________________ 132 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ ભાવાર્થ: જેનું નિર્મલ એવું પણ મનોભવન તીવ્ર અભિનિવેશના ગાઢ અંધકારથી વ્યાપ્ત બની ગયું હોય, તેના મનમાં જીવાદિ પદાર્થોને પ્રગટ કરવા માટે સમ્યગ્દર્શનરૂપ પરાદષ્ટિ ક્યારેય વિલાસ કરી શકતી નથી. મિથ્યાભિનિવેશ અસત્ તત્ત્વોનો = અતત્ત્વનો કે તત્ત્વાભાસનો પક્ષપાત કરે છે અને એવા અસત્ પક્ષપાતથી સમ્યગ્દર્શનરૂપી પરાષ્ટિ પ્રાપ્ત થતી નથી અને એના વિના જીવાદિ નવ પદાર્થોનું યથાર્થ દર્શન થતું નથી. - અભિનિવેશ બધાને અસાર કરે છે - અભિનિવેશના કારણે ધર્માનુષ્ઠાનો નિષ્ફળ જાય છે. “હિતોપદેશમાલા” ગ્રંથમાં કહ્યું છે કે - "कट्ठमणुट्ठाणमणुट्ठियं पि, तवियं तवं पि अइतिव्वं / परिसीलियममलसुयं, ही हीरइ अभिनिवेसेण // 397 // " ભાવાર્થ: ખેદની વાત એ છે કે - આચરેલું કષ્ટકારી એવું પણ ધર્માનુષ્ઠાન, તીવ્રપણે તપેલો તપ, સારી રીતે પાળેલું શીલ અને નિર્મલ એવું પણ શ્રુતજ્ઞાન મિથ્યા આગ્રહથી નિષ્ફળ બને છે. અભિનિવેશથી મિથ્યાત્વનો ઉદય થાય છે અને મિથ્યાત્વની હાજરીમાં સર્વ ધર્મો નિષ્ફળ બને છે. અરે! એટલું જ નહીં વિપરીત ફલને આપનારા થાય છે. અનુષ્ઠાનની સાર્થકતા સકામ કર્મનિર્જરા અને અનુબંધ પરિવર્તનથી છે. મિથ્યાઆગ્રહથી ઉદયમાં આવેલું મિથ્યાત્વ સકામ કર્મનિર્જરા થવા દેતું નથી અને પાપના જ અનુબંધો પાડે છે. આત્માની શુદ્ધિ ન થાય અને શુભ અનુબંધોનું સિંચન ન થાય, તે જ અનુષ્ઠાનની નિષ્ફળતા છે.
