________________ પ્રકરણ - 6 : પૂહરિભદ્રસૂરિજી મ.ના નામે ચાલતા અપપ્રચારોની.. 123 - પૂ. બાપજી મહારાજાએ, પૂ.દાનસૂરિજી મહારાજાએ, પૂ.પ્રેમસૂરિદાદા આદિએ સત્યતિથિના વિષયમાં સંઘર્ષ કર્યા, તે આરાધનાનાં અંગ હતા કે વિરાધનાનાં અંગ હતા? - પૂ. ભુવનભાનુસૂરિજી મહારાજાએ બાળદીક્ષા બીલ સામે અને વિ.સં. ૨૦૩૨માં જામનગરમાં તિથિ વિષયક વિવાદમાં જે સંઘર્ષ કર્યો - વિરોધ કર્યો, તે આરાધનાનું અંગ હતું કે વિરાધનાનું? - પૂ. પંન્યાસ શ્રી ચંદ્રશેખરવિજયજી મહારાજાએ અગણિત સંઘર્ષો કર્યા, તે આરાધનાનાં અંગ હતા કે વિરાધનાનાં? - લેખકશ્રીએ આ બધાનો જવાબ આપવો જોઈએ. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે, અન્ય દર્શન સાથે આપણા મહાપુરુષોએ નયસાપેક્ષ સમન્વય પણ કર્યો છે અને જ્યારે અન્યદર્શનવાળાએ એકાંત પકડ્યો અને દુર્નયની વાસનામાં બદ્ધ બન્યા ત્યારે તેમનું ખંડન પણ કર્યું છે. યોગદષ્ટિસમુચ્ચય ગ્રંથમાં પૂ.હરિભદ્રસૂરિજીએ અન્યદર્શન સાથે સમન્વય પણ કર્યો છે અને અન્યદર્શનની માન્યતાનું ખંડન પણ કર્યું છે. અહીં યાદ રાખવું કે, સુનયોની મર્યાદામાં રહીને સમન્વય થઈ શકે. પરંતુ એકાંત પકડાય ત્યાં સમન્વય ન થાય. તદુપરાંત, જ્યાં વસ્તુના સ્વરૂપ અંગેનો વિવાદ નથી, પરંતુ વિધિ-અવિધિ અંગેનો વિવાદ કે માન્યતાનો વિવાદ છે, ત્યાં આપણા મહાપુરુષોએ શાસ્ત્રીય વિધિ અને શાસ્ત્રીય સિદ્ધાંતોનું ઉલ્લંઘન કરનાર સાથે સમન્વય સાધ્યો નથી. પણ તેમનો વિરોધ કર્યો છે અને યાવત્ તેમની સાથે વ્યવહાર તોડ્યો છે. એ યાદ રાખવાની જરૂર છે. સ્ત્રીને સ્ત્રીરૂપે સ્વીકાર્યા પછી તેને પુત્ર, પતિ, સાસુસસરા, ભાણેજ, ભત્રીજા આદિની અપેક્ષાએ અનુક્રમે માતા, પત્ની, પુત્રવધુ, મામી, કાકી આદિ અનેક સ્વરૂપે સ્વીકારવામાં વાંધો નથી. પરંતુ તેને પુરુષરૂપે તો ન જ સ્વીકારાય. હા, નાસિરૂપે તેનામાં પુરુષત્વ ધર્મ રહેલો છે. છતાં પણ અતિરૂપે તો ન જ સ્વીકારાય. આ જ વાત બતાવે છે કે, સમન્વય સાપેક્ષ હોય છે. એકાંત આવે ત્યાં વિરોધ