________________ 14 કે આચરણાનો છે? એ સ્પષ્ટ કરવાની જરૂર હતી. “ક્ષયે પૂર્વાતિથિ...” શ્લોકના અર્થઘટનમાં માન્યતાભેદ એ મુખ્ય મુદ્દો છે અને માન્યતાભેદના કારણે જ આચરણામાં ભેદ આવ્યો છે. બંને પક્ષ એનો અલગ-અલગ અર્થ કરે છે, તેથી માન્યતાભેદ ઊભો થયો છે અને માન્યતાભેદના કારણે જ આચરણામાં ભેદ થયો છે. આવી અવસ્થામાં “ક્ષયે પૂર્વા....” આ શાસ્ત્રપાઠનો સાચો અર્થ બતાવવાની જરૂર હતી અને એ શાસ્ત્રપાઠનો ખોટો અર્થ કરીને જે આચરણા થાય તે ખોટી રીતે થાય છે અને ખોટી રીતે થયેલી આચરણાથી મિથ્યાત્વાદિ ચાર દોષો લાગે છે, એમ સ્પષ્ટ જણાવવાની જરૂર હતી. પણ એવું કશું જ થયું નથી. - અહીં એક વાત યાદ રાખવાની જરૂર છે કે, જ્યાં માન્યતા અને આચરણા બંને ખોટી હોય, ત્યાં મિથ્યાત્વાદિ ચારેય દોષો લાગે છે. અને જ્યાં માન્યતા સાચી હોય, પરંતુ બુદ્ધિ-બળ આદિની ખામીના કારણે કે પ્રમાદના કારણે કે અભિયોગાદિના કારણે આચરણા શાસ્ત્ર મુજબ ન હોય, તો તેનાથી મિથ્યાત્વાદિ દોષો લાગતા નથી. જેમ કે, મુહપત્તિનો ઉપયોગ રાખીને જ બોલવું જોઈએ એવી પાક્કી માન્યતા હોય, પરંતુ પ્રમાદાદિના કારણે મુહપત્તિનો ઉપયોગ ન રહેતો હોય, ત્યારે આચરણા ખોટી હોવા છતાં માન્યતા સાચી છે, તેથી મિથ્યાત્વાદિ દોષો લાગતા નથી. તથા મુહપત્તિનો ઉપયોગ રાખવાની જરૂર નથી, આવું માનતો હોય અને મુહપત્તિનો ઉપયોગ ન રહેતો હોય, ત્યારે માન્યતા અને આચરણા બંને ખોટા હોવાથી મિથ્યાત્વાદિ દોષો લાગે જ છે. તદુપરાંત, લેખકશ્રીએ વ્યવહાર અને નિશ્ચયનયની માન્યતાને સ્પષ્ટ કર્યા વિના જે રજૂઆતો કરી છે તે પણ એકદમ અસંગત છે. વ્યવહાર અને નિશ્ચયનયના સમ્યક્ત્વના વિષયને ભેળસેળ કરી નાંખ્યો છે. - વ્યવહારના પ્રથમ ગુણસ્થાનકે મિથ્યાત્વ માને છે, ચોથા ગુણસ્થાનકથી સમ્યકત્વ માને છે. નિશ્ચયનય સમ્યક્ત્વને ભાવચારિત્રસ્વરૂપ જ માનતો હોવાથી તેના મતે સમ્યકત્વ સાતમે ગુણસ્થાનકે
