________________ પ્રકરણ - 5 ગુરુતત્ત્વવિનિશ્ચય આદિ ગ્રંથોના પાઠો અંગે વિચારણા 93 છે. 1 આચારાંગ સૂત્રમાં પણ કહ્યું છે કે, જે સમ્યકત્વ છે તે જ (મૌન) ચારિત્ર છે અને જે (મૌન) ચારિત્ર છે, તે જ સમ્યક્ત્વ છે. આ (નિશ્ચય) સમ્યક્ત્વનું પાલન અલ્પ સત્ત્વવાળા, સ્ત્રી-પુત્રાદિ પ્રત્યે સ્નેહવાળા, શબ્દાદિ વિષયોમાં ગૃદ્ધિવાળા, માયા વગેરે વક્ર આચારવાળા, વિષય-કષાયાદિ પ્રમાદવાળા કે ગૃહવાસમાં રહેનારા ગૃહસ્થોથી શક્ય નથી. પરંતુ મૌન = ચારિત્રને અંગીકાર કરીને કર્ણોરૂપી (કાર્પણ) શરીરનો નાશ કરનારા મુનિઓ તથા સમ્યગ્દર્શનવાળા ધીર મહર્ષિઓ કે જેઓ પ્રાન્ત (નિરૂપયોગી-ઉચ્છિષ્ટ) અને રૂક્ષ (નિરસ-વિરસ) આહારાદિને વાપરનારા હોય, તેથી તેનું પાલન શક્ય છે.” વળી સમ્યકત્વના જે પ્રશમાદિ પાંચ લક્ષણો શાસ્ત્રમાં બતાવ્યાં છે, તે પણ નિશ્ચયસમ્યકત્વને આશ્રયીને સમજવાં અર્થાત્ તે લક્ષણો નિશ્ચય સમ્યકત્વનાં છે, વ્યવહારસમ્યકત્વનાં નહીં. આથી જ સદ્ધર્મવિંશિકામાં કહ્યું 2. જ્ઞાનાલિમયગુમપરિણામો નિશ્ચયસર્વમ્ xxx પ્રમત્તसंयतानामेव तद्व्यवस्थितेः / 2. तदुक्तमाचारङ्गे "तं सम्मं ति पासह, तं मोणं ति पासह, जं मोणं ति पासह, तं सम्मं ति पासह / ण इमं सक्कं सिढिलेहिं अद्दिज्जमाणेहिं गुणासाएहिं वंकसमायारेहि पमत्तेहिं गारमावसंतेहिं / मुणी मोणं समादाय, धुणे कम्म सरीरगं / पंतलूहं च सेवंति, धीरा सम्मत्तदंसिणो / [ आचा. 2/5/ રૂ, સૂ-૨૨]” 3. एवंविधं नैश्चयिकसम्यक्त्वमधिकृत्यैव प्रशमादीनां लक्षणत्वं सिद्धान्तोक्तं सङ्गच्छते / अन्यथा श्रेणिककृष्णादीनामपि तदसंभवेन लक्षणव्याघातसंभवात् /
