________________ 74 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ અર્થ : પાંચમા આરાના છેડા સુધી શાસનનો વ્યવહાર ચલાવવા “શ્રત' એ ઉપયોગી નથી, એમ બોલવાવાળાને શાસ્ત્રમાં મોટું પ્રાયશ્ચિત્ત બતાવેલું છે. - આથી - (1) શ્રુતવ્યવહારી કોઈપણ આચરણા શ્રુતનું ઉલ્લંઘન કરીને કરી શકે જ નહીં. (2) જેને માટે શ્રુતની પ્રાપ્તિ હોય, તેને માટે જીતની પ્રધાનતા હોઈ શકે નહીં. (આથી આરાધના માટે તિથિદિનનો નિર્ણય કરવા માટે શાસ્ત્રપાઠો હાજર હોય, ત્યારે તેની ઉપેક્ષા કરીને કોઈપણ આચરણાને આગળ કરી શકાય નહીં.) (B) પૂ.સાગરજી મ.સા.નો ખુલાસો (શ્રી સિદ્ધચક્ર પાક્ષિક, વર્ષ-૪, અંક-૧૫) (i) “આચાર્ય મહારાજ શ્રી અભયદેવસૂરિજી તો આગમઅષ્ટોત્તરીમાં સ્પષ્ટ શબ્દથી જણાવે છે કે, તે જ જીત હોય કે જે બળ અને બુદ્ધિની ખામીના બચાવ માટે જ ઉપયોગી હોય અને તેથી જ તેઓશ્રી જણાવે છે કે - ગુપ્તિ, સમિતિ, પડિલેહણ, સંવત્સરપર્વ, ચાતુર્માસિક પર્વ સિવાયની તિથિનું પલટવું વગેરેમાં આચરણા હોય જ નહિ.” (i) " x તેમજ શિથિલાચારી અને પ્રમાદીઓએ ઘણાઓએ મળીને પણ આચરેલું હોય અને તે પરંપરાથી આવ્યું હોય, તો પણ તે જીત આચરવા લાયક નથી.” (C) વર્તમાનમાં આગમાદિ પાંચ વ્યવહારોમાં ચાર વ્યવહારો તો પ્રવર્તે છે. તેથી શ્રત વ્યવહાર પણ પ્રવર્તે જ છે. તેથી શ્રતની (શાસ્ત્રવચનની) ઉપેક્ષા કરીને ગમે તેવી આચરણાને અનુસરાય નહીં. ચાર વ્યવહારો વિદ્યમાન છે એ અંગે સેનપ્રશ્નનો પ્રશ્નોત્તર અહીં પ્રસ્તુત છે - પ્રશ્ન : આગમ, શ્રત, આજ્ઞા, ધારણા અને જીતવ્યવહાર આ પાંચ પ્રકારના વ્યવહારમાં હાલ કેટલા વ્યવહારો વર્તે છે?
