________________ 166 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ જતો નથી. પરંતુ ઔષધ વત્તા-ઓછા ન લેવાય તેની કાળજી રાખવાથી, તેમજ હિતકર પથ્યનું સેવન કરવાથી, અપથ્યનો ત્યાગ કરવાથી તથા કુશળ વૈદ્ય પાસે ઔષધ લેવાથી અને લાંબો સમય થાક્યા વિના લેવામાં આવે ત્યારે દુસાધ્ય રોગનો પણ નાશ કરે છે. તે જ રીતે આજ્ઞાપાલન પણ સામાન્યપણે આચરવાથી અશુભ અનુબંધનો ઉચ્છેદ થઈ જતો નથી. પરંતુ તેના માટે વિશેષ પ્રયત્ન કરવો પડે છે અને વિશેષ પ્રયત્ન કરવામાં આવે તો અકુશલ અનુબંધોનો ઉચ્છેદ થઈ જ જાય છે. અહીં ઉલ્લેખનીય છે કે, યોગીઓ (યોગની સાધના કરનારા સાધકો) બે પ્રકારના છે. એક સાપાય યોગી અને બીજા નિરપાય યોગી. એમાં જે સાપાય યોગી છે, તેમના સાધના જીવનમાં ચઢાવ-ઉતાર તો આવે છે. પણ એ વખતે જે પ્રમાદને અત્યંત પરવશ બની જાય છે, તેના જીવનમાંસાધનામાં મોટું આતરું પડી જાય છે અને જે પ્રમાદ કાઢી નાંખે છે, તેને તુરંત સાધના પ્રાપ્ત થઈ જાય છે. નિગોદમાં ગયેલા ચૌદપૂર્વીઓના કિસ્સામાં તેઓ પ્રમાદને પરવશ બનીને નીચે ઉતરતા ગયા છે અને ઉત્થાન, લેપ, ઉગ દોષથી આગળ વધીને ખેદ દોષને આધીન બન્યા છે. તેથી તેમને ધર્મ પ્રત્યે અરૂચિ અને પ્રમાદ પ્રત્યે રૂચિ પ્રગટી ગઈ છે. એના કારણે એટલું મોટું અધ:પતન થયું છે. નીચે ઉતરવા છતાં જે ધર્મની રૂચિ જીવંત રાખે છે. તેનું આત્યંતિક પતન થતું નથી. = x = x =