________________ 136 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ જ કારણ હોય છે. શાસ્ત્રપંક્તિઓનો અનાભોગાદિના કારણે ખોટો અર્થ થઈ ગયા પછી આ અર્થ મેં કરેલો છે અગર મેં પકડેલો છે માટે સાચો જ છે” આવી મનોવૃત્તિ પ્રગટે છે, ત્યારે અભિનિવેશ પેદા થાય છે અને અભિનિવેશ આવ્યા પછી સમ્યકત્વ ટકી શકે નહીં. માણસને જ્યારે પોતાની વાતની ચડસ પેદા થઈ જાય છે, ત્યારે તે કેટકેટલા અનર્થો જન્માવે છે, તે કહી શકાય તેમ નથી. તદુપરાંત, એકવાર આગ્રહ ઊભો થયા પછી માણસ પોતાની પાસે જેટલી હોંશિયારી ને જેટલી લાગવગ હોય, એ બધાનો ઉપયોગ એ પોતે ડૂબવામાં અને પોતાના ઉપર વિશ્વાસ કરનારા બીજા જીવોને ડૂબાડવામાં જ કરે છે. સમ્યગ્દર્શન પામ્યા પછી પણ કષાયોથી ખૂબ ચેતતા રહેવાનું છે. કારણ કે, વૈરાગ્ય જોરદાર હોય, વિષય સુખ પ્રત્યે સૂગ હોય, ત્યાગ સાથે તપનું આચરણ હોય, છતાં પણ જ્યારે પોતાના જ્ઞાનનો અહંકાર આવી જાય છે, ત્યારે તે જ્ઞાની-ત્યાગી-તપસ્વીનું પણ સમ્યગ્દર્શનથી પતન થયા વિના રહેતું નથી. - રોહગુપ્ત મુનિનું દૃષ્ટાંત: અહીં રોહગુપ્ત મુનિનું દૃષ્ટાંત ઉલ્લેખનીય છે. અભિનિવેશના કારણે જ તેઓ નિદ્ભવ થયા હતા. આપણે ત્યાં રોહગુપ્ત નામના નિદ્ધવનો એક પ્રસંગ બનેલો છે. તે કયા સંયોગોમાં નિતવ બન્યા તે વિચારવા જેવું છે. આ દષ્ટાંતમાં કુવાદીની-વિતંડાવાદીની સાથે વાદમાં ઉતરવાથી કેવું અને કેટલું બધું અનિષ્ટ પરિણામ આવે તે જોવા મળે છે. તદુપરાંત, વાદ કરવાની પાછળ જો તત્ત્વજિજ્ઞાસાના બદલે માત્ર વિજય મેળવવાની જ લાલસા હોય તો એવો વાદી વાદમાં હારે ત્યારે કેવું વિકરાળ સ્વરૂપ
