________________ 30 મિથ્યાત્વ એટલે મિથ્યાત્વ = હલાહલ વિષ ' અર્થઃ “ઉદયમાં જે તિથિ હોય તે પ્રમાણ કરવી જોઈએ, બીજી પ્રમાણ કરતાં આજ્ઞાભંગ, અનવસ્થા, મિથ્યાત્વ અને વિરાધના લાગે - એવી વૃદ્ધ સંપ્રદાયથી ઉતરી આવેલી ગાથાને અને “ક્ષય હોય ત્યારે પૂર્વતિથિ ગ્રહણ કરવી ઇત્યાદિ શ્રી ઉમાસ્વાતિ મહારાજાના શ્લોકને જેઓ સ્વીકારતા નથી, તેઓને તેનો અર્થ માનવો પડે એવી કોઈ બીજી યુક્તિ છે કે નહિ? આવો પ્રશ્ન છે. એનો ઉત્તર એ છે કે, ઉદયમાં જે તિથિ હોય તે પ્રમાણ ગણવી ઇત્યાદિ અને ક્ષયમાં પૂર્વતિથિ કરવી, ઈત્યાદિ બંનેને પ્રમાણ રાખવામાં શ્રીશ્રાદ્ધવિધિ અને અવિચ્છિન્ન સુવિહિત પરંપરા આધારરૂપે માલૂમ પડે છે તથા “સૂર્યોદય વખતે જે તિથિ થોડી પણ હોય તે સંપૂર્ણ તરીકે માનવી જોઈએ. પણ વધારે ઘડીપ્રમાણ હોવા છતાં ઉદયમાં ન હોય તો તે ન માનવી”—એવું પારાશરસ્કૃતિ આદિ ઇતરગ્રંથોમાં પણ કહેલું છે. (D) પ્રશ્ન : આગમ, શ્રત, આજ્ઞા, ધારણા અને જીતવ્યવહાર આ પાંચ પ્રકારના વ્યવહારમાં હાલ કેટલા વ્યવહારો વર્તે છે? ઉત્તર : આગમ વ્યવહાર હમણાં નથી જ, શ્રુતવ્યવહાર પણ હાલ સંપૂર્ણ નથી, પણ કેટલોક પ્રવર્તે છે, માટે હાલ શ્રત વગેરે ચાર વ્યવહારો છે, એમ તો કહી શકાય છે જ. તેમાં પણ પ્રાયશ્ચિત્તો ઘણું કરીને જીત વ્યવહારથી અપાય છે. ll2-13 (E) પ્રશ્ન : જેણે પ્રતિષ્ઠિત કરેલું જિનબિંબ આપણાથી વંદાય છે, તો તેમને વંદના કેમ કરાતી નથી? ઉત્તરઃ પાલ્યો ગોસો યુરીન સંપત્તો મહા છંદો दुग दुग ति दुग णेगविहा, अवंदणिज्जा जिणमयंमि // “બે પ્રકારના પાસસ્થા, બે પ્રકારે ઓસનો, ત્રણ પ્રકારે કુશીલિયો, બે પ્રકારે સંસત્તા અને અનેક પ્રકારનો યથાછન્દો, જિનશાસનમાં અવંદનીક છે.” ઇત્યાદિક આગમ વચન છે તેથી વંદાતા નથી અને જિનબિંબો તો, અન્ય દર્શનીઓએ ગ્રહણ કર્યા સિવાયના વંદનીક છે.
