________________ 106 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ मौनमित्येतत्पश्यत, तत्सम्यग्ज्ञानं नैश्चयिकसम्यक्त्वं वा पश्यत / સર્વજ્ઞાનરVIનામેતા ચ્યવણેતિ ભાવાર્થ. (આચારાંગસૂત્ર અધ્યયન-૫/૩). ભાવાર્થ સૂત્રમાં લખેલા સીમ્ શબ્દથી સમ્યજ્ઞાન લેવું અથવા તો સમ્યજ્ઞાનની સાથે રહેનાર સમ્યગ્દર્શન લેવું. આ બંને એક સાથે રહે છે. તેથી એકના ગ્રહણમાં બીજાનું ગ્રહણ યોગ્ય જ છે. જે આ સમ્યજ્ઞાન કે સમ્યગ્દર્શન તમે જુઓ છો, (માનો છો), તેને જ સંયમાનુષ્ઠાન જુઓ (માનો)..અને જેને તમે મુનિપણું માનો છો. તેને જ તમે સમ્યજ્ઞાન કે નિશ્ચયિક સમ્યકત્વ માનો... સાર એ કે સમ્યગ્દર્શન + સમ્યજ્ઞાન + સમ્યક્યારિત્ર એક જ માનવા. (3) इह यद्देशकालसंहननानुरूपं यथाशक्ति यथावदनुष्ठानं तत्सम्यक्त्वम् / यत उक्तमाचारसूत्रे-जं मोणं ति पासहा सम्मं ति पासहा...। ततो यो देशकालसंहननानुरूपं शक्त्यनिगृहनेन यथाऽऽगमेऽ भिहितं तथा न करोति, ततः सकाशात्कोऽन्यो मिथ्यादृष्टिः ? नैव कश्चित् किन्तु स एव मिथ्यादृष्टीनां धुरि युज्यते, महामिथ्यादृष्टित्वात् / ... एकप्रतिज्ञाभङ्गे सर्वचरणभङ्गात् तद्भङ्गे च ज्ञानदर्शनयोरपि भङ्गात् तयोश्च વરVICીત, પનામા રહેતોર્નિરર્થવવત્ | ગુ.ત.વિ. પ્રથમોલ્લાસ ગાથા-૧૩૧ અર્થઃ દેશ, કાળ, સંઘયણને અનુરૂપ યથાશક્તિ સાચું અનુષ્ઠાન એ અહીં સમ્યક્ત્વ છે. કારણ કે, આચારાંગનું સૂત્ર છે કે જે મૌન, તે જ સમ્યક્ત્વ...! તેથી જે આત્મા દેશ, કાળ, સંઘયણને અનુરૂપ શક્તિને છૂપાવ્યા વિના આગમમાં કહ્યા પ્રમાણેનું અનુષ્ઠાન નથી કરતો, તેના કરતાં બીજો કોણ મિથ્યાદષ્ટિ હોય ? કોઈ જ નહિ. એ જ મિથ્યાત્વીઓમાં આગળ પડતો ગણાય, કારણ કે, તે મહામિથ્યાત્વી છે. એક પ્રતિજ્ઞાના ભંગમાં આખા ય ચારિત્રનો ભંગ થાય અને ચારિત્ર
