________________ 79 પ્રકરણ - 3H સમ્યગ્દર્શનનું સ્વરૂપ અને તેના પ્રકારો એ માન્ય ન હોય તો શાસ્ત્રસાપેક્ષતા રહેશે? જો પ્રઘોષ માન્ય છે, તો પછી એને અનુસરવામાં તકલીફ શું છે? જો તિથિની ક્ષય-વૃદ્ધિ આવે ત્યારે તેના માટેની નિયામક ગાથાના અર્થઘટનમાં માન્યતાભેદ છે, તેથી મુંઝવણ ઉભી થાય છે, તો પછી એનું સાચું અર્થઘટન કેમ કરવામાં આવતું નથી? સાચું અર્થઘટન થઈ ગયા પછી પણ તેને ન સ્વીકારવામાં આવે તો શાસ્ત્રસાપેક્ષતા કયાં રહી? * સાચી વાત તો એ છે કે... તિથિનો વિવાદ એ આચરણનો વિવાદ જ નથી, પરંતુ માન્યતાનો વિવાદ છે અને માન્યતા તો વર્ષો પહેલાં સ્પષ્ટ થઈ જ ગયેલ છે. આ અંગેના શાસ્ત્રપાઠો-લવાદીચર્ચામાં થયેલા નિર્ણયો અને પૂ.મહાપુરુષોના અભિપ્રાયો પરિશિષ્ટ-૧થી ૬માં જોવા. = ભેદરત્નત્રયી અને અભેદરત્નત્રયી પ્રસ્તુત પરિપ્રેક્ષ્યમાં આ બંનેને સમજવા ખૂબ જરૂરી છે. નિશ્ચયનય જે સાતમાં ગુણસ્થાનકે ભાવચારિત્રને જ સમ્યક્ત્વ તરીકે સ્વીકારે છે, તે અભેદરત્નત્રયી સ્વરૂપ હોય છે. જેમાં ત્રણેનું અલગઅલગ સંવેદન હોતું નથી. પરંતુ ત્રણેની એકત્વ પરિણતિ હોય છે. તે બંનેનું સ્વરૂપ જ્ઞાનસાર-જ્ઞાનમંજરી ટીકામાં-ત્યાગાષ્ટકના શ્લોક-૪ની ટીકામાં નીચે મુજબ બતાવેલ છે - xxx ચડ્યોપાયત્વેન હતત્ત્વનર-માસન-રમUTV हेयबुद्ध्या परभावत्यागनिर्धार-भासन-रमणयुक्तं रत्नत्रयीपरिणमनं भवति तद्भेदरत्नत्रयीरुपम् / यच्च सकलविभावहेयतयाप्यवलोकनादिरहितं विचारणस्मृतिध्यानादिमुक्तमेके समयेनैव सम्पूर्णात्मधर्मनिर्धारभासनरमणरुपं निर्विकल्पसमाधिमयमभेदरत्नत्रयीस्वरुपम् / " ભાવાર્થ : જે સ્વતત્ત્વ છે અર્થાત્ જે શુદ્ધ આત્મસ્વરૂપ છે, તેની ઉપાદેયપણે નિર્ધાર = શ્રદ્ધા, ભાસન = બોધ અને રમણરૂપ = તેમાં રમણતા કરવી - એકાગ્ર બનવું તથા પરભાવ હેય છે એમ સમજીને