levu. parimANa kRSNalezyI uddezA mujaba che. bAkI pUrvavat. bhagavad ! te ema ja che. zataka-31, uddezo-4 sUtra-1006 kApotalezyI kSudra kRtayugma nairayika kyAMthI AvIne upaje? kRSNalezyI kRtayugma samAna jANavuM. vizeSa e - upapAta ratnaprabhApRthvI samAna jANavo. bAkI pUrvavat, upapAta ratnaprabhAmAM thAya. e pramANe cAre yugmomAM jANavu. vizeSa e ke parimANa jANavu. parimANa, kRSNalezyI uddezA samAna che. bAkI pUrvavatuM. bhagavan! te ema ja. zataka-31, uddezo-5 sUtra-1007 bhagavan! zudrakRtayugma bhavasiddhika nairayika kyAMthI AvIne upaje? audhika gamaka mujaba saMpUrNa kahevuM. yAvat paraprayogathI na upaje. ratnaprabhA pRthvI bhavasiddhika kSadra kRtayugma nairayikai? saMpUrNa pUrvavat. e pramANe adhaHsaptamI pRthvI sudhI kahevuM. e rIte kSudra vyAja yAvat kalyoja sudhI jANavu. parimANa pUrva kathita uddezo-1 mujaba jANavA zataka-31, uddezo-6 sUtra-1008 bhagavad ! kRSNalezyI bhavasiddhika kSudra kRtayugma nairayika kyAMthI AvIne upaja ? audhika kRSNalezyI uddezA mujaba saMpUrNa jANavu. cAre yugmomAM kahevuM. yAvat adhaHsaptamI pRthvI kRSNalezyI kSudra kalyoja nairayika kyAMthI, AvIne upaja ? pUrvavat bhagavad ! te ema ja che 2.. zataka-31, uddezo-7 sUtra-1009 nIlalezyI bhavasiddhiko cAre yugmomAM audhika nIlalezyI uddezaka mujaba kahevA. bhagavad ! te ema ja che yAvat vicare che. zataka-31, uddezo-8 sUtra-1010 kApotalezyI bhavasiddhika cAre yumomAM utpAda, audhika kApotalezyI uddezA mujaba kahevo. bhagavana ! te ema ja che, yAvat vicare che. zataka-31, uddezo-9 thI 28 sUtra-1011 thI 1015 1011 - u0 9 thI 12. jema bhavasiddhikanA cAra uddezA kahyA, tema abhavasiddhikanA paNa cAre uddezA, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 211
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' kApotalezyI uddezA sudhI kahevA. 1012 - 10 13 thI 16. e pramANe samyakdaSTine vezyA sahita cAra uddezA kahevA. vizeSa e - samyagudaSTinuM kathana pahelA ane bIjA e be uddezAmAM che. adhaHsaptamI pRthvImAM upapAta na kahevo. bAkI pUrvavatu. 1013 - 10 17 thI 20. mithyAdaSTinA paNa cAra uddezA bhavasiddhika samAna kahevA. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. 1014 - u0 21 thI 24. e pramANe lezyA saMyukta kRSNapAkSikanA paNa cAra uddezA bhavasiddhika samAna kahevA. bhagavad ! te ema ja che. 1015 - 10 25 thI 28. zuklapAkSikanA cAra uddezA A pramANe ja kahevA yAvat vAlukAprabhA pRthvI kApotalezyI zuklapAkSika mudra kalyoja nairayika kyAMthI AvIne upaje che? pUrvavat ja yAvat paraprayogathI na upaje. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. ... zataka-31 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa ... zataka-32 zataka-32, uddezo-1 sUtra-1016 bhagavad ! zudra kRtayugma nairayika udvartita thaIne kyAM jAya che ? kyAM upaje che ? zuM nairayikAdimAM utpanna thAya che ? udvartanA, vyutkrAMti pada mujaba jANavI. bhagavan! te jIvo eka samayamAM keTalA upaja ? gautama! cAra, ATha, bAra, soLa, saMkhyAta ke asaMkhyAta udvarte che. bhagavad ! te jIvo kaI rIte udvarte? gautama! jema koI kUdanAro Adi pUrvavat. e pramANe te gamaka yAvat AtmaprayogathI udvarte, paraprayogathI nahIM. ratnaprabhA pRthvI nairayika kSudra kRtayugma ? ratnaprabhA samAna udvartanA jANavI. e rIte yAvat adhaHsaptamI. e rIte kSudra sroja, kSudra dvAparayugma, kSudra kalyoja jANavA, mAtra parimANa jANI levuM. zataka-32, uddezo-2 thI 28 sUtra-1017 - kRSNalezyI kRtayugma nairayika ? e pramANe A kramathI jema upapAta zatakamAM 28 uddezA kahyA, tema udvartanAmAM 28-uddezA saMpUrNa kahevA. vizeSa e ke- udvarte che ema kahevuM. bAkI pUrvavat. bhagavad ! tema ja che. ... zataka-32 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa ... muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 212
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5 aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-33 zataka-33, zataka zataka-1, uddezo-1 thI 11 sUtra-1018 thI 1021 1018, uddezo-1. bhagavan! ekendriyo keTalA che ? gautama ! pAMca bhede - pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika. bhagavad ! pRthvIkAyika keTalA bhede che ? gautama ! be bhede - sUkSma ane bAdara0 bhagavan! sUkSma pRthvIkAyika keTalA bhede che? gautama! be bheda. paryAptA0 ane aparyAptAsUkSmapRthvIkAyika. bhagavad ! bAdara pRthvIkAyika keTalA bhede che? gautama! sUkSma samAna. e rIte aprakAyika paNa cAra bhede kahevA. e pramANe vanaspatikAyika kahevA. bhagavad ! aparyAptaka sUkSma pRthvIkAyikonI keTalI karmaprakRti che ? gautama ! ATha. jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya. paryApta sUkSma pRthvIkAyikanI keTalI karmaprakRti che ? gautama ! ATha, pUrvavat. e pramANe aparyApta ane paryApta bAdara pRthvIkAyikamAM paNa ATha prakRti jANavI. e rIte A kramathI yAvat paryAptA bAdara vanaspatikAyika che. bhagavad ! aparyAptA sUkSma pRthvIkAyika keTalI karmaprakRti bAMdhe ? gautama ! sAta bhede paNa bAMdhe, ATha bhede paNa bAMdhe. sAta bAMdhato Ayune varjIne sAta karmaprakRtio bAMdhe, ATha bAMdhato pratipUrNa ATha karmaprakRti bAMdhe. bhagavan! paryAptA sUkSma pRthvIkAyika keTalI karmaprakRti bAMdhe ? pUrvavat. e pramANe badhI yAvat he bhagavan ! paryAptA bAMdara vanaspatikAyika keTalI karmaprakRtio bAMdhe ? pUrvavat, bhagavad ! aparyAptA sUkSma pRthvIkAyiko keTalI karmaprakRti vede che ? gautama ! cauda. jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya, zrotra-cakSu-dhrANa-jIbha indriya AvaraNa, strI-puruSavedAvaraNa. e pramANe cAre bheda sahita yAvat bhagavan! paryApta bAdara vanaspatikAyika keTalI karmaprakRtio vede ? gautama ! e pramANe ja cauda karmaprakRti vede. bhagavan! te ema ja che. te ema ja che. 1019, uddezo-2. bhagavan! anaMtarotpanna ekendriya keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bheda - pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika. bhagavan! anaMtarotpanna pRthvIkAyika keTalA bhede che ? gautama! be bhede - sUkSma ane bAdara pRthvIkAyika. e pramANe be-be bheda vanaspatikAyika paryanta jANavA. bhagavan! anaMtarotpanna sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRtio che ? gautama! ATha - jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya. bhagavad ! anaMtara utpanna bAdara pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRtio che ? gautama ! ATha. pUrvavat. e pramANe yAvatu anaMtarotpannaka bAdara vanaspatikAyikonI jANavI. bhagavad anaMtarotpanna sUkSma pRthvIkAyika keTalI karmaprakRti bAMdhe ? gautama ! Ayune varjIne sAta bAMdhe. e rIte yAvat anaMtarotpanna bAdara vanaspatikAyikanI jANavI. bhagavan! anaMtarotpanna sUkSma pRthvIkAyika keTalI karmaprakRtio vede che ? gautama! cauda. pUrvavat - jJAnAvaraNIya yAvat puruSavedAvaraNa. e pramANe anaMtarotpanna bAdara vanaspatikAyika sudhI jANavu. 1020, uddezo-3. bhagavan! paraMparopapannaka ekendriyo keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede che - pRthvIkAyikAdi, audhika uddezAnusAra tenA cAra-cAra bhedo kahevA. bhagavan! paraMparAtpanna aparyApta sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karma-prakRtio che ? e rIte A abhizApathI audhika uddezaka mujaba badhuM ja kahevuM yAvat caudane vede che. bhagavanate ema ja che. 1021, uddezA-4 thI 11. 4. anaMtarAvagADha, anaMtarotpannavatu. 5. paraMparAvagADha, paraMparAtpannavatu. 6. anaMtarAhAraka, anaMtarotpannavatuM. 7. paraMparAhAraka, paraMparAtpannavar. 8. anaMtara paryAptaka, anaMtarotpannavas. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 213
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' SHI, 9. paraMparaparyAptako, paraMparAtpannavar. 10. caramo paNa paraMparAtpannavar. 11. e pramANe acarama paNa jANavI. A pramANe 11-uddezAo che. bhagavan! te ema ja che, yAvat vicare che. ekendriya zataka pUru. zataka-33, zataka zataka-2, uddezo-1 thI 11 sUtra-1022 bhagavan! kRSNalezyI ekendriya keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede. pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika. bhagavad ! kRSNalezyI pRthvIkAyika keTalA bhede che ? be bhede - sUkSma ane bAdara pRthvIkAyika. bhagavad ! kRSNalezyI sUkSma pRthvIkAyika keTalA bhede che ? gautama ! A AlAvA vaDe e rIte cAra cAra bhedo jema audhika uddezAmAM kahyA tema vanaspatikAya sudhI kahevuM. bhagavad ! kRSNalezyI aparyAptA sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRtio che? pUrvavat, audhika uddezAnusAra A AlAvo kahevo. e pramANe ja bAMdhe che, e pramANe ja vede che. bhagavan! temaja che. temaja che. bhagavananaMtarotpanna kRSNalezyI ekendriya keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede. e rIte A abhilApa vaDe pUrvavat be-be bhedo yAvat vanaspatikAyika kahevA. bhagavad ! anaMtarotpanna kRSNalezyI sUkSma pRthvIkAyikonI keTalI karma prakRtio che ? e rIte A abhilApa vaDe, audhika anaMtarotpanna uddezA mujaba ja 'vede che sudhI kahevuM. bhagavad ! tema ja che. bhagavan! paraMparAtpanna kRSNalezyI ekendriya keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede - pRthvIkAyikAdi. e rIte A abhilApa vaDe pUrvavat cAra bhedo, vanaspatikAyika sudhI kahevA. bhagavad ! paraMparAtpanna kRSNalezyI aparyApta sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRti che ? e rIte A abhilApathI audhika paraMparAtpanna uddezA mujaba yAvat vede che' kahevuM. e rIte A abhilApa vaDe jema audhika ekendriya zatakanA 11-uddezA kahyA, tema kRSNalezyI zataka paNa acarama-carama kRSNalezyI ekendriya sudhI kahevo. zataka-33, zataka zataka-3, uddezo-1 thI 11 sUtra-1023 kRSNalezyI mAphaka nIlalezyI zataka paNa kahevo. bhagavan! temaja che. temaja che. zataka-33, zataka zataka-4 thI 12 sUtra-1024 thI 1032 1024-za-4. e rIte kApotalezyI zataka kahevuM. 1025-za-5. bhagavana ! bhavasiddhika ekendriyo keTalA bhede che ? gautama ! pAMca bhede. pRthvI yAvatuM vanaspatikAyika. tenA cAra-cAra bheda Adi vaktavyatA vanaspatikAyika sudhI jANavI. bhagavan! bhavasiddhika aparyAptA sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRtio che ? e rIte A AlAvA vaDe pahelA ekendriyazataka mujaba bhavasiddhika zataka paNa kahevA. uddezaka paripATI temaja acarama sudhI kahevI. bhagavan! te ema ja che. pAMcamuM ekendriya zataka pUrNa. 1026-za-6. bhagavad ! kRSNalezyI bhavasiddhika ekendriyo keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhedepRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika. bhagavan! kRSNalezyI bhavasiddhika pRthvIkAyika keTalA bhede che? gautama! be bhede - sUkSma ane bAdara muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 214
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' pRthvIkAyika. bhagavan! kRSNalezyI bhavasiddhika sUkSma pRthvIkAyika keTalA bhede che? gautama! be bhede - paryAptaka ane aparyAptaka. A pramANe bAdara paNa jANavA. pUrvavat cAra bhedo kahevA. bhagavankRSNalezyI bhavasiddhika aparyAptaka sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRtio che ? A AlAvA vaDe audhika uddezaka anusAra pUrvavat kahevuM. vAva vede che. bhagavan! anaMtarotpanna kRSNalezyI bhavasiddhika ekendriyo keTalA bhede che? gautama! pAMca bhede- pRthvIkAyAdi. bhagavan! anaMtarotpanna kRSNalezyI bhavasiddhika pRthvIkAyika keTalA bhede che? gautama ! be bhede - sUkSma ane bAdara0 e rIte babbe bhedo. bhagavad ! anaMtarotpanna kRSNalezyI bhavasiddhika sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRti che ? A AlAvAthI audhika anaMtarotpanna uddezaka anusAra vede che' sudhI kahevuM. e rIte A AlAvA vaDe agiyAre uddezA audhikazataka mujaba 'acarima sudhI pUrvavat kahevA. 1027-2-7. kRSNalezyI bhavasiddhika zataka mujaba ja nIlalezyI bhavasiddhika zataka kahevo. sAtamuM ekendriya zataka pUrNa. 1028-za-8. e rIte kApotalezyI bhavasiddhika kahevuM. 1929-za-9, bhagavan! abhavasiddhika ekendriyo keTalA bhede che? gautama! pAMca bhede - pRthvIkAyika yAvatu vanaspatikAyika. e pramANe bhavasiddhika zataka mujaba kahevuM. vizeSa e ke - carama, acarama uddezako varjIne nava uddezako kahevA. bAkI pUrvavat - navamuM zataka pUrNa. 1030-za-10. e rIte kRSNalezyI abhayasiddhika zataka che. 1031-za-11. nIlalezyI abhayasiddhika zataka e rIte ja. 1032-za-12. kApotalezyI abhayasiddhika zataka paNa e rIte kahevuM. A pramANe zataka-9 thI 12 e. cAra abhavasiddhika zataka che. te pratyekamAM nava-nava uddezA che. e rIte ekendriya zataka-12 che. A zataka-33 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa | muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 215
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-34 zataka-34, zatakazataka-1, uddezo-1 sUtra-1033 bhagavad ! ekendriyo keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede che - pRthvIkAyika yAvat vanaspatikAyika. A rIte A bheda catuSka kahevA. bhagavad ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika A ratnaprabhA pRthvInI pUrvadizAnA caramAMtamAM samudghAtathI marIne, je A ratnaprabhA pRthvInA pazcima caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvIkAyikapaNe upajavA yogya hoya, te he bhagavan ! keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautama! eka, be ke traNa samayika vigraha vaDe upaje. bhagavad ! ema kema kahyuM? gautama! meM sAta zreNIo kahI che - RjuvAyatA, ekatovakrA, duhatovakrA, ekatokhA, duhatokhA, cakravAlA, ardhacakravAlA zreNI. temAM - RjavAyatA zreNIe upajanAra eka samayika vigrahathI upaje. ekatovakrA zreNIe upajanAra be samayika vigrahathI upaje. ubhayatovakrA zreNI vaDe upajanAra trisamayika vigraha vaDe upaje. tethI he gautama! ema kahyuM. bhagavanaparyApta sUkSma pRthvIkAyika A ratnaprabhAnA pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne je A ratnaprabhAnA pazcima caramatamAM paryApta sUkSma pRthvIkAyikapaNe upaje, to he bhagavan! te keTalA samayanA vigrahathI upaja ? gautama! ekasamayika bAkI pUrvavat yAvat tethI kahyuM ke yAvat vigrahathI upaje che. A pramANe aparyApta sUkSmapRthvIkAyika pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne pazcima caramAMtamAM bAdara pRthvIkAyikamAM aparyAptAmAM upaje. te ja pUrvavatu paryAptAmAM kahevu. e pramANe aprakAyikamAM cAra AlAvA kahevA - 1. sUkSma aparyAptA, 2. sUkSma paryAptA, 3. bAdara aparyAptA, 4. bAdara paryAptAno upapAta kahevo. e pramANe sUkSma teukAyikanA baMne upapAta kahevA. bhagavad ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika, A ratnaprabhAnA pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne je manuSya kSetramAM aparyApta bAdara teukAyikapaNe upajavA yogya hoya, te he bhagavan! keTalA samayanA vigrahathI upaje? bAkI pUrvavatu. e rIte paryApta bAdara teukAyikapaNe utpAda kahevo. vAyukAyika sUkSmabAdaramAM, aprakAyikanA upapAta samAnA utpAda kahevo. e pramANe vanaspatikAyikamAM paNa kahevuM. 20 bheda thayA. bhagavan! paryApta sUkSma pRthvIkAyika, A ratnaprabhA pRthvInA ItyAdi? paryApta sUkSma pRthvIkAyika paNa pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne A ja krama vaDe A ja vIza sthAnomAM bAdara paryApta vanaspatikAyika sudhI upapAta kahevo. 40 bheda.. e rIte aparyApta bAdara pRthvIkAyika paNa kahevA. 60 bheda. e rIte aparyApta bAdara pRthvIkAyika paNa kahevA 80 bheda.. e pramANe aprakAyika paNa cAre gamakamAM pUrva caramAMtathI samavahata thaIne A ja vaktavyatAthI pUrvokta vIza sthAnomAM upapAta kahevo 160 bheda.. aparyApta ane paryApta sUkSma teukAyikono A vIza sthAnomAM upapAta kahevo. bhagavad ! aparyApta bAdara teukAyika, manuSya kSetramAM samavahata thaIne A ratnaprabhA pRthvInA pazcima caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvIkAyikapaNe upajAva yogya hoya, to he bhagavan! te keTalA samayanA vigrahathI upaje? badhuM ja pUrvavatuM. yAvat tethI Ama kahyuM. A pramANe cAre prakAranA-pRthvIkAyikamAM, e rIte apakAyamAM pUrvavat upapAta kahevo. aparyApta-paryApta sUkSma teukAyikamAM e pramANe ja upapAta kahevo. bhagavad ! aparyApta bAdara teukAyika manuSya kSetramAM samavahata thaIne. je manuSya kSetramAM aparyApta bAdara muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 216
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' teukAyikapaNe upajavA yogya hoya, te he bhagavan! keTalA samayanA vigrahathI upaje? badhuM pUrvavatu. e rIte paryApta bAdara teukAyikapaNe paNa upapAta kahevo. vAyukAyikapaNe ane vanaspatikAyikapaNe, pRthvIkAyikanA upapAta samAna cAra bheda vaDe upapAta kahevo. e rIte paryApta bAdara teukAyika paNa samayakSetramAM samavahata thaIne A ja vIza sthAnomAM upapAta kahevo jemA aparyAptAno kahyo. e rIte sarvatra paNa bAdara teukAyika aparyAptA ane paryAptAno samayakSetramAM utpAda ane samudhdhAta kahevo. 240 bheda.. vAyukAyika ane vanaspatikAyikane pRthvIkAyikavat bheda catuSka vaDe upapAta kahevo thAvat paryAptA. 400 bheda.. bhagavad ! bAdara vanaspatikAyika. A ratnaprabhA pRthvInA pUrvI caramAMtamAM samavahata thaIne je A ratnaprabhAnA pazcimI caramAMtamAM paryApta bAdara vanaspatikAyikapaNe upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA vigrahathI? badhuM pUrvavat. bhagavan! aparyApta sUkSmapRthvI, A ratnaprabhAnA pazcima caramAMtamAM samavahata thaI je A ratnaprabhAnA pUrvI caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya te keTalA samayanA vigrahathI? pUrvavat. e pramANe jema pUrva caramAMtamAM sarve padomAM sahavahata thaIne pazcimI caramAMtamAM samayakSetramAM upapAtika ane je samayakSetramAM samavahata pazcimI caramAMtamAM samayakSetramAM upapAtika e rIte A kramathI pazcimI caramAMtamAM samavahata thaI pUrvI caramAMtamAM samayakSetramAM upapAta te ja gamaka vaDe kahevo. e pramANe A ja gamaka vaDe dakSiNI caramAM te samavahata thaIne uttarila caramAMtamAM samayakSetramAM upapAta, e pramANe uttarIya caramAMte ane manuSyakSetramAM samavahata thaIne dakSiNI caramAMtamAM ane samayakSetramAM upapAta te ja gamaka vaDe kahevo. bhagavanaparyApta sUkSma pRthvIkAyika zarkarAmabhAnA pUrvI caramAMtamAM samavahata thaIne zarkarA prajAnA pazcimI caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya ? ratnaprabhAmAM kahyA mujaba kahevuM. e rIte A krama vaDe yAvat paryApta sUkSma teukAyikomAM kahevuM. bhagavad aparyApta sUkSma pRthvIkAyika zarkarAmabhAnA pUrvI caramAMtamAM samavahata thaIne samaya kSetramAM aparyApta bAdara teukAyikapaNe upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA ? be ke traNa samayanA vigrahathI upaje. ema kema kahyuM? gautama! meM sAta zreNI kahI che - RgvAyatA yAvat ardha cakravAlA. ekatovakrA zreNIthI upajanAra be samayika vigrahathI upaje, duhatovakrA zreNIthI upajanAra trisamayika vigrahathI utpanna thAya. tethI e pramANe bAdaratejaskAyikamAM kahevuM. bAkI ratnaprabhAvatuM. je bAda teukAyikanA aparyAptA ane paryAptAo manuSya kSetramAM samavahata thaIne bIjI pRthvInA pazcimI caramatamAM caturvidha pRthvIkAyikamAM, caturvidha aprakAyikamAM, dvividha teukAyikamAM, caturvidha vAyukAyikamAM, caturvidha vanaspatikAyikamAM upaje che teno paNa A rIte be ke traNa samayanA vigrahathI utpAda kahevo. paryApta, aparyApta bAdara teukAyika je temAM ja upaje to ratnaprabhA samAna ekabe-traNa samayika vigraha kahevo, bAkI ratnaprabhA mujaba badhu jANavu. zarkarA prabhA mAphaka adhaHsaptamI sudhI kathana karavuM. sUtra-1034 aparyApta sUkSma pRthvIkAyika adholoka kSetra nADIthI bahAranA kSetramAM samavahata thaIne je urdhvaloka kSetra nADInA bAhya kSetramAM aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya to he bhagavan! te keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautamAM traNa ke cAra samayanA. ema kema kahyuM - 4.? gautama! aparyApta sukSma prathvI bahAranA kSetramAM samavahata thaIne urdhvaloka nADInA bahAranA kSetramAM aparyApta sUkSmapRthvI eka pratara anuzreNI vaDe upajavA yogya hoya. te traNa samaya vigrahathI upaje. je vizreNie upajavA yogya hoya te cAra samayika vigrahathI muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 217
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' upaje, tethI e kahyuM. e pramANe paryApta sUkSma pRthvI paNa jANavu. e rIte yAvat paryApta sUkSma teukAyikapaNe jANavu. bhagavad ! aparyApta sUkSma pRthvI adholoka yAvat samavahata thaIne samaya kSetramAM aparyApta bAdarateu upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautama! be ke traNa samayanA. ema kema kahyuM? meM sAta zreNI kahI che - RgvAyatA yAvat ardhacakravAlA. ekatovakrA zreNIe upajatA be samaya ane duhatovakrA zreNIe upajatA traNa samaya vigrahathI upaje che, tethI ema kahyuM che. e pramANe paryAptA. bAdara teukAyikamAM utpAda kahevo. vAyukAya, vanaspatikAyamAM bheda catuSkathI, akAyavat utpAda kahevo. e rIte aparyApta sUkSma pRthvI nA gamana samAna paryAptA sUkSma paNa kahevA. te rIte vIsa sthAnamAM utpAda kahevo. adholoka kSetra nADInA bahAranA kSetramAM samavahata thaIne, e pramANe bAdarapRthvIkAyanA aparyAptA ane aparyAptA paNa kahevA. e rIte apakAyanA cAre bhedone paNa kahevA. sUkSma teukAyanA baMnenA paNa gamato. e pramANe ja jANavA. 200 bheda thayA.. bhagavan! aparyApta bAdara teukAya samayakSetramAM samavahata thaIne je urdhvaloka nADInA bAhya kSetramAM aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautama! be-traNa ke cAra. ema kema kahyuM? ratnaprabhAmAM kahyA mujaba teno artha sAta zreNI sudhI jANavo. bhagavad ! aparyApta bAdara teukAyika, samayakSetramAM samavahata thaIne je urdhvaloka kSetra nADInA bAhya kSetramAM paryApta sUkSma teu0 upajavA yogya hoya, te ? badhuM pUrvavatu. bhagavad ! aparyApta bAdara teukAya samayakSetramAM samavahata thaIne samayakSetramAM aparyApta bAdarateu0 upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA vigrahathI upaja ? gautama! eka-be ke traNa samayanA. ema kema? ratnaprabhA mujaba ja sAta zreNI sudhI badhu kahevu. e pramANe bAdara teukAyikapaNe paNa utpAda kahevo. vAyukAya ane vanaspatikAyamAM, pRthvIkAyanA utpAda mAphaka cAra bheda vaDe utpAda kahevo. e pramANe paryApta bAdara teu paNa A ja sthAnomAM utpAda kahevo. vAyukAyika ane vanaspatikAyamAM pRthvIkAyamAM kahyo te pramANe ja utpAda kahevo. bhagavanaparyApta sUkSma pRthvI urdhvaloka nADIthI bahAranA kSetramAM samavahata thaIne, adholoka kSetra nADInA bahAranA kSetramAM aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA0 ? urdhvaloka kSetra nADIthI bahAranA kSetramAM samavahata thaIne adholoka kSetra nADInA bahAranA kSetramAM utpanna thanAra samAna te gamaka saMpUrNa kahevo yAvatu bAdara vanaspatikAyika paryAptAno bAdara vanaspatikAyika paryAptAmAM utpAda sudhI. kahevuM. bhagavad ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika, lokanA pUrva caramAMte samavahata thaIne lokanA caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya to keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautama! eka, be, traNa ke cAranA. ema kema kahyuM? gautama! meM sAta zreNI kahI che - RgvAyatAthI ardhacakravAlA. temAM RgvAyatA zreNIthI utpanna thanAra eka samaya vigrahathI, ekatovakrA zreNIthI upajato, be samaya vigrahathI, duhatovakrA zreNIthI upajato je ekamatara anuzreNIthI upajavA yogya hoya te traNa samaya vigrahathI ane vizreNie upajavA yogya hoya, te cAra samaya vigrahathI utpanna thAya, tethI kahyuM. e rIte aparyApta sUkSma pRthvIkAyika lokanA pUrvacaramAMte samavahata thaIne lokanA pazcima caramAMte aparyAptA, paryAptA sUkSma-pRthvI Ayu teu. vAyukAyikamAM bAdaravAyu sUkSma vanaspatikAyikamAM A bAra sthAnomAM A ja kramathI kahevA. aparyApta sUkSma pRthvIkAyikano upapAta e pramANe saMpUrNa bAra sthAnomAM kahevo. e rIte A gamaka vaDe yAvat paryAta sUkSma vanaspatikAyikano paryApta sUkSma vanaspatikAyikamAM upapAta kahevo. bhagavad ! aparyApta sUkSmapRthvI lokanA pUrva caramAMte samavahata thaIne je lokanA dakSiNa caramAMtamAM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 218
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' aparyApta sUkSma pRthvI upajavA yogya hoya, te keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautama! be, traNa ke cAra samayanA. ema kema kahyuM? gautama! meM sAta zreNIo kahI che - RgvAyatA yAvat ardhacakravAlA. ekatovakrA zreNIe upajatA be samayika vigraha, duhatovakrA zreNIe upajatA je ekamatara anuzreNIthI upaje, te traNa samayika vigraha, je vizreNie upajavA yogya hoya te cAra samayika vigraha vaDe upaje che, tethI ema kahyuM. e pramANe A gamaka vaDe pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne dakSiNa caramAMtamAM utpAda kahevo yAvat paryAptA sUkSma vanaspatikAyikathI paryAptA sUkSma vanaspatimAM kahevuM. badhe be, traNa ke cAra samaya vigraha. bhagavad aparyApta sUkSma pRthvIkAyika lokanA pUrva caramAMte samavahata thaIne je lokanA pazcimI caramAMte aparyApta sUkSmapRthvImAM upajavA yogya hoya te keTalA samayanA vigrahathI upaje? gautama! eka, be, traNa ke cAra samayanA. ema kema? e rIte jema pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne pUrva caramAMtamAM upapAta che, tema pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne pazcimI caramAMtamAM sarveno upapAta kahevo. bhagavan! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika lokanA pUrva caramAMte samavahata thaIne je lokanA uttara caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvIpaNe upajavA yogya hoya, te e rIte jema pUrva caramAMtamAM samavahata thaIne dakSiNa caramAMtamAM upapAta kahyo, tema A upapAta - 4. paNa kahevo. bhagavana aparyApta sUkSma pRthvIkAyika lokanA dakSiNI caramAMtamAM samavahata thaIne je lokanA dakSiNa ja caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvIkAyikapaNe upajavA yogya hoya e rIte jema pUrvamAM samavahata thaIne pUrvamAM ja upapAta kahyo, tema dakSiNamAM samavahata thaIne dakSiNamAM ja upapAta kahevo. te pramANe ja saMpUrNa yAvat paryAptA sUkSma vanaspatikAyikathI paryAptA sUkSma vanaspatikAyikamAM, dakSiNa caramAMtamAM upapAta kahevo, e rIte dakSiNamAM samavahata thaI pazcima caramAMtamAM utpAda kahevo. svasthAnamAM temaja eka-be-traNa-cAra samayika vigraha. pUrvamAM, temAM pazcimamAM be, traNa, cAra samayika, pazcimI caramAMtamAM samavahata thaIne pazcimamAM ja utpanna thanArane, svasthAna mujaba, uttaramAM utpanna thanArane eka samayika vigraha nathI. bAkI pUrvavatu. pUrvamAM, svasthAna mujaba, dakSiNamAM eka samayika vigraha nathI, bAkI pUrvavat, uttaramAM samavahata thaIne uttaramAM ja utpanna thanArane, svasthAna mujaba. uttaramAM samavahata thaIne pUrvamAM utpanna thanArane pUrvavatu. vizeSa e - eka samayika vigraha nathI. uttaramAM samavahata thaIne dakSiNamAM upajanArane, svasthAna mujaba. uttaramAM samavahata thaIne pazcimamAM upajanArane eka samayika vigraha nathI, bAkI pUrvavat yAvat sUkSma vanaspati kAyika paryApto, sUkSma vanaspatikAyika paryAptAmAM pUrvavat . bhagavad ! bAdara pRthvIkAyika paryAptAnA sthAno kyAM che ? gautama ! svasthAnamAM AThe pRthvImAM, jema sthAnapadamAM kahyA tema, yAvat sUkSma vanaspatikAyika je paryAptA ane je aparyAptA che, te badhA eka ja prakAranA avizeSa ke bhinnatA rahita sarvaloka paryApanna kahyA che. bhagavana ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRtio kahI che ? gautama! ATha. jJAnAvaraNIya yAvat aMtarAya. e rIte cAra-cAra bhedathI ekendriya zataka mujaba yAvat paryAptA bAdara vanaspati bhagavad ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyiko keTalI karmaprakRti bAMdhe ? gautama! sAta bAMdhe ke ATha bAMdhe, ekendriya zataka anusAra yAvat paryApta bAdara vanaspatikAyika kahevuM. bhagavad ! aparyApta sUkSma pRthvIkAyika keTalI karmaprakRti vede che ? gautama! cauda. ekendriya zatakamAM kahyA mujaba jJAnAvaraNIya yAvat puruSavedabadhya, e rIte yAvat paryAptA bAdara vanaspatikAyika. bhagavan! ekendriyo kyAMthI AvIne utpanna thAya0 prazno ? vyutkrAMti padanA pRthvIkAyikanA utpAda samAna jANavuM. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 219
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavan! ekendriyone keTalA samudyAta che ? gautama! cAra. vedanA samudyAta yAvat vaikriyasamudhdhAta. bhagavad ! ekendriyo zuM tulya sthitika hoya te tulya ane vizeSAdhika karma bAMdhe ? tulya sthitika ekendriya bhinna-vizeSAdhika karma bAMdhe ? bhinna sthitiko tulya-vizeSAdhika karma bAMdhe ? bhinna sthitika bhinna-vizeSAdhika karma bAMdhe? gautama! keTalAka tulyasthitiko tulyavizeSAdhika karma bAMdhe yAvat - x . keTalAka bhinna sthitiko bhinnavizeSAdhika karma bAMdhe. bhagavanema kema kahyuM - 4 . ? gautama! ekendriyo cAra bhede che - 1. keTalAka samAnAyu, samAnotpanna, 2. keTalAka samAnAyu, viSamotpanna, 3. keTalAka viSamAyu. samAnotpanna, 4. keTalAka viSamAyu viSamAnotpanna. temAM je pahelA bhaMgavALA tulyasthitika che, tulyavizeSAdhika karma bAMdhe che, bIjA che te tulya sthitika, bhinna-vizeSAdhika karma bAMdhe che, trIjA che te bhinnasthitika, tulya-vizeSAdhika karma bAMdhe che, je cothA che te bhinnasthitika, bhinna-vizeSAdhika karma bAMdhe che. tethI - 4. bhagavana! te ema ja che, ema ja che, yAvatu vicare che. zataka-34, zatakazataka-1, uddezo-2 sUtra-1035 bhagavad ! anaMtarotpanna ekendriyo keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede - pRthvIkAyikAdi. banne bhedo ekendriya zataka mujaba yAvat bAdara vanaspatikAyika. bhagavad ! anaMtarotpanna bAdara pRthvIkAyika sthAno kyAM che? gautama! sva-sthAnamAM AThe prathvImAM ratnaprabhAmAM jema sthAna pade kahyA tema yAvat dvIpa-samadromAM A anaMtarotpanna bAdara pRthvI sthAno che. upapAta sarvalokamAM, samughAta sarvalokamAM, svasthAnamAM lokanA asaMkhyAta bhAgamAM, anaMtarotpanna sUkSma pRthvI-kAyika eka prakAranA avizeSa anAnAtva sarvalokamAM he zramaNAyuSya! vyApta che. pramANe A kramathI sarve ekendriyo kahevA. svasthAnamAM badhAmAM sthAnapada mujaba che. temAM paryAptA bAdaranA utpAda, samudyAta sthAno, tenA aparyApta mujaba che. bAdara ane sUkSma badhAmAM pRthvIkAyikamAM kahyA mujaba kahevA yAvat vanaspatikAyika jANavu. anaMtarotpanna sUkSma pRthvIkAyikane keTalI karmaprakRti che? gautama! ATha, ekendriyanA anaMtarotpanna uddezA mujaba kahevI. te rIte ja bAMdhe, te rIte ja vede yAvat anaMtarotpanna bAdara vanaspatikAyika. anaMtarotpanna ekendriya kyAM upaje che? audhika uddezavatu. anaMtarotpanna ekendriyane keTalA samudyAta che ? gautama! be - vedanA ane kaSAya samudhdhAta. tulyasthitika anaMtarotpanna ekendriyo zuM tulya-vizeSAdhika karma bAMdhe prazno ? pUrvavat. gautama! keTalAka tulyasthitika, tulyavizeSAdhika karma bAMdhe, keTalAka tulyasthitika bhinna-vizeSAdhika karma bAMdhe. ema kema kahyuM? gautama! anaMtarotpanna ekendriyo be bhede - keTalAka samAnAyu, samAnotpanna che. keTalAka samAnAyu viSamotpanna che temAM je pahelAM che te tulyasthitiko tulya-vizeSAdhika karma bAMdhe, je bIjA che, te tulyasthitika bhinna-vizeSAdhika karmo bAMdhe. tethI ema kahyuM. - 4. bhagavana! te ema ja che. zataka-34, zatakazataka-1, uddezo-3 thI 12 sUtra-1036, 1037 - 1036, u.3. bhagavan! paraMparotpanna ekendriyo keTalA bhede che? gautama! pAMca bhede - pRthvIkAyikAdi. cAre bhedo yAvat vanaspatikAya kahevA. bhagavan! paraMparAtpanna aparyApta sUkSma pRthvIkAyika, A ratnaprabhAnA pUrvI caramAMtamAM samavahata thaIne je A muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 220
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' ratnaprabhAnA yAvat pazcimI caramAMtamAM aparyApta sUkSma pRthvIkAyikapaNe upajavA yogya hoya. e rIte A AlAvA. vaDe pahelA uddezAmAM kahyA mujaba lokacaramAMta sudhI kahevu. bhagavanparaMparAtpanna pRthvIkAyikanA sthAno kyAM che ? gautama! svasthAnamAM AThe pRthvImAM, e rIte A AlAvAthI pahelA uddezA mujaba tulya sthitika sudhI kahevuM. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. 1037, u. 4 thI 11. e pramANe bAkInA AThe uddezA yAvatu acarama kahevA. vizeSa e - anaMtara anaMtara sadaza, paraMpara paraMpara sadaza, carama ane acarama pUrvavat jANavA. e rIte A 11-uddezA che. - zataka-34, zatakazataka-2 thI 12 sUtra-1038 thI 1043 1038, za-2. bhagavan! kRSNalezyI ekendriya keTalA bhede che ? gautama! pAMca bhede bheda catuSka kRSNalezyI ekendriya mujaba vanaspatikAyika sudhI kahevA. bhagavad ! kRSNalezyI aparyApta sUkSma pRthvIkAyika, A ratnaprabhAnA. pUrva caramAMtathIe rIte A A AlAvA vaDe audhika uddeza samAna lokanA caramAMtathI sarvatra kRSNalezyInA upapAta sudhI kahevuM. bhagavankRSNalezyI aparyApta bAdara pRthvIkAyikonA sthAno kyAM che ? e rIte A AlAvA vaDe audhika uddezA mujaba tulyasthiti sudhI jANavuM. bhagavad ! te ema ja che. A rIte A AlAvA vaDe prathama zreNI zataka mujaba agiyAre uddezA kahevA. 1039, za-3. e pramANe nIlalezyImAM paNa kahevuM. 1040, za-4. e pramANe kApotalezyImAM paNa kahevuM. 1041, za-5. bhavasiddhika viSayaka zataka paNa e rIte kahevuM. 1042, za-6. anaMtarotpanna kRSNalezyI bhavasiddhika ekendriyo keTalA bhede che ? anaMtarotpanna uddezA mujaba ane audhika mujaba kahevuM. bhagavana ! paraMparAtpanna kRSNalezyI bhavasiddhika ekendriyo keTalA bhede che ? pAMca bhede. paraMparotpanna kRSNalezyI bhavasiddhika ekendriya audhika bhedacatuSka yAvat vanaspatikAyika kahevuM. - bhagavan! paraMparAtpanna kRSNalezyI bhavasiddhika aparyApta sUkSma pRthvIkAyika, A ratnaprabhA pRthvImAM A rIte A AlAvAthI audhika uddezA mujaba lokanA caramAMta sudhI kahevuM. sarvatra kRSNalezyI bhavasiddhikamAM upapAtA kahevo. bhagavad ! paraMparAtpanna kRSNalezyI bhavasiddhika paryApta bAdara pRthvIkAyikanA sthAno che ? e rIte A AlAvAthI audhika uddezA samAna tulyasthiti sudhI kahevuM. e pramANe A AlAvAthI kRSNalezyI abhayasiddhika ekendriyanA pUrvavat 11 uddezA sahita pUrNa 1043, za7 thI 12. nIlalezyI bhavasiddhika ekendriyamAM sAtamuM. kApotalezyImAM AThamuM, bhavasiddhikanA cAra zataka mujaba abhavasiddhikanA paNa cAra zataka kahevA. e rIte A bAra ekendriya zreNI kahI. he bhagavana !Apa kaho cho te emaja che, te emaja che. - zataka-34 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa | muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 221
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-35 zataka-35, zatakazataka-1, uddezo-1 sUtra-10jja bhagavan! mahAyugmo keTalA kahyA che ? gautama! soLa. te A - 1. kRtayugma kRtayugma, 2. kRtayugma coka, 3. kRtayugma dvAparayugma, 4. kRtayugma kalyoja, 5. Roja kRtayugma, 6. cora coja, 7. coja dvAparayugma 8. vyoja kalyoja, 9. dvAparayugma kRtayugma, 10. dvAparayugma coka, 11. dvAparayugma dvAparayugma, 12. dvAparayugma kalyoja, 13. kalyoja kRtayugma, 14. kalyoja coka, 15. kalyoja dvAparayugma, 16. kalyoja kalyo. bhagavan! ema kema kahyuM - 16 yugmo che ? gautama! je rAzimAM cAra saMkhyA apahAra karatA - 1. zeSa cAra rahe, te rAzinA apahAra samaye te paNa kRtayugma hoya to kRtayugma kRtayugma. 2. zeSa traNa rahe, te rAzinA apahAra samaye kRtayugma hoya te kRtayugma coja. 3. zeSa be rahe, te rAzi apahAra samaye kRtayugma hoya te kRtayugma dvAparayugma. 4. zeSa eka rahe, te rAzi apahAra samaye kRtayugma hoya te kRtayugma kalyoja che. je rAzi cAra vaDe apahAra karIe ane te rAzinA apahAra samaye cyoja hoya temAM - 1. zeSa cAra vadhe to vyoja kRtayugma, 2. zeSa traNa vadhe to coja coja, 3. zeSa be vadhe to cojadvApara yugma, 4. zeSa eka vadhe to stroja kalyoja. je rAzinA apahAra samaye te dvAparayugma hoya ane je rAzi cAra saMkhyA vaDe apahAra karAtA - 1. zeSa cAra vadhe to dvAparayugma kRtayugma, 2. zeSa traNa vadhe to dvAparayugma coja, 3. zeSa be vadhe to dvAparayugma-dvAparayugma ane 4. zeSa eka vadhe to dvAparayugma kalyoja jANavI. je rAzinA apahAra samaye te kalyoja hoya ane jene cAra saMkhyAthI apahAra karatA - 1. zeSa cAra vadhe to kalyoja kRtayugma, 2. zeSa traNa vadhe to kalyoja coja, 3. zeSa be vadhe to kalyoja dvAparayugma, 4. zeSa eka vadhe to kalyoja kalyoja. tethI ema kahyuM ke yAvatuM kalyoja kalyoja che. sUtra-1045 bhagavad ! kRtayugma kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che ? utpaloddezaka mAphaka upapAta kahevo. bhagavan! te jIvo eka samayamAM keTalA upaje che ? gautama! 16, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMtA. bhagavan! te jIvo samaye samaye prazna ? gautama ! anaMtA samaye samaye apahAra karAtA anaMtI utsarpiNIavasarpiNIthI apahAra karAtA paNa teno upahAra thato nathI. tenuM uccatva utpaloddeza mujaba che. bhagavan! te jIvo jJAnAvaraNIya karmanA baMdhaka che ke abaMdhaka ? gautama ! baMdhaka che, abaMdhaka nathI, Ayune choDIne badhA karmomAM kahevuM. AyukarmanA baMdhaka ke abaMdhaka hoya. bhagavan! te jIvo jJAnAvaraNIya karmanA ? gautama! vedaka che, avedaka nathI, e pramANe badhA karmomAM jANavu. bhagavante jIvo zuM sAtA vedaka che ke asAtA vedaka ? gautama ! sAtavedaka che, asAtavedaka paNa che. e pramANe utpaloddezaka paripATI jANavI. badhA karmonA udhyavALA che, anudayI nathI. cha karmonA udIraka che, anudIraka nathI. vedanIya-AyunA udIraka ke anudIraka che. bhagavan! te jIvo zuM kRSNalezyI che ? gautama ! kRSNa-nIla-kApota ke tejalezyI che. mAtra mithyAdRSTi muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 222
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' che, ajJAnI che - niyamA be ajJAna che, matiajJAna, zrutaajJAna, mAtra kAyayogI che, sAkAra-anAkAra upayukta che. bhagavante jIvonA zarIro keTalA varNanA che ? utpaloddezaka mujaba samagra prazna karavA. gautama! utpaloddezaka mAphaka ucchavAsaka ke niHzvAsaka che, ke ucchavAsa-niHzvAsaka che. AhAraka ke anAhAraka che, avirata che, kriyA sahita che, sAta ke ATha karmanA baMdhaka che, AhAra yAvat parigraha saMjJA upayukta che, krodha yAvat lobhakaSAyI che. mAtra napuMsaka vedavALA che. strI-puruSa ke napuMsaka vedanA baMdhaka che. asaMjJI che, indriya sahita che. bhagavad ! te kRtayuma kRtayugma ekendriyo kALathI keTalo kALa hoya ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI anaMtakALa - anaMta utsarpiNI avasarpiNI rUpa vanaspatikALa. saMvedha na kahevo. AhAra, utpaloddezaka mujaba, vizeSa e ke nircAghAtamAM cha dizathI ane vyAghAta AzrIne kadAca traNa-kadAca cAra-kadAca pAMca dizAmAMthI. bAkI pUrvavat . sthiti jaghanyathI aMtarmuhUrta, utkRSTathI 22,000 varSa. samughAta pahelA cAra. mAraNAMtika samughAtathI samavahata ke asamavahata thaIne mare che. udvartanA utpaloddezaka anusAra jANavI. bhagavan! sarve prANo yAvat sarve satvo kRtayugma kRtayugma ekendriyapaNe pUrve utpanna thayela che ? hA, gautama ! anekavAra ke anaMtavAra. bhagavan! kRtayugma coja ekendriya kyAMthI AvIne upaje che ? upapAta pUrvavatuM. bhagavad ! te jIvo eka samayamAM prazna? gautama! 19, saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta upaje che? bAkI badhuM kRtayugma kRtayugma samAna yAvat anaMtavAra utpanna thayela che. bhagavan! kRtayugma dvAparayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che ? upapAta pUrvavatu. bhagavan! te jIvo. eka samayamAM prazna? gautama! 18, saMkhyAtA, asaMkhyAtA ke anaMtA upaje. bAkI pUrvavatuM. bhagavankRtayugma cyoja ekendriyo kyAMthI AvIne upaje che? upapAta pUrvavat. parimANa 17, saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta. bAkI badhuM pUrvavat yAvat anaMtavAra upajela che. bhagavan! vyoja kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaja ? upapAta pUrvavatu. parimANa-15, saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta. e pramANe A soLa mahAyugmomAM eka prakAranuM kathana che. vizeSa e ke - parimANamAM bheda che. vyAja dvApara yugmamAM 14, saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta upaje che. coja kalyojamAM 13, saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMta upaje che. dvAparayugma kRtayugmamAM ATha, dvAparayugma vyAjamAM agiyAra, dvAparayugma dvAparayugmamAM daza, dvAparayugma kalyojamAM nava tathA AremAM "saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMtA AvIne upaje che.' teTaluM joDavuM. kalyoja kRtayugmamAM cAra, kalyoja cokamAM sAta, kalyoja dvAparayugmamAM cha, kalyoja kalyojamAM pAMca tathA 'saMkhyAta, asaMkhyAta ke anaMtA AvIne upaje che teTaluM A cAremAM joDavuM. bAkI pUrvavat yAvat anaMtavAra - bhagavad ! temaja che. zataka-35, zatakazataka-1, uddezo-2 sUtra-1046 bhagavan! prathama samaya kRtayugma kRtayuma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che ? gautama ! pUrvavatuM. e rIte uddezA-1 mujaba utpAda parimANa soLa vakhata bIjA uddezAmAM paNa kahevA. baMdhu pUrvavat vizeSamAM - A dazamAM bhinnatA che - 1. avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTathI paNa temaja. 2, 3. AyukarmanA baMdhaka nathI, abaMdhaka che. 4, 5. AyunA udIraka nathI, anudIraka che. 6 thI 8. ucchavAsaka nathI, niHzvAsaka nathI, ucchavAsaka-niHzvAsaka nathI. 9, 10. sAta prakAre karmonA baMdhaka che, ATha bhede karmabaMdhaka muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 223
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' nathI. bhagavad ! te prathama samaya kRtayugma kRtayugma ekendriya kALathI keTalo kALa hoya ? gautama! eka samaya. eTalI ja sthiti che. samughAta pahelA be, samavahata ane udvartanA na pUchavA, bAkI badhu saMpUrNa pUrvavatu. soLe gamomAM kahevI yAvatu anaMtavAra. zataka-35, zatakazataka-1, uddezo-3 thI 11 sUtra-1047 thI 1056 1047, 6-3, bhagavan! aprathama samaya kRtayuma kRtayugma ekendriyo kyAMthI AvIne upaje che ? uddezA1 mujaba soLe yugmomAM temaja jANavu. yAvat kalyoja kalyojapaNe yAvat anaMtavAra. 1048, u-4. bhagavad ! carama samaya kRtayugma kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che ? prathama samaya uddezaka mujaba kahevuM. mAtra devo na upaje, tejolezyA na pUchavI. bAkI pUrvavat. 1049, u-5. bhagavan! acarama samaya kRtayugma kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che? aprathama samaya uddeza mujaba saMpUrNa kahevuM. bhagavad ! te ema ja che, ema ja che. 1050, u-6. bhagavan! prathama samaya kRtayuma kRtayuma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che? prathama samaya uddezA mujaba badhu ja saMpUrNa kahevu. bhagavad ! temaja che, yAvat vicare che. 1051, 6-7, prathama-aprathama samaya kRtayugma kRtayugma ekendriyo kyAMthI AvIne upaje che? prathama samaya uddezA-mujaba. 1052, -8, prathama-carama samaya kRtayuma kRtayuma ekendriya kyAMthI upaje che? carama uddeza mujaba saMpUrNa kahevuM. - x - 1053, u-9. prathama acarama samaya kRtayuma kRtayuma ekendriya kyAMthI upaje che? bIjA uddezA mujaba saMpUrNa kahevuM. - x. 1054, 6-10. carama carama samaya kRtayuma kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che? cothA uddezA 1055 u-11. carama acarama samaya kRtayugma kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che? prathama uddezA mujaba badhuM ja kahevuM. - 1056. A pramANe A 11 uzA che, temAM pahelo, trIjo, pAMcamo sadaza gamo che, bAkInA ATha sadaza gamo che. vizeSa e - cotho, chaThTho, AThamo, dazamo - e cAramAM devo na upaje. tejolezyA nathI. zataka-35, zatakazataka-2 thI 12 sUtra--1057 kRSNalezyI kRtayugma kRtayugma ekendriya kyAMthI AvIne upaje che ? gautama! upapAta audhika uddezAnusAra jANavo. vizeSa e ke - ATalI bhinnatA che. bhagavad ! te jIvo kRSNalezyI che? hA, che. bhagavan! te kRSNalezyI kRtayuma kRtayugma ekendriya kALathI keTalo kALa hoya ? gautama! jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI aMtarmuhUrta. e rIte sthiti kahevI. bAkI pUrvavat yAvat anaMtavAra upajela che. e rIte soLe yugmo kahevA. bhagavad ! temaja che. prathama samaya kRSNalezyI kRtayugma kRtayugma ekendriyo kyAMthI AvIne upaje che ? prathama samayoddezaka mujaba jANavu. vizeSa e ke - bhagavana! te jIvo kRSNalezyI che? hA, che. bAkI pUrvavatuM. bhagavan! temaja che. e pramANe audhika zatakanA 11-uddezA mujaba ja kRSNalezvInA 11-uddezA kahevA. pahelo, trIjo, pAMcamo. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 224
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' samAna che. bAkInA ATha samAna che. vizeSa e ke - cothA, chaThThA, AThamAM, dazamAmAM devano utpAda nathI. - x. e pramANe nIlalezyI zataka, kRSNalezyI zatakanI mAphaka kahevo, tenA 11-uddezo temaja kahevA. bhagavan! te ema ja che. e pramANe kApotalezyI zataka, kRSNalezyI zataka saMdaza che. bhavasiddhika kRtayugma kRtayugma ekendriyo kyAMthI AvIne upaje che ? audhikoddezaka samAna kahevuM. mAtra tenA 11-uddezAmAM A vizeSatA che. bhagavad ! sarve prANo yAvat sarve satvo bhavasiddhika kRtayugma kRtayugma ekendriyapaNe pUrve utpanna thayela che ? gautama! A artha samartha nathI. - . kRSNalezyI bhavasiddhika kRtayugma kRtayugma ekendriyo. kyAMthI AvIne upaje che? e rIte kRSNalezyI bhavasiddhika zataka bIjA kRSNalezyI zataka samAna kahevo. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. e pramANe nIlalezyI bhavasiddhika ekendriya zataka kahevo. e pramANe kApotalezyI bhavasiddhika ekendriya zataka-11 uddezako sahita kahevo. te cothA bhavasiddhika zataka samAna kahevo. cAre zatakamAM sarve prANo yAvat pUrve utpanna thayA che ? nA, te artha samartha nathI. - . jema bhavasiddhikanA cAra zatako kahyA, tema abhavasiddhikanA paNa cAra zataka, lezyA saMyukta kahevA. sarve prANo pUrvavat e artha samartha nathI. e rIte A bAra ekendriya mahAyugma zatako che. bhagavan! temaja che. zataka-35 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 225
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-36 zataka-36, zatakazataka-1, uddezo-1 thI 11 sUtra-1058, 1059 1058, bhagavAna ! kRtayugma kRtayuma beindriyo kyAMthI upaje che ? prajJApAnA sUtra- pada 6 vyutkrAMti mujaba upapAta jANavo. parimANa-16, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA upaje. apahAra, utpaloddezaka mujaba. avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyAtamAM bhAga. utkRSTa 12-yojana. e rIte ekendriya mahAyugmanA uddeza-1-mujaba che. vizeSa e ke -traNa lezyA devo na upaje. samyagadaSTi, mithyAdaSTi hoya che. jJAnI, ajJAnI hoya. vacana ke kAyayogI hoya. te kRtayugma 2. beindriya kALathI keTalo kALa hoya? gautama! jaghanya eka samaya, utkRSTa saMkhyAta kALa, sthiti jaghanya eka samaya, utkRSTa bAra varSa. AhAra niyamAM cha dizAthI, traNa samuThThAta, bAkI pUrvavat yAvat anaMtavAra. e rIte soLe yugmomAM kahevuM - 4 - 1059. prathama samaya kRtayugma 2. beindriya kyAMthI upaje che? ekendriya mahAyugmanA prathama samayoddezaka mujaba kahevuM. daza bhinnatA ahIM paNa temaja che. 11mI A - mAtra kAyayogI che. bAkI pUrvavat prathama uddezA mujaba. ekendriya mahAyugmanA 11-uddezAvata kahevuM. mAtra cothA, chaThThA, AThamA, dazamAmAM samyatva ane jJAno nA hoya. - - zeSa ekendriyavatuM. zataka-36, zatakazataka-2 thI 12 sUtra-1060 kRSNalezyI kRtayugma 2. beindriya kyAMthI upaje che ? kRSNalezyImAM paNa 11-uddezaka saMyukta zataka. mAtra lezyA, saMciTTaNA, sthiti ekendriyakRSNa lezyI samAna che. e rIte nIlalezyI paNa jANavA. e rIte kApotalezyI paNa jANavA. bhavasiddhika kRtayugma 2. beindriya? e pramANe bhavasiddhika zatakanA paNa cAre pUrva gamaka mujaba jANavA. vizeSa e - sarve prANo0nA te artha samartha nathI. bAkI pUrvavatu. A cAra audhika zataka thayA. bhavasiddhika mAphaka abhavasiddhikanA cAra zatako kahevA. mAtra samyatva ane jJAno nathI. bAkI pUrvavatuM. A rIte A bAra beindriya mahAyugma zataka che. zataka-36 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 226
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-37 sUtra-1061 kRtayugma2. teindriya kyAMthI upaje che ? e rIte beindriyazataka sadaza bAra zataka teindriyamAM paNa kahevA. mAtra avagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTa traNa gAuM, sthiti jaghanyamAM eka samaya, utkRSTa 49divasa. bAkI pUrvavatu. bhagavan! te ema ja che. zataka-37 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-38 sUtra-1062 caurindriyanA e pramANe ja bAra zataka kahevA. mAtra avagAhanA jaghanyathI aMgulano asaMkhyaya bhAga, utkRSTathI cAra gAu, sthiti jaghanya eka samaya, utkRSTa cha mAsa, bAkI badhuM beindriya mujaba. bha0 temaja che. zataka-38 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa zataka-39 sUtra-1063 kRtayugma kRtayugma asaMjJI paMcendriya kyAMthI AvIne upaje che? beindriya mAphaka asaMjJImAM paNa bAra zataka kahevA. mAtra-avagAhanA jaghanya aMgulano asaMkhyAta bhAga, utkRSTa 1000 yojana. saMciTTaNA jaghanya eka samaya, utkRSTa pUrvakoDI pRthatva, sthiti jaghanya eka samaya, utkRSTa pUrvakoDI. zataka-39 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 227
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-40 zataka-40, zatakazataka-1, uddezo-1 sUtra-1064 kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvIne upaje che ? upapAta, cAre gatimAMthI thAya. saMkhyAta. varSAyu, asaMkhyAta varSAyu, paryAptA ane aparyAptAmAM koIno niSedha nathI. yAvat anuttara vimAna sudhI. parimANa, apahAra, avagAhanA asaMjJI paMcendriya samAna. vedanIya sivAyanI sAta prakRtinA baMdhaka ke abaMdhaka che. vedanIyanA baMdhaka che, abaMdhaka nathI. mohanIyanA vedaka ke avedaka che. bAkInI sAta prakRtinA vedaka che, avedaka nathI. sAtAasAtAnA vedaka che, mohanIyanA udayI ke anuyI, bAkInI sAtanA uThI che. nAma-gotranA udIraka che, anudIraka nathI, bAkInI chanA udIraka ke anudIraka che. kRSNa yAvatu zuklalezyI che. samyaku-mithyA ke mizra dRSTi che. jJAnI ke ajJAnI che. mana-vacana-kAyayogI che. upayoga, varNAdi, ucchavAsaka, niHzvAsaka, AhArakanuM kathana ekendriyo samAna che. virata-avirata-viratA virata che, kriyA sahita che. bhagavad ! te jIvo zuM saptavidha baMdhaka che ke aSTavidha, Savidha athavA ekavidha baMdhaka che? gautama! te cAre che. bhagavad ! te jIvo zuM AhAra yAvat parigraha saMjJopayukta che ke nosaMjJopayukta che? gautama! AhAra yAvat nosaMjJopayukta che. A pramANe badhe praznottara yojanA karavI. teo krodhakaSAyI yAvat lobhakaSAyI ke akaSAyI hoya. strI-puruSa-napuMsaka vedaka ke avedaka hoya. strIvedaka-puruSaveda-napuMsakavedanA baMdhaka ke abaMdhaka hoya. saMjJI che, indriyasahita che. saMciTTaNA jaghanyathI eka samaya, utkRSTa so sAgaropama pRthatva sAtireka. AhAra pUrvavat yAvat niyamAM cha dizAthI. sthiti jaghanya eka samaya, utkRSTa 33-sAgaropama, AdinA cha samudhdhAto, mAraNAMtika samudhdhAtathI samavahata ke asamavahata thaIne mare. udvartanA, upapAta samAna che. anuttara vimAna sudhI koI viSayamAM niSedha nathI. bhagavansarve prANo yAvatu anaMtavAra, e pramANe soLe yugmomAM kahevA yAvat anaMtaravA. parimANa, beindriya samAna. bAkI pUrvavatu. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-40, zatakazataka-1, uddezo-2 thI 11 sUtra-1065 prathama samaya kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriya kyAMthI AvIne upaje? upapAta, parimANa, AhAra pahelA uddezA mujaba jANavA. avagAhanA, baMdha, veda, vedanA, udhyI, udIrakA beindriyanA zataka-1 mujaba. kRSNalezyI cAvat zuklalezyI. bAkInuM beindriyanA pahelA zataka mujaba yAvat anaMtavAra. vizeSa e - teo strI-puruSanapuMsakavedI hoya che, saMjJI hoya, asaMjJI nahIM. bAkI pUrvavat. e rIte soLe yugmomAM jANavu, parimANa pUrvavat. A pramANe agiyAre uddezA pUrvavatuM. pahelo, trIjo, pAMcamo sadaza gamavALA che, bAkI AThe paNa sadazagamAM che. cothA, chaThThI, AThamA, dazamAmAM koI vizeSatA nathI. bhagavan! te ema ja che, ema ja che. zataka-40, zatakazataka-2 sUtra-1066 kRSNalezyI kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvIne upaje che ? saMjJInA pahelA uddezA mujaba jANavu. vizeSa e ke - baMdha, veda, udaya, udIraNA, vezyA, baMdhaka, saMjJA, kaSAya ane vedabaMdhaka. A pado beindriyo mAphaka jANavA. kRSNalezyI saMjJIne traNe veda hoya, avedaka na hoya, saMciTTaNA jaghanyathI eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta adhika 33-sAgaropama, e pramANe sthiti paNa che, mAtra sthitimAM aMtarmuhUrta adhika na kahevuM. bAkI badhuM muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 228
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' prathama uddezA mAphaka yAvat anaMtaravAra. e rIte soLe yugmomAM kahevuM. bhagavad ! prathama samaya kRSNalezyI kRtayuma kRtayugma saMjJI paMcendriya kyAMthI AvIne upaje che? saMjJI. paMcendriyanA prathama samaya uddezA mujaba temaja saMpUrNa kahevuM. vizeSa e ke - bhagavad ! te jIvo kRSNalezyI che? hA, che. bAkI pUrvavatu. e rIte soLe yugmomAM kahevuM. bhagavad ! te ema ja che. A pramANe A 11-uddezA kRSNalezyI zatakamAM che. pahelo-trIjo-pAMcamo samAna gamaka che. bAkI ATha samAna gamaka che. bhagavan! Apa kaho cho, te emaja che, te emaja che. zataka-40, zatakazataka-2, uddezA-3 thI 11 sUtra-1067 e pramANe nIlalezyI zataka che. vizeSa e - saMciThThaNA-jaghanya eka samaya, utkRSTa daza sAgaropama ane palyopamano asaMkhyAtamo bhAga adhika. e pramANe sthiti. e rIte traNe uddezAmAM che, bAkI pUrvavatu. - x.x. e pramANe kApotalezyI zataka paNa che. vizeSa e - saMciTTaNA jaghanya eka samaya, utkRSTa traNa sAgaropama ane palyopamano asaMkhyAta bhAga adhika. e rIte sthiti che, e rIte traNe uddezAmAM che. bAkI pUrvavat. - 4. e pramANe tejolezyA zataka jANavuM. vizeSa e - saMciTTaNA jaghanya eka samaya, utkRSTathI palyopamanoasaMkhyAta bhAga adhika be sAgaropama. e rIte sthiti paNa che. mAtra nosaMjJopayukta che. e rIte traNe uddezAmAM che. bAkI pUrvavat. bhagavan! temaja che, temaja che. tejolezyA zataka samAna padmavezyA zataka che. vizeSa e - saMciTTaNA jaghanya eka samaya, utkRSTa aMtarmuhUrta adhika daza sAgaropama. e rIte sthiti paNa che, temAM aMtarmuhUrta na kahevuM. bAkI pUrvavat. zuklalezyA zataka, audhika zataka samAna. vizeSa e - saMciTTaNA, sthiti kRSNalezyA zataka samAna che. bAkI pUrvavat yAvat anaMtavAra. bhagavad ! bhavasiddhika kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriya kyAMthI AvIne upaja ? prathama saMjJI zataka samAna jANavu. bhavasiddhikanA AlAvAthI zuM sarve prANo ? nA, te artha samartha nathI. bAkI pUrvavatu. kRSNalezyI bhavasiddhika kRtayuma kRtayuma saMjJI paMcendriya kyAMthI AvIne upaja ? A AlAvA vaDe audhika kRSNa lezyI zataka samAna che. e pramANe nIlalezyI bhavasiddhika zataka jANavu. audhika saMjJI paMcendriyonA sAta zatako samAna bhavasiddhikanA paNa sAta zatako kahevA. vizeSa e - sAte zatakamAM sarve prANo yAvat te artha samartha nathI. bAkI pUrvavat. bhagavad ! temaja che. bhagavAna ! abhayasiddhika kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvIne upaje che? upapAta, anuttaravimAnane choDIne badhe jANavo. apahAra, uccatva, baMdha, veda, vedana, udaya, udIraNA kRSNalezyI zataka samAna che. teo kRSNalezyI yAvat zuklalezyI hoya, mAtra mithyASTi hoya, ajJAnI ja hoya. e rIte badhuM kRSNalezyA zataka samAna che. vizeSa e - teo avirata che. saMcikRNA, sthiti audhika uddezaka samAna che. pahelA pAMca samudyAta che. udvartanA pUrvavat, anuttara vimAna na kahevuM. sarve prANo ? te artha samartha nathI. bAkI badhuM kRSNalezyA zataka mujaba yAvat anaMtavAra. e pramANe soLe yugmomAM che. bhagavan! prathama samaya abhavasiddhika kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvIne upaja ? saMjJInA. prathama samaya uddezaka samAna. vizeSa e - samyatva, samyamithyAtva, jJAna, sarvatra nathI. bAkI pUrvavat. ahIM paNa 11-uddezA kahevA. pahelo-trIjo-pAMcamo eka namaka, bAkI ATha eka gamaka. bhagavan! kRSNalezyI abhayasiddhika kRtayugma kRtayugma saMjJI paMcendriyo kyAMthI AvIne upaja ? audhika muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 229
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka samAna kahevuM. vizeSa e - te jIvo kRSNalezyI che ? hA, che. sthiti ane saMciTTaNA kRSNalezyI zataka samAnA che. bAkI pUrvavatu. bhagavad ! temaja che, temaja che. e pramANe cha lezyAnA cha zatako kRSNalezyI zataka samAna kahevA. vizeSa e - saMcikRNA ane sthiti audhika zataka mujaba kahevI. vizeSa e - zuklatezyI utkRSTa aMtarmuhUrta adhika 31-sAgaropama, sthiti 31sAgaropama. jaghanya pUrvavatuM. sarvatra samyatva jJAno nathI. virati, viratAvirati, anuttara vimAnotpatti nathI. sarve prANo ? te artha samartha nathI. bhagavan! temaja che. e rIte A sAta abhavasiddhika mahAyugma zataka che. 21-mahAyugma zatako thayA. badhA maLIne kula 81-mahAyugma zatako pUrA thayA. zataka-40 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 230
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' zataka-41 zataka-41, uddezo-1 sUraNa-1068 bhagavad ! rAziyugma keTalA che ? gautama ! cAra -kRtayugma yAvat kalyo. bhagavad ! ema kema kahyuM ? gautama! je rAzimAM cArathI apahAra karatA cAra zeSa rahe, te rAziyugma, kRtayugma che. e pramANe yAvat je rAzi cAra vaDe apahAra karAtA zeSa eka rahe te rAziyugma, kalyoja kahevAya. tethI ema kahyuM ke yAvat kalyoja che. bhagavan! rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaja ? upapAta vyutkrAMtika pada mujaba kahevo. bhagavan! te jIvo eka samayathI keTalA upaje? gautama! cAra, ATha, bAra, soLa, saMkhyAtA ke asaMkhyAtA. upaje. bhagavan! te jIvo sAMtara upaje ke niraMtara ? gautama ! baMne. jo sAMtara upaje to jaghanyathI eka samaya, utkRSTathI asaMkhyAta samayanuM aMtara karIne upaje. niraMtara upajanAra jaghanyathI be samaya, utkRSTathI asaMkhya samaya pratyeka samaye avirahita niraMtara upaje. bhagavan! te jIvo je samaye kRtayugma, te samaye coja. je samaye cyoja te samaye kRtayugma hoya ? nA tema nathI. je samaye kRtayugma, te samaye dvAparayugma. je samaye dvAparayugma te samaye kRtayugma hoya? nA, tema nathI. je samaye kRtayugma, te samaye kalyoja, je samaye kalyoja te samaye kRtayugma hoya ? nA, tema nathI. bhagavan! te jIvo kaI rIte upaje? gautama! jema koI kUdanAra kUdato evo, upapAta zataka mujaba yAvat paraprayoge na upaje. bhagavad ! te jIvo, AtmayazathI upaje ke Atma ayazathI ? gautama ! AtmayazathI nahIM, Atma ayazathI upaje. jo Atma ayazathI upaje to AtmayazathI nirvAha kare ke Atma ayazathI ? gautama! Atma yazathI nahIM paNa Atma ayazathI nirvAha kare. jo Atma ayazathI nirvAha kare to salezyI hoya ke alezyI ? gautama! salezyI che, alezyI nathI. jo salezyI hoya to sakriya che ke akriya ? gautama! sakriya che, akriya nathI. jo sakriya hoya to te ja bhavagrahaNathI siddha thaI yAvat aMta kare ? nA, tema nathI. bhagavad ! rAziyugma kRtayugma asurakumAro kyAMthI upaje ? nairayika mAphaka saMpUrNa kahevuM. e pramANe paMcendriya tiryaMca paryanta kahevuM. vizeSa e - vanaspatikAyika yAvat asaMkhyAtA ke anaMtA upaje che. bAkI pUrvavatu. manuSyo. paNa e pramANe kahevA yAvat te Atma yazathI na upaje, Atma ayazathI upaje che. jo te Atma ayazathI upaje to zuM AtmayazathI nirvAha kare ke Atma ayazathI ? gautama! baMne rIte kare. jo AtmayazathI nirvAha kare to zuM salezyI hoya ke alezyI? gautama! te baMne hoya. jo alezyI hoya to sakriya hoya ke akriya ? gautama! sakriya na hoya, akriya hoya. jo akriya hoya to te ja bhavagrahaNathI siddha thAya yAvat aMta kare ? hA, tema kare. jo salezyI hoya to sakriya hoya ke akriya ? gautama! sakriya hoya, akriya nahIM. jo sakriya hoya to te ja bhavagrahaNathI siddha thAya yAvatu aMta kare? gautama! keTalAka te ja bhavathI siddha thAya yAvatu aMta kare, keTalAka nahIM. jo Atma ayazathI nirvAha kare to zuM sajezyI hoya ke alezyI ? gautama ! salezyI che, alezyI nathI. jo salezyI che to sakriya che ke akriya ? gautama! sakriya che, akriya nathI. jo sakriya che, to te ja bhavagrahaNathI siddha thAya yAvat aMta kare ? nA, tema nathI. vyaMtara, jyotiSka, vaimAnikane nairayika samAna kahevA. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 231
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che, ema ja che. zataka-41, uddezo-2 sUtra-1069 rAziyugma vyoja nairayika kyAMthI upaja ? pUrvavat uddezo kahevo. parimANa-3,7,11,15 saMkhyAta ke aMkhyAta upaje, sAMtara pUrvavatu. te jIvo je samaye cyoja te samaye kRtayuma, je samaye kRtayugma-te samaye coja? nA, tema nathI. e rIte dvAparayugma, kalyoja sAthe kahevuM. bAkI pUrvavatuM. yAvat vaimAnika. vizeSa e ke - upapAta badhe ja vyutkrAMti mujaba kahevo. bhagavad ! temaja che. zataka-41, uddezo-3 sUtra-1070 bhagavanrAzimuzma dvAparayugma nairayika kyAMthI upaja ? pUrvavat. mAtra parimANa-2,6,10, saMkhyAta ke asaMkhyA upaje. saMvedha jANavo. te jIvo je samaye dvAparayugma, te samaye kRtayuma0 - 4. prazna. nA, te artha samartha nathI. e rIte vyAja ane kalyoja sAthe paNa jANavu. bAkI uddezA-1 mujaba vaimAnika sudhI kahevuM. bhagavan! te emaja che, emaja che. zataka-41, uddezo-4 sUtra-1071 bhagavan! rAziyugma kalyoja nairayika kyAMthI upaja ? pUrvavatu. parimANa-1,5,9,13, saMkhyAta ke asaMkhyAta upaje. te jIvo je samaye kalyoja che, te samaye kRtayuma che - 4. prazna ? nA, tema nathI. e rIte coja ane dvAparayugma sAthe kahevuM. bAkI uddezo-1-mujaba. yAvat vaimAnika. zataka-41, uddezo-5 thI 28 sUtra-1072 5. bhagavan! kRSNalezyI rAziyuma kRtayuma nairayika kyAMthI upaje ? upapAta, dhUmaprabhA mujaba. bAkI uddezA-11-mujaba, asurakumArathI vyaMtara sudhI temaja manuSyo, nairayikavatu. te Atma-ayazathI nirvAha kare che. alezyI-akriya te ja bhavagrahaNathI siddha thAya, te kathana na karavuM. bAkI uddezA-1-mujaba. 6, 7. kRSNalezyI vyAja ane dvAparayugma A pramANe ja kahevA. 8. kRSNalezyI kalyoja temaja parimANa, saMvedha aughikoddeza mujaba, 9 thI 12. kRSNalezyI samAna nIlalezvInA cAre uddezA saMpUrNa kahevA. mAtra nairayikono upapAtA vAlukAprabhA samAna. bAkI pUrvavat. pUrvavat. bhagavad ! te ema ja che. 17 thI 20. tejalezyI rAziyugma kRtayugma asurakumAra kyAMthI upaje che? pUrvavatu. mAtra jene tejalezyA hoya tene kahevA. e rIte kRSNalezyI samAna cAra uddezA kahevA. 21 thI 24. e rIte palezyAnA cAra uddezA kahevA. paulezyA-paMcendriya tiryaMca, manuSya, vaimAnikone che, bAkInAne nathI. muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 232
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' 25 thI 28. padmalezyI vat zuklalezvInA cAra uddezA kahevA. mAtra manuSyono gamaka audhikoddezaka samAnA che. bAkI pUrvavat. zataka-41, uddezo-29 thI pa6 sUtra-1073 bhavasiddhika rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje? audhikanA pahelA cAra uddezA samAna saMpUrNa kahevA. kRSNalezyI bhavasiddhika rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje? kRSNalezvInA cAra uddezA samAna ahIM - 4 - kahevuM. e rIte nIlalezyI bhavasiddhikanA cAra uddezA kahevA. e rIte kApotalezyI nA cAra uddezA. tejalezyInA cAra uddezA audhika samAna che. paulezyI cAra uddezA temaja che. zuklalezyI cAra uddezA audhika samAna che. e rIte bhavasiddhikanA 28-uddezA. zataka-41, uddezo-pa7 thI 84 sUtra-1074 abhavasiddhika rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje ? uddezA-1-samAna. mAtra manuSyone nairayika samAna kahevA. bAkI pUrvavat. e rIte cAre yugmomAM cAra uddezA. kRSNalezyI abhayasiddhika rAziyugma kRtayugma nairayiko kyAMthI upaja ? pUrvavat cAre uddezaka. te rIte nIlalezyIcAra uddezA. kApotalezyIcAra uddezA. tejalezyIcAra uddezA. padmalezyI cAra uddezA. zuklalezyI. cAra uddezA. e rIte A aThThAvIsa abhavasiddhika uddezakomAM manuSyo, nairayika gama samAna jANavA. bhagavan! temaja che. zataka-41, uddezo-85 thI 112 sUtra-1075 samyagadaSTi rAzimuzma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje che ? uddezA-1 mujaba. cAre yugmomAM cAre uddezA bhavasiddhika saMdaza kahevA. kRSNalezyI samyagudaSTi rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje ? kRSNalezyI saMdeza cAre uddezA kahevA. samyakdaSTimAM bhavasiddhika sadaza 28 uddezA. zataka-41, uddezo-113 thI 168 sUtra-1076, 1077 1076. mithyASTi rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje ? mithyASTinA AlAvAthI abhavasiddhika sadaza 28-uddezA. 1077. kRSNapAkSika nairayika kyAMthI upaje ? abhavasiddhika sadaza 28-uddezA kahevA. zataka-41, uddezo-169 thI 196 sUtra--1078 zuklapAkSika rAziyugma kRtayugma nairayika kyAMthI upaje che ? bhavasiddhika samAna 28-uddezA thAya. A rIte badhA maLIne 196 uddezA rAziyugma zatakanA thayA. yAvat zuklalezyI zulapAkSika rAziyuma kalyoja vaimAnika yAvatu jo sakriya hoya to te ja bhavagrahaNathI siddha thAya yAvat aMta kare? A artha samartha nathI. bhagavad ! te ema ja che. sUtra-1079 gautamasvAmIe bhagavana mahAvIrane traNa vakhata AdakSiNa-pradakSiNA karIne, vAMdI-namIne Ama kahyuM - bhagavad ! Apa kaho cho, te ema ja che, te emaja che, avitatha che, asaMdigdha che, icchita che, praticchita che, muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 233
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' icchita-pratiSThita che. bhagavAna ! Ape kahyo te A artha satya che. kema ke arahaMta bhagavaMto apUtivacanI hoya che. pharI zramaNa bhagavaMta mahAvIrane vAMdI-namIne, saMyama ane tapa vaDe potAnA AtmAne bhAvita karatA vicare che. sUtra--1080 thI 1087 1080. pravara jJAnadarzanadhare A sUtranA 84 lAkha pado kahyA che ane anaMtA bhAvAbhAva kahyA che. 1081. guNa vizALa saMghasamudra sadA jaya pAme che, je jJAnarUpI vimala-vipula jaLathI paripUrNa che, jenI tapa-niyama-vinayarUpI velA che. je seMkaDo heturUpa prabaLa vegavALo che. 1082. gautamAdi gaNadharane namaskAra thAo. bhagavatI vyAkhyA prajJaptine namaskAra thAo, dvAdazAMga gaNipiTakane namaskAra thAo. 1083. kAcabA sama saMsthita caraNavALI, amlAna koraMTanI kaLI samAna bhagavatI zrutadevI mArA mati. aMdhakArane vinaSTa kare. 1084. hAthamAM vikasita kamaLavALI, aMdhakArano nAza karela, nitya budha ane vibuddha dvArA namaMsitA zrutAdhiSThAtri devI mane buddhi Ape. 1085. jenA prasAdathI jJAna zIkhAyuM, te mRta devatAne namuM chuM. tathA zAMta karanArI te pravacanadevIne namuM chuM. 1086. mRtadevatA, kuMbhadhara yakSa, brahmazAMti, vairocyA, vidyA ane aMta huMDI, lakhanArane avipna Apo. 1087. vyAkhyA prajJaptinA AraMbhe ATha zatakonA babbe uddezakone uddiSTa karAya che. paNa cothA zatakanA ATha uddezakono pahelA divase, bIje divase be uddezakono uddeza karAya che. navamA zatakathI AraMbhIne jeTalu-jeTaluM divasa vaDe vIsamAM zataka sudhI uddezo karAya che. mAtra gozALo eka divasa vaDe uddezAya che. jo zeSa rahI jAya to eka AyaMbila vaDe anujJA karAya che. pachI zeSa rahe to be AyaMbila vaDe anujJA karAya che. 21thI 23 zataka eka-eka divasa vaDe uddezAya che. 24muM zataka be divasa vaDe cha-cha uddezA, 25muM be divase cha-cha uddezA vaDe, baMdhizataka Adi ATha zataka eka divasathI, e rIte beindriyathI asaMjJI paMcendriya sudhInA bAra-bAra zatako tathA 21-saMjJI paMcendriya mahAyugma zatako A badhAne eka-eka divasa vaDe alaga-alaga. uddezo karavo. chellA rAziyugma zatakano uddezo eka divase karavo. zataka-41 no muni dIparatnasAgare karela gujarAtI anuvAda pUrNa [5] bhagavatIsUtra bhAga-ra sAnuvAda samApta muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 234
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 235
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' munizrI dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 mUla Agama sAhitya mULa Agama 3 prakAzanomAM 147 pustakomAM nIce pramANe kula 97850 pRSThomAM 147 07850 [2] 165 | 20050 mAma sujJALa-mUrta (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 49 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 3510 che. mAma sujJALi-mUi (Net) A saMpuTamAM amArA kula 45 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2810 che. mAma suttaLi-maMjUSA (Net) A saMpuTamAM amArA kula 53 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1530 che. Agama anuvAda sAhitya Agama bhAvAnuvAda 5 prakAzanomAM 65 pustakomAM nIce pramANe kula 20150 pRSThomAM che. mAma sUtra-gujarAtI anuvA-mUcha (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 47 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 3400 che. kAma sUtra-hindI anuvAH (Net) A saMpuTamAM amArA kula 47 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2800 che kAma sUtra-phaMtiza anuvADha (Net) A saMpuTamAM amArA kula 11 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 400 che mAma sUtra-punarAtI anuvAdra-sarIjha (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 48 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 10340 che. kAma sUtra-hindI anuvAddha (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 12 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 3110 che Agama vivecana sAhitya Agama vivecana 7prakAzanomAM 171 pustakomAM nIce pramANe kula 60900 pRSThomAM che mAma sUtra-saTIe (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 46 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 13800 che bA+Ama mUrta parva vRtti-1 (Net) A saMpuTamAM amArA kula 51 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 17990 che. kAma mUci parva vRtti-2 (Net) A saMpuTamAM amArA kula 9 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2560 che [3] 2 171 60900 muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 236
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' munizrI dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 kAma pUrNa sAhitya (Net). A saMpuTamAM amArA kula 9 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2670 che. savRtti bImAma sUtrA-1 (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 40 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 18460 che savRtti sAma sUtrApa-2 (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 8 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2660 che Hylda 31TH ENOT (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 8 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2760 che Agama koSa sAhitya 16 | 05190 Agama koSa sAhitya 5 prakAzanomAM 16 pustakomAM nIce pramANe kula 5190 pRSThomAM che 31TH HECHT (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 2100 che mAma nAma 3 phIM-poso (Printed) A saMpuTamAM amAru 1prakAzana che, jenA kula pAnA Azare 21 che kAma sAY=IR PoSa: (Net) A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1130 che sAma zabdAdri saMgraha [naM0 ] (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1250 che bApAma vRhat nAma roSa: [W0 naM0 nu nAma parivaya ] (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 500 che Agama anya sAhitya 10 | 03220 Agama anya sAhitya 3 prakAzanomAM 9 pustakomAM kula 1590 pRSThomAM che 3114 YC4T (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 6 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2170 che 3TTA HTEN HIECI (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 87 che RSimaSita sUtrAdhi (Printed) A saMpuTamAM amAru 1 prakAzana che, jenA kulA pAnA Azare 80 che 31 Hallgcit (Printed) A saMpuTamAM amAru 1 prakAzana che, jenA kulA pAnA Azare 100 che [5] muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 237
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' [7] munizrI dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 Agama anukrama sAhitya AgamaanukramasAhitya prakAzanomAM 9 pustakomAM nIce pramANe kula 1590 | 9 | 1590 pRSThomAM che mAma viSayAnuma-mUta (Printed) A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 730 che mAma viSayAnuma-saTI (Net) A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 430 che mAma sUtra-pathI anuma (Net) A saMpuTamAM amArA kula 3 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 430 che. muni dIparatnasAgara likhita " Agama sivAyanuM anya sAhitya" 85 | 09270. Agametara sAhitya 12 prakAzanomAM 84 pustakomAM nIce pramANe kula 9270 pRSThomAM che tasvAbhyAsa sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 13 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 2090 che sUtrAbhyAsa sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 6 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1480 che vyAkaraNa sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 1050 che vyAkhyAna sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 1220 che. jinabhakti sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 9 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 1190 che vidhi sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 300 che. ArAdhanA sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 3 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 430 che paricaya sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 4 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 220 che pUjana sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 2 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 100 che muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 238
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' dIparatnasAgarajInA prakAzano-4 [603+DVD] 1,36,000 A prakAzana pUrvenA kula prakAzano- 603, tenA kula pRSTho 1,08,070 tIrthakara saMkSipta darzana A saMpuTamAM amArA kula 25 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 680 che prakIrNa sAhitya A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kulA pAnA Azare 290 che dIparatnasAgaranA laghuzodha nibaMdha A saMpuTamAM amArA kula 5 prakAzano che, jenA kula pAnA Azare 220 che muni dIparatnasAgaranuM sAhitya 1 muni dIparatnasAgaranuM Agama sAhitya [kula pustaka 518] tenA kula pAnA [98,800] 2 muni dIparatnasAgaranuM anya sAhitya [kula pustaka 85] tenA kula pAnA [09,270]. 3 | muni dIparatnasAgara saMkalita 'tattvArthasUtra'nI viziSTa DVD tenA kula pAnA [27,930] amArA prakAzano kula 603 + viziSTa DVD kula pAnAM 1,36,000 amAruM badhuM ja sAhitya on-line paNa upalabdha che ane 5 DVD mAM paNa maLI zake che veba sAITa:- (1) (2) deepratnasagar.in Imela eDresa:- jainmunideepratnasagar@gmail.com mobAila 09825967397 'saMparka:- munizrI dIparatnasAgarajI mahArAja sAheba "pArtha vihAra", jaina derAsarajI, phoresTa resTa hAusa sAme, kAlAvaDa hAIve-Taca Post: - ThebA, Dis:-jAmanagara, gujarAta, India. [Pin- 361120] muni dIparatnasAgara kRt "bhagavatI)" AgamasUtra bhAvAnuvAda Page 239
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ AgamasUtra 5, aMgasUtra 5, "bhagavatIsUtra bhAga-2' namo namo nimmaladaMsaNassa bAla brahmacArI zrI neminAthAya nama: pUjya Ananda-kSamA-lalita-suzIla-sudharmasAgara-gurUbhyo nama: Agama- 5 | bhagavatI bhAga-2 AgamasUtra gujarAtI bhAvAnuvAda veba sAITa:- (1) Imela eDresa:- jainmunideepratnasagar@gmail.com (2) deepratnasagar.in mobAila 09825967397