________________ 0 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ હેયબુદ્ધિપૂર્વક પરભાવના ત્યાગની શ્રદ્ધા-પરભાવના ત્યાગનો બોધ અને પરભાવના ત્યાગની જ સતત રમણતાયુક્ત (એવા પ્રકારનું કાર્યકારણરૂપે પ્રર્વતતું અને અરિહંતાદિ શુભનિમિત્તોના આલંબનવાળું જે) રત્નત્રયીનું પરિણમન તે ભેદરત્નત્રયી સ્વરૂપ છે. (અશુભ નિમિત્તો હોય કે અરિહંત પરમાત્માની વાણી આદિ શુભ નિમિત્ત હોય. પરંતુ સર્વે બાહ્યનિમિત એ પરપદાર્થ છે તેથી વિભાવ છે, આવું સમજીને) સર્વે પણ વિભાવ હોવાથી હેયરૂપ છે. છતાં પણ તેમને હેયરૂપે અને ઉપાદેયને ઉપાદેયરૂપે જાણવાના વિકલ્પ વિનાનું તથા તત્ત્વની વિચારણા, તત્ત્વનું સ્મરણ કરવું, તત્ત્વનું ધ્યાન કરવું વગેરે પણ એક શુભવિકલ્પવાળી દશા હોવાથી તેવા વિકલ્પોથી મુક્ત એક સમયના કાલમાત્ર વડે જ અનંતધર્માત્મક જે (આત્મતત્ત્વમય) આત્મધર્મ છે, તેની શ્રદ્ધા-જ્ઞાન અને રમણતામય એવું તથા કોઈ પણ જાતના વિકલ્પો વિનાનું સર્વોત્કૃષ્ટ નિર્વિકલ્પ સમાધિમય એવું રત્નત્રયીનું પરિણમન તે અભેદરત્નત્રયીનું સ્વરૂપ છે. - છેકે ગુણસ્થાનકે ભેદરત્નત્રયી હોય છે અર્થાત્ છેકે ગુણસ્થાનકે સમ્યગ્દર્શન-સમ્યજ્ઞાન-સમ્યચ્ચારિત્રના જે નિર્ધાર (શ્રદ્ધાન)-ભાસન અને રમણતા રૂપ વિષયો છે, તે અલગ-અલગ સંવેદાય છે અર્થાત્ છેકે ગુણસ્થાનકે પરભાવની હેયરૂપે સદ્દતણા, ઉલ્કાસન અને નિવૃત્તિ રૂપ પરિણામ ત્રણે કમસર થાય છે. એટલે હેયનું હેયરૂપે જ્ઞાન કરવાનું કામ, તે પછી તેને હેયરૂપે સદ્દવાનું કામ અને તે પછી તેનાથી નિવૃત્ત થવાનો પરિણામ - આ ક્રમે સાધના ચાલે છે અને તે જ રીતે સ્વભાવની ઉપાદેયરૂપે સદણા - ઉદ્ભાસન અને પ્રવૃત્તિરૂપ પરિણામ : આ પણ સાથે સાથે ક્રમશઃ ચાલે છે. એટલે તેને ભેદરત્નત્રયી કહેવાય છે. કહેવાનો સાર એ છે કે, છઠે ગુણસ્થાનકે રહેલો સાધક સામે રહેલા પદાર્થોને હેય-ઉપાદેય રૂપે જાણે છે, સદહે છે અને તેમની નિવૃત્તિ અને ઉપાદેયની પ્રવૃત્તિના પરિણામવાળો બને છે. આ રીતે તેની ભેદરત્ન
