________________ પરિશિષ્ટ - 1 : અભિનિવેશની ભયંકરતા 137 ધારણ કરે છે, તે પણ જાણવા મળે છે. વળી, માત્ર વિજયની જ અભિલાષા, કેવું પતન પમાડે છે, તે પણ રોહગુપ્તના દષ્ટાંતમાં ઓળખવા મળશે. ભગવાન શ્રી મહાવીર પરમાત્મા નિર્વાણ પામ્યા પછી પ૦૦થી અધિક વર્ષ વ્યતીત થયાં હશે, તે સમયમાં પ્રભુશાસનમાં શ્રીગુપ્ત નામના આચાર્ય ભગવંત વિદ્યમાન હતા - અવનીતલને પાવન કરતાં વિચરતાં હતા. એકવાર તે આચાર્ય ભગવંત અંતરંજિકા નામની નગરીમાં પધાર્યા અને એ નગરીમાં ભૂતગૃહ નામના ઉદ્યાનમાં સપરિવાર સ્થિરતા કરી છે. તે સમય દરમ્યાન એક પરિવ્રાજક એ નગરીમાં આવ્યો. એ પરિવ્રાજકે ઘણી વિદ્યાઓ સિદ્ધ કરી હતી અને એનાથી એ ખૂબ ગર્વિષ્ઠ બન્યો હતો. વિદ્યાથી ગર્વિષ્ઠ પરિવ્રાજકે પેટ ઉપર લોઢાનો પાટો બાંધ્યો હતો અને જ્યાં જાય ત્યાં એ પોતાના હાથમાં જંબૂવૃક્ષની શાખા લઈને જ જતો હતો. લોકોને આવું જોઈને કૂતુહલતા થતી હતી. એટલે લોકો એને પૂછતા કે, તમે પેટ ઉપર લોઢાનો પાટો બાંધ્યો છે અને હાથમાં જંબૂવૃક્ષની શાખા રાખો છો, તેનું શું કારણ છે ? એના જવાબમાં પરિવ્રાજક કહેતો કે, “મેં વિદ્યાને એટલા બધા પ્રમાણમાં મારા પેટમાં ભરી છે કે એનાથી મારું પેટ ફાટી જવાનો મને ભય છે. એટલે વિદ્યાથી પેટ ફાટી ન જાય, એ માટે મેં મારા પેટ ઉપર લોઢાનો પાટો બાંધ્યો છે અને આખાય જંબૂદ્વીપમાં મારા જેવો વિદ્યાવાળો બીજો કોઈ નથી એ જણાવવા માટે હું મારા હાથમાં આ જંબૂવૃક્ષની શાખા લઈને ફરું છું.” આથી લોકોએ એ પરિવ્રાજકનું “પોર્ટુશાલ” એવું નામ પાડ્યું હતું અને લોકો એને પોટ્ટશાલ જ કહેતા હતા. આમ તો આવા ગર્વિષ્ઠ મિથ્યાભિમાની સાથે વાદમાં ઉતરાય જ
