________________ પ્રકરણ - 1 : મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ 19 0 મિથ્યાત્વ પરમ વિષ છે: જેમ વિષ દ્રવ્યપ્રાણોનો નાશ કરે છે, તેમ મિથ્યાત્વ આત્માના જ્ઞાનાદિ ભાવપ્રાણોનો નાશ કરે છે. વિષ એક ભવ ખતમ કરે છે. મિથ્યાત્વ ભવોભવ મારે છે. મિથ્યાત્વ જ્ઞાનાદિ ભાવપ્રાણોને પ્રગટવા ન દે અને પ્રગટેલા જ્ઞાનાદિનો નાશ કરે છે. મિથ્યાત્વ અનેક જન્મો બગાડે છે ? આ રીતે રોગ, અંધકાર, શત્રુ અને વિષ તો એક જન્મમાં જ દુ:ખ આપનારાં થાય છે. જ્યારે મિથ્યાત્વ તો જીવને હજારો જન્મોમાં દુ:ખ આપનારું છે. પ્રશ્નઃ મિથ્યાત્વ સૌથી ભયંકર દોષ કેમ છે? ઉત્તરઃ અનંત ભવભ્રમણ અને તેમાં પ્રાપ્ત થતા આધિ-વ્યાધિ-ઉપાધિરોગ-શોક-સંતાપ આદિ અનંત દુ:ખોમાં કારણ બનનારા કારણોમાં શિરોમણિ સ્થાને મિથ્યાત્વ છે. આથી મિથ્યાત્વ ખૂબ ભયંકર દોષ છે. પ્રશ્નઃ મિથ્યાત્વ અનંત ભવભ્રમણનું કારણ કેમ બને છે? ઉત્તર : મોક્ષથી દૂર રાખનાર અને અનંત ભવભ્રમણ કરાવનાર અકુશલાનુબંધી કર્મ છે. કર્મથી ભવભ્રમણ થાય છે. પરંતુ કર્મની તાકાત અકુશલ અનુબંધો છે અને તીવ્ર અકુશલ અનુબંધોનું સર્જન ગાઢ અજ્ઞાન, તીવ્ર અવિવેકની પરાકાષ્ઠા અને ગાઢ આસક્તિના કારણે થાય છે તથા ગાઢ અજ્ઞાનાદિનું કારણ મિથ્યાત્વ છે. આથી મિથ્યાત્વના યોગે જે કર્મબંધ થાય છે, તે સંકૂિલષ્ટ કર્મબંધ હોય છે. તેનાથી કર્મપ્રવાહની પરંપરા ચાલ્યા જ કરે છે અને એના યોગે જીવને અનંત ભવભ્રમણ થાય છે તથા અનંતા દુ:ખોની પ્રાપ્તિ થાય છે. મિથ્યાત્વની હાજરીમાં શુભાશુભ પ્રવૃત્તિથી બંધાતા શુભાશુભ કર્મમાં અનુબંધો તો અશુભ જ પડે