________________ 82. મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ પ્રકરણ - 4H સત્ય એક તરફ જ હોય મોક્ષસાધનાનું મહત્ત્વનું અંગ તત્ત્વનિર્ણય છે. તત્ત્વનિર્ણય થયા વિના અનાદિકાળથી આત્મામાં સંચિત મિથ્યાજ્ઞાનના સંસ્કારો નાશ પામતા નથી અને એ વિના સમ્યગ્દર્શન-સમ્યજ્ઞાનની પ્રાપ્તિ થઈ શકતી નથી. તદુપરાંત, આરાધના પણ તાત્ત્વિક બની શકતી નથી. અબ્રાન્ત બોધ હોય તો જ આરાધના અભ્રાન્ત બને છે તથા અબ્રાન્ત આરાધના જ સંસારનાશક અને મોક્ષ પ્રાપક બને છે. - આથી કોઈપણ વિષયમાં હેય-ઉપાદેય તત્ત્વનો નિર્ણય અવશ્ય કરવો જ જોઈએ. - તત્ત્વના નિર્ણયનું મુખ્ય સાધન શાસ્ત્ર છે. એટલે જ શાસ્ત્રોમાં “સાધવ: શાસ્ત્રક્ષs: " સાધુની આંખ શાસ્ત્ર છે - એમ કહ્યું છે. સાધુ કોઈપણ વસ્તુનો નિર્ણય શાસ્ત્રને આંખ સામે રાખીને જ કરે છે. - તત્ત્વનિર્ણયનું સાધન શાસ્ત્ર છે અને તત્ત્વનિર્ણય કરતી વખતે બે પક્ષ ઉપસ્થિત થાય ત્યારે “મધ્યસ્થતા” ગુણની પણ જરૂરીયાત હોય છે. - શાસ્ત્રની પંક્તિઓના જ્યારે જુદા જુદા અર્થઘટનો થતા હોય, ત્યારે “મધ્યસ્થ બનીને સાચો અર્થ પકડવામાં આવે તો જ સત્ય તત્ત્વ હાથમાં આવે છે. - સ્વપક્ષનો રાગ અને પરપક્ષના દ્વેષથી રહિત અવસ્થાને મધ્યસ્થતા કહેવાય છે. - પ્રસ્તુત ચર્ચામાં આપણે “મિથ્યાત્વ એટલે..” પુસ્તકમાં થયેલા વિધાનોની ચર્ચા કરી રહ્યા છીએ અર્થાત તિથિ અંગેના વિષયની ચર્ચા ચાલે છે. જો કે, તે પુસ્તકના લેખકશ્રીને તિથિમાં કયો પક્ષ સાચો છે, એ જણાવવાના બદલે ભવ્યાત્માઓ મુંઝવણમાં પડે એવી ભેળસેળ કરી છે.